Beschavingswerk werpt vele moeilijke problemen op op ieders lip! J Weduwe bedreigd met wurging? mi» In hoog tempo naar politieke mondigheid; risico van fouten SPREIDING van uitgebreid technische scholen OP NIEUW-GUINEA Personeelstekort slaat gaten in ambtelijk apparaat Een martiale tachtigjarige WAT ER IN NIEUW GUINEA GEBEURT Station Obdam was onbemand Nota van staatssecretaris Stubenrouch Acuut gevoel van onveiligheid is evenwel weggenomen Wetsontwerp ingetrokken Kom zelf kijken Zes jaar gevangenisstraf tegen verdachte geëist ïijjf 's-Hertogenbosch IflSlSlll VRIJDAG 30 DECEMBER 1960 PAGINA 3 Het wordt zwaar voor de goeroe Voor hen onbegrepen zaken Scheve conclusies 20 stuks f. 1.' Treindienstleider had zich verslapen M - >$-- ill?» 11 li 41 *iSII januari a.s. openen wij* een Agentschap te 's-HERTOGENBOSCH Weesstraat 1, telefoon (04100)37824 NEDERLANDSCHE HAND EL-MAATSCHAPPIJ, N.V. Alle bankzak en: over het hele land, over de hele wereld! Opheffing Haarlemmerliede Nieuw ontwerp voor uitbreiding van Haarlem Kolenconflict in Zwolle voorlopig afgewend Hoge onderscheidingen voor J. baron van Voorst Dodelijke aanrijdingen Mï J. baron van Voorst tot Voorst (Van een medewerker) HOLLANDIA, dec. In de Vogel kop van Nieuw-Guinea werkt een goe roe aan een driejarige dorpsschool en brengt de levenslustige Papoeakinderen Wat fundamentele kennis en beschaving bjj. Buiten schooltijd poogt hij zijn don kere medemensen tot een hygiënischer levenswijze op te voeden en hen te be vrijden uit de angsten van bijgeloof en geestenwereld. Met onregelmatige tus senpozen komen de missionaris en de bestuursambtenaar de kampong binnen. De een draagt een heilige mis op, doopt, hoort biecht, preekt, deelt medi cijnen uit, controleert de school en spreekt de goeroe moed in. De ander regelt bestuurszaken, spreekt recht in allerlei ingewikkelde perkara's, behar tigt de economische vooruitgang van het dorp, poogt belastingen of inter- Baatsgelden te innen, straft overtredin gen en klopt het dorpshoofd op a schouders. Dan lopen beiden verder langs een schier onbegaanbaar traject •m elk op zijn tijd weer terug te keren. Het gaat allemaal, met een betrekke lijke regelmaat in zoverre in dit land van regelmaat gesproken kan wor den en er heersen rust en vrede. Tot er enkele mensen kort na elkander sterven. Want met de overledenen ver dwijnt ook de rust uit het dorp: er moet toch een oorzaak zon voor deze sterf gevallen! Vanwaar het praatje komt weet nie mand, maar plotseling beweert ieder een dat er een soeangi (heks) in het dorp is. Zolang die leeft zal de dood bit)ven. rondgaan. De volksmond weet ook wie de heks is: het is de oude Abila. En haar kleindochter Maria is met hetzelfde sop overgoten, daar be hoeft niemand aan te twijfelen. De goe roe proeft de stemming al gauw. Hfl poogt de mensen te overtuigen dat de oude vrouw aan de dood van de dorpe lingen part noch deel heeft. Maar voor al de oudere vrouwen lopen zonder op houden met hun angsten en wraakge voelens te koop en overstemmen zijn argumenten. Het wordt al spoedig dui delijk dat de oude Abila ergens gevon den zal worden met een pijl door het lichaam en dat de kleine Maria een zelfde lot wacht. De dorpelingen mijden de oude vrouw en met Maria gaat het ®p school niet veel beter. Het wordt voor de goeroe moeilijk. Als hij het bestuur op de hoogte brengt zal hij door de anderen voor een verrader worden aangezien. Doet hij het niet, dan vallen er doden en zal het bestuur hem ter verantwoor ding roepen, omdat hij niets gemeld heeft. Hij neemt de oude