Imperial Chemical wil zich
vestigen aan Waterweg
Vervaardiging van ook voor
ons land nieuwe produkten
ABASIN
keelpijn
Gargilon
Kadervergadering ARKA
Taak belastingambtenaren
wordt ondergewaardeerd
Mensen in een museum
Exportprodukten beter
dan die voor binnenland
STOPT HOOFD?
THEREXIN
Zo'n heerlijke reep cadeau
KWiTTi
I voor 10 Kwatta-soldaatjes
De mens in de ruimte
MINISTER DE POUS BEVESTIGT:
Kamer aanvaardt
verhoudingswet
Bisschoppelijke
brieven direct
aan gezinnen
met
Nog geen plan eigen verwerkende
industrie op te zetten
VICKS
Valsmunterij komt
voor rechtbank
DONDERDAG 23 MAART 1961
PAGINA 5
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekken!
Rijkgemeenten
Mgr. Bekkers
snel en
doeltreffend
N.V. philips-duphar
Staatssecretaris Veldkamp:
Middenstandsbedrijven
krijgen betere kansen
Maar ondernemer moet
geboden kansen benutten
M.I.R.-voorstellen
COGNAC - FINE CHAMPAGNE - V.S.O.P.
De beste cognac-districten zjjn
de Grande en de Petite Cham
pagne. Alleen cognac uit deze
gebieden en voor minstens
de helft uit de Grande
Champagne afkomstig,
mag zich volgens de fran
se wet Fine Champagne
noemen.
Rémy Martin maakt uitsluitend
Fine Champagne - in één enkele
kwaliteit: V.S.O.P. Vraag daar
om Rémy Martin - dè,n
kunt u er te allen tijde
verzekerd van zijn vol
maakte Cognac te krijgen
JACOBUS BOELEN
sarstsar
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
Houdt U ervan zo nu en dan een
museum binnen te wandelen?
Dan zult U wel gemerkt hebben
er zijn van die dagen waarop
het lijkt of iedereen precies
hetzelfde uur uitgekozen heeft
om zich te laven aan de kunst.
Wat een aanloop bij Appel
wat een beweging rond
Rembrandt! Het streelt Uw
kunstminnend hart! Jammer
alleen dat er hele groepjes
mensen „eindeloos" lang voor
één schilderij blijven staan
om details te bestuderen. U
wilt er óók wel eens bijNiet hof
felijk - niets voor U. Wèl iets
voor U is Gladstone, want
Gladstone - met of zonder filter -
is de sigaret die ledereen
voldoening schenkt.
VOORNAAM EN AANGENAAM
Voorz. Centr. Bureau Tuinbouwveilingen
Ander beginsel
ARKA dringt aan op
salar isverbeterin g
verplegenden
Politie van Frankfort
hield Nederlander vast
Misdaad: niet tonen van
groene verzekeringskaart
1 "g-11 k »i
me J^i\h üd
voor
snelle verlichting
Prof. dr. L. Grondijs
begraven
Hulp aan Algerijnen
Uitbreiding van
Scheveningen-radio
Prof. dr. P. M. van
Wulfften Palthe
Hiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Advertentie
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 22 maart De ministers
Zi.jlstra en Toxopeus hebben succes ge
had met hun verdediging van het wets
ontwerp, "e financiële verhouding
Van het rijk en de gemeenten op een
heel wat gezondere basis zal brengen.
De Tweede Kamer heeft het ontwerp
z.h.s. aangenomen. Uit de discussies
bleek echter, dat men van twee kwa
den (de wet of het voortbestaan van de
oude noodregeling) het minste koos.
Van enig enthousiasme gaf niemand
blijk.
Ook de oppositie van de PvdA is
tenslotte voor deze urgentie gezwicht.
De socialisten hadden hun troeven
reeds verloren, toen niemand met hen
meeging bij de stemming over een
van dat beoogde het aandeel
non a» gemeentefonds in de .opbrengst
van de belastingen te vergroten. De
Verdere behandeling was een kwestie
van details. De meeste wijzigingen in
de wet werden verworpen. Een enkel
winstpuntje was een amendement, dat
minister Toxopeus had ontraden. Het
legt de regering de verplichting op, los van
de bepalingen omtrent het noodzakelijk
aantal onderwijzers toch vergoeding te
Seven voor scholen, die om bijzondere
oorzaken beter niet kunnen worden
Besloten. Het was voor de regering te
onbelangrijk om er een halszaak van
*e maken, maar het ging wel in tegen
Oe principes van de wet. Minister Toxo
peus waarschuwde, dat nu toch nog
tets van het subjectieve element van
oe bestaande noodregeling komt binnen
«luipen. Om dezelfde reden heeft hij
®en aantal andere amendementen met
kracht en met succes van de hand
gewezen.
