.Worgen zonsverduistering
in ons land voor 90 pet
In Zuid-Europa totaal
m
Verruiming van assortiment
VENUS: de raadselachtige
onbekende aan
Lancerino van ruimte-
voertuig kan leiden tot
opzienbarende vindingen
RUSSISCH-VENUS-NIEUWSBULLETIN
Vastenbrief van
Britse kardinaal
VS-ambassadeur
in Frankrijk
STRALENDE UITDAGING
Enkele gegevens
over VENUS
Opnieuw dood van
Menderes geëist
EENHEIDSWET
AANVAARD
HOOGTEPUNT
8 u. 46
Minder peld uitgeven
voor dp huisdieren
Generaal Gavin
benoemd
Rus ontdekt een nieuw
levend organisme
Het proces in Turkije
In Belgische Senaat
DINSDAG 14 FEBRUARI 1961
PAGINA 9
Beurzen voor Italië en
Luxemburg
Orly wordt geparfu-
D meerd
I--r'
TTOt
ZONSVERDUISTERING OVER EUROPA
O
De jongste lancering van een
ruimtevoertuig in de rich
ting van de planeet Venus
kan leiden tot een aantal opzien
barende ontdekkingen. Venus is
een raadselachtige onbekende aan
het firmament. De planeet kan
men al enige tijd iedere ayond als
een stralende uitdaging zien pra
len aan de westelijke hemel. Maar
aan ai die astronomen die haar
willen onderzoeken laat ze niet
veel tijd, want enkele uren na
zonsondergang verdwijnt ook zij
achter de horizon, onbereikbaar
voor de spiedende telescopen. Ook
als ochtendster heeft Venus naam
gemaakt, om begrijpelijke rede
nen in veel mindere mate. De pla
neet heeft altijd de naam gehad
de mooiste planeet te zijn en U
kunt het zelf onderzoeken. Inder
daad, de glans die ze afstraalt is
van een indrukwekkende pracht.
Binnenplaneet
Radiosignalen
iiii
1_".
Ut
Een totale zonsverduistering
zoals die van morgen
heeft de mens altijd veel ontzag in
geboezemd. In de oude kronieken
Wordt het optreden ervan meestal
Uitvoerig beschreven. Een totale
Verduistering kan zich alleen voor
doen bij nieuwe maan, maar niet bij
elke nieuwe maan. De maan moet
Zodanig tussen de aarde en de zon
schuiven dat het licht van de zon
een deel van de aardoppervlakte niet
kan bereiken. Met andere woorden:
de schaduw van de maan moet de
aarde raken. Het is alleen het uiter-
s e puntje van de maanschaduw dat
totalueitsz^ 00 breed^e Van dS
heel acht r waar zon Ke"
slechte i de maan verdwijnt, is
breed Fbonderden kilometers
fjG Ergens in die zóne moeten
P°sten van de eclipsexpedities
zijn opgesteld.
JheTbill^e sterrewachten houden
Van laal bezis met het onderzoek
,.z°n. Vele van hen rusten ook
egeimatig eclipsexpedities uit. Een to-
«ue zonsverduistering is wel gemid
deld tweemaal per .iaar zichtbaar maar
'lechts op een steeds zeer beperkt deel
^jan de aarde. De waarnemers moeten
«Us met hun instrumenten inderdaad
Ware „expedities" organiseren. Vaak
Komt men op plaatsen waar eenvou
dig comfort geheel ontbreekt. Dat de uit
voering van een dergelijke reis een kost
bare geschiedenis is, laat zich begrij
pen. Voordat men naar de verduiste-
U.ngsgebieden gaat, onderzoekt men
Uitvoerig de omstandigheden waaron
der men zal moeten werken. Dat zijn
dan voornamelijk de atmosferische om
standigheden. Wanneer de kans op hel
dere hemel maar zeer gering is, dan
tullen andere overwegingen zeer zwaar
•boeten wegen, wil men de onderneming
toch door laten gaan.
