Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | 14 februari 1961 | pagina 6

onthouden

P.T.T. enige

miljoenen
per jaar

Verleden jaar 22.000 ontduikers
van luister- en kijkgeld betrapt

A

WIJSMULLER breidt vloot uit met

zeegaand hef- en bergingsschip

VERWACHTINGen GENEESMIDDELEN

E

ff I Twee dagen op pad

met sterke arm

,Helpkan gezonken schepen
in volle zee lichten

PRIMEUR VOOR PARTICULIER
BERGINGSBEDRIJF

Protest tegen bevoor
rechting van Concert
gebouworkest

g

DINSDAG 14 FEBRUARI 1961 1

PAGINA 6

(Van onze Haagse redactie)

De Dienst Luister- en Kijkgelden van de
P.T.T. is een (overheids) lichaam met
een sterke arm. Een „arm", gevormd
door de honderd controleurs van de buiten
dienst, die de bevoegdheid hebben van „bij
zonder opsporingsambtenaar". Hun taak is
het het omvangrijke leger van „zwartkij
kers" en luistergeld-ontduikers hardnekkig
te bestrijden en uit te dunnen. Inzet van dit
bijzonder moeizame werk is een spectaculair
bedrag, dat in de miljoenen loopt. De P.l .T„
die slechts als „incasseerder" optreedt, voelt
zich er overigens wellicht helemaal niet zo
gelukkig mee, dienstverlenend bedrijf dat hij
wil zijn. Maar voor de omroepen, die profi
teren van de kijk- en luistergelden, zijn deze
controleurs ware „gouddelvers", die menige
rijke ader blootleggen. En veelbelovende ge
bieden liggen nog op ontginning te wachten.

Van dat nog verborgen „goud" zouden de
omroepen menig kostbaar programma kun
nen financieren, zo leert een simpel reken
sommetje. P.T.T.-functionarissen schatten
het aantal werkelijk aanwezige t.v.-toestel-
len minstens twaalf procent hoger dan het
aantal „geregistreerde", een woord dat bij
de officiële opgaven nooit wordt vergeten.

Die twaalf procent betekenen op 't ogenblik
ruim 100.000 toestellen met een gezamenlijk
kijkgeld van 3.600.000 gulden per jaar. Wel
een bedrag dus dat het lonend maakt er een
„sterke arm" op na te houden. Een arm ove
rigens die letterlijk niet sterk genoeg
kan zijn: molestatie van controleurs is geen
zeldzaamheid. Een losse greep uit het (on
geschreven) avonturenboek over de laatste
tijd levert een poging tot wurging op en een
opsluiting in een kast van een controleur
door een woedende betrapte zwartkijker.

Hardnekkige bestrijding door sterke arm.

f

Eerst als alle papieren zenuwachtig doorgenomen zijn

Radio in de kinderwagen verstopt.

In Haagse raad:

„Zwevend" slepen

Nieuwe bezinning op therapie

„ZWARTKIJKERS

Ook de directeur-generaal van de P.T.T., prof.

Ir. G. H. Bast, heeft in zijn laatste nieuwjaarsrede
over het euvel der zwartkijkers gesproken, zij het

dan in ambtelijke taal. „De betalmgs- en aangifte
discipline van de luisteraars en t.v.-kijkers laat nog
veel te wensen over", zo zei h(j. In 1960 werden
dan ook ruim 22.000 processen-verbaal opgemaakt
wegens overtreding van de Radioluisterbeschikking
en de Wet op het kijkgeld, een aantal waarvan

vangen", zegt hij, „maar dat komt voor een groot
deel doordat men niet weet, hoe de luister- en
kijkgelden worden besteed. Niemand vindt het
vreemd, dat hij zijn gas- en elektriciteitsverbruik
moet betalen, maar met het luister- en kijkgeld
is men minder vlot. En met deze gelden worden
toch de programmakosten en de technische outil
lage bekostigd", aldus de heer Geldof. „Alles
wordt er bijgehaald als argument voor wanbeta
ling; het omroepbestel en de kwaliteit van de
programma's bijvoorbeeld".