Dr. Van Heivoort (KVP) heeft zich
met zoveel hartstocht in de details ver-
mept, dat de ministers enige malen
Werden genoopt de vergadering te on
derbreken om met hem in het reine
te komen. Zodoende konden enige
amendementen worden ingetrokken.
Dit was onder meer het géval bij de
regeling van de vergoedingen aan ge
meenten, die extra lasten moeten dra
gen wegens mijnschade. Minister Toxo
peus stelde een soepele behandeling van
deze gemeenten in het vooruitzicht.
Ook prof. Oud, die tien jaar lang als
Voorzitter van de commissie de nieuwe
'egeling heeft voorbereid, gaf met te
genzin zijn stem aan het ontwerp, om
dat het lang niet dat was, wat hij zich
had gedacht.
(Van onze correspondent)
(jis^DKOVEN, 23 maart Tijdens de
me. ,5tes van de tweede bijeenkomst
rochi it - ^Sputatiesdeze keer uit pa
kers v.i?i Eindhoven, heeft mgr. Bek-
bissohc^ h?rd zich voor te stellen zijn
m^r P brieven voortaan niet
moo j n de kansel te doen voorlezen,
Vt,aar deze brieven rechtstreeks aan de
j gezinnen te zenden. Hij ver-
«r-wT ,?t een persoonlijk gericht bis-
kHhS ok schrijven meer aandacht zal
nnV wT1 bij het voorlezen daarvan.
Jliut dlgde de bisschop aan, dat mo-
ia va van £Uaar een vernieuwde uit
gave van de Katechismus zal verschf)-
Advertentie)
ZUIG
WEG
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 23 maart Er zijn
inderdaad concrete onderhandelingen
gaande over de plannen van het
Engelse Imperial Chemical Industries
concern voor de vestiging van een
chemisch bedrijf |n haUVat®rweg-
eebied zo bevestigde minister De
Pons woensdag in de Eerste Kamer
de informaties van ïr. H. Vos (PvdA).
Maar de minister ontkende, dat met
de plannen zulke enorme sommen ge
moeid zouden zijn, als door ir. Vos
waren genoemd. De socialistische af
gevaardigde had gesproken over in
vesteringen van honderd miljoen per
jaar gedurende tien jaar. De minister
kan in dit stadium geen verdere in
lichtingen geven. Hij zei alleen nog,
dat er ook voor Nederland nieuwe
produkten in het geding zijn.
Bij de bespreking van de energie-
politiek gaf drs. De Pous blijk van
gematigd optimistische verwachtingen
over de vooruitzichten van de Neder
landse mijnindustrie. De concurrentie
positie van de Nederlandse kolen
blijft echter zijn aandacht vragen. In
dit verband kon de bewindsman mee
delen, dat maatregelen worden ge
nomen om de import van Engelse
kolen, die thans tegen dumpingsprijzen
op de Nederlandse markt worden ge
bracht, in redelijke banen te leiden.
Ook zal de omzetbelasting voor alle
in Nederland gedolven kolen worden
aangepast aan de omzetbelasting op
importkolen.
Evenals de heren Maenen en Vos
is de minister overtuigd van de nood
zaak om te komen tot een gecoördi
neerde energiepolitiek, zowel natio
naal als internationaal. In afwachting
van de formulering van een gemeen
schappelijk energiebeleid binnen de
KSG is een voorlopig urgentieprogram
ma opgesteld. De minister kan met
veel van de daarin omschreven doel
stellingen instemmen, al blijft hij het
een bezwaar vinden, dat het program
ma tezeer is toegespitst op maatrege-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 23 maart Of de
nieuwe vestigingsbesluiten inderdaad
het gunstige gevolg zullen hebben,
dat de middenstandsbedrijven door
verbreding van het assortiment de ba
sis krijgen voor een gezonde groei,
hangt in de eerste plaats af van het
gebruik, dat de ondernemers van de
nieuwe mogelijkheden zullen maken.
