Kans
de
op interventie van
koning neemt toe
„Nog nooit zo ingewikkelde
affaire meegemaakt5'
I
Boudewijn ontbiedt partij leiders
Regering voelt niets voorgesprek
met de socialisten
Ook rassenhaat
in Tennessee
9
Ex-adjunct-directeur van A.B.
schrok van strafbare feiten
CONTACT
DRAADLOOS
Radio en tv met Oud en Nieuw
Nauwere samenwerking met
de Antillen en Suriname
VIT DE PERS
Harriman reizend
ambassadeur voor
regering-Kennedy
Prinses Margaret
naar Ierland
Peru breekt met
Fidel Castro
Officier van Justitie over zaak-Socrates
Eindeloos
onderzoek
Oudejaarsavond
Minister Korthals toont zich tevreden
met resultaten
Nieuwjaarsdag
N/LLMIJ
ZATERDAG 31 DECEMBER 1960
PAGINA 7
(Van onze Brusselse
correspondent)
BRUSSEL, 31 december Met
het fatale schot, dat gisteren in
Brussel een einde maakte aan het
leven van een arbeider, is het ge
vreesde „spook van Grace Ber-
leur" op minder dan tweehonderd
meter van de Wetstraat opgedo
ken. Dat de ontwikkelingen van
gisteren de gegevens van het
sociale conflict in België grondig
heeft gewijzigd, valt niet te be
twijfelen. De regering heeft deze
tragische gebeurtenis niet gewild.
Zij draagt er ook geen enkele
verantwoordelijkheid voor. Met
zelfbeheersing en koelbloedigheid,
die iedere objectieve waarnemer
onmiddellijk opmerkt, hebben de
regering en de ordediensten alles
gedaan wat menselijkerwijze mo
gelijk was om te verhinderen, dat
de staking in bloedvergieten zou
Dntaarden.
Wraak op negers die
wilden stemmen
Nederlandse betrekkingen met de West
Mandos-Sisters: jeugd in de circusnok
200.000ste een geit
Roman van huisvrouw
5.
Afoombibliotheek
Trekking kunstenaars
loterij uitgesteld
Informateur stuit
op moeilijkheden
Misverstand over motie
hlrvpHoy» \7ön Ho sta kit
Van de Waalse ABW-leider Renard
en 7.ijn communistische bondgenoten
kan dit echter niet worden gezegd. Zij
hadden niets te verliezen en alles te
winnen. Naarmate het fiasco van hun
„spontane" volksbeweging tegen de
overigens onpopulaire „Eenheidswet"
duidelijker contouren aannam, hebben
z'j geen enkel middel meer gespaard
Om de voor hen niet te ontlopen neder
laag af te wentelen. Ook dat hadden
wjj voorspeld.
De manifestatie van gisteren kan het
Belgische socialisme niet sieren. Het
was een schouwspel, een democrati
sche partij van een beschaafd West
europees land onwaardig. Het was een
georganiseerde provocatie, die politie
en rijkswacht niet zonder repliek kon
den laten. En toch is het niet de
ordemacht die het dodelijk schot heeft
gelost. Het was het werk van een
waarschijnlijk toevallige figurant, die
aan zijn ondervragers antwoordde:
„Wettelijke zelfverdediging geldt ook
Voor derden. Als iemand onder mijn
ogen naar het leven wordt gestaan,
heb ik het recht in te grijpen Of de
dader moreel vrij uit gaat, zal' het
onderzoek duidelijk moeten maken.
Politiek is zijn daad intussen een
jammerlijke vergissing. In Brussel
heeft bloed gevloeid en de oppositie
zal niet aarzelen dat tegen de regering
uit te spelen. ,,De ordestrijdkrachten
t»
WASHINGTON, 31 dec. (Rtr.) Een
federaal hof van beroep in Cincinnati
heeft gisteren landeigenaars in May-
wood County (Tennessee) voorlopig ver
boden ongeveer driehonderd neger-land
arbeiders uit hun huizen te zetten.
Landeigenaars en zakenlieden wilden
de negers uit hun huizen zetten, omdat
zij zich als kiezers voor de verkiezingen
van dit jaar hebben laten inschrijven.
Voordat het hof uitspraak deed, had
den enkele negergezinnen de landerijen
reeds verlaten om in een tentenkamp
Ir trekken. Donderdag werd een neger
een kogel, die uit een passerende
wondwafgevuurd, in de arm ge-
PALM BEACH, 81 december (ATP,
Rtr., UPI) President-elect John F.
