Prof. De Quay verklaart Kabinet verwacht voldoende instemming van de Kamer INZAKE DE WONINGBOUW Algemeen regeringsbeleid was niet in geding 4 Walen parade voor kasavoeboe Noordvietnamese troepen in LAOS geland vragen in een federaal Rollen omgekeerd: Wallonië gebukt onder Vlaams juk zelfbestuur België Amerika breekt met Cuba Aandacht voor de lagere inkomens groepen beloofd Het weer. Nu ook motie in Waalse Economische Raad Kamer verwerpt socialistische motie MORRIS êeforetjoaêmj! Plaatselijk buien WUwSS. Z°n: 8'48-16-43: maan: Het weer in Europa Koningin Juliana in Oostenrijk Woningbouwbeleid „ALS DE KERSTBOMEN STAAN, VALLEN DE KABINETTEN" <w» k»> WASHINGTON BEVESTIGT GERUCHTEN WOENSDAG 4 JANUARI 1961 84sfe JAARGANG No. 30715 DEN HAAG, 4 jan. De mi nister-president, prof. dr. J. de Quay, heeft hedenmiddag in de Tweede Kamer uiteengezet om welke reden het kabinet gemeend heeft, zijn ontslagaanvraag aan de Koningin te moeten intrek ken. Prof. De Quay zei letterlijk: iteg'óór ï,eerae,,:,l«1<! ™n 2 A.R.Üfrïï •'SI )tjt - u (Van onze Brusselse correspondent) BRUSSEL, 4 jan. Hoewel aller aandacht gisteren was toe gespitst op het debat in de Kamer van Volksvertegenwoordigers debat dat in een opmerkelijk kalmer sfeer is verlopen was het markantste feit op het Belgische politieke toneel toch de verbazend snelle opmars van de federalistische gedachte in Wallonië. Niet al leen de Waalse vakbondleiders eisten op massameetings de wijzi ging van de huidige unitaire staatsstructuur, ook de invloedrijke Conseil Economique Wallon stelde dit probleem aan de orde. Het meeste stof deed echter de motie opwaaien, waarin de Waalse socia listische kamerfractie zich gistermiddag voor het federalisme uit sprak: „De socialistische kamerleden, vertegenwoordigers van de meerderheid van het Waalse volk, zijn van oordeel dat het huidige economische beleid van de regering op scherpe wijze het probleem van de staatsstructuur doet rijzen." Terwijl de bereden Rijkswacht dinsdag in Brussel een charge uit voerde op de demonstranten bra ken enige honderden meters ver der de stakers het plaveisel op om zo aan „ammunitie" te komen BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Zeestraat 50, telef 4790 Bijkantoor en Red. LJmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: J. 1. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. SeverlH. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte Omroepers 16 cents per m.m.-poogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, t 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur avonds tel. 21544 (Van onze parlementaire redactie)* „Mijnheer de voorzitter. Ik ben u er- Kenteljjk dat u mij in de gelegenheid stelt uiteen te zetten, waarom het ka binet heeft gemeend zijn ontslagaan vrage te moeten intrekken. Op 22 de- Sbfr1960 heeft de minister van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid bij de behandeling van de motie-Van Eiber gen in deze Kamer de volgende ver klaring afgelegd: „indien de motie van de heer Van Eibergen c.s. wordt aan genomen, ben ik niet bereid deze motie uit te voeren en ik zal haar dus naast mq neerleggen. Gezien het feit, dat de ze motie mede is ingediend dior miin politieke geestverwanten, moet ik aan toevoegen, dat aanneming vaS l ze motie tengevolge zou hehhL a d.e" mijn portefeuille ter besehikkin 1 ik hefr^li-k1-0raatnttOe'- dat hetSeen ik met betrekking fot mijn eigen verantwoor delijkheid heb gezegd, mede geldt voor de andere anti-revolutio ;re bewinds lieden." Tot zover citeerde ik de minister van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid. Antwoordende op daarna door de ge achte afgevaardigden, de heren Andries- sen en