DE KRACHTPROEF VOOR
REGERING-EYSKENS
u
Lont voor wate
Derde Franse atoombom
is weinig opzienbarend
Wé
Indirecte druk van V.S.
op Oostduitse regering
Kennedy en
Khroesjtsjeü
D •Jrss-
Chof'a riiie 4
De situatie
„Le Mondeweegt voor- en
nadelen tegen elkaar af
D
H
J
4-voudige combinatie, een
wetenschappelijk succes!
V
Bereidt VAR aanval
voor op Israël?
Troepen samengetrok
ken in gebied van Sinaï
IN RUSLAND:
Uitgebreid systeem
van raketbases
Minister Soebandrio
naar Moskou
Kinderbijslag 10 jan.
in Eerste Kamer
Interzonale besprekingen
Dank zij.RESA toch nog het
MIDDENSTANDSDIPLOMA
WOENSDAG 28 DECEMBER 1960
PAGINA 9
BUITENLANDSE
KRONIEK
Slag voor socialisme
De „Eenheidswet"
Luide protesten
JT beroemde geneesmiddelen
Glorieuze come-back van de duivekater
Restauratie van molen
Winterswijk groeit
Jawoord klinkt 22 jaar na het aanzoek
RESA - HILVERSUM
®s Lands Kroniek
(Vervolg van pagina 1)
Een vergissing was echter vooral de
politiek onbegrijpelijke stelling, die de
heer Renard, adjunct-secretaris-generaal
van het A.B.V.V., verleden vrijdag heeft
gelanceerd. Renard verklaarde, dat de
staking niet zal eindigen zolang de
„Eenheidswet" niet is ingetrokken en de
regering geen ontslag heeft genomen. In
de leiding van het A.B.V.V. en de socia
listische partij heeft Renards verklaring
grote consternatie gewekt. Niet alleen
waren hierdoor de eventuele bemidde
lingspogingen, die het A.B.V.V. had kun
nen toelaten om het prestige bij een
aftocht te redden, uitgesloten, maar
voor het A.B.V.V. zowel als voor de re
gering moest nu onvermijdelijk een
gevecht tot het uiterste volgen. De ge
matigde socialistische leiders beseffen
veel te goed, dat de door hut A.C.V.
en door een indrukwekkend militair
machtsvertoon gesteunde regering het
tenslotte moet winnen van het A.B.V.V.,
dat niet over rijke stakersfondsen be
schikt en dat bovendien niet eens meer
op de sympathie van de gehele Waalse
bevolking kan rekenen.
Vele socialistische leiders beseffen,
JY, hii met de tegenwoordi-
„itSident van de Verenigde Staten
niU mir onderhandelen wil. De Sov-
fet-heTrfer legde, zijn verklaring af,
nadat hü de Parqse topconferentie had
laten mislukken, zogenaamd, omdat
Eisenhower geen excuses wilde aan
bieden voor het U-2 incident. Zeven
maanden geleden gaf de Russische re
gering te verstaan, dat zij de Ameri
kaanse presidentsverkiezingen wilde
afwachten, alvorens weer plannen te
maken voor een ontmoeting aan de
Nauwelijks was vorige maand de uit
slag van de Amerikaanse presidents
verkiezingen bekend, of Khroesjtsjev
stuurde een telegram aan Kennedy,
waarin de hoop werd uitgesproken, dat
de Amerikaans-Russische betrekkingen
weer even goed zouden worden als in
de tijd van Franklin D. Roosevelt. Het
noemen van de naam Roosevelt door
de Russische regeringsleider heeft in
Amerika en elders in het westen her
inneringen gewekt aan Yalta. Tijdens
de topconferentie te Yalta, op het ein
de van de oorlog, heeft de zieke Roo
sevelt wellicht de sluwe Stalin onder
schat, en de Amerikaanse president
zou zich tot onnodige en gevaarlijke
concessies hebben laten verleiden. (Er
zijn overigens ook historici die ïeggen,
dat F.D.R. onder de gegeven omstan
digheden niet veel anders had kunnen
handelen). Als Khroesjtsjev over de
regering-Roosevelt spreekt, zal hij ech
ter niet zo zeer denken aan Yalta, als-
wel aan twee vroegere gebeurtenissen.