Kennedy van de Verenigde Staten
gisteren op een persconferentie
bekend gemaakt, dat hij Averell Harri-
'"«n heeft benoemd tot reizend ambas
sadeur van zijn -egering, die op 20 ja
nuari a g optreedt Harriman zal in
deze functie vooral tot taak hebben
contacten te onderhouden met de lei
ders van de jonge Afrikaanse staten.
Kennedy heeft hem benoemd in over
leg met J. William Fulbright, de voor
zitter van de Senaatscommissie voor
buitenlandse betrekkingen.
Kennedy zei, dat Harriman recht
streeks verantwoording verschuldigd
tal zijn aan Dean Rusk, de toekomstige
minister van buitenlandse zaken. Men
mag Harriman's funktie dus niet verge-
Hjkën met die van wijlen Harry L
Hopkins, die destijds in persoonlijke op
dracht van president Roosevelt over
de wereld reisde.
De 69-jarige Harriman is een goede
vriend van Kennedy en van Dean Rusk.
Tijdens de verkiezingscampagne was
hij Kennedy's adviseur op het gebied
van de buitenlandse politiek. Kort voor
de verkiezingen maakte hij op verzoek
van Kennedy een rondreis door Afrika.
DUBLIN, SI dec. (Rtr.) Prinses
Margaret en haar echtgenoot Antony
Armstrong Jones vliegen vandaag naar
Shannon voor een verblijf van tien da
ken in de Ierse Republiek, waar Anto
ny's stiefvader en moeder, de Earl en
«ravin van Rossen, en zijn zuster, La-
ay de Vesci, wonen.
VrPe Ierse politie heeft uitgebreide
voorzorgsmaatregelen genomen tegen
mogelijke demonstraties van extremis-
L's 32 jnar geleden, dat een lid
de Britse koninklijke familie de re
tenj bezocht. Er gaan reeds geruch-
.rv dat leden van de buiten de wet ge-
«nti-B I:R A- Hexs Republikeins Leger)
ben Britse acties in de zin zouden heb-
hebben van een vreedzame manifesta
tie een drama gemaakt", blokletterde
het BSP-orgaan ,,Le Peuple" gister
avond in een speciale editie. In Wal
lonië zal deze zin ongetwijfeld indruk
maken en het verzet van het scoialis-
tische stakersfront, waar het gebrek
aan politieke munitie steeds duide
lijker voelbaar wordt, kan er wellicht
stijver door worden.
In de Wetstraat heerste gister
avond bezorgdheid. De regering
wijst iedere verantwoordelijkheid af,
maar binnenskamers ontkent ,zy
niet, dat een nieuw element is in
getreden. Op een rustig laten dood
bloeden van de staking is het uit
zicht nu zeer gering geworden. Het
risico van andere botsingen is meteen
toegenomen. Overleg met de opposi
tie wordt onvermijdelijk en de moge
lijkheid van een koninklijke inter
ventie neemt met het uur toe.
Gisteren heeft koning Boudewijn de
leiders van de drie grote nationale par
tijen in audiëntie ontvangen. Heden,
zaterdag, zal hij de syndicale en pa-
tronale leiders ontbieden. „Eenvoudige
consultaties, die het beleid van de re
gering in geen enkel opzicht zullen wij
zigen", verklaarde het kabinet van
eerste minister Eyskens. Maar de re
gering zelf gelooft daar niets van. Zij
weet, dat koning Boudewijn, in het
belang van de monarchie, een verdere
verslechtering van de situatie schuwt, en
dat hij een gesprek tussen regering en
socialisten zal forceren. Maar voor zo'n
gesprek voelt de regering om voor de
hand liggende redenen niets. Kan zij
het in de gegeven omstandigheden ech
ter nog ontlopen?
LIMA, Peru, 31 dec. (U.P.I.) Peru
heeft alle betrekkingen met Cuba ver-
broken, omdat de regering van pre
mier Fidel Castro „alle bepalingen van
het internationale recht heeft geschon-
den".
In een communiqué van het Peruvi
aanse ministerie van buitenlandse za
ken werd gezegd, dat de Cubaanse am
bassade in Lima zich had gemengd in de
binnenlandse aangelegenheden van Pe
ru door het verspreiden van „rode en
revolutionaire propaganda", en aan
sporing tot rebellie tegen de regering
in Lima.
Uit de hoofdstad van Uruguay, Mon
tevideo, zyn berichten ontvangen dat
de regering van dat land een soortge
lijke stap overweegt. De Argentijnse
minister van buitenlandse zaken, Dio
genes Taboada, heeft tegenover de
pers meegedeeld dat zijn regering voor
alsnog niet tot het verbreken van de
betrekkingen met Cuba wil overgaan.
