Mr. Van Doorn: Vang de
minderjarigen tijdig op
Basis van kinderbescherming
burgerzin en naastenliefde
K.V.P.-senatoren staan
achter de loonpolitiek
Vele leden tegen uitbreiding
noodwet kinderbijslag
n
Ii
Studiecongres zielzorger en misdaad
Bekering - niet vergelding -
moet doel van straf zijn
Samenleving reageert op
misdaad nog steeds niet
in geest van Evangelie
Eerste Kamer is bezorgd
over toenemend verkeer
Invoering maximum snelheden
buiten bebouwde kom gevraagd
Kunst en handel verzoend
KINDERRECHT IN TWEEDE KAMER
Aanrander heeft
bekend
note
Openbaarheid in
P.B.O. wenselijk
Leerzaam
DEINING ONDER
WINKELPERSONEEL
WITTE KRUIS
WOENSDAG 26 APRIL 1961'
PAGINA 5
Duitser vreest F.L.N.
Officier: geen termen
voor uitlevering
Zwitsers verzoek zou
grond missen
Prestatieverlof voor
trotyldemontage
bestelauto rijdt in op
groep militairen
Kort arrest
In Enschede
Winkeliers willen hun
zaak 1 mei openhouden
voor Duitse toeristen
Valsheid in geschrifte
leverde koopman 1,3
miljoen gulden op
IV2 jaar gevangenis
griep? kou? pijn?
Fijn dat er
AKKERTJES
WORLD
FAMOUS
CIGARETTE
I»- per 20
YORK
lorillard
NEW
o o
Rapport Centrum voor
Staatkundige Vorming
Lof voor werk van
Rijkswaterstaat
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG, 26 april De
verkeersproblemen hebben een
groot deel opgeëist van het debat,
dat de Eerste Kamer gisteren
wijdde aan de begroting van Ver
keer en Waterstaat. Volgens de
prognoses zal de verkeersintensi
teit in 1970 zijn verdubbeld en die
schattingen zouden nog wel eens
te laag kunnen blijken. Het is
daarom noodzakelijk, zo is de al
gemene mening in de senaat, dat
op korte termijn maatregelen
worden genomen om de komende
stroom op te vangen.
Niet beter
Baby in bedje gestikt
Palmolive garandeert
U zachter en
gemakkelijker scheren
1 èf Uw geld terug!
DE €Chte PIJNSTILLER
WITTE KRUIS
Naar Veere
A. Vecht
'M-
g
(Van onze parlementaire redacteur)
's GRAVENHAGE, 26 april
Beter een goed justitieel korps van
kinderbeschermers en -rechters dan
de allerbeste kinderwetgeving, aldus
een der uitgangspunten van mr. H.
W. van Doorn (K.V.P.) in zijn be
schouwing over de ontwerpen tot
herziening van het kinderrecht in de
Tweede Kamer. Voor de herziening
zelf kon hij waardering opbrengen,
al bleek hij ervan overtuigd, dat
deze geen bijwerking tot de dag van
vandaag betekent.
Mr. Van Doorn hecht veel waarde
aan een beleid waarin de overheid re-
ele prijzen betaalt aan de internaten,
zowel die waarin de z.g. „overheidskin-
deren" geplaatst worden als de instel
lingen voor voogdijkinderen, die volgens
hem beslist beter gesubsidieerd dienen
te worden. De kinderbescherming moet
worden gedragen door burgerzin en
naastenliefde, zo herhaalde de katholie
ke spreker wat de kinderrechter mr.
Van Werk onlangs heeft gezegd. Mr. Van
Doorn vroeg een zodanige subsidie, dat
althans de werkelijke verpleegkosten
worden goedgemaakt. Nu wordt nog
afgezien van andere exploitatielasten
MAASTRICHT, 26 april -
rechtbank diende dinsdag li it|eve.
van de Zwitserse regering tot
ring van ^„XTde wa^nd^faar
digd van moord op pte Genève.
Marcel CeoPoW m 19 warenhuis
Deze Lenpoldcurare bewerkte pijl
door een overleed ter plaatse. Leo
pold wa" een wapenhandelaar, die
illegale transacties m wapens en
munitie verzorgde met het F.L.N.