Indien het beleid slaagt, zal ook de
consument ermee gediend zijn, zo zei
staatssecretaris Veldkamp gisteren
in de Eerste Kamer. Hjj erkent, dat
het nieuwe levensmiddelenbesluit ook
bezwaren kan hebben. Het is heel goed
mogelijk, dat de ondernemer te hoog
grijpt of de mogelijkheden verkeerd be
oordeelt. De mogelijkheid van dergelij
ke vergissingen kan echter nog geen
reden zijn om de vooruitgang, die met
deze vorm van parallellisatie is ge
diend, tegen te gaan.
Voor het welslagen van het beleid is
goede voorlichting noodzakelijk. De
staatssecretaris ziet hier vooral een
belangrijke taak voor de vakorganisa-
e!SGn van handelskennis en vak-
tnatb?a lld zullen aan de nieuwe si-
Dr v0°mlen ingepast.
voor ie armmP 7ei wel wa* te voelen
UCVP) d£.gu?,?nie? van de heer Hooy
(.KVF), die had betoogd, dat de maxi-
ma voor middenstandlkredieten Toe
ten worden verhoogd. De hele materie
van het middenstandsgarantiekrediet
Is thans in studie en de staatssecretaris
wil liever eerst de resultaten daarvan
afwachten.
ien, die in een crisistoestand moeten
worden genomen.
De minister zei, dat hij pas na
overleg met zijn ambtgenoot van
Sociale Zaken een beslissing zou
kunnen nemen over de door de
M.I.R. voorgestelde verbeteringen
in de arbeidsvoorwaarden van het
mijnpersoneel.
De Staatsmijnen zullen in ruime
mate worden ingeschakeld bij de rege
ling van exploitatie en afzet van de
aardgasvondsten in Groningen. Dat
deze vondsten de energiemarkt zouden
ontwrichten, behoeft niet te worden
gevreesd, meent de bewindsman. Bij
de jaarlijks toenemende energiebehoef
te zal de markt het verhoogde aanbod
van aardgas zeker kunnen verwerken.
De begrotingen van het Staatsgasbe-
drijf en de Staatsmijnen werden z.h.s.
door de Senaat aanvaard. De WD-
fractie (met uitzondering van mr.
Van Riel) stemde tegen het ontwerp-
Prijzenwet. Mr. Van Riel zei het ont
werp te willen steunen, omdat het de
regering de mogelijkheid zou geven
wanneer een verstoring van net
economisch leven dreigt een soort
„shock-therapie" toe te passen. ,-noe
heilzaam dat kan zijn, is ...geblak^
toen de gemeentelijke financien uit de
hand waren gelopen", aldus de ne
Van Riel.
Advertentie
REMY MARTIN f
IMPORT:
UTRECHT, 23 maart Het kader
van de landelijke „subgroep belastin
gen van de Algemene Rooms Katho
lieke ambtenarenbond, bestaande uit
de voorzitters en secretarissen van al
le plaatselijke subgroepen, heeft gis
teren hier een vergadering gewijd
DEN HAAG, 23 maart De staats
secretaris van O. K. en W., mr. Y.
Scholten, heeft voor dit jaar een prijs
beschikbaar gesteld voor de beste korte
film, vervaardigd in de periode van
1 juni 1959 t.m. 15 mei 1961.
Advertentie
KING A SIZE
20 STUKS F te
DEN HAAG, 23 maart „De keuring
van tuinbouwprodukten maakt dat er
een schier zwart-witte scheidingslijn
door het hele aanvoerpakket loopt, de
fijn namelijk van wel of niet export
geschiktheid. Die scheidingslijn heeft
er in hoge mate toe bijgedragen, dat
de verzorging van de exportprodukten
aanzienlijk beter is dan de verzorging
van het „binnenlandse" produkt". De
voorzitter van het Centraal Bureau van
de tuinbouwveilingen in Nederland, de
heer M. Prins, vertelde dit vanmorgen
in de rede, waarmee hij de algemene
vergadering van deze instelling in
Scheveningen opende.