Weinig te spreken is men ook over de „discipline"
van de radio- en tv.-handelaren. Niet allen komen de
plicht, alle kopers van een televisietoestel op te
geven, even nauwgezet na. Bij de verkoop van radio's
moet men een register van kopers bijhouden, dat
eventueel kan worden ingezien. ,tDe handelaren wor-
den wel gecontroleerd, maar gezien het grote aantal
is dit een zeer omvangrijk werk."

Een overzichtje van een recent onderzoek in de
Haagse binnenstad maakt wel duidelijk, dat overtre
ding van de Luistergeldbeschikking of van de Wet
°P Kijkgeld bepaald geen uitzondering is. Aan
de hand van gegevens van de radiohandel werden
in enkele weken 299 radiobezitters erop betrapt,
dat zij hun radio niet hadden aangegeven. In totaal
waren zij bijna 3.000 maanden (en dus evenzoveel
guldens) achter. Er werden 126 processen-verbaal
opgemaakt. Heeft men zijn toestel nog slechts kort,
dan wil men het niet-doen-registreren nog wel eens
als laksheid zien. die op korte termijn kan worden
goedgemaakt.

De televisietoestelbezitters bleken nog „lakser".
Zevenhonderd zwartkijkers werden er betrapt met
als resultaat, dat zij nóg zwarter gingen kijken. Voor
al de 532, die een proces-verbaal kregen, want zq
kunnen rekenen op een boete van de kantonrechter,
die meestal ligt tussen de vijfentwintig en vpftig
gulden. Allen bij elkaar waren meer dan 9000 maan
den kijkgeld achter, wat ook op korte termijn moet
worden betaald op straffe van verzegeling. Het is
dus niet helemaal onbegrijpelijk, dat de controleurs
niet overal even welkom zijn.

Daarvan hebben wij ons kunnen overtuigen in
de twee dagen dat w(j met een der Haagse contro
leurs op pad zjjn geweest. Twee dagen trap op,
trap af, huis in, huis uit. Twee dagen tegen ver
schrikte gezichten aankijken telkens wanneer de
controleur zich als opsporingsambtenaar van de

de omvang vrijwel uitsluitend wordt bepaald door
de sterkte van het controleurskorps. Vreemd genoeg
is dit korps niet uitgebreid sinds 1947, toen het aan
tal radio's in geen enkele verhouding stond met nu
en er nog geen enkel televisietoestel was. De ont
wikkeling van de „arm" is dus sterk achtergebleven
bij die van de rest van het lichaam, maar men
overweegt hier iets aan te doen. Het is overigens
bepaald niet gemakkelijk daarvoor geschikte krach
ten aan te trekken.

Wanneer het hoofd van de afdeling, de heer E. W.
VVayenberg zegt, dat de controleurs „flinke mensen"
zijn, lijkt dat een geslaagd understatement. Zij moe
ten beleefd zijn, maar toch doortastend; tact bezit
ten en niet bang zijn; welbespraaktzijn zonder zich
in debat te willen begeven; overwicht hebben zon
der ooit tot machtsmisbruik over te gaan. Zij moeten
ook hard zijn, voor zich zelf en voor anderen. Beledi
gingen moeten zij van zich af laten glijden en soms
moet de letter van de wet worden toegepast in om
standigheden, waarbij zij eerder geneigd zouden zijn
het hart te laten spreken. Een neiging waar
gelukkig soms aan wordt toegegeven. Een groot
nadeel is, dat de controleurs optreden op „vijande
lijk terrein". Een term, die, gezien de ervaringen,
geenszins overdreven is. In de huiskamer wordt de
overtreding meestal geconstateerd en daar wordt het
proces-verbaal aangezegd. Bovendien wordt dan nog
eens letterlijk en figuurlijk een rekening gepresen
teerd, die nooit welkom is. Soms wordt het bezit
aangetast: een radio of televisie moet worden ver
zegeld, zodat deze voor de bezitter tijdelijk elke
waarde verliest. Dat dit alles niet altijd even vlot
verloopt, is duidelijk.

Nederland is voor de buitendienst van de Dienst
Luister- en Kijkgelden verdeeld in tien districten.
District 9 is Den Haag met wijde omgeving: in het
noorden tot en met de bollenstreek, in het oosten
tot Woerden en naar het Zuiden tot de Nieuwe Water
weg. Dit grote gebied wordt bestreken door twaalf
controleurs, die de beschikking hebben over muis
grijze volkswagentjes of snelbrommers. Districts-
eider is hier de heer J. P. Geldof.

