Kerk eind in Hongarije aan het van haar concessies? Zuid-Afrika blijft lid van het Sterling-gebied ■■■Rl Portugees-Spaans beraad over houding jegens V.S. RENNIES Een goede belegging: aandelen Vereenigd Bezit van 1894Vermogen ca. f 75.000.000.- OPZIENBARENDE BRIEF VAN MGR. GRÖSZ De aartsbisschop van Kalocsa vraagt te worden opgesloten U hoeft geen Gronings Prinsenhof wordt museum Premier Verwoerd op bezoek bij koningin Elizabeth Zwevend debuut van de Griekse Comet Moien verhuist Na anti-Portugese stem van Amerika in Veiligheidsraad Vergeefs overleg met Gyula Kallai angst te hebben Vrijspraken in proces te Madrid 2.500 ontslagen bij Borgward Herdenking van slag bij Chatham VERHOOG UW OMZET door SYSTEMATISCH VERKOPEN Mr. H. Wiessing overleden voor Brandend Maagzuur Als V maar Bennies bij de band hebt De Limburgnaar Engeland SIERRA LEONE IN GEMENEBEST Vader liet dochter stelen Een jaar opgelegd VRIJDAG 17 MAART 1961 PAGINA 7 (Van een redacteur) Begin vorige maand heeft depo- litie van de Hongaarse Volks republiek bekendgemaa «ij een komplot zou hebbe" pjiieheid dat was gericht tegen de veiligheid Van de staat. De namen werden ge publiceerd van elf Gearresteerd verband hiermee waren gearresteerd. Het waren de leider van het kom- plot. Silvester Koermendi, die in de Tweede Wereldoorlog kapitein bij een tankeenheid is geweest, verder een vrouw, Maria Bolzar (de vroe gere gravin Domonkos Zichy) en tenslotte negen katholieke geeste lijken: vijf wereldheren uit Boeda pest (ïstvan Tabodi, Laszlo Ikvai, Laszlo Kiss, György Loelei en Györ- gy Pecsi), één uit Pees (ïstvan Csonka), een Cisterciënser uit Boe- da.pest (Oedoen Barnai), een Cister- siënser uit Szekesfehervar (György Detre uit Ronai) en dan nog een re gulier geestelijke, waarvan niet be kend is tot welke orde hij behoort (Cenoen Lenardl). 'n mannelijke borrel voor mensen met pit (Ad venen He) Het feit, dat deze arrestaties bekend Konden worden zonder dat er een hoorbaar protest kwam zitter van de van de voor- Hongaarse conferentie Van bisschoppen, deed de Londense „Times dezer dagen de vraag stellen, of die voorzitter ,mgr. József Grösz, aartsbisschop van Kalocsa, een „col- Iaborateur" was of misschien een zieke man, wiens weerstand verzwakt is door een verblijf van enkele jaren ln de gevangenis. „Dient hij", aldus Londense blad, „het bewind van ivadar om het zodoende in staat te stellen aan te tonen, dat er in Honga rije geen kerkvervolging is? Of steunt hij het (bewind) slechts inschijn, omdat hij ervan overtuigd is, dat hij slechts op die manier de belangen van zijn Kerk het best kan behartigen?" Advertentie Uan dooft U 't vuur in oog_ wenk, stilt U de snerpendste pijn nog vóór ze goed kan door zetten. Steek daarom altijd 'n paar Rennies bij U. Ze zijn een voor een hygiënisch verpakt en U kunt ze innemen zonder dat iemand er weet van heeft. Geen glaasje water, geen vieze smaak. Integendeel, doodgewoon laten •Rielten op Uw tong. En als tJw speeksel met de wondere Rennies-oplossing Uw maag bereikt, is de brand op slag ge- Ti Ir,doofd. Mgr. József Grösz Het desbetreffende artikel in „The Times" droeg het opschrift „Raadsel van een Hongaars Prelaat" en er is inderdaad meermalen aanleiding ge weest de houding van mgr. Grösz op zijn minst raadselachtig te noemen. Het sterkst was dat misschien het evai, toen o.m. „The New York 'imes" op 13 april 1958 een foto publiceerde, waarop men mgr. Grösz met een brede glimlach de hand zag drukken van niemand minder dan Nikita Khroesjtsjev, de man die als geen ander verantwoordelijk is voor de bloedige onderdrukking