gewild
A.R.-fractie heeft crisis
zeer bewust
CHU wil geen verandering
in regeringscombinatie
Tien Pap oea's bij koningin
en prinses Wïlhelmina
M
M
Zij keurde houding van eigen
bewindslieden af
1
MULO-DIPLOMA
RESA - HILVERSUM
KVP handhaaft
haar vaste koers
NILL MI
Prof. De Quay denkt niet in een
nieuw kabinet terug te keren
Draagbare radio's
oorzaak botsing
Eisenhower laakt
rassenwaan
i If2
Thans terug naar Nieuw-Guinea
mmmm
Met de kerstboom op wacht
ZATERDAG 24 DECEMBER 1960
PAGINA 7
Voorlopig oordeel van mr. Van Doom:
Kent U onze
tel raam analyse?
WEGENS OPLICHTING
AANGEHOUDEN
Ongelukken door de
gladheid van de weg
Zwolse kolenbezorgers
krengen niet meer bij
bovenbewoners
n zwolle, 24 december Het perso-
van de Zwolse brandstoffenhan-
V 'aren heeft gisteravond tijdens een
G^gadering besloten zijn voornemen
Iüb met in£ang van 1 januari in flats
brandstoffen meer te bezorgen op
Wrre eta8es dan de eerste te hand-
ven. Zij zullen een uitzondering ma-
Jak voor zieken, gebrekkigen en be
dden.
Jongeman in België
verdronken
Loonbelasting
Wijziging uitvoerings
beschikkingen
Jongeti e verdronken
Vliegramp New York
Levenslang (21 maal)
voor Musikant
Jan Toxopeus: eenzaam „zilveren" feest
I ii; - m 5
k: - - 1
M,
Noodtoestand op eiland
bij Nieuw-Guinea
Onderzoek tegen agent
Duitse Lotto afgesloten
„v-
Ml i
lill»SltS i»8 i"!
-- - "£<-
- m*
i-us
Tachtig maal Kerstmis
Kerstman in Rotterdam
Scholier naar New York
Bejaarden en hobby's
Schaatsster Joan Haanappel weer thuis
SiMlIiiÉi
(Advertentie)
Hilversum, u dec. De yoorzit-
*er van de Katholieke Volksparty, mr.
H. W. van Doom, heeft vrijdagavond in
net actualiteitenprogramma ,,Echo"
van de K.R.O. een voorlopig oordeel
Begeven over de kabinetscrisis. In
gaand op de diepere oorzaak van deze
crisis, zei mr. Van Doorn, dat niet is
nan te nemen, dat de Anti-Revolutio
nairen deze crisis hebben veroorzaakt
enkel en alleen om die tweede portie
Van 2500 woningen. In feite lijkt het
Waarschijnlijk, dat de Anti-Revolutio-
haire houding moet worden gezien "'s
een uiting van misnoegen over een se
rie van politieke gebeurtenissen, waar
bij de A.R.-fractie de houding yan de
eigen A.R.-bewindslieden afkeurde.
De A.R. wilde zich niet.te?fn ^a"
binet als zodanig keren, doch wel zeer
nadrukkelijk tegen de A^R.-bewindslie
den, zo meende mr- van Doom de kern
Van de zsak te zien» i_)e voorzitter v&n
de K V P vervolgde, dat zijn partij be
treurt, dat deze crisis is gekomen.
Hoewel dit kabinet wel enige fouten
heeft gemaakt, fouten, welke vooral in
het psychologische en praktische vlak
liggen, is ®r.'h het algemeen een con
structief rhnstelijk-sociaal beleid ge-
voerd.
„Wij haddep met de andere partijen
kritiek op net gevoerde en op het voor
gestelde woningbouwbeleid. j5e regering
was eenter bereid dat bij te buigen in
efn voor ons aanvaardbare zin. In de
K.V.P.-motie zat een goede kans om
voor wat het aantal te bouwen woningen
Jvtneft hetzelfde te bereiken als de
AA-motie beoogde," aldus mr. Van
Doom.
De K.V.P.-voorzitter vervolgde:
„Daarbij bedong bovendien de K.V.P.-
biotie een verdubbeling van het aantal
vjHkswoningon, waarvan de.huren lager
v'ti, dank zij een extra subsidie. Wij
tfbben deze crisis niet gewild. De A.R.
„.^ctie heeft deze crisis, ik kan het toon
?'®t anders zien, zeer bewust gewild.