De waarnemingen die men uit een
goed voorbereide expeditie kan verkrij
gen zijn van groot belang, ondanks het
leit dat de instrumenten op het ogenblik
de eclips slechts enkele minuten
•ba» n' totale eclips heeft een
zeer korte duur. In de weinige
'buten, en soms is het nog korter,
Uj?et het waarneemprogramma, dat
'teraard van te voren geheel is vastge-
§d, worden uitgevoerd. De Nederland-
v? expedities die de Sterrewacht van
utrecht reeds enkele malen onder lei-
"I'bg van dr. Houtgast organiseerde, heb-
rleh de laatste keren vaak grote tegen-
?*ag gehad omdat op het laatste mo-
j?enL juist voor de verduistering, het
Weer slechter werd en de metingen on
mogelijk werden gemaakt.
bij de aanstaande verduistering
's het risico groot. De weeroverzich-
die juist met het oog op deze expe-
'ties gemaakt zijn voor die streken van
2 °pa waar de verduistering volledig
ui Z1jn; iaten njet zovee] hoop toe,
mar geven aan de andere kant toch
mfJi dat de expeditie zou moeten
exniUAken' Wir hopen dat de utrechtse
loron tegenslag van het ver-
en gaan van de fotografische nlaten-
?'eri"middel® weer terecht z?jn voor
Verdere pech gespaard zal worden
De postie die men gekozen heeft voor
«e expeditie op het eiland Brac voor
een van Joeg°slavië valt samen met
posl^«t middenin de totaliteitszone. Die
°b ik die de oostelijkste is die men
stabdio-hernen onder de gegeven om-
een niaf;eden heeft het voordeel boven
de duur in of Zuidfrankrijk, dat
Wat lof Van. de totale verduistering er
zal stan r 's en de zon er wat hoger
elans- Twee argumenten die van
batig - o—u.c v
eeh |„3Jn. om de waarnemingen tot
De ,?d einde te brengen,
verduid k°mt in zuid-west-Frankrijk
"bisterïk op' De zone van de ver
ouder o loopt dan oostwaards over
•bes pOdere de plaatsen Bordeaux, Ni-
/oegosln^"-^ Nice' Bologna, en Split
de orepak18 en heeft een gemiddel-
u'eedte van 200 kilometer
niét' v*nle,rl;l"d za' de verduistering
tiiim on s zi'" maar partieel. Voor
ervoor pro.cent zaI de zon door de
dekt I7,schu've,,de maan worden be
zeer '.t Partiële verduistering die
het ;„Cr za' opvallen, zelfs wanneer
zou ,;;,.°n,s1 Ia"d onverhoopt bewolkt
7 -1' komt op U> februari
duistorar minuten gedeeltelijk ver-
de hnrileP" T-e-ruii' ze langzaam aan
der he!f S zal ze steeds ver-
Zal i!-delU worden. Om 8 uur 46
•bum1 hertekt- ederlal«l haar maxi-
«mm bedekking hebben. Slechts tien
b>EN HAAG, 14 febr. nB rtmi
iaakegering stelt tüdens het acadènde"
eït^i"1962 oen aantal beurzen n
stl .tot drie maanden, z.g. Pn>„i„ j"
ders'°" ter bescllikking van Nederlan'
SUS i!,00! het v.olfen van een zomercur-
okt„Jn de periode van 15 juli tot i*
ma D<2 beUrS bedraagt 60.000 lires
ev^,® Luxemburgse regering stejt
1961 pA in voorgaande jaren, voor
Schikt- -antal beursmaanden ter be-
pas van Nederlandse studenten en
oniW'gestudeerden, die in Luxemburg
daar kinSen willen verrichten of al-
SnpD y&b een bepaald onderwerp een
Het studie willen maken,
dine - bedrag der maandelijkse vergoe-
Se f, ls vastgesteld op 4000 Luxemburg-
lrancs.
evnar.'jsi 13 februari (UPD Als de
h Porimenten vandaag op de lucht-
het 0r'y bÜ Parijs slagen zal Orly
Wp ®prste geparfumeerde vliegveld ter
veld worden.
vat,pWbl een Boeing-straalvliegtuig
an de Air France stond proef te draai-
n Werd een batterij sproeiers die een
evparfumeerd reukverdrijvend middel
hpkSpreidden' in werking gesteld. De
oeaoellng was dat de vloeistof de reuk
:an de uitlaasgassen der straalmo
toren zou verdrijven. Volgens deskun-
Q'Sen is de eerste proef goed geslaagd.