van de Hon- gam-se vrijheidsbeweging van eind Uit de begeleidende berichten bleek, dat mgr. Grösz de Russische leider had ontmoet op een receptie in Boedapest en dat hij daar ver schenen was in gezelschap van z.g. „vredespriesters" als Berestoczy, Horvath en Mathe, die zich niet hadden gestoord aan het verbod, hun door het Vaticaan opgelegd, om lid te zijn van het Hongaarse parlement en die deswege automatisch waren geëxcommuniceerd. De „Osservatore Romano" zocht de verklaring voor het optreden van mgr. Grösz in het ontbreken van wils vrijheid. In een artikel van 24 april 1958 schreef het blad: „In Hongarije zijn de katholieken nagenoeg allen de gevangenen van het bureaucratische en politie-apparaat, zelfs al lijkt het, of zjj persoonlijke vrijheid genieten". Mgr. József Grösz ,die nu 73 jaar is, is sedert 1943 aartsbisschop van Kalocsa. De verhouding tussen de Kerk en de commu nistische staat was in december 1948 zo slecht geworden, dat de Hongaarse primaat, József kardinaal Mindszenty, op de Tweede Kerstdag in zijn paleis te Esztergom werd gearresteerd. De zelfde beschuldigingen, die tegen de kardinaal werden ingebracht (samen zwering tegen de staat, spionage, mensen- en deviezensmokkel)deden drie jaar later opnieuw dienst tegen mgr. Grösz, die 15 mei 1951 .samen met zijn secretaris, was gearresteerd. Het vonnis tegen de aartsbisschop van Kalocsa luidde: vijftien jaar gevange nisstraf. Daarvan heeft hij er vier uitgezeten. Eind 1955 werd hij op vrjje voeten gesteld en in mei van het volgende jaar deelde premier Hegedüs hem mee, dat hij zijn aartsbisschoppe lijke zetel weer mocht innemen. De veronderstelling van de Londense „Times", dat de gezondheid van mgr. Grösz tijdens zijn gevangenschap Is geknakt, steunt o.m. op de belofte, die hij toen in ruil voor de mededeling van premier Hegedüs heeft afgelegd. Hij zegde toe te zullen streven naar een verbetering van de betrekkingen tussen Kerk en staat. Voorts wilde hij een „trouw en toegewijd zoon ijn van mijn vaderland, de Hongaarse Volks republiek". Van mgr. Grösz zijn uitspraken Bekend, waaruit men zou kunnen af- en dat hjj de Hongaarse opstand veroordeelde, protest aantekende tegen uf„—*?'spr,ekinS van de Hongaarse - or de Verenigde Naties en honw^ïimg« b.etuigde met de land- bouw-collectmsatie. De aartsbisschop _L0csa ls in 1957 onderscheiden IwVftrL Van j e hoogste nationale decoraties, omdat hij, aldus de offici ële mededeling, „het begrip tussen Kerk en staat" had „bevorderd" Aan gezien de primaat van Hongarije, kardinaal Mindszenty, sinds de opstand van 1956 politiek asy] geniet in de Amerikaanse ambassade te Boedapest, berust de dagelijkse leiding van dé Hongaarse conferentie van bisschop pen bij mgr. Grösz. In deze hoedanig heid heeft hij aan de vooravond van de verkiezingscomedie van november 1958 de gelovigen opgeroepen steun te verlenen aan het volledig door de communisten gedomineerde „Vader landse Volksfront". Op 9 november kwam hij zijn oproep persoonlijk voorlezen in de Szent ïstvan Basilika te Boedapest en volgens een bericht van United Press International van die dag be gonnen de gelovigen toen demonstra tief te kuchen, te schuifelen en zelfs te roepen. Twee jaar geleden, op 24 april 1959, heeft mgr. Grösz samen met acht andere prelaten (o-w. de bisschoppen van Pees, Csanad, Szkesfehervar en Szombathely) in het parlementsgebouw de eed op de staat en de grondwet afgelegd m handen van president ïstvan Dobi. In het officiële mededelingenblad, dat de Hongaarse communistische ambassade te Parijs in West-Europa verspreidt, „Nouvelles de