Het was Roosevelt die in de jaren der
tig de diplomatieke betrekkingen met
Rusland herstelde, terwijl hij onder de
oorlog een programma voor hulpver
lening aan de Sovjet-Unie lanceerde. In
Moskou creëert men nu de mythe, dat
F.D.R. meer sympathie had voor de
Sovjet-Unie dan zijn twee opvolgers ln
het Witte "luis. Dit is geschiedkundige
vervalsing. De New York Times heeft
dezer dagen nog eens, met enkele
sprekende feiten, aangetoond, dat Roo
sevelt een fel tegenstander was van het
Sovjet-imperialisme. In 1939 gaf hij
duidelijk blijk van
verontwaardi-
zijn
ging over het
Russische optre
den tegen Polen.
Vervolgens ver
oordeelde hij de
Russische inval
in Finland en de
Inlijving van de Baltische staten door
de Sovjet-Unie.
Vorige week is de naam van Roose
velt opnieuw ijdel gebruikt door de
Russische minister van Buitenlandse
Zaken. Gromyko, die de wens uitsprak,
dat Kennedy even prettig tegenover de
Sovjet-Ume zou optreden, als indertijd
F.D.R.
it de opmerkingen van Khroesj-
ernstige misvatting over de po-
w-.t van de Amerikaanse president.
President van de Verenigde Staten
nüaA epr> grote macht, maar hij is be-
£nmer,Seen dictator. HÖ kan spreken
namens ^et Arnerji<aanse volk, omdat
nat "s één verkiezingen
Dat i» eén essentieel verschil met de
positie van de Russische regeringslei
der. De Amerikaanse president heeft
zich voorts strikt te "houden aan de
Amerikaanse grondwet en hij wordt
in zijn vrijheid Van handelen beperkt
door de g^ote macht Van ht Congres
en door die van de rechterlijke macht.
In de recente Amerikaanse verkie
zingsstrijd zi)her bujtgA® discussies ge
voerd over de buiteiahnjjse politiek,
maar als het eiI ^omt, is die
politiek een ,-biP1P°ljcy» een
beleid dat door debeide parten wordt
gesteund. Kennedy was het 0p ver_
scheidene punten niet Eislnv,e bui~
tenlandse politiek van Eisenhower,
maar er is geen .r<;d®Lika's rol in i1'
dat na 20 januari Amerika s rol in de
wereld plotseling totaal zal .^eren
Khroesjtsjev zou na bet heengaan
van Eisenhower wel weerOver|en top
conferentie willen denken, m
staat het met de animo aan Ameri
kaanse zijde? Dean Rusk de mankte
straks Amerikaans minister va
tenlandse Zaken wordt, heeft m n®'
gemeen niet veel vertrouwen in i
conferenties. In het april-nummer va
„Foreign Affairs" heeft hij dat duide
lijk uiteengezet. Hij is ongetwijfeld aan
zienlijk gesterkt in zijn gereserveerde
houding door Khroesjtsjevs optreden
tijdens het voorspel van de Parijse top
conferentie.
Gromyko heeft in de rede die hij vo
rige week voor de Opperste Sovjet
hield een bijzonder soort topconferentie
voorgesteld. Hii wil, dat de regerings
leiders persoonlijk deelnemen aan de
speciale bijeenkomst van de Algemene
Vergadering van do Verenigde Naties.
In die bijeenkomst zou dan gesproken
moeten worden over het probleem van
de ontwapening. Maar in Amerika
heeft men bittere herinneringen aan
het jongste optreden van Khroesjtsjev
in de V.N. Kennedy zal weinig voelen
voor een herhaling van een dergelijke
vertoning. Een discussie over ontwape
ning in de V.N. kan maar al te ge
makkelijk ontaarden in een propagan
da-slag, en tot werkelijke onderhande
lineen zal men niet gauw komen.
.Jk ben gemachtigd", zo heeft Gro
myko vrijdag met veel nadruk gezegd,
„te verklaren, dat er aan de kant van
de Sovjet-Unie volledige bereidheid be
staat de verbetering van de Russisch-
Amerikaanse betrekkingen te bevorde
ren." Dat klonk erg mooi, maar het is
een loze bewering. Washington vraagt
niet om fraaie Russische uitspraken,
maar om daden. En de recente Rus
sische activiteiten in Congo, Algerije
en Laos geven Amerika nu niet be
paald reden te geloven in de vredelie
vendheid van de Sovjet-Unie.
dat de enige kans op slagen bestaat in
het forceren van een revolutionaire agi
tatie en, zo mogelijk, van een nieuw
„Grace Berleur". In deze Luikse voor
stad was het, dat de marechaussee in
1950, ln de dagen van de koningskwestie,
verplicht was het vuur te openen op
manifesterende stakers. De twee doden,
die men daarbij betreurde, hebben in
werkelijkheid meer tot koning Leopolds
abdicatie bijgedragen dan wekenlange
betogingen en stakingen.
