H
Als Mr. Cantor toch zijn zin krijgt,
gaan we voor 50 dollar naar Uncle Sam
pijn
Huilen
D
D
M
D
SPION in Israël veroordeeld
Sanapirin qöq-
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1961
PAGINA 1
Zullen de reuzenoceaanstomers van de hotel-
koning H. B. Cantor ooit gebouwd worden? Zou
het werkelijk binnen afzienbare tijd mogelijk zijn,
dat men voor vijftig dollar, dus voor enkele
bonderden guldens, de Atlantische Oceaan zal
kunnen oversteken? Deskundigen betwijfelen of
oceaanreuzen, groter dan de „Queen Elisabeth"
en de „Queen Mary" ooit rendabel zullen kunnen
zijn, en of men werkelijk met 1 schip zesduizend
passagiers zal kunnen vervoeren, de bevolking
van een kleine stad! En praktisch wijst alles er
op, dat de meeste rederijen en zeker de toonaan
gevende, er niet aan denken, passagiersschepen
te bouwen, veel groter dan 50.000 ton. Tegen
bet idee van Hyman Benjamin Cantor gaat bet
stellige feit in, dat moderne oceaanreuzen alleen
dank zij grote regeringssubsidies gebouwd kun
nen worden; het dus feitelijk onmogelijk is, een
veel groter schip te bouwen, zonder voor grote
tekorten te komen te staan. Hiertegenover stelt
Cantor de massa ofwel, vele kleintjes maken een
grote en maken 't tevens mogelijk, 'n enorm groot
schip zelfs winstgevend te exploiteren. Hij is
weer eens naar Duitsland gekomen, om daar het
nodige geld voor zijn plannen te vinden. Reeds
eerder beeft, zoals bekend, de Bondsregering een
verzoek zijnerzijds tot het verlenen van finan
ciële steun afgewezen. Ook thans staat ze er
weinig enthousiast tegenover. Enigszins tot ver
bazing van mr. Cantor. Hij is vermoedelijk naar
de Bondsrepubliek getogen, nadat bekend is ge
worden, dat deze als scheepsbouwende natie
weder op de tweede plaats is beland. Na Groot-
Brittannië is Duitsland nu nummer twee ge
worden, met Japan als derde. 'In december
bevonden zich op de Engelse werven volgens
Lloyd's Register of Shipping 258 schepen met
1694.188 miljoen bruto registerton en op de
Duitse 164 schepen met 897.733 miljoen bruto
registerton. Vierde is Frankrijk en vijfde Neder
land. Men heeft dit wellicht reeds gelezen, maar
we willen hier toch in het raam van dit artikel
even vermelden, dat ons land in december 128
schepen op stapel had staan, met een inhoud
van 616 919 bruto registerton.
(Advertentie)
/riet
RDTERDGN
Er heerst in de Bondsrepubliek een opgewekte stemming. Het gaat
goed op de werven. Maar het kan er nog beter gaan. Daarom had
tnr. Cantor nu meer belangstelling voor zijn plannen verwacht.
Desondanks toonde hij zich in een interview met verslaggevers van
Hamburgse bladen optimistisch. Hij is er van overtuigd, de ruim
800 miljoen gulden, nodig voor de bouw van zijn oceaanreuzen,
bijeen te zullen krijgen. Hij heeft er al namen voor: „Peace" en
Goodwill"-
Dat is het juist
Let op, mevrouw!
FELISOL
écht kleurecht
Examens
Jeugdige ongehuwde
moeders
Een atoom-vleugelschip voor de
oceanen. Gedurfd, maar voorlopig
nog niet uitvoerbaar.