Hongrie", Jvf,r'd vorig jaar januari een samen- vattmg gegeven van de toespraak, die hii v- °sz °P de Nienuwjaarsreceptie J Karoly oit (het stalinistische hoofd hot ri afdeling Religieuze Zaken bij ngaarse ministerie van Cul- wtL l°t hebben gehouden. Daarin keurt w °-m-: "Da katholieke Kerk het orulet iocJalisme goed en steunt uftéam? bot het weiztin en de voor- Srfe iSfa o 1 ont van de mensen, onder wie dus ook de gelovigen". De^oL„ondense "Times", die dezer gewag maakte van de arrestatie van de negen Hon- j esteiyken, waarvan in de aanhef van dit artikel sprake is, analyseerde de toestand aldus: „In deze situatie staat de Kerk die het ontbreekt aan een realist van de statuur van de Poolse kardinaal Wyszynski en die gevangen is tussen de beide uitersten van kardinaal Mindszenty's volstrekte verwerping en aartsbisschop Grösz, meegaandheid veel meer bloot aan het gevaar, dat de regering slaagt in haar opzet de clergé innerlijk te verdelen". Bij de arrestatie van de negen geestelijken is het de laatste tijd overi gens niet gebleven. De Hongaarse politie heeft bij duizenden priesters en voormalige godsdienstleraren huis zoeking gehouden. Kennelijk is het de bedoeling van de communisten het godsdienstonderwijs een vernietigende slag toe te brengen. Tot tweemaal toe hebben de bisschoppen van Hongarije onderhandelingen gevoerd met de eerste Hongaarse vice-premier, Gyula Kallai, die de reputatie heeft nogal gematigd te zijn. Maar Kallai plaatste het episcopaat voor een onmogelijk alternatief: ofwel een nog nauwere samenwerking met het regime, of in perking van de werkzaamheden van de Kerk op het gebied van het onder wijs. Beide eisen hebben de bisschop pen naast zich neergelegd. Het heeft er alle schijn van, dat mgr. Grösz thans ls gekomen aan het eind van zijn concessies. De gevaren, die de „Times" signaleerde, zijn nu ook onderkend door de aartsbisschop van Kalocsa. Woensdag jl. meldde het Katholiek Nederlands Persbureau uit Boedapest, dat mgr. Grosz een brief heeft geschreven aan minister-presi dent Münnich, waarin hij zich volledig vereenzelvigt met de negen gearres teerde geestelijken. „Jarenlang zijn ztJ mijn medewerkers geweest en ik sta persoonlijk in voor alles, wat zij in de afgelopen tijd hebben gedaan. Als deze priesters worden veroordeeld, moet ik ook veroordeeld worden. Ik verzoek u daarom mij te arresteren en mij op te sluiten evenals mijn vrienden MADRID, 17 maart (ATP) Van officiële zijde is bevestigd, dat zeven van de acht beklaagden in het zoge naamde „proces der intellectuelen" in Madrid zijn vrijgesproken. De achtste beklaagde, Anton Menchaca-Careaga, burggraaf van Bahia Honda, is ver oordeeld tot een jaar gevangenisstraf en een geldboete van 25.000 pesetas. Men meent overigens dat hij zijn gevangenisstraf niet zal uitzitten op grond van de amnestiewet, die ter ge legenheid van de kroning van paus Jo hannes XXIII werd afgekondigd voor straffen van minder dan twee jaar. Tot de zeven vrijgesprokenen beho ren professor Enrique Tiernogalvan en de schrijver Dionisio Ridruejo. BREMEN, 17 maart (UPI) De raad van bestuur van de Borgward-automo- bielfabrieken heeft de bedrijfsleiding gemachtigd maximaal 2.500 man te ontslaan. Er zijn momenteel 19.000 man in dienst bij de Borgward-combinatie Borgward, Goliath en Lloyd. De raad van bestuur is tot de con clusie gekomen dat een aantal ontsla gen nodig is om een verdere structu rele verbetering in het bedrijf te waar borgen. Ook meende men dat het de ontslagenen geen moeite zou kosten an der werk te vinden. Eind januari maakte Borgward be kend dat het