Nieuwe pleidooien voor federatie
BELGIË BEGINT AAN DE
VIERDE STAK INGSWEEK
staking blijft in Wallonië
derheM,,£
V ij daagse werkweek voor
Rijkspersoneel per 1 mei
Frans Rijnschip op Maas
bij Maastricht gezonken
Ernstig beschadigde stuw bij
Borgharen geblokkeerd
De Gaulle kan nu
aan de slag gaan
Spoedig onderhandelingen
met rebellen van FLN?
Werkende stakers in Antwerpen
Felle rede
van
André Renard
Soep kookte
GELEIDELIJKE INVOERING
Zelfde gedragslijn geadviseerd voor
provincie- en gemeente-personeel
De H. Vader op
Nieuwjaars
bezoek
N.V.V. steunt
anti-democratie
Dertien stakers
ontslagen
Jongetje moet
oog
missen
telVlurcKló beforeyoumjj
Het
weei
DINSDAG 10 JANUARI 1961
84sfe JAARGANG No. 30720
Werk hervat in Vlaanderen
(Van onze speciale verslaggever)
LUIK, 10 jan. Met grote
koppen hebben de socialistische
dagbladen in Wallonië gisteren
het begin van de vierde stakings-
week aangekondigd. Voor een
groot gedeelte van België, met
name in de Nederlandstalige pro
vincies, is dit tevens „het begin
van het einde" van de onregel
matigheden, omdat daar de ten
dens van een algemene werkher-
yatting duidelijk waarneembaar
is. Maar voor de Waalse gewes
ten, speciaal de provincies Luik
en Henegouwen, is dit einde nog
niet in zicht. Van werkhervatting
was in deze twee streken giste
ren nog geen sprake, hetgeen
vooral voor Henegouwen opmer-
kelijk is, omdat daar de stroom-
beperkingen inmiddels zijn opge
heven en de fabrieken derhalve
technisch gezien weer kunnen
gaan draaien. Dit is evenwel niet
gebeurd. Evenmin ziet het ernaar
bit dat dit spoedig in Luik, waar
ïïlet ingang van vandaag even-
eens stroombeperkingen worden
opgeheven, het geval zal zijn. Er
wordt hier nog verbeten gestaakt.
dige conflicten" 7P,lossine van het hui-
DEN HAAG, 10 jan. De mi
nister van Binnenlandse Zaken
heeft de provinciale en gemeente
besturen in kennis gesteld van
de beslissing der regering om
trent de geleidelijke invoering
van de vijfdaagse werkweek voor
het rijkspersoneel, namelijk in
gaande 1 mei 1961: een maal per
twee weken een vrije zaterdag en
op 1 mei 1962 volledige invoering
van de vijfdaagse werkweek.
Bij Kon. Holl. Lloyd
Ongeluk op Oudejaar
êuij!
Suède dames- en herenjasjes
Noordelijke wind
Het weer in Europa
Een recente foto van André RenarcL, de
adjunct-secretaris-generaal van het so
cialistisch vakverbond in België.
is, dat de Waalse arbei-
venV'ÜWel nergens tot staking behoe-
bnc» worden aangezet door stakers-
sten bij de fabriekspoorten. Zij ver-
In inen n°S steeds niet op hun werk.
plaats daarvan komen zij iedere dag
•aJ«en in het plaatselijke gebouw van
"et A.B.V.V. het Maison du Peuple,
voorzIen van rode vlaggen en affiches
j .de Waalse oproer kraaiende haan.
*n diverse plaatsen leveren midden
standers geheel gratis grote ladingen
'evensmiddelen af voor de hongerige
*era en hun gezinsleden, die in en
len «76t Maison du Peuple samenscho-
h Volgens de stakingsleiders doen
tttPt .""ddenstanders dit uit sympathie
H,e staking, maar volgens anderen
er uit beduchtheid voor represailles.