Achteraf is gebleken dat Leopold bij
deze wapenhandel het F.L.N. heeft
opgelicht voor één miljoen Franse
Francs.
hierop reeds per jaar l«/« miljoen uit
particuliere bron toegelegd.
In een redelijk welvarend land moeten
door de gemeenschap meer offers voor
het bedreigde kind worden opgebracht,
aldus mr. Van Doorn, die voor alles
een sterke moderne visie op dit punt
wenst. Hij is wel dankbaar voor het
vaststellen van de positie der gezins
voogdijverenigingen in de wet maar
tnroeg alsnog om een rechtstreekse band.
tussen kinderrechter en deze verenigin
gen.
Ook adviseerde hij de minister meer
te voorkomen dan te genezen in de kin
derrechtspraak
Herhaaldelijk krijgt men de indruk
dat minderjarigen te laat zijn opge
vangen. Pijnlijk te laat, stelde mr.
Van Doorn vast en hij vroeg de mi
nister te willen aangeven waar naar
zijn inzicht de taak van de overheid
op dit preventieve terrein begint.
Ook bij deze spreker bleef het ver
langen naar een algemene jeugdwet,
waardoor de gehele jeugdzorg onder
één ministerie zou komen, in verband
daarmede leven. Het voorterrein van
de kinderrechter noemde hij „een nogal
slordig ontgonnen gebied." Een goede
terreinafbankening is nodig.
In de nieuwe wettelijke regeling wordt
de armslag van de kinderrechter ver
ruimd, maar niet op het punt van de
leeftijdsgrens van twaalf jaar, die ge
steld is voor vervolgbaarheid. Mr. Van
Doorn kan l.ierin geen gebrek aan ver
trouwen zien, zoals door enkele profes
soren is betoogd. Kinderen beneden die
leeftijd zien een straf voor de réchter
niet als straf, maar vinden het alleen
maar interessant. Zij zijn zich ook de
betekenis van hun misstap voor de
maatschappij niet bewust.
De woordvoerder van de KVP wilde
gaarne omtrent het nieuwe strafmiddel
van kort arrest enige toelichting horen.
Het zal wel veelvuldig worden toegepast,
maar dan dient het een snelle en een
goede executie te zijn, niet te ver
weg van de woonplaats van het kind en
Een verraad aan de Algerijnse zaak,
waarop bij het F.L.N., zoals bekend
relntiÜe kring van de rebellen en hun
stond nr, 0"verJ?lddeHik de doodstraf
een andere wanpnheen uit,ating
justitie te Hamï, andelaar> voor
die eveneens ^oUrg' werd de Duitser,
len met het ?,pe,ns dn levensmidde-
schuldfJd lFfN' verhandelde, be-
Hti helft o, de moord op Leopold.
Hij heeft overigens voor de General
Bundesanwa.lt te Karlsruhe kunnen be-
wijzen, dat hy 0p die 9 september
helemaal niet in Genève was, maar in
Berlijn vertoefde. Niettemin werd
A. voortdurend geschaduwd, zowel
door leden van de F.L.N. als door
leden van de Franse organisatie van
pe „La main rouge". De Duitser
is bevreesd om naar Zwitserland te
gaan om daar zijn onschuld te be
wezen. Hjj vreest daar voor zijn leven.
De officier van justitie te Maastricht,
mr. w. Moors, acht geen redelijk ver-
voor de schuld van de ver-
mlord raan, de hem ten laste gelegde
„een zrnnrt -opold aanwezig, zodat er
raadsman^ wÓS v.?or uitlevering. De
Tbfwfstee uit m de Duitser, mr. F.
Duynstee uit Maastricht, betoogde dat
lijn client met kon worden uitge
leverd, omdat het hier een delict
politique relatif" betreft, een 'grond
welke van Nederlandse zijde niet
wordt erkend voor uitlevering. De
rechtbank zal binnen veertien dagen
In een schriftelijkrapport aan de
minister van justitie advies moeten
teven over al 01 niet uitlevering van
e Duitser.
AMSTERDAM, 26eagl- Dangduri-
ge verhoren, bekentenis van
slachtoffer alsmede ue ^-jarige Ara-
sqn vrouw, hebben tie j ertoe
sterdamse stratemaker
genoopt zijn schuld te bekenneniinm
Weerzinwekkende aanran S
H-jarig meisje.
