Arie Peters: kerstbeiaardier J Nieuwe opzet van^j PASTOOR VAN ARS-RERK kerkebouw in Parkwijk thans verwezenlijkt Voldaan aan eisen van waardigheid, sacrale duidelijkheid en architectonische schoonheid Mr. A. Bruch vijfenzeventig jaar Opgewekte N.J.G. Verbranding van kerstbomen in vele wijken van Haarlem Sierlijk ruimte e eenvoud - Geen onnutte Lagere kosten per zitplaats A tuStTSt TA J- OP OUDEJAARSAVOND CHRIS TIAANS )oni\ ZATERDAG 24 DECEMBER 1960 PAGINA 3 ;i*£ De pastortüe briefwaarin mgr. J. P. Huibers op ker- kebouwzondag 1958 zijn ernstige verontrusting kenbaar maakte over de spanning tussen de kerkenood en de kerkebouw is de directe aanleiding geweest tot de conceptie van de Pastoor van Arskerk in het Haarlemse Parkwijkvan prof. G. H. M. Holt. De voortdurende onmoge lijkheid om uit de geofferde gel den in de behoefte aan kerk ruimte te voorzien heeft tot ge volg een onvoldoende zielzorg, en uiteindelijk was het dit gevolg dat de grijze herder beangstigde. Op het voorlezen van de bisschop pelijke brief reageerde de Haar lemse architect prof. Holt met &67i QG&pv&lc oi? bouwinspectie van het bisdom, omdat hij meen de dat wellicht de ontwerpende architecten door een geheel nieu we aanpak de stichtingskosten van een kerk zouden kunnen ver lagen. Zij zouden daarmee hun specifieke bijdrage leveren aan de oplossing van het gestelde, klemmende, probleem. Om de bouwkosten binnen het budget (f 1000,per zitplaats) V. te houden volgde men tot dan toe de methode van het aanbrengen van kostenver lagende wijzigingen in een ingediend ontwerp een noodmaatregel die hoe dan ook tot vermin king van een uitgewogen conceptie leidt Prof. Holt stélde daartegenover de radicale gedachten- 9ang, dat de kerkarchitect, van een veel lager stichtingsbedrag uitgaande, zich dient in te stél len op een geheel nieuwe opzet van het te ontwer pen gebouw. In maatverhoudingen, constructie methode, bouwwijze en materiaalkeuze zou hij moeten breken met de tot dan toe gehuldigde opvattingen om het nuchtere feit te bereiken van een veel lager investeringsbedrag per zit plaats. Een proef-ontwerp zou moeten aantonen waar de redelijke nieuwe financiële norm ge fixeerd zou kunnen worden bij een blijvend vol doen aan de voorwaarden van waardigheid, sacrale duidelijkheid, practische bruikbaarheid, architectonische zuiverheid en stedebouwkundige integratie. Een goed jaar nadien reeds werd de bouwput uit gezet in de Haarlemse oostelijke stadsuitbreiding om het plan van prof. Holt aan de praktijk te toetsen. Rechtstreeks door het bisdom, en voor dat een kerkbestuur benoemd was, werd hem de opdracht voor het experiment gegeven. De parochiekerk van de H. Pastoor van Ars, die vorige week zaterdag werd ingezegend, heeft het bewijs geleverd dat bij een gelijkblijvend jaarbud get bijna de dubbele kerkruimte gesticht zal kunnen worden. De bovengenoemde eisen van sacrale, pastorale en estetische aard kunnen daarbij ten volle worden gehandhaafd. Het, ont werp van prof. Holt wil geen stijlvoorbeeld zijn, het vormt slechts een drastisch bewijs van de uitvoerbaarheid van een radicaal plan om via de architect de zielzorg uit een beangstigende impasse te helpen. Het gebouw Stedebouwkundig De bijzondere verschijning van het exterieur zet het kerkgebouw stedebouwkundig gezien los tus sen de omgevende bebouwing van Parkwijk. Maar de grote strook grond die daarachter ligt is ge heel bestemd voor een aantal verzorgingsgebouwen, die op de kerk geproportioneerd zullen wor den. Prof. Holt zal op dit terrein een kleuterschool, een lagere school en een bejaardencentrum bouwen, doorspeeld met