toch maar voor het binnen
land is een uitdrukking die in telers-
kxmg burgerrecht heeft gekregen, zo
zei hu. Men vergeet daarbij dat de bin
nenlandse markt groter is dan alle ex
portmarkten tezamen en dat de ver
zorging van die markt even belangrijk
is als de verzorging van de export
markten. Aan de verzorging van de
binnenlandse markt, in de zin van het
leveren van uitsluitend goede kwalitei
ten, is nooit veel gedaan en het wordt
volgens de heer Prins ds hoogste tijd
dat daaraan de grootst mogelijke aan
dacht wordt gegeven. De tijd dat het
verantwoord was het zogenaamde „on
dereind" op de binnenlandse markt tot
waarde te brengen is voorbij, en de
telers zullen moeten gaan inzien dat
het normaal is dat dit „ondereind"
op het bedrijf vernietigd wordt. Dat zal
in het belang zijn van de bescherming
van de binnenlandse consument tegen
het kopen van inferieure kwaliteit en
van de bescherming van de telers te
gen verstoringen in de prijsvorming.
De eerste stappen op deze weg zijn
aarzelend gezet, en naar de heer Prins
gelooft met suces. De moeilijkheid bij
het doorvoeren van krachtdadige maat
regelen op dit terrein is, dat om kwa
liteitsredenen produkten uit de aan
voer moeten worden verwijderd, die
voor de veilingklok nog een prijs zou
den opbrengen die hoger, soms veel
hoger, is dan de minimumprijs. Bij
verwijdering uit de aanvoer krijgen de
ze produkten geen enkele compensatie
en de telers voelen zich tekortgedaan.
De heer Prins zei te menen, dat er
in de sector van de groenten- en fruit
handel nog geen verontrustende con
centraties zijn. In de sector van de ver
werkende industrie is wel sprake vancon
centratie, naar het oordeel van het Cen
traal Bureau echter van te beperkte om
vang om de prijsvorming te verstoren.
Toch is er in de kring der telers enige
ongerustheid hierover, een ongerustheid
die zich uit in de vraag of de tijd niet
gekomen is, de verwerking zelf ter hand
te gaan nemen.
De enige mogelijkheid voor coöpera
tieve verwerking is volgens de heer
Prins het stichten van een fabriek, die
een groot deel van Nederland als grond-
stoffenfabriek heeft, en het Centraal
Bureau is de organisatie die het eerst
voor het stichten van zo'n coöperatie
ve fabriek in aanmerking lijkt te komen.
Het gaat echter, als toporganisatie
van het veilingwezen, van een ander
beginsel uit. De veilingorganisatie
wil langs coöperatieve weg een zuive
re prijsvorming bereiken door de tuin
bouwprodukten in het openbaar te
verkopen aan de meestbiedende van
de elkaar beconcurrerende afnemers.
Het Centraal Bureau is bereid deze
weg te verlaten als het tot de conclu
sie zou komen dat, ondanks zijn be
moeiingen, de zuivere prijsvorming ver
loren dreigt te gaan. „Wij beschikken
over de kracht om, zo men ons ertoe
dwingt, de andere weg, die der coöpe
ratieve verwerking, te kiezen", aldus
spreker.
De heer Prins besprak verder o a
de moeilijkheden, die de totstandko
ming van een gemeenschappelijk
E.E.G.-beleid voor groenten en fruit
in de weg staan. Het sinds enkele ja
ren bestaande contact tussen de telers
vertegenwoordigers in de zes landen
heeft tot nu toe niet geleid tot een be
tere verstandhouding of toenadering
van de verschillende standpunten.
aan de salarissen bij de belasting
dienst. De vergadering heeft daarbij
haar misnoegen tot uiting gebracht in
zake het tot nu toe door de minister
van Financiën gevoerde beleid. Ge
constateerd werd, dat de reeds vele
jaren bestaande onderwaardering van
een groot aantal taken, bij de belas
tingdienst verricht door ambtenaren
in de lagere en in de middelbare ran
gen, nog steeds niet is opgeheven
waardoor een blijvend achterblijven
van de promotiemogelijkheden in ver
gelijking met andere overheidsdien
sten wordt voortgezet. Het bestuur
sprak als zjjn mening uit, dat in het
overleg bij de belastingdienst ernaar
dient te worden gestreefd met de
meest mogelijke spoed en op korte ter
mijn aan deze onduldbare situatie een
einde te maken.