Oud, gestelde vragen, heb ik ver klaard dat, wanneer de door de minis ter van Volkshuisvesting en Bouwnij verheid gestelde situatie zou intreden, daarmede de grondslag aan dit kabinet zou zijn ontvallen en dat dit met zich zou brengen en ik zei dit na overleg in het kabinet dat alle bewindslie den dan hun portefeuilles ter beschik king zouden stellen. Zoals ik u bij schrijven 23 december i960 mededeelde, hebben de ministers van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid en van Financiën, alsmede de staatsse cretaris van Sociale Zaken en Volksge- Advertentie) BARTÈÜORISSTR. HAARLEM TÉL. 13439 TPSESTRaat (BIJ.KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 Verwachting tot donderdagavond (opgemaakt te 11.15 uur.) Nu en dan opklaringen, maar ook plaatselijk enkele buien. Krachtige tot matige noordoostelijke wind. ein,g verandering in temperatuur. Station Weer Vno„hHelder reSenbui Ypenburg sneeuw Vlissmgen regenbui nfS®,. regenbui De BUt regenbui ï"™te regen xnncUioven regen Z.-Limburg regen Stockholm licht bew. Oslo geh. bew. Kopenhagen half bew Londen geh. bew! Amsterdam regen Brussel regenbui Luxemburg regen Parijs onbew. Berlijn geh. bew. Frankfort zw. bew. sneeuw licht bew. half bew. regen regen onbew. max. min. neersl. temp. temp. afgel. gisteren 24 uur München Züncn Wenen Innsbruck Rome Madrid 6 6 6 7 6 7 7 7 3 3 5 6 6 6 6 7 6 8 5 5 6 6 9 3 3 4 1 4 5 4 4 0 2 3 4 4 1 4 2 -2 -0 O -1 0 2 4 3 3 1 7 3 3 5 4 8 2 3 6 3 3 3 8 10 0 6 6 6 WENEN, 4 jan. (Reuter, AFP) Kq. ningin Juliana is gisterenmiddag jn Oos tenrijk aangekomen voor een korte va kantie in het wintersportoord Lech. De koningin, die van Ziinch per trein reisde, werd op het station van het Oostenrijkse dorp Langen begroet door de gouverneur van het district Bludenz, dr. Laengle, die haar een boeket bloe- men aanbood. Van Langen zette de koningin de reis per auto voprt naar Lech am Arlberg, waar zich P««s Bern- hard en de prinsessen Irene en Marijke bevinden voor een skivakantie. zondheid in de aanneming van de motie Van Eibergen aanleiding gevonden H. M. de koningin te verzoeken aan hen ontslag te verlenen uit hun ambt en hebben de overige ministers en staats secretarissen op grond hiervan Hare Majesteit verzocht hun eveneens ont slag uit hun ambt te verlenen. Deze ontslagaanvragen in' beraad houdende, heeft H.M. de koningin op 27 december 1960 prof. mr. W. F. de Gaay Fortman verzocht als informa teur op te treden en haar rapport uit te brengen over de mogelijkheden om tot een spoedige oplossing van de ka binetscrisis te geraken met handhaving van dezelfde politieke samenstelling als die van het huidige kabinet. H.M. de koningin heeft de resultaten van het door de informateur ingestelde onderzoek, zoals ik u reeds in mijn brief van 3 januari i!)61 mededeelde, ter kennis gebracht van het kabinet. Deze resultaten hebben ook het kabi net de overtuiging gegeven, dat de gronden, die geleid hebben tot de zo juist vermelde ontslagaanvragen, zijn vervallen en dat met name voor het kabinetsbeleid inzake de woningbouw voldoende instemming in deze Kamer zal worden verkregen. Deze overtui ging heeft het gehele kabinet ertoe ge leid op zijn ontslagaanvrage terug te komen. Het kabinet heeft daardoor wil len tonen dat het bereid is zijnerzijds een constructieve bijdrage tot oplossing van de kabinetscrisis te geven. Ik zou thans, mijnheer de voorzitter, willen overgaan tot een uiteenzetting van het woningbouwbeleid, dat aanlei ding was tot het ontstaan van de ka binetscrisis. Ik herinner eraan, dat de minister van Volkshuisvesting en Bouw- nn^TdeJ.eA'h heJ„debat in deze Kamer op 22 december 1960 heeft medegedeeld geen bezwaar te maken tegen