Dit meisjes was door de ^g0^ning
Van W. op zijn bevel m hgt
gelokt waarna Van W. zie lict
meisje had vergrepen. Hfl ba mgt
meisje, toen hij het bedreig
een mes, aan de hand gewond.
(Van onze correspondent)
TILBURG, 26 april De ouders van
v,6 dienstplichtige militair P. van der
gelden alhier, die enige tijd geleden
de Rechter Heide te Goirle een la-
rtj'k trotyl demonteerde, hebben var
Pinc?mmandant van de 41ste Infanterie
de ?'er Compagnie kapitein U. Kits van
Bol egerplaats Ermelo, waar hun zoon
Wo-ferd is, een brief ontvangen. Hierin
medegedeeld, dat hun zoon met
ha» dagen prestatieverlof is beloond
do„ aanleiding van zijn kordaat optre-
WoLln de trotylaffaire. Zijn optreden
Vol een voorbeeld en een eer genoemd
r de hele compagnie.
(Van onze correspondent)
gtHE,N HELDER, 26 april Een om-
Ri-u negen uur gisteravond langs de
«ksweg ter hoogte van de buurtschap
Vn„ ?°ii marcherende groep militairen
on i La"dmacht, is door een achter-
wa pmsnde bestelwagen aangereden,
I lu. P leider, sergeant van de
Wo j arie S., levensgevaarlijk
w"u gewond.
haifa bestuurder van de bestelwagen
uit uumiddellijk scherp naar links
0nteneinde de rest van de groep te
ntwijken, maar werd bij deze manoeu-
tjUL tmitaal aangereden door een uit
h Helder nftAmc+icro lacanln Dp
aiauuiaugc iconuiu. De
gesch miUtairen voerde "iet de voor-
afkomstige lesauto,
iren voerd<
breven verlichting.
ENSCHEDE, 26 april Het feit dat
de Middenstandscentrale de leden in
overweging heeft gegeven op maandag
1 mei hun zaken geopend te houden heeft
grote deining veroorzaakt in de kringen
van het winkelpersoneel.
Zoals reeds werd bericht hebben de
vakorganisaties landelijk reeds hun te
leurstelling uitgesproken over het feit
dat er op deze dag in het oosten en het
zuiden vele zaken open zullen zijn.
De werknemers zijn vooral ontstemd
door het feit dat de reden tot open
stelling van de winkels op 1 mei vooral
is dat op deze dag in het grensgebied
veel Duitse kooplustigen worden ver
wacht. Overigens schijnt echter de mo
gelijkheid te blijven bestaan dat de za
kenlieden alsnog besluiten hun winkels
maandag te sluiten.
niet in de huizen van bewaring. Daar
en in onze politiebureaus horen gede
tineerde kinderen niet thuis.
De naam tuchtschool acht hjj beter
dan „inrichting voor bijzondere tucht".
Mogelijk komt hierover nog een amende
ment. Het opmaken van strafbladen
met het oog op latere afgifte van ver
klaringen van goed gedrag wilde hij
liever achterwege laten, althans voor
zeer jeugdige veroordeelden. Voor oude
re minderjarigen kunnen zij echter wei
eens onmisbaar zijn.
Mr. Van Doorn sloot zich aan bij de
bezwaren van mr. Meulink tegen het
socialistische standpunt, waardoor gods
dienstoefening en geestelijke verzorging
van het Humanistisch Verbond tezeer
op één lijn komen te staan.
Voorts wilde de katholieke spreker
gaarne in de wet doen uitkomen dat de
band tussen ouders en kind zoveel mo
gelijk in stand moet worden gehouden.
Tot plaatsing buitenshuis -noet niet te
gemakkelijk worden overgegaan.
Mr. Berkhouwer (VVD) bracht de
discussie opnieuw op het Rjjks Opvoe-
dings Gesticht in Amersfoort. Hij merk
te op, dat naar mate het sychologische
element naar voren komt, het pedagogi
sche bij de behandeling van moeilflke
kinderen tegenwoordig achterop dreigt
te geraken. Meestal echter bereikt men
daarmee pedagogische kortsluitingen.
