Rumoerig welkom voor VER WOERD „Geen nederlaag geleden maar een zege OMA IN DE POLITIEK Duits schip VERGAAN, opvarenden gered Ook twee Zeeuwse schippers heieven hachelijk avontuur Pater P. van Wersch S.C.J. uit de Congo teruggekeerd Missionaris meermalen met wrede dood bedreigd Vakorganisaties achter eisen NTS- en omroeppersoneel MASAI-KRIJGER GEESTDRIFTIG VOOR LUCHTVAART ■BB» Baby mag Austra lië niet verlaten GROTE VREUGDE IN MECHET ,F.N Bijzonderheden over moord op pater J. Tegels Het huis waarin wonen STURKA DENIM OVERGOOIERS 12. SO BORST Portugese para's in Angola Het weer Vandaag is onderhandeld met NTS en omroepleiding OP JAN SMUTS-VLIEGVELD Stormwind beukt de zee Gevangene ontvlucht en weer gepakt Kind maakt dodelijke val uit raam wij T oenemende bewolking DINSDAG 21 MAART 1961 84sfe JAARGANG No. 30780 JOHANNESBURG, 21 maart (Reuter, U.P.I.) - VeftlgA^' lend enthousiaste blanke Afn- kaanders, voor het grootste deel aanhangers van de Nationale Partij, hebben gisteren premier Hendrik Verwoerd een ovationeel welkom bereid toen hij uit Lon den terugkeerde in zijn vader land. Eenentwintig saluutschoten begroetten de minister-president toen hij op het Jan Smuts-vlieg- veld van Johannesburg de vlieg tuigtrap afdaalde. Verwoerd leg de onmiddellijk een verklaring af, Waarin hij zijn besluit verdedigde om de Unie van Zuid-Afrika, wan neer dit land een republiek zal zijn geworden, terug te trekken als lid van het Engelse Gemene best. „God heeft het geboden", aldus Verwoerd. „Het is een hogere macht die de beslissing dat wij uit het Gemenebest zullen treden heeft genomen". „Eerst paspoort in orde'* «a eefffiCte? in hetS Kortstondig avontuur Tpyo nen is niet so eenvoudig IY als u denkt. Tienduizen den houden zich bezig met de zaken van het binnen huis en in de lente spélen ze samen met de vernieuwing in de natuur, de schoonmaak woede en de commerciële expo sities, die men beurs noemt. Gedurende de „tiendaagse voor de woninginrichting" krijgt het wonen alle aandacht. In dit nummer wijden wij er een tweetal pagina's aan. (Van onze Limburgse redacteur) MECHELEN, 21 maart Dodelijk vermoeid en totaal uit geput van alle sinds medio februa ri in de Congo doorstane ellende is gistermiddag de Limburgse missionaris pater P. van Wersch SCJ in zijn ouderlijke woning, hoeve Ten Hove aan de Eperweg alhier, aangekomen. De geheel onverwachte thuiskomst van pater van Wersch pas enkele uren tevoren was telefonisch bericht ontvangen dat de missionaris in Brussel was aangekomen ver wekte bij al zijn dorpsgenoten en speciaal bij zijn familieleden (zeven broers en vijf zusters) grote vreugde. Inzonderheid bij zijn bijna 72-jarige moeder, mevr. E. van Wersch-Eschweiier, die wekenlang in grote spanning KINDERKLEDING A'sgaat verhuizen F. DAMIAANS EN ZN. Vanaf heden kunt u voor Hygiënische Vloerbedekking Edelhoutvloeren heeft geleefd over het onzekere lot van haar op 17 februari ge vangen genomen priesterzoon. Meelevende buren hadden de wo ning inderhaast versierd en voor zien van een royaal bord met het opschrift Welkom Thuis, terwijl heel het dorp druk vlagde. Protectie van Loendoela Represaille MORRIS 'êeforeijouêmj! Suéde dames- en herenjasjes 1 s 2 *o» Op het vliegveld hadden zich overi gens ook enkele honderden tegenstan ders van de apartheidspolitiek verza meld. Er ontstonden enkele korte ge vechten tussen voor- en tegenstanders Van de rassenwetten, maar de politie, die overal op voorbereid was, greep snel in en was de situatie snel mees ter. Verwoerd stelde met nadruk, dat hij 2o>iVerantW00rdelijkheid