Hoewel men er begrip voor kan hebben,
dat de A.R.-fractie duidelijk consequent
van haar visie uit haar houding bepaald
heeft ten aanzien van het beleid van de
geestverwante bewindslieden moet men
stellen, dat zij door haar houding toch
wel een grote verantwoordelijkheid op
tioh heeft genomen.
genomen.
Talrijke zaken
van grote betekenis,
liggend in het vlak van de christelijke
politiek, zijn nu in de lucht komen han
gen. Wij denken vooral aan de herzie
ning van het voortgezet onderwijs, aan
de kinderbijslag en aan de bezitsvor
ming."
De heer Van Doom wijdde nog een
enkel woord aan de C.H.U.. Naar zijn
mening draagt, althans de fractie van
deze partij, mede-verantwoordelijkheid
voor de gang van zaken van donderdag.
,,Zij heeft zich, zou ik kunnen zeggen,
in het kielzog van de Anti-Revolutionai
ren laten meesleuren", aldus de K.V.P.-
voorzitter, die voorts verklaarde: „Ik
geloof, dat ik er verstandig aan doe, mij
Heden niet uit te spreken over wat moet
gebeuren in de komende weken. De ka
tholieke partij blijft zichzelf, zij hand
haaft haar vaste koers. Haar program
en haar opvattingen omtrent de politie
ke samenwerking blijven voor haar vas
te gegevens."
De heer Van Doom zei tenslotte te
verwachten, dat de K.V.P.-fractie zich
hier bij een formatie aan zal houden en
slechts aan een kabinet zal deelnemen,
waarvan het beleid voor de K.V.P. we
zenlijke punten van christeltjk-sociaal
belang zal bevatten.
een eeuw levensverzekering
HENGELO, 24 dec. De politie heeft
gisteren een 30-jarige man, die ervan
verdacht wordt enkele autofinancie
ringsmaatschappijen voor vele duizen
den guldens' te hebben opgelicht, aan
gehouden.
Hij zou drie auto's enkele malen heb
ben verkocht, waarbij hij maatschap
pijen tot financiering wist te bewegen.
Bovendien zou hij een lening bij een
bank hebben gesloten, met als onder
pand auto's die reeds waren verkocht.
Verdacht van medeplichtigheid en
valsheid in geschrifte zijn ook twee En-
schedeërs aangehouden. Het geld, dat
hij met zijn transacties verdiende, circa
14.000 gulden, stak hij in een rijwiel
zaak.
Op de Amhemseweg tér hoogte van
het Veluws eiland is vanmorgen de 17-
jarige bromfietser P. Meijer uit Vaas-
sen aangereden door een slippende auto
en op slag gedood. De autobestuurder,
de 33-jarige F.B. uit Arnhem, raakte de
macht over zijn stuur kwijt toen de wa
gen door het gladde wegdek begon te
slippen.
BUSSUM, 24 dec. In een extra
uitzending van het NTS-journaal heb
ben vooraanstaande politieke figuren
hun zienswijze gegeven over de kabi
netscrisis. De ministerpresident zei, ,de
ontwikkeling van donderdag niet te heb
ben voorzien." Hij denkt niet, dat hij zelf
m een nieuwe regering zal terugkeren.
Naar het oordeel van prof. De Quay
is de toestand bepaald ingewikkeld.
De A.R.-fractievoorzitter in de Twee
de Kamer, dr. Bruins Slot, zei, dat
zijn partij voor de motie-Van Eibergen
heeft gestemd, niet omdat ze een an
dere politieke koers wenst. Maar de
A.R. kan niet aanvaarden, dat maatre-
Oostenrijkse soldaat, die in de kersttijd op wacht moet staan, komt wellicht
een vredige stemming, ornaat er een kerstboom naast zijn wachthuisje staat.
Op^e kolen voor die flatbewoners, die
heneen hogere dan de eerste etage wo-
zullen na 1 januari in. papieren
Ve^6l> in e kelders worden afgele-
deri? btieenkomst volgde op een verga-
en I1® fuss n brandstoffenhandelaren
de„®en deputatie van het personeel. In
een Vei'gadet'ing deden de werkgevers
in j Cornpiomis-voorstel, dat beoogde
7® .huidige service aan de klanten
br6ng|'aig mogelijk verandering te
Van J^BI'J.ZEN, 23 dec. De 16-jarige
bjj 7aer uit Rotterdam is gisteren
ïernf e (België) in het kanaal van
Va„jen naar Gent verdronken,
hinnik her W. die met zijn vader op het
Gent i p „Alk" op weg was naar
*4ak ovar boord geslagen. De oor-
an dit ongeval is niet bekend.
