PARIJS wachtte
hedenmorgen
op een invasie
Spanning steeg tot
het kookpunt
WAPENSTILSTAND IN
LAOS OP KOMST
Opstandelingen willen nog zo
veel mogelijk winst halen
NOODTOESTAND- ABSOLUTE MACHT VOOR PRESIDENT
DE GAULLE is vastbesloten
de
muiterij in Algiers te breken
Algerije geheel in handen
van opstandige generaals?
laatste caisson sluit het veerse gat
Zware brand
in IJMUIDEN
PERSBUREAU MELDDE HET
VERTREK VAN PARACHUTISTEN
EERSTE ruimte
vaarder dood
Serge ILJOESJ1N
kreeS »auto-ongeluk"
V.S.-raket met
levende99 robot
Nieuwe crisis in
Verre Oosten?
Het
weer
MAANDAG 24 APRIL 1961
85ste JAARGANG No. 30808
^at hu.
PARIJS/ALGIERS, 24 april
UPI) De spanning in de Franse
hoofdstad steeg vanmorgen tot
het kookpunt, toen het Franse
persbureau AFP om vijf uur
meldde dat vliegtuigen met para
chutisten vanuit Algerije waren
vertrokken naar Parijs. Het pers
bureau deelde mee, dat het dit be
richt had vernomen uit „welinge
lichte bron". Het bureau van pre
mier Debré gaf kort daarna een
verklaring uit, waarin stond dat
het bericht door de regering niét
kon worden bevestigd. Op geen
enkele radarpost had men de
vliegtuigen waargenomen.
PARIJS| ALGIERS, 24 april
(A.F.P., Rtr., U.P.I.). Radio-
Algiers, die zich sinds de muiterij
van Frans-Algerijnse generaals
„radio-Frankrijk" noemt, maakte
gisteren triomfantelijk bekend,
dat het gehele gebied van Algerije
en alle daar gelegerde eenheden
van de Franse strijdmacht zich
onder het gezag van de militaire
junta, bestaande uit de generaals
Challe, Jouhaud, Zeiler en Salan,
hebben gesteld. Officiële kringen
in Parijs daarentegen spreken
van een „campagne van vals
nieuws", waaraan radio-Algiers,
vrijwel de enige verbinding van
Algerije met de buitenwereld,
zich zou bezondigen. De opstand
zou, volgens Parijs, allesbehalve
algemeen zijn en zich beperken
tot een „muiterij van wat gepen
sioneerde generaals".
laorT°
Militair recht
Hard tegen hard
MG IR IE
A*H A RA
DE KAART VAN ALGERIE
r-
In Koelhuis „Frigo"
Eerstdaags:
Kwes tie-N ieuiv-Guinea
„West-Irian vóór 17
aug. bevrijd'
Voorspelling van dag
blad in Indonesië
f 25.000 OP NO. 8185
«W'MORRIS '{jeforeipu Pu/ij!
Suède dames- en herenjasjes
Plaatselijk nachtvorst
Bolletje!
in de zilveren rol
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
'Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Ureette: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severfa
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
2.65 per maand, 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 530 uur
's avonds tel. 21544.
Generaal Jean Olié is door De Gaulle
benoemd tot opperbevelhebber m Alge-
rije om de militaire opstand te be
dwingen.
hpeft is e ruimtevaart gemaakt
verklaarde ^rs,ch'inliik overleden. Dit
Wnfstf Sisteravond Edouard Bo-
vers?™,J„ franse radio- en televisie-
noliint leTn'f dezer dagen „uit ab-
mi j ^'dije bron in Moskou"
liet Joeri Gagarin, maar
iijoesjin Jr., de zoon van de Russische
vnegtuig-constructeur, als eerste mens
een ruimtevaart maakte, voor de Britse
televisie. Volgens Bobrofski kan een
Kussisch bericht, dat Ilioesjin Jr na een
auw-ongduk in een ziekenhuis is op-
5|. °m®n' als een voorbereiding van
s doodsbericht beschouwd worden.
ziin°bronnin ZOals reeds bericht,
in moeilijkheden ?°Ten' zondAr- deze
klaarde desgevrL»n bre1ngc,ni ver~
informaties had li wel' da} blJ Z1J"
ruimtevaart maakte, win™ aan waar'
schijnlijkheid, wanneer men bedankt"
dat het het Londense communistische
blad „Daily Worker" was, dat dlae!
voordat het bericht over Gagarins
ruimtevaart wereldkundig gemaakt
werd, met het bericht kwam, dat II-
joesjin de eerste menselijkeruimtevaart
gemaakt had. De Worker" her
riep later dit bericht als een „ver
gissing".
