Rusland is V.S. drie jaar vóór
Sovjets zenden „spoetnik"
naar planeet VENUS
Ruimteschip buiten damp
kring afgeschoten
DE LENTE NADERT
CARNAVALSVREUGD IN HET LAND
EDUARD VERKADE (82
jaar) OVERLEDEN
Toneelcarrière vol afwisseling
Loemoemba's lot
nog onzeker
Tsjombe beschuldigt V.N. van
hulp bij ontvluchting
Duitse minister bezoekt Bogor
Amerika reageert
vrij terughoudend
Het weer
Lawineramp in
Lenzerheide
Joyriding door
twee soldaten
MIJNRAMP nabij
LUIK
DOOD OF LEVEND
IS
Trein grijpt man
en dochter (15)
BEENDERMERG OVERGEPLANT
Droomreis
Het weer in Europa
Ook een dampkring
Leven op Venus?
Bezeten van auto's
Vijf doden bij over
stroming schacht
Onbewaakte overweg
Drie gezelschappen
Toneelcriticus
Van ene tweelingzusje op andere
Moskou, 13 febr. (Rtr., Tass,
U.P.I.). De Sovjet-Unie heeft
gisteravond voor nieuwe sensatie
°P het gebied van de ruimtevaart
Sezorgd door te berichten, dat er
Zojuist een ruimtevaartuig ge
vaceerd was, dat onderweg naar
planeet Venus is en daar in de
i^eede helft van mei moet
arriveren. Met behulp van een uit
Verscheidene trappen bestaande
raket is het ruimtevaartuig afge
schoten. Nieuw is, dat dit afschie
ten geschiedde buiten de damp
kring, waardoor het eigenlijke
ruimteschip, dat 643,5 kilogram
Veegt, geen last meer had van de
aantrekkingskracht van de aarde.
Aan boord bevindt zich, in de
neUskegel, een hamer-en-sikkel-
VJag, welke de Sovjets op dezelfde
tvijze op Venus hopen te planten
Ms ze dat in mei 1959 op de maan
hebben gedaan. Als doel van de
reis naar Venus noemen de Sov
jets voorts een poging, meer te
Weten te komen over de omvang
van het zonnestelsel en radio
verbindingen op zeer grote af
standen tot stand te brengen.
g-WMORRlS before pon Sm,!
Suede dames- en herenjasjes
Aanhoudend, zacht
f 15.000 OP NO. 1201
BREUKELEN, 13 febr. In
zijn woning alhier is zaterdag
avond op 82-jarige leeftijd over
leden de bekende toneelspeler en
regisseur Eduard Rutger Verkade.
MAANDAG 13 FEBRUARI 1961
84ste JAARGANG No. 30749
X- 'f
President Kennedy van de Verenig
de Staten wist zaterdagavond al dat de
Bussen van plan waren een interpla
netair schot op Venus te wagen. Dit
werd gisteren vanwege het Witte Huig
meegedeeld. De Amerikanen zijn volgens
hun werkschema pas over drie jaar
aan een reis naar Venus toe. Ambtena
ren van de NASA, de Amerikaanse or
ganisatie voor ruimtevaart, wijzen er
wel op, dat de V.S. er reeds in ge
slaagd zijn in maart van het vorige jaar
een ruimteproef te ondernemen met dp
Pionier-5, welke min ot meer hetzelf
de beoogde als wat de Bussen thans
zouden willen. In Amerikaanse defen
siekringen neemt men de grootste te
rughoudendheid in acht, omdat zo
zegt men Amerika al te veel publi
citeit aan de prestaties van de Sovjet-
ruimtevaart heeft gegeven.
De Democratische senator Clinto An
derson verklaarde nochtans dat de jong
ste Sovjet-prestatie geen reden vormt
om aan te nemen dat de door president
Kennedy geopperde samenwerking met
de Kussen niet tot stand kan komen.
Anderson zag geen militaire waarde in
de Russische proef. Enthousiast was de
reactie van Sir Bernard Lovell, direc
teur van het experimentele radiostation
van Jodrell Bank in Engeland, die ver
klaarde: „Het is eenvoudigweg fantas
tisch. Dit verwachtte ik al. Ik wens de
De eerste crocussen hebben hun kopjes al boven de grond gestoken in de hoofd-
stedelijke plantsoenen. Voorboden van de naderende lente.