in financiële motilijkhe- aen verkeerde. De enige aandeelhouder Carl P. Borgward, tevens oprich- *er „v?n. de fabriek, moest aftreden en de tabriek werd genaast door de West- duitse deelstaat Bremen. (Van onze Londens correspondent) LONDEN, 17 maart De Nederland se ambassadeur alhier Baron Bentinck, hield gistermorgen in zijn ambtswo ning een receptie voor de marine-re- jaCxr^Jeni va,n de Britse pers en voor de Nederlandse perscorrespondenten in Lionaen, zulks ter voorbereiding van een zeer bijzondere gebeurtenis welke de volgende week zal zijn. De Britse vloot- autonteiten hebben besloten het op Chatham aan de Medway gebaseerde marmecomrnando de „Nore" op te hef fen. Deze opheffing geschiedt volgende f6 „mel enige plechtigheid. Aangezien de Nederlandse vloot de eni ge ter wereld is welke er ooit in is ge slaagd een invasie te verrichten in En geland (als men tenminste de Noor mannen buiten beschouwing laat), na melijk toen Michiel de Ruyter grote aanriehtte na de Medway te zijn besloot de Britse marine PÜ u',z°bderlijk fraaie gebaar te ma- Hiion Nederlandse marine uit te no- rfi „1 oorlogsschip te zenden om gbeden verbonden aan de op- j van bet eeuwenoude commando van de „Nore" bij te wonen. en van onze meest moderne torpe dojagers, de „Limburg", zal onder be- van kapitein ter zee jhr. De Jonge van Ellemeep en met schout bij nacht „■?ro2-> s van Steenwijk aan boord, van 23 tot 27 maart een bezoek bren- hot aan Cbatham ter herdenking van het feit dat De Ruyter in 1667 het fort van sheerness veroverde en de Britse vloot aan flarden sloe. Tijdens de receptie van gisteren hield de heer Charles Wilson, een historicus verbonden aan de universiteit van Cam bridge, een korte uiteenzetting over de betrekkingen tussen de marine van Brittannië en Nederland, uiterst vrien delijke betrekkingen welke slechts tij delijk werden onderbroken door de oor logen van de zeventiende eeuw. De heer Wilson, die Engeland grootste expert is op het gebied van Anglo-Nederlandse betrekkingen, memoreerde eveneens de indrukwekkende rol van de Nederland se vloot in de laatste wereldoorlog. (Advertentie) N.V. DISTILLEERDERIJ VAN J. J. MELCHERS Wz. SCHIEDAM (Van onze Londense correspondent) LONDEN, 17 maart Premier H. Verwoerd van Zuid-Afrika bracht in de loop van gisteren een beleefdheidsbe zoek aan de koningin van Brittannië om haar formeel en persoonlijk mee te delen dat hij zich genoopt heeft gezien het Zuidafrikaanse verzoek om weder- toelating tot het Gemenebest, na de proclamatie van de republiek op 31 mei a.s., in te trekken. De Zuid afrikaanse premier woonde gisteren normaal de zittingen van de conferen tie van de Gemenebestlanden bij, tij dens welke o.m. werd besloten om Sier ra Leone, dat op 27 april a.s. de onaf hankelijkheid verkregt toe te laten tot het Gemenebest. Gisteravond bood de koningin aan alle Gemenebestpremiers een diner aan in het Buckingham-pa- leis. Ook hierbij was dr. Verwoerd te genwoordig. In het Lagerhuis besloot de regering na een bespreking met de oppositielei ders om de volgende week woensdag een debat te wijden aan het uittreden van Zuid-Afrika, een debat van het soort dat waarschijnlijk niet gevolgd zal worden door een stemming. In een enigszins terneergeslagen Lagerhuis ver klaarde Macmillan gistermiddag dat het besluit van Afrika hem ten zeerste speet. Hjj verklaarde te hopen, dat het in de toekomst mogelijk zal blijken dat Zuid-Afrika wederom deel uitmaakt van het Gemenebest. Gaitskell, leider van de oppositie, meende dat men te doen had met wellicht de grootste kri- sis in de geschiedenis van