Cf.n>tj.7,gr°,otst.e drukte van stakers con-
spihu l. zlch gisteren rond de plaat-
li«fi t hoo£dkwartieren van de socia-
rtiotoV10. valtl:l9nd in Hoei, dertig kilo-
Loiu.Fa zuiden van Luik en in La
bekkenr8'u h°o£dplaats van het mijn-
dat in V. Centrum, kennelijk om-
Waal" be.ld,e P'aatsen de leider van de
secreta^^takers, André Renard. adjunct-
het „^ns:generaal van het A.B.V.V.,
10.00n i?!* voerde. In Hoei sprak hij
25 oon p ge jS £oe en 'n La Louvière
heidswo^0? bracht opnieuw de een-
liet hit n sprakc' maar meteen
dat deze wpPh" twU£o1 over bestaan,
tief van de stakfrm' e.£» het eniSe mo
de eenheidswe? - Verworp.m.g
houdt noa
zo merkte hij
van
op,
roofd.
waar meer
'm w°50T,VO°a"dWaniionil!
pen moet worded Ande^" sprikf?630'13"
pageerden bovendien nog het denkbeeld*
van oen federaal Belg!#. Structuurher
vorming dient er te komen zo
zu. Mededelingen waarop de betogers
van Hoei reageerden me; het zinkin
van^het Franse volkslied de MarsÜl
het"ifitessant ,n dlt verband Is nog dat
het uitgesproken socialistische dagblad
tiet huisvuil in Antwerpen worrtt
weer opgehaald. Niet omdat de sta
kende vuilnismannen plotselina
werkwillig zijn geworden, maar om.
dat de volksgezondheid ook door
hen als een groot goed wordt gezien
dat niet in gevaar mag worden ge
bracht. Om niet door stakende sta
kers le worden gemolesteerd heb
ben deze werkende stakers een
biljet op de auto geplakt, waarop
men duidelijk kan lezen hoe de
vork in de steel zit.
,,Le Monde du Travail", dat evenals
alle andere Waalse kranten gedurende
de staking slechts met vier pagina's
verschijnt, gisteren van zijn toch al be
perkte plaatsruimte een groot gedeelte
had gereserveerd voor een artikel over
het federalisme, geschreven door prof.
Fernand Dehousse, hoogleraar van de
Luikse universiteit en oud-president
van de Raad van Europa. Het is onbe
grijpelijk, aldus prof. Dehousse, dat de
federalistische gedachte in bepaalde
milieus als een sensationeel denkbeeld
wordt begroet. Federalisme, zo ver
volgt de schrijver, staat nog niet gelijk
met separatisme. Bovendien merkt hij
op, dat een federaal België bepaalde
netelige kwesties als het verschil in
taal en mentaliteit tussen Walen en
Vlamingen, voorgoed zou kunnen oplos
sen. Wijzend op de zelfstandigheid van
de Zwitserse kantons besluit prof. De
housse zijn artikel met de opmerking:
Eenheid is nog niet hetzelfde als een
dracht. Niet eenheid maar eendracht
maakt macht.
Tijdens de betogingen te Hoei en
La Louvière uitte André Renard ook
weer het dreigement, dat de socialis
tische arbeiders bepaalde vitale be
drijven als hoogovens en cokesfabrie-
ken zullen stilleggen. Of het zover zal
komen wagen wij sinds gisteren zeer
te betwijfelen, omdat wij een veel
massaler optreden van het Belgische
leger hebben waargenomen dan tot
nu toe. Opnieuw zijn enkele eenhe
den van het Belgische leger uit
Duitsland tijdelijk teruggeroepen. In
het Luikse bekken bijvoorbeeld zijn
op de hoogovenbedrijven te Ougrée
en op diverse belangrijke verkeers
punten militaire bezettingen aange
komen.
Op stations en fabrieken zijn in ver
band hiermee overal borden aange
bracht met het opschrift „militaire
bezetting", een maatregel die kenne
lijk erop is gericht om sabotagedaden
te voorkomen.