parkach tige groenparti.jen. Op deze wijze zal de kerk met zijn front aan het Beatrixplein het dominerende element vormen in een groep parochiële verzorgingsgebouwen, waarin het stilistisch en mentaal is opgenomen. L. T. Ruimtewerking Zalig Kerstfeest Haute Coiffure MOLENDIJK prettige Kerstdagen en een gelukkig Nieuwjaar goederenhandel HERENSINGEL 167 wenst 17 een gezegend Kerst, feest en een voorspoedig 1961 ,EGT üle' 11 jwfJJ )P <G 11 B$ en e A iudd® Het zij» nuchtere overwegingen geweest waaraan Holt in zijn Iedere "onnutte &es.talte hee,t gegeven, zeaere onnutte ruimte dient weggela ten te worden; etke meter die het gebouw hoger wordt dan nodig is kost geld aan materiaal en arbeidsloon, maar heeft ook zijn consequenties voor kolommen, constructie, muurdikte en fundering (en na de bouw aan onder- houds- en verwarmingskosten!). Over de representatie van Kerk fn godsdienst door middel van het kerkgebouw in het twintigste-eeuwse stadsbeeld is in ons blad reeds eerder geschreven. Ook prof. Holt is de "lening toegedaan dat deze representa tie dient te beantwoorden aan de 'ealiteit. Het is reëel dat de kerk ten r?«ichte van de profane bouw waar- d^\ zij niet kan concurreren en naar hoorl'i'dige opvattingen ook niet be de ei 'e concurreren terugtreedt in 7nna ^"gelische soberheid en armoede, is een de facade van welgesteldheid inkeer* J<erk een eerlijker teken van e„ ."ezinning en geestelijke macht v". !Tlani,esteert zij haar functie in het l„i d'Se maatschappelijk bestel in de jmste verhouding. j,,I?Vomiast0or van Arskerk maakt zich wine van h van, de Pro£ane bebou- wijk. terwijl zij zich in i in v, als evenzeer voort gekomen uit het „moderne levens gevoel". Tegenover de glazen door zichtigheid van winkelzaken en woon huizen stelt zjj de beslotenheid van het innerlijk leven tegenover de open heid van het profane leven de in de persoonlijkheid opgesloten omgang met God. Haar sierlijke eenvoud stelt de volwassen houding in het licht van "iet-mededinging °P het materiële vlak. Zij is er; op haar eigen wijze en gehoorzamend aan haar eeuwige roeping; verzinnebeeldend de twee ledigheid van het „in de wereld maar hiet van de wereld". Op een vloeroppervlak van 400 m2 heeft prof. Holt de optimale capaci teit van 695 zitplaatsen geprojec teerd in de minimaal ombouwde ruimte van 4800 m3. Die vloer is een 10 centimeter dikke plaat stampbeton, gestort op wit zand, in de paden bemetseld met de slijtvaste lichtgroene Natuursteen kwartsiet en onder de banken bekleed met blauw linoleum r*P een tussenlaag van isolerend materiaal. Het kerkgebouw is een samenvoe- plbg van vier bouwelementen; een *)uge hoofdruimte, waarin het hoofd haar op een duidelijk verheven Plateau; een lage dagkerk daaraan Evenwijdig, afgesloten van de straat boor een betonnen element waarin de entree; de biechtstoelen en de devotie kapel voor de patroonheilige. I Interieur van de kerk van Park- J wijk. Rechts van de hoge hoofd- ruimte en parallel daaraan de lage dagkerk. Duidelijk ziet men t de beglaasde houtconstructie ter dichting van het hoogteverschil S tussen de twee dakschilden. Ge- heel rechts onderscheidt men nog de door Ger Lataster versierde he rn glaasde sleuf tussen de lage be- S tonnen wand en het dak van de dagkerk. Vooraan, tegen de witte muur van kalkzandsteen het kruis- beeld van Theo Mulder boven het hoofdaltaar. tecten. Een voortdurende eis die dit soort uitgebalanceerde kerken zal stellen aan de verdere „aankleding' is, dat ieder gebrek aan stijlgevoel ten volle aan de dag zal treden. De architectonische lijnen van de ingangspartij komen op deze foto duidelijk