het Gemene best, maar hij meende niet dat dit het begin betekende van de ondergang van het Gemenebest. Integendeel, de theo rie en de praktijk van de apartheids politiek in Zuidafrika waren een voort durend affront voor de overgrote meer derheid van de andere leden van het Gemenebest. De Gemenebestconferentie bereik te gisteren een overeenkomst omtrent een gezamenlijke verklaring betref fende ontwapening. Deze verklaring zal worden opgenomen in het slot' communiqué, dat vandaag is opge steld in de laatste zitting van deze conferentie. Men besprak eveneens de structuur van de Verenigde Na ties en was het er over eens dat er niets te zeggen viel ten gunste van het Russische voorstel voor een drie hoofdig secretariaat. Men verwierp de Russische aanvallen en kritiek od de heer Hammarskjöld. Na de ochtendzitting van gisteren legde dr. Verwoerd een verklaring af voor de vertegenwoordigers van de Brit se en buitenlandse pers. H(j zei dat het einde van het lidmaatschap van Zuid- Afrika niet de minste verandering zal brengen in de goede betrekkingen en de vriendschap tussen Zuid-Afrika en Grnn Brittannië. Zuid-Afrika zal lid blijven van het Sterling-gebied. En indien Brit tannië bereid is de bestaande handels betrekkingen tussen beide landen te handhaven tot beider voordeel, zouden schikkingen kunnen worden getroffen van hetzelfde soort als die wflke eel den voor de betrekkingen tussen Brit tannië en de Ierse republiek (Reuter) Premier Verw'oerd heeft ook meegedeeld, dat hij zijn voorgeno men bezoeken aan Parijs en Bonn heeft afgelast omdat hij na de Gemenebest conferentie zo spoedig mogeliik naar zjjn land wil ter%ker!n.Tn eln pers conferentie legde hq er nog eens de na druk op, dat hq zich op de Gemene bestconferentie zo bereidwillig mogeliik had getoond, maar dat hem, gezien de scherpe aanvallen op zjjn beleid van de kant van Nehroe, Balewa en Nkroema niets anders overbleef dan de aanvrage 9m verlenging van het lidmaatschip in te trekken. v Ten bewijze van zijn goede wil deelde Verwoerd mee, dat hij zich met de volgende passage in het communiqué d&t na d© cönfGrGnti© zou wordGn etg- publiceerd, akkoord had verklaard- „Andere premiers betreurden en le'. verden scherpe kritiek op de rassen politiek van de Zuidafrikaanse regering die volgens hen een aanzienlijke maté van rassendiscriminatie inhoudt. Deze politiek heeft naar hun oordeel in de harten van miljoenen mensen over de gehele wereld bezorgdheid gewekt." Het fraaie, midden In het stads centrum van Groningen gelegen Prinsenhof-complex zal geschikt worden gemaakt voor museum. Een eerste stap in de realisering van de plannen is het besluit een ontwerp met kostenraming te laten vervaar digen. De oud-hoofddirecteur van het Rijksmuseum te Amsterdam, jhr. dr. D. C. Röell zal de restauratie en de inrichting van het museumcomplex op zich nemen. Voor de bouwkundige vormgeving zal ir. J. J. M. Vegter uit Leeuwarden worden aangetrokken. Naar schatting zal het nog ongeveer vijf jaren duren voor de plannen ge realiseerd zijn en het Groninger Mu seum voor Stad en Lande verhuisd zal zijn uit het oude gebouw aan de Praediniussingel naar het gerestau reerde Prinsenhof-complex. Als het plan gereed is moet het namelijk nog de goedkeuring hebben van gemeente,' provincie en rijk. Eerst dan kan er gebouwd worden. Museum-directeur W. Jos de Gruy- ter hoopt op spoedige aanpak en met hem de employé's, die dagelijks ge confronteerd worden met gebrek aan ruimte en outillage. Wanneer er ten toonstellingen worden gehouden moet een gedeelte van de permanente col lectie worden opgeborgen