WASHINGTON, 31 dec. (U.P.I.)
In Washington is gisteren meegedeeld,
dat waarschijnlijk in het begin van 1961
de Duits-Amerikaanse besprekingen
over de Duitse hulp bij de pogingen om
de Amerikaanse betalingsbalans te her
stellen, zullen worden hervat. De Duit
se hulp zou een bedrag van 2.000.000.000
dollar omvatten. Het is niet bekend of
de besprekingen zullen worden gevoerd
in Bonn of in Washington.
AMSTERDAM, 31 dec. „Ik heb
nog nooit zo'n uitgebreide en Ingewik
kelde affaire meegemaakt," zegt de
Amsterdamse officier van justitie mr.
J. F. Hartsuiker, die belast is met het
onderzoek in de miljoenenaffaire Socra
tes en de zaak van de schertsorgani-
satie „De Heilige Daad". Mr. Hartsui
ker kan nog niet beoordelen hoeveel
tijd het gerechtelijke vooronderzoek in
beslag zal nemen. „We vallen van he.t
een in het ander," zei hij. „De talrij
ke facetten, de wisseltransacties met
buitenlandse banken en andere vertak
kingen maken deze zaak erg ingewik
keld".
Mr. Hartsuiker, rechter-commissaris
mr. Kroeze, een rijksaccountant en zijn
assistenten, hoofdinspecteur H. Molen
kamp en vijf rechercheurs van de
hoofdstedelijke centrale recherche
houden zich thans dagelijks met het
onderzoek bezig. „En een balans is er
eigenlijk nog moeilijk te maken. We
zijn nog slechts in het beginstadium,"
aldus mr. Hartsuiker. Bij het gerech
telijk vooronderzoek zal volgens hem
veel afhangen van het werk van de
rijksaccountant, doch de arbeid die hij
moet verrichten is bijzonder tendrovend,
zodat nog niet kan worden gezegd wan
neer de zaak rond is. „Bovendien weet
ik niet welke verrassingen mij nog
wachten," voegde mr. Hartsuiker eraan
toe.
De ex-directeur van de Amster-
damsche Bank, de heer T. H. die
van verduistering in dienstbetrekking
ten voordele van de N.V. Socrates
wordt verdacht, en de onder verden-
Xan va'sheid in geschrifte ge
lijktijdig gearresteerde Goudse zaken-
man H. w. jr., ex-directeur van
de Soera tes-doch teronderneming nv.
Overbeek te Hengelo, zijn vrijdag
van hun cel in het hoofdbureau van
de Amsterdamse politie overgebracht
naar het huis van bewaring. Zij
maakten deze korte reis via het Pa
leis van Justitie, waar zy eerst aan
de officier van justitie werden voor
geleid, waarna een langdurig ver
hoor bij de rechter-commissaris, me
vrouw mr. Kroeze volgde. Mr Kroe
ze ging daarna akkoord met het ver
zoek van de officier van justitie, mr.
I. F. Hartsuiker, tot in bewaringstel-
ling van beide verdachten voor zes
dagen.
De heer H., die volgens mr. Hartsui
ker werd gearresteerd naar aanleiding
van verklaringen die twee leden van
de directie van de Amsterdamsche
Bank (prof. van den Brink en mr. C. A.
Klaasse) in het gerechtelijk vooron
derzoek hebben afgelegd, heeft toege
geven dat hij bij de kredietverlening
aan de N.V. Socrates op enkele punten
zijn bevoegdheden heeft overschreden.
Hij heeft voorts verklaard niet te heb
ben beseft dat hij zich schuldig heelt
gemaakt aan verduistering toen hij
doorging met het geven van garanties en
kredieten, nadat de hoofddirectie van
de Amsterdamsche Bank hem had op
gedragen de „kredietkraan" voor So
crates dicht te draaien. Hij is volgens
mr. Hartsuiker bijzonder geschrokken
van de mededeling, dat deze handel
wijze strafrechtelijk met verduistering
in dienstbetrekking gelijk staat. De heer
H. heeft te kennen gegeven dat hij geen
persoonlijk voordeel van de transacties
met Socrates heeft gehad. De justitie
heeft geen aanwijzingen dat de heer H.
zich hierbij zou hebben bevoordeeld.
Hij blijft hij zijn reeds eerder verkon
digde mening, dat hij namens de bank
met de heer Den Besten goede zaken
heeft gedaan en dat de Amsterdamsche
Bank bij een normale afwikkeling geen
verlies had behoeven te lijden.