Geen hoge eisen
Geen drijvend
W aldorf -Astoria
Levenswerk
Scheepsvlag straks halfstok in Veere
Verkeersexamen
Brabantse pionier
Presenf met het boek
Nieuw-Guinea zegels
blust snel opkomende griep
voor kleine man
over de Atlantische Oceaan
-,,bru
stil
PHARMACEUTISCHE FABRIEK HILVERSUM
Het deert hem niet, dat de Italianen
verleden jaar een nieuwe oceaanreus in
de vaart brachten, de „Leonardo da Vin
ei", die ofschoon slechts 33.000 ton groot,
een aanzienlijke snelheid kan bereiken
en wat inrichting betreft, het nieuwste
van het nieuwste betekent en één en al
luxe is. De Italianen gaan er groot op,
met dit schip en een tweede ander, dat
iets groter zal worden, zich op een lijn
gesteld te hebben met de Nederlanders,
die door hun „Nieuw Amsterdam" en
„Rotterdam" moderne oceaanreuzen
bouwden, overigens 36 en ruim 38.000
tonners, die eveneens het nieuwste van
het nieuwste zijn. De „Italia-lijn" trad in
de voetsporen van de Holland-Amerika
Lijn, nog meer dan deze de nadruk leg
gend op de luxe en een aangenaam ver
blijf aan boord der schepen, waarop
mensen reizen, die de tijd hebben en het
geld, om het er goed van te nemen.
Maar dèt is het juist zegt Mr. Cantor,
die luxe. Ik streef niet naar luxe. Ik ga
geen drijvende paleizen bouwen, richt
m« op het massavervoer, zulks overigens
«liet in de ongunstige betekenis van het
woord. Want mijn schepen zullen geriefe-
ilijk genoeg ingericht zÜn en niet over
haast varen, om zo snel mogelijk de
oceaan over te steken. Mijn bedoeling is,
■de miljoenen in Amerika en Europa en
desnoods uit Afrika en Azië, voor wie een
overtocht per vliegtuig bezwaarlijk is en
■een reis met een luxeschip te duur, in de
(gelegenheid te stellen, tegen een popu
laire prijs de oceaan over te steiken en
daarbij zélf te bepalen, hoeveel ze aan
boord aan eten en drinken willen uitge
ven. De man, die de helft van de tijd
zeeziek is en niet eet, moet dezelfde prijs
betalen, aan boord van zo'n luxeschip
als een ander, voor wie de uitgebreide
spijskaart heel de reis een waar Luilek
kerland blijft. Dat is onbillijk en het
wordt door velen ook als zodanig ge
voeld.
Ontelbaren, aldus Mr. Cantor - hij
heeft als hoteleigenaar te dien aanzien
heel wat ervaring opgedaan - willen
graag reizen en vreemde landen zien.
Maar het kost allemaal te duur. De rei
zen zijn van het begin af aan op wel
gestelde lieden berekend geweest, al
hoewel in de jaren van de immigratie
stromen toch talloze passagiers op heel
goedkope wijze vervoerd werden. De
immigranten betaalden alleen voor de
overtocht of kregen slechts weinig te
eten, zodat de bemanning goede zaken
maakte met het leveren van allerlei le
vensmiddelen. Het was toen ook in be
langrijke mate massavervoer.
In het café trad een man
van ongewone lengte bin
nen. En hij wrong zich in
allerlei bochten om zijn
volle consumptie tot zich te
nemen.
Naast mij stond een som
bere man bespiegelend in
- het rond te kijken. Maar in-
j ootte hij mij aan en zei. wijzend
Op de reus:
s!ond gisteren nog ginds op de
noek te huilen"
„Waarom?" vroeg ik.
„Hp kon niet bij de bel komme".
(Advertentie)
Textielgoederen met
hetFELISOL-etiket
zijn kleurechtl
Let U dus voortaan
op FELISOL.
LEIDEN7 febr. \r_
men staathuishoudkunde exa"
o. zijn geslaagd: H. Burkink ai im"
A. Clobus, Amsterdam- R 2?e.
Haarlem; R. Heeres, 'Holten^1
Jong, Leeuwarden; W. Jonker -i
dam; F. Joosten, Rheden; j k' Zaan"
Velp; g. Louwerse, Kamerik: W ivr
tonster; J. de Man, Arnhem- r ^aan'
?an, Dalfsen; 7. van de Mer'we v T
hoven; W. van Mourik, Groningen-n<cf
Veldhuis, Rotterdam. ungen, S.
