Kritische voorlichting over
het komende Concilie
Leken zijn niet betrokken
bij heroriëntering Kerk
Stunt
Tuinbouw heeft een goed jaar
achter de rug
Voordelen van inwerkingtreding EEG
vrijwel te verwaarlozen
Het verhaal van de karbonaden
Namen drie toekomstige
kardinalen nog geheim
Khroesjtsjev doet een boekje
open over de SUEZ-crisis
li
r
De koers
van Kennedy
Gissingen rond mgr. Berande
aartsbisschop van Praag
Chicanes jegens
V.N. in Congo
Wereldoorlog uiteraard) dank
de Sovjet'Unie voorkomen
WOENSDAG 18 JANUARI 1961
PAGINA 7
Lezenswaardige „Informations Catholiques Internationales"
PARIJS, 18 jan. (KNP).
Het eerste nummer in 1961 van
Informations Catholiques Inter
nationales", het veertiendaags
Franse tijdschrift, dat met grote
nauwgezetheid over de toestand
van de Kerk in de wereld bericht,
is gewijd aan het „Tweede Vati
caanse Concilie halverwege". Het
behelst in hoofdzaak de resulta
ten van een onderzoek, dat twee
redacteuren van de Informations
in Rome hebben ingesteld op het
Dgenblik dat de laatste étappe
van voorbereiding van het eigen
lijke Concilie begonnen is.
buitenlandse
KRONIEK
Smokkelwaar aan boord
van Nederlands schip
Nieuw P.T.T.-gebouw in Hengelo
Raadslid na 82 jaar
door
JOSEPH ALSOP
AL NEGEN MAANDEN IN PETTO
Kaasmeisjes
Omdat Dayal op zijn
post moet blijven
Herinneringen uit de tijd van „B- en K."
Zl]
Grote meerderheid
voor Sekoe Touree
Men moet in dit nummer geen op
zienbarende onthullingen zoeken, zij
zijn er niet in te vinden. De beide re
dacteuren moesten hun inlichtingen be
perkt houden, omdat zij ten deze te
Waken hadden met de geheimhouding,
vveike ieder der commissie-leden en -ad
viseurs heeft moeten zweren en die, zo
als gezegd wordt, in Rome niets uit
zonderlijks is, daar alle Curie-leden
daaraan gedurende heel hun loopbaan
gewend zijn.
Het hoofdartikel van Dubois-Dumée,
een leek, houdt zich met de grote lij
tien. van het Concilie bezig. Het stelt
vast, dat het doel van het Concilie door
de paus zelf aanvankelijk meer in de
Kerk. Nu nog zo stelt Dubois-Du
mée vast ligt in Rome zelf de na
druk op het laatste, terwijl in de we
reld der publiciteit meer de aandacht
uitgaat naar het uiterlijke, de eenheid.
Wat de heroriëntatie betreft, het
ziet er naar uit en het wordt ook aan
genomen, dat het Concilie meer een pas
toraal dan een doctrinair karakter zal
dragen. De paus wi] kennelijk vooral
Practisch werk verricht zien. (In dit
verband moge erop worden gewezen dat
er kennelijk ook een verschil van m-
Kennedy is het op verscheidene
punten niet eens met het buitenlands
beleid van Eisenhower. De president
elect heeft dan ook te kennen gegeven,
dat hij nieuwe wegen wenst in te
slaan. Tot op zekere hoogte was het
beleid van de Republikeinse rege
ring ten aanzien van de communis
tische bedreiging een voortzetting van
de bedwingingspolitiek uit de periode-
Truman. Dulles heeft echter indertijd
sterk het accent gelegd op het afschrik
ken van de vijand met het uiterste af
weermiddel. Hij dreigde de potentie e
agressor met onmiddellijke massale
vergelding, en hij schonk weinig aan~
dacht aan de mogelijkheid van de be
strijding van conventionele agressie
met conventionele defensieve midde
len. Kennedy heeft gezegd, dat hij
een meer flexible militaire macht wil
vormen, een defenesie-apparaat dat
Zowel tegen een kernaanval als tegen
conventionele agressie effectief zou
Uar>en optreden.
Eisenhower heeft indertijd meer het
®Ccent gelegd op militaire hulp aan
^wierika's hondgenoten, dan op eco
nomische steun aan onderontwikkelde
landen. Maar
Kennedy is van
mening, dat op
het ogenblik juist
de niet-militaire
steun aan ach-
tergebleven* ge
bieden van primair belang is.
Terwijl Eisenhower gedurende de
eerste zes en een half jaar van zijn
ewind de bepaling van het buiten-
ands beleid vooral aan zijn Secre
tary of State overliet, is Kennedy
J an plan op dit terrein persoonlijk het
aatste woord te blijven spreken
usk zal geen tweede Dulles worden,
ennedy heeft als lid van de machtige
senaatscommissie voor buitenlandse
e rekkingen grote ervaring opgedaan
°P het gebied van de buitenlandse
Politiek.