„Wij worden niet overal even vriendelijk ont-

Ie

„Vaak", zo had de controleur al gezegd, „zijn
er moeilijkheden omdat de vrouw nooit wat van
de rekeningen en aanmaningen aan de man heeft
verteld. Als wij het toestel dan komen verzegelen,
is Leiden in last." Zon geval kwam 's middags
al voor. Een vrouw was een bedrag aan kijkgeld
achter, dat zij, ook na twee aanmaningen, niet
had voldaan. Het ergste vond zii misschien wel,
dat de P.T.T. kwam om haar toestel te verzege
len op het ogenblik, dat haar vriendin op bezoek
was. Betalen of ^verzegelen, zei de P.T.T. „Span
nend zeg, enig, zei de vriendin vrolijk, maar
zonder leedvermaak. De vrouw dacht er anders
over. „Je weet hoe Bert is. Als hij het vanavond
hoort...... En ik heb het geld echt niet," snikte ze.

De vrolijke vriendin was de reddende engel: „Ben
je mal. Dat schiet ik je toch voor." Het eindigde
heel gezellig met een kopje thee, ook voor ons.

In dit geval, wanbetaling van het kijkgeld dus,
zou er geen proces-verbaal opgemaakt kunnen wor
den. Alleen het niet-aangeven is strafbaar. Met de
radio is het beide strafbaar. De gedachte op grond
waarvan men besloot wanbetaling voor het kijkgeld

P.T.T. had gelegitimeerd en vroeg of hij even bin
nen mocht komen. Twee dagen waarin wjj hebben
ontdekt, dat half vrouwelijk Nederland in huis op
pantoffels loopt en dat vrijwel ieder in huis een
la heeft, waarin zich een ongelofelijke hoop pape
rassen bevindt. Eerst als al deze papieren (ze
nuwachtig) meermalen zijn doorgenomen, komen
de gevraagde kaarten of kwitanties te voorschijn.
Of niet natuurlijk. Als de papieren er niet kunnen
zijn, omdat de radio of televisie niet is aangegeven
bijvoorbeeld.

Dat troffen wij al bij het eerste geval in die rus
tige straat in een van de nieuwe wijken. Juist toen
bleek, dat er geen televisiekaart was, kwam de
man, chauffeur van beroep, binnen om een kopje
koffie te halen. Hij kwam dan ook op de koffie.
Het bleek, dat hij zijn toestel al 2»/i jaar had, zonder
het ooit te hebben aangegeven. Hij had dus ook
nooit kijkgeld betaald. Resultaat: een bekeuring en
betaling van achterstallig kijkgeld van zo'n kleine
honderd gulden. Excuus: wij hebben het toestel
eerst gehuurd en later gekocht. Wij dachten, dat
„het er bii inbegrepen was." Eerst nu ging de
man eens precies lezen wat de „kleine lettertjes"
van zijn contract vermelden.

Een weduwe bleek haar t.v.-toestel wel te hebben
aangegeven, maar de datum klopte niet met die, die
de handelaar had opgegeven. „Waarom? Ik heb het
in april gekregen. Op proef. In oktober heb ik pas
besloten het te kopen". Antwoord: „Mevrouw, er staat
in de wet dat u moet betalen vanaf het ogenblik,
dat het toestel in huis is, niet vanaf het ogenblik
dat u heeft besloten." Daarna het excuus dat vrijwel
iedereen geeft en dat als men zelf nu eens aan
de „andere kant" staat een beetje vervelend en
onaannemelijk klinkt: „Ik weet dat allemaal niet."

De opmerking van de P.T.T.: „U gaat geheel op
e'gen risico mee", herinnerden wij ons, toen we
aanbelden bij de man, bii wie kort tevoren een re
chercheur met getrokken pistool nodig was geweest
opdat de P.T.T. zijn radio kon verzegelen. Nu ging
het om zyn kijkgeld. De man was zo mak als een
lam, deed heel familiair, maar betaalde, ook ai
„kwam het slecht uit."

niet strafbaar te stellen, doet nu vijf jaar later
heel vermakelijk aan. „Televisie komt alleen in bete
re kringen. Het kijkgeld komt met automatische
giro-afschrijvingen achter elkaar binnen," zo luid
de de optimistische redenering. Men is er nu over
bezig de situatie meer aan de werkelijkheid aan te
passen. In afwachting daarvan heeft de P.T.T. ech
ter nog een indrukwekkende stok achter de deur:
het verzegelen. Wat gebeurt, zoals de controleur
het in zijn (ambtsedig) rapport zegt: „met een blan
ke draad, waaraan een loden plombe is bevestigd,
gewaarmerkt met de letters P.T.T."