7
Zonsverduistering in Nederland: achter
eenvolgens om 7.55 (opkomst), 8.46
(maximum) en 9.53 (einde).
procent van de zonneschijf is dan nog
maar zichtbaar. Het einde zal in Ne
derland om 9 uur 53 minuten zijn.
De hoogte van de zon is op het maxi
mum ongeveer 6 graden boven de hori
zon. Het fotograferen van het verschijn
sel tegen een geschikte voorgrond kan
fotografisch buitengewoon boeiende re
sultaten geven. Wanneer men op dezelf
de film verschillende fasen van de ver
duistering kan vastleggen krijgt men
een goed overzicht van het verloop
ervan.
Astronomen van vroeger dagen ge
bruikten de waarnemingen van zon
eclipsen voral om gegevens te krijgen
voor nauwkeurige voorspellingen. Later
werden ze voornamelijk gebruikt om
betere waarnemingen van de maans
beweging te verkrijgen. Aanvankelijk
bestonden de waarnemingen die men
deed vooral uit tijd, plaats en duur.
Men beschreef ook verdere verschijn
selen en wat men daarvan dacht. Een
discussie over de aard van de bij eclip
sen zichtbare protuberansen, erupties
aan de zonoppervlakte, leidde ertoe
dat men bij de onderzoekers een grotere
belangstelling kreeg door de eclipsen
voor de zon zelf. Omstreeks de helft
van de vorige eeuw was de practijk
om regelmatig de eclipsen waar te ne
men al ingeburgerd. De kennis van de
zon nam hierdoor enorm toe. Bij de
zonsverduistering van 1851 werden voor
het eerst fotografische opnamen ge
maakt van de zon in totaliteit. Het
leverde het objectieve bewijs dat de
voorheen visuele waarnemingen juist
waren. Men kwam tot de definitieve
conclusie dat de bij zonsverduisterin
gen zichtbare protuberansen verschijn
selen op de zon waren, en niet zoals
door enkelen was beweerd samen hin
gen met de maan of de atmosfeer.
Hierbij maakte men gebruik van de
spectrograaf. Dit machtige instrument
in handen van de astronoom en veel
andere natuuronderzoekers werd bij de
eclips van 1868 voor het eerst inge
schakeld.
Sindsdien is de techniek bij het waar
nemen van eclipsen steeds meer inge
schakeld. Waar men vroeger met enkele
eenvoudige kijkers en camera's snel en
kele dagen voor de eclips gereed was
met de voorbereidingen, zijn nu vaak
maanden nodig om de uitgebreide en
zware maar vooral nauwkeurige instru
menten te vervoeren, te plaatsen en in
te stellen. Oefeningen voor een feilloos
gebruik zijn nodig.
Niet alleen expedities op de grond wor
den gebruikt bij de waarnemingen
maar sinds enkele jaren z;'n ook raket
ten ingeschakeld. Op het ogenblik van
de verduistering worden ze gelanceerd.
Hoog boven de atmosfeer doen de in
strumenten hun werk, bijvoorbeeld net
opnemen van een spectrum. Later wor
den de resultaten teruggevonden en ver-
werkt.
Zoneclipsen worden gebruikt om ons
inzicht in de opbouw van de zon en de
ruimte om haar heen beter te 'eren be
grijpen. De zon is de enige ster die
zo dichtbij de aarde staat dat we haar
in detail goed kunnen onderzoeken. Van
die gelegenheid maakt de astronoom een
dankbaar gebruik.
ST, L. TH. J. VAN AGT
i Advertentie)
kan men zich zo kostelijk laten verwennen!
iri
i vV't v
WARSCHAU
750 km
RUSLAND
NED.