Kennedy heeft nog meer reserves
an Eisenhower ten aanzien van deel
name van de Amerikaanse president
®^n topconferenties. De onfortuinlijke
Geneefse conferentie van 1955 en de
mislukte bijeenkomst der Grote Vier
Van vorig jaar hebben hem huiverig
gemaakt voor overijlde ontmoetingen
met Khroesjtsjev.
Tenslotte deelt de nieuwe Demo
cratische regering niet de opvatting
van Dulles, die denigrerend placht te
spreken over neutrale landen. Rusk
1 dezer dagen gezegd, dat het niet
verstandig is aan te nemen „dat
iedereen die niet niet ons is, tegen
ons is
Over enige tijd zullen we kunnen
constateren in hoeverre Kennedy zijn
opvattingen over het buitenlands be
leid verwezenlijkt. Men behoeft niet
te rekenen op een onmiddellijke dras
tische koerswijziging. Een zekere con
tinuïteit in het buitenlands beleid is
Selfs bepaald gewenst. Maar op den
duur zou men toch iets moeten mer
ken van de gewijzigde inzichten in
Washington.
stelling is tussen de episcopaten der
romaanse landen en die der noordelijke
landen. De eersten, verreweg de meer
derheid zouden voelen voor een dog
maverklaring van de H. Maria als Mid
delares, terwijl de minderheid der noor
delijke landen daar tegen is, omdat
zij meer in de richting der hereniging
wil werken).
Geen leken
Dubois-Dumée stelt zich dan, het ge
heel van de voorbereidingen overziend,
enkele vragen. Vooreerst is het hem on
duidelijk of door de verdeling der Con
cilie-stof over de commissies niet een
enorm probleem te weten de verhei-
densing der cultuur 'en het daartegen
noodzakelijke apostolaat in de atheïs
tische wereld onder de tafel geraakt.
Waarom is daarvoor geen aparte com
missie ingesteld?
Ten tweede vraagt hij zich af of
het wel juist is, dat de leken ner
gens vertegenwoordigd zijn. ,,Is de
theologische conpetentie nu de enige
norm, die telt, vooral wanneer het
Concilie zich in pastorale richting ont
wikkelt'
Zijn de leken niet juist in staat
om te adviseren over de practische
moeilijkheden bij de evangelie-verkon
diging?" Er wordt op gewezen, dat
toch wel buiten de commissies om
op leken een beroep wordt gedaan.
Ten derde maakt Dubois-Dumée zich
bezorgd over de openbare mening in
de Kerk. Tot nog toe heeft Rome vooral
het accent gelegd op het geheim. Maar
betekent dit niet tegelijk een volkomen
miskenning van de rol der openbare
mening in de Kerk, die Pius XXI toch
richting van de eenheid werd gezien,
doch iater duidelijker omschreven werd
als een inwendige heroriëntering der
verdedigd heeft? „Joost mag weten, wat
de journalisten, die meer gespitst zul
len zijn op het nieuws naarmate het
Concilie nadert, allemaal zullen vertel
len, indien men hun taak niet verge
makkelijkt en hen niet oriënteert." Ver
der, „Is de voorlichting tegenwoordig
niet een der middelen tot evangelisa
tie?"
Alles nog in het vage
Men vindt in Informations Catholiques
verder enige bijzonderheden over de
bureau's, de werkwijze, de verhouding
van Commissies tot de Congregaties
enz. Vastgesteld wordt dat alles nog
in het vage verkeert voor wat de defini
tieve agenda van de eigenlijke Kerk
vergadering betreft. Verschillende com
missies zullen bepaalde problemen on
der verschillende hoeken bezien en zelf
standig adviezen indienen bij de Cen
trale Commissie. Maar er worden ook
wel werkgroepen in het vooruitzicht ge
steld, gevormd uit verschillende com
missies.
Tenslotte de vrijheid. Deze is zeer
groot; nieuwe problemen kunnen aan
de stof worden toegevoegd, er is geen
GUAYAQUIL (Ecuadro) 18 jan.
(UPD. Aan boord van het 500 ton
metende Nederlandse schip „Tom van
der Heide is door de douane van de
stad Guayaquil smokkelwaar ter waar
de van 2300 dollar aangetroffen. De
goederen waren van Japanse herkomst.
Het schip dat eigendom is van de
Dammers-Van der Heide's shipping
and trading co., te Rotterdam zal niet
mogen vertrekken voordat het onder
zoek is afgesloten, aldus de douane
autoriteiten.
voorgesenreven manier van werken.
Met de taal redt men zich wonderlijk
wel, zoals uit de eerste vergaderingen
gebleken is. ",Vie een gangbare moderne
raai spreekt, vindt in de commissie wel
een medelid-verlater. Het latijn kennen
allen; de notulen worden geredigeerd
in deze taal.