Het lijkt onvoorstelbaar, maar het komt regelma
tig voor, dat dit „door het bevoegd gezag aangelegde
zegel" wordt verbroken, ondanks de waarschuwing,
die men zwart op wit krijgt, dat dit een misdrijf is,
waarvoor men gestraft kan worden met een gevan
genisstraf van ten hoogste twee jaar. Onvoorstelbaar
te meer, omdat dit altijd uit móet komen. Veel tech
nisch inzicht vereist het niet om de verzegelde on
derdelen weer op hun plaats te brengen, maar wel
moet de „blanke draad" daarvoor worden verbro
ken. Twee jaar zal de rechter er nooit voor geven,
maar wel wordt het vrijwel altijd een (korte) ge
vangenisstraf of een fikse geldboete.

De tweede uag, die zich in Delft afspeelde, heb
ben wij zo'n geval meegemaakt. In een laag huis
je in een deprimerende straat moest gecontro
leerd worden of het zegel nog onaangetast was.
De man zelf liet ons binnen. „Kijk maar niet, ik
heb het zegel verbroken," zei hij, toen wu nog
maar net binnen waren. „Ik wist wat de conse
quenties waren, maar de kinderen zeurden zo
om televisie."

Controleur: „Dat is niet zo mooi mijnheer. Daar
krijgt u moeilijkheden mee. Het spijt mij, maar ik
zal het toestel mee moeten nemen."

De man werd niet kwaad, maar zei toch heel
beslist, als was hem gevraagd of wij in zpn tuin
een tent mochten opslaan: „Nee, dat kan niet.
Dat gebeurt niet."

Een controleur gaat in zo'n situatie niet vechten,
dij zegt rustig: „Wel, dan zullen we zien wat we
doen. Dag mijnheer".

In dit geval gingen wij rechtstreeks naar de Delft-
se politie. De zaak werd uitgelegd en twee man van
de recherche gingen mee. Zij gingen het huis binnen
en drie minuten later stonden zij weer op straat,
het toestel onder de arm. De man had het zonder
meer meegegeven. De betonwerker zag zijn kost
baar bezit het huis uitgedragen. Hij gaat er misschien
de gevangenis voor in en wellicht wordt het toestel
verbeurd verklaard.

Soms proberen overtreders hun baat te zoeken bij
een list. Die dan ook weer niet altijd lukt. Zoals
de vrouw in Leiderdorp, die de deur dicht deed voor
de neus van de controleur en zei, dat zij eerst haar
man wilde waarschuwen. Door de brievenbus zag de
controleur, dat in de gang, behalve een baby, ook
een radio in een kinderwagen werd gelegd. Terwijl
de man de controleur te woord stond, wilde de vrouw
„een straatje om". Toen bleek, dat de P.T.T.-er niet
te verschalken was, werd het toestel alsnog door
de vrouw met beschaamde kaken te voorschijn ge
haald. Een andere vrouw maande eens een contro
leur met zachte stem tot stilte: haar man lag in
de slaapkamer op sterven. De controleur betuigde
zijn medeleven, maar zei toch wel even te willen
kijken, te meer omdat er met zoveei klem ontkend
werd, dat men een televisietoestel had. Ondanks pro
testen keek hij, zag én een televisietoestel én
een man, die niet stervende was, maar wel hevig
vloekte.