DEN HAAG, 23 dec. In de Staats
courant is een beschikking opgenomen,
waarbij de staatssecretaris van Finan
ciën enige uitvoeringsbeschikkingen
loonbelasting heeft gewijzigd.
De wijzigingen, hoofdzakelijk be
staande in de vervanging van enkele
bijzondere loonbelastingtabellen, houden
verband met een aantal veranderingen
op het terrein der sociale verzekeringen.
Het maximum-premie-inkomen, voor de
A.O.W. en de A.W.W. is met ingang van
1 januari verhoogd van f7.450 tot f8.250
en in verband hiermede het maximum
van de in te houden premie van f502
tot f 556 per jaar. Voorts is met ingang
van dezelfde datum de loongrens voor
de verzekering ingevolge de ziektewet,
enz. gebracht van f7.450 op f8.000 en
het maximum dagloon waarover pre
mie voor de werknemersverzekeringen
wordt geheven van f 20 op f 22.
In verband hiermee heeft de staats
secretaris van Financiën in een tweede
beschikking, gepubliceerd in dezelfde
Staatscourant, nieuwe premietabellen
vastgesteld voor de A.O.W. en A.W.W.
In de nieuwe tabellen is waar nodig
ook rekening gehouden met andere
wijzigingen in de diverse werknemers
verzekeringen.
ROTTERDAM. 23 dec. Mgr. M. A.
Jansen, bisschop van Rotterdam, zal
woensdag 28 december geen audiëntie
verlenen.
gelen om de bouwmarkt voor over
spanning te behoeden, alleen de gesub
sidieerde volkswoningbouw treffen.
De heer Tilanus, fractievoorzitter van
de CHU, verklaarde de bestaande rege
ringscombinatie te willen behouden.
Mochten de A.R.-ministers op hun stand
punt blijven staan, dan hoopt hy, dat
anderen uit deze partij in een kabinet
zitting zullen willen nemen.
De waarnemend voorzitter van de
KVP-fractie in de Tweede Kamer, de
heer Andriessen, verwacht niet gerin
ge politieke moeilijkheden. Hy zei te be
twijfelen of de motivering van de Anti-
Revo] utionairen („zorg over de woning
bouw") wel stand houdt voor redelijke
kritiek. Hij verwees daarbij naar de be
middelende motie van zjjn partij die
voor de regering wei aanvaardbaar
bleek. Het gevolg van wat zich donder
dag afspeelde is, dat belangrijke zaken
blijven liggen, meende hij.
Namens de Partij van de Arbeid sprak
de heer Suurhoff. Het verdwijnen van
de zittende regeringsploeg vond hij winst.
De heer Suurhoff zei niet te geloven
in de mogelijkheid van een reconstructie
van het bestaande kabinet. Zijns in
ziens is de ware oorzaak van de crisis
niet een meningsverschil over het
bouwprogramma. In de protestante ge
lederen is teleurstelling en onbehagen
over de regeringspolitiek. Dat heeft zich
nu geuit. „Een oordeel over een oplos
sing wordt pas mogelijk als de menings
verschillen in hun aard en omvang be
kend zijn," aldus de heer Suurhoff.
Prof. Oud, fractievoorzitter van de
VVD in de Tweede Kamer, zei te ho
pen, dat een1 volgend kabinet een be
leid zal voeren in de geest van de re
gering-De Quay. De A.R. hebben dat
echter moeilijk gemaakt. Ook hij meende
(onder verwijzing naar de KVP-motie
en de wens, die A.R. en C.H.-woord
voerders hebben uitgesproken om de
bestaande samenwerking te handhaven)
dat het geschil de prijs van een kabi
netscrisis niet waard was.
„Zware slag voor
parlemenfair stelsel"
n een politieke uitzending van de
y°.°,r de radio zei de liberale
nvert.T^.,d!r ?-m- er volstrekt van
e-roto r>,„ ,1 zi'n' <ll|t ,,ons volk in zijn
verstaan <wrhei(1 er niets van zal
weken wellicht"5" °p w'i'ze voor
wenen, wellicht vo0r maanden het
J0t "achteloosheid
doemt. Aan de achting voor het parle
mentaire stelsel zal dit veel kwaad
doen. En dat dit nu moet geschieden
door de samenwerking van de AR en
de CHU, die drie dagen geleden aan
de tweede kamer het borstbeeld heb
ben aangeboden van hun gemeen
schappelijke stamvader Groen van
Prinsterer. Het zal ook in protestants
christelijke kring als een bittere ironie
moeten worden ervaren dat het precies
deze twee fracties zij» die aan ,h„et
parlementaire stelsel deze zware slag
hebben toegebracht", aldus prof. Uud.