Voor Q: P. van Nieuwkoop, Dm-
5recht; A. Terpstra, Amsterdam- w"
Sargeman, Doetinchem; J. de Ro.TT
éutfen; G. Schepers, Groningen- r'
j^eedveld, Castricum; J. Blom, Goe?-'
mevr. A. Kupers-Rooselaar, Den Haao-'
de Visser, Heemstede. s'
^Staatsinrichting m.o.: J. Kees, Waal-
-,Voor Q: M. Karman, Wissenkerke-
J-r; van Malkenhorst, Heerlen; E. Mool-
hhpsen, Den Haag; J. Tpdhof, Woer-
Qen.
AMSTERDAM, 7 febr. Gem. uni
versiteit, doet. econ: Th. Wamsteker
^Heemstede). Doet. pol. en soc. weten!
?eh: mevr. W. Thoden van Velzen-Van
Wetering en de heer S. G. The (Am
sterdam) en cand. klass. lett: mej. M.
■tenders (Amsterdam).
In ons artikel maandag j.l. over de
jeugdige ongehuwde moeder is helaas
een fout geslopen.
Van het totaal aantal ongehuwde moe-
yefs in ons land is niet tien procent
maar veertig procent minderjarig.
De eenvoudige toerist stelt geen hoge
eisen. Hij wenst geen luxe, zeker niet.
als hij deze duur betalen moet, zal ech
ter vol enthousiasme de mogelijkheid
aangrijpen, met beperkte middelen een
reis te maken, waarvan hij tot dusver
slechts dromen kon. Deze eenvoudige
toeristen, zoals zij bij miljoenen door
Amerika en Europa trekken, geven toch
evenveel geld uit, als een tocht met een
hotelschip - beter zou zijn te zeggen mo
telschip - plust een tocht door de Ver
enigde Staten of Europa zou kosten,
wanneer hun vervoer op grote schaal
georganiseerd kan worden.
Juist omdat M. Cantor zich als het-
ware tot de kleine man richt, is hij er
van overtuigd, dat de huidige oceaan
reuzen, of ze nu „Queen Mary" of „Rot
terdam" heten, nauwelijks enige concur
rentie van hen zullen ondervinden, al
hebben zich die ook op het toerisme toe
gelegd. Maar dat staat feitelijk nog in
het beginstadium, volgens hem, omdat
de mensen aan wal weer aan zichzelf
overgelaten worden. Mr. Cantor wil een
nauwe samenwerking tussen reisbureaux
aan weerskanten van de oceaan, even
eens op grote schaal- en op massaver
voer gericht.
Hij bekijkt het dan ook rustig, dat de
huidige superliners, zoals het twaalftal
grote passagiersschepen wordt genoemd,
dat nu tussen Amerika en Europa de
snelle verbindingen onderhoudt, stuk
voor stuk nog minstens vijfentwintig jaar
in de vaart gehouden zullen worden
De „Queen Mary" wordt pas in 1965
buiten dienst gesteld, na 29 jaren de
oceaan bevaren te hebben en tevens tij
dens de oorlog als troepentransportschip
gediend te hebben. Het zusterschip, de
Queen Elisabeth" zal zelfs tot 1972 blij
ven varen. Bovendien zal de Cunardlijn
nog een geheel nieuw schip laten bou
wen, een van 75.000 ton. Het zal 6.000 ton
minder inhoud hebben dan de „Queen
Mary" die 81.000 meet, tegen de 83.000
van de „Queen Elisabeth'' en tevens kor
ter zijn. Volgens de ramingen zal het
meer dan driehonderdvijftig miljoen gul
den moeten kosten. De Engelse regering
zaj een langlopende lening van meer dan
200 miljoen beschikbaar stellen, in 25
jaar af te betalen en tegen een rente
van VA procent. Het nieuwe schip zal
met zijn snelheid van 29.5 knoop iets
sneller zij„ dan de „Queen Mary", te
vens veel doelmatiger ingericht worden.
Men hoopt door een goede indeling 2300
tot 2400 passagiers te kunnen herbergen.
Dat is nog niet veel tegenover de 6.000
passagiers, die Mr. Cantor met zijn
„Peace" en „Goodwill" (elk) hoopt te
kunnen vervoeren. Wil hij rendabel va
ren, dan zal bij elk jaar 500.000 passa
giers over de oceaan moeten zetten. Zo
als gezegd, hij ziet er de mogelijkheid
toe.