in de de pots in de kelder. Daar komt bij, dat de collecties in de loop der jaren aan zienlijk zijn uitgebreid, de tentoonstel lingsactiviteit belangrijk is toegeno men en niet te vergeten het aantal bezoekers enorm is gestegen. Het museumgebouw is een schep ping van de toenmalige rijksbouw meester C. H. Peters en was om streeks de eeuwwisseling wel geslaagd Maar nu is er veel te weinig expo sitieruimte, mist men een aula, gar derobe en de nodige toiletten. Het ge bouw is verder erg vervallen en zal, als het leeg komt, wel gesloopt moe ten worden. De museum-activiteit wordt door dit alles v/el geremd. Groningen als cul tureel centrum heeft een goed geou tilleerd museumgebouw dringend no dig. Het Prinsenhof-complex is een sfeer volle plaats voor een museum. Het ge bouw dateert uit de middeleeuwen, al heeft het van de zestiende eeuw tot begin negentiende eeuw ingrijpende veranderingen ondergaan. Volgens de voorlopige plannen kun nen de afdelingen geschiedenis, oude kunst en kunstnijverheid, behalve de ceramiek, er zodanig worden opge steld, dat er nog ruimte over blijft voor de toekomstige aanwinsten. De laat achttiende eeuwse aanbouw in de binnenplaats, welke generlei histori sche of esthetische betekenis heeft, zou dan plaats kunnen maken voor een grote, centraal gelegen ruimte ten be hoeve van tijdelijke tentoonstellingen. In ae vleugel, welke momenteel in ge bruik is bij de stichting „Centraal Wo- ningbeheer", kunnen worden onderge bracht een prentenkabinet met expo sitiegelegenheid en bureaus voor di rectie en administratie. Het natuurhistorisch museum zou kunnen worden ondergebracht in de voormalige stalgebouwen aan de Turf- straat. Verder is het noodzakelijk een nieuw gebouw te stichten, waarin on dergebracht kunnen worden de afde lingen moderne kunst en ceramiek, verder de aula, het restaurant, de pe dagogische afdeling, de depots en de werkplaatsen. llllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIlllIllllllllllllllllllillllilllllllllll' Aan een aantal gasten heeft de Griekse luchtvaartmaat schappij „Olympic Airways" haar Comet 4 B Jetliner voor gesteld, het toestel dat van 4 april af een geregelde verbinding zal onderhouden tussen Amsterdam en Athene. Vier maal per week zal deze lijndienst via Frankfort en Zürich worden uitgevoerd. Het voorstellen geschiedde volgens de regels, zoals die in de luchtvaart gebruikelijk zijn. De Cornet 4 B moest natuurlijk in actie komen. Zij tilde de nieuws gierigen onberispelijk naar grote hoogte en vloog bij een kruissnelheid van 875 km per uur tevreden knor rend boven het vaderlandse labyrint van lichtjes en vlekjes. Zo'n speciale vlucht moet ook iets bijzonders hebben en het dient gezegd dat de goden de Nederlandse manager van Olympic Airways, de heer A. Brokx, genadig waren en hem het mooist denkbare weer bezorgden. Zijn „dinner by skylight" werd derhalve een zwevend avontuur met de lichte tinteling van Champagne Moët et Chandon en de heerlijke zilte bij smaak van Homards Frais de Zélande die natuurlijk door beeldschone Grieksen op het bord werden gelegd. De Cornet 4 B deed lekker mee aan dit festijn en wekte af en toe zelfs de indruk iets te ver te gaan door gewoon boven de werkelijkheid te willen vliegen. Dat leek vooral op de momenten dat het toestel in een scherpe wending een vlucht naar de kosmos simuleerde, het venijnige lichtpunt van Venus als een groot, boos cyclopenoog op ons bord ge richt. Waren wij Odyssee geweest, we hadden het dichtgegooid met Tomates Farcies Joinville, nu sipten wij tevreden aan onze witte Santa Hélèna en hadden