EMMELOORD, 24 dec. Gisteren is
acht.jarige Fokke van Dam uit Rut-
;®n,ln de Noordoostpolder verdronken
Ruttense vaart. Hij was bij het
water geraakt en pogingen
ISj ^es om hem te redden met
touw bleven vruchteloos. Een
landbouwer die aan de overkant van
het k«naal het ongeluk had zien gebeu
ren kwam te laat om het kind te red-
v,t 3°ngetje op het droge was
gebracht, bleek hy overleden.
NEW YORK, 24 dec. (UPI). Ame
rikaanse luchtvaartdeskundigen houden
rekening met de mogelijkheid, dat de
botsing tussen een DC-8 en een Su-
perconstellation boven New York op
vrijdag 16 december, is veroorzaakt door
het feit, dat een of meerdere passa
giers in een van beide vliegtuigen een
draagbare radio bij zich hadden en lie
ten spelen. Het is geenszins uitgesloten,
zo menen de deskundigen, dat de navi-
gatie-instrumenten van 'n vliegtuig door
een draagbare radio worden gestoord.
Hoewel men er tot op heden niet in
is geslaagd deze theorie te bewijzen,
staat in ieder geval vast, dat een van
de belangrijkste navigatie-instrumenten
van de DC-8 op het kritieke moment
ernstig was gestoord. Feit is ook, dat
men in de wrakstukken van de DC-8,
met name in de cabine voor de passa
giers, de restanten van twee draagba
re radio's heefc gevonden. Men weet
natuurlijk niet *01 deze radio's tijdens
de fatale vlucht hebben gespeeld en
daar zal men ook wel nooit meer ach
ter komen.
Het onderzoek naar de oorzaak van de
ramp heeft uitgewezen, dat de DC-8 zich
op het moment van de botsing bevond
op een afstand van ongeveer twintig
kilometer yan de plaats waarop het vol
gens zyn instrumenten was. Men weet
dit uit op de bandrecorder vastgelegde
gesprekken tussen de gezagvoerders van
de twee verongelukte vliegtuigen.
WASHINGTON, 23 dec. (U.P.I.)
President Eisenhower van de V.S. heeft
vandaag in zijn kerstboodschap er bij
het Amerikaanse volk op gedrongen de
kerstdagen te gebruiken ,,voor ernstig
zelf-onderzoek". Hij zei, dat rassenon
derscheid een inbreuk is op de christe
lijke ethiek.
De Amerikaanse president zei, dat de
Amerikanen „vlekken en onreinheden"
kunnen vinden by zichzelf, zoals rassen
discriminatie, als zij de moeite nemen
zichzelf te onderzoeken.
De president sprak zyn kerstbood
schap uit op een verhoging, vlak voor
dat hy op een knop drukte waardoor de
verlichting aanging in een grote kerst
boom, een Oregon spar, in het park ten
zuiden van het Witte Huis.
FULDA, 24 dec. (U.P.I.) De voor- 1
malige S.S.-functionaris Gottlieb Musi-
kant, is gisteren door een Duitse recht- i
bank in Fuida veroordeeld tot 21 maal
levenslange gevangenisstraf. Bovendien
kreeg hy 15 jaar dwangarbeid.
Musikant kreeg levenslang voor elk
van 20 moorden, die hy pleegde en 1
voor een poging tot moord in 't con
centratiekamp Melk in 1944 en 1945.
iP&gfspg vrnmm
t"' I
Voor nog een
§en gevallen van doodslag kreeg hy
e 15 jaar dwangarbeid.
Musikant was medisch assistent van
geringe belangrykheid in diverse kam
pen. Hy werd onder meer schuldig be
vonden aan het opsluiten van vyftien
gewonde gevangenen, die waren ge
wond tydens een bombardement. Hy
had hen opgesloten in een onverwarmd
vertrek en hen eike ochtend gegeseld,
totdat na verloop van een week dé laat
ste overleed.
HOLLANDIA, 23 dec. (A.N.P.)