Om half acht gaf de minister voor
culturele zaken, André Malraux, een
communiqué uit, waarin hë mededeelde
dat de „vastbeslotenheid van het Franse
moederland" de plannen van de opstan
dige generaals in Algerije om een in
vasie in Frankrijk te beginnen had ver
ijdeld. „Er zijn op het ogenblik geen
aanwijzingen, dat het plan om parachu
tisten in het moederland te doen landen
zal worden uitgevoerd". Malraux maak
te bekend dat men erin was geslaagd
een boodschap van generaal Challe te
onderscheppen, waarin hij erover klaagt
dat de vliegtuigen niet waren vertrok
ken.
Malraux lichtte zijn communiqué toe
in een toespraak tot ongeveer achthon
derd vrijwilligers, die zich op de binnen
plaats van het ministerie van binnen
landse zaken hadden verzameld. Zij
vroegen om wapens om Frankrijk tegen
de inval van parachutisten te kunnen
verdedigen. „Als er valschermtroepen
waren gekomen", aldus Malraux, „zou
den zij naar wij verwachtten met vijftien
honderd man zijn geland op ongeveer
veertig kilometer ten zuiden van Parps
Malraux vertelde niet welke reden de
rebellen in Algerije kunnen hebben ge
had om het vertrek naar Parijs uit te
stellen. Hij bepaalde zich tot de opmer
king: „Ik acht het mogelijk dat de op
standelingen een zenuwoorlog willen
voeren. Als zij van plan zijn geweest
hun invasie te organiseren als een over
winningsparade in Parijs, dan hebben
zij verloren, aldus de minister, want wp
hebben nu de tijd gehad ons te organi
seren. „Het vergt vpf uur om per vlieg-
tuig Parijs te naderen nadat de toestel-
len op de radarschermen zijn gesigna
leerd", zo zei Malraux, „en dan nog
eens anderhalf uur voordat de vlieg
tuigen de hoofdstad bereiken
Vijftienhonderd militante leden van
de Gaullistische Unie hebben vanmorgen
militaire uniformen gekregen. De rege
ring heeft echter laten weten dat net
voorlopig nog niet in haar bedoeling ligt
burgervrpwilligers van wapens te voor
zien. Ook leiders van de Franse socialis
tische partij hebben zich bij de minister
van binnenlandse zaken gemeld met het
verzoek wapens te verstrekken onder
hun partijleden, die zp hebben gemobili
seerd.
VIENTIANE, 24 april (AFP, Rtr.,
UPI) De gezamenlijke oproep van
Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie tot
een staakt-het-vuren in Laos kan zeer
binnenkort verwacht worden. De Sov
jet-regering en de neutralistische oud
premier van Laos, prins Soevanna
Phoema, hebben zaterdag na hun be
sprekingen in Moskou in een commu
niqué verklaard, dat thans de voor
waarden er zpn voor een vreedzame
oplossing van de crisis in Laos. Ook
de Amerikaanse minister van buiten-
In de Avenue Alexandre III vlak
bij het Elysée staan tanks opgesteld,
onmiddellijk gereed voor actie. Zij
vormen een onderdeel van de door
generaal De Gaulle bevolen bevei
ligingsmaatregelen. (Telefoto).