tot uiting. Op de achter grond de open klokketoren. Deze drie ruimten vormen een complex onder twee schuingerichte dakschilden, bekleed met rubberc 'd- Jsgels. Los daarvan staat de klokke- fbren, waarvan het onderste deel als "lariakapel is ingericht. Het heeft ?e" sterke dieptewerking door de hoek- fbze achterwand en het indirect, van boven invallende licht. Door een be gonnen plafondplaat is zij gescheiden van de galmruimte, waarin de klok- *e", van buiten af zichtbaar, han den. Kerk en toren zijn aan elkaar gehecht door een glazen element, juist tegenover de hoofdingang, dat uitzicht geeft op de beplante patio tussen hoofdruimte en torenmuur. belde daken, die het kerkgebouw **Qekken, worden gedragen door een zichtbaar gebleven staalconstructie, die gebaseerd is op gehele voeten. De mu ren (44 cm dik) zijn uitwendig bekleed met carboon-zandsteen. die betrokken werd uit de Zuidlimburgse mjjnen. Het interieur geeft een wand te zien in witte kalkzandsteen. De spouw, die ook doorloopt in het sterk geïsoleerde pla fond, dat rust op grenenhouten bal ken, voorziet in een natuurlijke ventila tie- u Het hoogteverschil tussen beide dak schilden is over de gehele lengte ge dicht met een bijzonder rijk gedetail leerde houtconstructie, beglaasd met het z.g. neu-antiek glas in twee tinnen. De sleuf tussen het laagste dakschild en het betonnen element werd door Ger Lataster geaccentueerd door een ab stracte compositie in kleurig glas, ge- kitop spiegelruit. De ruimtewerking in dit toch niet meer dan gemiddeld 6 meter hoge in terieur is buiten verwachting. De licht inval is sterk en gelijkmatig; de bui ten gezicht gehouden kunstverlichting heeft dezelfde inval als het daglicht. De klankgeleiding is zodanig, dat een geluidsinstallatie overbodig is; de ver warming wordt geregeld'door een hete- lucht-systeem. De altaren zijn tombe-vormig en be kleed met leverkleurige Muschelkalk- steen. Het orgel, dat begin januari geplaatst zal worden, is ontwikkeld door ir. Fels in samenwerking met Albert de K'erk. Terzijde van het altaar en op het orgelbalkon aan de tegenoverlig gende wand zullen pijpenfronten wor- den opgesteld, welke beide bespeeld worden vanat de speeltafel, die naast het altaarplateau is geprojecteerd. Hier zal ook het koor zijn plaats hebben. Het kruisbeeld is vervaardigd door de Haar lemse beeldhouwer Theo Mulder en het tabernakel op het dagelijkse altaar werd evenals de kandelaars bij het hoofdal taar uitgevoerd door de Amsterdamse edelsmid J. Vonk. De in al deze gegevens gedemon streerde eenvoud en doelmatigheid vereisen een sterke persoonlijkheid van de ontwerpende architect. Bij de doorvoering van het plan der „goed kope kerken" zal een herziening wor den vereist van het beleid ten aan zien van het aantrekken van archi- Vandaag is het officieel de laatste dag van onze actie voor de Stille Ar men. Hieronder treft men de giften, voor zover wij ze vanmorgen vóór 9 uur hebben ontvangen. Eventuele andere giften verantwoorden wij dins dag. Wie ter gelegenheid van de kerstdagen alsnog een gift wil schen ken. kan dat gerust doen, omdat er tot Oudejaar altijd nog een na-uitrei king geschiedt. Voor u allen een Za lig Kerstfeest, zalig in de geestelijke en profane zin. Hopelijk hebben ook de Stille Armen zo'n feest. Per giro ontvingen wij: X. te B. 5; va" M- f 10; G- D- 10: Klooster „Al- verna' ioo. Aan ons bureau werd be- zorgd; N N. 2; N. N. 2,50; N. N. 5; v' d-h0; Z' W' p- 10: C. J. 5. Bij i. I»^1J£4!ferd afgegeven: M. H. 2,50; F. M. 2,50. Het comité voor de Stille U kunt uw giften overmaken op gironummer 143480 ten name van de Nieuwe