vrouw met haar kleinkind bij. zich in huis en maakt allen duidelijk, dat het bestuur bij een daad van geweld politie zal sturen en de daders zal straffen. De spanning neemt toe. De mensen hou den hun kinderen thuis, de school loopt leeg. De goeroe komt in een luchtledig te staan en kan zelfs geen groente of knollen meer ruilen. De missionaris blijft nog wel een tijdje weg evenals de bestuursambtenaar. De goeroe gaat het dorp in. Hij ar gumenteert en tiert dat de kinderen op school moeten komen. Er is maar één antwoord: Abila en Maria weg uit huis, dan komen de kinderen alle maal weer. De mensen willen niets lie ver Als op een morgen de goeroe onge wone geluiden in de kampong hoort, gaat hij naar buiten. Daar is het ge hele dorp in beweging. Ieder neemt zijn weinige bezittingen mee, verlaat huis én erf en trekt het oerwoud in. De Soeroe blijft alleen achter met zijn bei- e beschermelingen. Als na enkele we ken de pater het verlaten dorp binnen komt, woont de dorpsgemeenschap een halve dagmars verder op een open plek tn het oerwoud, niet ver van de ri vier. Hij neemt de soeangi en haar kleinkind mee, weet de eerste ergens "nder dak te brengen en plaatst het rt*isie in een internaat in Sorong. Om- daar de tweede Maria is wordt Maria)? Baroe genoemd de nieuwe fffkre"en ohec'er een ,s?f?e op'eidinK ffs goeroevr ,6eft nu Sclukk,g «etrouwd KieuW-GuineaUw in een ander deel van nDeminsen heb£n ka™POpg nagereisd Ce,®rfpn dekhïl) een nieuwe school f8^onken Alfeen aeren ="«en weer ln de banken Aneen d mlssie kreeg nog een kleine moeilijkheid 0D te ]0ssen. Het Souveen- Jas uit de jngekomen maandstaten auiaeiqK, dat de goeroe drie maanden z°Pdf* kinderen had gezeten en weigeirde het:salarjs over de- ee periode te subsidiëren. Toen de gan<z van zaken was toegei'cht kwam ook dit in orde. Dit alles speedde z,ch a? dlt culm 1.000 km van Hollandia. Waarom dit verhaal? Om te laten zien, dat de Papoea's gemakkelijk hun dorp verlaten, ze split sen grote kampongs voortdurend en voegen hier en daar kleinere sa™pp' Ze verhuizen om luttele redenen, nun huis telt niet veel, er is elders in een paar dagen een nieuw gebouwd, btei u voor, dat deze goeroe minder vastnou- dend was opgetreden. Dan was er nun- «tens één aode gevallen. Kort daarop Zou met de bestuursambtenaar de po litie gekomen zijn en zou handelend zi]h opgetreden. De ongeschreven wetten van de kampong volgend zou zij Maria hebben moeten straffen Dat was stel lig niet gebeurd, integendeel. De man die de straffende pijl op de oude soeangi had afgeschoten zou opgespoord zijn en meegenomen naar de gevangenis. De kampongbewoners zouden verontwaardigd geweest zijn over de immorele blanken, die de schuldige Maria laten lopen en de krijger straffen die de wet handhaaft. Deze verontwaardiging zou langza merhand in verbazing omslaan. Want de gestrafte wordt naar een groot huis gebracht, krijgt 'n ongekende weelde drie maal per dag genoeg ïv^ü' zelfs kleren aan en wellicht een paar schoenen. Hij rijdt in Hollandia op een vrachtauto mee om het afval op te halen en komt ua zijn straftijd met goederen terug. hij spreekt een paar woorden Ne derlands of Maleis en is de Piet van het dorp. Dat zou zijn straf zijn! Waarschijnlijk zou het oordeel dan °ok anders zijn uitgevallen. Het is niet onmogelijk dat de „alleengrootrecht- sprekende" bestuursambtenaar een gloeiende speech had afgestoken en vervolgens de kampong in brand had laten steken. De mensen hadden dan ook een nieuwe kampong gebouwd, net als nu. En de winst zou bestaan in een spectaculaire