IJMUIDEN, 14 febr. De n.v. bu
reau Wijsmuller te IJmuiden heeft de
primeur onder de particuliere bergings
bedrijven over de gehele wereld, door
als eerste te beschikken over een zee
gaand hef- en bergingsvaartuig van 783
ton voor bergingen en wrakopruiming
in volle zee. Wijsmuller heeft enige
dagen geleden de „Help", een van de
grootste gecombineerde hef- en ber
gingsschepen ter wereld, aangekocht.
Van dit type schip zijn er in de loop

der tijd slechts enkele in opdracht van
de Britse Admiraliteit gebouwd. Door
deze aankoop heeft Nederland zich ge
voegd in een kleine reeks van landen,
die een dergelijk schip voor bergingen
beschikbaar hebben. Tot nu toe waren
het in hoofdzaak de marinestrijdkrach
ten van de Verenigde Staten, Engeland
en de Sovjet Unie, die met elkaar 16
van deze kostbare schepen in de vaart
hadden, onder meer voor het lichten
van gezonken onderzeeboten.

De „Help", die bij Wijsmuller ook
onder deze naam in de vaart komt, en
die thans in de baai van Paria bij Tri
nidad ligt, werd in 1943 voor rekening
van de Britse Admiraliteit gebouwd bij
Smith's Dock Corporation Ltd. in En
geland en kwam in december van dat
jaar in de vaart. Het is een hef- en
bergingsschip van de zogenaamde
,,Kin"-klasse, waartoe ook het beken
de Britse marine-bergingsvaartuig
„Succour" behoort. Na de voltooiing
werd het schip verhuurd en vervolgens
aangekocht door een Brits bedrijf voor
het plaatsen en opruimen van olieboor
torens in het gebied van Trinidad.

De standaard waterverplaatsing is
950 ton, geheel geladen 1.050 ton. Het
schip meet over alles 54,9 meter, tussen
de loodlijnen 45,75 meter. De breedte is
niet minder dan 10.82 meter, de mini
mum diepgang 2,89 meter en maxi
mum diepgang 3,55 meter. De „Help"
is uitgerust met een oliegestookte ketel
en een triple-expansie-machine. Het
schip heeft één schroef en een vermo
gen van 1.000 IPK.

Aan boord is een ruime acoomodatie
voor een grote bergingsploeg. In totaal
kan het schip slaapplaats bieden, zijn
er logiezen en een kombuis voor 42
man. De „Help" is geheel air-conditio
ned. Tijdens de reizen zullen normaal
13 mensen aan boord zijn, maar bij ber
gingen wordt deze kernbemanning aan
merkelijk uitgebreid.

(Van onze Haagse redactie)

DEN HAAG, 13 febr. Tijdens de
begrotingsdebatten in de gemeenteraad
is met klem geprotesteerd tegen de op
dracht die de staatssecretaris van O.
K. en W. aan de commissie-Witteman
heeft gegeven om advies uit te bren
gen over de vraag of er uit artistiek
oogpunt beschouwd aanleiding is ten
behoeve van het Concertgebouworkest
als nationale instelling bijzondere maat
regelen te treffen.

„Het bewust fixeren van het Residen
tie-orkest op de tweede plaats kan niet
anders dan tot een protest leiden van
onze kant", zei het VVD-lid mevrouw
Sicman-Hardeman. Mr. Schürmann
(KVP) zei te menen dat het Residen
tie-orkest zich onder de huidige diri
gent nationaal en internationaal een be
langrijke plaats heeft veroverd en ook
hij sprak zich uit tegen een bevoor
rechte plaats van het Concertgebouw
orkest. Dr. Toby (PvdA) zei dat hier
een eenzijdige overheidsbevoordeling
uit zou kunnen voortvloeien. Het moet
volgens hem een zuiver artistieke wed
loop blijven.

DELFT, 14 februari Wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd is met ingang van 1 mei eer
vol ontslag verleend aan de heer F. Nie-
borg als burgemeester van De Lier.

De „Help" heeft als zeegaand ber
gingsvaartuig, dat tevens geschikt is om
te heffen, een merkwaardig silhouet.
Uit de voorsteven steken twee hefar
men, waarmee in totaal 250 ton gelicht
kan worden. Op het werkdek voor de
brug ligt voorts nog een zware bok, die
naar voren kan worden uitgeklapt en
waarmee 50 ton kan worden getild.
Het is mogelijk op dit dek een jeep
mee te nemen en aan land te zetten.