De dwangpositie, waarin Renard zich
thans bevindt, is dan ook niet zonder
gevaar. Het is «een geheim dat hij
gaarne bloed zou zien vloeien. Maar
vele gematigde, vooral Vlaamse socialis
ten, onder wie de Antwerpse A.B.V.V -
voorzitter Major, deinzen voor dit per
spectief terug. Zij begrijpen overigens
duidelijk dat, wanneer Renards opzet
faalt, op het socialisme in België een
discrediet is geworpen, dat de B.S.P.
nooit meer te boven zal komen.
jn de rangen van het A.B.V.V. zijn
dan ook de eerste tekenen van een
scheuring waarneembaar, een scheuring
die zich eens te meer langs de taalgrens
voltrekt. Meer en meer neemt deze sta
king het karakter aan van een kracht
proef tussen Vlaanderen en Wallonië en
niemand kan voorspellen of de huidige
crisis niet in een belangrijke mate zal
nebben bijgedragen tot de groei van de
federalistische gedachte in België.
Met de eenheidswet van de heer
Eyskens heeft dit alles weinig of niets
meer te maken. Men kan niet eens
meer volhouden dat de eenheidswet
de rode lap is waarmee men de socia
listische massa op de gewenste tem
peratuur moet brengen. Steekproeven
hebben aangetoond, dat niet één op
de honderd stakers bij- benadering
weet wat genoemde wet precies in
houdt. Het is overigens ook onze per
soonlijke mening, dat de regering zelf
in gebreke is gebleven dit omvang
rijke document van 109 pagina's en
133 artikelen - de meest uitvoerige wet
die ooit bij het Belgische parlement
werd ingediend - op een voor de mas
sa bevattelijke wijze te presenteren.
Voor prof. Eyskens is het vertrekpunt
een nuchtere vaststelling geweest: sedert
jaren is het Belgische budget deficitair.
Sedert jaren leeft België ook boven zijn
stand. Tussen 1950 en 1959 bijvoorbeeld
zijn de rijksuitgaven gestegen met 77
procent, de ontvangsten met 61 procent
en het nationaal inkomen met slechts
55 procent. Een ruim deel van de uitga
ven moest derhalve worden gefinan
cierd door leningen. Op die manier wer
den de miljarden, die België had kunnen
gebruiken voor zijn economische ont
wikkeling en voor de aanpassing van
zijn economie aan de behoefte van de
Euromarkt, verkwist. De eenheidswet is
in werkelijkheid niets anders dan een
reeks van maatregelen om de economi
sche ontwikkeling van het land te sti
muleren. In vijf jaar tijd wil de heer
Eyskens het nationaal inkomen met 20
procent vermeerderen en voor 100.000
nieuwe arbeiders wil hij werkgelegen
heid verschaffen.
Dit plan is echter onuitvoerbaar, als
niet tegelijkertijd in de rijksfinanciën
orde op zaken wordt gesteld. Behalve
middelen om de economische expansie
te stimuleren, voorziet de eenheidswet
dan ook in maatregelen om de opgedre
ven uitgaven te beperken, het ongezon
de systeem van leningen te doen ver
dwijnen en de onophoudelijke aderla
tingen in diverse sectoren te stelpen.
Dat niemand protest heeft aangetekend
tegen de bijna twee-en-een-half miljard
besparingen op defensie is normaal.
Even normaal was het echter dat
direct luide stemmen opgingen, toen de
heer Eyskens het voornemen formuleer
de maatregelen te nemen om de ge
meentelijke financiën, de ziekte- en in
validiteitsverzekeringen, de pensioenen
en de werkloosheid te saneren. De ge
meenten gingen steigeren, toen de pre
mier verklaarde dat de steden voortaan
door extra-belastingen zelf hun buiten
sporige uitgaven zouden moeten finan
cieren. En de gemeentelijke ambtenaren
tekenden verzet aan toen men hun dui
delijk maakte dat het peil van hun eigen
salarissen, die in vele gevallen veel ho
ger liggen dan die van de rijksambtena
ren, een van de vele oorzaken is van
het budgettaire deficit in de steden.
Ook de rijksambtenaren en de werk
lozen kwamen in opstand. In sommige
rijksdiensten werden pensioenen toege-
Advertentie)
V/er werkelijk betrouwbare middelen
he pen elkaar en...doen wonderenI
Een befangnjke ontdekking op geneeskun
dig gebied is iisynergismus". Hiermede
'Wordi bedoeld de wederzijdse versterking
van de werking van verschillende genees
middelen. De vier middelen verenigd in
^Helarine„4 elk afzonderlijk al beroemd
werken tezamen nog beter. Ze helpen vaak
o°k dan, wanneer andere middelen (alen en
doen werkelijk wonderen I
IN ÉÉN TABLET
Tegen pijnen en griep. Qe,chikl voor de gevoe|igste maag,
want diai wordt teicn.rmd door hel bestanddeel Chefarox.
