Honderd jaar Leidse
Sterrenwacht
RUSSEN PARADEREN OP HET RODE PLEIN
Interessante roman over
Russische
D
schoolproblemen
Slot past
slecht
Toneelgroep Theater niet
meer in het bestuur
Van tonnage in aanbouw 10
pet. op Nederlandse hellingen
G
PAUL VLAANDEREN
Cdrdwell
affaire
L
HET ONDERWIJ S OP DE HELLING
Nieuw pleidooi
voor lijfstraffen
Tanganjika heeft
zelfbestuur
Gouda Mekka voor genealogen
Arrestaties in
Amsterdam
GROTE WETENSCHAPPELIJKE FAAM
M
In het Hogerhuis
JEUGDFESTIVAL VELP 1961
Gestolen auto's uit
Duitsland via België
ingevoerd
Luchtlijn Amsterdam
naar Honolulu
Prins bij afscheid van
directeur luchtvaart
geneeskundig centrum
Overleg in Washington
begin volgende week
Opnieuw beraad over
koepel Kleine Loo
Jaarbeurs Utrecht
vergroot Juliana-hal
Munther vormin g
in Finland
Post voor de marine
DINSDAG 2 MEI 1961
PAGINA 2
Feestdag
aar gaat het nu juist bij de
opvoeding om: om aan
dacht voor de mens. Kent u
de parabel over de herder die hon
derd schapen had en er één ver
loor? Laat u die evangelische
parabels nu maar achterwege!
Wij hebben een collectief, wij
werken met collectieve opvoe
ding.
Speurtocht naar
apothekersgeslachten
Canadian Pacific Airlines
STUDIEKOSTEN EN
STUDIETOELAGEN
Luchtvaartbesprekingen
(Van een bijzondere medewerker)
Op 12 mei zal, in de filmzaal van
de Leidse Academie, een feeste
lijke bijeenkomst worden gehou
den ter gelegenheid van het feit
dat de Leidse Sterrenwacht honderd
jaar geleden haar eigen strrewachtge-
bouw voor het eerst in gebruik nam.
Een viertal sprekers, prof. dr. J. H.
Oort, directeur van de sttrrewacht, dr.
J. E baron de Vos van Steenwijk, pre
sident curator van de Leidse Universi
teit, prof. dr. E. H. Vogelezang decaan
van de wis- en natuurkundige faculteit
en dr. J. Raimond jr., voorzitter van
de Nederlandse vereniging voor weer
en sterrenkunde zal bij deze gelegenheid
ongetwijfeld prijzende woorden wijden
aan de honderdjarige. Niet ten onrech
te, want sedert het nieuwe begin van
het astronomisch onderzoek in 1861 on
der de leiding van de toenmalige di-
ecteur prof. Kaiser, is de sterrenwacht
tot zeer grote bloei gekomen. Het aan
tal medewerkers in 1861 was maar
zeer gering; Kaiser als hoogleraar en
één wetenschappelijk medewerker. In
1961 werken dagelijks ongeveer 65 men-
se- in en om de sterrenwachtgebouwen.
De wetenschappelijke staf is ongeveer
vertienvoudigd en bedraagt omstreeks
20 medewerkers. De Leidse Sterren
wacht geldt thans als een van de be
langrijke sterrenkundige instituten ter
wereld. Verscheidene buitenlandse stu
denten komen in Leiden sterrenkunde
studeren of werken er voor hun
doctorstitel.
Toch bezit de Leidse Sterrenwacht
in Leiden maar een zeer beperkt
aantal telescopen die bovendien niet
tot de zeer grote behoren. Omdat het
in ons klimaat geen zin heeft kost
bare telescopen op te stellen heeft
de sterrenwacht in Zuid-Afrika in een
gebied waar de weersomstandighe
den voor astronomisch werk uitmun
tend zijn. haar grote telescopen op
gesteld. Het werk dat daar wordt
verricht vond internationale erken
ning o.a. door een grote schenking
van de Rockefeller Foundation. Met
die gift bouwde de sterrenwacht vóór
de laatste wereldoorlog haar eerste
eigen grote telescoop op het zuidelijk
halfrond. Na de oorlog werd een
tweede telescoop, ditmaal een reflec
tor van revolutionair ontwerp, daar
aan toegevoegd. In Leiden kunnen de
jonge astronomen als student reeds
een schat aan ervaring aan de wel
iswaar kleine maar zeer goed uitge
ruste telescopen opdoen.
Behalve de optische astronomie be
oefenen Leidse astronomen ook de na
de oorlog begonnen radio-astronomie.