Een hevige regenval op het Frederik-
Hendrik eiland nabij de kust van Zuid-
Nieuw-Guinea gedurende de afgelopen
weken is de oorzaak van een uitzon
derlijk hoge waterstand. De dorpen
in het noorden en het midden van het
eiland staan ongeveer een halve meter
onder water en, wat erger is, ook de
aanplantbedden en de tuinen van de be
volking. Als het water niet spoedig zakt,
dan zal de gehele aanplant van knol
len, het hoofdvoedingsmiddel van de
bevolking, verrotten.
Op het Frederik-Hendrik eiland ko
men bijna ieder jaar overstromingen
voor. Het bestuur houdt daarbij de toe
stand evenwel nauwlettend inhet oog
en zorgt er voor, dat er geen honger-
toestand ontstaat. In vorige jaren was
bijvoeding met rijst nodig, die door
vliegtuigen op droge stukken grond
werd afgeworpen en vandaar met vaar
tuigen verder werd vervoerd.
DEN HAAG, 24 dec. Het onderzoek
in de zaak van de Nederlandse agent
van de Duitse Noord-West Lotto, een
vijftig-jarige koopman uit Katwijk en
zijn 23-jarige secretaresse, tegen wie be
gin deze maand proces verbaai is opge
maakt wegens het bevorderen van over
treding van de loterywet, is afgesloten.
Polit,ie heeft een aantal formulie-
otn 2!?i#eld.tot een totaal bedrag van
r n in beslag genomen. Tegen
de deelnemers is geen actie onderno
men. zij zyn met strafbaar.
dt A/nh.emse als de Haagse
mnofrl T) J! zlch het geval be-
moeid. D© koopman liet nameliik dp
deelnemers de formulieren^naaf een
postbusadres in Arnhem sturen hoewel
zyn „Nederlandse lotto-kanton?' in Den
Haag gevestigd was. In beide plaatsen
heeft de recherche echter formulieren
en geld respectievelyk 130 en 120 gulden
in beslag genomen. Volgens de formu
lieren zou er een totaal bedrag van
450 gulden moeten zijn, maar de koop-
man heeft tweehonderd gulden daarvan
voor zich zelf gebruikt.
en oudejaarsavond vieren op zyn ei
land. Dan ig hy net als alle andere
Nederlanders pensioengerechtigd en
dan zal Rottumeroog zyn strand
voogd kwijtraken. De laatste?
Toxopeus heeft de kwart eeuw als
strandvoogd, als ongekroonde koning
van Rottumeroog vol. Maar er zyn
geen grote feesten gevierd, het leven
is er gewoon doorgegaan, in alle stil
te en met de regelmaat van eb en
vloed, die het bestaan op het eiland
beheerser als eeuwen geleden. Mis
schien dat Jan Toxopeus die 25 jaar
nog eens door de gedachten gaan wan
neer hy op oudejaarsavond om twaalf
uur aan ae noordooster-horizon vuur-
pylen omhoog ziet gaan boven Bor-
kum, dat nauwelijks vier kilometer
verderop ligt.
SCHIPHOL, 24 dec. De tien Pa
poea's, die als gasten van de K.L.M.
aan boord van een DC-8 5 december in
ons land aankwamen en die tweeëneen-
halve week op gouvernementskosten in
Nederland hebben rondgereisd, zijn
vrijdag naar Nieuw-Guinea terugge
keerd. Zij hebben in die korte spanne
tijds ontzaglijk veel van Nederland ge
zien en vertelden voor hun vertrek hoe
zeer ze het hadden gewaardeerd, dat
ze tot slot van hun verblijf zowel door
prinses Wilhelmina op het Loo als door
koningin Juliana in paleis Soestdijk per
soonlijk waren ontvangen.
Die twee ontvangsten stonden niet
op het van te voren gereed gemaakte
programma. Eerst trok de groep woens
dag naar het Loo, waar prinses Wil
helmina zich ondanks haar tachtig ja
ren geruime tijd met ieder der tien
Papoea's onderhield. „Zij toonde nog
steeds de oude energie en vitaliteit van
vroeger", vertelde de 28-jarige bestuurs
ambtenaar R. R. Bergh, die hier voor
studiedoeleinden verblijft en die de
groep als tolk heeft begeleid. „Van de
tien Papoea's spreken er slechts drie
behoorlijk Nederlands. Voor de gesprek
ken met de overigen heb ik als tolk
dienst gedaan."