20 tabl. 10.80. Voordelige gezinsverpakking 100 labt. 13.59
TEL AVIV, 28 dec. (AFP) EKypte
heeft in het gebied van binai opnieuw
sterke strijdkrachten geconcentreerd,
uitgerust met ultra-moderne wapens, zy
zijn bestemd voor een verrassingsaan
val op Israël. Dit schrijft generaal
Chaim Laskof, stafchef van het Israë
lische leger, in een artikel in het week
blad „Bamachaneh", het orgaan van
het Israëlische leger.
De generaal is overigens van mening,
dat de Tsraëlische strijdkrachten ster
ker zijn dan die van de Verenigde Ara
bische Republiek en ln staat zijn om
iedere aanval af te slaan.
Generaal Laskof treedt 1 januari als
stafchef af. Ht) zal worden opgevolgd
'door generaal Tzoer.
kend van het 50e of 55e levensjaar af. In
de nationale maatschappij van Belgische
spoorwegen bijvoorbeeld ontstond daar
door de onhoudbare toestand, dat nage
noeg evenveel ambtenaren en arbeiders
van een pensioen genieten als er in de
maatschappij effectief te werk gesteld
zijn.
Veel ernstiger nog zijn de misbruiken
in de sector werkloosheid. Er is bere
kend, dat van de 120.000 officieel gere
gistreerde werklozen er in werkelijkheid
slechts 30.000 van de werklozensteun
zouden mogen genieten en dat de ande
ren óf arbeiders boven de 50 jaar zijn
óf gehuwde vrouwen, wier echtgenoten
een ruim salaris hebben.
Wat tenslotte de ziekteverzekering be
treft: het deficit voor 1961 is op 250
miljoen gulden geraamd. Men begrijpt
het verzet van de belanghebbenden, die
ongaarne een deel van hun verworven
rechten prijsgeven. Maar de ongezonde
en ondemocratische agitatie rond een
regeringsvoorstel, waarvan objectieve
waarnemers getuigen dat het voor Bel
gië de enige uitkomst brengt, is onbe
grijpelijk.
ROME, 28 dec, (UIT) Het Italiaan
se persbureau „Continentale", dat zich
specialiseert op berichtgeving uit de
communistische landen, heeft uit Praag
bericht ontvangen, dat de Sovjet-Unie
begonnen is met de bouw van een sys
teem van raketbases, dat een reikwijd
te heeft tot Alaska, Japan en commu
nistisch China.
Op het schiereiland Kamsjatska wor
den in het kader van dit systeem de
eerste bases gebouwd, waar raketten
zullen worden geplaatst die een af
stand van 4500 kilometer kunnen afleg
gen, aldus het persbureau. In Siberië
worden raketten geplaatst, die een
reikwijdte van tegen de 10.000 kilome
ter hebben. Op het schiereiland Kola
zouden 22 raketbases worden gebouwd,
die doelen in Europa, Noord-Afrika en
het Midden-Oosten onder vuur zouden
kunnen nemen.
Gisteren even naar Den
Haag geweest mij per
soonlijk van de situatie op
de hoogte te stellen. Bij na
der inzien bleek het meer op
een gebrek aan situatie neer
te komen. Mijn zegslieden
verkeerden althans in de
grootst mogelijke verwar
ring. Een van hen ging zelfs zover de
crisis te ontkennen. „Er is geen kabi
netscrisis" riep hij woedend uit, „er is
alleen maar een crisis in de A.R."
Ik moet U zeggen, dat zijn uit
spraak mij aangreep. Een crisis in
de A.R. Daar moet je als bonafide
vaderlander dan even aan wennen.
Ik tenminste heb altijd in de troost
gevende gedachte geleefd dat althans
één partij in Nederland geen crisis
kende. En dat moest dan uiteraard
de partij zijn die door de eeuwen
heen zo consequent Anti-Revolutio
nair ls gebleven. Voor die partij geen
linker- noch rechtervleugel en dus
ook geen vleugellamheid. Voor die
partij slechts de rotsvaste zekerheid
van haar eensgezind, principieel be
staan.