Niet alleen de jongelui, maar de op
voeders van de kinderen moeten wor
den opgevoed, vindt mr. Berkhouwer.
De recente ervaringen hebben echter
wel geleerd de liberale spreker doel
de op Amersfoort dat de normen die
de opvoeders soms zelf hanteren niet
deugen. Minister Beerman zou vandaag
antwoorden.
MAASTRICHT, 26 april De recht
bank alhier heeft gisteren een 32-jari-
ge koopman te Maastricht veroordeeld
tot anderhalf jaar gevangenisstraf we
gens valsheid in geschrifte.
De verdachte, die een woninginrich-
tingzaak in Maastricht had, had zich
bedrijfskapitaal verschaft door gefin
geerde huurkoopcontracten op gefingeer:
de leveringen te laten finamcieren bij
de Maastrichtse Disconto-Maatschappij.
Sedert 1957 heeft verdachte op deze
manier rond 1500 huurkoopcontracten
laten financieren voor 1,3 miljoen gul
den waarvan thans bijna een half mil-
joen nog niet terugbetaald is.
De officier van justitie had twee jaar
gevansstrag geëist.
(Advertentie)
(Van onze Haagse redactie)
jkx^po'i J?AAG, 26 april Voor vele
het ai», j'" de Eerste Kamer is
zich bi? de are dat de regeling
systeem d® ov.er6aug naar een nieuw
met de can?- nvormlnK nogal eens
bemoeien! 5at m" m°?te"
toren SJTSSSS
reed was om de gewenste verschuiving
naar meer verantwoordeljjkhefd te ler
wezenleken. le ver_
Dit geldt h.i tt meer in een situatie
waarin het tekort aan arbeidskrachten
een bedreiging vormde voor een ver-
antwoorde loonpolitiek.
Van Pv.d.A.-zijde klaagt men echter,
dat de overheid het bedrijfsleven niet
voldoende speelruimte heeft gelaten, zo
dat ernstige moeilijkheden zijn ontstaan.
Voor bepaalde groepen werknemers (de
achterblijvers die moeten worden „bij-
setrokken", en voor de ambtenaren en
landarbeiders) betekent het nieuwe sys
tem dat zij achteraan komen, zo wordt
van socialistische zUde opgemerkt m
Ho hpschouwmg over de loonpolitiek,
die de Eerste Kamer naar 5» 7,?
L hosrntine van Sociale Zaken
h??ft oDgesteld. Verscheidene senato-
heett opgesiem. oordeel van
ren vragen of het naar ne n
de minister mogelijk is het couegeva
Rijksbemiddelaars meerde vr^hand
karakter t.
geven.
Wat tra at de minister met het ont
werp voor een algemene k'ndorlH)slaf-
wet doen? Aldus een vraag van vele
leden. Een uitbreiding van de noodwet
kinderbijslag Kleine Zelfstandigen,
zou betekenen, dat de werknemers bfl
moeten dragen voor een aanmerKeujae
uitbreiding van de kinderbijslagen voor
de zelfstandigen, zou voor hen niet aan
vaardbaar zijn.
(Advertentie)
Voor uw beha, korset of gaine
wordt u prettig en vakkundig bediend
in een speciaalzaak aangesloten bij de
Ned. Ver. van Corsetspeciaalzaken.
(Advertentie)
mixers
haardrogers - keukenmachines
(Advertentie)
(Van onze verslaggever)
CULEMBORG, 25 april In het team
van rechter, criminoloog, psychiater
em neemt de zielzorger een wezenlij
ke plaats in, omdat hjj alleen een di
mensie kan laten meespreken, waarin
misdaad wordt verdiept tot zonde, straf
tot boete en rechtsherstel tot verlos
sing. Dit stelde prof. dr. C. van Ouwer-
kerk C.ss.R., die de studiedagen van de
gevangenisaalmoezeniers vanmiddag
besloot met een indrukwekkende be
schouwing over „Crimineel gedrag en
de theologische begrippen van schuld,
boete en verlossing".