voor de in Lon- M,Jjnomen beslissing volledig aan- nns uw- hogere macht leidde "l. "aden om iets dat voor ons dankkf ?ar zou zbn en wij waren 1 ,oen dat gebeurde. Er is in S 7„ JSA^oots gebeurd. De repu- Zuid-Afrika werd op vreedzame Wijze huiten het Gemenebest gezet, zon- der verlies van waardigheid. Ik geloof dat wij uit de gebeurtenissen versterkt te voorschijn zijn getreden. Wat wij hebben gedaan deden wij voor Zuid- Afrika en wij verdienen niet geprezen te worden. Er was geen andere keus". Onder .en waarlijk stormachtig applaus verklaarde Verwoerd: „Zuid-Afrika heeft geen nederlaag geleden maar een overwinning geboekt." ''Efj Gemenebest is veranderd", de Af7? gde Verwoerd. „Wij hebben van F^aander bevrijd van het juk menob Afrikaanse landen. Het Ge- te n P.e®t is nu een verzameling zwar- land geworden, die door Enge rd wordt geleid, maar die zwarte OmSt*®*' 20 maart - (Keuter) - ymaat een ïnno-pfie van zes maanden van Nederlandse ouders niet op een Paspoort was vermeld van een Neder landse familie die het per KLM-vIieg- ?'g(vaa Sydney zouden begeleiden naar "^ej-dam, hebben de Australische dn h ieiten Seen toestemming verleend aby te laten vertrekken. 1a?renbUNTerf van de baby, die vorig zich zni,^ederland zijn geëmigreerd en den hLsknü, Vestigen in Victoria, had- te keren wLnaar het vaderland terug dpn npr hnlf v® en twee kinderen zou- Ppr vbectflzen' moeder en de jong man en de De dag nadat haar man en ae oudste twee kinderen van SenoTe om ^^ken" kwam de Debabv wS-d o„een verkeersongeluk. De heer Van Veen wiÏÏ Van JfÜ Nederlandse familie te hl een fQ Papieren voor de baby zullen nu eerst ui orde worden gemaakt. ..VENLO, 21 maart Een gevangene de gevangenis te Eygelshoven was ontvlucht is na een kortstondig avon tuur weer in handen van de politie gevallen. De man verdween zaterdag en ontvreemdde die nacht in bittard een Auto. Met deze auto is bij naar Roer mond vertrokken, maar bo deze stad aI°eg de wagen over de kop. De vluch teling liet de auto onbeheerd achter en trok te voet in de richting Venlo. Daar JYfrd hij de volgende dag door de poli- he aangehouden en in arrest gesteld. jBij het verhoor bekende de man niet nÜiee5 de autodiefstal in Sittard, maar °°k de ontvreemding van een partij si garetten aldaar. ZIERIKZEE, 21 maart Waarschijn- vö»L tengevolge van slaapwandelen is annacht het elfjarig zoontje van de J® G. Kloet alhier uit het raam e-o, eerste verdieping, van on- LJ® zeven meter hoog, naar beneden en met de borst op de punt an een hek terecht gekomen. Het kind was onmiddellijk dood. ™n f- aanvaarden Engeland niet volledig. Zich speciaal richtend tot de Engelssprekende Afrikaanders zei de minister-president: „Ik weet dat het u droef te moede was toen u vernam dat de Unie haar aanvra ge voor voortgezet lidmaatschap van het Gemenebest introk. Maar ik ver zeker u: Wij hebben onze vriend schap met Engeland sterker ge maakt." De plechtigheden op het Jan Smuts- vliegveld duurden ruim een uur. Be halve door Verwoerd werd het woord gevoerd door enkele leden van zijn Na tionale Partij, door studenten, door we duwen van generaals uit de Boerenoor log en door oudstrijders uit de Boeren oorlog. Elke spreker of spreekster over handigde Verwoerd of zijn vrouw een boeket bloemen. Niet alleen op het vliegveld van Jo hannesburg maar ook in de stad zelf ontstonden gisteren gevechten tussen voor- en tegenstanders van de apart heidspolitiek. Mannen met zwarte sjer pen om liepen door de straten van de stad en droegen borden mee met op schriften als: „Apartheid is een mis daad" en „Het isolement is een straf". Toen de betogers slaags raakten met aanhangers van de Nationale Par tij, mengden zich ook enkele tientallen Bantoes in het gevecht. Maar de poli tie was snel ter plaatse en dreef de strijdenden uiteen. Er waren geen ge wonden en ook werden door de politie geen arrestaties verricht. Wel werden gisteren in Kaapstad tien zwarte te genstanders van de apartheidspolitiek in arrest gesteld omdat zij in een tea room hadden plaats genomen op stoe len die uitsluitend zijn bestemd voor blanken. Een vreedzame ontmoeting tussen de Royal Air Force en krijgers van het Masai-volk in Kenya leverde deze foto op. De Masai hadden zich nogal geestdriftig getoond over een lucht show, die het 208e Squadron van de R.A.F. uit Nairobi boven hun woongebied had uitgevoerd en zij boden de Britse vliegers een groot feest aan. Een van de Masai-krijgers, in vol ornaat, nam eens een kijkje in de c ockpit van een Hawker Hunter. Amerika heeft al enige tijd te maken r?LZen z^ke,re rusteloosheid onder de ^nn -tVPen- In PlaatS Van kleinkinderen te bederven Jo uk *1- f schi}derkunst of in de politiek. Dit is de 70-jarige Elizabeth Gurley Finn. Zij is dezer dagen gekozen tot voorzitster van de Amerikaanse communistische partij. Om zich op haar nieuwe taak voor te bereiden heeft zij op eigen kosten een reis achter het IJzeren Gordijn gemaakt. Zij heeft een korte ontmoeting gehad met premier Nikita Khroesjtsjev. Haar eerste streven zal zijn het ledental van de Amerikaanse communistische partij thans om streeks 10.000, zegt zij zelf aanzien lijk op te voeren. (Van onze correspondenten) LEEUWARDEN, 21 maart In zwaar stormweer is de bemanning van de tankboot „Purfina 28" er gister middag op het IJsselmeer in geslaagd de vijf opvarenden var het Duitse motorschip „Blankenese" uit de hoog opslaande golven te redden. De 891 ton metende „Blankenese" was met een lading slakken op weg van Amsterdam naar Emden, toen tussen Enkhuizen en Lemmer het schip door het stormgeweld in moei lijkheden geraakte. Door het ontbreken van dekkleden liep het overslaande water de ruimen binnen en deze liepen zo snel vol, dat het vaartuig al spoedig in zinkende toestand kwam te ver keren. Toen de bemanning, bestaande uit kapitein Willy Vierkant uit Ham burg, machinist Gustav Meie met zijn vrouw en ;oon en de loods, de heer v.Zwol uit Amsterdam, zich wilden redden in de sloep, sloeg deze in de kokende golven om. De zich in de buurt bevindende tanker „Purfina 28" van de Gebr. Haas uit Bergen op Zoom, die een ander schip, dat zware slagzij maakte naar Lemmer escor teerde, kon spoedige hulp bieden. De bemanning ervan slaagde erin de drenkelingen, zjj het met zeer veel moeite, behouden aan boord te krijgen. Van de gezonken „Blankenese" spoelden gistermiddag aan de Friese kust in de buurt van Lemmer reeds de stuurhut en een hoeveelheid wrak hout aan. De geredde bemanning van het Duitse schip kon in een hotel te Lemmer worden ondergebracht. VLISSINGEN De 21-jarige schip per C. J. Hoogenboom uit Middelburg en de 64-jarige opstapper L. Stoffers uit Terneuzen hebben gistermiddag op de Westerschelde voor de Beve- landse kust enkele benauwde uren be leefd. De 330 ton metende motorspits „Eva" waarop zij voeren, kwam door de harde wind en de hoge golven zodanig in moeilijkheden, dat de man nen het schip moesten verlaten. Met een reddingssloep wisten zij de wal te bereiken. Met niets ontziend geweld beukte golf op golf het met zand geladen schip. Het water stroomde de machine kamer binnen en dreigde het schip tt doen zinken. Van de