Hij is nog steeds niet heen over de
verbazing, die hem als klein mannetje
overviel, toen hij, van New York per
trein naar Los Angeles reizend, in een
krant een advertentie las, waarin een
zeereis naar Europa voor 325 dollar werd
aangeboden. Zulks, terwijl hij voor de
treinreis, die ongeveer even lang duurde,
65 dollar had neergeteld en in een Pull-
manear reisde. En.het vervoer te wa
ter is altijd goedkoper dan over land.
Hij begreep er niets van en is later aan
het prakkezeren gegaan.
Nadat hij zijn makelaarskantoor van
de hand had gedaan, ging hij in het ho-
telbedrijf. Tegenwoordig beheert hij een
drietal kleinere hotels, waar hij veel
met de kleine man als toerist te maken
heeft
Ach, zo verklaarde hij te Hamburg,
de kleine man heeft toch geen behoefte
aan een Waldorf-Astoria, zo'n luxehotel,
waar hij niet eens in durft? Net als in
zo n luxehotel is op een luxeschip de be
manning bijna even groot als het aantal
passagiers De verhouding is er vaak 3
tot 2. Op een der grootste luxeschepen
is er in de luxe klasse één kok op elke
vijf passagiers. Waanzin vindt hij dat.
Wanneer hij in zijn hotels er niet zeker
van 1S> dat elke kok voor 200 gasten
werkt, begint hij er niet aan. De man
zou zijn geld niet opbrengen
Zijn schepen van 90.000 ton ze zullen
lolsn en 'ets kleiner zijn wil hij met
1350 man bemannen, in een verhouding
van 5 tot 1.
Han zullen toch alle veiligheidsmaat
regelen in acht kunnen worden geno
men, zo heeft hij nagegaan en wat de
bediemng betreft, cafetaria's met zelf
bediening zullen heel wat personeel
van de civiele dienst uitsparen. De sa
larissen en lonen van zijn personeel
zullen evenwel niet lager liggen dan
die op de luxeschepen.
Zijn „Peace" en „Goodwill" moeten
een goedkope brug over de Atlantische
Oceaan vormen, waarvan de 95 pet.
mensen gebruik kunnen maken, voor wie
tot dusverre een tocht over de grote plas
nog slechts een wensdroom is. Hij ver
telde te Hamburg nog, er van over
tuigd te zijn, dat vooral vele Duitsers
roet de goedkope schepen zullen varen.
Hierbij komt, dat wanneer de Bondsre
gering een borgstelling wil afgeven voor
70 pet. van de 840 miljoen mark, die de
schepen zullen kosten, ze ook in Duits-
„rAnn Scbömvd zullen worden en aan
20.000 arbeiders meer dan twee jaar
werk zullen verschaffen, terwijl uiter
aard ook talrijke z.g toeleveringsbedrij-
011 uan 2U^en profiteren, als de
b.v. de Hamburg worden ge-
et officieel vertrek van de vis
sers uit het eeuwenoude stadje
Veere aan het toekomstige
Veerse Meer zal naar het er thans
uitziet een somber karakter dragen.
De vissers zijn namelijk van plan,
zoals burgemeester jhr. I. F. den
Beer Poortugael in zijn nieuwjaars
rede mededeelde, met de scheepsvlag
halfstok het stadje te verlaten. Zoals
bekend worden zij tot vertrekken ge
noodzaakt door de afsluiting van het
Veerse Gat omstreeks begin april.
De burgemeester zei echter als
gemeente niet met dit rouwbeklag te
willen meedoen, omdat er nu andere
belangen zullen gelden. Veere is niet
ten dode opgeschreven. Hij zei, dat
het hem daarom verheugt dat de
Rijkswaterstaat een vliegloods aan
het kanaal door Walcheren aan de
gemeente te koop heeft aangeboden.
Deze loods zal voor een belangrpk
deel in de accommodatie van Veere
als toekomstig jachtcentrum kunnen
voorzien. Ook voor de bekende vis
mijn op de kade, sinds jaar en dag
toeristisch object, bestaat reeds be-
S langstelling van Horecaf-zjjde. De
gemeente zal de scheidende vissers
en hun vrouwen overigens wel een
gezellige afscheidsbijeenkomst in het
dorpshuis aanbieden, zijnde, zoals de
burgervader van Veere het in zijn
nieuwjaarsrede uitdrukte, een laatste
huldeaan een oeroud bedrijf.