In de hoofdstad van de Bonnage,
Bergen, waar vaker socialistische sta
kingen zijn uitgebroken, bedroeg het
aantal arrestanten gisteren meer dan
honderd. Een niet ten onrechte^ getrof
fen maatregel, omdat de politie het
bericht had bereikt, dat betogers in
Bergen een opstand wilden forceren,
zoals het recente oproer in Luik, een
opzet die volledig is mislukt. De Ber-
gense arrestanten werden enkele kilo
meters Duiten de stad vrijgelaten en
waren gedwongen om voor straf te
voet huiswaarts te keren. Dank zij
soortgelijke uitgebreide politionele
voorzorgen bleven ernstige incidenten
in Hoei. La Louvière en Bergen uit.
Alleen in het permanent woelige Ver-
viers, waar een poging werd onderno
men hoogspanningsmasten met dyna
miet op te blazen, en in Charleroi,
waar rond 25.000 betogers in het sta
dion waren samengekomen, eindigden
de manifestaties met kleine relletjes.
De ruiten van een gebouw van de
C.V.P. en van enkele krantenbedrijven
werden vernield. Verdere vernielingen
wisten de politie-troepen, die de beto
gers snel uiteenjoegen, te voorkomen.
ARNHEM, 10 jan. Een dame, die
zondag op reis was gegaan, kwam in
de trein plotseling tot de ontdekking,
dat zij het gas onder de soep had
laten branden. Op het station Drie
bergen aangekomen onderbrak zij
haar treinreis om de chef van het
lastige geval op de hoogte te bren
gen. Deze wist raad. Hij gaf de bood
schap op zijn beurt door aan de
Arnhemse politie. Een agent begaf
zich naar het opgegeven adres en
verschafte zich toegang tot de woning
met een sleutel van de buurvrouw.
Hij constateerde, dat de soep inder
daad kookte en dat er verder geen
onheil was aangericht en hij draaide
het gas uit.
Van het Rijnschip
Persephone", dat bij de stuw van Borgharen in de Maas is Bezonken steekt B^ennoghet dak vah
iriZrhZTJZ water. D^fe^t^FTlt^aaM tegen een van de pijlers van de sluis.
De minister geeft de provinciale en
gemeentebesturen in overweging een
zelfde gedragslijn te volgen met dien
verstande, dat A. met de vijfdaagse
werkweek door arbeidstijdverkorting
en werktijd verschuiving niet vóór 1 mei
1961 een begin wordt gemaakt. B
slechts dan volledige vijfdaagse werk
week voor 1 mei 1962 (maar niet voor
1 mei 1961) kan worden ingevoerd, in
dien de situatie op de arbeidsmarkt dit
noodzakelijk maakt.
De minister verheelt zich niet dat de
moeilijkheden, die voor bepaalde ge
meenten aanwezig kunnen zijn, indien
deze gelegen zijn in een industriële ag
glomeratie, waarin het vrije bedrijf
reeds voor 1 mei 1961 allerwege de vol
ledige vrije zaterdag heeft ingevoerd.
In deze uitzonderingssituatie is het wel
licht onvermijdelijk, dat reeds op een
vroeger tijdstip dan 1 mei 1961 tot in
voering van de vijfdaagse werkweek
wordt overgegaan. De minister heeft er
begrip voor, dat het gemeentelijk beleid
in die bijzondere situatie zal nloeten
samenhangen met de ontwikkeling in
het vrije bedrijf ter plaatse. Hij doet
echter op de gemeentebesturen, die in
deze uitzonderingspositie verkeren, een
dringend beroep om slechts dan tot in
voering van de vijfdaagse werkweek
voor 1 mei 1961 over te gaan, wanneer
de locale situatie dit absoluut noodza
kelijk maakt.
MAASTRICHT, 10 jan. Zowel de
schipper van het gistermorgen in de
Maas alhier gezonken Franse Rijnschip
„Perséphone" de heer A. Struik uit Rot
terdam, als de drie knechten hebben
zich bij het ongeval, waarvan wij reeds
in een deel van onze vorige editie mel
ding maakten, tijdig in veiligheid kun
nen brengen. Ook de heer J. Bonger-
man uit Maasbracht, schipper van de
sleepboot Bertha", die niet zoals
wij eerder meldden is gezonken, doch
wel ernstig is beschadigd, wist zich te
redden.