Haarlemsche Courant, met ver melding „Stille armen". Uw gift kunt u ook bezorgen op ons bureau, Smede- straat 5. Donderdag 29 december wordt mr. Alexander Bruch, advocaat te Haarlem, vijfen zeventig jaar. Ve len hebben hem in de loop der ja ren persoonlijk le ren, kennen, ande ren kennen in ie der geval zijn markante gestalte. Een oprecht en gelovig man zoals iemand uit zijn naaste omge ving hem voor ons tekende een ernstige calvinist met een haast aan afgoderij grenzen de werklust en werkdrift. Zo heeft menigeen hem in de omgang erva ren, en in hem ontmoet een tole rant mens en een grote democraat, een man ook, die bemind is bij zijn confrères en ge zien bij zijn vela relaties en cliën ten, die nog altijd de hulp inroepen van deze ervaren en scherpzinnige advocaat. Mr. Bruch, die Mr. A. 29 december 1885 te Amsterdam werd geboren, doorliep het gerefor meerd gymnasium in zijn geboorte stad, waar hij later aan de Vrije Universiteit rechten studeerde. In 1911 promoveerde hij op het proef schrift „Opmerkingen over het bewijs in strafzaken". Reeds daarvoor had hij zijn intrede in de advocatuur ge daan, die heel zijn leven zijn grote liefde is geweest. Na eerst op een advocatenkantoor te Gorinchem werk zaam geweest te zijn, kwam hij in 1912 naar Haarlem, waar hij de asso cié werd van mr. J. H. Monnik. Deze associatie werd enkele jaren later uitgebreid, toen mr. J. H. J. Simons tot de combinatie toetrad. Dat hij in zijn werk ook de Haar lemse balie gediend heeft moge blij ken uit het feit, dat hij in 1943 tot lid van de Raad van Toezicht en Discipline der Orde van Advocaten te Haarlem werd gekozen. Van 1949 to; 1955 was hij bovendien Deken van de Orde van Advocaten te Haarlem. Toen hij in die functie afscheid nam, heeft de Orde hem geëerd met een portret, getekend door prof. Otto de Kat, wélk portret opgehangen is in de advocatenkamer van het recht bankgebouw. Niet alleen in de advocatuur, ook op vele andere terreinen heeft mr. Bruch zich zeer voor het Haarlemse leven verdienstelijk gemaakt. De oudere Haarlemmers herinneren hem zich nog als de bekwame wethouder van onderwijs, welke functie hij van af 1917 gedurende elf jaar vervulde. Aan die tijd zijn de namen van de wethouders Bomans, Heerkens Thijs- sen en Slingenberg onverbrekelijk verbonden. De politiek had dus zijn grote belangstelling, want in 1913 werd hij reeds als afgevaardigde van de Anti-Revolutionairen in de Haar lemse gemeenteraad gekozen. Niet alleen was hij lid van de Haarlemse gemeenteraad, ook werd hij lid van de Provinciale Staten, in 1921. Hij heeft daarin nu nog zitting. In 1928 verliet hij zijn wethouderszetel, toen hij lid werd van Gedeputeerde Sta ten van Noord-Holland, in welke functie hij de portefeuille van de Bedrijven beheerde. Na zijn aftreden werd hij gedelegeerd lid van de Raad van Toezicht op de Bedrijven in de provincie. Mr. Bruch, die in 1934 benoemd werd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, mag dus op een welbesteed leven terugzien en zich nog verheugen in een niet aflatende activiteit. Terecht draagt een der Haarlemse scholen zijn naam en is ook het handelsonderwijs hem zeer erkentelijk, want niet minder dan dertig jaar is hij lid en voorzitter ge- iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiii Bij het district Haarlem van de Nederlandse Jeugd Gemeenschap ver keert men al enige dagen in een op gewekte stemming. Dat vindt zijn oorzaak in het feit, dat het district thans een eigen administratiekantoor heeft, dat overhuifd door kruis booggewelven van de Oude Sint Baaf gelegen is aan de Oude Groen markt. Vroeger was daar