De zielzorger is geneigd, de misdaad,
voor zover deze een juridisch fenomeen
is, tussen haakjes te plaatsen en te pro
beren de kern te raken, namelijk de
verhouding mens-God. Het Evangelie
geeft daarvoor aanleiding en funda
ment: het heils is primair een reli
gieuze werkelijkheid en geen morele. Wij
moeten niet van de moraal uit naar
God en Zijn welgevallen als het ware
afdwingen, maar we moeten uitgaan
van het contact met God, waardoor de
realisatie van het heil vanzelfsprekend
is.
Uitvoerig ging prof. Van Ouwerkerk
in op de straf, die als vergelding moei
lijk aanvaardbaar is. Als men onder
boete geen genoegdoening maar beke
ring verstaat, is het bijna niet meer mo-
gelijk de waarde van de straf nog pre
sent te stellen als mogelijkheid om
daarin de bekering en boete in chris
telijke zin te beleven. Is het waar, dat
wij het van ons christelijk denken uit
niet gewaagd hebben de heidense be-
DEN HAAG, 25 april Een studie
commissie onder voorzitterschap van
prof. mr. F. Cerutti (Nijmegen) heeft
in opdracht van het Centrum voor
Staatkundige Vorming rapport uitge
bracht over de openbaarheid bij pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganen. Het
rapport zal over enkele dagen verschij
nen.
In dit rapport geeft de commissie als
haar oordeel, dat het geen aanbeveling
verdient de algemene regel van open
baarheid ook te doen gelden voor de ver
gaderingen der publiekrechtelijke be
drijfsorganen. Niettemin acht de commis
sie openbare zergaderingen en beslissin
gen der publiekrechtelijke b' drijf sorganen
wel aanbevelenswaard. De besturen de
zer organen dienen er dan ook krachtig
naar te streven. De commissie is van
mening, dat een bevredigende gang van
zaken op dit stuk slechts bereikt kan
worden, als de mentaliteit van de be
sturen en de overige verantwoordelijke
organen op de wenselijkheid van een zo
groot mogelijke openbaarheid voortdu
rend is gericht.
De voorlichting mag echter geen doel
op zichzelf worden. Men zal in het oog
moeten houden de werkelijke behoefte
aan voorlichting, het te verwachten ef
fect en de kosten der beschikbare mid
delen. De commissie wil echter geen be
paalde weg aanwijzen, omdat de om
standigheden in de bedrijfstakken zover
uiteenlopen.
Binnen de steden wordt het parkeer
probleem steeds nijpender. Aan de in
voering van parkeermeters valt daar
om niet te ontkomen De heer Matser
(KVP) estreed, dat de besturen van de
verkeersbonden (die zich tegen invoe
ring van parkeermeters verzetten) de
opvattingen van hun leden weergeven.
Volgens de heer Matser zal de automo
bilist graag bereid zijn een gering be
drag te betalen als hij daarvoor zijn wa
gen voor enige tijd kwijt kan. „Lang-
parkeerders maken misbruik van de
openbare weg", meende ook baron de
Vos van Steenwfjk (VVD).
Dv. heer De Jong (P.v.d.A.) zocht de
oplossing in een geheel andere richting.
Hij vroeg om een radicale wijziging
van het openbaar vervoer. Snelle onder
grondse treinen en monorailbanen zijn
in de grote steden de enige oplossing,
zei hij. Dat zal echter enorm veel
grippen van straf en vergelding te
doorbreken, zowel in de opvatting als
in de realisatie?, zo vroeg spreker zich
af. In heel de problematiek van mis
daad en straf staat voor de zielzorger
altijd het perspectief van verlossing en
vergeving.
Maar we moeten dit niet alleen op
mystiek niveau uitwerken, het moet
leiden tot een groei naar een nieuwe
wereld op dit gebied. Dat zal bete
kenen dat in alle benaderingen, ook
de profane, iets aanwezig is van dat
gene, w at in bote en bekering in
aanzet aanwezig is: dat de mens terug
keert naar God. Wjj als zielzorgers
hebben de taak te staan binnen het
team van juristen, criminologen en
psychiaters en te zorgen dat voor de
gestrafte het leven opnieuw op gang
komt. Al deze benaderingen lopen
dood binnen deze wereld, hebben geen
heilsbetekenis als niet de priester aan
wezig is om het laatste perspectief
tegenwoordig te blijven stellen,
dat God een mens verlost en begena
digt om hem door de tussentijd van
deze wereld heen te brengen tot
Hem.
