Scheidende KLM-president Aler:
Commercieel
vliegtuigen op
Tenminste tien jaar nuttig
effect van huidige „jets"
gebruik supersonische
zijn vroegst plm. 1970
goed
advies
voor
moeder-
dag
*ga naar
de
Ar beidsvoorwaarden wet
voor advies naar SER
Nieuwe Medinos triomf
voor extra witte tanden
Moederdag moet anders zijn...
Akkoord over spelregels
loonpolitiek tweede fase
Reclamefilmpjes bekroond
fj
M'
Verbeten archivaris
PERUTZ JrCOLOR
FILM
BOSCH
BOSCH
Loonraad met bevoegdheden van
College van Rijksbemiddelaars
Voorzitter Genootschap: „Rotte
appels in gave reclamemancT
Bij autobotsing
een dode en
vier gewonden
Waardevolle belofte
VERVANGING BESLUIT 5
40
Woning afgebrand
TEKENING VOOR
DRIE TON VER
KOCHT
Q
P. M. Verhoofstad
VRIJDAG 12 MEI 1961
PAGINA 5
*^ker eens per week
veSS? V('rhi"d "nd *L ïet °p het algeh
aren van benfu ('t onverbindend
IL ^beidsover^L1"?"" van collectie-
aan de minister v".!ü0I?sten toekomen
extra reinigend, geen spoor meer van tandaanslag
extra krachtige en langdurige bescherming tegen tandbederf
extra anti-septische werking, desinfecteert mondholte
extra krachtige bestrijding van slechte adem
extra lekkere, zuivere spearmintsmaak
BÉU
extra
grote tube
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
Ja, Moederdag moet anders zijn
dan andere huiselijke feest
dagen. Bij alle feestelijkheden
heeft de vrouw des huizes
het altijd het drukst! Maar met
Moederdag is het haar beurt
om verwend te worden. Om
eens een keertje helemaal
niets te hoeven doen. Heerlijk!
Dus, Vader? Dus, kinderen?
Doe'méér dan een cadeautje
kopen. Neem haar Alle werkjes
uit handengeef haar het
geschenk van het jaar: een
vakantiedag in eigen huis!
Dat is attent! Overigens, weet
U wat ook zo attent is?
Gladstone bij U hebben, wéér U
ook bent. Want Gladstone is -
met of zonder filter - de
sigaret die iedereen voldoening
schenkt.
A size
VOORNAAM EN AANGENAAM
|?9
36 prachtig gelukte dia's op 1 fifm! Steeds weer „kleurenfleur" mBtt
de kleuren -
binnen
ontwi
met de grote belichtingsspeelruimte
W IJ
Z IJ N
HET
EENS
2 ta kt-bou g i es
batterijen
meniugPIzIu(?iL' 10 mei „Naar mijn
Ier dan hpf c'(* supersonische (snel-
vroegst on i[eluid> vliegtuigen op zijn
cieel gehiïïo ee^s 19~9 voor commer
cieel gebr vcks x»iu vuur cuiniiiei-
misschien 'er beschikking komen en
betekent J10®* wpl belangrijk later. Dit
than.
de straalvliegtuigen die
ogenblik'1 'n gebruik hebben, tot dat
modern zullen blijven. Men
(Advertentie)
mag daarom verwachten dat de gun
stige invloed van de nieuwe straal
motortechniek gedurende vele jaren zal
doorwerken", aldus de scheidende pre
sident-directeur van de KLM, de heer
I. A. Aler, tijdens de algemene verga
dering van aandeelhouders. Tevens wor
den dan de motieven duidelijk, waar
om de directie een afschrijvingstermijn
van tien jaar voor de DC-8 vliegtuigen
gerechtvaardigd acht.
Thans zijn tien DC-8's in bedrijf, er
komen er dit jaar nog twee bjj en in
1962 nog één. Verheugend is het dat in
de aanloopperiode waarin men zich
thans bevindt, reeds bewezen is dat de
nieuwe vliegtuigen een goedkoper pro-
dukt leveren.
De heer Aler was van mening dat
de passagetarieven zoals deze thans
zijn, op een redelijk niveau liggen,
d.w.z. een niveau dat laag genoeg is
om nieuwe markten voor vervoer
open te leggen en hoog genoeg om,
bij een redelijke beladingsgraad, een
opbrengst te laten die voldoende is
voor een bevredigend exploitatiere
sultaat.