En nu een crisis? Ik kon er in
Den Haag wezende nog steeds niet
in geloven. Trouwens, toen ik er mijn
zegslieden naar ondervroeg kon geen
van hen mij eigenlijk een afdoend
antwoord geven. Er waren er, die
de voorzichtige veronderstelling
waagden, dat prof. Zijlstra tijdens
de noodlottige zitting een zijn fractie
irriterend vest heeft aan gehad.
Maar ik kon daaromtrent geen zeker
heid krijgen.
Overigens, was dat wél het geval
geweest dan zou ik, voor mij, gezegd
hebben: jongens, moet dat nu zo?
Is het nu werkelijk zó erg? Is de
kloof zó onoverbrugbaar? Kan Zijl-
stra soms geen ander vest aantrek
ken?
Zoals gezegd, men kon mij in Den
Haag omtrent deze dingen geen defi
nitief uitsluitsel geven. Maar, alles
goed bezien, vind ik wel dat wij iets
aan de moeilijkheden van onze Anti-
Revolutionaire broeders moeten
doen. Al is het maar dit, dat wij
de kabinetscrisis voor hen oplossen. X
En laten wij nu niet blijven mokken l
over het feit, dat zij ook eens een,
keer in een onbewaakt ogenblik een
regering omver hebben geworpen.
Mogen ze effe? Kortom, ik ben voort
een reconstructie van het kabinet,
zódanig dat het nieuwe als Oud
terugkeert. Slechts dan kunnen wij
de A.R. weer vrij en frank in de
ogen zien en alles zal vergeten en
vergeven zpn. Tenslotte: Ende des-
espereert niet. Alles zal reg kom.
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS, 28 december De ontplof
fing van Frankrijks derde experimen
tele A-bom, enkele weken nadat de
Franse regering in het parlement haar
wet inzake de uitrusting van Frank
rijk met een eigen nationaal kern
zwaard erdoor heeft gedreven, heeft
uiteraard weinig opzienbarends gehad.
Het was een bom van gering vermo
gen en de onofficiële techriische com
mentaren ilaatsen de proefneming bin
nen het kader van het zoeken naar
een werkelijk operationele bom. Men
vermoedt ook, dat het bij de experi
menten er thans om gaat een type
lichte A-bom te ontwikkelen, dat bruik
baar zou zijn als lont voor de eerste
Franse waterstofbom.
Van de zijde van het ministerie der
strijdkrachten hebben commentaar
schrijvers alhier anderzijds vernomen,
dat de jongste proef Frankrijk onge
twijfeld een stap nader heeft gebracht
tot een gelijke behandeling door de
V.S. als tot nu toe slechts Groot-Brit-
tannië ten deel valt. Zoals bekend kan
de regering van de,V.S., ingevolge de
wet-Mac Mahon, atoomgeheimen al
leen mededelen aan die landen, die op
dit gebied zelf reeds voldoende sub
stantieel zijn gevorderd. Dit optimisme
wordt echter geenszins allerwegen ge
dold-bijvoorbeeld niet door Le Mon-
*1* gezaghebbende Parijse blad
stelt in een hoofdartikel vast, dat
„frankrijk in de ogen der openbare
wereldmening momenteel het enige
and ts, beladen met de schande van
het hanteren en tot ontwikkeling bren
gen van de wapens voor massavernie-
tigln? Staan tegenover de aldus aan
Frankrijks reputatie berokkende scha
de op het internationale vlak noemens
waardige compensaties? Hierop ant
woordt het hoofdartikel als volgt: „Se
dert februari jl. (ontploffing van de
eerste proefbom corr.hebben heel
wat berekeningen gefaald. De vijfde
republiek koesterde, evenals de vierde,
de hoop met hetzelfde recht als Groot-
Brittannië toegang te krijgen tot de
Amerikaanse atoomgeheimen. Zich ver
schuilend achter de wet-Mac Mahon
heeft de regering in Washington niet
alleen geweigerd de waarde van onze
argumenten te erkennen, maar gelei
delijk aan zelfs alle Amerikaanse in
lichtingenbronnen afgesneden op de
aangrenzende gebieden, zoals dat van
de ballistische projectielen met grote
reikwpdte."
Le Monde betoogt verder: „Het on
middellijk na de eerste explosie van
Reggane door het Elysée gepubliceeerde
communiqué beweerde, dat de Franse
Generaal Jean Tlüry, de leider van de groep Franse geleerden, die gistermorgen
in de Sahara voor de derde maal een atoombom tot explosie bracht, drukt in
Reggane op de knop. Een fractie van een seconde later ontplofte de bom.
republiek beter in staat is druk uit te
oefenen op het sluiten van akkoorden
tussen atoommogendheden, gericht op
nucleaire ontwapening. Ook op dit punt
lijken de feiten niet aan de verwach
ting der regering te hebben beant
woord". Eén domein blijft er echter
volgens Le Monde over, waarop de
Franse argumenten hun waarde behou
den: Dat van de militaire onafhanke
lijkheid. De jongste ministersbijeen-
komst van de NAVO is daar om zulks
aan te tonen, aldus meent het Parijse
blad.