Ook de tweede inleider prof. dr. H.
Bianchi, had erop gewezen, dat de re
actie op de misdaad in onze christelijke
samenleving nooit veel beter is geweest
dan de reacties in niet-christelijke cul
turen: van een werkelijke verdieping
van het Evangelie uit blijkt niets. Vol
gens prof. Bianchi spelen bij elke mis
daad twee factoren: rebellie en misver
stand.
Een van de ergste vergissingen noem
de hij de zienswijze, dat de delinquent
een gevaar zou zijn voor de samenle
ving. De huidige ordening, zoals die is
vastgelegd in het Wetboek van Straf
recht, is niet door God gegarandeerd.
Zij is de neerslag van een cultuurpa
troon, een menselijk maaksel. Het ty
pische van de misdaad is niet de ver
storing van deze ordening, maar de
aanval op de andere mens.
De reactie op de misdaad moet vol
gens prof. Bianchi tweeledig zijn: ver
wijt en hulp. Wij onderscheiden op het
ogenblik normale delinquenten die straf
krijgen en gestoorden, die een behan
deling krijgen en dan nog de gedeel
telijk toerekeningsvatbaren, die van bei
de iets krijgen toegemeten. Voor deze
laatste groep kan straf pas zinvol wor
den als ze eerst door een psycho-thera-
peutische behandeling tot schuldbesef
zijn gekomen.
Het huidige systeem: eerst de straf
en dan de terbeschikkingstelling, noem
de hij waanzin. Op dit punt waren de
meeste toehoorders het wel met hem
eens, maar diverse andere stellingen
werden tijdens de discussie aangevoch
ten. Men kwam daarbij niet uit de pro
blematiek, maar en dat geldt voor
de studiedagen in hun geheel men
raakte er steeds verder in vast. Daar
bij werd één ding heel erg duidelijk: dat
wjj nog ver verwijderd zijn van een syn
these van het werk, dat door de ver
schillende deskundigen aan de delin
quent wordt verricht en dat een voort
durende gezamenlijke bezinning van het
grootste belang is.
De zelfbeschikking van het Rijks
deel Nieuw-Guinea betekent in feite
voor het Rijk in Europa verminderde
zelfbeschikking. Een motie van de
Nieuw-Guinea-Raad heeft dat nog
eens onder onze aandacht gebracht.
Volgens de motie staat 'iet de Neder
landse regering niet meer vrij enige
verandering in de huidige status van
Nieuw-Guinea aan te brengen zonder
instemming (er staat niet over
leg, maar: instemming) van de Nw.-
Guinea-Raad. Bovendien wordt van
Nederland de verzekering gevraagd
dat Nederland zijn taak in Nieuw-
Guinea zal voortzetten „totdat de
Raad in de toekomst eventueel an
ders verlangt
Daar staan we dan. Onder de he
velen van de Nieuw-Guinea-Raad,
althans voor wat betreft de Nieuw-
Guinea-politiek, ons voornaamste bui
tenlands-politieke probleem. Zo is de
opvatting van de Nieuw-Guinea-
Raad althans.
Het Nederlandse parlement kan uit
de motie vooral één ding Ieren: dat
zelfbeschikking (van de Papoea's) en
bewegingsvrijheid (van de Neder
landse politiek) niet samengaan.
(Van onze correspondent)
DEN HELDER, 26 april Omstreeks
acht uur gistermorgen deed mevrouw
Sterk van de Bassingracht alhier de
vreselijke ontdekking, dat haar acht
maanden oude zoontje Eric levenloos
voorover in zijn bedje lag. De onmid
dellijk gewaarschuwde arts constateer
de dat de baby was gestikt. Het gezin
telde drie kinderen.
Advertentie
Z6 goed geschoren
ben je nog
nooit geweestt
Advert entte i
Kiespijn, hoofdpijn of griep onder
de leden? Neem Witte Kruis en u
bent het snel kwijt.
tabletten, poeders
of cachets!
DUTIH N.V. - OEGSTGEEST
geld kosten en hel Rijk moet daarom
aan de gemeenten financiële steun ver-
len om deze werken 30 miljoen per ki
lometer) te kunnen betalen.
