Heftige tweestrijd in Limburg
Laatste bolwerk der mannen
wordt zeer listig veroverd
Een plan van een halve eeuw terug werd:
HEILIG LAND-STICHTING
Zonder de stinkende hitte
van de Oosterse kasba
ZATERDAG 29 APRIL 1961
PAGINA IS
yjÏT eldra zal ook in Limburg de
y\ 6rnancipatie van de vrouw
van u!olledig zijn. De verovering
net laatste specifieke mannen-
schutt •■de muziekgezelschappen en
schutteren in st°d en dorp, is
begonnen. De vrouwen gaan daarbij
zeer listig te werk Haar strategie is
zeer modern. Geen massale storm
aanvallen derhalve, maar ogenschijn
lijk weinig betekenende schermutse-
ingen in de vorm van handige in-
Lltratiemanoeuvres. Gebruik ma
kend van de omstandigheid, dat
sommige, vooral de kleine, muziek-
vnMlsChappen er niet in slagen om
r «rde nieuwe mannelijke recru-
vrouwpirE tr.ekken, hebben de eerste
kelBk kans SS"™ "a Vr(l ,ge?"k"
gen in ™„,f <lnn'
«Ude gé3é°n fomngm'teltf rechtgeaard
Mogen vrouwen meedoen in
schutterijen
w m en fanfares?
Voordat de mannor,
in hadden, beschikten T eigenl"k erg
her en der over bepaail vrouwen al
die van groot belang kunnon np"nten'
de verdere opmars van d w„„z°"r,bl]
offensief, dat volgens vele wi n
leden van harmonie- en fanf»rs"
corpsen, met meer gestuit kan wnr"
den. Waarom trouwens ook, zo "racen
zy zich af.
Inmiddels huldigen deze voorstan
ders van vrouwenemancipatie het
standpunt noodgedwongen mis
schien? dat een vrouw even goed
als een man lid moet kunnen worden
van een harmonie, een fanfare^ of
een trommelkorps. Een mening,
welke o.a. gedeeld wordt door de
meerderheid van het bestuur van de
diocesane bond van muziekgezel
schappen in Limburg. Het oordeel
van de minderheid ,,vaP?ert
liever geen dames tot „beslist
geen vrouwen in de harmonie.
Even rigoreus in deze is het stand-
Punt van de Limburgse schutters
veld. Op de laatste vergadering van
de federatie van schuttersmonden in
?elgisch en Nederlands Limburg werd
immers het voorstel van de bond
^-cht om voortaan ook de prestaties
van vrouwen, die deel uit maken van
Schutterijen of trommelkorpsen, op
concoursen te beoordelen en eventueel
m« PrUzen te honoreren, met grote
meerderheid van stemmen verwor-
n De vergadering was het volledig
Uit .voorzitter mr. Frans Haffmans
th,,: ^elden eens, dat vrouwen niet
kor®.horen in schutterijen en trommel-
bietn- En wel om meerdere redenen
d'stn.;Uaar is allereerst het zuiver
onia-'sche bezwaar, waarover in een
van Is door de sectie volkscultuur
UitggU® Culturele Raad van Limburg
seven rapport te lezen staat:
.Vu
,0risch
Vervolgens zijn er nog andere be
zwaren. Marswedstrijden en exercitie
oefeningen missen nu eenmaal alle
elegance. Zjj hebben iets martiaals en
zijn derhalve alleen maar geschikt
voor echte stoere schutters. En voor
wat de trommelkorpsen betreft, voegt
mr. Haffmans hier nog aan toe, dat
een trom, vooral het soort, dat door
drumbands wordt gebruikt, beslist
geen vrouwelijk instrument is. Een
saxofoon of een klarinet is dit volgens
hem nog wel en daarom is hij niet
gekant tegen vrouwelijke klarinettisten
in harmonieën. Al evenmin is hij een
verklaard tegenstander van de vol
ledige emancipatie van de vrouw,
mits men aan dit begrip geen al te
ruime betekenis toekent. Er zijn nu
eenmaal bepaalde dingen, die een
vrouw niet kan doen, zo meent hij.
Doet zij dit wel, dan is dit geen
kwestie van emancipatie, maar veel
eer van usurpatie. Overigens gunt mr.
Haffmans de vrouwen graag een uitje.
Als supportsters zijn zij steeds welkom.