wal af had men inmiddels reeds waargenomen, dat de „Eva" in ernstige moeilijkheden ver keerde. Het schip geraakte meer en meer uit de koers en voortgedreven door de stormachtige zuidwesten wind sloeg de „Eva" op een ver in zee lopende strekdam. De schipper seinde naar een passerende zeeboot, dat hjj in nood was geraakt. Inmiddels waren het bergingsvaar tuig „Zeeleeuw" en de sleepboot „Blankenburg" uit Vlissingen en de reddingboot „President Wiersma" uit Breskens uitgevaren om assistentie te verlenen. De toestand werd echter ai spoedig zo kritiek aan boord, dat schip- Eer Hoogenboom en opstapper Stoffels esloten te trachten met een reddings sloep de wal te bereiken. Na een spannende tocht kwamen de zeelui veilig maar doornat in Borssele aan. De „Zeeleeuw" heeft de „Eva" in de loop van de avond de haven van Hoedekenskerke binnengesleept. «miiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiMiimiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiii (Advertentie) sportief grote zakken en galgen met gespsluiting in het bleu en steenrood af 't Is betaalbaar bij: ANEGANG 19 - HAARLEM Advertentie dan laat u toch die verhuizing uitvoeren door een vakman Waarom zou u risico lopen? Vraag ons eens geheel vrijblijvend inlichtingen Zijlvest 41, Haarlem, ®el. 12456-14155-52514 LOEANDA, 21 maart (UPI) Het ie- ven in Noord-Angola is weer tot nor male vormen teruggekeerd, na de felle uitbarstingen van de laatste dagen. Naar schatting hebben 70 blanken het leven verloren. Vele blanken zijn weer teruggekeerd naar hun huizen op het platteland, maar het aantal vluchtelin gen in Loeanda is nog groot. De bemanning van een vliegtuig, dat laag-vliegend een verkenningsvlucht maakte meldde, dat zowel blanken als negers vrolijk naar hen wuifden toen zij overvlogen. In Loeanda is een avond klok ingesteld in de Afrikaanse wijken. Valschermtroepen uit Portugal arri veerden toen het in de gehele kolome weer rustig was. (Advertentie) uw keus ook maken in ons filiaal Raamsingei 46, telef. 16292 Linoleum, alle plastic- en rub- bervloeren en trapbekleding ZIJLSTRAAT 96 - TEL. 20340 Ten overstaan van een overgelukkige familiekring deed de missionaris zijn triest verhaal. Op 17 februari om streeks half negen 's avonds, een half uur nadat in zijn missiepost het offi ciële bericht over Loemoemba's dood was binnengekomen, werd de Lim burgse missionaris, sinds 1959 als pastoor werkzaam in de uitgestrekte missiepost Kolé (een gebied met een oppervlakte van Maastricht tot Gro ningen) door een stel rebellerende Loemoembagezinde soldaten uit de Congolese Oostprovincie zuiver als represaillemaatregel op wrede wijze gevangen genomen. De missionaris, die nog kans zag het in de kapel van zijn missiepost bewaarde H. t Sacrament te nuttigen, werd van al zijn bezittin gen beroofd, met touwen vastgebonden, ruw meegesleurd en later per auto overgebracht naar een smerige ge vangenis. Hier verbleef deze priester drie weken lang gedurende welke hij zwaar werd mishandeld. ,,lk kreeg er meer slaag dan eten en moest half ontkleed op een coude betonnen vloer liggen", aldus pater van Wersch. Nog erger dan deze folteringen was de ondraaglijke spanning, die deze Limburgse missionaris samen met acht andere gevangenen, Belgische militairen, moest doormaken. Tot iwee keer toe werden zij door gendarmes van een communistische districtsbestuurder met de dood be dreigd, maar juist op het laatste nippertje in het zicht van het vuur peloton werden zij door tussenkomst van generaal Loendoela en een aan hem ondergeschikte kapitein van het rebel