Voor de verbetering van de eigenhJKe
wegverbindingen is door de minister
een vijftienjarenplan opgesteld. De se
naat is daar dankbaar voor, maar
vroeg van de minister de zeker
heid dat deze werken ook ?,efin,a„rIS ®ejd
zullen worden. „Tolwegen stelde de
heer Lichtenauer (CHU) voor, een
onafhankelijk verkeersfonds zei de
heer Teijssen (KVP); „particuliere ex
ploitatie van de weg, waarbij de tol
volgens een Belgisch plan d°or
Rijk wordt betaald aldus de heer
Matser (KVP)
De senaat bleek ook voorstander van
de invoering van maximum snelheden
buiten de bebouwde kom. De heer De
Jong sprak van „waanzinnige snelhe
den op korte wegen.
Donderdag gaat de Kamer op uit
nodiging van de minister naar Zeeland,
om daar de sluiting van de dam in het
Veerse Gat bij te wonen. De bewinds
man kreeg vandaag al veel lof toege
zwaaid voor het werk van Rijkswater
staat. Dat er nog wel wensen waren
o.a. voor een spoedige aanpak van de
werken van de Lauwerszee, voor
meer spoed bij de bestudering van de
Kreekrakplannen en voor een snelle
beslissing over de tunnelbouw bij Rot
terdam, deed aar die lof niets af. Men
vertrouwt erop, dat de minister ook
deze moeilijkheden zal weten te klaren.
Dringende werkefi, die nog eens op
nieuw onder de aandacht van drs. Kort
hals werden gebracht, waren de ver
betering van de Scheveningse buiten
haven en de versterking van de water
keringen langs de Nieuwe Waterweg.
A. „Jack" Vecht is een uniek
man en een man van unieke
dingen. Het unieke geldt even
zeer voor de kunstwerken, waar
mee hij zich heeft omringd, als
voor de wijze, waarop hij zich
door het leven beweegt. Men zou
kunnen filosoferen over de
vraag wat er geworden zou
zijn van de Elburgse jongen,
die op zijn achttiende jaar al
een collectie Delftse tegels ver
kocht, welke hij van zijn we
kelijkse gulden zakgeld had
gekocht, als hij gefortuneerd
in de wereld was gekomen.
Zonder twijfel was hij een der
grootste kunstverzamelaars ge
worden. Nu is hij een der
grootste kunsthandelaars, wiens
zaak aan het Rokin met drie
sterretjes in de baedecker van
elke internationale verzamelaar
staat. Jack Vecht neemt de han
del op de koop toe. Hij wil ™°oie
dingen om zich heen hebben.
Geen gewoon werk, maar unieke
stukken. Als hij zich opwindt
over de fancy-prijzen, die bi]
Sotheby in Londen op de vei
ling gemaakt worden, geldt die
boosheid niet zozeer de onmo
gelijkheid voor een Nederlandse
handelaar om daar nog te kopen,
als wel de muur die daardoor
is opgetrokken tussen hem en de topstukken. Hij heeft nog vele unieke
stukkenHindoe-Javaanse bronzen, Perzische miniaturen, glas, middel
eeuwse sculptuur, vroeg-Nederlandse majolica, maar dikwijls zegt hij tegen
de belangstellenden, dat ze al uerkocht zijn. Hij wil er niet van scheiden.
Bovendien is hij zakenman genoeg om te weten, dat menig stuk dat zijn
winkel verlaat niet meer vervangen kan worden. Verkopen is niet moeilijk,
verzamelen wel.
Zijn vader, die m Elburg Delfts porselein verzamelde tot de zolders
er van kraakten en „scheepsladingen" naar Frankrijk en Engeland stuurde,
ried zijn artistieke zoon af om de kunsthandel in te gaan. „De mooie
stukken krijg je niet meer." Maar het bloed kruipt in zulk een geval waar
het niet gaan kan. En dit was niet alleen het bloed van de Vechten, maar
ook van de Duveens, die uit Meppel stammen.
De jonge Jack ging naar Amsterdam en beleefde daar zijn roman
tische jaren in het kunstenaarshuis „1813" aan de Amstel, waar rond de
jaren '18 heel de avant-garde kind aan huis was. Binnenkort verschijnt er
een boek over dat inmiddels al door de stadsgroei overspoelde huis, van
de hand van een der toenmalige bewoonsters, mevr. Van Donselaar.