WASHINGTON. (UPI) De Ame
rikaanse regering heeft zeer koel ge
reageerd op de derde Franse kern
explosie in de Sahara. De woordvoer
der van het ministerie van buiten
landse zaken, Lincoln White ver
klaarde dat hij slechts kon zeggen
dat de Amerikaanse regering tegen
stander is van uitbreiding van het
aantal „atoommogendheden".
In regeringskringen in Washington
werd echter vernomen, dat het nieuws
van de derde proefexplosie de vrees,
dat de Sovjet-Unie de satellietstaten
eigen kernwapens zal geven, nieuw le-
v n heeft ingeblazen.
DJAKARTA, 28 dec. (UPI) De In
donesische minister van buitenlandse
zaken, Soebandrio, is vandaag naar
Moskou vertrokken. Hij reist voor een
Indonesische missie uit, die onder lei
ding van de chefstaf van het leger,
generaal Nasution, in Moskou wapens
zal kopen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 28 dec. De Eerste Ka
mer zal op 10 jan. debatteren ver de
tussentijdse verhoging van de kinderbij
slagen per 1 okt. 1960. Voorzitter, mr.
Jonkman deelde de senatoren gisteren
mee, dat het eindverslag over dit wets
ontwerp nog niet is uitgebracht. Het
laat zich aanzien dat deze verhoging,
welke in het begin van het jaar moet
worden uitg keerd, ook in de Eerste
Kamer op d^ nodige moeilijkheden zal
stuiten. In de Tweede Kamer stemden de
liberalen en de socialisten tegen, zodat
het slechts een minimale meerderheid
verwierf.
r is een tijd geweest dat Jan
ter Gouw met enige weemoed
constateerde dat zovele oude
vaderlandse gebruiken en gewoonten
ter ziele gingen, na een eerbiedwaar
dig bestaan van soms meerdere
eeuwen plotsklaps uit de mode raak
ten, niet meer met de tijd mee
konden en bijna geruisloos ver
dwenen. Ter Gouw noemde met name
het zinnebeeldige katerbrood oftewel
dé duivekater, een wonderlijk lang
werpig brood met een donkerglanzen-
de korst, waarin geheimzinnige figuren
en krullen zijn gebakken en die aan
elk versmald einde een dubbele knob
bel vertonen. Reeds in de middeleeu
wen werden deze zoete broden gebak
ken en golden zij algemeen als een
speciale attractie op feestelijke
dagen. Zij hebben deze benijdens
waardige positie geruime tijd behou
den, alvorens zü hoe langer hoe meer
in het vergeetboek geraakten. Staat
er in Brederode's Moortje niet: „Alle
drie koningen stuurden zij ons een
moye duvekater"? Zei men in Den
Haag niet: „Sinterklaasje van over
't water, geef mij toch een duve
kater"? En hangt er in het Rijks
museum niet De Bakker Oostwaard
waarop de grote meester Jan Steen
de duivekater in al zijn luister heeft
weergegeven?
Slechts in een enkele kleine dorps
gemeenschap kon het oude gebruik
zich enigszins handhaven, zoals op
de dijk van Nieuwendam, onder de
rook van Amsterdam, waar men van
generatie op generatie doorging met
het verwerken van bloem, melk,
eieren en honing tot duivekaters.
Daar was het ook, dat zo'n goede
veertig jaar geleden Anton Kroes
begon met een duivekatercampagne,
die zich aanvankelijk concentreerde
op de naaste omgeving, maar al
spoedig meer en meer bekendheid
kreeg. En wat Ter Gouw nooit zou
hebben kunnen vermoeden, gebeur
de. De duivekater kwam terug, ster
ker en machtiger dan ooit tevoren.
In de kleine, knusse bakkerij aan
de dijk de winkel bi) het sluisje dat
in de luifel: „Van ouds de duive
kater" voert, komt men in dagen als
deze handen tekort. De lange broden
gaan er bij duizenden over de toon
bank. Wiepke Kroes zet de traditie
voort, leidt de grandioze come-back
van de duivekater, die in zjjn niet
te stuiten opmars in snelle straal
vliegtuigen zelfs de andere kant van
de oceaan bereikt en in Amerika
enthousiaste belangstellenden vindt.