lenleger gered. Eveneens dank zij de protectie van generaal Loendoela, over wiens menselijk optreden pater van Wersch zeer te spreken is, kwam de missionaris op 1 maart vrij. Op ziin missiepost vond hij niets meer van zijn bezittingen terug, uitgezonderd z'jn Miskelk, die nog tijdig door zijn boy m veihgheid was gebracht. Het ontslag uit de gevangenis be tekende overigens nog niet het einde van de ellende, want op 11 maart werd pater van Wersch opnieuw door rebellerende Loemoemba-aanhangers lastig gevallen. Zij waren vast van plan de in hun ogen als spion en parachutist van België beschouwde priester de folterdood (de folterwerk- tuigen waren reeds in gereedheid ge bracht) te doen ondergaan, maar ge lukkig kon de legerleiding van generaal Loendoela ook toen weer deze snode opzet verijdelen. Pater van Wersch kreeg enkele dagen later, namelijk afgelopen zaterdag, ver of de Congo te verlaten onder voorwaarde evenwel, dat hij aan de Vertegenwoordigers van de Loemoemba-gezinde regering Gi- zenga de stellige belofte zou doen weer naar zijn missiepost terug te keren. Pater van Wersch heeft aan deze voorwaarde voldaan en is vast van plan na een verblijf van zes maanden in zijn vaderland weer naar de Congo terug te keren. „Hopelijk", aldus de met talloze littekens geteken de missionaris, „is de toestand dan verbeterd". Zaterdagmorgen vertrok pater van Wersch met een Congolees vliegtuig van Stanleystad naar Leopoldstad. Van daaruit ondernam hij eveneens per vliegtuig de reis naar Brussel. Hier arriveerde hij gistermorgen omstreeks negen uur. De procurator van de paters Passionisten, die tevergeefs op leden van zijn congregatie stond te wachten, bracht de totaal berooide Limburgse priester, die niets anders meer bezit dan een tropentoog, naar het college van de priesters van het H. Hart te Tervuren. Over de moord op pater Tegels, de eerste in de Congo omgekomen Nederlandse missionaris, zijn tot nu toe in ons land nooit bijzonderheden bekend geworden. Pater van Wersch daarentegen vernam deze bijzonder heden wel, o.a. van Congolese oog getuigen. Volgens hen heeft de moord op pater Tegels zich als volgt toegedragen. Dronken Loemoemba- soldaten eisten van pater Tegels logiesgelegenheid. De Limburgse missionaris voldeed aan dit bevel en stond aan de militairen de school af. De volgende dag, toen ook in Basoko het officiële bericht over Loemoem ba's dood was ontvangen, kwam een dronken woesteling met een groot mes op pater Tegels toegelopen toen deze uit de kerk kwam. Uit represail le voor de dood van Loemoemba dreigde de Congolees de priester te zullen neersteken. Pater Tegels, die niet voor een kleintje vervaard was, sloeg de woesteling het mes uit de band en trok zich terug in zijn missiepost. Aan zijn confraters, twee Italiaanse priesters en de Nederland se pater B. Thijssing, gaf hij de raad de deuren van de missiepost goed te grendelen. Een alleszins gerecht vaardigd advies, want even later gingen enkele militairen tot de aan val over. Zij dreigden de missiepost totaal te zullen vernielen, als pater Tegels niet naar buiten zou komen. Om te ver hinderen dat zijn confraters in moei lijkheden zouden geraken, voldeed pater Tegels aan Jit verzoek en werd kort daarop neergeschoten. Een woes te menigte danste opgewonden rond zijn stoffelijk overschot. Zijn con-1 Pater P. van Wersch S.C.J. terug in de huiselijke kring. fraters, die zich op zolder hadden ver schanst, bleven ongedeerd en konden vele uren na het gebeurde het stoffe lijk overschot van missionaris Tegels op het ke.