De justitie zal zich bij haar onder
zoek in de zaak H. niet beperken tot
zijn activiteiten in eind 1959, waarin
de heer H. zijn boekje te buiten zou
zijn gegaan en die eindigden met zijn
gedwongen ontslagneming. Ook zijn
rela'ties en de transacties met Socra
tes in de jaren daarvoor zullen onder
de loep worden genomen, hetgeen
evenwel nog geruime tijd in beslag
zal kunnen nemen. Volgens mr. Hart
suiker behoort het niet tot zijn taak
daarbij ook de interne organisatie bij
de Amsterdamsche Bank en eventuele
gebreken daarin onder ogen te zien,
omdat hij zulks los wenst te zien van
het strafbare feit waarvan de heer
H. wordt verdacht. De justitie heeft
wel belangstelling voor de achter
gronden.
Evenals de heer H., die toegeeft fou
ten te hebben gemaakt, maar overigens
meent te goeder trouw te hebben ge
handeld, geeft ook de heer W. toe met
het voorlopige contract voor de verkoop
van een perceel grond in Hengelo (ge
kocht voor 80.000 gulden 4 en in het
voorlopig koopcontract valselijk ge
waardeerd op 500.000 gulden) te heb
ben geknoeid, hoewel hij zich van de
ernst van dit feit niet bewust schijnt.
Zowel H. al3 W. hebben volledig ver
trouwd op Den Besten.
HILVERSUM, 31 dec. Onder de
kreet „Als 't nou maar uit is" begint
het oudejaarsprogramma van de NCRV-
televisie vanavond met een cabaret
„rondom het knappend haardvuur" in
kasteel Groensveld te Baarn.
Na het Jaaroverzicht van het (bui
tenlands) NTS-journaal, dat om 21.00
uur wordt uitgezonden, komt de NCRV
terug met twee korte films, getiteld
„Met en zonder slinger", waarin de
ontwikkeling van de tijdmeting wordt
getoond en „Een streep er door",
waarin Dick van Bommel en de jonge
cartoonist Dick Bruijnestein de gebeur
tenissen van het afgelopen jaar onder
de loep nemen. In de t.v.-musical, ge
schreven door Mies Bouhuys op mu
ziek van Walter Kous treden vervol
gens op John Leddy, Heieen van Meurs,
Enny Molsde Leeuwe, Sylvain Poons
en Bob Verstraete. Om 23.05 komt de
NTS opnieuw op het beeldscherm met
het Jaaroverzicht van het binnenlands
journaal.
In het laatste programma, dat de
NTs in 1960 uitzendt, spreekt dr. H.
Bonger een beschouwend woord tot be
sluit van het jaar. Zijn toespraak wordt
muzikaal omlijst door Phia Berghout,
harp en Hubert Barwahser, fluit.
Voor de KRO-microfoon gaan André
Meurs en Herbert Joeks op oudejaars
avond onder het motto „Klaar over
jaar over" op zoek naar de man van
het jaar, waarna men in de grammo-
DEN HAAG, 31 december Vice-
premier drs. H. A. Korthals heeft gis
teren in een radio-rede gesproken over
de betrekkingen tussen Nederland, Su
riname en de Ned. Antillen zoals die
z'ch in 1960 ontwikkeld hebben.
„Met vee] voldoening", aldus de mi
nister, „kan worden vastgesteld, dat
de goede verstandhouding tussen de
drie landen is gecontinueerd. Zeer dui
delijk is dit onder meer tot uiting ge
komen by de contacten tussen leden
van de onderscheiden regeringen en
van de volksvertegenwoordigingen der
drie landen, welke in zo ryke mate
hebben plaats gehad."
„In de wereld van heden stemt het
tot grote dankbaarheid, dat in de prak
tijk blijkt, dat volkeren van verschil
lende afkomst, levenswijze en cultuur,
levende op duizenden kilometers af
stand van elkaar, zich zo verbonden we
ten, dat men ten volle bereid is elkaar
te helpen waar dit nodig en mogelijk
is. Dit geeft ook reden voor een ge
rechtvaardigd vertrouwen in de toe
komst", zo zei hij.'
Minister Korthals maakte gewag
van de binnenkort te verwachten in
stelling van een adviesraad voor cul
turele samenwerking, samengesteld
uit vertegenwoordigers van elk der
drie landen, welke van grote beteke
nis kan worden voor de versteviging
van de onderlinge culturele betrek
kingen.