bestraffing, welke nog lang in de herinnering blijft voortleven. Want er worden vaker soeangi's ont dekt in de oerwouden van Nieuw-Gui- nea. Recht doen is moeilijk in dit land! Hoe moet men menseneters bestraffen? Op grond van welke wet? Het woord komt in ons Wetboek van Strafvorde ring niet voor! Boete opleggen? Ze be zitten niets! Gevangenisstraf? Dat is meer een beloningLijfstraf? Zo iets 's onmenselijk en kan niet worden ge duld. Bovendien zou het de openbare mening schokken en als kolonialisme worden gebrandmerkt. Het is moeilijk om zich in Nederland een beeld te vormen van de schier on oplosbare problemen, welke de accul- turalisatie van de Papoea's opwerpt. En daarom is het zo onverstandig om de daden van straffende bestuursamb tenaren zonder uitvoerige toelichting voor het forum der openbare mening te brengen. Mensen uit een geordende maatschappij kunnen maar heel moei lijk inzien dat het platbranden van een Papoeadorp een lichte straf is, gelijk te stellen aan een paar dagen arbeid. En de gevolgen van een dergelijke berichtgeving zijn ernstig. De bestuurs ambtenaar weet niet meer waar hij aan toe is en wordt onzeker in zijn op treden de ernstigste kwaal waaraan hij lijden kan. De wereldpers neemt de beschuldigingen van „moord", „mishan deling" en ,,hele dorpen in de as leg gen" maar al te graag over. Ze trekt scheve conclusies waaruit onze tegen standers wapens smeden om ons te be strijden. Ais overtuigd aanhanger van de de mocratie wil ik voor niemand onder doen, maar dit betekent niet dat alle dingen openbaar moeten worden. Inte gendeel, een kostelijk bezit als vrijheid van meningsuiting moet men met tact en wijs beleid hanteren om deze de mocratische verworvenheid niet in de waagschaal te stellen. Bestuursambtenaren in de rimboe maken fouten evenals andere mensen buiten de wildernis, maar hun omstan digheden zijn zoveel moeilijker. Ze krij gen soms opdrachten, welke alleen een genie tot een goed einde kan brengen. Toen de Baliem onder bestuur werd gebracht kregen een controleur en een politie-inspecteur de opdracht deze val lei met ongeveer 50.000 inwoners te gaan pacificeren. Om een vuist te kun nen maken kregen ze zegge en schrijve vijftien Papoea politie-agenten mee. Iedereen in Nieuw-Guinea voorspelde in die dagen dat er stukken van zouden komen. Die lieten dan ook niet lang op zich wachten. En er komen er nog meer, dat kan niet uitblijven. Om redenen, waarover hier beter kan worden gezwegen, is zo'n zaak in de openbaarheid gekomen. Een pas gerid derd bestuursambtenaar wordt er van beschuldigd in de beschreven situatie fouten te hebben gemaakt. Ook als dit zou blijken, dan nog kan de verantwoor delijkheid niet op zijn schouders wor den afgewenteld. Maar evenmin op die van zijn superieuren. Nationale en in ternationale druk dringt en drijft tot grote spoed. Het binnenlands bestuur kan zich vrijwel niet meer veroorloven om te wachten tot een weloverwogen handelen kan worden ingezet. Het tem po moet zo hoog mogelijk worden opge voerd om iets onmogelijks te bereiken: politieke mondigheid van de Papoea in tien jaar. Dan kan geen „perfectionis me" gebruikt worden. De werkelijke verantwoordelijkheid voor dit onverant woordelijke gedoe ligt bij hen die dit tempo forceren. Er zijn uit dit alles heel wat conclu sies te trekken. Laten we ons ditmaal tot deze beperken: wie onder de huidige omstandigheden fouten meent te zien bij het bestuur „in het veld" bewijst noch zijn land noch de Papoea een dienst met publicatie. Als er fouten ge maakt worden iets wat de buiten