Dit stimuleert de prestaties van de
schutters in niet geringe mate en
bovendien, zo laat hjj er eerlijk op
volgen, is dit de beste garantie, dat
de mannen niet al te lang blijven
feesten. De visie van mr. Haffmans,
welke voor een groot gedeelte ge
baseerd is op het rapport van de
Culturele Raad, wordt door velen in
Limburg onderschreven, althans wat
betreft de vrouw in de schutterij. Niet
zodra is er evenwel sprake van de
trommelkorpsen of de meningen zijn
verdeeld. Zeer sterk is dit bijvoorbeeld
het geval bij de bestuursleden van de
diocesane bond van muziekgezel
schappen in Limburg.
Le minderheid in dit bestuur de
meer conservatieve groep is tegen
vrouwelijke muzikanten. ,,Zjj vormen
een vereniging in de vereniging".
„Er komen beslist amoureuze com
plicaties van en dat is voor een ver
eniging het begin van het einde."
„Het verloop onder vrouwelijke leden
is erg groot, wanneer zij trouwen,
treden zij uit." Zo luiden de argumen
ten van de minderheid. De meerder
heid van het bestuur en de objectivi
teit gebiedt ons te zeggen, de grote
meerderheid, voert daarentegen aan,
dat het te dwaas is om vrouwen niet
te laten toetreden tot de plaatselijke
muziekkorpsen. „De harmonie of de
fanfare," zo zeggen zij, „is een uiting
van gemeenschapszin en vrouwen zijn
in de gemeenschap toch geen ver
schoppelingen." Bovendien, zo mer
ken zjj op, mag een vrouw toch zeker
even goed als de man aan muziek
doen. Het valt zelfs toe te juichen,
wanneer zjj dit doet, omdat musice
ren een zinvolle vrijetijdsbesteding is
en dit is winst."
Merkwaardig is, dat deze eensgezinde
meerderheid plotseling in drie partij
en uiteenvalt, wanneer de vraag aan
de orde komt: „vrouwen alleen in de
eigenlijke muziekvereniging; alleen in
het trommelkorps of in beide?" Een
partij wil de vrouwen wel in het trom
melkorps toelaten „leuk geüniformeer
de vrouwelijke tamboers doen het voor
de troep zo aardig; zij zorgen voor een
pracht-show!", maar niet in het eigen
lijke muziekkorps. De tweede partij is
voor vrije keuze: „de vrouw kan lid
worden van de harmonie of van het
trommelkorps". De derde partij tenslot
te zegt: „Niet in het trommelkorps,
maar wel in de harmonie of in de fan
fare."
De voorzitter van de diocesane mu-
ziekbond, burgemeester W. E. A. Schee-
len uit Simpelveld, staat in deze niet
boven de partijen. Hij kiest duidelijk par
tij voor de aanhangers van de opvatting:
de vrouw kan vrij kiezen: muziekgezel
schap of trommelkorps. Een opvatting,
die ook in het buitenland algemeen ge
huldigd wordt, aldus burgemeester
Scheelen. En niemand, die daar beter
van op de hoogte is als juist hij, ge
zien zijn jarenlange bemoeienissen met
het wereldmuziekconcours te Kerkrade,
waarvan burgemeester Scheelen de eer
ste voorzitter en grote promotor was.
Voor hem is de vraag „vrouwen in de
muziekgezelschappen" al lang geen
probleem meer. Zijn commentaar is
kort en bondig: „Gemengde muziekge
zelschappen, accoord, mits onder goede
leiding!'r
Verschillende zielzorgers, met wie wil
dit voor Limburg zo „brandende" pro
bleem bespraken, denken er precies zo
over. Onze zegslieden behoren tot de
progressieve richting; ook de geestelijk
heid van Limburg is ten aanzien van
het vraagstuk ,,de vrouw in de harmo-
me m twee kampen verdeeld. De
krachtsverhouding tussen beide kam
pen ligt ongeveer zoals bij de twee groe
peringen binnen het bestuur van de
diocesane muziekbond. Ook bij de gees-
teljjkheid is de conservatieve partjj in
de minderheid. Maar ondanks dit
krachtsverschil geven de conservatie
ven zich niet gemakkelijk gewonnen.
Integendeel. Het probate strijdmiddel
van vroeger: de donderpreek hanteren
zij ook nu nog. Al evenmin behoort de
tpd geheel tot het verleden, dat de pas
toor de vrouwelijke leden van de har
monie de deelname aan de sacraments
processie meende te moeten ontzeggen.