Hij herinnerde er aan dat de Neder
landse Antillen medio van dit jaar een
eigen televisie bestel hebben gekregen.
„Voor een deel van de zendtijd is een
beroep gedaan op Nederland voor ver
strekking van Nederlandse televisiepro
gramma^, aan welk beroep gevolg
kan worden gegeven. Gehoopt wordt,
dat over niet al te lange tijd ook op
dat gebied kan worden gekomen tot
een uitwisseling, welke de program
ma's en van Nederland en van de Ne
derlandse Antillen zullen verrijken",
aldus de bewindsman.
Minister Korthals besprak ook het
Antilliaanse ontwikkelingsplan voor Bo
naire, Sint Maarten, Sint Eustatius en
Saba, waarbij vooral aan de mogelijk
heden voor het toerisme gedacht is.
Voor dit plan zal Nederland financiële
steun geven van gelijke aard als voor
het Surinaamse tien-jarenplan. Voorts
is overeengekomen dat de Nederland
se regering financiële hijstand zal ver
lenen voor de uitvoering van urgente
ontwikkelingsplannen voor Curasao en
Aruba.
foonrubriek „Populaire klassieken" kan
luisteren naar de Ouverture „Leonore"
no. 3 van Beethoven, uitgevoerd door
het Londens Filharmonisch Orkest on
der leiding van Eduard van Beinum,
naar het Concert voor piano en orkest
in bes kl. t. opus 23 no. 1 van Tschai-
kowsky, gespeeld door Sviatoslav Rich
ter met het Tsjechisch Filharmonisch
orkest onder leiding van Karl Ancerl
en naar de Symfonie no. 9 in e kl. t.
opus 95 („Uit de Nieuwe Wereld") van
Dvorak, uitgevoerd door het Weens Fil
harmonisch Orkest onder leiding van
Rafaël Kubelik.
Het amusementsprogramma „Tiere
lantijnen" wordt gevolgd door drie (op
grammofoonplaten opgenomen) Koraal-
voorspelen uit „Orgelbüchlein" van
Bach, die worden gespeeld door Gas
ton Litaize op het orgel van de Sainte
Mary te Parijs, waarna de laatste
uitzending van de KRO wordt beslo
ten met gebed en het Gregoriaanse
Te Deum, onmiddelijk gevolgd door de
laatste Nieuwjaarstoespraak van pater
drs. E. H. J. van Waesberge, O.P.,
als voorzitter van de KRO.
Voor de VARA-microfoon houdt van
avond Wim Kan onder de titel „Uit
huilen opnieuw beginnen" zijn be
faamde oudejaarsconférence.
Het eerste programma van de Ne
derlandse televisie in 1961 (van 0.15—
1.00 uur) bestaat uit muzikaal amuse
ment, waaraan o.a. meewerken Fred
Kaps, Mieke Teikamp, Greetje Kauffeld,
The Hi-Fi's, Peter van Hattum en Ber
nard Drukker.
Het eerste Eurovisieprogramma van
1961, verzorgd door de Italiaanse te
levisie en overgenomen door de KRO,
komt om 10.55 uur uit de Sint Pieter
te Rome, waar Paus Joannes XXIII
een stille H. Mis opdraagt in tegen
woordigheid van 4500 koorzangertjes uit
twaalf landen.
Getrouw aan de traditie biedt de
Oostenrijkse Omroep de Eurovisielan-
den om 12.05 een Nieuwjaarsconcert
aan, dat te Wenen wordt gegeven door
de Wiener Philharmoniker onder lei
ding van Willi Boskovsky.
Om 13.40 uur wordt een Eurovisie
reportage uitgezonden van de interna
tionale skisprongwedstrijden te Gar-
misch-Partenkirchen. Van 19.00-22.00
uur worden de jaaroverzichten van het
NTS-journaal herhaald.
Het avondprogramma van de VARA-
televisie begint met „Achter het
Nieuws", gevolgd door de show van
Bruce Low. Na het politieke overzicht
van dr. L de Jong en een film in de
serie „Interpol Calling", getiteld „Een
lang weekeinde", wordt de uitzending
besloten met de rubriek „Thuis bij...",
waarin Laurens ten Cate prof. mr. B. V.
A. Röling interviewt.
Op Nieuwjaarsdag fungeert de KRO-
stuaio I als balzaal voor een program
ma van Ton Kool „Met de beste wen
sen". Aan dit programma, dat om 14.3U
uur wordt uitgezonden, werken o.a.
mee het KRO-Ballroomorkest onder lei
ding van Klaas van Beeck, The Down
town Jazzband onder leiding van Roef-
fie Hueting en het kwartet Jo Budie.