At men vroeger de duivekater vrij
wel uitsluitend in de maand decem
ber, thans is de vraag zo dat bakker
Kroes het gehele jaar door de broden
bakt. En om nu te zorgen dat hij
het zo echt mogelijk doet, gaat hij
regelmatig naar het Rijksmuseum
om even te „spieken" bij Jan Steen.
Is het misschien daarom dat de
Nieuwendamse duivekater in uiter
lijke vorm het zuiverst bewaard is
gebleven en boze tongen beweren dat
wiepke Kroes zoveel lijkt op de bak
ker Oostwaard...?
Molens, die het wij- polderland
zo mooi kunnen stofferen, ge
raken in de verdrukking als dit
polderland door stedebouwers wordt
volgebouwd met nieuwe stadswijken;
zoals aan de rand van Amsterdam
bijvoorbeeld aan de Haarlemmerweg.
Die twee molens daar, zullen, als de
plannen doorgaan, een ander plaatsje
krijgen; een ervan zou gaan verhui
zen naar iet tuindersgebied Sloten
aan de Sloterweg en daar een bema-
lingsfunutie krijgen. De andere molen
komt te staan bij het sportpark Ook-
meer tussen de tuinsteden Geuzenveld
en Osdorp
Dan is er nog de molen van de Rie-
kerpolder, die ten offer 'iel aan de
zandwinnin van de gemeente Amster
dam, die de Nieuwe Meer, links van
de grote weg naar Den Haag, een
stuk groter maakte. De molen daar
stond in de weg en moest verdwij
nen. Men wilde hem echter niet kwijt
voor afbraak en daarom werd de oud
gediende --rgvuldig afgebroken. Hij
bleek echter niet meer in zo'n goede
staat en wilde hij weer worden opge
bouwd, dan zouden verschillende on
derdelen, zoals de hele k:;-, eerst moe
ten worden gerestaureerd. Dank zij
illllilllllillliliiilllilliliilllliiillllllliliiiiiiiliiiiiiiiiiil11111111111
de bemiddeling van „De Hollandse
Molen" kwam Amsterdam in contact
met de molenmaker Joh. Poland te
Heerhugowaard, die al heel wat mo
lens in het Noordhollandse polderland
gebouwd en gerestaureerd heeft, o.a.
ring aangebracht; alle onderdelen
worden genummerd, want wanneer d»
reconstructie van de molen-kap vol
tooid is, wordt het geheel weer ge
sloopt, om het vervoer naar Amster
dam te vergemakkelijken.
Op de Amsteldijk even voor de Kalf
jeslaan, zal de molen uit de Rieker-
polder worden herbouwd. De funda
menten kwamen al geruime tijd gele
den gereed; de restauratie zal nog
wel enige tijd in beslag nemen. Da
kern van de molenromp, het houten
achtkant van binten, die per stuk maar
liefst vier ton wegen, bleef merkwaar
digerwijze door de jaren heen onaan
getast. Het weer opzetten van dit
achtkant zal de eerste taak zijn van
de molenbouwers, waarna het geraam
te Van de kap op twaalf meter
hoogte weer geplaatst kan worden.
Dan kan begonnen worden met de
bekleding van de romp en de kap,
yvaarna tenslotte de wieken kunnen
worden gemonteerd, die de molen
uitwendig weer de molen maken.
Maar ook inwendig moet er zo het
een en ander gebeuren. Om de molen
opnieuw een functie te geven en te kun
nen laten malen zal de firma Spaans
uit Hoofddorp er een nieuwe vijzel
in plaatsen. Er zal ook een molenboe
zem worden gegraven die uitslaat op
de Amstelboezem. In samenwerking
met „De Hollandse Molen" zal voorts
het interieur onder handen genomen
worden, teneinde dit geschikt te ma
ken voor bewoning.
Begin volgend jaar hoopt men met
de wederopbouw van de molen uit d«
Rdekerpolder te beginnen. Aan de mo
lenmakers Poland uit Heerhugowaard
zal het niet liggen; die staan voor hun
werk. En de rand van Amsterdam zal
dan weer een wat vriendelijker aspect
hebben gekregen.
ook de bekende „Molen van Piet",
die op het bolwerk te Alkmaar staat.