Verder is het schip uitgerust met
alles, wat b(j een berging of hulp
verlening aan een gestrand, een in
nood verkerend of een gezonken vaar
tuig te pas kan komen. De „Help"
heeft zeer zware en grote bergings
ankers voor het vlotbrengen van ge
strande schepen, stoom- en motorber-
gingspompen voor het leegpompen
van lekgeraakte of vervulde schepen
en luchtcompressoren om gezonken
schepen onder water vol lucht te
ersen en weer drijvende te brengen.
Jok beschikt men aan boord over
onderwater- en bovenwater-schietap-
paratuur om een gat met een plaat
te dichten en deze vast te zetten door
er klinknagels in te schieten.

Het schip zal nog worden uitgerust
met poliepgrijpers en onderwatermag
neten. Voorts behoren tot de standaard
uitrusting onderwater-snij- en brandap-
paratuur, brandblusapparatuur, ettelij
ke duiker-.en kikvors-uitrustingen. Te
gelijk kunnen tien duikers van het schip
af onder water in actie zijn. Bankwer
kers, timmerlieden" en lassers zullen
aan boord ook hun domein aantreffen,
daar onder het werkdek een ruime tim
mermanswerkplaats en een bankwerke-
rij hanwezig zijn.

De „Hhelp" zal als bergingsvaartuig
ook kunnen slepen. Het schip heeft
achterop twee sleeplieren met zware-
staaldraden. Deze draden kunnen wor
den gebruikt voor het uitzetten van an
kers bij gestrande schepen, maar ook
voor het slepen van ronddrijvende sche
pen, die om sleepassistentie naar een
naven hebben gevraagd. Een vlotge-

bracht of gelicht schip zal dus door de
„Help" zelf naar een haven gebracni
kunnen worden.

Schepen, die in volle zee van de bo
dem worden gelicht, zullen in de meeste
gevallen niet boven water naar een ha
ven worden gesleept. Hangend aan p'
„Help" zullen zij geheel of gedeeltelijk
onder de waterspiegel naar de kust
worden gevaren en daar in ondiep wa
ter aan de grond worden gezet om
eerst gedicht te worden en dan defini
tief te worden gelicht. Door de sclHelT
apparatuur is het dichten met stalen
platen een tamelijk eenvoudige ?aa:ï
geworden, aanzienlijk gemakkelijkel[
en vlotter dan de tot nu toe gebruike
lijke methode van het aanbrengen van
bekistingen en het slaan van keggen-

Door deze aankoop de „Help
is met haar 783 ton het grootste
schip van de Wijsmullervloot is de
zeegaande vloot van de n.v. bureau
Wijsmuller thans elf sleep- en ber-
gingsboten groot. Met de twee ha-
venboten mee is een totaal vermogen
van 18.800 IPK bereikt.

Voor de overname en het vaarklaSj
maken van het schip is vorige week
woensdag een groep van twaalf perso
neelsleden van de IJmuidense maat'
maatschappij van Schiphol naar Trin1'
dad vertrokken. Tot kapitein van de
„Help" is benoemd kapitein T. van
Oosten uit IJmuiden, tot voor kort ka
pitein op de zeesleepboot „Friesland'
waarmee hij eind 1960 gedurende ruim
een half jaar zjjn 'eerste succesvolle
reis als gezagvoerder maakte. Op d«
uitreis van Trinidad af zal een van de
meest ervaren en oudste machinisten
van Wijsmuller, de heer H. v. d. Knaap,
aan boord zijn. Eerste machinist is de
heer W. Verhey uit IJmuiden. Voor de
overname en inspectie van het schip
verbleef de heer F. J. Jonkman be-
drijfschef van Wijsmuller, reeds enige
tijd in Trinidad, terwijl de inspecteur
van de bergingsdienst, kapitein B. Ga-
tersleben, daar.nog is om bij het zee
klaar maken van de „Help" behulp
zaam te zijn.