In het avondprogramma zendt de
KRO „Leeuw met verlof" uit, een door
Claude Denis en Pierre Nivollet ge
schreven komisch luisterspel, dat in
1957 werd bekroond met de eerste
prijs van de Radio Télévision Fran-
gaise. Later op de avond voert het
Radio Philharmonisch Orkest onder lei
ding van Willem van Otterloo de Ouver
ture in D gr. t. van Haydn uit, waar-
s Lands Kroniek
kerde eens een boek te schrijven. Maar
de kinderen werden groter, twee hel
pen mee in het bedrijf en drie stu
deren. En zo kreeg deze boerendochter
moeder, huisvrouw en zakenvrouw,
een beetje meer de handen vrij om
haar grote verlangen, het schrijven
van een roman, In daden om te zet
ten.
Als geboren Friezin kon zij het Fries
goed verstaan en spreken, maar om
het ook volkomen goe d te kunnen
schrijven volgde ze een cursus. Ze
slaagde vorig jaar mei voor het diplo
ma B., dat een brede opleiding vraagt
en alleen nog maar gevolgd kan wor
den door de Friese akte voor het on
derwijs. Mevr. Lootsma-Smidstra heeft
geen ulo, hbs of iets dergelijks gevolgd.
Maar dat ze talenten had bleek al op
school door haar voorliefde voor zin
gen en reciteren. Later kwam dit nog
duidelijker tot uiting, toen zij meedeed
aan wedstrijden en prijzen won. Ook
het toneelspelen had haar g;rote be
langstelling en als declamatricewordt
ze ook thans nog vaak gevraaagd.
Na een aantal jaren in de boerderij
te hebben gewerkt, werd ze verpleeg
ster.
Het boek van mevr. Lootsma-Smid
stra is getiteld „De ienlike wei", het
zal ongeveer tweehonderd bladzijden
groot worden. Niemand wist dat ze het
schreef, behalve dan natuurlijk haar
man en kinderen. Het boek speelt in
de Friese Greithoek, waaruit de
schrijfster zelf afkomstig is, en ge
deeltelijk in de stad Utrecht. Vooral
in sfeerbeschrijving en persoonstype
ringen ig deze levensroman bijzonder
geslaagd.
]\Tog net voor het einde van het
I Y jaar telde de Leidse veemarkt
de „opkomst" van het 200.000ste
dier, een feit, dat men niet zonder
meer wilde laten passeren. Nament
het gemeentebestuur kwam wethouder
J. Drijber naar de veemarkt. Hij staat
Hoog in de nok van het circus,
zwieren gestalten door de
ruimte. Het is een geregeld ko
men en gaan, telkens heen en terug,
nu eens in een duizelingwekkende
snelheid, dat plotseling met een tar
tende traagheid, als geldt het een
langzame opname. In de korte mo
menten van rust ziet men haar
staan, lachend en wuivend; twee
vrouwen gebruind en elegant onder
het dak van Carré in Amsterdam,
verloren in een vreemde, benauwen
de wereld die niet meer houvast biedt
dan de smalle gekromde armen van
een reusachtig anker. De Mandos-sis-
ters; Jenny en Margaretha, twee
slanke en lenige madammeke's uit
het Brusselse. Zij reizen en trekken
de wereld rond met hun bijna twee
meter hoge anker van hout met dun
ne Ijzeren platen beslagen. Zij werpen
het uit in alle grote circussen en
theaters, al meer dan 24 jaar lang
in de greep van het succes dat hen
niet loslaat.
Wij herinneren ons in de oorlog als
kleine jongen vol bewondering naar
de Mandos-sisters te hebben opge-
blikt, toen wij aan de hand van onze
vader de 'bonte wereld van het circus
binnenstapten. Dat was bij Strassbur
ger in Carré. Nu zeventien jaar later
hebben wjj haar bij Strassburger te
ruggezien met het vermetele spel op
het rondsuizende anker en de draai
ende as, onverminderd groots en
spectaculair. De gewone circusbe
zoeker zal zich daarover niet verba
zen, hy verwacht trouwens niet an
ders. Maar zy die iets weten van de
grote opkomst van dit genre
nummers, de enorme concurrentie,
kunnen begrijpen welke inspanning
gevraagd wordt om zich al die jaren
lang op het eerste plan van de „lucht-
sensaties" te handhaven.
De Mandos-sisters vechten er voor
en ze blijven er verrassend jong by.