Het nummer van de Informations be
vat ook een leesbare „Who is who
voor alle commissies, plus een samenvat
ting van de problemen, die daar aan de
orde komen of kunnen komen. Men
vindt er practisch alle bijzonderheden
die zich heden in de ontwikkeling van
het kerkelijk leven en in het kerkelijk
denken voordoen.
Met het kort en krachtig weergeven
van de richting en de theses, welke
befaamde geleerden in de afgelopen
jaren hebben verdedigd, wordt dat al
les toegelicht.
Tenslotte houdt een gedegen artikel
over de openbare mening in de wereld,
zich bezig met de gedachtengang in
de katholieke, protestantse,orthodoxe en
anglicaanse groeperingen. Over het
meedenken en meeschrijven van de ka
tholieken is de schrijver ./an dit artikel
niet bijzonder enthousiast. In katholie
ke publicaties heeft men geen oog voor
de katholieke aspecten.
In publicaties laat men eenzijdig de
aandacht vallen op beoogde oecumeni
sche effecten van het concilie, doch men
vergeet daarbij de primair beoogde in
nerlijke heroriëntatie der Kerk. De pu
blicaties geven alleen weer wat van bo
ven komt, met name van de bisschop
pen of liever nog Rome, doch luisteren
niet naar de geluiden die men „bene
den" hoort. Ook het zelfstandig meeden
ken ontbreekt.
Tóch heeft de Britse onaf
hankelijke televisie met
haar stunt om de heer Tho
mas Blod in de Londense
Wigmore Hall een geluid
loos piano-recital te doen
geven, baanbrekend werk
verricht. In deze dagen, nu
mensen neuroses oplopen
vanwege piano spelende buurjongens
en overvliegende straaljagers, valt een
beetje stilte er best in. Ook hebben de
organisatoren gelijk gehad als zij wil
den bewijzen dat aan sommige pia
nisten meer te zien, dan te horen valt.
Zelfs is er wat te zeggen voor het
standpunt, dat de niet-geruisloze, zij
het zichtbare vertolker maar tussen
de componist en de toehoorder instaat,
zit, hangt of ligt. Ik, voor mij, heb
bijvoorbeeld altijd gedacht, dat men
een gegeven paard nooit in de bek,
een gegeven zanger nooit in de mond
en een gegeven pianist nooit op de
handen moet kijken. Dat leidt maar
af van het wezenlijke doel, waarvoor
men dan toch uiteindelijk is gekomen.
En concertbezoek kan nu eenmaal
niet ontaarden in een kwestie van:
hij er uit of ik er uit. Zelfs niet als
men van mening is dat de meest idea
le muziek-vertolker de man is; die de
bedoelingen van de componist niet
hindert door in het geheel niets te
doen.
De Britse t.v. heeft bij haar overi
gens geslaagde en op ontmaskering
van het snobisme gerichte stunt, ge
loof ik, één fout gemaakt: zij heeft
de heer Blod boos laten worden om
dat de Britse Spoorwegen zijn piano
tjjdens het transport zouden hebben
weggemaakt. Zij hadden, mijns in
ziens, de heer Blod zover moeten zien
te krijgen, dat hij in toorn was los
gebarsten vanwege het feit, dat die
Spoorwegen hadden verzuimd niet al
leen de piano, maar ook hem per
soonlijk te verduisteren. Men streeft
een toppunt van geruisloosheid na of
niet.
Nu willen de Britse Spoorwegen een
eis tot schadevergoeding indienen om.
dat zij urenlang hebben lopen zoeken
naar een even fictieve als verdwe
nen piano. Wat ook weer onzin is.
Want weet u hoe ik dat noem? Sno
bisme.
im?<MaarAA£' 18 'an- Globaal ge-
.f- achter de rug, aldus de voor-
tuil Nederlandse tuinbouw een
van het Produktschap voor
51 fCn en fruit> de heer D. 3. A. M.
van Arcken. De veilingomzetten wa-
en Sezarnenijlk op hetzelfde peil als
li, namelijk ongeveer 700 miljoen
D 1959 was de afzetsituatie door
ae mjzondere omstandigheden zo goed,
nat het bereiken van een gelijke omzet
reeds tot dankbaarheid moet stemmen,
zo meende de heer Van Arcken.
Er werd eenzelfde hoeveelheid ver
se groenten geëxporteerd als in 1959,
maar de waarde ervan was ongeveer
40 miljoen gulden hoger, namelijk
380 miljoen. De export van vers fruit
was kleiner naar hoeveelheid en waar
de, doch dit werd voor een deel ver
oorzaakt door de geringe voorraad aan
het begin van 1960. Het totale export
pakket van de groenten- en fruitsec
tor had een waarde van 570 milioen
gulden tegenover 540 miljoen in 1959.
De importeurs zetten 255 miljoen om
tegenover 230 miljoen n 1959.
Ook in de tuinbouw bestaan niet-flo-
rerende bedrijven. Voor een deel van
die bedrijven is de oorzaak daarvan
gelegen in een structurele wijziging:
de wijziging in de behoeften, die een
afnemende vraag naar grove groenten
tot gevolg heeft. Deze wijziging, die
al jaren werkzaam is dofch in bepaalde
jaren, zoals het droogtejaar 1959, werd
versluierd, is in de tweede helft van
1960 onversluierd tot uiting gekomen.