even de illusie héél ver weg te zijn toen de Griekse gezagvoerder wanhopige pogingen deed om de naam van de stad Groningen uit te spreken maar in zjjn oprechte ijver niet verder kwam dan een paar wonderlijke en met geen mogelijkheid nader te omschrij ven klanken. Met de naam Amster dam ging het beter, gelukkig maar want zo'n gezagvoerder is geen post duif die op zijn instinct de weg terug vindt. De Griekse Comet 4 B maakte een feilloze landing op de luchthaven Schiphol, waar zij straks haar eigen plaats onder de vogels van allerlei pluimage zal innemen. De gunstige ontwikkeling van de industrialisatie in Leeuwarden is er de oorzaak van dat een van de laatste nog overgeble ven windmolens uit de omgeving van de stad plaats zal moeten maken voor een buitenlandse fabriek. De molen staat in het zuidwestelijke uit breidingsgebied van de de stad en zijn taak bestond vroeger in het be malen van een deel van het grondge bied van een waterschap, geheten „Het Huizumer Oud- en Nieuwland". Als gevolg van de stadsuitbreiding werd echter het te bemalen gebied steeds kleiner en nadat de omliggen de terreinen in gebruik waren geno men als industrieterrein, werd de mo len op deze plaats als bemalingswerk tuig geheel overbodig. De gemeente Leeuwarden kocht vo rig jaar de watermolen, om hem zo mogelijk nog als landschapsschoon te behouden. Het bleek al spoedig dat deze molen aan de Zwette (even ten noorden van het Van Harinxmaka- naal) op kosten van de gemeente moest worden bewaakt, om algehele vernieling door de jeugd te voorko men. Deze permanente bewaking vergt een bedrag van 3600 gulden per jaar. Handhaving van de molen op de be staande plaats blijkt nu echter ook niet mogelijk, omdat de grond binnen kort als industrieterrein dienst zal moeten doen. De molen zal moeten wijken voor de Saunders Valve Com pany uit Monmouthshire (Wales), die zich bezig houdt met de vervaardi ging van metalen afsluiters voor in dustriële doeleinden en in Leeuwar den een industriehal krijgt van dui zend vierkante meter, met een ter rein van twee hectare voor eventuele uitbreiding. In de laatstgehouden raadsvergade ring is nu een voorstel van B. en W. in behandeling geweest om de water molen te verplaatsen naar een toe komstig recreatiegebied ten oosten van de stad, de „Froskepólle". Men is voor een groot deel met de beno digde grondwerken en beplantingen in dit 22 hectare groot stuk natuurgebied reeds gereed. Door verplaatsing van de molen naar de „Froskepólle" kan daar een geplande uitgave van 9.000 gulden voor een elektrisch gemaaltje worden bespaard. Voorts vervallen daar de jaarlijkse bewakingskosten van thans. De kosten van verplaatsing, inclu sief het vervoer op zolderschuiten het maken van een nieuwe fundering, het slopen van de oude fundering, algehe le restauratie, waarin begrepen het vernieuwen van de rietbedekking, het aanbrengen van een muurtje en het herstellen van de wieken, het leveren en plaatsen van een nieuwe stalen vij zel, en het. schilderwerk, worden in totaal geraamd op 42.000 gulden. In de raadsvergadering, waarin en kele kapitale voorstellen, o.a. de bouw van een basculebrug voor ruim ander half miljoen, met een droge tik onder de voorzittershamer doorgingen, is breedvoerig, langdurig en emotioneel over het voorstel tot verplaatsing van de molen gesproken. Sommige raads leden wilden eerst per se zien vastge steld hoe groot de subsidies van rijk en provincie zouden worden en een van hen vond de verplaatsing een te rugzetten van de klok. Men laat ook geen postkoetsen meer rijden, alleen omdat het een mooi gezicht is. De meerderheid van de Taad bleek ech ter het plan tot verplaatsing goed te kunnen waarderen en het voorstel werd tenslotte aangenomen. llliillllllllillilllllllllllllliiiiliiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin y v~" N x if--. 