staander stellig.niet kan beoordelen dan kunnen disciplinaire straffen wor den uitgedeeld of kan een behandeling binnenskamers aan het recht voldoende ruimte bieden om zijn beloop te hebben. Maar het trede niet naar buiten. Het persoonlijk gelijk, het prestige en de sensatie spelen een te grote rol bij onze moeilijke taak in Nieuw-Guinea. A.B.W. Advertentie Chief Whip ALKMAAR, 30 dec. De eerste trein, die gistermorgen van Alkmaar naar Hoorn reed, heeft te Obdam on geveer een kwartier vertraging ge kregen. De machinist van de trein zag het sein op onveilig staan en bracht de trein tot stilstand. Na enige tijd gewacht te hebben, ging de con ducteur op onderzoek uit. Er bleek niemand op het station Obdam aan wezig te zijn. Ook het huisje van de treindienstleider was leeg. Later bleek, dat de man zich had versla pen. De Nederlandsche Spoorwegen zuU disciplinaire maatregelen tegen hem nemen. DEN HAAG, 29 december De staatssecretaris van O., K. en W., drs. G. C. Stubenrouch, heeft bij de Twee de Kamer een nota betreffende de spreiding van uitgebreid technische scholen (voorlopig U.T.S.-plan) inge diend. De nota moet beschouwd worden als een eerste poging om tot een verant woorde spreiding van uitgebreid tech nische scholen te komen en draagt een voorlopig karakter. Bedacht dient namelijk te worden, dat het uitgebreid technisch onderwijs, zoals dat op de U.T.S.-en wordt gegeven, in ons land nog slechts een tiental jaren bestaat. Staatssecretaris Stubenrouch heeft gemeend voor de eerstkomende jaren te moeten volstaan met het „opvul len" van de thans duidelijk aanwijsba re leemten in de spreiding van het scholen-apparaat. Op een aan de nota toegevoegde kaart, waarop de deelneming aan het U.T.O. per gemeente is aangegeven, is een twintigtal gebieden aangegeven, waarin die deelneming duidelijk lager ligt dan in de overige gebieden van Nederland. De conclusies zijn: Advertentiej K 4 A hollandia, 30 dec. (anp> De Pogingen van de Nederlandse regering kÏÏi Nie«w-Guinea tot een snelle ontwik- „r"?» te brengen, maken het uiteraard hp^Ti^e'Ük, dat het gouvernement kan dié .en over talrijke deskundigen, kinJA,r.^aat zUn de plaatselijke bevol kenJ7 <?00r haar over te nemen ta- merkini». leldel>- Alom hoort men op- hTjÏÏ,,°,,,et d« moeilijkheden, die Ji«l<,n a 'kke,i"g van het land zijn dnendfi kr^ht het Ontbreken van vol doende krachten. Zoals bekend heeft Advertentie een aantal van de in het gebied werk zame Indische Nederlanders in de laat ste maanden het besluit genomen zich elders te gaan vestigen. In een onderhoud, dat het A.N.P. hier over had met de gouverneur, dr. P. J. Platteel, zeide deze dat hij het vertrek uit Nieuw-Guinea minder alarmerend vond om het aantal van hen, dat is heengegaan, als wel om de gaten, die hierdoor in het ambtelijke apparaat zijn geslagen. „Er is inderdaad een ernstig personeelstekort, waardoor wij voor grote moeilijkheden staan", zo zeide hij. „Het vertrek heeft vooral gaten gesla gen in het apparaat op lager niveau, in de administratief-technische func ties. Het onderwijs en verscheidene an dere bestuursactiviteiten ondervinden er de nadelen van. De opengevallen plaat sen moeten worden bezet door krach ten uit de autochtone bevolking doch om deze op te leiden hebben wij weel meer mensen nodig. Overigens staat men hier in het bedrijfsleven voor de zelfde moeilijkheden". De gouverneur sprak er zijn voldoe ning over uit, dat het moeilijke perso neelsprobleem thans de volle aandacht heeft van de regering en hij bleek van oordeel, dat een vaste en duidelijke