Intussen is het perspectief voor de
Veerse en Arnemuidense vissers ui
zoverre verruimd, dat het rijk er in
heeft toegestemd om renteloze kre
dieten te verlenen voor de verbete
ring van de bedrijfsuitrusting. Deze
en andere faciliteiten vallen onder
de zogenaamde „zelfstandige rege
ling", uit te voeren door de betrok
ken gemeentebesturen. Het rijkssub
sidie zal dan worden verhoogd van
75 tot 100 procent, zo heeft het
ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid bekend gemaakt.
Een en ander is nog maar voorlopig.
De definitieve regeling van schade
vergoeding zal later worden vast
gesteld.
ven
schepen
bouwd.
Mr Cantor meent, dat in de Bonds
republiek, waar zich een „Wirtschafts-
wunder voltrokken heeft, dat de wereld
met verbazing vervulde, een plan als het
ZIJne de groteste kans van slagen heeft,
meer dan in de Verenigde Staten, waar
men kennelijk niet zo enthousiast is.
btett u voor, hoeveel toeristen ik uit de
verenigde Staten naar Duitsland zou
Kunnen trekken, het hele jaar door. Alle
notels zullen steeds behoorlijk bezet zijn.
stelde hij tenslotte vast.
Men zal zich herinneren, dat Mr. Can
tor ook elders steun heeft gezocht voor
zijn project van een goedkope brug over
de oceaan. Aanvankelijk wilde hij b.v.
Ostende als de thuishaven van zijn reu
ze-schepen gebruiken. Een tijdlang is
er een stilte rond zijn plannen geweest.
Maar hij geeft de strijd niet op.
Niet voor niets is hij veertig jaar lang
in het hotelvak en weet hij alles van
toerisme van de kleine man af. Zijn
schepen zijn overigens gewone schepen
en onderscheiden zich slechts van de
andere doordat ze veel groter zijn en
veel eenvoudiger en doelmatiger inge
richt en berekend op kleine beurzen,
wat de huisvesting en het eten betreft.
Wie niet eten wil, eet niet.
Mr. Cantor voelt niets voor ontzag
lijke vleugelboten al of niet door atoom
kracht gedreven. Evenmin wedt hfl op
z.g. tomadokruisers, reuze-schepen, in
de vorm van een enorme kogel gebouwd,
die een snelheid van 300 kilometer Per
uur zouden kunnen bereiken. In deze
tomadokruisers, die zich met snelle om
wentelingen over het water zou voort
bewegen, bevindt zich een andere kogel
met glazen wanden. Deze blijft onbe
weeglijk. Hier kunnen de passagiers zich
ophouden. De tomadokruiser is overi
gens ontworpen op de basis van derge
lijke kogelschepen, die reeds in de vori
ge eeuw gebouwd zijn, o.a. het rol-
schip" van de Fransman Emest Bazin
dat voor de dienst over het Kanaal gel
bouwd werd en bevredigende resulta
ten opleverde, maar geen navolgers
vond. Zo Is het ook gegaan met het idee
van het waterluchtschip, een Zeppelin,
die zich zowel in de lucht als over het
water zou kunnen voortbewegen. Er zijn
nog betrekkelijk kort geleden plannen
over gepubliceerd, maar tot verwer
kelijking is het niet gekomen. Wij voor
ons houden het voorlopig op Mr. Cantor
en zijn idee, dat eerlijk gezegd nog zo
gek niet Is, om enkele thans zo populai
re uitingen te gebruiken.