DUITS-
200 km breeds zone
van de totale zons
verduistering
JRANKFQRT
LAND
7
f BELGRADO
5EBASTCP0
PARIJS
FRANKRIJK
MÜNCHEN
BOEKAREST
TURIJN
MARSEILLE
BOLOGNA
SLAWÊ.W» SOFIA
ANKARA
TURKIJE
GRIEKEN
LAND
Nederlandse
waarnemers
ITALI
p5lT|612Q9
(Van een medewerker)
I.L(?XI?EN; 13 febr- - In de vasten-
onet, die de aartsbisschop van West-
J™1"? W'lliam kardinaal Godfrey,
zondag m alle kerken heeft laten voor-
lezen, wekt hij de gelovigen op tot een
grote devotie tot de Heer en Zijn Kost
baar Bloed. Hoe aantrekkelijk en goed
?u„ d7otle 7 de heiligen ook moge
m< ?n ons toch vooral richten
l?i, wozenlijke geloofsobjecten," zo
Üw kardinaal zet in navol-
gf.„an pau® Joannes, uiteen hoe de
devotie voor het Kostbaar Bloed geheel
\Z'± ,s e.n verweven is met de li
turgie van de H. Mis.
vnWnf^fdinaai spoort de gelovigen ver-
riële hL r z 'n de vasten mate-
rinm- rtf u kmg?n op te leggen om daar-
UroI a bonSarlge te kunnen helpen over
5® wereld. In dit verband vraagt
aartsbisschop gehoor te geven aan
j oproep tot 'n gezinsvastendag op vrij
dag 24 februari.
Typisch Engels is de aanmaning van
de kardinaal hierbij ook de huisdieren
met uit te sluiten. „Wjj zouden hier ook
kunnen besparen op de kosten voor on
ze lievelingsdieren. Zij zouden er wel
bij varen als zij wat minder duur voed
sel kregen. Een mollige en verwende
poedel kon wel eens des te vrolijker
rondrennen na een magerder en een
voudiger dieet; een bezoek minder aan
de honden-friseur kan ook geen kwaad.
Als dit voorstel u vreemd toeschijnt,
sla dan op het boek Jonas, waarin wij
lezen dat bij de gedachte aan het drei
gende onheil de inwoners van Ninive op
het bevel van de koning en zijn rijks
groten de kreet aanhieven: Vasten voor
mensen en dieren." (Jonas, III, 7).
WASHINGTON, 14 febr. (Reuter)
President Kennedy heeft de benoeming
van de 53-jarige luitenant-generaal Ga
vin tot ambassadeur te Parijs bekend
gemaakt.
Gavin, die een der hoogste functies
bij het Amerikaanse ministerie van
landsverdediging heeft bekleed, heeft
in 1958 hieruit ontslag genomen in ver
band met meningsverschillen met de re
gering-Eisenhower over de ontwikke
ling van geleide projectielen.
Gavin verwierf zich grote faam in
de tweede wereldoorlog. In juni 1951
was hij chef van de generale staf der
geallieerde strijdkrachten in Zuid-Euro
pa.
LONDEN, 13 febr. (U.P.l.) Radio
Moskou heeft vandaag bekendgemaakt,
dat een Russische onderzoeker een
nieuw soort levend organisme heeft ont
dekt, dat voorkomt in de Stille, de In
dische en in de Atlantische Oceaan,
In de Engelstalige uitzending werd
gezegd, dat „het organisme bloedvaten
en een zenuwgestel heeft, maar dat de
ingewanden verder ontbreken."
Het organisme voedt zich, aldus radio
Moskou, door middel van een ingewik
keld systeem van vangsprieten. De
Russische onderzoeker zou ruim veer
tig exemplaren hebben gevangen. De
naam van de ontdekker werd niet" be
kendgemaakt.
In veel opzichten kan Venus met on
ze aarde worden vergeleken. Ze is on
geveer even groot, haar doorsnee is
12.400 kilometer, en de versnelling van
de Venus-zwaartekracht is aan haar op
pervlakte niet veel kleiner dan de ver
snelling die wij op aarde ondervinden.