Afgezien van de noodzaak van een
verbetering van de promotiemogelijk
heden voor het belastingpersoneel
dient naar de mening van de vergade
ring daarenboven recht te worden ge
daan aan de positie van de lagere en
middelbare ambtenaren in het alge
meen, wier salarissen vooral sinds
september 1956 een belangrijke achter
stand vertonen, welke door de salaris
maatregelen per 1 april 1958 en 1 janu
ari 1960 geenszins is weggenomen. De
achterstand in salariëring van deze la
gere en middelbare ambtenaren is
naar de mening van het bestuur ook
een van de oorzaken van de thans
heersende ontevredenheid van de be
lastingambtenaren.
De kadervergaiiering betuigde una
niem haar instemming met het ge
voerde en te voeren beleid. De verga
dering besloot de bijzondere aandacht
van de KVP op de gesignaleerde on
duldbare situatie te vestigen.
DELFT, 23 maart Op de jaar
vergadering van de groep verplegenden
van de Algemene Rooms Katholieke
Ambtenarenvereniging heeft de voorzit
ter, de heer L. van Kammeren, aan
gedrongen op een spoedige en reële ver
betering van de salariëring van de
verplegenden. Hij wees erop, dat zo
lang geen redelijke materiële positie
voor de verplegenden wordt gescha
pen, het personeelstekort een ernstig
probleem zal blijven. De vergadering
bleek het standpunt van het bestuur te
delen.
Voorts kwam tijdens de jaarvergade
ring de onlangs door de regering gean
nonceerde werktijdverkorting en -ver
schuiving ter sprake, die, alweer in ver
band met het personeelstekort, in de
verplegingssector bijzondere aspecten
heeft.
HAMBURG, 23 maart (UPI) ..Bild-
zeitung", het grootste nationale dag
blad van West-Duitsland, heeft gisteren
de politie van Frankfort gehekeld, om
dat zij een Nederlander had' gearres
teerd, die geen bewijs van auto-verze
kering, de z.g. groene kaart, toonde.
„Bildzeitung" vertelt, dat een Neder
landse zakenman door de politie was
gearresteerd en vijftien uur was gevan
gen gehouden in gezelschap van misda
digers. De politie dwong de Nederlan
der zijn vingerafdrukken te laten ne
men, zij doorzocht zijn zakken en stelde
zijn schoenveters en stropdas in bewa
ring. De Nederlander was een bezoeker
van de beurs van Frankfort. Nadat een
rechter zpn vrijlating had gelast, werd
hem een rekening van D.M. 4 50 ge
presenteerd voor broodjes-met-kaas die
Frd®"® hechtenis had genuttigd.
'rir rfaat. n,iet,s boven Duitsè grondig-
p hnifl 1S bopen, dat de Frankfort-
°ïnmissaris van Politie met die
zelfde Duitse grondigheid zal onderzoe-
^Bildzeftung".schuldigen z«n", aldus
UTRECHT, 23 maart Aan de rijks
universiteit alhier promoveerde van
middag de heer B. de Groot, wonende
te Werkhoven, tot doctor in de wiskun
de en natuurwetenschappen op een
proefschrift, getiteld: „Libido and se
men characteristics of bull twins with
special regard te genotypic and environ
mental variability". Promotor was
prof. dr. W. Hirschfeld.
DEG0N6ESTIE-T ABLETT EN
DEN HAAG, 22 maart Op de be
graafplaats „Oud eik en duinen" is van
morgen, in aanwezigheid van nabe
staanden en vrienden, het stoffelijk over
schot van prof. dr. L. H. Grondijs ter
aarde besteld. In een korte rede gaf
prof. dr. W. J. Verdenius, namens se
naat en litteraire faculteit van de Ut
rechtse universiteit waar de over
ledene hoogleraar is geweest in kerke
lijke kunst en iconografie uiting aan
het diepe respect dat men koestert voor
de overledene, die de wetenschap met
geheel nieuwe aspecten heeft verrijkt,
en dit over een geweldige beheersing
van de vorm beschikte, welke echter
nooit verstarrend werkte. Karakteris
tiek voor de overledene, noemde spre
ker de openheid waarmee deze ieder
een tegemoet trad.