-khof van Basoko begraven. Bijzonder verheugd was pater van Wersch over het nieuws, dat hem te 3russel bereikte. Daar vernam hij namelijk, dat de acht met hem ge vangen genomen en zwaar mishan delde Belgische militairen eveneens zouden zijn vrijgelaten. Verenigde Staten President Kennedy heeft het Congres verzocht een aanvullend bedrag van ongeveer elf miljoen dollar ter beschikking te stellen ten behoeve van de USIS, de United States Information Service (voorlichtingsdienst) in Afrika en Latijns Amerika. Op de oorspronke lijke begroting voor 1961 is voor de USIS al een bedrag uitgetrokken van 118 miljoen dollar. (Reuter) llflIIIIIHIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIHIHIIIIIIIIIII Advertentie) BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 Verwachting tot woensdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Aanvankelijk opklaringen, afgewis seld door enkele buien en matige tot zwakke noordelijke wind. Mor gen van het westen uit toenemende bewolking en wind krimpend naar zuidwest tot west. In het binnen land op de meeste plaatsen nacht vorst, morgen overdag dezelfde tem peraturen als vandaag of iets hogere. Morgen: Zon: 6.40-18.56. Maan: 9.54-0.35. Nieuwe luchtdrukdalingen bij IJsland kondigen de ontwikkeling van een vol gende storing aan, waarvan het zich laat aanzien, dat deze een baan be schrijft die verder van ons land verwij derd blijft dan zijn voorganger. De warmtefrontbewolking er van zal met enige regen morgen van het wes ten uit komen opzetten en de wma krimpt naar zuidwest. Maar voord)|° passeert vannacht een rug van hoge druk waarbij bijna overal op nachtvorst gerekend kan worden. Over het algemeen worden iets hogere middagtemperaturen bereikt. max min QccrsL Station Weer Den Hel ae> hagelbui Ypenburg hagelbui Vlissingen licht bew. Eelde regenbui De 8U1 licht bew. rwente regenbui Eindhoven half bew. Z.-Limburg regenbui Stockholm licht bew. Oslo onbew. Kopennager regenbul temp temp afgel. gisteren 24 uur 8 5 5 7 4 4 7 4 5 7 3 12 6 4 5 5 2 8 7 3 5 6 3 4 -4 0 (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM, 21 maart De hoofd bestuurders van de HKW, ^®.rca""S en de Christelijke Beambtenbond, resp. aangesloten bij de RAB, het SVV c het CNV, hebben fistera^°fd ntla?f: durig beraadslaagd in restaurant Karseboom alhier over de vraagstuk ken betreffende de lonen en de arbeids voorwaarden van het NTS- en omroep- personeel. Na afloop werd het volgende com muniqué verstrekt. „De groepsraden van de NTS, de personeelsvertegen- woordigers van de omroepinstellingen en van de TV-secties der omroep organisaties, vertegenwoordigend net totale NTS- en omroeppersoneel, heb ben met instemming kennis genomen van de uitgewerkte voorstellen van de drie vakorganisaties inzake herziening der arbeidsvoorwaarden. Deze arbeids voorwaarden zullen dinsdag 2 maart met de leiding van de omroeporganisa ties en de NTS in onderhandeling wor den gebracht. De nadrukkelijke eis van het personeel werd tot uiting gebracht namelijk dat de door de organisaties ingestelde voorstellen onverkort moe ten worden gehandhaafd." Nadere toelichting op dit communi qué werd van de zijde der vakorgani saties niet gegeven. Nieuw is echter dat niet alleen de eisen van het NTS- personeel, maar ook die van het om roeppersoneel in het geding zijn. BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklean 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, 2.65 per maand, 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 't avonds tel. 21544.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 1