Onmiddellijk na de oorlog is men be
gonnen met waarnemingen met behulp
van een oude Duitse radarspiegel die
men bij Kootwijk opstelde. Later heeft
de stichting „Radiostraling van zon en
melkweg" in Dwingeloo (Dr.) een
enorme radiotelescoop gebouwd, toen
de grootste ter wereld. Een groot deel
van de waarneemtijd aan die radiote
lescoop wordt door Leidse program
ma's ingenomen. In het buitenland
geldt het werk aan de radiotlescoop
in Dwingeloo door de buitengewoon
mooie resultaten die men ermee heeft
bereikt als een bijzonder voorbeeld van
"oed astronomisch onderzoek.
dige directuer van de sterrenwacht prof.
dr. J. H. Oort in ontwikkeling. Pro
jecten die weliswaar niet meer een
aangelegenheid van de Leidse sterren
wacht alleen zijn, maar waarbij Leiden
toch wel een zeer belangrijke rol
speelt. De radioastronomen in de Bene
lux zullen binnen niet al te lange tijd
de beschikking krijgen over een gigan
tische radiotelescoop. Een kruisanten-
ne waarvan de armen elk 5 kilometer
lang zullen worden en ongeveer 85 me
ter breed. De plaats waar die tele
scoop zal worden opgesteld staat nog
niet vast maar zal waarschijnlijk er
gens op de grens van België en Ne
derland liggen. Zeer belangrijke vraag
stukken van cosmonologische aard zullen
met deze telescoop kunnen worden op
gelost.
Het tweede project waarbij Leiden
betrokken zal worden is de bouw van
een reuzentelescoop voor optisch on
derzoek van de ruimte. De telescoop
zal worden opgericht ergens op het zui
delijk halfrond door verschillende
Europese landen gezamenlijk. De spie
gel van de telescoop zal een doorsnede
krijgen van 3 meter. Het zal de eer
ste telescoop van die afmetingen zijn
op het zuidelijk halfrond. Hierdoor zal
deze van onschatbare betekenis kunnen
worden voor de astronomie als geheel
maar in het bijzonder voor de Europe
se astronomen die ermee zullen kun-
nen werken. De regeringen van de
verschillende landen hebben zich reeds
gebonden de nodige gelden voor de
bouw beschikbaar te stellen.
De invloed van de Leidse sterren
wacht strekt zich door de vele buiten
landse contacten veel verder uit dan
het beperkte grondgebied om de ge
bouwen van de sterrenwacht, die nu
honderd jaar oud zijn. 12 mei zal na
de bijeenkomst in de academie een
rondgang worden gemaakt over het
terrein van de sterrenwacht. Dan zul
len ook de nieuwe vleugel en de ver
beterde outillage in de gebouwen in
ogenschouw kunnen worden genomen.
Tevens zal er een tentoonstelling wor
den ingericht waar aan de hand van
oude en nieuwe apparatuur, foto's en
maquettes een beeld zal worden gege
ven van de groei van de sterrenwacht
in de loop van de afgelopen honderd
jaar en in welke richting het nog
steeds jeugdige instituut zich zal gaan
ontwikkelen. De tentoonstelling zal
voor het publiek open worden gesteld.
Twee nieuwe projecten zijn onder de
stimulerende werkkracht van de hui-
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 2 mei Tijdens een de
bat, dat gisteren plaats had in het Ho
gerhuis, verklaarde de eerste rechter
van het land, de Chief Justice Lord
Parker, zich voorstander van de we
derinvoering van lijfstraffen, namelijk
van het gebruik van roede en riet.
H« erkende dat dit wellicht neerkwam
op het terugzetten van de klok, maar
achtte dit geen ernstig bezwaar.
De lord schatte het aantal van de be
volking, dat zijn mening deelde, op 70-80
procent. Onder de rechters en de la
gere magistratuur was volgens hem de
meerderheid even groot. Het was hem
onverschillig of de regering de voor
keur zou geven aan het Spaanse riet of
de berkenroede en meende dat veroor
deling tot een pak slaag slechts behoor
de te geschieden voor een tweede ver
grijp, begaan door eenzelfde persoon
Lord Pakenham, die tengevolge van
het erven van een nieuwe adellijke ti
tel nu Lord Longford heet en die minis
ter was in Attlee's kabinet, verklaarde
zich opnieuw tegenstander van lijfstraf
fen, maar meende dat gevangenisstraf
eveneens een geheel verwerpelijke op
lossing was.
DAR-ES-SALAAM, 2 mei (TJ.P.I.)
Op de eerste mei hebben de ruim negen
miljoen burgers van het Britse protec
toraat Tanganjika, aan Afrika's oost
kust. zelfbestuur gekregen voor wat
hun binnenlandse aangelegenheid be
treft. Slechts defensie en buitenlandse
zaken van {Ut toeristen- en jagerspaia-
dijs blijven in handen van de Britse
gouverneur, Sir Richard Gordon- Turn-
bull, die op zijn beurt weer orders uit
voert van de regering te Londen. Zelfs
deze beperkte bevoegdheden zal het
Britse bestuur niet lang meer houden,
want Tanganjika wordt op 28 december
een geheel soeverein land, waardoor
het in aanmerking komt voor lidmaat
schap van de Verenigde Naties en van
het Britse Gemenebest.