Binnenlort zal de „Help" uit de q0u

van Paria vertrekken om eerst over cie
Atlantische Oceaan koers te zetten
naar Gibraltar voor aanvulling van do
inventaris. Evenals met de zeesleep
boot „Utrecht", die al vanaf vorig j»8*
maart voor Wijsmuller in de vaart
maar nog niet in IJmuiden is geweest»
zal de thuishaven het schip voorlopis
niet te zien krijgen. Het schip heeft al
voor een zeer ruime periode groot werk.

i ii mi 11 ii ii ii muil ui n ii ii ii imi ii minimi mi in ii li li minimi"'

In volle zee gezonken schepen lichten,
geheel of in gedeelten, de lading van
deze schepen bergen, wrakken oprui-
men, dat alles gaat Wijsmuller doen met
dit vreemdsoortige schip, het hef- en
bergingsvaartuig „Help", dat voor de
Britse Admiraliteit werd gebouwd. Met
de aankoop van dit schip is Wijsmuller
het eerste particuliere bergingsbedrijf
ter wereld, dat een dergelijk hef- en
bergingsvaartuig van deze afmetingen
in eigendom beschikbaar heeft.

en samenvatting te
geven van de no
viteiten die alleen
al na de laatste oorlog
hun intrede hebben ge
daan in de geneeskunde
en hun waarde hebben
bewezen is ondoenlijk.
Een enigszins bevattelij
ke beschrijving zou ons
lijfblad enige dagen ach
tereen geheel vullen en
onleesbaar maken.

De diagnostiek is zeer verfijnd en
ingewikkeld geworden; in veel geval
len kan zelfs de medicus-specialist
niet meer zonder de hulp van de niet-
medicus (chemicus, statisticus, physi-
cus die de electronenmicroscoop be
dient etc.). Het zal niet lang meer du
ren of er staat in elk ziekenhuis een
chemicus aan het hoofd van het labo
ratorium.

Sprekender dan de grotere mogelijk
heden om ziekten te ontdekken en te
herkennen zijn de therapeutische suc
cessen. Het aantal nieuwe geneesmid
delen en behandelingsmethoden waar
over wij de laatste 20 jaar kunnen be
schikken is zo groot dat het hoofdstuk
therapie vrijwel opnieuw geschreven
moest worden.

Een kleine greep uit dit vele bladzij
den tellende hoofdstuk. Zeer spectacu
lair zijn de successen welke zijn en
worden bereikt met de antibiotica
(penicilline, streptomycine en andere)
waardoor een aantal infectieziekten
veel van hun verschrikking hebben
verloren. De gewone longontsteking
biedt nog maar zelden problemen en
de teruggang van de tuberculose is me
de hieraan te danken. Bij de behande
ling van hoge bloeddruk worden in
veel gevallen fraaie resultaten ge
boekt, rnits de patiënt blijft meewer
ken.

De mogelijkheid om suikerziekte in
een niet onaanzienlijk deel van de ge
vallen met tabletten te behandelen
heeft het voor deze patiënten nog ge
makkelijker gemaakt zich als norma
le individuen in de maatschappij te be
wegen. Over de grote vorderingen van
de hormonale therapie kan ik in een
enkele regel niet uitweiden; vooral de
successen met de bijnierschorshormo-
nen zijn soms indrukwekkend, maar
ook steeds duidelijker wordt de be
perkte toepassingsmogelijkheid.

Aan de mogelijkheden van de kunst
matige nier zal ik binnenkort een
aparte kroniek wijden.

Operaties aan hart en longen zijn
thans aan de orde van de dag, de re
sultaten die hier worden behaald zijn
mede te danken aan de vorderingen
van de anesthesie.

Met een gehoorapparaat zijn voor

een aantal der slechthorenden nieuwe
mogelijkheden geopend en door middel
van de hoornvliestransplantatie kan
soms een normaal gezichtsvermogen
worden herkregen als dit door een
troebeling van het hoornvlies is ver
minderd. Overigens vormt de trans
plantatietherapie een dankbaar onder
werp voor de sensatiepers.

Vooralsnog leent deze zich daar
echter allerminst toe omdat er van een
practische toepassing nog nauwelijks
sprake is en de studie ervan nog be
perkt blijft tot studeerkamer en labo
ratorium, in welke vertrekken de no-
belprijswinnaars voor geneeskunde in
1960 Burnet en Medawar zich dan ook
voornamelijk bewegen.