5, '.jiSJ De Griekse Cornet van de Olympic Airways" op het eiland Rhodos. Advertentie) Alleen de meest doelmatige methode is interessant voor Uw onderneming. Wendt U voor vrijblijvende inlichtingen tot BUREAU VERKOOPBEVORDERING VlUl BUSSUM POSTBUS 107 TELEF. 02959 12120 WASHINGTON, 17 maart (Rtr. UPI) Volgens zeer betrouwbare zegslieden te Washington hebben Spaanse en Por tugese ministers gisteren in Lissabon overleg gepleegd over hun toekomstige houding ten opzichte van de samen werking met het westen. Aanleiding hiertoe zou het feit zijn dat de Vere nigde Staten in de Veiligheidsraad ge stemd hebben voor ien resolutie be treffende de Portugese „provincie" Angola. De Portugese regering, aldus de zegs lieden, verwachtte begin deze week al dat de V.S. zouden stemmen voor de resolutie waarin op hervormingen in Angola werd aangedrongen. Het was niet meer dan natuurlijk voor de Por tugese regering om deze kwestie met de Spaanse regering te bespreken. Het Portugees - Spaanse Bondgenootschap vereist dat beide landen elkaar raad plegen over belangrijke kwesties. Een woordvoerder van het Portugese ministerie van buitenlandse zaken heeft inmiddels zijn „spijt" uitgesproken over het feit dat de Verenige Staten „samen met de Sovjet-Unie" voor de resolutie hebben gestemd die een onderzoek naar de toestanden in Ango la beoogt. „De Amerikaanse houding heeft bijzonder grote bezorgdheid voor de toekomst gewekt". De Amerikaanse regering heeft op nieuw op Portugal een beroep gedaan alle inwoners van Angola, geleidelijk aan politiek, economisch en sociaal tot ontwikkeling te brengen. In een verklaring, uitgegeven door het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse zaken, wordt gezegd dat een dergelijke krachtsinspanning van Por tugal „thans gebiedend noodzakelijk" AMSTERDAM, 16 maart Vandaag is op 82-jarige leeftijd overleden mr. H. P. L. Wiessing, oud-hoofdredacteur van ,De groene Amsterdammer" en schrijver o.m. van „Het Bewegend Portret", zijn memoires die vorig jaar nogal opzien baarden. De heer Wiessing werd 27 juni 1878 in Vlissingen geboren. Zijn jeugd bracht hij door in het toenmalige Nederlands- Indië, waar hij nog op de h.b.s. ging. Na terugkeer in Nederland maakte hij zijn middelbare studie af in Den Bosch. Hij studeerde aan de Amsterdamse uni- vesiteit rechtswetenschappen. In 1905 werd hij Parijs correspondent voor het „Algemeen Handelsblad". Twee jaar later werd hij hoofdredacteur van het weekblad .,De Groene Amsterdammer". HAARLEM, 16 maart De recht bank heeft een 39-jarige opperman, ver oordeeld tot een jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. De officier van justitie had veertien dagen geleden twaalf maanden, waarvan vier voor waardelijk, geëist. Verdachte was ten laste gelegd, dat hij kledingstukken, die zjjn veertienja rig dochtertje had gestolen, had ver kocht. De opbrengst gebruikte hjj in het huishouden. Ongeveer tien maanden lang nam het meisje uit winkels in het centrum van Haarlem blouses, vesten, truien enz. weg. De goederen werden verkocht aan buurtgenoten. De „klanten" bestelden zelfs goederen, die het meisje vervol gens stal en afleverde. De gestolen ar tikelen hadden een waarde van 3.000 gulden. De ouders hebben hiervan 1.300 gulden ontvangen. tegen brandend maagzuur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 7