Het gevolg was, dat de ondernemers
die grotendeels van de opbrengst van
grove groenten afhankelijk zijn, in dat
halfjaar ongunstige resultaten hebben
geboekt.
Ook de in 1960 geconstateerde uit
breiding van de grove groententeelt in
andere landen en de bijzonder hoge op
brengst per oppervlakte-eenheid moet
bij de beoordeling van de afzetsituatie
in acht worden genomen.
Bij de fruitteelt is iets soortgelijks
te onderkennen. Ondanks een grote
Westeuropese appeloogst is het prijsni
veau van de goede soorten niet onbe
vredigend, terwijl de minder goede
soorten een kleine vraag ontmoeten,
met als reslltaat een zeer laag prijs-
De desbetreffende ondernemers, zo
meende de heer Van Arcken, dienen te
beseffen dat deze ontwikkeling reeds
aan de gang is en zich ongetwijfeld
nog verder zal voortzetten. Aanpassing
aan de omstandigheden is dus onver
mijdelijk.
De (indrukwekkende) exportcijfers ge
ven volgens de heer Van Arcken enige
reden tot bezorgdheid, omdat zij aanto
nen dat de Nederlandse tuinbouw in
zijn huidige omvang afhankelijk is van
de export, terwijl die export zich op
een te klein aantal landen concentreert,
Van de export van verse groen
ten ging de laatste jaren 55 pro
cent naar West-Duitsland en on
geveer 22 procent naar iet Ver
enigd Koninkrijk. Van onze toma-
tenproduktie wordt ca. 80 procent ge
ëxporteerd en van die export gaat 70
procent naar West-Duitsland. Van onze
komkommerproduktie wordt ongeveer
65 procent geëxporteerd en van die ex
port gaat 87 procent naar West-Duits
land De tomatenteelt en de komkom
merteelt zijn dus beide voor ongeveer
56 procent van hun totale produktie
afhankelijk van de Westduitse markt.
De spreiding van de export van appelen
is al even gering.
De directe bijdrage, die het gevolg
z,Jn van een vrijer han
delsverkeer ..voor groenten en fruit
enite lid VJ^el}-e varwaarIozen. De
en ge lid-staat, die ten aanzien van
verse groenten en vers fruit het ver
drag formeel niet geheel eerbiedigt
^st-Duitsland, legt aan de impfrt
uit Nederland tot nu toe de minste
belemmeringen in de weg België
Frankrijk en Luxemburg echter dié
het verdrag formeel wel eerbiedigen
belemmeren de import in niet minde
re mate dan voor 1959 het geval was
Het E.E.G. verdrag heeft hen tot nu
toe slechts genoopt tot het kiezen van
andere vormen van protectionisme
We] is van de verlaging van invoer
rechten een gunstige invloed uitge
gaan.
De dienstgebouwen van het tele
foondistrict Hengelo zullen met
een aantal imposante gebouwen
worden uitgebreid. Het architectenbu
reau H. Mastenbroek uit Zwolle heelt
de tekeningen gemaakt en zal de vol
gende maand tot onderhandse aanbe
steding overgaan. Men hoopt in maart
met de bouw te kunnen beginnen.
De uitbreiding zal bestaan uit een
vleugel van 37 meter langs de En-
schedesestraat, waarin de administra
tie zal worden gevestigd. ^Beneden
zjjn enkele dagwinkels geprojecteerd.
Parallel aan de Beursstraat komt het
gebouw voor de technische afdeling,
dat 50 meter lang wordt en een hoog
te krijgt van 20 meter. Daarop komt
nog een toren van zeven meter voor
de straalrichtingszender. Het is het
nieuwste op het gebied van het over
brengen van berichten van de P.T.T.-
centrales. Aan de kant van de B.P.
Hofstedestraat komt het magazijn voor
uitgifte materialen. Dit gebouw wordt
26 meter lang en krijgt een hoogte
van 10 meter. De binnenplaats wordt
38 x 24 meter. Het betonskelet wordt
ommanteld met een lichtgekleurde
baksteen. Het gebouw voor de admi
nistratie echter met een donkere steen.
De foto toont een maquette van
het nieuwe P.T.T.-kantoor. gezien op
de hoek Enschedesestraat-Beursstraat.
Als het waar is, dat het verstand
met de jaren komt, dan wordt
de Sittardse gemeenteraad van
daag een bijzonder verstandig, mis
schien wel hét verstandigste raadslid
van heel Nederland rijker. Het is de
bijna 83-jarige gepensioneerde onder
wijzer P. J. Gelissen, die de onlangs
uit Sittard vertrokken notaris N.
Kreijn als K.V.P. raadslid opvolgt.