Hun nummer bezit allure, op een of
andere bijzondere wijze heeft het een
speciale binding met het publiek, dat
met gespannen aandacht de angst
aanjagende verrichtingen van deze
acrobates volgt. Zes jaar geleden
leek het optreden van de Mandos-sis
ters definitief afgelopen toen, notabe-
ne in haar geboorteplaats. Jenny uit
de armen van Margaretha slipte en
met een schrille kreet naar beneden
viel. Zy brak haar ruggegraat, maar
bracht er gelukkig het leven af.
Een jaar lang heeft men niets meer
van de Mandos-sisters vernomen, tot
dat zij er opeens weer zijn, als van
ouds het daverende geweld van ap-
laus en voetengestamp opstygt naar
enny en Margaretha Mandos, hoog
boven de oprijzende trechter van het
publiek.
En eenmaal terug op de begane
grond, in de magische kring van de
piste, nemen de meisjes een nieuwe
hulde in ontvangst, lichtelijk be
vreemd, als het ware verlegen met
haar verschijning, maar altijd la
chend en buigend, wuivend naar alle
kanten, om dan snel met een paar
speelse huppels te verdwijnen achter
de gardine
Een huisvrouw uit Bolsward
schreef een roman. Ze stuurde
tiet manuscript onder het pseu
doniem „Margriet" in voor de roman
prijsvraag van de Kristlike Fryske
Folks Bibleteek (KFFB), een vereni
ging die momenteel bijna elf duizend
leden telt en in het afgelopen jaar
25.000 Friese boeken plaatste. Het boek
werd bekroond met de eerste prijs,
MEVR. G. LOOTSMA-SMIDSTRA
bekroonde roman....
groot f 2000. Dit betekende een ware
verrassing in de Friese boekenwereld,
want er was niemand die nog ooit
van de schrijfster, mevr. G, Lootsma-
Smidstra, had gehoord.
Deze in 1908 in Wommels ge
boren en thans in Bolsward wonen
de huisvrouw had ook nog nooit eer
der een verhaal of een boek geschre
ven. Ze heeft een druk gezin, met vijf
kinderen en een zaak die ook van haar
nogal wat tijd vraagt. Haar man heeft
namelijk een expeditiebedrijf en dit
betekent ook voor de vrouw des hui
zes veel drukte met telefoontjes,
boodschappen e n dergelijke dingen.
Neen, vertelt ze ons? toen de kinderen
klein waren toen ging het echt niet,
hoewel ik er jaren geleden al over pie-
hier oog in oog met een fraaie geit,
die als nr. 200.000 te boek staat. Links
staat de directeur van de markt- en
havendienst, de heer M. Wijma.
Het Institutt for Atomenergi
(I.F.A.) in Oslo heeft het Re
actor Centrum Nederland een
bedrag geschonken van een kwart
miljoen gulden. Het ligt in de bedoe
ling dit bedrag te bestemmen voor
de stichting van een bibliotheek in
het onderzoekcentrum van het RCN
te Petten.
Zoals bekend geschiedt de samen
werking tussen I.F.A. en R.C.N. door
de groei van het centrum in Petten
thans in de vorm van gemeenschap
pelijke projecten, welke zowel in Kjel-
ler als in Petten worden uitgevoerd.
Men zal zich herinneren, dat Ne
derland indertijd aan Noorwegen een
schenking heeft gedaan, waardoor de
bouw van de Noors-Nederlandse re-
actorschool in Kjeller mogelijk werd.
Deze school is in april 1958 in gebruik
genomen.
(Advertentie)
Een oude maatschappij
met moderne opvattingen
een eeuw levensverzekering
HEESWIJK, 29 dec. De trekking
van de loterij, georganiseerd door het
Actiecomité Norbertynenabdy-Jabalpur-
India, welke ten doel heeft financiële
steun voor de bouw van een abdij in In
dia voor inlandse Norbertijnen aldaar,
is uitgesteld. Aan de minister van Justi
tie werd verlof gevraagd de trekking
welke op 15 december had moeten plaats
vinden, te mogen doen voor 1 april 1961.
Als pryzen zyn aan deze loterij ver
bonden de mogelijkheid tot een bepaald
bedrag (eerste prijs ter waarde van
ƒ5000) opdracht te geven aan een (of
enkele) levende Nederlandse of Vlaam
se kunstenaars om te laten maken wat
men graag heeft. Men is geheel vrij in
de keuze van de kunstenaar. In totaal
is 20.000 gereserveerd voor nrUzen.