De bijna 1.800 ton metende „Perse
phone" van een Franse rederij uit
Straatsburg, geladen met 1.700 ton
kalizout bestemd voor Maastricht,
botste bij het uitvaren van het Juliana-
kanaal door de sterke stroom in de
Maas afgedreven en tegen de stuw
van Borgharen gebotst. Als gevolg
daarvan stootte het schip in de wes
telijke afvoeropening tegen de sluis
deuren, waarvan er een ernstig be
schadigd blijkt te zijn. Het schip is
gezonken in zes meter diep water en
ligt dwars voor drie afvoeropeningen
in de stuw.
Het ongeluk gebeurde, toen de Per
sephone", een schip van circa tachtig
meter lang en 11,50 meter breed door
vier sleepboten uit het Julianakanaal
werd getrokken. Eenmaal op de Maas
werd het sleepschip door de stroom ge
grepen en botste het tegen een stroom-
geleider nabij de sluis. Hierdoor trok
het scheef, waarbij een der sleepkabels
brak. De kabel van een tweede sleep-
bozt raakte verward in de schroef van
een der andere sleepboten, die daardoor
kwam stil te liggen. De „Persephone'
dreef, nadat een gevierd anker was ge
slipt, stuurloos de rivier af naar de
stuw, waar het schip met de achterste
ven tegenaan botste. Binnen een half
uur zonk het.
Door de botsing werd de stuw zwaar
beschadigd. Behalve de reeds genoem
de sluisdeur leed ook het eigenlijk stuw-
lichaam zware averij. De sleepboot
„Bertha" liep ernstige schade op, door
dat ze beklemd raakte tussen de „Per
sephone" en de stuwpijler.
De stuwen zijn op het ogenblik alle
vier gestreken, doch niettemin is het
water vóór de stuw al sinds vanmorgen
tachtig centimeter gestegen. Al is er
geen gevaar voor overstroming, toch is
spoedige verwijdering van de „Perse
phone" en de gekraakte „Bertha" drin
gend noodzakelijk. Men overweegt het
Het Parool heeft kritiek geuit op
het besluit van het N.V.V. om een
half miljoen gulden te zenden naar
het A.B.V.V. in België als uiting van
solidariteit met de Belgische staking.
Men had beter kunnen wacbten tot
de staking was afgelopen en dan het
geld kunnen zenden bij voorbeeld ten
behoeve van het scholingswerk. Dan
had het, als wij Het Parool goed be
grijpen, meer het karakter gehad van
een charitatieve steun aan achterge
bleven gebieden in plaats van een po
litiek gebaar.
De beer Roemers beeft zich tegen
over Het Parool verdedigd door te zeg
gen, dat bet geld in ieder geval nü ter
beschikking van de Belgen moest wor
den gesteld om „niet-verstandelijke
overwegingen, n.I. om de kameraden
i in België niet in de steek te laten en
om ben niet in handen van de com
munisten te drijven. Over de Belgi
sche stakingen had de heer Roemers
geen definitief oordeel. In het alge
meen moeten politieke stakingen wel
worden afgekeurd.
Het was dus toch wel een politiek
gebaar, deze uiting van solidariteit
door dik en dun. Gelijk of ongelijk, de
stakende kameraden krijgen de steun
van het N.V.V. Geldelijke steun is te
vens morele steun aan de politieke
staking. Het geld kan niet losgemaakt
worden van het moment waarop het
gestuurd wordt en van de aanleiding
daartoe. Het steunt een anti-democra
tische opstand. Het stinkt.
Hoe democratisch is het N.V.V. nu
eigenlijk? De heer Roemers verklaart
een politieke staking „in het alge
meen" af te keuren. In het algemeen,
ja, behalve wanneer het er op aan
komt. Dan sturen we een half miljoen.