Donderdagmiddag trok de groep naar
Soestdijk. „We werden op de eerste
verdieping door hare majesteit ontvan
gen", zei de heer Bergh „Daar was ook
staatssecretaris Bot aanwezig. De ko
ningin nam plaats tussen Jacomina In-
dey, de verpleegster in het ziekenhuis
van Hollandia, en Margarete Joeki, de
zestienjarige dorpsverpleegster in Boe-
ti. Die twee spreken goed Nederlands".
Een uur lang heeft de koningin zich
met de groep onderhouden. Ieder van
hen had de gelegenheid iets uit de ei
gen geboortestreek te vertellen.
JAN TOXOPEUS
.contact met de wereld per
mobilofoon.
Vroeger gingen er bij Rottumer
oog het hele jaar door by nacht en
onty vuurpylen de lucht in van
schepen in nood. Toen liep men op
Rottumeroog op stormachtige kersta
vonden kans op onverwacht bezoek
van schipbreukelingen. Dat was al zo,
toen Rottumeroog steeds ruzie had
met Uithuizen over de strandrechten
en toen het eiland een bevolking had
van om en nabij de tweehonderd zie
len. Maar de tyden zyn veranderd,
zelfs op Rottumeroog. De abdij, die
er in de veertiende eeuw stond is
verdwenen, evenals de pakhuizen van
Groningse kooplieden, die er later
hebben gestaan. De Engelse graaf
Clanricarty, die er als banneling
moet hebben geleefd en om zijn leef-
wyze „de dolle graaf" werd genoemd,
is reeds lang vergeten.
Rottumeroog is al eeuwenlang het
domein van strandvoogden. Zy delen
er het bestaan met de zeevogels, die
er elk jaar by duizenden neerstry-
ken. Dat was al zo, toen in 1741 de eer
ste strandvoogd Jan Wybrandts op
de rede van Rottumeroog verscheen,
het was zo, toen Jan Toxopeus in
1936 zyn vader Hendrik Jan (die der
tig jaar strandvoogd was), opvolgde.
Het eiland slaat in het westen af
en groeit in het oosten aan met een
snelheid van drieëndertig meter per
jaar. Dat maakte het steeds nodig
het huis van de voogden af te breken
en meer oostelyk weer op te bou
wen. In 1799 werd het strandhuis
voor de eerste maal verplaatst, in
1919 en in 1933 eveneens en enkele
jaren geleden kreeg Jan Toxopeus
een pre-fab-bungalow. Het oude
strandhuis staat nu op de rand van
zee en strand. By de eerstvolgende
zware storm zal de zee het waar
schijnlijk bespringen en vernielen.
Toen jan Toxopeus in 1936 strand
voogd werd was dat huis nog vrij
wel nieuw.
Toxopeus' kinderen zyn op het ei-
land opgegroeid en uitgevlogen,
rwee dochters zyn getrouwd en wo
nen op het vasteland. Zy zouden zelfs
niet meer terug willen omdat
naar de ene dochter ons vertelde de
de oude romantiek verdwenen is.
i Hendrik Jan gaat op de Technische
1 schooi in Delfzijl, alleen Wiepke is
nog thuis. Zy kan vanuit haar ka
mer in de verte de bewoonde wereld
zien liggen: Borkum. En in de huis
kamer wordt zy ingewyd in de gehei
men van het leven.Daaj staat, met
het uitzicht op de grillige en soms
kokende wereld van het Wad een
schoolbank. Want, Wiepke heeft de
school thuis, haar moeder is de on-
derwyzeres. Dit jaar werd Wiepke
tien. Ze ging over naar de vyfde klas,
maar de klas bleef gelyk en ze hield
dezelfde juf.
Sj V
Het oude dertig jaar oude huis van de familie Toxopeus op Rottumeroog staat
nu op de rand van zee en strand. Bij de eerstvolgende storm zal de zee het
huis afbreken.
Wie zal er op kerst- of op oude
jaarsavond denken aan Jan
Toxopeus en de zijnen, aan
het eenzaamste gezin van Nederland
op het stille Rottumeroog, zo hoog
in het Noorden van ons land, dat het
niet eens op de meeste kaarten past
en er slechts als inzet op voorkomt?
Toch is bijna nergens Je kerstnacht
zo vredig als op dat eiland van
vijf vierkante kilometer, waar Jan
Toxopeus dit jaar zyn vyfentwintig-
ste kerstfeest viert als strandvoogd,
als vechter tegen de zee, hoeder van
de vogels en als waker over de
scheepvaart, die by stormweer
moeizaam langs zUn eiland koerst.