De heer Gelissen nog bijzonder
kras en erg vitaal is zeer ingeno
men met zijn benoeming. Hij voelt
zich nog te jong om geen werk meer
onder handen te hebben. De bevolking
van Sittard, waar hij jarenlang als
onderwijzer en later als hoofd der
school van de openbare lagere school
werkzaam is geweest, kan ook voort
aan weer op „meester" Gelissen re
kenen, speciaal de hejaarden. De
huisvesting van de ouden van dagen
minminui
en hun ontspanning zal de grootste
aandacht van deze nestor, die volgens
zijn zeggen het oudste raadslid van
ons land is, genieten.
Van harte hoopt Sittard, dat het
de energieke oud-onderwijzer gege
ven mag zijn, nog vele jaren voor
de stad-van-zijn-hart te arbeiden, en
dat zijn politieke loopbaan niet zo
MM»
GELISSEN
vroegtijdig zal eindigen als In 1939.
Meester Gelissen deed toen zijn intre
de in de provinciale staten van Lim
burg. Nauwelijks was hij geïnstalleerd
of de oorlog brak uit. Na de oorlog
keerde hij niet in de statenvergade
ring terug. Er was in Sittard te veel
werk te verrichten. Meester Gelissen
werd aldaar voorzitter van de bond
van bejaarden, hij richtte het comité
„Licht en Liefde" op en maakte zich
nog voor tal van andere stedelijke in
stellingen verdienstelijk. Zijn politieke
Washington In zijn afscheids-
boodschap aan het Ameri-
aase Congres heeft presi
dent Eisenhower verklaard, dat zijn
regering en hij Amerika hebben „op
gestuwd naar een peil, dat nog nim
mer tevoren is bereikt".
Aangezien de president geen dwaas
is en ook geen hypocriet, lijkt deze
samenvatting van de positie, waar
in Amerika zich op het ogenblik be
vindt. op het eerste gezicht wat ver
bluffend. De werkloosheid heeft op
het ogenblik per slot^ van rekening
een omvang bereikt, die de afgelopen
twintig jaar niet meer is voorgeko
men. De president heeft zich veel
vuldig bezig gehouden met de posi
tie van de dollar, maar desondanks
is die positie op de wereldmarkten
in dertig jaar nog met zo zwak ge
weest. Volgens de verheimelijkte en
quête, die 's presidenten eigen on
dergeschikten hebben ingesteld, is
het prestige van de Verenigde Staten
in het buitenland de laatste jaren
ook nog maar zelden zo gering ge
weest. Voeg daar nog Laos, Cuba,
Congo, Berlijn en een paar andere
kritieke situaties aan toe en dan ont
staat er een patroon van arrogante
Sovjet-uitdagingen aan de Verenigde
Staten en de westelijke belangen, zo
als men het nog nooit heeft gezien.
Ais men al deze ongelukkige ontwik
kelingen in ogenschouw neemt, wat
heeft Eisenhower dan bedoeld.
Het antwoord, of misschien een
aanmerkelijk deel van het antwoord
schijnt op indirecte wijze te worden
geleverd door het verhaal van de
karbonaden. Het heeft bijna een jaar
geduurd, voor het is uitgelekt, voor
het uit een klein groepje binnen de
regering-Eisenhower doordrong tot
de half-openbaarheid van Washing
ton. Maar het is een autentiek en op
merkelijk verhaal, dat nog altijd wel
enig licht verspreidt.
Het speelde zich af op de gespan
nen avond na de grote misluk
king van de topconferentie in
Parijs. Al lang tevoren was er voor
de president een besloten diner gear
rangeerd op de Amerikaanse ambas
sade aan de Avenue d'Iéna. Nu dan
Strategie Air Command in staat van
alarm was en Khroesjtsjevs woede-
gehuil nog weerklonk in aller oren,
zagen de geïnviteerde hoge autori
teiten, die volgens het onveranderde
schema bij elkaar kwamen, er enigs
zins ontdaan uit.
Maar ofschoon de bouwvallen van
zijn politiek overal om hem heen ver
spreid lagen, toonde de president
zich verre van ontdaan. Als om te de
monstreren hoe voortreffelijk op zjjn
gemak hij was, vroeg hi) bij zijn bin
nenkomst op allervriendelijkste wij
ze aan de ambassadeur en aan me
vrouw Houghton, of het geen goed
idee zou zijn, als hij eigenhandig kar
bonaden klaar maakte voor het hele
prpypl cplnn p»
Aangezien de Franse koks weinig
bewondering koesteren voor diep
vriesgerechten, waren er in de am
bassade geen karbonaden, die zich
leenden voor het door Eisenhower
geopperde plan. Maar het reusach
tige apparaat van Eisenhowers staf
kwam snel in actie. Er werd een of
ficier gevonden van de dienst van de
kwartiermeester-generaal. Er werd
een winkel van het Amerikaanse le
ger geopend. Er kwamen karbona
den. De president bereiddeze toe.
Er was maar één moeilijkheidje.