de motief Andnessen c.s. Met andlre woeden de regering was bereid de wensen in deze motie neergelegd, te verwezeniij- Deze bereidheid heeft de regering nog steeds. Het is haar echter ook na nadere overweging van hetgeen in de Kamerdebatten te dezer zake is naar voren gebracht, niet mogelijk verder te gaan. Door de gang der gebeurtenissen heeft de minister van Volkshuisvesting e Bouwnijverheid niet meer de gele genheid gehad concreet aan te geven wat zijn aan het einde van het debat van 22 december 1960 afgelegde bereidver klaring het woningbouwbeleid te base ren op de in de motie-Andriessen c.s. neergelegde wensen, inhield. Daarom kom ik thans tot de volgende concreti sering van het in de toekomst terzake van de woningbouw te voeren beleid. 1. Hel bouwprogramma 1961 wordt vastgesteld op minimaal 82.500 wonin gen waarvan 33.750 premiewoningen en '33.750 woningwetwoningen. Het aantal woningwetwoningen waarvoor een extra toeslag wordt gegeven, wordt binnen het contingent van de 33.750 woningwetwoningen bepaald op 10.000, daarbij inbegrepen het res tant van deze woningen van 1960. Een en ander zal worden neergelegd in een nota van wijziging van het hoofdstuk volkshuisvesting van de rijksbegroting voor het dienstjaar 1961. 2. Uiterlijk 1 juni 1961 zal de rege ring aan de Kamer een nota over leggen, waarin zjj haar standpunt uiteenzet met betrekking tot de vraag of het aantal van 82.500 wo ningen alsnog kan worden verhoogd met 1-250 woningwetwoningen en 1250 premiewoningen. Deze notal zal een uiteenzetting behelzen van de stand van zaken in de bouwnijverheid, me de in verband met de dan bestaande conjuncturele situatie. Mijnheer de voorzitter, de regering biyft zich ten volle bewust, dat de wo ningnood nog steeds voor vele landge noten een schrijnend leed betekent. Zij weet zich in dit gevoel één met de ge hele Kamer. Het spreekt vanzelf dat zij bij de uitvoering van haar beleid op liet gebied van de woningbouw in het bijzonder aandacht zal blijven schen ken aan de belangen van hen, die tot de lagere inkomensgroepen behoren. Dit alles betekent ook het is haast overbodig het te zeggen dat de re gering niet zal aarzelen in te grijpen, wanneer in enige sector van de bouw nijverheid ontsporingen zouden dreigen. Het kabinet is er van overtuigd, dat ook een voortvarend woningbouwbeleid gediend is door een spoedige oplossing van de kabinetscrisis. De ministers en staatssecretarissen vonden temeer aan leiding tot het intrekken van hun ont slagaanvrage, nu de uitspraak van de Kamer zich niet richtte tegen het ka binetsbeleid in het algemeen. Mede in verband met verschillende belangrij ke en dringende wetsontwerpen, die aanhangig of in voorbereiding zijn, achten zij het landsbelang er niet me de gediend, indien een langdurige on derbreking in het regeringsbeleid zou intreden." De agenda van de Kamervergadering van hedenmiddag vermeldde na de behandeling van de regeringsver klaring, door de minister-president af gelegd, als tweede punt het verder af handelen van de begroting van Volks huisvesting. De beraadslagingen over deze begroting zijn op verzoek van de regering op 23 december geschorst, toen de Kamer de motie-Van Eibergen aan- nam. Het debat over de regeringsverklaring zal morgenmiddag worden gehouden. President Kasavoeboe neemt met naast zich kolonel Moboetoe (op de verhoging) in de provincie Kasai een parade af van een groep jongens die begeleid door een pater er flink op los marcheren. WASHINGTON, 4 jan. (RH- U.P.I.) - Russische vliegtuigen hebben aanzien lijke aantallen Noordvietnamese para chutisten boven Laos neergelaten. Dit heeft het Amerikaanse mmistene van buitenlandse zaken gisteravond meeg- deeld. De