het bureau van de Hervormde Jeugdraad ge huisvest. De Nederlandse Jeugd Gemeen schap in Haarlem had een eigen ge bouw meër dan hard nodig. De ad ministratiewerkzaamheden werden voor een deel verricht op het bureau van de Haarlemse Raad voor de Jeugd, waarmee de Gemeenschap nauwe en hartelijke relaties onder houdt. Voor een ander deel werden zij gedaan door de bestuursleden thuis. Daar kwam nog bij, dat het werk gestadig toenam. Een subsidie van zesduizend gulden was goed ge noeg om de huidige ruimte te huren en een bureau-secretaresse aan te stellen. De Nederlandse Jeugd Gemeen schap is een overkoepelend orgaan voor alle mogelijke organisaties, die zich met de vorming van de jeugd bezig houden. Zij werd na de oorlog opgericht. Twee jaar geleden werd mevrouw C. Max-Beekman voorzit ster van het district Haarlem. Tevens nam zij de functie van (waarnemend) secretaresse op zich. In verband met haar gezondheid heeft zij nu beide functies neergelegd. In oktober nam ds. Tersteegen het roer van de Haar lemse Jeugd Gemeenschap van haar over en in januari zal de heer F. Vereniging Gustenhoven zich belasten met het secretariaat. Mevrouw Max, die in het jeugdverenigingsleven jarenlang haar (Beek)mannetje heeft gestaan, blijft wel deel uitmaken van de Haarlemse Raad voor de Jeugd. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Bruch, naar een door prof. portret. Otto de Kat getekend weest van de Nationale van Handelsonderwijs. Mr. Bruch zal zich op de 29ste december aan iedere huldiging ont trekken. Hij zal die dag trouwens uit- stedig zijn. (Advertentie) wenst haar cliëntele uiminimum! HAARLEM, 4 dec. Het doet mis- bevindt zich een groot aantal toegangs- schien wat vreemd aan, nu reeds te spreken over onttakelde kerstbomen. Maar in sommige gezinnen is het soms een kwestie van een paar dagen en de boom gaat ontluisterd de deur uit. Zie lig ligt de boom naast de vuilnisbak op het trottoir en wacht, tot hij met een brede armzwaai op een wagen gegooid wordt. Als het tenminste zover komt. Want meestal ontfermt de lieve jeugd zich erover en steekt er naar eigen believen de brand in. Ook dit jaar ech ter wordt in Haarlem een gemeenschap pelijk verbrandingsfeest georganiseerd op verschillende plaatsen in Haarlem, waardoor een nog jonge traditie besten digd wordt. Op zaterdag 31 december Oude jaarsdag /ordt tegen het vallen van de avond zo'n verbrandingsfeest gehou den. Ieder kind van 6 tot 14 jaar kan op de verschillende punten terecht met een of meer bomen. Om half vijf wor den alle bomen onder toezicht van de brandweer verbrand. Voor elke ingele verde boom wordt een kleine verras sing gegeven. Onder de verrassingen bewijzen voor de voorstellingen op 4 januari in het concertgebouw, waar Pi- po de Clown zal optreden. Tevens is er een aantal toegangsbewijzen voor kin derfilmvoorstellingen. Vorig jaar werden maar liefst vier- duizend kerstbomen ingeleverd. Dit jaar zullen het er zeker meer zijn. Daar wordt ook rekening mee gehouden bij de verrassingen. De bomen kunnen op oudejaarsmid dag ingeleverd worden ter verbranding op de volgende punten: Parkwijk (ter rein tussen Beatrixplein, Berlagelaan, Kromhoutlaan en Prins Bernhardlaan), Oosterkwartier (speeltuin Richard Hol- kade), Speeltuin W.I.K. (Oudeweg), Speeltuin Jeugdland (Theemsplein), Speelplaats Beatrixschool (Overveen) Leidseplein, Jan Haringstraat (tegen over sportterrein), Planetenlaan (tus sen E.D.O.