Een van de dames van het gezel
schap was van mening, dat de kar
bonaden wat ai te sterk waren ge
kruid met politieke rampspoed en zij
mishaagde zodoende de president
door de geringe eetlust, die zij toonde
voor zjjn culinaire handenarbeid.
Op het eerste gezicht zit er abso
luut iets surrealistisch in het alge
mene tafereel van de president van
de Verenigde Staten, die verreweg
de spannendste avond uit zijn ambts
periode van acht jaar doorbrengt met
het bereiden van karbonaden voor
zijn ondergeschikten. Maar in feite
was deze episode niet meer dan een
sterk voorbeeld van vele episodes
uit het tijdperk van Eisenhower.
Het is duidelijk, dat president
Eisenhower een van degenen is, die
op moeilijke vraagstukken en gevaar
lijke situaties bij voorkeur reageren
met een reusachtige nonchalance, on
dertussen hopend, dat de tijd de moei
lijkheden wel zal verwijderen en de
gevaren zal ontkrachten. Deze hoop
is natuurlijk soms gerechtvaardigd.
Zij was gerechtvaardigd, toen de top
conferentie mislukte. De eerstvolgen
de zet van de Sovjets in Berlijn, die
de hoge Amerikaanse autoriteiten
bepaald voor mogelijk hielden en die
de Britten positief verwachtten, bleef
tenslotte geheel uit.
In vroeger tijdperken 2eifs ;n
de jaren waarin Dwight D. Eisen
hower zijn eerste levenservaring
opdeed was de taktiek om te wei
geren zich hevig door de gebeurtenis
sen te laten opwinden ook een gezon
de conservatieve taktiek. „Wacht
maar af en doe ondertussen net of
het er allemaal niet toe doet" was
zeker geen dwaas parool, toen het
tempo van de geschiedenis lager lag
en de tendenties van de geschiede
nis minder katastrofaa] waren.
Maar dit parool verloor zijn toe
passelijkheid in de jaren tussen de
Eerste en de Tweede Wereldoorlog.
Werkelijk conservatieve leiders
mannen, die oprecht verlangden
de goede dingen van de bestaande
orde te behouden met een minimum
aan verandering werden gedwon
gen tot een andere stijl van optreden.
Toen zij kwamen te staan tegenover
krachten van de verandering, die te
sterk waren om geheel in toom te
worden gehouden, moesten de werke
lijk conservatieve leiders wendbaar
der worden. Zij moesten kleine ver
anderingen aanbrengen om grote ver
anderingen te vermijden. Zij moes
ten kleine opofferingen aanbevelen
om grote verliezen te vermijden. Het
was niet langer voorzichtig, niet lan
ger conservatief om stokstijf te blij
ven staan.
Dat is natuurlijk de reden, waarom
men zich Winston Churchill zal blij
ven herinneren als de grote conser
vatief van de Twintigste Eeuw, ter
wijl Stanley Baldwin en Neville
Chamberlain, de z.g. conservatie
ven die Brittannië naar een ramp
leidden, nooit meer conservatieven
genoemd zullen worden in de eertijd-
se betekenis van het woord. Dat is
ook de reden, waarom de filosofie van
het Amerikaanse conservatisme aan
het eind van de Eisenhower-jaren
moet worden herzien. Alleen zal dat
niet moeten gebeuren door senator
Goldwater.
Copyright N.Y. Herald. Trlb.)
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, 18 jan. Bij de huidige crea
tie van de vier kardinalen heeft men in
Rome ook aan de mogelijkheid gedacht,
dat de paus thans een of meer namen
zou bekend maken van de drie perso
nen, die door hem op het consistorie
van 28 maart 1960 „in pectore" zijn
benoemd. Joannes XXIII heeft kenne
lijk het juiste ogenblik daarvoor nog
niet aanwezig geacht. Men herinnert
zich, wat de zogenaamde benoeming
in pectore inhoudt: de paus deelt op
een consistorie het kardinaalscollege
mee, dat hij iemand of een aantal per
sonen tot het purper wil verheffen,
maar dat hij hun namen nog niet be
kend wenst te maken. Eerst als de
paus dit op ?en later tijdstip en offi
cieel doet, gaat voor de betrokkenen
de kardinaalswaardigheid in. Protocol
lair naar voorrang dus en anciënni
teit geldt, dat voor hen het kardi
nalaat dan begonnen is op de dag van
de benoeming in pectore.
Naar aanleiding van de huidige con
sistories en plechtigheden spreekt men
in Rome weer over de eventuele namen
der drie het vorig jaar in pectore be
noemden. Algemeen wordt aangenomen,
dat minstens een hunner resideert ach
ter het IJzeren Gordijn. En de gedach
ten van de meesten gaan uit naar de
man, om wie reeds jaren de meest ab
solute stilte hangt, de dappere aarts
bisschop van Praag, mgr. Joseph Be
ran. Deze werd in 1949 geïnterneerd
in zijn paleis te Praag, maar sinds
j.952 leest men in het pauselijk jaar
boek „gevangen gehouden op een on
bekende plaats". Waarheen mgr. Be
ran in 1951 overgebracht werd en waar
hij eventueel heden leeft, weet men niet.