President de Gaulle kondigde gister
avond tijdens een imposante toespraak
voor radio en televisie aan, dat hp,
overeenkomstig de daartoe strekkende
bepalingen, de absolute macht in
Frankrijk genomen heeft om de drei
gende burgeroorlog vastberaden het
hoofd te bieden. Joseph Ortiz, de we
gens zijn aandeel in de barricaden-op
stand te Algiers van januari vorig jaar
bij verstek ter dood veroordeelde café
houder, heeft zich uitgeroepen tot
.premier van de voorlopige regering
va Frans Algerije en de Sahara". Fer-
hat Abbas, het hoofd van de „voorlo
pige Algerijnse regering in balling
schap", hield zaterdag in Tunis een toe
spraak, waarin hij de Algerijnen opriep
zich te organiseren om verzet te kun-
een grote dag voor Zeelana: vanmiddag zou m tegenwoordigheid van "inanf'h,et^noa oven aat
«i ajgesloten met de zevende en laatste caisson. Deze luchtfoto van Aerocamera-Rotterdam toont het nog open gat,
waarin de caisson ingevaren wordt.
nen bieden tegen provocaties. „Op het
tijdstip, dat het Algerijnse volk door
moedige strijd de Franse regering
heeft gedwongen tot onderhandelingen
over een oplossing van de geschillen,
tracht een handjevol officieren in dienst
van het kolonialisme de klok terug te
zetten", aldus Ferhat Abbas.
In Madrid is gisteravond officieel
meegedeeld, dat generaal Salan
kans gezien heeft te ontsnappen aan
de waakzaamheid van de Spanjaarden
en naar Algiers is ontkomen. Ortiz zou
zich vanuit zijn Italiaanse verblijf
plaats eveneens bp de muiters gevoegd
hebben Pierre Lagaillarde, een ande
re leider van de barricaden-opstand,
tot dusver in Spanje vertoevend, zou
ook naar Algiers vertrekken of vertrok
ken zpn. Volgens een bericht van ra
dio-Algiers zetten de muitende legerlei
ders de strpd tegen de Algerijnse re
bellen voort. De steden Oran, Constan-
tine en Mostagem zouden nadat de
legerleiders aanvankelijk niet mee wil
den doen met de muiters thans ook
in hun handen zpn, volgens dezelfde
bron. De bevelhebber in Oran, ge
neraal de Pouilly, zou geweigerd heb
ben zich bij de muiters aan te sluiten.
De militaire junta in Algiers kondig
de zaterdag al de staat van beleg over
geheel Algerije af en stelde een mili
tair gezag in. Ook werden de arresta
ties aangekondigd van allen, die mee
geholpen hebben „aan de onderneming
om Algerije en de Sahara los van
Frankrijk te maken". Voor hun berech
ting zou een militair tribunaal inge
steld worden. Wat de mcslems betreft,
kondigde de militaire junta aan, dat
„Frankrijk hen nimmer zal verlaten".
Radio-Algiers noemde De Gaulle een
verrader, omdat hij in 1958 beloofd
zou hebben, dat er nimmer met de
Algerijnse rebellen onderhandeld zou
worden.
Nadat door radio en televisie trom
petgeschal had weerklonken ver
scheen gisteravond om acht uur pre
sident de Gaulle in het generaalsuni
form, dat hij ook in de tweede we
reldoorlog heeft gedragen, voor het
houden van zpn toespraak. „Vier ge
neraals en een groep officieren heb
ben als fanatici gehandeld", riep
hij uit. „Ze realiseren zich niet, dat
hun daden kunnen leiden tot een na
tionale ramp, een ramp voor de we
reld. Uit naam van Frankrijk beveel
ik, dat alle middelen en ik her
haal: alle middelen dienen te worden
alle middelen dienen te worden
gebruikt om hun de weg te versper
ren. Ik verbied alle Fransen en alle
soldaten hun bevelen te gehoorza
men".
Onze Parijse correspondent tekent
hierbij het volgende aan: Zoals, buiten
de samenzweerders en hun verktuigen,
iedereen, is ook de president van de
Republiek door de in de nacht van vrij
dag op zaterdag te Algiers uitgevoerde
generaalsputsch volkomen overrom
peld geweest. Het gebeurde is uiter
aard slechts mogelijk geweest door een
volkomen gebrek aan weten of aan wil
len, of jen mengsel van de twee, aan
de zijde van „de diensten".