woordvoerder verklaarde, dat het onbetwistbaar vaststaand 's, dat voorts sinds 15 december Russiscne en Noordvietnamese communisten een luchtbrug op grote schaal hebben on derhouden voor het overbrengen van oorlogsmateriaal ten behoeve van de communistische Pathet Lao-strijd- krachten in Laos. De Amerikaanse regering schijnt in middels te zijn teruggekomen van haar aanvankelijke afkeer tegen het op nieuw instellen van een internationale controlecommissie voor Laos. De rege ringswoordvoerder, die mededelingen deed over de landing van Noordviet namese parachutisten, zei ook, dat het Amerikaanse standpunt inzake de her- instelling van de internationale contro lecommissie afhangt van de houding, welke de regering van prins Hoen Oem in Laos daartegenover ®6nneernt. De Amerikaanse regering hfe£* 5® geen officieel bericht ontvangen dat de regering van Laos thans v hebben met een nieuwe c°" missie. Een woordvoerder van de Brit se regering noemde het „voorban,., dat de regering van Laos een compro mis-voorstel inzake de controlecommis sie gedaan zou hebben. Het is dus voorshands niet zeker, of de kwestie-Laos op het politieke vlak opgelost kan worden. Zoals be kend wil ook de Sovjet-Unie een nieu we internationale controlecommissie voor Laos, terwijl Frankrijk en En geland daarvan evenmin afkerig zijn. Gewoonlijk betrouwbare kringen in Washington meenden gisteren dat het State Department het Britse minis terie van buitenlandse zaken heeft meegedeeld, dat de Verenigde Staten onder bepaalde voorwaarden ook een nieuwe controlecommissie willen. Het was de eerste maal in de Bel gische parlementaire geschiedenis dat de Waalse socialistische kamerleden zich en bloc voor een federale oplos sing van het Belgische vraagstuk uit spraken. Ook de BsP-voorzitter Collard verklaarde in een interview met de Belgische radio en televisie dat de eco nomische toestand van Wallonië de eenheid van België in gevaar heeft ge bracht. De Waalse economische raad een consultatief lichaam waarin alle po litieke stromingen vertegenwoordigd zijn, stelde intussen in een verklaring vast dat de economische, sociale po litieke en culturele achteruitgang'van Wallonië de bewustwording van het Waalse volk in de hand heeft gewerkt Volgens de raad is deze ontwikke ling het gevolg van de unitaire struc tuur van de Belgische staat. De Waal se economische raad spoort alle politie ke en vakbondsorganisaties aan zich op federale grondslag te reorganise ren en hij roept alle Waalse volksver tegenwoordigers op om het vraagstuk van de staatsstructuur aan een on middellijk onderzoek te onderwerpen. Afscheiding uiterste wapen Vergeleken bij de toon van de gis teren in Wallonië gehouden massabij eenkomsten, klonken deze moties nog zeer academisch. Voor 15.000 stakers verklaarde de secretaris van de Luikse metaalbewerkers Robert Lambion in de Luikse voorstad Herstal: „De regering wil Wallonië economisch wurgen, Wal lonië weigert te sterven. Het eist zelf bestuur in een federaal België. Vol gens Lambion is het federalisme nu veel belangrijker geworden dan een mars van de stakers naar de hoofdslad, alhoewel deze mars volgens hem dan toch veel eerder zou kunnen wor den bevolen dan men algemeen ver wacht. Lambion verklaarde tenslotte dat federalisme niet noodzakelijk het ein de van België behoeft te betekenen, maar hij gaf duidelijk te verstaan dat het separatisme wel eens het uiter ste wapen kon zijn. Wat wij van het federalisme in de eerste plaats ver wachten, aldus Lambion, is dat het aan Wallonië een socialistische rege ring schenkt. In de Waalse gemeente Ivoz-Ramet verklaarde van zijn kant de ABVV-on- der-voorzitter Renard dat de socialis- tisch-communistische