Advertentie)
BARTELJORISSTR HAARLEM tel 13430'
ItlDSESTRAAT (BIJ KON-JGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
Verwachting tot dinsdagavond,
(opgemaakt te 11.15 uur)
Op de meeste plaatsen droog weer
"iet veel bewolking, maar ook ver
spreide opklaringen. Overwegend
•Batige zuidwestelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
Morgen zon: 7.58-17.51; maan: 7.16-
16.59.
In de 550e staatsloterij, 4e klasse,
•ereprijs van f 15.000,- gevallen op no.
LENZEBHEIDE, 15 febr. (Beuter)
De lawine die zaterdag by de
Zwitserse plaats Lenzerheide een
groep skiënde kinderen bedolf, heeft
tien slachtoffers geëist: zes meisjes,
drie jongens en de leider van de groep.
Zaterdagmiddag is ook het laatste
'.Lik dat van een meisje van 14
jaar gevonden. Het zat acht meter
onder de sneeuw. De reddingsploegen,
die honden bij zich hadden, zijn een
etmaal in de weer geweest.
Russen er alle succes mee." Professor
Boris Koekarin, de meest vooraanstaan
de Sovjet-sterrenkundige, verklaarde, dat
de reis naar Venus „een nieuw stadium
inluidt in de verovering van de inter
planetaire ruimte door de mens en
„De dag is naderbij gekomen, dat de
droom van de mens, het bezoeken en
exploreren van andere planeten, in ver
vulling gaat."
Venus is de helderste planeet van ons
zonnestelsel en evenals de aarde omge
ven door een dampkring. Het ruimte
vaartuig zendt seinen uit met een fre
quentie van 922,8 megacycles. De uit
zendingen worden vanaf de aarde gere
geld Vrli kort na de lancering bevond
de nieuwe satelliet zich al 126.300 kilo
meter van de aarde verwqdei"d.
Radio-Moskou onderbrak gisteravond
pen nrogramma van Duitse klassieke
muziek voor het sensationele nieuws.
Ook in de schouwburgen en bioscopen
werden de programma's onderbroken.
De toeschouwers moeten allergeestdrif-
tigst gereageerd hebben op het nieuws
van de jongste Russische prestatie.
Indien er een mogelijkheid bestaat,
dat andere planeten in het zonnestelsel
organische levensvormen bevatten ge
lijksoortig aan die van de aarde, dan
zou volgens sommige deskundigen de
planeet Venus daartoe kunnen behoren.
Venus loopt om de zon op een gemid
delde afstand van 108 miljoen kilometer
en volbrengt elke 225 dagen een volle
dige kringloop. Venus is kleiner dan de
aarde. Zqn doorsnee is ongeveer 320
km korter. De kortste afstand tussen
Venus en de aarde bedraagt 42 mil
joen kilometer.
(Van onze correspondent)
APELDOORN, 12 febr. Twee
dienstplichtige militairen van twintig
en negentien jaar, afkomstig uit Nij
megen en gelegerd resp in Deventer
en in de legerplaats 't Harde op de
Veluwe, hebben zich schuldig gemaakt
aan het ontvreemden van niet minder,
dan acht Volkswagens. De soldaten, die
reeds veertien dagen geleaen van hun
bed zijn gelicht, werden aanvankelijk
verdacht van het stelen van drie Volks
wagens. Het onderzoek van de briga
des Apeldoorn en Nijmegen der Ko
ninklijke Marechaussee heeft nadien
echter uitgewezen, dat beide knapen
nog vijf auto's hebben weggenomen
om er plezierritjes mee te maken.
Men kreeg beide militairen drie we
ken geleden in het vizier, toen zij met
een auto tegen het hek van de kerk
te Terwolde waren gebotst. Mensen, die
te hulp snelden, zagen 2 soldaten vluch
ten. Knap speurwerk leidde tot de aan
houding van het tweetal, dat bezeten
blijkt van autorijden.
Soms beschikten de soldaten over
twee wagens, waarmee zij tijdens hun
lange ritten „krijgertje speelden
Slechts de oudste van het tweetal had
een rijbewijs.
Het tanken vormde nooit een pro
bleem, aangezien ze daartoe jerrycans
met benzine buit maakten op de par
keerplaatsen van de kazernes in De
venter en 't Harde. Bij de militairen
thuis werden vele goederen aangetrof
fen afkomstig uit de gestolen auto's.
LUIK, 13 febr. (Belga, UPI) Vijf
mijnwerkers zijn om het leven geko
men toen zaterdag een schacht van een
steenkoolmijn nabij Glain, op korte af
stand van Luik, plotseling vol water
liep. Zes mijnwerkers liepen verwondin
gen op doch konden ontsnappen aan het
zeer snel wassende water.