Generaal de Gaulle's vastberaden-
Generaal De Gaulle tijdens zijn toespraak voor de televisie.
gebeurtenissen zal uitwijzen welke kant
heid om het hoofd te bieden blijkt ech
ter ook nu veer onverlet gebleven. Zpn
veroordeling van de schuldigen aan
„het verfoeilijke en stompzinnige
avontuur van Algiers" is genadeloos en
absoluut en, in tegenstelling met janu
ari vorig jaar ter gelegenheid van het
barricadeoproer, ook volkomen ont
daan van de dubbelzinnigheden, die toen
moesten bijdragen tot de bezwering
en dat ook deden.
Maar inmiddels heeft de ontwikke
ling voor dergelijke dubbelzinnighe
den geen plaats meer gelaten, zo
weinig dat de Gaulle in zpn bood
schap is vast blijven houden aan de
„noodzakelijke dekolonisatie", dank
zij welke er voor Frankrijk plaats en
werk in Afrika zouden kunnen blij
ven. Alleen: aan de vooravond van
het welslagen dreigt deze onderne
ming door de steeds genoemde „ver
foeilijke stompzinnigheid" te worden
verijdeld.
Het zal dus nu blijkbaar met een vol
komen „démasqué" hard tegen hard
moeten gaan en het verloop van de
FRANKR'JK
Maneille
SPANJE
m Madrid
MIDDELLANDSE ZEE
Philipprvilt
giert Consmnrme
Tebeuo
SoAftfl# I
Meansm
BoaSoada óE
S.BolAbbei
^•Laghoaot
'A.GXrtóa
•puargta
rig utg
Ft. Lallemand
Et Gom
Coiomb BHhor
FtMc.Mohor
Gadomei
\m*~AFt>n<A
Adrar
Qcggan In Salab
iddellandsB
ALGIERS
BONE
CONSTANTINE I
PHILIPPE
VILLE
BOUGIE
A F R/KA
öffLEANS
VILLE
*°o„ACONSTANTINE
Chorr el
Hodna
outs'ct"s ALGIERS
AINBEIDA f
BATNA
TEBESAN V
G UI
ORAN
MASCARA
BOU SAAQA
r*rcHA
SIDI-BEL
ABBES ORAN
BISKRA
Chott
r-JTTêMelrhlr t
roueeomr^Jj^
3/Choft ech a
Chergui*:^' V/
L AGHOUAT
GERYVILLE*.
A/N SF FR A
TOUGGOURT
GHARuA/A
het hardst is. Alle de republikeinse
beginselen toegedane politieke partijen
en alle syndicaten, dus nagenoeg het
gehele georganiseerde Franse volk,
hadden zich gistermiddag bereid ver
klaard om met opzijzetting van alle
grieven en eisen „blok te vormen
achter het hoofd van de staat voor de
verdediging van de Republiek en de
vrijheden „op voorwaarde dat hp geen
compromis zou aangaan met de mui
ters en de rebellie". De Gaulle heeft
in dit opzicht taal gesproken zoals van
hem werd verwacht en de klemmende
dramatische oproep, waarmede hij zpn
boodschap besloot: „Franse vrouwen
en Franse mannen, helpt mij", zal dus
worden gehoord.
(Zie ook elders in dit blad)
IJMUIDEN, 24 april Sinds van
morgen elf uur woedt een zware uit
slaande brand in het koelhuis „Frico"
aan de Tratvlerkade. Zware rookwolken
verduisteren het havengebied. De Vel-
sense brandweer is met alle beschikbare
miudelen met het biussingswerk bezig.
Frigo" is een der grootste koelhuizen
van IJmuiden.
(Vervolg op pagina 2)
WASHINGTON, 24 april (Rtr.) De
Amerikaanse dienst voor lucht- en
ruimtevaart (NASA) heeft zaterdag be
kendgemaakt dat de Verenigde Staten
in de komende dagen een „Mercury"
ruimteschip in een baan om de aarde
zullen pogen te brengen met een robot
aan boord die kan ademen, transpireren
en spreken.