Maar wanneer men verder vergelijkin
gen wil gaan maken is het veel moei
lijker. De planeet geeft niet makkelijk
naar geheimen prijs.
Dat we weinig weten van Venus is in
°„J Scringe mate te wijten aan het
onctoordringbaar dek van nevels en wol-
u i?aar omringt. Geen enkele
"faai beeL men nog door die meest
riD-o nlui bes,cherming tegen nieuwsgie-
rlptaii ,1 n kunnen dringen. Ieder
'n k'cur of vorm blijft zo voor
menen t°rgen' Alles wat wiJ weten of
der sten in Weten n Sebaseerd op veron-
wa*frn genwelke wel niet zonder
meen nmingen tot stand z'ïn gekomen,
maar onder zo moeilijke omstandighe
den zijn gedaan, dat het soms zeer las-
"g is ze goed te interpreteren.
Bij veel andere planeten heeft men
aan de beweging van oppervlaktedetails
de rotatietijd kunnen bepalen. Van
Vennus is net bekend hoe lang
de dag en de nacht er duren.
Er zijn metingen gedaan met
radiosterrenkundige instrumenten die
doen vermoeden dat de planeet
in veertien dagen ongeveer ronddraait.
Anderen staan een Venusdag voor van
225 dagen. In dat geval draait de pla
neet even snel om haar eigen as als
om de zon. Deze gebonden rotatieperio
de, die we ook bij onze eigen maan
kennen, zou het gevolg zijn van getijde
krachten. Eventuele details in het wol
kendek zouden misschien tot een be
slissing over de rotatietijd van Venus
kunnen voeren. De enkele details die
men waarnam hadden een te korte
duur, en gaven geen oplossing van het
raadsel.
Hoe de planeet eruit ziet is nog
De planeet Venus in een van zijn schijn
gestaltes, gefotografeerd door een 100-
inch telescoop van een Russische obser
vatorium. De Russen maakten deze foto
ter gelegenheid van de lancering van
hun ruimteschip naar Venus. (Telejoto).
veel moeilijker te zeggen. Het is niet
mogelijk, ook maar iets van de
oppervlakte waar te nemen. De om
standigheden waaronder men moet
meten, maken het onderzoek nog
moeilijker. Venus gaat uiterlijk drie
uur nadat de zon onder is gegaan,
ook onder. Als ochtendster komt ze
maximaal drie uur eerder op. In bei
de gevallen komt de planeet niet hoog
genoeg aan de hemel om de storingen
door onze dampkring klein genoeg te
maken. Uit het van de Venuswoiken
weerkaatste zonlicht worden door de
atmosfeer van de aarde allerlei golf
lengten weggenomen, waardoor de
waarnemingen bedorven worden. Ook
de onrust van de atmosfeer bederft
veel mogelijkheden. Altijd staat de
zon vrij dichtbij. Hierdoor is er steeds
een achtergrond van verstrooid zon
licht dat de metingen moeilijk maakt.
Venus is een van de twee binnenpla
neten. Zij en Mercurius beschrij
ven een baan om de zon die bin
nen die van de aarde iigt. Wij zien hier
in niets bijzonders meer, maar Gaiilei
die het ontdekte aan de schijngestalten
van Venus maakte er geschiedenis mee.
Wanneer de planeet de grootste af
stand tot de aarde heeft staat ze ten
opzichte van de aarde aan de andere
kant van de zon. Tot de aarde bedraagt
de afstand van Venus dan 257 miljoen
kilometer, is de planeet tussen de aar
de en de zon op haar kortste afstand
tot ons, dan is de afstand slechts 42
miljoen kilometer.
Ondanks de moeilijkheden die men
heeft bij de waarnemingen, kan men
toch wei iets zeggen over de gesteld
heid van de planeet. Het licht dat wij
haar zien uitstralen, en dat ons opvalt
door de mooie kleur, is oorspronkelijk
afkomstig van de zon. Zelf straalt Ve
nus geen licht uit. Het zonlicht wordt
door de atmosfeer en de wolken van
Venus iets geel gekleurd. Soms ziet
men op de grens van licht en donker
aan de Venusschijf donkere banden.