coalitie, die in Wallonië 60 pet. van de bevolking ver tegenwoordigt, „eens en voorgoed het Vlaamse, kapitalistische en clericale juk moet afschudden." Ook in Namen, Charleroi, Bergen en in andere steden stonden de betogingen in het teken van het federalisme. Of rond deze gedachte een werke lijke volksbeweging aan het groeien is, zal uiteraard in de komende weken en maanden nog moeten blijken. Het is niet uitgesloten dat de Waalse socialis tische vakbondsleiders, voor wie het fiasco van deze politieke staking nu een zekerheid is geworden, het niet langer meer bij de massa inslaande thema van de Eenheidswet op een handige wijze hebben vervangen door een nationalis tisch motiet van het „economisch ver drukte Waalse volk". Het is niet de eerste maal dat volksleiders op de na tionalistische trommels beginnen te slaan om tegenslagen op politiek of economisch vlak af te sluieren. Hoe dan ook: het is een gevaarlijk wapen dat voor de toekomst van Bel gië verreikende gevolgen kan hebben. Want in Wallonië is al vaak over fede ralisme gepraat, maar nog nooit heeft dat woord bij de Waalse massa's zulk een danige weerklank gevonden als thans. Kamerdebat In de Kamer van volksvertegenwoor digers werd inmiddels het debat over miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinimiunimii de Eenheidswet voortgezet. „De helden zijn moe", blokletterde gisteren een Brusselse middagkrant. Het was een treffende diagnose van de bij zeer vele socialistische parlementsleden heersen de gemoedsgesteldheid. De socialis tische fractie was niet alleen moe, ze was grondig verdeeld en ze was boven dien nog bevreesd. De socialistische BSP was ervan op de hoogte gesteld dat eerste minister Eyskens een wets voorstel op zak had waarbij de regering het parlement zo snel mogelijk om volmachten zou verzoeken in geval de oppositie de normale werking van zijn legislatieve vergadering zou saboteren. Deze volmachten zouden drie maanden geldig zijn. De regering zou de be; sprekmg over het ontwerp van de Een heidswet opschorten en de voornaamste bepalingen ervan door middel van koninklijke besluiten onmiddellijk van kracht verklaren. De socialisten zijn voor deze bedreiging gezwicht. Het was een rustige vergadering waarvan het enige meldenswaardige feit de verwer ping was van een socialistische motie, waarbij de oppositie de intrekking van de Eenheidswet eist. Maar de demora lisatie op de socialistische banken had nog nadere gronden. In de BSP dreigt meer dan ooit scheu ring. Het door de Waaise afdelingen van de ABVV ontketende straatgeweld heeft nooit de goedkeuring van de Vlaamse BSP-leiders meegedragen. Om de schijn van eenheid te redden hebben zij, overigens met kennelijke tegenzin, getracht ook in de Vlaamse provincies de stakingsuitbreiding te doen toene men. Maar hun poging heeft gefaald. De Vlaamse socialisten beseffen thans, dat de staking bjj de Vlaamse publieke opinie veel minder populair is gewor den dan de Eenheidswet van prof. Eys kens. In Vlaanderen zal de socialisti sche partij daar bij de eerstvolgende verkiezingen onvermijdelijk de gevolgen van dragen en de Vlaamse sodalis- WASHINGTON, 4 jan. (AFP, Rtr., UPI). De Verenigde Staten hebben vanmorgen vroeg besloten hun diplo matieke en consulaire betrekkingen met Cuba te verbreken. Twee oorlogs schepen zullen de staf van de Ameri kaanse ambassade in Havanna vandaag nog repatriëren. „Hetgeen ons land uit het oogpunt van zelfrespect kan ver dragen, heeft een grens en die grens is nu bereikt", verklaarde president Eisenhower, die dit besluit veertien da gen voordat hij aftreedt als president heeft genomen. De president nam zijn beslissing daags nadat premier Fidel Castro