Deze verdere stap op de weg naar
nationale onafhankelijkheid zal ook con
sequenties hebben voor de buurlanden,
die thans nog onder Brits bestuur staan,
namelijk Oeganda, Kenia en Zanzibar.
Dit pleidooi van een lerares die een
van het goede pad afgeweken leerling
beschermt tegen een strenge schooldi-
rectrice uit de Sovjetroman Eer (1959)
wijst duidelijk naar een bepaald soort
onderwijsproblematiek. In Rusland
vormt dit punt een onderdeel van een
strijd die op meer fronten gevoerd
wordt; in vele werken van jongere
schrijvers wordt een lans gebroken
voor de afzonderlijke mens die niet op
gewassen is tegen een s.roep bureaucrati
sche gezagsdragers. In bovengenoemde
roman van G. Medynski vormt een
proces tegen een bende jeugdige mis
dadigers het uitgangspunt: één van
hen, de zestienjarige scholier Anton,
trekt de aandacht van de schrijver. Hij
bezoekt ouders en school van de jongen
en brouwt uit deze gegevens eeri lijvig
verhaal over de „nozems", een echte
probleemroman die verder geen artis
tieke pretenties heeft. Antons moeder
blijkt een oppervlakkige vrouw, eerst ge
scheiden en toen hertrouwd met een
egoïstische Streber. Ze heeft haar '.oon
verwend en verwaarloosd zodat hij
noch voor haar noch voor zijn stiefva
der enige achting heeft. Bij hun preken
denkt hij: „Hun daden zijn in strijd met
hun woorden", bij de lesser van andere
opvoeders spot hij: „Dat hebben ze al
zo vaak in onze oren getoeterd! Oude
kostEn waarom moet ik net zo den
ken als de anderen?" Zo wordt hij >-ijp
voor de invloed van een slechte vriend,
lid van een bende jeugdige dieven. Had
de school hem nu maar opgevangen!
Maar nee: ieraren en leerlingen zijn
hem liever kwijt dan rijk, op de boven
geciteerde lerares na, die toch niet in
staat is hem te redden omdat ze alleen
staat. Aldus de moraal van dit ver
haal.
De strijd van een dergelijke idealist
uit de onderwijswereld is hoofdmotief
in de jongste roman van V. Tendrja-
kov. Deze in 1923 geboren schrijver is
de laatste jaren vooral naar voren ge
komen met korte verhalen waarin hij
een bekend thema de strijd van de
held, vaak een „novator" op een of
ander gebied, tegen een reeks bureaucra
ten op originele wijze hanteerde.
in zijn nieuwste werk, een dikke ro
man De toekomst tegemoet (1960) laat
hij zijn hoofdfiguur, Birjoekov, leraar
aan een dorpsschool, het hele onderwijs
systeem hernieuwen. De tekorten van
de gebruikelijke klassikale methode wor
den breed uitgemeten: de leerling blijft
passief, wordt volgestopt met kennis,
maar niet werkelijk „opgevoed". In
zijn ijver om zijn held te laten schit
teren zal Tendrjakov de situatie wel
extra zwart hebben afgeschilderd, maar
dat de scholen in de Sovjet-Unie er niet
in de allereerste plaats op gericht zijn
de leerlingen zelfstandigheid bij te bren
gen is bekend. Ook in dit opzicht is het
Russische systeem tegengesteld aan het
Amerikaanse.
Tegenover deze ouderwetse school
meesters stelt de schrijver nu de idea
le docent Birjoekov Ia een misluk
te kunstenaarscarrière geeft hij zich
met hart en ziel aan zijn taak als pe
dagoog, hjj heeft een afkeer van
„platgetreden paden", gelooft niet in
de noodzaak van dwang en interes
seert zich persoonlijk voor zijn leer
lingen. Hij wil hun ,,de elementaire
menselijke eerlijkheid bijbrengen, het
vermogen om zelfstandig te denken
en de geest van kameraadschap bji
hen ontwikkelen".
Allemaal bekende klanken voor ons:
woorden als persoonlijkheidsvorming"
en ontwikkeling van het kritisch ver
mogen vallen nog niet, maar we zijn er
niet ver vandaan. Bij Tendrjakov lijkt
het echter net of Birjoekov hiermee
fonkelnieuwe ontdekkingen doet. We ho
ren wel dat de held allerlei pedagogi
sche handboeken doorworstelt, maai
hierin is blijkbaar niets te vinden over
experimenten van pedagogen in het
Westen of in Rusland zelf waar vlak
na de revolutie de scholen bestuurd wer
den als kleine republieken met „leer-
lingenraden". Birjoekov put ten slotte
zijn inspiratie uit een artikel van een
onbekende collega die voorstander is
van een „georganiseerde dialoog" tussen
de leerlingen onderling *.T. de leraar.