Het unieke bleef Jack Vecht boeien. De gouden eeuw was uitgeput,
maar de Aziatische kunst was nauwelijks bekend. Met een kleine schare
enthousiasten bracht Jack Vecht de eerste stukken naar Nederland. In 1918
beheerde hij het Aziatisch museum-Petrucci aan de Keizersgracht (nu in
Zurich), daarna werd hij zelfstandig. Voor alle geïnteresseerden in de
klassieke Aziatische kunst is hij nu de „grand old man". Hij studeert nog
elke dag en is dan ook terecht geïrriteerd over de invasie van nieuw
lichters in de kunsthandel, die alleen op geld uit zijn en hun naam en
reputatie niet aan elk stuk, dat ze verkopen, durven te verbinden. Hij is
trots op zijn opvolger, Jack. Jr., maar hij zegt in zijn aanwezigheid alleen
maar: „Hij zal het wel leren, hij heeft aanleg." Niets ergert hem trouwens
meer dan het ontbreken van liefde en deskundigheid. Met, een subliem
bronsje in de hand zegt hij: „Zulke kunst kun je alleen benaderen als er
religie in je leeft." Hiverwacht dit ook van anderen. Schroom en stilt
Wie in zijn kunsthandel komt hoeft niet te kopen, want Jack Sr. leidt het
liefst rond. Hij verbaast zich elke keer weer over de drempelvrees van
de liefhebbers. Laat ze toch komen, ik zoek vrienden!
Jack Vecht wordt vandaag 75 jaar. Bij de receptie op zijn 70ste ver
jaardag kwamen er meer dan zeshonderd man. De hele kunstwereld kent
hem. Hij heeft talrijke vrienden onder levende kunstenaars. Alleen over
de abstracten velt hij een vernietigend oordeel. „Ze doen mij pijn, ze zijn
decadent." Juist dit verval van waarden geeft hem zorgen. Hij zou kunst
historische studenten jaren in zijn zaak willen hebben om ze wegwijs te
maken in het onvoorstelbaar moeilijke vak. „Je moet het beste van het
beste elke dag in je hand kunnen nemen; langzaam naar het begrip groeien,
verstillen en aandacht krijgen voor het klassieke."
Jack Vecht is nog vitaal en actief al heeft het leven hem vele slagen
gegeven Zijn kunstverzameling overleefde de bezetting, omdat hij de
kostbaarste stukken tijdig naar Engeland had gebracht, maar zijn 92-jarige
moeder, zijn dochter en zijn kleindochtertje werden door de Duitsers om
het leven gebracht. Hij praat er weinig over en leidt het gesprek weer snel
naar de mooie dingen om hem heen. En als hij zijn unieke Perzische
en Indische miniaturen stuk voor stuk voor ons legt, is er geen handelaar
meer aan het woord maar een kunstminnaar. Het bedroeft hem, dat
tachtig procent van zijn verkopen naar het buitenland gaat. Nederland
heeft nauwelijks meer verzamelaars van allure. Als Jack Vecht over de
botte fiscale politiek van de Nederlandse regering ten opzichte van de
kunstverzamelaars spreekt, maakt hij zich oprecht boos. Het is een oud
verhaal, maar niemand lukt het de Haagse verkalking te doorbreken. Hij
probeert nu zoveel mogelijk unieke dingen in het land te houden door ze
aan musea te verkopen of in bruikleen te geven. Hij is vooral tevreden
over Rotterdam, waar de grote ondernemers de openbare verzamelingen
krachtig steunen.
Binnenkort hoopt hij een boek te publiceren over de grote Delftse
ceramicus Van Freytom. Studie is nog zijn dagelijks werk. Zijn huis aan
de Amsteldijk is een museum gelijk, een levend museum, dat de afspiege
ling is van zijn persoon: de meubelen antiek, de schilderijen modern. Ze
verschaffen de achtergrond, de levenssfeer voor een gerijpt man, die in
jaren van intens leven iets van de bewogen stilte van het klassieke heeft
gekregen. Kunst en handel schijnen onverzoenlijk. Maar cultuur is het
verenigen van het onverzoenlijke.