Nog vyfmaal zal Jan Toxopeus bij
leven en welzyn hierna Kerstmis
genoten by elkaar komen om van ge
dachten te wisselen over opgedane in
drukken of over vraagstukken van al
gemene strekking.
Eind maart of begin april keren
alle deelnemers naar hun land terug.
orgen op eerste kerstdag viert
de schilder G. Westermann in
besloten familiekring zijn
tachtigste verjaardag. De heer Wes
termann is in Leeuwarden geboren,
maar hij heeft het Friese, dat toch
al niet zijn familieland was, vrij spoe
dig verlaten. Op vijftien-jarige leef
tijd vertrok hij naar Amsterdam, om
de Rijksacademie voor Beeldende
Kunsten te gaan volgen en sindsdien
is Amsterdam zijn basis gebleven. Na
drie jaar verliet hij de academie, om
er tenslotte in 1918 weer terug te ke
ren, maar toen als docent. Dat is hij
gebleven tot 1945. Voorts is hij enige
tijd voorzitter geweest van „Arti et
Amicitiae".
Als kunstenaar is de heer Wester-
„Eigeniyk hebben we -het altijd
druk", zeggen Jan Toxopeus en zyn
vrouw en dat klinkt een beetje
vreemd, maar het is ongetwijfeld
waar. De zee heeft immers altyd
nieuwe verrassingen in petto: dan
weer slaat de motorboot „Theda", de
enige verbinding met het eiland los,
dan weer» moet Toxopeus naar de
wal, eens in de veertien dagen om
de post te halen en proviand in te
slaan en een andere keer moet er
nodig weer ryshout worden geplant.
Een ding is in die 25 jaar „strand
voogdschap" van Toxopeus sterk ver
anderd: het contact met de wereld.
Mobilofoon, radio en sinds kort tele
visie doorbreken het isolement van
een klein eiland. Het per radio en
televisie uitgezonden kerstmisvieren
van een woelige wereld, waarvan de
rand aan de horizon te zien is, zal
het gezin Toxopeus meer dan ookt
het gevoel geven, dat het wel een
zaam is, maar niet alleen. Doch, ner
gens zal de kerstnacht zo vredig zijn,
nergens de oudejaarsnacht zo vol
van geheimen als op Rottumeroog...
Als lid van de bemanning „boven
de sterkte" arriveerde gistermor
gen met de „Willem Ruys", het
vlaggeschip van de Koninklyke Rot-
terdamsche Lloyd, de kerstman in
Rotterdam. De „Willem Ruys" had
voorts drie gezagvoerders aan boord
van wie kapitein Herman van den
Heuvel het commando voerde. Verge
zeld van echtgenote, kerstman en een
deputatie van de bemanning begaf
kapitein Van den Heuvel zich enige
uren na de aankomst voor de Lloyd-
kade naar de Adriaanstichting in Hil-
legersberg, beladen met cadeaus voor
de daar verblyvende gebrekkige
deels spastische kinderen. Het geld
voor de geschenken was bijeengebracht
door de bemanning van het schip.
Tot dusverre hebben de opvarenden
van het Lloydschip reeds achtmaal uit
hun liefdadigheidspot blinden aan een
geleidehond geholpen. Ditmaal echter
meende men een andere bestemming
aan de inhoud van de pot te moeten
geven in verband met het kerstfeest.
In de Adriaanstichting, waar kinderen
uit het gehele land verblyven, vond
men een prachtig object. Een tafelbil
jart, een werkbank en een uitgebrei
de gereedschapskist werden uitgepakt
in de recreatiezaal van de stichting,
waar de 50 bewonertjes vol spanning
toekeken. Bovendien deelden kerst
man en kapitein aan ieder kind af
zonderlijk een geschenk uit, terwijl
mevrouw Van den Heuvel een schaal
chocoladeklokjes aanbood en in sap
pig Limburgs vertelde dat zich onder
de klokjes een grammofoonplaat be
vond. Dat was hoe kan het anders
„loeënde klokken".
aarten Engwirda uit Groote
broek (N.H.) zal Tweede Kerst
dag naar New York vertrek
ken om Nederland daar te vertegen
woordigen op het „New York Herald
Tribune forum 1961". Na een selectie
onder auspiciën van het ministerie
van O. K. en W. is Maarten, die leer
ling is van het Westfries lyceum te
Hoorn, als deelnemer aangewezen.