De resultaten zijn verbluffend: jongens
die vroeger luierden branden nu van
Hver voor zijn vak Russische taal
en letterkunde de saaie braverds die
alleen op hoge punten uit waren moeten
het vaak tegen hun medeleerlingen al-
leggen en de meer begaafden leren de
zwakke broeders bijstaan
lot zover gaat nel pad van de
moedige „novator" over rozen: dan
duiken de doornen op. De bureaucraten
en hun trawanten beginnen de aanval.
Birjoekov krijgt iedereen tegen zich:
allereerst de directeur van de school,
een autoritaire figuur, die wars is van
experimenten, het succes van het on
derwijs afmeet aan het aantal geslaag
den en het partijbestuur met name
de „pedagogische raad" achter zich
weet. Vervolgens zijn collega's die uit
angst de zijde van de sterkste kiezen en
ten slotte zijn vrouw eveneens docen
te, die als zeer kleingeestig en bekrom
pen wordt voorgesteld. Aan Birjoekovs
kant staan slechts één collega en de
ülllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliasiinillllllllll
iiiiiiiimimiiiiHmiiiiuiiuiuiiiimiiiiuiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
vrouw van zijn dromen, Val,ja, die hem
begrijpt en bemint. Deze verhouding
maakt echter zijn positie nog wankeler,
want zij is getrouwd en zij moeten
de roddelpraatjes van het dorp trot
seren.
Het is een ongelijke strijd. Vergeefs
eist Birjoekov de vrijheid om zijn eigen
weg te gaan. „Is het leven dan zo
eenvoudig?" denkt hij, „Elk mensenle
ven is immers gecompliceerd, des te
meer het leven van hei die voor
de anderen uit een weg zoeken. Zij die
voortdurend de mond vol hebben over
klaarheid en eenvoud, bedriegen hun
medemensen en stompen hun denkver
mogen af. De leugen, zelfs de leugen
met de beste bedoelingen is altijd scha
delijk. Alleen door de waarheid hoe
bittei die ook is komt de mens ten
slotte onvermijdelijk verder." Die
waarheid brengt hij ook in zijn ver
houding tot Val ja; zij verbreken hun
vroeger huwelijk en gaan samen wo
nen.
Dit schept een nieuwe moeilijk
heid, Birjoekov moet nu zijn doch
tertje Natasja opgeven, het kind dat
tot nu toe het grootste geluk van
zijn leven was. Zij lijkt op hem:
Birjoekov verbaast zich dat de
natuur iets wat „van hem" is aan
een ander mens heeft gegeven, die
na zijn dood hem zal voortzetten.
„Dit is net grootste van alle wonde
ren op aarde, het diepste van alle
geheimen, onbegrijpelijk voor ons
verstand." in de beschrijving van
zijn verrukte vaderliefde, van zijn
wanhoop wanneer hij als leraai ge
schorst wordt en aan zichzelf gaat
twijfelen, ontbreekt het cliché: de
held is nu niet voorbeeldig meer,
maar wel zeer menselijk. Hij laat
zich helemaal gaan, schaamt zich
voor Valja, bedrinkt zich en bidt
zelfs op het moment van zijn diepste
ellende om een wonder: „Heer, ver
hoor het gebed van iemand die niet
in u gelooft. En het wonder ge
schiedt, dank zij een radikale
ommekeei in de situatie. Met één
slag wo-aen de bureaucraten tot
machteloosheid gedoemd en de pro
blemen weggevaagd. Op school
heeft zijn collo "a en geestve. want
in stilte voor hem gewerkt: het blijkt
dat er in hogere Partijkringen be
langstelling bestaat voor de ideeën
van beide hervormers en naar deze
nieuwe wind van boven richten zich
alle lagere regionen. Birjoekov krijgt
met zijn vriend de leiding over ae
school.
Deze ommezwaai wordt ingepast in
de recente Russische onderwijsver
nieuwing (eind '58) waarbij verplichte
arbeid op fabrieken en kolchozen en
uitbreiding van technische vakken
werden ingevoerd wat Birjoekovs col
lega speciaal had nagestreefd. In hoe
verre deze hervorming ook aan Bir
joekovs eerste eis -- de leerlingen
zelfstandig te leren denken tege
moet komt, wordt niet verteld.
Ook in zijn privé-leven heerst eens
klaps klaarheid: zijn vrouw is her
trouwd, om zijn dochtertje maakt ht)
zich minder zorgen, want ook al ztjn
stiefvader en -moeder bekrompen, hij
zal het kind straks op school we
omkneden. Op de laatste pagina komt
zelfs de Spoetnik nog voor de dag
symbool van de creativiteit van net
Russische volk en Birjoekov droomt
over een nieuw tijdperk van vrede en
vriendschap tussen alle volkeren op de
wereld.