re- geringskoers de bezwaren zal kunnen ondervangen. In dit verband wees hij erop, dat Ce aankondiging van de vorming van een bijstandscorps een maatregel is waarvan een goede uitwerking mag worden verwacht. „Daardoor wordt duidelijk gemaakt, dat wij onze plaat sen hier niet meer bezetten omwille yan onze eigen carrière. Tegelijker tijd wordt aan de ambtenaren een ze kerheid voor de toekomst in de Neder landse rechtssfeer gegeven. Dit is wel nodig geworden, omdat na de ervarin gen in de pas zelfstandig geworden ge bieden het vertrouwen ontbreekt in de rechtspositie van de buitenlandse amb tenaar." Dr. Platteel zeide voorts, dat het ver schijnsel van de sterke neiging tot ver trek zich meer voordoet in de enkele centra van het land, dan op de kleinere buitenposten. „Men kan niet spreken van een angststemming. De duidelijke vast beslotenheid van de regering heeft het acute gevoel van onveiligheid wegge nomen. De neiging tot vertrek is thans niet meer door een angstgevoel bepaald, doch het accent ligt anders. Het ligt meer in de toekomst. Men ziet name lijk geen mogelijkheid meer hier een carriere op te bouwen. De overschake ling op doelstellingen op korte termijn is moeilijk geweest. Wij moeten de men sen thans ombuigen naar een nieuwe houding en we moeten er daarbij van uitgaan, dat hier een mooie taak te vervullen is", aldus gouverneur Platteel. DEN HAAG, 29 dec. De minister van Binnenlandse Zaken heeft aan de Tweede Kamer meegedeeld, dat hij het ontwerp van wet tot toevoeging van het grondgebied der gemeente Haarlem merliede en Spaarnwoude aan de ge meenten Haarlem en Haarlemmermeer intrekt. De minister zegt te zullen bevorderen, dat spoedig een ontwerp van wet tot uitbreiding van het grondgebied van de gemeente Haarlem met een gedeelte van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, waarvan de voorberei ding inmiddels reeds ter hand is geno men, aan de Kamer zal worden aange boden. ZWOLLE, 30 dec. Het dreigende kolenconflict alhier is op het allerlaat ste ogenblik afgewend. Werknemers en werkgevers in de kolenbranche zijn gis teravond nogmaals bijeen geweest om van gedachten te wisselen over het pro bleem om na 1 januari al of niet de brandstof te bezorgen in flats bij klan ten die hoger dan de eerste verdieping wonen, Overeengekomen werd dat ook na 1 januari voorlopig nog op de flats de kolen normaal bezorgd worden. In het oosten van Friesland is de stichting van een U.T.S. verantwoord. (In de begroting voor het dienstjaar 1961 is de subsidiëring van een pro testants-christelijke school te Drachten voorgesteld. In het noordelijk gedeelte van Twente zou plaats zijn voor een U.T.S. Uit spreidingsoverwegingen zou in de Gelderse Achterhoek te zijner tijd de stichting van een U.T.S. over wogen kunnen worden. In het gebied noord- en zuid-Kennemerland (inclu sief IJ-mond) is de stichting van een U.T.S. verantwoord. In het westelijk gedeelte van Noord-Brabant is, in het bijzonder uit spreidingsoogpunt, de stichting van een U.T.S. die ook een functie zal hebben voor de oostzijde van Zeeland, verantwoord. (In de be groting voor het dienstjaar 1961 is de subsidiëring van een rooms-katholieke school te Bergen op Zoom voorgesteld. In het middengedeelte van Noord-Bra bant kan de stichting van een U.T.S. verantwoord worden geacht. In Zuid- Limburg is in het zuid-westelijk gedeel te stichting van een tweede U.T.S. ver antwoord (In de begroting voor het dienstjaar 1961 is alsnog in de memo rie van antwoord de subsidiëring van een rooms-katholieke U.T.S. te Maas tricht voorgesteld. In Rotterdam is de stichting van twee U.T.S.