Op het erf van de timmerman-mo
lenmaker Pojand wordt momenteel
gerestaureerd. Op het oude, nog gave
karkas wordt een nieuwe betimme-
e gemeente Winterswijk, aan
drie zijden begrensd door
de Duitse Bondsrepubliek,
heeft sinds gistermorgen officieel
25.000 inwoners. Deze mijlpaal werd
om goed negen uur bereikt, toen de
36-jarige hoofdagent van politie G.
van der Sluis zijn vierde kind, tevens
eerste zoon, kwam aangeven bij de
burgerlijke stand, dat op eerste
kerstdag was geboren. Even later
stond de gelukkige vader in de werk
kamer van burgemeester J. B. Vlam,
die hem namens het gemeente
bestuur een spaarbankboekje met
250,- ten name van de kleine Gijs-
bertus aanbood. De Nutsspaarbank
had een boekje met 150,- in petto,
waarop de Winterswijkse midden
stand nog 100,- had bijgeschreven
en het bestuur van het Algemeen
Ziekenhuis 25,-, zodat het bore-
lingske thans reeds een spaartegoed
heeft van 525,-. De komst van de
kleine Gijsbertus betekent dat het
aantal raadsleden van Winterswijk
van 19 op 21 zal komen, wanneer er
in 1962 weer raadsverkiezingen ge
houden zullen worden.
Illllllllllllllllllll
ierbij een foto van de huwelijksinzegening in de H. Hartkerk te Hengelo
van de heer H. Leushuis en Gizelle Orlowski uit Hongarije, die,
zoals wij gisteren reeds berichtten, 22 jaar na het aanzoek eindelijk
kon geschieden. Het bruidspaar diende elkaar het sacrament toe ten overstaan
van pastoor Th. Krutf. Gizelle Orlowski, nu 48 jaar, en de heer Leushuis, 50
jaar, kenden elkaar al sedert 1922, toen Gizelle als pleegkind bij het gezin
Leushuis logeerde.
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN, 28 dec. De Amerikaanse
ambassadeur in de Bondsrepubliek,
Walter Dowling, heeft de Westduitse
regering op de hoogte gesteld van het
gesprek, dat hij naar eerst eind
vorige week bekend werd op 16
december jl. in Oost-Bcrlijn heeft ge
voerd met de Sovjet-Russische am
bassadeur bij de Oostduitse regering,
Michael Pervuchin. De regering in
Bonn wist, dat ambassadeur Dowling
van plan was contact met Pervuchin
te zoeken.
Het is. zo zegt men in regerings
kringen in Bonn, overdreven te be
weren, dat ambassadeur Dowling zich
heeft gemengd in het gesprek over een
nieuw interzonaal handelsakkoord tus
sen Bonn en Pankov. Desondanks
moet dit wel het voornaamste ge
spreksthema tussen hem en Pervuchin
zijn geweest, zulks in verband met het
feit, dat de Oostduitse communisten
hebben gedreigd, dat bij de intrede van
een verdragsloze toestand (op 1 janu
ari a.s.) ook het geallieerde verkeer
naar en van Berlijn op losse schroeven
komt te staan en de westelijke
mogendheden derhalve met Pankov
een aparte regeling voor dit verkeer
zouden moeten treffen.
Het ligt voor de hand, dat ambassa
deur Dowling er de aandacht van Per-
wuchin op heeft gevestigd, dat een
dergelijke regeling op grond van de
viermogendhedenstatus van Berlijn
onmogelijk is en dat een poging van
de Oostduitsers in die richting een
nieuwe Berlijnse crisis zou uitlokken.
Deze crisis zou bepaald niet bevorder
lijk zijn voor de verdere handels
besprekingen tussen Bonn en Oost-Ber-
lijn (waarvoor men nog vier dagen tijd
heeft), noch voor de mogelijkheden
(Advertentie)
Vraag z.s.m. ons prospectus. Het kan U
een jaar studie schelen. (Examen 1961
of 1962)
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Ook voor Prakt. Diploma Boekhouden.
Handelscorr. Frans. D. en Eng. M.B.A.
van een eventueel toekomstig gesprek
tussen president Kennedy en premier
Khroesjtsjev.
Dowing heeft derhalve Pervuchin te
verstaan .gegeven, dat het wellicht
zijn nut neeft om matigend te werken
op Ulbricht c.s. Derhalve heeft hjj zich
wel degelijk in het handelsgesprek
tussen Bonn en Oost-Berlijn gemengd.
Een beleefdheidsbezoek was Dowlinga
visite aan de protserige Sovjet-ambas
sade Unter den Linden in ieder geval
niet
Verenigde Staten. Van vrijdag
middag zes uur tot dinsdagmiddag zes
uur heeft het verkeer in de Verenigde
Staten in totaal 485 doden geëist. Ver-
keersdeskundigen hadden voorspeld,
dat het er ongeveer 510 zouden zijn.
(UPI)