De „waterbreuk" had zaterdagnamid
dag plaats, en overviel de vijf mijnwer
kers tijdens hun werkzaamheden.
De vijf slachtoffers van het mijnonge
luk bij Luik zijn drie Italianen en twee
Belgen. Een groep mijnwerkers was be
zig met boren om naar waterzakken
te zoeken. Zij waren op 20 meter geko
men zonder iets te vinden en men gaf
hun opdracht voort te gaan. Plotseling
sprong het water omhoog en de galerij
was in een oogwenk overstroomd. Twee
Italiaanse mijnwerkers, die bij een lad
der stonden, slaagden er in zich te red
den, maar een groep van vijf mannen
werd door de maalstroom gevat.
Eduard Verkade werd 15 juni 1878
in Amsterdam geboren. Aanvankelijk
werd hij opgeleid om fabrikant te wor
den. Na in Amsterdam en Haarlem
de HBS bezocht te hebben, studeerde
hij chemie op het Flinsbury-college in
Londen. In 1901 werd hij directeur van
een trijpweverij in Hengelo. Zijn grote
belangstelling ging echter uit naar to
neel. Zo veel hij kon maakte hij tijd
vrij voor lessen in voordrachtskunst
bij Willem Boyaards, Jan C. de Vos
en mej. Dusault. Eduard Verkade trad
18 oktober 1904 voor het eerst in het
openbaar op. In de kleine zaal van het
Concertgebouw in Amsterdam droeg hij
„Macbeth" van Shakespeare voor. Hij
debuteerde 1 januari 1905, bij de Ko
ninklijke Vereeniging „Het Neder-
landsch Tooneel" in Vondels Gysbrecht
van Aemstel.
In 1906 studeerde hij enige tijd aan
- -- hjn. Het 1t">r
Willem
Bergen op Zoom heet in deze carnavalsdagen weer Krab begat. Zaterdag
middag hield prins Wammes er zijn joyeuze entrée. De afgebeelde grote
figuur echter stelt niet de prins voor, doch een van diens uit papier-machó
vervaardigde onderdanen. (Voor een uitgebreid verslag van de carnavals
vieringen zie de Landskroniek).
ELIZ ABETHSTAD13 febr. (AFP,
Btr., UPI) Over het lot van Patrice
Loemoemba, de door president Kasa-
voeboe afgezette premier van Congo,
die vrijdag uit zijn Katangaanse gevan
genschap zou hebben weten te ontsnap
pen, is nog niets met zekerheid bekend.
Van communistische zijde werd aange
nomen, dat de ontsnapping slechts een
mïse-en-scène zou wezen om een moord
op Loemoemba te camoufleren, maar
premier Tsjombe van Katanga speelt
mocht dit waar wezen dan zijn
spel consequent door. Hij beschuldigt
onder meer Marokkaanse V. N.-mili-
tairen ervan Loemoemba te hebben ge
holpen bij diens ontsnappingspoging.
Maar van V.N.-zijde werd meege
deeld, dat er in het gebied, waar Loe
moemba gevangen gehouden werd, in
het geheel geen Marokkanen gelegerd
zijn.
Uit „hoge regeringsbron" in Salisbu
ry, Zuid-Rhodesië, verneemt UPI, dat
Loemoemba in Noord-Rhodesië zou
vertoeven. In Cairo evenwel demon
streerden studenten tegen de Belgen in
verband met de „dood van Loemoem
ba". President Tsjombe weigert de
Ethiopische V.N.-generaal Jassou te
ontvangen. De generaal wil Tsjombe
spreken en een onderzoek instellen naar
het lot van Loemoemba. De regering
van Katanga deelde mee, dat ze met
man en macht op zoek is naar Loe
moemba. Tsjombe deelde tijdens een
persconferentie mee, dat hij er niet
aan denkt te tolereren dat de V.N. een
onderzoek naar Loemoemba instellen,
omdat dit een binnenlandse aangelegen
heid is.