Zelden heeft een slot zo slecht op
een verhaal gepast; de schrijver zal
dit propaganda-effect wel hebben
moeten aanbrengen. Als men dit eind
eraf trekt, houdt men een interessante
roman over die een onderwerp aan
snijdt dat bij ons zo goed als in de
Sovjet-Unie aktueel is.
JEANNE LIEDMEIER
In Moskou werd 1 nei, zoals te doen
gebruikelijk, gevierd met grootse pa
rades. Op het Rode Plein mocht de
eerste ruimtevaarder, Joeri Gagarin,
staande naast Khroesjtsjev, de voor
naamste parade afnemen. De minister
van defensie, maarschalk Malinovski,
waarschuwde in een feestrede tegen de
steeds acuter wordende westers agres
sie-voorbereidingen, waarvan zijns in
ziens vooral Bonn een broedplaats is.
Verder spraken feestredenaars in Mos
kou en andere hoofdsteden achter het
IJzeren Gordijn (waar 1 mei overa.l
vrijwel eender gevierd wordt) hun af
keer uit jegens de „agressie tegen Cu
ba", terwijl ze ook andere actuele the
ma's in hun woorden betrokken. In
Havana werd een grote pop, president
Kennedy voorstellend, feestelijk ver
brand. Fidel Castro hield er een rede,
die als altijd insloeg bij de menigte (of
de claque).
(Van onze kunstredactie)
UTRECHT, 29 april Na de succes
sen in 1959 en 1960 zal ook dit jaar in
Velp een jeugdfestival worden gehou
den. Het programma is zo goed als
voltooid en er zijn reeds over de 350 ver
zoeken tot deelname binnen gekomen
bij de Stichting Jeugdfestival Velp 1961.
Waren er verleden jaar nog vier gelijk
waardige partners in het bestuur ver
tegenwoordigd, n.l. toneelgroep „Thea
ter", WIKOR, de Stichting het School-
concert en de gemeente Rheden, dit
jaar zal men het helaas zonder Theater
moeten doen.
Dit deelde ons mr. J. P. Drost, voor
zitter van de stichting gisteravond te
Utrecht tijdens een persconferentie me
de. Spanningen, die er lang waren, zijn
tot ontlading gekomen. De aard van
deze spanningen ligt op het vlak van
de propaganda, de organisatie en de
uitvoering. Dit manifesteerde zich reeds
voordat het eerste festival in 1959 plaats
vond. Onder voorzitterschap van mr.
H. W. Bloemers, commissaris van de
koningin in de provincie Gelderland, is
men toen al om de groene tafel gaan
zitten. Daar het hier ging om een ge
zamenlijk initiatief van Theater (Tie-
meyer) en Wikor, in samenwerking met
de gemeente Rheden, werd besloten
WIKOR in 1959 de propaganda, de wer
ving van deelnemers, de financiering en
de administratie op te dragen. Voordat
het tweede festival in het jaar daarna
van start ging hebben de vier partners
weer uitvoerig overleg gepleegd. Te
recht wilde men eerst alles nu eens
goed rond praten alvorens in zee te
gaan.
Men kwam eensgezind uit deze be
spreking te voorschijn. Men hield de
Stichtingsvorm aan en de vier partners
zouden gelijkwaardig zijn. Er werden
statuten opgesteld. Ondanks het succes
van het festival 1960, waarbij de acteur
Hans Tiemeyer een belangrijke plaats
innam als voorzitter van de program
macommissie, waren de bovengenoem
de spanningen niet verdwenen. Hans
Tiemeyer weigerde eerst en later alle
leden van Theater om verder aan de
voorbereiding en de uitvoering van het
festival mede te werken. Zij menen, dat
de kunstenaars het organiseren van een
dergelijk festival zelf in handen moeten
nemen. Ongetwijfeld goed bedoeld,
maar niettemin in strijd met gemaak
te afspraken en statuten. Het is al
leen maar jammer te noemen dat de
zaken zo zijn gelopen. Alle partners
hebben de oprechte bedoeling de mid
delbare schooljeugd, en zij hebben
dat reeds met succes gedaan, iets
LONDEN, 26 april Uit de door
Lloys Register gepubliceerde cijfers
over de scheepsbouw voor het eerste
kwartaal van 1961 blijkt, dat er in Ne
derland aan het eind van het kwar
taal 597.347 bruto ton aan schepen in
aanbouw waren, 19.572 bruto ton minder
dan aan het eind van het laatste kwar
taal van het vorige jaar.
Buiten Engeland waren 1.223 sche
pen van tezamen 7.115.214 bruto ton
in aanbouw of 142.320 ton meer dan het
vorige kwartaal. Afgezien van een
kleine schommeling in 1959, is dit de
c_rste toeneming van de buiten Enge
land in aanbouw zijnde tonnage na het
in september 1958 bereikte hoogtepunt
van 7.906.658 ton.