Overigens, het ziet er voor Mr. Can
tor in de Verenigde Staten thans mis
schien iets beter uit. Want president Ken
nedy heeft verklaard, met alle macht te
zullen trachten, het toeristenverkeer in
de Verenigde Staten te bevorderen. Ter
wijl Amerikaanse toeristen, massa's dol
lars naar Europa en de rest van de we
reld brengen, is het aantal bezoekers aan
de Verenigde Staten gering. Er gaapt een
verschil van niet minder dan een mil
jard dollars Kennedy heeft nu een
wet in voorbereiding, waarmede de re
geringmachtiging zal verkrijgen, vijf
miljoen dollar per jaar te besteden, om
propaganda te maken voor het toerisme
in het Verenigde Staten. Het geld zal
voornamelijk in Europa besteed moeten
worden. Wel, wat kan Mr. Cantor beter
wensen? Europese toeristen naar Ame
rika: Met zijn reuzeschepen. Het finan
ciële klimaat in de Verenigde Staten
wordt nu vermoedelijk gunstiger voor
hem. Misschien heeft hij Duitsland niet
eens meer nodig
OBSERVATOR
Land en Volk van Humsterland"
heet het 440 pagina's tellende
boekwerk met tal van bijlagen,
foto's en wapenschilden, dat men ge
rust het levenswerk kan noemen van
de heer J. Bierma (75), oud-hoofd
van de openbare ULO-school te
jOldehove (Gr). Hij heeft namelijk
zijn hele leven gewijd aan de studie
en de geschiedschrijving van het
oude Humsterland, de streek rondom
de gemeente Oldehove, van het
begin van de jaartelling af tot heden.
De gegevens hiervoor zijn ten dele
eigen onderzoek. Veelal werden ze
ontleend aan de archieven van Olde
hove en de omliggende dorpen, aan
het rijksarchief, aan oude diaconie-
en kerkvoogdijboeken en familie-
geschriften of geput uit bekende ge
schiedkundige bronnen. Wat in de
jaren dertig is opgezet als leidraad
voor het geschiedenisonderwijs van
zijn leerlingen, groeide uit tot een
standaardwerk. Want uitgebreid
wordt de historische, culturele, gods
dienstige, sociale en economische
ontwikkeling van deze sedert het
begin onzer jaartelling bewoonde
streek geschetst. Dat dit omvangrijke
werk uitgegeven kon worden bü uit
geverij J. Niemeyer te Groningen is
te danken aan een werkcomité onder
voorzitterschap van de burgemeester
van Oldehove.
24 februari zal een hoogtijdag
worden voor de heer J. Bierma,
want dan zal het eerste exemplaar
van het boek officieel worden aan
geboden tijdens een plechtigheid in
J. BIERMA
de raadzaal van het gemeentehuis
te Oldehove, bijgewoond door al die
genen, die op de een of andere wijze
hebben bijgedragen tot de totstand
koming van dit werk.
De heer Bierma vond in het ge
schiedenis-onderwijs te weinig van
het streekeigene opgenomen en de
regionale historie zou juist de les als
geheel interessanter, belangwekken
der en vruchtdragender maken. Hij
bracht zijn leerlingen kennis bij van
de eigen streek. Hij schreef zelf een
aantal lessen in regionale geschiede
nis voor eigen gebruik. Maar toen
in oorlogstijd er noodgedwongen meer
tijd was, zette hij de studie van de
geschiedenis van de streek voort,
snuffelde in oude archieven en teken
de oude kaarten. „Het leek mij enkel
maar belangrijk voor de eigen
streek, maar anderen spoorden mij
aan het verzamelde materiaal pers
klaar te maken", vertelt de heer
Bierma.
De naam Humsterland is enkel nog
gebleven in een klein oud deel van
Oldehove. Toch is het oude Humster
land een van de fraaiste en minst
geschonden voorbeelden van terpen
cultuur in ons land. Humsterland is
genoemd naar de proosdij Humerki
met als hoofdkerk en zetel van de
proost de kerk van Hummerze. Olde-
kerk is op betrekkelijk korte afstand
omringd door een krans van zeven
oude, deels hoge wierden. Er liepen
veldwegen naar Oldehove. Het binnen
deze wierden-krans gelegen land met
de „oude hof" als centrum zal het
gemeenschappelijk weidegebied ge
weest zjjn.
Uitgaven als deze, die de historie
van een betrekkelijk klein gebied als
Humsterland in al haar facetten over
een tijdsverloop van tweeduizend
jaar beschrijven, zijn zeldzaam.