Over de gevechten in Katanga wordt
nader vernomen, dat de strijdkrachten
van premier Tsjombe de plaats Luena
hebben bereikt, het belangrijkste cen
trum van de mijnindustrie. De hoge
vertegenwoordiger van de V.N. in Con
go, de Indiër Dayal, heeft inmiddels
een telegram aan premier Tsjombe ge
zonden, waarin hij op scherpe wpze
protesteert tegen het verloop van de
militaire actie, aangezien deze „ele
menten van genocide" bevat. Het pro
test van Dayal is o.a. gebaseerd op
berichten, dat Tsjombe's gendarmerie
de stad Moekoelakoeloe zou hebben
platgebrand en geplunderd.
en toneelcriticus. In 1944 schreef hij
het boek „Shakespeare's Hamlet als
leesdrama". Drie jaar later ver
scheen van zijn hand „Uit het dag
boek van Horatio". Bijna veertien
jaar geleden, 28 mei 1947, nam hij
afscheid van het toneel. Tijdens een
galavoorstelling in de Stadsschouw
burg in Amsterdam waren alle oude
getrouwen, die onder zijn leiding de
weg naar roem hebben gevonden, om
hem verzameld, toen hij fragmenten
uit zijn successtukken .Hamlet'en
„Macbeth" opvoerde. In 1956 werd in
de Stadsschouwburg een borstbeeld
van hem onthuld.
Verkade was officier in de orde van
Oranje-Nassau.
Voor de microfoon van Radio Neder
land Wereldomroep heeft Albert van
Dalsum zondag gezegd, dat het aan
Verkade's vernieuwingen te danken is
geweest dat het toneel zich kon hand
haven tegen de film, die zoveel gro
ter mogelijkheden heeft voor realisti
sche nabootsing.
m ±yuo siuucciuc
de Remhardtschule- in Berlijn. Het jaar
daarop werkte hij met Willem Ro-
vaards mee aan de zomerspelen te La
ren, waar hij de „dood" in Elckmilyc
->n de „Ridder" in „Lanseloet ende San-
derijn" heeft vertolkt.
In 1908 stichtte hij het g"elschap
„De Haghespelers", waarvan hijdirec
teur en regisseur was. Na een debuu
met „Candida" van G. B. Shaw oogst
te het jonge gezelschap veel succes
met werken van Shakespeare. Moer
dan vierhonderd malen heeft het ge
zelschap „Hamlet" gespeeld met Ver
kade in de titelrol.
In 1911 vertrok hij met een gedeelte
van het gezelschap naar Nederlandsch-
Indië. Na terugkeer in Nederland ging
Verkade spelen bij de „Tooneelvereem-
ging" onder leiding van Herman Lleij-
ermans, doch in 1913 herleefde het ge
zelschap „De Haghespelers'
Na grote successen te hebben geboekt
nam Verkade de leiding op zich van
drie toneelgezelschappen. Hij was toen
directeur van De Haghespelers en werd
tegelijkertijd mede-directeur van het
Rotterdamsch Tooneelgezelsehap en lid
van de raad van beheer der koninklij
ke vereniging „Het Nederlandsch too
neel". Deze poging tot concentratie
mislukte echter. In 1920 vertrok Verkade
naar Engeland maar reeds het volgen
de jaar was hij met A. W. Stellwa-
gen, leider van de Haghespelers, m
Den Haag terug.
Drie jaar later sloten „De Haghe
spelers" en het gezelschap ..wmoe.
dia" zich aaneen en noemden zien „net
Vereenigd Tooneel". Dit gezelschap, on
der directie van Verkade en Dirk V er-
beek werd vaste b?spe.1fU„J^ H.!
Stadsschouwburg in Amsterdam. Het
gezelschap bleef niet lang j
kade sloot zich hierna aan bij het Oost-
Nederlandsch Tooneel. Met Albert van
nnlsum en A. Defresne leidde hij nog
korte tijd de Amsterdamsehe Tooneel-
vereeniging, maar na een fusie met de
Koninklijke Vereeniging werd Verkade
uitgeschakeld, ondanks een motie van
protest van 25 leden.
Een half jaar iater kwam Verkade
terug met het „Gezelschap Verkade".
Hier regisseerde hij onder meer in
„Liefdelessen" van Molière, en „De
koopman van Venetië.
De loopbaan van Eduard Verkade
was vol afwisseling. Enige tijd is hij
leraar aan de toneelschool geweest
(Van onze correspondenten)
ZEVENAAB, 13 febr. De 56-jarige
G. Heinst uit Pannerden en een van
zijn acht kinderen, de 15-jarige Cata-
rina Heinst, die gisteren oer bromfiets
de onbewaakte overweg te Babberich
wilden passeren, werden gegrepen door
de D-trein die daar om 15.10 uur pas
seerde en daarbij op slag gedood.