Onlangs kwam zelfs het bericht uit We-
">en door, dat de aartsbisschop reeds
'wee jaar geleden overleden zou zijn.
Een bevestiging hiervan heeft het Va-
ticaan niet kunnen achterhalen. Mgr.
Beran, drager van het oorlogskruis en
van de militaire medaille der eerste klas
se, bracht onder het nazi-regime drie
jaar door in Dachau als gevangene
nr. 5844. Door de Amerikaanse troe
pen werd hij daar op het eind van de
oorlog bevrijd.
In 1946 benoemde de paus hem tot
aartsbisschop van Praag. De vrijheid
duurde voor hem nog geen drie jaren,
tenminste voor zover er tussen 1945
en februari 1948 in Tsjecho-Slovakije
vrijheid heerste. Kort na zijn interne
ring heeft mgr. Beran nog "ans gezien
naar het klooster van Strahov te gaan
en daar heeft hij toen de beroemde
verklaring afgelegd, zijn laatste authen
tieke woorden: ,,Ik verklaar plechtig
voor God en voor de natie, dat ik nooit
een overeenkomst zal aangaan, die in
strijd is met de rechten van de Kerk
en van de bisschoppen. Niets of nie
mand zaJ mij daartoe brengen. Wan
neer men op een dag zou voorgeven,
dat ik iets van dien aard ondertekend
heb. weigert het te geloven". Mgr. Be
ran is een mythe geworden. Men vraagt
zich in Rome af: Wacht de paus op
Praag nog in leven is om hem dan als
een symbool van de Kerk der Stilte
tot het kardinalaat te verheffen, zoals
in 1535 Paulus III dit deed met een
andere martelaar voor geloof en Kerk,
de door Hendrik VIII in de Tower ge
vangen gezette bisschop van Rochester?
aspiraties raakten tengevolge van dit
alles wat op de achtergrond, alleen de
gemeentepolitiek bleef hem interesse
ren, vooral sinds de komst van bur
gemeester H. Dassen een van zijn
oud-leerlingen.
De benoeming van oud-onderwijzer
Gelissen tot raadslid ontlokte burge
meester Dassen de ondeugende op
merking: „Mijn oudleermeester blijft
me het leven lastig maken!", maar
nestor Gelissen stelde hem aanstonds
gerust met dit antwoord: „Ik zal u
beslist geen strafwerk meer laten ma
ken!"
Deze week zpn de Engelse miss
N. N. -P, Chambrés en de in
Londen werkzame Nederlander
W. M. Sevink op zoek naar aardige
meisjes. Ze moeten innemend zijn en
als het even kan ook blond, fris blo
zend en sterk, en van Engels en het
vaderland zo goed op de hoogte dat
ze er honderduit over kunnen babbe
len. Evenals vorig jaar wil de Neder
landse Zuivelbond weer een groep
Nederlandse meisjes door Engeland
sturen om er propaganda te maken
voor onze Goudse en Edammer. Zo
gaat dat tegenwoordig met de sales-
promotion: voor bloembollen-, voor
textiel-, voor kaasexport, enzovoort
roept men aardige meisjes te hulp.
Wp behoren nu wel tot 's werelds
frootste kaasexporteurs, maar aan de
Ingelsen willen wij nog veel meer van
deze smakelijke kost kwijt. Het team
van vorig jaar heeft goed zijn best
gedaan om bij de al goed ingevoerde
Edammer en jonge Goudse ook de
belegen Goudse te introduceren. Daar
mee gaat men verder.
Enige tijd terug zjjn via adverten
ties die een zware, maar interessante
tijdelijke baan beloofden meisjes op
geroepen. Daar kwamen ongeveer
250 serieuze brieven op binnen. En nu
komen miss Chambrés en de heer
Sevink in verscheidene steden om een
groot aantal gegadigden persoonlijk
te ontmoeten. Wij mochten er gister
middag in Amsterdam even bijzitten
en wij hebben gemerkt dat tal van
meisjes ondanks een soms al veel
jarige buitenlandse ervaring graag
een half jaar door Engeland willen
trekken met een huiletje op het hoofd,
een rode rok en een grijs baaitje aan.
Dat het toevallig om kaas te doen
was, namen ze graag op de koop toe,
hoewel ze er moeite mee zullen heb
ben om parfums te vinden die het te
gen Edam en Gouda kunnen opnemen.
Wij zagen hoe miss Chambrés, die
de meisjes straks op hun tochten zal
vergezellen, na sommige bezoekjes
een beslist nee-gebaar met het hoofd
maakte en na andere zoiets van „nog
eens een nachtje over slapen." Er zijn
van allerlei meisjes bij, sommigen die
in de zomermaanden toeristen gidsen,
anderen die stewardess willen worden.