Men denkt die te moeten verkiaren als
variaties in de hoogte van de wolken
rond Venus. Het zijn dus geen ver
schijnsels van de oppervlakte. De at
mosfeer van de planeet waarin de wol
ken zich vormen strekt zich ook boven
de wolken uit. De samenstelling van die
atmosfeer is erg eenzijdig voorzover
men dat kan nagaan. Alleen kooldi-
oxyde heeft men met zekerheid aan
kunnen tonen. Wanneer boven de wolken
op Venus zuurstof en waterdamp voor
komen dan toch maar in heel geringe
mate. Hoe de samenstelling van de at
mosfeer onder de wolkenbanken is?
Wederom een raadsel.
Uit radiowaarnemingen heeft men af
geleid dat de temperatuur aan de op
pervlakte van de planeet omstreeks 300
graden Celsius moet zijn. Boven het
wolkendek is de temperatuur waar
schijnlijk onder nul. De wolken zelf
hebben een samenstelling die men nog
niet met zekerheid heeft kunnen ach
terhalen. Sommigen menen dat het wa
terdamp-wolken zijn en anderen dat
het stofwolken zijn. Vele astronomen'
Straal 6200 kilometer (inclusief
wolken).
Massa 0,82 X massa van aarde.
Gemiddelde afstand tot de zon
108,1 miljoen kilometer.
Minimale afstand tot de aarde
42 miljoen kilometer.
Maximale afstand tot de aarde
257 miljoen kilometer.
Omlooptijd om de zon 225 dagen
lengte van Venusjaar.
De rotatietijd is onbekend, misschien
ongeveer twee weken.
Voor zover bekend geen manen, maar
misschien zijn ze niet waarneem
baar.
Oppervlaktetemperatuur: ongeveer
300 graden Celsius.
Temperatuur van de atmosfeer bo
ven de wolken: lager dan nul gra
den.
Atmosferische druk aan de opper
vlakte wordt geschat op enkele
honderden atmosferen.
Toen de middenstanders in voor
oorlogse malaisejaren van de regering
vestigingsregelingen eisten, vroegen
zij die hulp ook werkelijk voor zich
zelf. Momenteel, nu het in de econo
mie aanhoudend mooi weer blijft, vr,a-
gen de middenstanders om een wijzi
ging van deze hulpmaatregelen, maar
velen van hen wijzen daarbij niet op
zichzelf, maar op de consument. In
het vestigingsbeleid is het accent ver
sprongen van het motief midden-
standssanering naar het zoveel on-
baatzuchtiger klinkende ideaal van de
zorg voor de consument.
Het valt ook niet te ontkennen, dat
in de omstandigheden van vandaag
inderdaad de belangen van de meest
dynamische groep onder de detail
handelaren inderdaad met die van de
consument samenvallen. Een elkaar
wederkerig voortduwende combinatie
van oorzaken heeft deze belangenge
meenschap van klanten en koningen
in het leven geroepen. Het vestigings
beleid van 1957 is gebleken een deug
delijke motor te zijn voor de sane
ring van de middenstand. Al spoedig
na de oorlog heeft men echter inge
zien. dat de technische en sociale
ontwikkeling buiten de directe mid
denstandssfeer zo snel gingen, dat het
vestigingsbeleid om een autoterm
te gebruiken op de motor remde.
Men hield de ontwikkeling niet bij.
De onstuimig groeiende verpakkings
techniek maakte het merkartikel mo
gelijk en verjoeg mèt de bruine punt
zakken en de door vliegen omzwerm
de suiker- en cacaoschappen ook een
groot gedeelte van de noodzaak tot
vakbekwaamheid van de winkelier
van het toneel. Deze ontwikkeling
stimuleerde weer het verlangen naar
zelfbediening, dat op zich weer ap
pelleerde aan de overweging van de
huisvrouw, dat langdurige samen
scholingen voor de toonbank zo geen
geld. dan toch in ieder geval bijzonder
veel onmisbare tijd gingen vergen. De
ene ontwikkeling had de andere in
neigen over naar de mening dat het
stofwolken zijn, waaruit het stof dan
ook bestaan moge. De Venusoppervlak
te denkt men zich bijzonder droog. Er
zullen ongetwijfeld in de atmosfeer van
Venus stormen voorkomen die de stof
wolken meevoeren en verplaatsen. Soms
ziet men een wolk zich boven de an
dere Venuswoiken uit verheffen.