Het is voor de vijftiende maal, dat
het Newyorkse dagblad dit forum or
ganiseert. Het doel is middelbare
scholieren uit de gehele wereld in de
gelegenheid te stellen vriendschap te
sluiten met de bewoners van het land,
het school- en gezinsleven te delen
met Amerikaanse scholieren van de
zelfde le^ftyd en ten behoeve van het
gastland een bijdrage te leveren tot
de belangstelling in, de kennis van en
een beter begrip inzake andere lan
den.
De deelnemers, middelbare scholie
ren tussen zestien en negentien jaar
uit 33 landen, zullen gedurende hun
verblijf in Amerika by drie verschil
lende gezinnen worden ondergebracht.
Zij zuilen lessen volgen op Amerikaan
se scholen. Een maal in de week zul
len groepen van twaalf buitenlandse
forumdeelnemers met twaalf leeftyd-
G. WESTERMAN
mann vooral bekend door zijn teke
ningen en schilderijen van paarden.
Hij heeft echter ook veel ander werk
gemaakt en indertijd o.a. ook illus
traties voor tijdschriften ontworpen.
Hij kreeg verschillende onderscheidin
gen voor zijn werk, waarvan er één
zelfs uit Amerika kwam. Voor wie
hem kennen is de schilder een vrij
harde en nuchtere persoonlijkheid,
die het zich zelf niet gemakkelijk
heeft gemaakt in het leven en wie
hardheid ook niet bespaard bleef.
Maar ook anderen onthield hij deze
hardheid en zijn kritiek niet. Bij een
terugblik over zijn leven heeft hij
vele bittere herinneringen, maar het
werk, dat „de modernen" leveren
slaat hem wel het meest en brengt
hem tot de uitspraak, dat een acade
mie voor dit „gepruts" niet meer no
dig is. Hiertegenover zoekt de heer
Westermann zijn toevlucht in zijn
eigen werk. Hij schildert nog veel, ten
dele uit liefde voor de kunst, maar
ten dele ook om zich niet aan anderen
te hoeven ergeren.
De heer H. Somraer uit Driebergen
heeft aan de minister van Sociale Za
ken en aan de sociale raden van de 35
grootste gemeenten van Nederland
een door hem uitgewerkt plan toege
zonden voor produktieve en hobby-ac
tieve vrijetijdsbesteding. De heer Som-
mer had op zyn voorlopig plan, dat
hy reeds geruime tiid geleden lan
ceerde, van vele zyden positieve re
acties ontvangen, onder meer van
verschillende sociale raden. Vooral de
sociale raad te Rotterdam was en
thousiast en animeerde de heer Som-
mer zyn plannen verder uit te wer
ken.
De Driebergenaar wil werkplaatsen
in de daarvoor in aanmerking komen
de gemeenten stichten, waar jeugdi
gen en bejaarden afwisselend op ba
sis van vrywilligheid hun vrye tyd
produktief of hobby-actief kunnen be
steden. Met de produktieve vryetijds-
besteding wil hy de vitale bejaarden,
wier loon of pensioen een aanvulling
behoeft, in de gelegenheid stellen ets
bij te verdienen. De hobby-actie
ve vryetydsbesteding is bestemd voor
bejaarden, die enige uren per dag of
per week willen deelnemen aan han-
denarbeidcursussen.
De werkplaatsen wil de heer Som-
mer 's avonds beschikbaar stellen
aan plaatselyke organisaties en ver
enigingen voor jeugdwerk. De initia
tiefnemer neemt aan, dat een kwart
miljoen bejaarden wel voor zyn plan
zal voelen. De kosten van een en an
der schat de heer Sommer op 35 mil
joen gulden.
Advertentie
Dank zijRESA toch nog het
Maak van deze BIJZONDERE AAN
BIEDING gebruik en schrijf aan
(Bekende Schriftelyke Cursus)
Ook H.B.S. - Gymnasium - Onderw.akt»
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiMiimiiiiiiiii
/oan Haanappel, het Haagse schaatssterretje, dat met Sjoukje Dijkstra op dt
Olympische Spelen in Squaw Valley zo'n furore maakte en daarna aan
een carrière als kunstrijdster bij de Weense IJsrevue begon, is na haar
successen in het buitenland met de revue in Nederland aangekomen. Ze heeft
een paar dagen vakantie die ze natuurlijk thuis doorbrengt. Tweede kerstdag
geeft de Weense ijsrevue de Nederlandse première in Utrecht. In het ouderlijk
huis was ook de poes blij, dat Joan zich weer liet zien.