-en verant woord (In de begroting voor het dienst jaar 1961 is de subsidiëring van een protestants-christelijke en een tweede neutraal-bijzondere U.T.S. voorgesteld. ZUTPHEN, 30 dec. De koningin heeft de oud-commandant van het veld leger, luitenant-generaal b.d. J. J.G. baron van Voorst tot Voorst, titulair de rang van generaal verleend. Baron von Voorst tot Voorst is tevens aange wezen tot adjudant in buitengewone dienst. Dit deelde staatssecretaris M. R. H. Calmeyer gistermiddag aan ba ron van Voorst tot Voorst mee, die gis teren zjjn tachtigste verjaardag vierde. De oud-commandant veldleger is op zijn kasteel „Suiveras" in Vierakker ge huldigd. De koninklijke militaire kapel presenteerde zich voor het kasteel, daarna werd de oud-commandant veld leger in het kasteel toegesproken door luitenant-generaal P. Gips, comman dant van het eerste legerkorps. Hij voerde het woord namens de chef van de generale staf, luitenant-generaal G. J. Le Fèvre de Montigny. De gelukwensen van koningin Juliana en prins Bernhard werden overgebracht door luitenant-generaal C. F. Pahud de Mortanges chef van het militaire huis van de koningin. Korporaal F. van En- schot bood namens de grenadiers een wandbord aan. HAARLEM, 30 dec. De 69-jarige C. de Vries uit Haarlem is gistermiddag om tien minuten voor drie op slag ge dood, toen hij als wielrijder op het kruispunt V erspronckweg-Scho tersingel door een bestelwagen werd aangereden. De wielrijder verleende geen voorrang. Vermoedelijk heeft de bejaarde man de bestelauto niet zien aankomen, omdat hij gelijk met een vrachtwagen, die ook geen voorrang verleende, het kruispunt naderde. De bestuurder van de bestel wagen heeft nog getracht door krachtig remmen een aanrijding te voorkomen. De politie roept getuigen van dit onge val op. HEERLEN, 30 dec. De 27-jarige A. Janssen uit Hoensbroek is donderdag morgen, toen hij met zijn rijwiel op weg was naar zijn werk op de staatsmijn „Emma", aangereden door een perso nenwagen. Tijdens het vervoer naar het St.-Josephziekenhuis te Heerlen is hij overleden. Het slachtoffer laat een vrouw en twee kinderen na. De brief die het hoofd van de Indonesische delegatie bij ae V.N. aan de secretaris-generaal heeft ge schreven over Nederlandse wreed heden op Nieuw-Guinea past welis waar nog in het patroon van de ge bruikelijke Irian-propaganda, maar hij past ook reeds in het helaas al te bekende patroon van de lukrake beschuldigingscampagne, waarmede agressieve mogendheden eigen ge welddaden plegen voor te bereiden. Duidelijker gezegd, de brief van de heer Wirjopranoto riekt naar oorlogs dreiging. Wij moeten er rekening mee houden, dat er een stuk zenuwenoorlog in zit. Maar wij zouden verkeerd doen als wij geheel de mogelijkheid zouden uitsluiten, dat er iets ernstigers op stapel staat. Zou Indonesië inder daad tot militaire actie overgaan, dan zal onze regering zich wel tot de Ver enigde Naties moeten wenden om interventie. Wij zouden onszelf èn de Verenigde Naties veel kunnen be sparen door thans reeds de Verenigde Naties te betrekken in het onderzoek naar de Indonesische beschuldigingen. Het zou geheel in de lijn liggen van de politiek van het kabinet-de Quay als in antwoord op de Indonesische beschuldigingen aan de Verenigde Naties het aanbod werd gedaan zelf dt waarheid van deze beschuldigingen te komen onderzoeken. Advertentie HAARLEM, 30 dec. De officier van justitie bjj de Haarlemse recht bank rar. G. W. F. van der Valk Bou- man eiste gistermiddag zes jaar ge vangenisstraf