YASSIADA, 14 febr. (Reuter) De
openbare aanklager in het proces tegen
de Turkse ex-regeringsleiders heeft de
doodstraf geëist voor oud-president Ce-
lal Bayar, oud-premier Adnan Menderes
en tien anderen.
De aanklacht berust op een incident
van vorig jaar, toen het regime-Mende-
res een trein liet stoppen waarmede de
leider van de oppositiepartii, Ismet Ino-
nu reisde.
Het is de derde maai tijdens het
proces dat voor Menderes de dood
straf is geëist. Voor Bayar is het
de tweede maal.
De tien andere beklaagden zijn zeven
gewezen democratische afgevaardigden
uit de provincie Kayseri, de gewezen
gouverneur van die provincie, de ge
wezen regionale opperbevelhebber ge
neraal Kamal Cakin en de vroegere in
specteur van de nationale veiligheids
dienst. Ronabar.
De openbare aanklager verzocht
voorts de aanhouding, berechting en ter
doodveroordeling van de gepensioneer
de generaal Suat Kuyas. Hij vroeg vrij
lating voor één beklaagde.
BRUSSEL, 14 febr. (UPI) De Bel
gische senaat heeft het ontwerp „Een-
heidswet" met 97 tegen 63 stemmen bij
6 onthoudingen aanvaard. Het wets
ontwerp zal nu voor ondertekening
naar koning Boudewijn worden gezon
den. Hierna zal de wet in de staats
courant worden gepubliceerd.
haar kielzog. Lokken merkartikel en
verpakkingstechniek de zelfbediening
uit, de zelfbediening noodzaakt weer
tot nieuwe verpakkingen, zodat men
tenslotte belandt in de hoogst effi
ciënte en onpersoonlijke sferen van
bedrijfsvormen waarvoor in Neder
land zelfs nog geen woorden gewas
sen zijn, namelijk de one-stop-shop-
ping en de supermarket, waarbij' let
terlijk alles, uitgezonderd nog het
personeel, in plasticvliezen gehuld
gaat. Voor deze ontwikkeling heeft
staatssecretaris Veldkamp met grote
zin voor de realiteit het licht op groen
gezet, nadat hij in de vestigingswet
bedrijven 1954 reeds het waarschu-
wingssein voor een dergelijke ont
wikkeling gegeven had.
De middenstand in de levensmid
delensector ontdoet zich van het taaie
ongerief van al te beperkte assortimen
ten en al te sterk gevestigde econo
mische belangen, welke slechts zin
hadden in de jaren toen een leger
van beunhazen aan het debiet knaag
de.
Wie nagegaan heeft hoe verre
gaand de assortimenten verbreed wor
den, komt tot de conclusie, dat er
schot in de zaak zit. Voor sommigen
zal dat „schot pijnlijk aankomen.
Wie op verstandige wijze een grens
trekt, mag er op rekenen, dat aan bei
de zijden van die streep gesputterd
wordt. De belangrijkste overweging
op dit moment is. dat de staatssecre
taris progressief doch bepaald niet
onstuimig te werk gegaan is. De
vraag is of de middenstanders zelf
met overleg en geleidelijkheid te
werk zullen gaan bij het gebruik van
de grotere mogelijkheden die nu ge
schapen zijn.