Gelijk of ongelijk, en zonder definitief
oordeel.
gezonken schip eventueel met behulp
van springstof te verwijderen.
AMSTERDAM, 10 jan. De 13 vork
heftruckrijders van de dagploeg bij de
Koninklijke Hollandse Lloyd te Amster
dam, waar vorige week alle vorkhef
truckrijders (18) een wilde staking be
gonnen, zijn vanochtend, nadat zij ge
weigerd hadden het werk te hervatten,
door de directie ontslagen.
Gistermiddag hadden twee stakers
een onderhoud met de directie van
de Lloyd, waarbij de arbeiders persis
teerden bij hun eis van een onmid
dellijk ingaande loonsverhoging. De
directie deelde hun echter mede, dat
zij daaraan, gezien de lopende onder
handelingen tussen de partijen van
de C.A.O., niet kon voldoen.
De directie stelde hen in de gelegen
heid het werk vanochtend om 8 uur te
hervatten en deelde de stakers mede
dat indien daaraan geen gevolg zou wor
den gegeven ontslag zou volgen. De
avondploeg van 5 vorkheftruckrflders
moet vanavond om half zes opkomen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiimiiiimiiiuiiMiimiiii
(Advertentie)
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot woensdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Aanvankelijk zwaar bewolkt met
af en toe enige regen, later op
klaringen, maar ook enkele lokale
regen- of sneeuwbuien, zwakke
tot matige, aan de kust tijdelijk
krachtige noordelijke wind. De
zelfde of iets lagere temperaturen
Zon: 5.45-16.52. Maan: 2.06-12.52
De paus heeft de afgelopen dagen vele
Nieuwjaarsbezoeken afgelegd bij reli
gieuze congregaties en instituten in
Rome. Hij maakte daarbij gebruik van
een nieuwe auto, die hem werd aange
boden door een Amerikaanse fabriek.
Men ziet hier de H. Vader achter het
beregende raam van de wagen.
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 10 jan. De ge
meentepolitie stelt momenteel een on
derzoek in naar een ongeluk, dat zich
in de oudejaarsnacht heeft voorgedaan
en waarbij een jongen zodanig aan
een oog werd getroffen, dat hij het licht
hieruit heeft verloren.
West-Duitsland Volgens het «Vest-
duitse Instituut voor de Industrie is de
bevolking van de Bondsrepubliek sinds
■1950 met vijf miljoen personen toegeno
men tot 55,5 miljoen. De bevolking van
Oost-Duitsland daarentegen liep in die
zelfde periode met 1,1 miljoen terug
tot 17,3 miljoen. (DPA).
De 13-jarige Gerrit van der Veen uit
de Ruusbroekstraat had zich na de klok
slag van twaalf uur met enkele huisge
noten even in de drukte op straat be
geven en werd daar door een 15-jarige
buurjongen met een knalkurkpistool in
zijn rechter oog geschoten. Hij werd di
rect naar het Diaconessenhuis overge
bracht, waar hij momenteel nog steeds
verpleegd wordt. Naar wij vernemen is
het oog zodanig beschadigd, dat het als
verloren moet worden beschouwd.
De politie werd gisteren pas door bui
tenstaanders van het gebeurde in ken
nis gesteld. De vader van Gerrit had
geen aangifte gedaan, omdat de vader
van de andere jongen, zelf een oud-poli
tieman, had geadviseerd de politie er
buiten te houden. De zaak zou onderling
wel geregeld worden.
max
min
neersi
Station
Weer
temp
temp
af gel
bisteren
24 mi'
Den hielde i regen
6
3
5
Vpenburg
regen
7
3
5
Vhssmgen
geh. bt
6
5
4
belde
regen
6
0
4
De BUI
regen
7
2
5
Twente
regen
5
2
5
Eindhoven
motregen
7
2
6
Z.-Limbui
regen
5
2
2
Stockholn
motregen
-5
-8
0.6
Osio
motregen
-7
-5
1
KoperifM*
regen
4
2
0.3
Donden
zw. bew
6
5
4
Amsternai
regen
7
3
5
Brussel
regen
6
4
4
Luxemc
regen
4
2
5
Parijs
geh. bew.