Op het ogenblik zijn in de wereld on
der meer 30 stoomschepen en 111 mo
torschepen van lu 15 duizend ton in
aanbouw. Bij de schepen tussen 35 en
40 duizend ton is men bezig met 7
stoomschepen en in de categorie 40 è50
ouda was zaterdag het Mekka
voor de genealogen. Een flink
aantal personen was ter ge
legenheid van de Genealogi
sche Dag naar de pijpenstad getrok
ken. Ongeveer 120 dames en heren,
soms van verre gekomen, waren aan
wezig. Op een ledental van 1500 van
de Ned. Genealogische vereniging,
die elk jaar een dergelijk samenzijn
irganiseert, waarlijk niet gering.
Deze vereniging werd in 1949 op
gericht en biedt hulp aan het steeds
groter wordend aantal mensen, die
zich willen oriënteren omtrent de ge
schiedenis van hun voorgeslacht. Zij
geeft adviezen, inlichtingen en zorgt
voor uitwisseling van genealogische
gegevens. Het gaat niet altijd om
aen familie-onderzoek. Sommigen
villen weten, tot in welke tijd een
bepaald beroep van geslacht op ge
dacht is overgegaan. De archieven
van een streek kunnen dan een schat
van gegevens bieden. Zo speurt een
inwoner van Gouda naar alle apo-
hekersgeslachten en elders worden
gegevens verzameld over molenaars.
De vereniging beschikt over een
cartotheek, waar reeds meer dan
75.000 families genoteerd staan met
de naam, de plaats (en), waar de
familie woonde, de jaren, dat deze
familie daar verbleef en de namen
van de leden, die iemand aan de
gezochte gegevens kan helpen.
In de trouwzaal van het fraaie
Goudse stadhuis heeft burgemeester
mr. K.F.O. James het gezelschap ont-
iiiiiiilllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllltlllllliiiimillllllllli
Mtiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiii
vangen. Hij had een zeer aandachtig
gehoor, toen hij een en ander ver
telde over de honderden familie
wapens, die in het gebouw te vinden
zijn. Bjj een bezichtiging van het
stadhuis bleven velen stil staan voor
twee tableaus met wapens van
graven, heren en burgemeesters van
Gouda, waarbj) zich hele discussies
ontwikkelden over de al of niet
juiste kleuren. Men werd uit de
droom geholpen, toen later in de
Burgerzaal de burgemeester verhaal
de over de moeizame arbeid, die hij
met de tekening van deze wapens
volgens authentieke gegevens had
verricht en meedeelde, dat de kleu
ren op fantasie berustten. Daarom
trent heeft hl) geen aanwijzingen
kunnen vinden, maar wel heeft hij
een zeer exacte studie kunnen
maken een mooie besteding van de
tijd, toen hij tijdens de Duitse bezet
ting als burgemeester was uitge
schakeldvan de figuren der ver
schillende wapens, die hij vond in
een middeleeuws Offieiantenboek en
op een groot aantal Schepenbriefjes.
Menig uurtje heeft hij doorgebracht
turend door een loep 1
nuscuul zegeltje.
op een mi-
HOLLAND1A De voorlichtingsdienst
heeft bekend gemaakt, dat op konin
ginnedag 81 Nieuw Guinea-onderschei-
aingen zijn uitgereikt, waaronder vijf
voor het "ignaleren van infiltranten.
LEIDEN, 28 april Aan de rijksuni
versiteit in Leiden is gepromoveerd tot
doctor in de wis- en natuurkunde de
heer D. v.d. Steen, te Leiden.
AMSTERDAM, 2 mei Nadat een
aantal maanden geleden de hoofdstede
lijke politie was overgegaan tot een ar
restatie in verband met een zaak, waar
bij dieven en helers van uit het buiten
land afkomstige auto's betrokken sche
nen te zijn, leverde het verdere onder
zoek een aantal gegevens op waardoor
nieuwe aanhoudingen mogelijk werden.
Men is nu zover, dat een der figuren
bij het komplot waarvan hier sprake is,
vandaag of morgen voor de officier van
Justitie zal worden geleid. Het is een
autohandelaar die wegens heling van
automobielen die, in Duitsland gestolen,
via België In Nederland werden inge
voerd om hier aan de man te worden
gebracht, zich moet verantwoorden. Het
zou hier gaan om een t- alftal auto's,
moedelijk een klein deel van het grote
aantal dat een zelfde weg is gegaan.