De cabine, die door middel van een
„Atlas"-raket in de ruimte wordt ge
bracht. zal eenmaal om de aarde wen
telen en daarna op zee worden ge
borgen. Deze proef is een voorspel
voor de eerste poging een mens in
een „Mercury"-cabine in de ruimte te
brengen en veilig op aarde terug te
krijgen.
De bedoeling is, dat het ruimteschip
op honderd kilometer van de aarde zijn
baan beschrijft en een snelheid van
28.000 kilometer per uur bereikt. Het
moet na een ruimtevaart van een uur
en vijftig minuten op ongeveer vijf
honderd kilometer ten oosten van de
Bermuda-eilanden in de Atlantische
Oceaan terechtkomen.
landse zaken, Dean Rusk, liet zich za
terdag optimistisch uit. „De Verenigde
Staten zullen pogen via onderhande
lingen te komen tot een waarlijk neu
traal en onafhankelijk Laos, wanneer
de wapenstilstand gesloten is, maar de
onderhandelingen voor de neutraliteit
van het land zullen niet gemakkelijk
zijn," aldus de Amerikaanse bewinds-
De van communistische zijde ge
steunde opstandelingen van de Pa-
thet Lao hebben intussen gisteren
kans gezien de stad Van Vieng, 140
kilometer ten noorden van de hoofd
stad Vientiane, te bezetten. Dit wordt
de ernstigste nederlaag geacht van
de regeringst oepen. Van Vieng werd
fel verdedigd. Men ziet in de ver
overing een nieuw bewijs van het
streven van de Pathet Lao om zich
in de laatste dagen vóór het bestand
van zo veel mogelijk strategische
punten meester te maken.
i"
LONDEN, 24 april (Reuter) De
Britse „Sunday Express" heeft gemeld,
dat de Britse ministers bang zijn voor
een nieuwe crisis in het Verre Oosten.
Het Cubaanse avontuur zou volgens de
ministers leiden tot deze nieuwe crisis.
In regeringskringen, aldus de „Sunday
Express", gelooft men dat Khroesjtsjev
nu president Sockarno van Indonesië
volledig zal steunen bij een eventuele
poging om Nederlands-Nieuw-Guinea te
veroveren.
Khroesjtsjev zal de Russische mili
taire hulp aan Indonesië rechtvaardigen
met een verwijzing naar het Ameri
kaanse optreden tegenover Cuba en be
togen dat hij slechts de „bevrijdings
macht steunt". Een poging om de Neder
landers met geweld uit Westelijk Nieuw-
Guinea te verdrijven zal echter onmid
dellijk tengevolge hebben dat Aus
tralië en Engeland hierbij betrokken
worden, aldus het blad.
DJAKARTA, 22 april (U.P.I.) Het
ultra nationalistische Indonesische blad
„Berita Indonesia" heeft voorspeld,
dat „West-Irian" op 17 augustus Indo
nesisch zal z(jn, hetzij als gevolg van
diplomatieke stappen hetzij door ge
weld.
Het blad schrijft: „Vóór 17 augustus
zal president Soekarno het „grote be
vel" geven om West-Irian te bevrijden
en precies op 17 augustus zal de Indo
nesische vlag daar worden gehesen".
17 augustus is de verjaardag van de
Indonesische republiek.
SYDNEY, 23 april (Rtr.) De In
donesische minister van Defensie, gene
raal Nasution, heeft voor zijn vertrek
naar Nieuw-Zeeland verklaard dat hij
„zeer waardevolle besprekingen" met
de Australische premier, Menzies, en
Australische ministers had gevoerd
over de kwestie van westelijk Nieuw-
Guinea.
DEN HAAG, 24 april In de 551e
staatsloterij, eerste klasse is een prijs
van 25.000,gevallen op no. 8185.
Aarenentie)
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
lEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Vannacht weinig wind, plaatselijk
nachtvorst en hier en daar mist.
Morgen overdag op de meeste plaat
sen droog weer met opklaringen,
zwakke tot matige wind uit zuide
lijke richtingen en ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
Zon: 5.23-19.54. Maan: 13.58-3.30.
Advertentie
N\\uu/n/////
'*n1 n W^S