met aftrek tegen een 35- jarige bedrijfsleider uit Velsen. De man werd ervan verdacht zich in de nacht van 28 op 29 juni van dit jaar toe gang te hebben verschaft tot de woning van een weduwe aan de Wijk aan Zee- erweg, te IJmuiden, met het oogmerk een handtas te stelen. Toen de bela ger de slaapkamer van de weduwe bin nenkwam, greep hij haar bü de hals met de woorden: „Nu ga je eraan". Verdachte ontkende ter terechtzitting ook maar iets met de affaire te ma ken te hebben. De bedrijfsleider, die werkzaam was in een taxi-onderneming, zou 's nachts om kwart voor drie via de keuken deur, welke hij had geopend door het inslaan van een ruitje, het huis zijn binnengedrongen. In de slaapkamer van de weduwe zou hjj haar hebben toegeschreeuwd: „Ik moet je geld heb ben; beneden staan nog drie kerels; ik heb ook een revolver en kom er uit of word je liever gewurgd?" Nadat de vrouw de inbreker de tas had gewezen, ontstond in de gang een schermutseling, waarna de man met medename van de handtas ontsnapte. In de tas zat op dat momeht geen geld. De weduwe is later onthutst naar haar zoon, die enkele huizen verderop woont, gegaan. De officier van justitie prees in zijn requisitoir de wijze waarop de recher che van Velsen het onderzoek had ver richt. „Alles wijst er op dat verdachte bekend was met de gedragingen van het slachtoffer", aldus de officier. „Aan de hals van de vrouw alsook aan ver schillende attributen in haar woning kleefde zachte zeep, welke was ge- raampje. Kennelijk was deze zeep af- bruikt bij het forceren van het keuken- komstig uit de woning, waar verdach te de nacht had doorgebracht. Ook an dere voorwerpen, welke eigendom wa ren van verdachte of met hem in ver band konden worden gebracht, werden door de officier als stille getuigen ge noemd. Evenwel meende hij zijn volle dig bewijs te vinden in het feit dat een politiespeurhond bij een sorteer- proef vijfmaal een brillekoker, welke in de woning van de weduwe was ge vonden en die toebehoorde aan ver dachte. aanwees. De verdediger mr. H. Luijken was van oordeel, dat de officier geen over tuigend bewijs had geleverd. „De uit slag van de sorteerproef zegt niets. Be langrijk is", aldus mr. Luijken. „dat de tas op de avond van het misdrijf weg was en nooit meer is gevonden, ook niet in het huis waar verdachte de nacht had doorgebracht en dat aan diens moeder toebehoorde. Vast staat wel, dat het huis van de moeder van de verdachte het uitgangspunt is ge weest van het misdrijf. Echter zou ook een „tipgever" van de politie wel eens nader bij de zaak betrokken kunnen zijn geweest." Daarop voorgaand sug gereerde mr. Luijken dat het geheel best in scne gezet zou kunnen zijn met de bedoeling de verdenking op een an der te gooien. Mr. Luijken was van mening dat de mogelijkheid, dat ver dachte het misdrijf zou hebben begaan, allerminst aannemelijk was gemaakt en concludeerde tot vrijspraak. De ver dachte hield het gehele proces nadruk kelijk zijn onschuld vol. Uitspraak 12 januari. per 1/1 (les 6.95 per 1/2 (les (.3.55 DEN HAAG, 30 dec. In het kader van de normale aflossingen der schepen zal de onderzeebootjager „Utrecht" op 14 januari naar Nederlands Nieuw- Guinea vertrekken. De uitreis zal via het Suez-kanaal gemaakt worden. Het schip staat onder bevel van kapitein luitenant ter zee J. S. Snellen van Vollenhoven. isteren was het feest op het landgoed Suideras in het A-* stille Gelderse Vierakker, gemeente Warnsveld. Luitenant- generaal b.d. J. J. G. baron van Voorst tot Voorst vierde er in voortreffelijke gezondheid zijn