- en Haarlemterrein), School plein Prof. Lohnstammschool (Martinus Nijhoffplantsoen), Speeltuin D.V.S. (Vondelweg), Kleutertuin Weltevreden (Spaamdamseweg), Paul Krugerkade (tegenover Vermaat). Arie Peters achter zijn klavier in de toren van de oude Sint Baaf. iiHiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiniiiiiiiiiiiisniimiiii lijk adventsliederen, terwijl bijvoor beeld in de weken voor Sint Nicolaas vrolijke sinterklaasliedjes uit de to ren klonken. Natuurlijk speelt de heer Peters ook eigen composities, waar van enige tijd geleden het beiaard werk „Een maaghet uitverkoren" be- kroond werd. De klokketoren van de Oude Sint Bavo bevat een mecha nisch speelwerk en een stokkenkla- vier. Dit eerste wordt gebruikt voor het slaan van de hele- en halve-uren, alsmede voor de melodieën die elk „Ik heb er graag een paar afspra ken voor afgezegd", vertelt ons de stadsbeiaardier Arie Peters, die op kerstavond van half negen tot negen uur op de beiaard van de Oude of Sint Bavo-kerk kerstliederen ten ge hore zal brengen. „Ik speel met ple zier in Haarlem en heb er graag een lange treinreis vanuit Nijmegen voor over". En terwijl de heer Peters ach ter de speeltafel gaat zitten, merkt hij terloops op: „Jammer dat het klokkenspel niet meer geheel intact is. Twee blokken zijn buiten werking en zijn door middel van blokken hout gesteund. Daardoor is het niet moge lijk alle beiaardwerken uit te kwartier gespeeld worden. Deze zijn voeren. Meestal moet ik ze bewer- door middel van toonstrippen aange- ken, en dan bepaal ik me maar lie- geven op een grote trommel, welke ver tot een vast repertoire. Ja, er synchroon loopt met het uurwerk, moet nodig wat aan gedaan worden, maar vóór men met de uitvoering ^et mechamsche speelwerk slaat van het restauratieplan, waarvan een de hamer op de buitenzijde van de maquette al in het stadhuis gereed staat, begint, zal eerst het orgel ge heel vernieuwd moeten zijn. Minder plezierig is ook, dat ik met deze bei aard niet het gehele bas-areaal kan bestrijken. Maar och, als je eenmaal op dreef bent. kun je er toch nog heel wat uithalen". Arie Peters komt al sinds 1953 twee maal in de week, maandags en vrijdags, naar Haar lem. Zijn opleiding kreeg hij aanvan kelijk van de stadsbeiaardier van Utrecht, de heer Jan Wagenaar. La ter studeerde hij aan de beiaardschool in Mechelen. Naast stadsbeiaardier van Haarlem en Nijmegen geeft hij ook nog les aan de Toonkunst- school, terwijl orgelbespeling ook een van zijn liefhebberijen is. Het reper toire voor de beiaardbespelingen kiest hij voornamelijk uit het grote aantal Nederlandse liederen. Daarbij tracht hij zijn keuze zo veel mogelijk af te stemmen op de jaaragenda. Zo speelt hij deze weken voorname- klok, bij het stokkenklavier raakt de hamer de klok heel even aan de bin nenkant. Ieder half jaar wordt het „kwartiermelodietje" door de heer Peters verstoken, wat betekent dat hij een andere wijs op de trommel toonzet. Advertentie MEUBELEN - BEDDEN - TAPIJTEN DAMES- EN HERENCONFECTIE HAARLEM - TEL. 13250 mis ge- -Guinea kennen ike niet ik werd w laten >m voot iek van es.' 30 de Douwes, eekblad door do alhier, het be- de leef* :n gele- hem t8 Ike vanj iden ink (KN?> an P°K eervol w. bce* ^as van Dor van Noord ken en Jansen A. van Rotter- N»i ïaandefl le nieü' i LentJ ladhuis; ïag ee' Heelt inoenk rchitef het af nen t* iwruin1' or li«' Zn. relegef aie WHf aliee? en ril' eef ■erscbir ier b®' genie]' erbano- de mü'l tonblok'* deurS aan een tf s all' or, eei Jenert twijfel' an zW iwielef' 1907 -f. bedril1! isstra*' efgar»' ce St' onde£ ragettf rt. Zd» zwak1 ormef; emeed bUister Scho- imeer. -Her- Een gewoA,; fits f ange$ «tU,UoV /ervenlJ Ter en - v^' 12$ terae e wits °\i \ootu on 5t)n 'Ji igetl

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 3