Iets, dat niet alleen in Limburg zo nu
en dan nog wel gesignaleerd wordt,
maar ook in het anders zo ruim den
kende België, waar de organisatoren
hist "_'.°Uwen zijn in onze schutterijen
nauwelijks verdedigbaar
marketiensters voor.
de taak van de
te beschutten en te
Hl K 1
rj:, "Hen ze elders (bijv. in Oosten-
.wel als
m ,s immers
hescb,en om te
bermen. Vanouds hei Is dit zo
ookCeSt en het behoort zo te blijven
a.,* en daarom als regel: geen
in n? 'n de schutterij en ook niet
dn voor de schutterij uittrekken-
ue wommelkorps."
te uil11, ui,tz°ndering maken de rappor-
haar voor de schutterskoningm en
gumrr, j mes' mits dit geen „kauw-
damn^ koninginnen lijn of hof-
fannort kunstbloemen, aldus het
mans rU 9ok federatievoorzitter Haff-
schuttnr t geen bezwaar tegen een
hoÈ „n kon'ngln' al wijst hij er wel
geen knni„a* de Yroegere ghden zelfs
geduld d §In ln hun gelederen hebben
schutterij nft" u Y,aaron? zijn eigen
®nno ifiQn u HeJden, keurig in stijl
van een grote processie bij gelegenheid
van de zevenjaarlijkse heiligdomsvaart
in augsutus a.s. de muziekverenigingen
in dier voege uitnodigen.
„Gezien het godsdienstige karakter
van deze manifestatie drukt het co
mité de wens uit, dat er geen dames
of juffrouwen, als dusdanig, zouden
mee opstappen
COR BERTRAND.
Een straatje in Nazareth met links de kleine synagoge.
Voor de Amerikaan die zei: „wij
gaan de H. Land-Stichting nabou
wen, maar dan zetten wij die
business vol met verklede Pales-
tjjnen", voor die Amerikaan kunnen wij
enig begrip opbrengen. Want dat stuk
je Palestina bij' Nijmegen, vol barstend
groen, vol uitgelaten vogels en keuri
ge paden, is vooral een schoon bos-
park. En hoe geraffineerd het beton
in forse partijen ook opgestapeld is tot
huizen, gebouwen en straatjes, te op
vallend ontbreekt de lawaaierige volte
en de stinkende hitte van de oosterse
kasba.
Maar de ijverige Amerikaan is met
zijn Palestijns Walt Disneypark op de
fles gegaan en dat kunnen wij ons nog
beter voorstellen. De essentie van Chris
tus' leven en sterven illustreert men
niet, met geen passiespel, geen Mat-
thaus-Passion en geen nagemaakt H.
Land.
Het is nu vijftig jaar geleden, dat de
Waalwijkse pastoor Suys besloot tot de
aanleg van een „openluchtmuseum van
de Bijbel". Eigenlijk had hij een grote
basiliek willen bouwen, maar hij kreeg
dat zo maar niet voor elkaar. Hij dacht
dat het bij de mensen schortte aan lief
de tot Christus. Pastoor Suys was een
idealist. Die liefde wilde hij opwekken
door de mensen meer kennis over
Christus' leven en lijden bij te brengen.
Zijn plan voor de H. Land-Stichting
vond bijval.
De H. Land-Stichting gaat pas over
vier jaar feestvieren, als men de dag
in 1915 gaat herdenken dat de Cenakel-
kerk werd ingewijd. Deze kerk stond
aan het begin van de bouw van de mo
numentenreeks. En hiervan is Piet
Gerrits de grote man. Enkele jaren ge
leden is hij overleden, nadat hij zijn
leven aan de H. Land-Stichting ge
wijd had. Jarenlang zwierf hij door Pa
lestina, altijd las hij boeken die hem
informeerden over de Bijbel en het .e-
ven ten tijde van Christus, en onafge
broken raadpleegde hij de beste des
kundigen. Men mag aannemen dat de
herberg die hij bouwde, is als de „ka
ravaan-serail" waar Maria en Jozef op
weg naar Bethlehem vergeefs aanklopten,
dat het herdersveld, de stal van de ge
boorte, het plaatsje Nazareth met de
pomp, de platte huisjes en Jozefs
timmerwinkel zoals ze bij Nijmegen
staan, de entourage van Jezus' verbor
gen leven hebben gevormd. Zo zorgvul
dig bouwde Piet Gerrits uit beton en
losse stenen ook de oude, stemmige
synagoog, het Cedron-dal, de Hof van
Olijven, het Sanhedrin, het Paleis van
Pilatus met zijn Romeinse speerwach
ters, zijn zalen en vertrekken, Golgotha
en het H. Graf. Hij voorzag ze van
beeldengroepjes die scènes uit het lij
densverhaal weergeven, plaatste ge
bruiksvoorwerpen van vuurpotten tot
Geselroeden en zorgde ervoor dat de
eplantingen van sparren en eiken niet
de gewenste illusie van ceders en vij
genbomen al te zeer verstoorden.