7
6
2
r.ice
zw. bew.
13
4
0
Berlijn
licht bew
4
1
5
^ünch
geh. bew
-2
0
Athene
regen
4"
11
0.1
Kome
onbew.
14
1
0.4
Vladrld
geh. bew.
4
2
0
Mallorca
zw. bew.
15
3
0
PARIJS, 10 jan. (UPI) President
De Gaulle is gisteren in de Franse
hoofdstad teruggekeerd om zijn werk
zaamheden te hervatten. Hij had kort
na zijn aankomst een bespreking met
premier Michel Debrê, die een half uur
duurde. De Gaulle zal woensdag een be
spreking hebben met het voltallige
kabinet. Volgens welingelichte kringen
moet er op gerekend worden, dat hij en
kele figuren van de regering zal ver
vangen. Men acht het echter hoogst
onwaarschijnlijk, dat er juistheid zou
schuilen in hetgeen een aantal Franse
kranten wist te melden, namelijk dat
een reorganisatie van het kabinet „op
grote schaal" op handen is.
In Franse regeringskringen meent
men, dat De Gaulie als eerste stap
naar de semi-onafhankelijkheid van
Algerije een complex van maatregelen
zal invoeren, dat de Algerijnen zelfbe
stuur zal geven op het niveau van ste
delijk en regionaal bestuur. Voorts wordt
verwacht, dat De Gaulle zal trachten in
contact te komen met de Algerijnse re-
beilen om in een rondetafelconferentie
tot het staken van de vijandelijkhe
den te komen. Aan die rondetafelconfe
rentie zou moeten worden deelgenomen
door alle groepen die belangen hebben
in Algerije.
Vermoedelijk zal De Gaulle reeds voor
het einde van de week de eerste aan
kondigingen doen om het gezagssys
teem in Algerije te wijzigen
ALGIERS Twee Mohammedanen
werden gisteren gedood en een Euro
peaan gewond, toen opnieuw ongere
geldheden uitbraken, ditmaal in het
plaatsje Boufarik, ruim veertig kilo
meter ten zuidwesten van Algiers.
Franse troepen openden het vuur
op 2.000 schreeuwende Algerijnen, die
de begrafenis bijwoonden van een be
kende leider van het FLN. Hierdoor
is het totaal aantal doden, sinds de
stemming in Algerije (vrijdag) begon,
tot 38 gestegen.
Volgens hoge functionarissen schoten
de troepen in Boufarik over de hoofden
van de Algerijnen heen. De twee man
nen, die gedood werden, zijn waarschijn
lijk getroffen door afgeketste kogels.
De Europeaan, die verwondingen op
liep, stond bij de deur van zijn wo
ning, toen het vuur werd geopend. De
militairen kwamen tussenbeide, toen
in de lange begrafenisstoet plotseling
de groen-witte vlaggen van het FLN
werden ontvouwd.
De uiteindelijke uitslag van het re
ferendum in Algerije werd gisteren
officieel als volgt gegeven:
Geregistreerde stemgerechtigden:
4.414.636; werkelijk opgekomen stem
mers: 2.639.494; uitgebrachte geldige
stemmen: 2.529.481; „ja"-stemmen:
1.747.529; „neen"-stemmen: 782.056.
Een woordvoerder van de voorlopige
regering van de Algerijnse opstandelin
gen noemde deze uitslag „in hoge mate
vervalst". Tegenover journalisten zei
hij, dat de FLN-regering het referen
dum reeds te voren had veroordeeld
en verworpen en dat er daarom geen
commentaar op zou worden gegeven.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Zeestraat 50, telef 4790
Bijkantoor en Red. Dmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr WAM van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W Sever!*.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte Omroepers 16 cents per m.m -hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave var»
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544