Al is het therapeutisch arsenaal dus
sterk uitgebreid, er zijn nog talloze
problemen die om een oplossing vra
gen. Wij zullen er zelfs vrede mee
moeten hebben dat een aantal ziekten
zich altijd aan een afdoende behande
ling of preventie zal onttrekken; de
mens is nu eenmaal een sterfelijk we
zen en wij kunnen slechts proberen de
grens zodanig te verschuiven dat het
leven op een redelijk aangename wijze
wordt verlengd. Nu de mens ouder
wordt is een verschuiving opgetreden
in de doodsoorzaken. Door allerlei oor
zaken o.a. de verbeterde hygiënische
omstandigheden en de grotere thera
peutische mogelijkheden wordt de
mens ouder. Dit heeft tot gevolg dat
de statistiek van de doodsoorzaken
verandert. Terwijl vroeger bijvoor
beeld besmettelijke ziekten, met name
tuberculose berucht waren, zijn nu
hartvaatziekten en kanker naar voren
gekomen. Deze toeneming is groten
deels een gevolg van de veroudering
van de bevolking, het zijn vooral ziek
ten van de oude dag. Bovendien wer
den deze aandoeningen vroeger als zo
danig niet altijd herkend.

Onze sterfelijkheid is voor velen in
het midden van de 20e eeuw echter
moeilijk te aanvaarden. Deze mensen
zjjn niet tevreden met de vooruitgang
van de moderne geneeskunde, zij wil
len niet alleen langer t lijven leven
maar ook jong blijven. Wij zijn minder
vertrouwd met de dood dan onze mid
deleeuwse voorouders. Dit verklaart
het succes van enkele merkwaardige
behandelingswijzen, die niet weten
schappelijk zijn gefundeerd en die naar
het oordeel van de nuchtere medicus
geen enkel resultaat hebben, afgezien
als vorm van psychotherapie.

Lezers van vooral buitenlandse geïl
lustreerde bladen zullen onder meer

hebben vernomen van de verjongings
kuur van mevrouw prof. Asian en de
z.g. celtherapie van prof. Niehans.
Over deze laatste heeft u in deze krant
een boekbespreking kunnen lezen. De
verjongingskuur met de „biokatalysa-
tor" H3 van de Roemeense professoï
Asian (een heuse universiteitsprofes
sor van achter het ijzeren gordijn!)
heeft enkele jaren geleden nogal wat
beroering gewekt in lekenkring. Niet
alleen de geïllustreerde pers natuur
lijk maa, ook enkele dagbladen wil
den of durfden niet achterblijven et>
hebben hun lezers laten meedelen in
de simpele blijheid van mevrouw As
ian. In Engeland heeft het dagblad de
Daily- Mail Mevrouw Asian in 1959 uit
genodigd voor een serie voordrachten*
Veel meer dan dat mevrouw Asian een
beminnelijke en charmante vrouw w«'
is daarbij niet gebleken.

H3 is een andere naam voor een
reeds lang bekende synthetisch berei
de stof procaine (novocaine), die ook
in ons land zeer veel wordt gebruikt
voor plaatselijke verdoving. Het is
geen vitamine, zoals de naam sugge*
reert of daarmee te vergelijken; menS
en dier hebben er geen behoefte aan*
Afgezien van de gevaren die elk ge'
neesmiddel aankleven is niet in te zien
hoe en waarom het verjongend zod
werken en een genezend effect zou
hebben. Bij allerlei ziekten als ader
verkalking, reuma, astma enz. Procai
ne wordt trouwens in het lichaam na
enkele minuten omgezet in onwerkza
me verbindingen zoals ook door me
vrouw Asian moest worden oegegeven.
Het zou zijn werking dus binnen enk®T
ie minuten moeten ontplooien, hetgee»
al te fantastisch lijkt. Mevrouw Asla»
is blijkbaar te veel geïnspireerd d°5g
de Russische geleerden die ons voor o
oorlog al probeerden te overtuig^
van hun grote successen door apekHfj
ren bij de mens in te planten. Het z»
u waarschijnlijk niet zijn opgevallen da
de Russen tegenwoordig zoveel oud
worden dan de nuchtere Westerling-

Zelfs het initiatief van de Daily
heeft niet kunnen verhoeden, dat
H3-therapie van prof. Asian d®zeJje-
weg is gegaan als zovele behan"
lingsmethoden die met veel tamt n
zijn gekomen maar stilletjes weer zv
verdwenen en vergeten.

Het zou niet veel moeite kosten n
een aantal van dergelijke magi
geneeswijzen bijeen te zoeken, r>
andér maal misschien meer hierov