Advertentie)
na Michel Debost, fluit en Christian
Ivaldi, piano, werken spelen van Rous-
sel en Poulenc.
De AVRO zendt vanavond een ver
korte versie op grammofoonplaten uit
van „Eine Nacht in Venedig" van Jo-
hann Strauss, uitgevoerd door solisten
en het Weens Kamerkoor en het Weens
Symfonie-orkest onder leiding van Ru-
dolf Moralt. In de rubriek „Rijkdom
der welluidendheid" kan men vervol
gens luisteren naar werken van Ditters
von Dittersdorf, Veracini, Schubert en
Nardini.
Opneming in deze rubriek ic niet noodzakelijk een bewijs van instemming.
AMSTERDAM, 31 dec. Op de
gang van zaken by de kabinetsforma
tie lopen de visies van de parlemen
taire redacties der landelijke bjjaden
nogal uiteen, alhoewel het merendeel
het welslagen van de informateur ver
wacht.
„Trouw" is het Onige blad dat van
daag in de kop van zijn overzicht het
algemeen optimisme niet tot uitdruk
king brengt. In dat opschrift wordt
slechts melding gemaakt van de moei
lijkheden waarop de informateur gis
teren is gestuit. En het overzicht zegt
O.a.:
„Do protestantse en liberale bewinds
lieden hebben tot laat in de avond met
hun K.V.P.-collega's vergaderd. Tussen
de a.r.-bewindslieden en de vertegen
woordigers van de a.r.-fractie bestaat
wel overeenstemming over de formu
lering van de informateur. Daarmede
was in feite het conflict uit de wereld
want dat was niet ontstaan tussen het
kabinet en de a.r.-fractie. maar tussen
minister Van Aartsen en de a.r.-fractie.
Niets staat dus meer een restauratie
van het kabinet-De Quay een extra
parlementair kabinet n.b.l in de
weg.
Dr. Bruins Slot had zich natuurlijk
niet kunnen binden tegenover de in
formateur, omdat zyn fractie eerst
maandag bijeenkomt en ongetwijfeld
precies zal willen weten waar zij aan
toe is, maar gezien de verklaring die
deze fractie halverwege de week
heeft uitgegeven en gezien ook de
sfeer, waarin de besprekingen tus
sen de informateur en de verschillen
de a.r.-leiders waren vei lopen, was
het niet te verwachten dat er van
die zijde nog moeilijkheden zouden
komen. Dat er niet van de KVP-
ffactie, maar van de K.V.P.-bewinds
lieden nog eisen zouden komen,
had niemand verwacht. Dat er een
eis zou komen om „de terugtocht
van de protestantse fracties" in de
regeringsverklaring op te nemen was
eenvoudig uitgesloten. De inwilliging
van een dergelijke eis zou immers
het extra parlementaire karakter
van het kabinet in de voegen aan
tasten."
De „Nieuwe Haagsche Courant"
(Christelijk-nationaal) wijst er in een na
beschouwing over het ontstaan van de
kabinetskrisis op, dat er in ons parle
mentaire leven onderscheiden soorten
van moties zijn.
Er zyn moties die niets naders beogen
dan het gevoelen van de Kamer weer te
geven. Er zyn moties die beogen aan
vertrouwen of wantrouwen in het rege
ringsbeleid uitdrukking te geven.
Het kon wel eens zyn, dat de hele
situatie is terug te leiden tot een mis
verstand, en wel een misverstand over
de functie van de onderhavige motie die
leidde tot de kabinetskrisis.
In het algemeen behoeft een motie ze
ker geen dwingend effect te hebben. In
dit geval deelde regering echter mede,
dat zij de motie wenste te beschouwen
als voor zich van dwingend karakter.
Met zulk een verklaring moet een re
gering voorzichtig zyn. Een motie is het
recht van de Kamer. Het is het recht
van de regering om, tenzij een motie
duidelyk als een uiting van wantrouwen
is bedoeld, haar naast zich neer te leg
gen. Maar mag zij aan een motie een
strekking geven als niet door de indie
ners bedoeld?
Toch is dit laatste hier geschied Ech
ter, door aldus te handelen beroofde de
regering de Kamer als het ware van
haar recht om, zonder verdere conse
quenties, per motie een wens te for
muleren Onder deze omstandigheden
had de Kamer zy het onder protest, de
motie geen voortgang moeten doen heb
ben.
Er zyn dus van twee kanten fouten ge
maakt, waarbij uiteraard de gevolgen
van die, door de Kamer gemaakt, het
grootst zyn. Maar ook de regering gaat
niet vrijuit.