Daarom wordt ook de verschoning
van het werk omgeven met en g
ceremonieel. In het gemeentehuis
Het pittoreske haventje van Veere ligt nu verlaten in de winterzon. Nog eenmaal
slechts zal het weer vol varen: als de cineast Bert Haanstra er met zijn camera
zal werken voor zijn film over de afsluiting van het Veerse Gat.
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiimmiiiiiiiiiHiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimimiiiiiiniiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiniHiiimiiii»
van Oldehove zal een tentoonstelling En dat begon 's morgens om vier
worden ingericht van schilderijen uur en eindigde bij zonsondergang,
over het Groningse land van schilders Daarna, als de familie op bed lag,
die in Humsterland geboren zijn, zo- ging de jonge Bax achter zijn boeken
als prof. Jan Wiegers en Jelle Ris
pens.
insdag werd voor de derde keer
op de kweekscholen in ons
land het schriftelijk verkeers
examen afgenomen, dat het Ver
bond voor Veilig Verkeer jaarlijus
voorbereidt. Niet minder dan 5.227 aan
staande onderwijzers en onderwijze
ressen hebben aan dit examen deel
genomen.
Zuster Lambertina, in de wereld
F. J. A. Keuntjes, die zit in de derde
klas, tweede leerkring van de
kweekschool verbonden aan het
klooster in Cadier en Keer, nam
onder hen een bijzondere plaats in.
Zij is longpatiente en wordt ver
pleegd in het sanatorium Horner-
heide te Horn. Zij heeft dinsdag
ochtend op haar ziekbed het schrifte
lijk verkeersexamen afgelegd en ze
is daarvoor geslaagd.
In Rotterdam hebben ook kleuter
leidsters aan dit examen deelgeno
men: welgeteld honderd meisjes,
leerlingen van een kweekschool voor
kleuterleidsters in Rotterdam-zuid.
Het betrof hier een proefneming. Als
deze slaagt, worden ook elders in het
land verkeerslessen gegeven aan
dergelijke onderwijsinrichtingen.
Hoofdagent J. B. Douma van de
Rotterdamse verkeerspolitie heeft in
de afgelopen acht maanden de meis
jes les gegeven. Het examen om
vatte twintig normale vragen over
het verkeer en tien vragen, die spe
ciaal betrekking hadden op de voor
rangsbepalingen. De behandelde stof
besloeg vrijwel de hele wegen- en
verkeerswet en het examen is heel
wat moeilijker dan het examen, dat
afgelegd moet worden om een rij
bewijs te halen. De verkeersveiligheid
in de stad baart de politie altijd veel
hoofdbrekens en talloos zijn de pogin
gen die gedaan worden om het on-
gevallencijfer te drukken. De instel
ling van de jeugdbrigade, die school
kinderen helpt oversteken op drukke
verkeerswegen is een van die pogin
gen. De jongens en meisjes doen hun
werk voortreffelijk.
De kleuterleidsters krijgen binnen
kort een nieuw hulpmiddel om de
kinderen veilig te laten oversteken.
Op verzoek van het hoofd van de
school worden „spiegeleieren" uit
gereikt aan de kleuterleidsters, die
hun groepje kinderen veilig over de
rijweg kunnen loodsen. Zij krijgen
speciale instructies hoe zij gebruik
moeten maken van gapingen in de
files auto's en zij leren iets over
reactievermogen, remweg en derge
lijke.
A. BAX
en schriften zitten, 's Winters was
het rustiger op de boerderij en dan
reisde Bax stad en land af om
lezingen te houden.
Al was hij sterk, dat hield hij niet
vol. Hij was 21 toen hij totaal in
stortte. Van alles werd hem ver
boden. Vijfenvijftig jaar geleden
richtte hij Noordbrabants Eersteling
op, de eerste rundveefokvereniging
m het zuiden. Vijf jaar later richtte
hy de grote bond mee op en werd
er voorzitter van. Van zjjn mede
oprichters leeft er nog één: de heer
A. Korteweg in Zevenbergen. „Wat
mij na vijftig jaar nog zo teleurstelt,
dat is dat veel boeren zulke harde
koppen blijken te hebben als het om
hun eigen bestwil gaat. Zij fokken
maar door met „slechte" beesten en
willen dan niet zien, dat ze dat geld
kost."