AMSTERDAM, 23 maart Het ge
rechtelijk vooronderzoek tegen een Am
sterdamse redactiestenograaf en een
Griekse ingenieur, die 10 juni 1960 hier
werden gearresteerd in verband met de
geruchtmakende valse Franse francs
affaire, is voltooid. De substituut-offi
cier van Justitie, mr. H. E. van Renes-
se, heeft het lijvige dossier van de rech-
ter-commissaris ontvangen. Hij hoopt
in de loop van april de dagvaarding
te kunnen uitbrengen.
Het proces tegen drie van de vier
in verband met deze affaire in Ossna-
briisk gearresteerde verdachten, zal 17
en 18 april voor het Landesgericht in
Osnabrück worden gevoerd. Daar zul
len dan terecht staan een Haarlemse
chemigraaf, een Algerijn en een Duitse
monteur. De Algerijn fungeerde in deze
affaire als contactpersoon tussen de lei
ding van het Algerijnse Bevrijdingsfront
F.L.N. en een zeer linkse groep, waar
van de Griekse ingenieu de leider wordt
genoemd.
De Algerijnen bleken behoefte te heb
ben aan bepaalde documenten (legitima-
tiekaarten, loonstaten e.d.) voor de in
Frankrijk illegaal verblijvende landge
noten. Deze documenten werden voor
een deel gedrukt op persen van de Am-
stelveense uitgever, die ook geruime tijd
in voorarrest zat. Zijn zaak werd reeds
behandeld, doch in een interlocutoir
vonnis gelastte de rechtbank op enkele
onderdelen van het vooronderzoek na
dere informaties. Dit nadere onderzoek
is nog niet voltooid.
IJMUIDEN, 23 maart Het Neder
landse radiokuststation „Scheveningen-
radio" van de P.T.T. op het tweede
sluiseiland alhier zal binnenkort aan
zienlijk worden uitgebreid. Het bestaan
de gebouw, dat in 1951 in gebruik werd
genomen, is te klein geworden. Op het
zelfde eiland zal nog dit jaar ten oos
ten van het bestaande gebouw begon
nen worden met de bouw van een twee
de gebouw, dat ongeveer even groot zal
worden als het bestaande. Schevenin
gen-radio verwerkt thans per dag vier
honderd radiotelefoniegesprekken en
duizend radiotelegrammen.
(Advertentie)
Kies bij Uw winkelier uit: melk, puur, hazelnoot, pinda, mokka en Biskie (20 ct)
Er mag dan in ons land nog
geen Spoetnik weggescho
ten zijn, dit betekent niet,
dat op het gebied van de
ruimtevaart hier stil wordt ge
zeten. Zonder veel ophef worden
in het Nationaal Luchtvaartge
neeskundig Centrum te Soester-
berg door prof. dr. P. M. van
Wulfften Palthe, sinds een jaar
of twee onderzoekingen gedaan
naar de psychische reacties bij
de mens, als hij in volstrekte
eenzaamheid, geheel aan zich
zelf overgelaten, zonder zintuig
lijke prikkels opgesloten in
een capsule, waarin hij zich
praktisch niet bewegen kan, per
raket in de ruimte wordt gescho
ten. Een situatie, die men kent
bij solovluchten in straaljagers
op grote hoogte.
Bij deze experimenten is dus
de mens centraal. Het komt er
tenslotte op aan, dat hy zich
leert aanpassen bij situaties, die
vroeger voor onmogelijk werden
gehouden, maar dank zij de
vooruitgang van de natuurkun
dige en technische wetenschap
pen bestaanbaar zijn. De mens
heeft een groot, maar zeker geen
onbeperkt aanpassingsvermogen.
De techniek weet apparaten te
maken, die de mens zelf niet
meer acm kan. Er moet dus gezocht worden naar een congruentie tussen
het technisch mogelijke en het beheersingsvermogen van de mens, die nu
eenmaal geen robot is.
menselijk brein, echter kan fysische en psychische hulpmiddelen
ontwikkelen, waardoor de mens in staat zal zijn de nieuwe situaties meester
te zijn. Hier ligt een medisch arbeidsterrein, waarop reeds veel is gewerkt,
maar waarvan nog veel verwacht moet worden. „Verwondering" moet het
wetenschappelijk werk inspireren om te voorkomen, dat de „machine" de
mens boven het hoofd groeit."
zlïn woorden van prof. Van Wulfften Palthe, die ond,anks rijn
leeftijd van 70 jaar, waarop anderen meestal bij nieuwe ontwikkelingen
meewarig het hoofd schudden, zo enthousiast is over de te verwachten
mogelijkheden van ruimtevaart, dat hij een groot deel van zijn wetenschap
pelijke arbeid gericht heeft op de vraag, in hoeverre de mens in staat 1s utt
te voeren, wat in theorie mogelijk is gebleken door proeven met dieren.