Als men de reacties in deze krin
gen beluistert, wordt men vooral ge
troffen door de commentaren van de
groep van zeer kleine ondernemers en
die van de grootste, althans van de
snelst vooruitstrevende. Het socialis
tisch getinte Verbond van Midden
standsverenigingen mag representa
tief heten voor de dwergbedrijven,
een groepje dat altijd op de tenen
staat om de microfoon van de Partij
van den Arbeid te begillen. De be
slissingen van de staatssecretaris heb
ben deze groep verontrust en dat is
begrijpelijk genoeg. Wat moet immers
een zeer kleine winkelier aan met het
grote assortiment dat hem nu geboden
wordt. Dat is technisch en econo
misch niet altijd te behappen. Hij
heeft er de ruimte niet voor. De nieu
we regeling is bij uitstek voor dege
nen, die hun winkel wat ruimte en in
deling betreft daarop hebben inge
richt. Vandaar dan ook de teleurstel
ling van de Vereniging van Zelfbe-
dieningsbedrijven, die de staatssecre
taris eigenlijk nog lang niet progres
sief genoeg vindt
De nieuwe vestigingsbesluiten ha
ken in op de dynamiek van het leven,
maar grote gedeelten van -het bedrijfs
leven zijn zelf op die dynamiek nog
niet ingesteld. Dat geldt voor de
grootte en de ligging van de winkels,
die in oude maar soms ook in nieuwe
re wijken nog de structuur der oude
normen weerspiegelen. Dat gaat trou
wens ook op voor de onderlinge rege
lingen, zoals melksaneringen, vrije
middagen, en waterdichte vakantie
regelingen, die wellicht niet alle tegen
de storm van een grotere concurrentie
bestand zullen zijn. Van de gevolgen
van een eventuele opheffing van de
verticale prijsbinding spreken we dar
nog maar niet. We zullen zien. Zon
der moeilijkheden zal het in ieder ge
val niet gaan, maar wie anders ver
wacht had mag zijn vinger opsteker
Soms zendt Venus radiosignalen uit.
Geen mooie geluiden maar kortstondi
ge flitsen, gekraak. De oorzaak daar
van wil men zoeken in enorme on
weersbuien iri de Venusatmosfeer waar
bij de optredende bliksem de radiosig
nalen uitstuurt.
Uit een periodieke terugkeer van die
radiouitbarstingen, periode ongeveer
veertien dagen, wil men tot een om-
wentelingstijd van twee weken voor Ve
nus besluiten. Het is niet te verwach
ten dat vulkanisme op Venus voorkomt
en oorzaak is van het radiogeruis.
Venus heeft mogelijk, en dit ver
onderstelt men met grote mate van
waarschijnlijkheid, een magnetisch
veld dat vele malen sterker zou zijn
dan het aardmagnetisch veld. Wan
neer dat zo is kan men verwachten
dat ook rond de planeet Venus een
of meer gordels met gevaarlijke stra
ling zijn ontstaan. Voor toekomstige
ruimtereizigers, wanneer die ooit zo
ver komen, een reden bij Venus ge
ducht op te passen. Wanneer Venus
inderdaad een sterk magneetveld heeft,
dan kan men ook de verschijnselen die
daarmee samenhangen, zoals onder
andere aurora-effecten, verwachten.
Iedere waarneming die enig licht kan
doen schijnen onder het wolkendek van
Venus kan van grote betekenis zijn.
Maar ondanks het feit dat, zoals ge
meld, de nu naar de planeet snellende
ruimteraket een sovjetvlag in metaal
aan boord heeft en men dus zou kunnen
veronderstellen dat een landing be
ter botsing op Venus in de bedoe
ling ligt, vraagt men zich af of men
daarvan veel wijzer zou kunnen wor
den. Het Ijjkt beter de raket Venus te
doen naderen en de planeet op afstand
te bezichtigen. Maar misschien zullen
we tegen mei, wanneer de planeet be
reikt moet worden, voor verrassingen
komen te staan. Voorlopig zullen we
moeten afwachten hoe succesvol in we
tenschappelijke zin deze onderneming
wordt. Technisch belooft het een grote
prestatie te worden.
ST. L. TH. J- VAN AGT
In Moskou werd het nieuws van de lancering van de Venus-raket per bulletin
aan de bevolking medegedeeld. Warenhuisverkoopsters lezen de eerste benemen.