Bax stapt er mogen uit. In een
afscheidscauserie zal hij praten over
zijn pioniersjaren en menige veteraan
uit de bond, die zakelijk en sociaal
zulk een enorme vlucht heeft ge
nomen, zal daarvan genieten want
Bax is een voortreffelijk causeur.
Spits en intelligent en onwaarschijn
lijk wakker voor een man van zjjn
jaren.
orgen viert de Bond voor
Rundveefokkerij, H-Veeslag,
in Noordbrabant een aantal
jubilea. De feest vergadering die in
de Ettense streekschouwburg „De
Nobelaer" wordt gehouden gedenkt
in de eerste plaats het gouden
bestaansfeest van de bond zelf. Daar
naast zijn er nog enkele jubilarissen.
Hiervan is de heer A. Bax uit Zeven-
bergsehoek de meest markante. Bax
is 83 jaar. Zijn hele leven heeft hu
in dienst gestaan van de runav
fokkerij. Zijn bond g,eoft"ghirSe ge-
tevens dat hp in zpn vpftigiarige ge
schiedenis nimmer een nieuwe voor
zittcr koos. e pn thuis
b/videfin he°tg bedrijf werkte begon
,DH Y?,1 «veren voor de verbetering
van het vee niet in de laatste plaats
Yan "i'ste van de boeren die toen,
rlnduit gezegd, dom en achterlijk
waren I"die dagen", vertelt de
heer Bax, „werden de boeren geleid
door de notaris, de bovenmeester en
de een of andere boekhouder; in elk
geval door mensen die er volgens
mij niets van af wisten". Op een
goede dag er was weer zo'n ver
gadering tijdens welke alleen de ge
achte bestuursleden spraken ver
hief de jonge Bax ook eens zijn stem,
tot stomme verwondering van zijn
medeboeren en ook wel tot hun
béwondering. Bax heeft het niet bij
die ene keer gelaten. Hij sprak
vaker. Hp reisde de boeren af en
thuis studeerde hij. Dat ging alle
maal niet zo eenvoudig, want zijn
vader zei altijd: „Eerst het werk 1"
e Kath. Openbare Leeszaal in
Utrecht heeft er goed aan ge
daan met tijdig present te zpn
op het Kandeneiland, dat
steeds meer bevolkt raakt. Het mo
gen dan drie garages zijn, waarm het
zesde filiaal werd gehuisvest, archi
tect P. Berger zorgde voor een waar
dige en gezellige entourage. Reeds de
eerste dag, dat de nieuwe bibliotheek
geopend was, meldde zich een nieuw
lid.
Er is ondanks televisie oog een ge
zonde leeshonger blijven bestaan. Het
totaal aantal uitleningen in 1960 in de
stad Utrecht was met 175.000 boeken
zelfs twintig procent meer dan 1959.
|e postadministratie van Nieuw-
Guinea zal 5 april twee bijzon-
a ere postzegels uitgeven ter
gelegenheid van de installatie van de
Nieuw-Guinea-Raad. De zegels heb-
een waarde van 25 en 30 ct. Op
taat een afbeelding van het
ben
alle twee
JERUSALEM, 8 febr. (UPI) De di-
recteur van het technisch instituut in
Haifa, de in Tsjechoslowakye geboren
professor Kurt Sitte, is gisteren in Je
rusalem veroordeeld tot vyf jaar ge
vangenisstraf wegens spionage voor
een Westeuropese mogendheid. Het pro
ces tegen de geleerde werd achter ge
sloten deuren gehouden.
nirt hS autoriteiten maakten
d^iHo UV00£ welk land de veroor-
deelde werkte. Zij zeiden ook niet wat
ae spionage precies omvatte, maar
merkten slechts op, dat prof. Sitte ver
oordeeld werd op vier punten in de be
schuldiging, die zeven punten omvatte.
:s-JvSri opgemerkt, dat het Hof
soepelheid had betracht omdat men re-
gebouw van de Nieuw-Guinea-Raad.
Ir. Van Noordwijk ontwierp dit ge
bouw en ook de zegels.
(Advertentie)
kening wilde houden met de vele goe
de diensten, die Sitte (zelf geen Jood)
aan het Zionisme heeft bewezen.