Kan de mens dit psychisch allemaal verdragen? Kunnen wij assimilatie
bevorderen?
Als we bedenken, dat hij 20 jaar hoogleraar in de psychiatrie en neuro
logie in Batavia is geweestbovendien van 1914 tot 1924 een enthousiast
vlieger was en in 1921 is gepromoveerd op een proefschrift „De zintuiglijks
en psychische functies tijdens het vliegen", wekt het eigenlijk geen verwon,
dering meer, dat hij zich met deze vraagstukken bezig houdt.
„Technisch weten we van de ruimtevaart nu voldoende af, maar met ae
mens is in werkelijkheid niet geëxperimenteerd en daarom moeten wij ae
fundamentele elementen, die daarbij aanwezig zijn, zo veel mogelijk
ren. Wat mij dus interesseert, is de psychische toestand, waarin de toekom
stige astronauten komen te verkeren. In het bijzonder bij het ojscfttete
wanneer de mens volkomen onbeweeglijk in de capsule zit opgesioi
waarbij ongekende krachten op hem inwerken en hij anderzijds van ve
trouwde zintuiglijke indrukken wordt afgesloten."
Er bevindt zich nu in Soesterberg een caisson, waarin de in een capsu
opgesloten man, die zich aan de proef onderwerpt gewoonlijk voor a
uren volkomen van de wereld wordt afgezonderd en van anderen to
afhankelijk is gemaakt. Wat voelt deze mens, hoe reageren zijn ne
hoe doet de ademhaling het, hoe functioneert zijn hart, hoe zijn ae g
bewegi ngen en wat is de elektrische huidw eer standofwel ae psyc
vanische reflex? Dit alles wordt door apparaten buiten de caiss]°n. ren
zeurig geregistreerd en als de man bevrijd is. nadat men ae
waarop een paar ton druk stond, heeft geopend, brengt hij zelf 00
verslag van zijn bevindingen uit. Bij de meeste proefpersone aeweest.
ingstige verwachting met soms vreemde fantasieën aanwezig te z .1 y
vliegers uitgezonderd blijkt een groot gevoel van onger
Een enkele heeft zelfs in paniek verkeerd. „.„„„„bnten»" Ik
.yAchlu, heA ^el&k^jat spoedig^ i^^ZriTd'e man, wiens geda'ch-
houd er niet van, in de ruimte te praten,aniwuu-i bevindingen
tenwereld een groot deel van de dag toch de ruimte is. J
lebben mij echter wel geleerd" zo voegt de professor opschieten
zeen mens, die geestelijk en lichamelijk m_ evenwicht
verdragen 'kan en bovendien nog in staat is door ^^^l^orgd^cndX^dat
dige aparaten nuttige arbeid te verrichten. Als er ma Jj %a-:„ een
de mens wakker en alert blijft, waarvoor bepaalde pn 'moeten worden."
kende marsmelodie via een bandje, hem toegevoegd zu yQn wulfften
Wanneer de mens eenmaal m de baan is, zullen M-5 bewegen
Palthe, de moeilijkheden minder groot zijn, omdat hij zie
Bn eWofdiVaTwulfften Palthe vertelde onstenslotte nog dat het te ver
wachten valt, dat zich bij astronauten evenals by J°m™W !t ^efen
nloten. verschijnselen als de gedachte een ander te zijn of met te weten,
waar men eigenlijk is, kunnen voordoen. De psycMMer dmdt dit aan e
depersonalisatie en derealisatie. Een straf)a9erJJl°°f
kwijt raken, als men hem enkele malen door een tweede straaljager eejt
doen vergezellen. Het onderzoek, dat in Soesterberg wordt verricht
deze vorm vrijwel enig ter wereld. De Internationale Ruimtevaart-academie.
AThZAiolfdzetel te Parijs heeft, hecht grote waarde aan dit werk voor
een verdere ontwikkeling van de ruimtevaart en gaf daarvan onlangs blijk
door prof. Van Wulfften Palthe onder haar leden op te nemen.