De rijkspolitie te Zevenaar heeft na
vier uur zoeken de identiteit van de
slachtoffers kunnen vaststellen. De
trein had ongeveer vijftig minuten ver
traging. De stoffelijke overschotten zijn
naar het r.-k. ziekenhuis te Zevenaar
overgebracht.
UTRECHT, 13 febr. Gistermiddag
reden twee jongens op de fiets, met
een kameraadje achterop, in de Bur
gemeester Reigerstraat in de richting
van het Wilhelminapark, toen een ge
meentelijke autobus hen achterop
kwam. Een van de twee wielrijders
werd geraakt en de veertien-jarige leer
ling van de Ambachtsschool. B. Wij-
nands uit de Flamingostraat, die ach
terop zat, kwam daarbij te vallen. Hij
liep diverse verwondingen op. In het
Academisch Ziekenhuis is de jongen,
vermoedelijk als gevolg vvn inwendige
bloedingen, later overleden.
ZWOLLE, 13 febr. Dodelijk ge
wond is zaterdag de 36-jarige mej. A.
Noordhof, lerares aan de Marnix-Ulo
alhier, naar het Sophia-ziekenhuis ver
voerd nadat zij per rijwiel van de
Nieuwe Havenbrug de Burgemeester
van Rooyensingel oprijdend, met een
vrachtauto in botsing was gekomen.
Mej. Noordhof is gisteravond aan de
bekomen verwondingen overleden.
APELDOORN, 13 febr. De 65-jari-
ge De Nijs is zondagavond laat, toen
de Arnhemse weg overstak, door
een personenauto gegrepen en vrijwel
op slag gedood.
BEEK EN DONK, 11 febr. Zater
dagmorgen is een verkeersongeval ge
beurd dat het leven heeft gekost aan
de 47-jarige G. Otten. Hij reed met zijn
bromfiets op een kruispunt en werd
door een uit een zijstraat komende
auto geschept. Tijdens het vervoer
naar het ziekenhuis te Helmond is de
getroffene aan zijn verwondingen over
leden. Hij laat zijn vrouw met zes kin
deren achter.
Station Weer
max. min. neersl.
temp. temp. afgel.
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
Z.-Limburg geh. bew.
Stockholm onbewolkt
Oslo mist
Kopenhagen mist
Londen half bew.
gisteren
8
9
8
9
9
8
10
9
3
0
5
11
24 uur
1
0.1
0.1
3
0.3
3
2
1
0
0.1
0
0.1
SEATTLE, 13 febr. (UPI) De uni
versiteit van de staat Washington heeft
bekend gemaakt, dat dokters van het
plaatselijke academische ziekenhuis er
in geslaagd zijn beendermerg van het
ene identieke tweelingzusje op het ande
re over te planten. De operatie werd
reeds 11 augustus van het vorige jaar
uitgevoerd, maar omdat de dokters er
zeker van wilden zijn, dat hun ingrijpen
succes had gehad, wilden zjl er niet di
rect ruchtbaarheid aan geven.
In de medische literatuur zijn slechts
twee soortgelijke operaties bekend, die
beide mislukten.
De dokters hebben enig beendermerg
van de zevenjarige Barbara Lowry ge
nomen en het overgebracht op haar
eeneiig tweelingzusje Nancy. Men nam
Barbara's beendermerg uit haar been
en uit het bekken en wel ongeveer een
eetlepel vol. Dit merg, dat men vervol
gens in een zoutoplossing goot, werd
zeer geleidelijk in Nancy's bloedstroom
gedruppeld, zoals men dat ook met een
bloedtransfusie doet. Daarna vond het
beendermerg zijn weg naar het been-
dergestel.
Nancy leed aan een kwaal, die aplas-
tische anaemie wordt genoemd, waar-
tiscne anaemie worat genoema, waar- In de plaats van de Westduitse minister van.buitenlandse zaken, Y^jg^IhJ^von ^Merkatz,^een goodwill-reis gemaakt
bij het beendermerg niet in staat is de derd was heeft de Westduitse minister voor [n fvoofh^n 't Lands Plantentuin) te Bogor (voor-
nodige rode en witte bloedcellen te vor- door vijf Aziatische landen. In Indonesië heeft hij de botanische tuinen (voorneen s u
menf 1 heen Buitenzorg) bezocht.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Zeestraat 50, telef. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COU
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter*
hoogte Omroepers 16 cents per m.m.-roogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544.