tachtigste verjaardag. Die benij denswaardige gezondheid dankt hij in de eerste plaats aan het sterke geslacht, waaruit hij is voortgekomen een broer van de jarige is 85 en vermoede lijk aan zijn levenswijze. Baron van Voorst tot Voorst i" een bui tenman, doet elke dag gymnas tische oefeningen, roqkt en drinkt niet en door dit 'alles is hij in staat, ondanks zijn hoge leeftijd nog deel te nemen aan drijfjachten. Hij is nog werk zaam in verschillende commis sies, al beëindigt hij op zijn tach tigste verjaardag het lidmaat schap van de Hoge Raad van Adel. Zijn carrière begon na zijn opleiding aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. Eigener beweging en tot verbazing van zijn vader voorzitter van de Eer ste Kamer der Staten Generaal koos hij de infanterie, het wapen, dat het minst in aanzien stond, maar dat in oorlogstijd nochtans het belang rijkste was. Op 2 augustus 1901 werd baron van Voorst tot Voorst tweede luitenant der infanterie. Juist toen hij was toegelaten tot de Hogere Krijgsschool kwam zijn benoeming tot persoonlijk ordonnansofficier van koningin Wilhelmina, in welke hoedanigheid hij het koninklijk rijtuig tij dens het jaarlijks verblijf van Hare Majesteit in Amsterdam en bij bezoeken van vreemde staatshoofden had te escorteren. Uit die tijd dateren ook verschillende eervolle vertegenwoordigingen van koningin Wilhelmi na in het buitenland. Tijdens de mobilisatie van 1914-1918 com mandeerde baron van Voorst tot Voorst verschillende militaire corpsen en leerde daarbij de Nederlandse soldaat door en door kennen. Dit en zijn uitgebreid bezoek in 1919 aan de vrijwel ongerepte Duitse stellingen in Frankrijk kwam hem goed van pas in zijn latere taak bij de generale staf. Toen de Belgische activisten in 1919 Zeeuws Vlaanderen en Zuid-Lim burg van Nederland opeisten, schreef de martiale baron onder het pseudo niem Kapitein Ronduit een brochure over de betekenis van het neutrale Nederland in de eerste Wereldoorlog. De brochure verscheen in een oplaag van 23.000 exemplaren in het Nederlands, in 17.500 exemplaren in het En gels en verder in enkele duizenden exemplaren in het Spaans en het Noors. In de dertiger jaren was hij als luitenant-kolonel van de Generale Staf de rechterhand van de ministers van Defensie Lambooy en dr. Deckers. Deze periode acht de heer van Voorst tot Voorst een laagtepunt in de ge schiedenis van onze strijdkrachten. In 1933 werd hij benoemd tot adjudant in buitengewone dienst van de koningin, een functie, die hij ook thans nog bekleedt. In 1936 publiceerde de generaal-majoor een brochure over de Duitse herbewapening, met het doel, het Nederlandse volk de ogen te openen voor het dreigende Hitlergevaar. Het moeilijkste besluit uit zijn lange militaire leven was het besluit in de Meidagen van 1940 tot de terugtocht van de Nederlandse legercorpsen naar het front Gorinchem-Utrecht-Naarden, een terugtocht, die volgens de luitenant-generaal slaagde als gevolg van langdurige ochtendnevels en van een goede marstucht. Na zijn krijgsgevangenschap werd hij voor de twee de maal gouverneur van de residentie. Op 1 februari 1947 werd baron van Voorst tot Voorst gepensioneerd. De wederwaardigheden van de Nederlandse strijdkrachten hebben nog altijd zijn levendige belangstelling. De baron maakt gaarne de woorden, die maarschalk Weygand bij zijn afscheid in 1941 tot de Franse legers sprak tot de zijne: „La dernière fierté et la dernière joie de ma vie militaire auront été d'etre placé d votre tête."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 3