SCHIPHOL, 2 mei Met ingang van
maandag heeft de Canadian Pacific
Airlines haar lijn Amsterdam-Vancou
ver doorgetrokken naar Honululu. Te
vens zullen op drie van de vijf lijn
diensten van de C.P.A. de Bristol Bri
tannia-machines door DC-8 straaltoe-
stellen vervangen worden. C.P.A. is
daarmee na de K.L.M. de tweede
maatschappij die met DC-8 toestellen
op Schiphol vliegt.
duizend ton zijn in aanbouw 9 olie
tankschepen, 8 stoomschepen, een mo
torschip en het passagiersschip Canber
ra (45.000 ton). Bovendien is er nog
een olietankschip van ongeveer 70.000
ton in aanbouw.
De totale in aanbouw zijn tonnage in
de wereld, bestemd voor andere lan
den dan het van aanbouw zijnde, beloopt
3.32.541 ton. Daarvan wordt 16.9 pro
cent in Zweden gebouwd, 15.6 pet. in
West-Duitsland 14.9 pet in Japan, 10.6
pet in Engeland en Noord-Ierland, 10
pet in Nederland en 7.3 pet in Frank
rijk.
De landen met de grootste import
van nieuwe tonnage zijn: Noorwegen
(843.047 ton), Liberia (513.352 ton), en
Engeland en Noord-Ierland (457.080
ton).
Er zijn 213 oiietankschepen in de we
reld in aanbouw van tezamen 3.547.403
bruto ton.
De aan het eind van het eerste kwar
taal in aanbouw zijnde tonnage was
voor Japan 1.025.090 bruto ton (toene
ming sedert vorig kwartaal 128.875 ton),
West-Duitsland 837.026 bruto ton (min
60.697 ton), Zweden 830.05t' ton (plus
21.115 ton), Frankrijk 609.278 ton (min
46.548 ton), Italië 598.166 (min 52.497
ton) de Verenigde Staten 505.235 ton
(min 19.034 ton), en Engeland 1.610.647
ton (min 83.541ton).
SOESTERBERG, 2 mei -
het gebouw van de Stichting Nationaal
Luchtvaartgeneeskundig
houden receptie, ter gelegenheid van
het afscheid van proi. dr. P. M. van
Wulfften Palthe als directeur was ook
zijne koninklijke hoogheid prins Bern-
hard aanwezig. De prins arriveerde
toen de voorzitter der stichting, prof.
dr. J. Jongbloed, hoogleraar aan de
rijksuniversiteit te Utrecht, de schei
dende directeur toesprak. Nadat prins
Berhard zich enige tijd met prof. Van
Wulfften Palthe had onderhouden, ver
liet hij de ontvangst. De receptie, die
het bestuur van de stichting aanbood
werd bijgewoond door vele burgerlijke
en militaire autoriteiten.
Breda, 2 mei 13 mei zal de Katho
lieke Volkspartij in kasteel Bouvigne
een bijeenkomst beleggen over studie
kosten en studietoelagen. Hiertoe zijn
ook deskundigen uit onderwijskringen
en organisaties, die met het betreffende
vraagstuk te maken hebben, uitgenodigd.
Prof. dr. M. J. M. Daniels formuleerde
een aantal stellingen.
Na onderlinge discussies in gespreks
groepen zullen de deelnemers van ge
dachten wisselen met een forum, waar
in zitting hebben: prof- dr. J. J. Gielen,
die het forum zal voorzitten., prof. dr.
M. J. M. Daniels, van de Stichting Mens
en Samenleving., de studentendecanen
mej. mr. J. M- C. van Driel en mr.
R. G. R. M. Romme., alsmede de heer
R. F. M- Lubbers van de Unie van Ka
tholieke Studentenverenigingen.
te brengen, waarvan zij in het verdere
leven plezier zullen hebben.
Wij nemen aan, en kunnen ons
daarvan ook overtuigen, dat de af
spraken goed zijn gemaakt. Kinderziek
ten? In elk geval heeft men gister
avond in Utrecht de kaarten open op
tafel gelegd. Het bestuur van het Jeugd
festival Velp draagt voor dit jaar we
derom de volle verantwoordelijkheid.
Het wordt bijgestaan door een program
macommissie, waarin de heren Ad den
Besten, Jan F. H Bresser, voorzitter,
Johan Patist en prof. dr. J. G. A.-
Ros s.j. zitting hebben. De heer Bres
ser heeft, zoals bekend, al vele kunst
manifestaties voor de jeugd georgani
seerd sinds het begin van zijn werk
zaamheden bij het Centraal Bureau
WIKOR (Werk- en Informatie centrum
voor Kunst ten dienste van het Onder
wijs aan de Rijpere jeugd). Uit het pro
gramma vermelden wij: de inleidings
rede van de dichter Guillaume van der
Graft, voorstellingen van „De Wonder»
doenster" door Toneelgroep „Theater",
van „Dona Diana" door De Nederland
se Comedie, van het Nederlands Bal
let m.m.v. hei Utrechts Stedelijk Or
kest, een concert door het Gelders Or
kest, „De Gecroonde Leersse" door To
neelgroep Arena,' het optreden van het
Scapino Ballet, de vertoning van films
(gesprekken met Fons Rademakers),
bezoeken aan tentoonstellingen en ont
moetingen met kunstenaars in discus
siegroepen. Tal van kunstenaars heb
ben hun medewerking toegezegd als ge
spreksleider of als adviseur.