Vorig jaar had men in het team een
zelf-kazende boerendochter uit Lek-
kerkerk, die goed van de tongriem
gesneden was.
In april start de toemee van onge
veer een half jaar, in welke tijd de
meisjes 130 ponden (Engels geld,
niet in kaas) zullen verdienen, bij
een volledige vergoeding van reis en
verblijf. Vele dagen zullen zij in aller
lei supermarkets en levensmiddelen-
bedrijven kaas moeten aanbevelen,
van die lekkere belegen. In de prak
tijk is gebleken dat de meisjes ook
erg veel moeten vertellen over Neder
land en thuis. Kan nooit kwaad.
LEOPOLDSTAD, 18 jan. (ÏJPI)
De verzoeningscommissie van de Ver
enigde Naties in Congo zag zich van
daag geplaatst voor een steeds groei
ende oppositie van de Congolese lei
ders nadat president Kasavoeboe gis
teren had gedreigd „een einde te ma
ken" aan haar activiteiten. De presi
dent liet zich niet verder uit over de
manier waarop hij de commissie haar
werkzaamheden onmogelijk wilde ma
ken. Hij uitte het dreigement nadat
Hammarskjöid had geweigerd om zijn
speciale vertegenwoordiger in Congo,
de Indiër Dayal, uit het land terug
te trekken.
MOSKOU, 18 januari (Reuter)
„Kommunist", het theoretisch tgo-
schrift van de Russische communisti-
sche partq, heeft gisteren een uitvoe
rig verslag gepubliceerd van premier
Khroesjtsjev over de „topconferentie
van de communistische partpen, die in
november in Moskou is gehouden.
Khroesjtsjev zou dit verslag" hebben
uitgebracht tijdens een op 6 januari in
het Kremlin gehouden bijeenkomst van
party functionarissen en leden van de
communistische opleidingsscholen.
De Russische premier onthult erin.
dat toen hij en maarschalk Boelga-
nin in april 1956, voor de nationalisa
tie van het Suez-kanaa! door president
Nasser, een bezoek aan Engeland
brachten, Britse leiders tegenover
hen openlijk hadden gesproken over
,,hun verlangen om met Egypte af
te rekenen".
„Doch wij antwoordden hun: als u
een oorlog begint, zult u die verliezen,
want wij zullen niet neutraal blijven",
aldus Khroesjtsjev. De Sovjet-leider
noemde de „agressie van Engeland.
Frankrijk en Israël tegen Egypte" een
voorbeeld var. een lokale orlog, die in
de kiem kon worden gesmoord door
optreden van de Sovjet-Unie en andere
landen. Lokale oorlogen -unnen zich
ontwikkelen tot wereld-atoomoorlo
gen, en wij moeten daarom vechten te
gen zowel wereld- als lokale oorlogen.
Khroesjtsjev merkte op, dat Rusland
thans zelfs sterker is dan ten tijde van
de Suezerisis. Toen verwachtten de re
geerde-- van Engeland, frankrijk en
Israël te kunnen profiteren van de
moeilijkheden, die in Honj. ije en Po
len waren ontstaan. „Vertegenwoordi
gers van imperialistische landen fluis
terden ons toe: u heeft uw moeilijk
heden in Hongarije en wp hebben de
het bewijs, dat de aartsbisschop van onze in Egypte, bemoei u dus niet met
onze zaken. Doch wp gaven deze fluis-
teraars wat hun toekwam: wp weiger
den onze ogen te sluiten voor hun pi
raterij". aldus de Russische premier.
„Wp grepen in en verhinderden hun
agressie".
Khroesjtsjev noemde de bevrijdings
oorlogen zoals die in Vietnam, Algerië en
Cuba gaande zpn, niet all en toelaat
baar, doch ook onvermijdelpk. Hp
verklaarde tevens waarom de formule,
dat het communistische kamp wordt
„geleid door de Sovjet-Unie", voor de
eerste maal was weggelaten uit de of
ficiële verklaring na de „topconfe
rentie". De Russische communistische
party zag deze formule als een
waardering voor de door de Sovjet-
party. die door Lenin werd gesticht,
bewezen diensten, doch heeft zelf voor
gesteld deze „accolade" te laten ver
vallen.
Alle communistische partpen zijn ge-
ipk en onafhankelpk. De internationa
le solidariteit zai door het weglaten
van de formule niet worden verzwakt,
aldus sprak Khroesjtsjev.
CONAKRY, 18 jan. (Reuter) Vol
gens de nog onvolledige uitslagen van
de zondag jongstleden voor het eerst
in Guinee gehouden presidentsverkie
zingen. heeft president Sekoe Toeree
1.508.745 stemmen op zich verenigd,
hetgeen bpna 400.000 meer is dan het
totale stemmenaantal dat in 1958, toen
Guinee onafhankelijkheid verwierf, op
hem werd uitgebracht. Sekoe Toeree zal
na zpn herverkiezing zeven jaar presi
dent van Guinee blpven.