van Cuba hai. gezegd, dat de Amerikaanse ambassadestaf in Havan na diende te worden teruggebracht tot elf nan, omdat de Cubaanse ambas sadestal in Washington ook maar elf man omvat. „Dit weloverwogen optre den van Castro is de laatste van een serie speldeprikken, ongegronde be schuldigingen en laster", aldus Eisen hower. Fidel Castro beweerde gisteren in een van zün beruchte „telethons" toespra ken voor de televisie die urenlang du ren dat liefst driehonderd Amerika nen aan de ambassade van de V.S. in Havanna waren verbonden, een getal dat de Amerikanen zelf „verschrikke lijk overdreven" noemden. Castro kon digde aan, dat er maar elf „Yankees" in Havanna zouden mogen blijven en dat de overigen „die er alleen maar zjjn om te spioneren" achtenveertig uur de tijd hadden om het land te ver iaten. „Willen ze allemaal gaan, dan kunnen ze gaan!", zo riep de gebaar de premier vervolgens uit. De claque van zijn auditorium riep daarop in koor: „Laten ze maar gaan!" Eisenhower zei, dat Castro's eis om de Amerikaanse ambassadestaf terug te brengen tot elf man alleen maar bedoeld kon zjjn om normale diplomatieke be trekkingen onmogelijk te maken. De perschef van het Witte Huis, James Hagerty, weigerde antwoord te geven op de vraag of de V.S, van plan zijn vast te houden aan hun grote militaire basis Guatanamo op Cuba. Joseph Reap, de perschef van het departement van defensie, zei echter, dat de V.S. door een speciaal verdrag recht hebben op deze basis en daarom zeker niet uit Guantanamo zullen vertrekken. In Eisenhowers verklaring wordt ook nog gezegd, dat de vriendschap van het Amerikaanse volk voor het volk van Cuba niet heeft geleden, ook al zün de diplomatieke betrekkingen nu verbro ken. Eisenhower sprak de hoop uit, dat het Cubaanse volk in de nabije toe komst zal worden bevrijd van het juk van de dictator, waaronder het nu moet leven. Een woordvoerder van president elect Kennedy deelde mee, dat de toe komstige president tevoren van Eisen howers besluit op de hoogte was ge steld door Dean Rusk, de toekomsti- fe minister van buitenlandse zaken, ie reeds een bureau heeft ingericht op nét State Department. De woord voerder zei, dat lennedy geen com mentaar kon leveren op het besluit. Adlai Stevenson, de toekomstige per manente vertegenwoordiger van de V.S. bij de Verenigde Naties, zei: „Ik betreur het, dat onze betrekkingen met Cuba dusdanig zijn verslechterd, dat de Cubanen ons hebben gedwon gen dit besluit te nemen." tische politieke en vakbondleiders ver langen niets liever dan zo gauw moge lijk aan de staking een einde te maken. Eyskens vastberaden Voor eerste minister Eyskens en de christelijke volkspartij wordt de kracht proef intussen een onverhoopt succes. Uit de geanimeerde gesprekken tussen arbeiders en employés, die als harin gen in een ton in de overvolle trein naar huis reden, hebben wij gisteravond nog kunnen vaststellen hoe algemeen de be wondering is voor de vastberadenheid van de regering. Ook het feit, dat in de afgelopen week 10.000 ABVV-leden naar het Algemeen Christelijk Vakverbond zijn overgelopen, bewijst dat de staking als een boemerang op het hoofd van de socialisten is terechtgekomen. En nog in een ander opzicht heeft dit con flict een onverwacht gevolg: voor de eerste maal is bij de volksmassa's ten noorden van de taalgrens zo iets ge groeid als een collectief Vlaams bewust zijn. Het christelijke Vlaanderen mag de socialist Renard dankbaar zijn, want tot de politieke bewustwording van de Vlamingen heeft deze rode voorman in de afgelopen veertien dagen in veel ster kere mate bijgedragen dan 100 jaar Vlaamse beweging. •4—- ..Xv

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 1