WASHINGTON, 2 mei (Reuter)
Volgens diplomatieke kringen alhier
zullen de onderhandelingen tussen da
Verenigde Staten en Nederland over
landingsrechten voor de K.L.M. aan de
Amerikaanse westkust op of omstreeks
8 mei worden hervat.
De Nederlandse ambassadeur, dr.
J.H. van Roijen, die van plan was van
2 tot 15 mei een tournee naar Californie
te maken, zal deze nu voor de komende
besprekingen bekorten.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 2 mei B. en W. blij
ven de mening toegedaan dat de koepel
van het Kleine Loo, het historischs
bouwwerkje in Mariahoeve, moet wor
den afgebroken. De gemeentelijke mo
numentencommissie daarentegen is van
oordeel dat de koepel, die gezien moet
worden in Historische relatie met het
Huis ten Bosch, behouden moet blijven.
Het laatste woord in deze kwestie is
nu ten tweede male vorig jaar werd
de zaak aangehouden aan de gemeen
teraad, die er op 8 mei over zal beslis
sen. B. en W. zeggen dat voor restaura
tie het nog beschikbare bedrag van
44.600 gulden alsnog zou moeten wor
den verhoogd met ruim 25 mille. Zij zijn
echter van mening dat niet kan worden
gesproken van „een voornaam historisch
kunstprodukt dat beslist zou moeten
worden gespaard". De eerste behande
ling werd aangehouden omdat de raad
toen een aantal protesten bereikte te
gen de voorgenomen afbraak en men,
bovendien de mening van de monumen
tencommissie wilde vernemen.
UTRECHT, ib april De buitenge
wone algemene vergadering van aan
deelhouders van de Mij. tot exploitatie
van jaarbeursgebouwen te Utrecht, heeft
de raad van bestuur v. d. jaarbeurs toe
stemming gegeven voor een uitbreiding
van de Julianahal op het Croeseiaan-
terrein. Tevens werd de raad gemach
tigd, ter financiering van deze uitbrei
ding, geldleningen aan te gaan tot ten
hoogste een gezamenlijk bedrag van
zes miljoen gulden. Zoals bekend, heeft
de gemeenteraad van Utrecht zich reeds
bereid verklaard, deze som te verstrek
ken.
Op de vorige aandeelhoudersvergade
ring was in principe al besloten tot
een overkapping van de Julianahal.
De president van de n.v., dr. G. van
der Wal, zei, dat een behoefteanalyse
heeft uitgewezen, dat er voor 1961 zo
veel aanvragen zijn voor standruimte,
dat de uitbreiding nog vergroot moest
worden. De extra ruimte die nu zal
worden gecreëerd heeft een netto op
pervlakte van ongeveer 6000 vierkante
meter.
HELSINKI, r: april De Finse
staatsbank heeft met de Finse regering
beraadslaagd over een hervorming
van de Finmarkt, welke vermoe
delijk in het komend najaar zal worden
uitgevoerd.
Volgens een bericht in het blad „Maa-
kansa" zal deze voltrokken worden
naar het voorbeeld van Frankrijk en
Rusland m.a.w. dat er een „harde"
Finse mark komt, in waarde gelijk aan
honderd van de huidige Finse marken.
DEN HAAG, 2 mei De Marine
Voorlichtingsdienst deelt mede, dat
luchtpostsluitingen voor de opvarenden
van de onderstaande schepen als volgt
zijn vastgesteld: Hms. Karei Doorman,
Limburg, Groningen, Zwaardvis: 10 mei
ie 13.00 uur en voor Hms Venlo, Aals
meer, Naarden, Overveen, Ommen, Ge-
mert, Drachten, Giethoorn, Borkulo en
de Hms 906 2 mei 13.00 uiir, 6 mei
te 13.00 uur en voo. Hms Venlo, Aals-
De brieven dienen in elk geval ge
adresseerd te zijn: Amsterdam Cen
traal Station, Marine.
ZB3T U TOCH- ETS
NR. BOMEN— KUNNEN
mr IETS
DOEN?
ZULLEN m DAT
VERDACHTE WE Vmt
VAST MAR OE DEUR
SCHUIVEN, VLAANDEREN
YOÓkziCHTIOJ
MINUTEN
IK BEN BANS VAN
NIET, MEVROUW- VLAANDEREN^
HET 15 N06 EEN KWESTIE VAN
VHF minuten, dan ZON ze
BOVEN ZEE. V7A-
TÖ-10
COPYRIGHT SWAN FEATURES SYNDICATE