Zo heeft hij het park in zijn schoon
heid gelaten, maar het een onmisken
bare suggestie gegeven, waardoor men
van plaats tot plaats loopt in een rus
tig herkennen.
De eindindrukken van de honderd
duizend jaarlijkse bezoekers van de
H. Land-Stichting zjjn overigens vaak
anders dan de verwachtingen bij de
ingang. Dat is te begrijpen. De vrou
wenbonden, vakorganisaties e.d. die
besluiten hun jaarvergadering te
combineren met een bezoek aan de
H. Land-Stichting, nadat in gelijke
mate Avifauna en Madurodam on de
Efteling overwogen werden, krijgen
geen Efteling-achtig vermaak opge
dist. Sommigen is het niet uit hun hoofd
te praten en ze laten zich plezierig
grijnzend fotograferen met de armen
om het beeldengroepje dat de Ver
loochening van Petrus voorstelt. Ze
pikken een speer mee of een oliepot-
je en gooien hun lege sigaretten
doosje in het graf naast de Calvarie
berg. Ze klimmen op het dak van een
Palestijns huisje en proberen of ze
de takken van de dakbedekking opzij
kunnen schuiven, zoals ze hebben be
grepen van het verhaal van de zieke
die door het dak in het huis werd
neergelaten.
Maar er zijn er natuurlijk velen die
komen om een beter begrip te krijgen
van het leven van Christus. Daar zijn
erg veel niet-katholieken bij, misschien
meer dan de helft van het bezoekers
aantal. Tal van bezoekers hebben eer
der een reis gemaakt naar Israël en
daar het merendeel van de herinnerin
gen bedolven en vergeten gevonden
Hun pelgrimage willen zij in Nijmegen
aanvullen. Zo deed enige tijd terug ook
dr. W. Drees. Deze bezoekers worden
met teleurgesteld, want het is zoals de
patriarch van Jeruzalem bij zijn bezoek
zei. „U hebt het hier beter dan wii
ai is het hier allemaal te netjes".
Enigszins voorbereid en met de juis
te verwachting trekt men het meeste
profut van een bezoek, kan men soms
in het straatje van Nazareth, naast de
roerloze bedelaar (in wiens nap stee
vast wat koperen centen liggen) het
5? en de parkverzorging van
staatsbosbeheer vergeten.
Maar het zijn naar onze smaak voor
al de woorden van de begeleidende theo
logant of Montfortaan die het werke
lijke wonder moeten bewerkstelligen.
Een blinde bedelaar aan de ingang van de synagoge.
Deze vindt hier overvloedig de aan-
sluitingspunten voor een beeldend, il
lustratief verhaal dat ons nader brengt
tot Jezus' leven, zijn moeilijke uren in
de Hof van Olijven, de bespotting en ver
nedering bij de soldaten en zijn een
zaamheid op de Calvarieberg. Men
moet deze monumentenreeks in het
heuvelige park niet geïsoleerd zien,
maar in samenhang met de totale ac
tiviteit van de H. Land-Stichting, met
haar tijdschrift het Heilig-Land en
haar bijeenkomsten. Een honderddui
zend bezoekers per jaar is natuurlijk
schitterend, maar in het geheel van de
werkzaamheden zou men wellicht nog
veel dienstbaarder kunnen zijn bij het
opwekken van de belangstelling voor
het Evangelie en bij het arrangeren
van nadere ontmoetingen met anders
denkenden, zoals zeker de predikanten
die getrouw in groten getale op bezoek
plegen te komen. Dat maakt een nei
gen naar een Palestijns Walt Disney
park ook onvoorstelbaar.
He. S.