Het verslag over het eerste kwartaal
1961 toont aan dat de KLM nog niet
door de moeilijke fase heen is. Een
verlies over het eerste kwartaal is voor
het sterk seizoengevoelige bedrijf even
wel normaal. Men wist dat dit .verlies
in 1961 belangrijk groter zou zijn dan
in 1960; de gecoördineerde inspanning
van het gehele bedrijf is er echter op
gericht het verlies van de eerste drie
maanden in te halen.
In de loop van 1961 zal men het DC-8
net verder uitbreiden: men zal ook de
lijn over de Noordpool naar Tokio en
Biak met dit type vliegtuig gaan ex
ploiteren. Over de introduktie van de
DC-8 op de lijn naar Johannesburg
zijn nog moeilijke besprekingen gaande
met de regering van Zuid-Afrika. Ten
slotte hoopt men dat in 1961 een lang
gekoesterde wens in vervulling zal gaan,
namelijk rechten voor een dienst op
de westkust van de VS.
Twee evenementen in zijn bestuurs
periode noemde de scheidende direc
teur van zo grote betekenis dat hij ze
afzonderlijk wilde noemen: in de eer
ste plaats de wijziging van de struc
tuur der maatschappij m 1956, waar
door de mogelijkheid van het aantrek
ken van aandelenkapitaal en geldle
ningen uit de particuliere sector be
langrijk werd vergroot. Het streven is
de particuliere aandeelhouders een aan
trekkelijke belegging te blijven bieden.
Het tweede grote evenement is de ge
slaagde invoering van de nieuwe tech
niek: het ingebruikstellen van de vlieg
tuigen met straalaandrijving.
haag, 12 mei De staats-
Keinnak1? ,van Sociale Zaken en Volks-
Economispi beeft 4 mei aan de Sociaal-
geboden ee Raad een advies aan-
dle ,1e bevo ,van een wet
de lonen en and n op bet stuk van
den zal moeten ®re arheidsvoorwaar-
beidsvoorwaarden en" Niet de ar-
8el dat bij de reaeul maar het stel-
teerd. Kelln* «onlt gehan-
Dit voorontwerp arbeia^
is met een uitgebreide toJb^faarden
de minister en van de staat=lng van
lis vandaag voor publikatie vrtwlCreta~
Het voorontwerp beoogt te ^Ifn'
tot een samengaan van bevoegSf"
die de verantwoordelijkheid van a
SER als centraal orgaan van het
bedrijfsleven tot uitdrukking brengt op
bet terrein van de ontwikkeling der
Arbeidsvoorwaarden, zonder nochtans
éilgemene verantwoordelijkheid der
legering ten aanzien van de loon- en
prijsontwikkeling op losse schroeven
stellen.
Aan het ontwerp is de vorm gege
ven van een voorontwerp om de in
druk te vermijden dat de regering tot
®en afgerond definitief oordeel is ge-
komen noer vóór zij kennis heeft kun-
SSP riemen van de inzichten van de
SER over een aangelegenheid die in
Jp sterke mate op diens functie be
trekking heeft.
^J?et beraad in de ministerraad over
kehnlventuele strafrechtelijke aanspra-
overtrca weSGns TOgenaamde loon-
Punt T ?en is n°S niet voltooid. Dit
voorshand Sjjtwerp en de toelichting
zwaar Jaatssecretaris heeft er geen be-
In hot r,?.en udat bet advies van de SER
D °Penbaar wordt vastgesteld.
do hoUo'lu'''^v90,'waardenwet zal, zo is
arbeidsVpriin„ buitengewoon besluit
mooien verv nKen van 1915 (BBT
bevoegdhedek Daarbij zouden de
"'tgeoefend ,i„J, overwegend worden
bomi(l(i(,jaard .r het College van Rijks-
nieuw aan banden komen van
commissie ioon^ „SER to® te voegen
de sirëd bunnen genoemd. In deze
de bR zitti"K heb°b0k Personen buiten
wpifcbeyoegdheden tU" De loonraad zal
n.o brachtons a m°eten uitoefenen
Volksgezondheid. Sociale Zaken en
bet, in de 'naaftelt' V1 het kader van
•ociaal-eeonomisrSi toekomst te voeren
•temmin.o- - b beleid in overeen-
andere ministers wie
ontwerp
open gelaten.
het mede aangaat, doelstellingen aan
voor de ontwikkeling van lonen en an
dere arbeidsvoorwaarden. De Sociaal-
Economische Raad stelt, volgens het
voorontwerp op de grondslag van deze
doelstellingen bij verordening algemene
beleidsregelen „ter zake van of in ver
band met" lonen en andere arbeids
voorwaarden va.st, waaraan de loon
raad gebonden is.
De SER zal volgens het vooront
werp van wet, toezicht houden op de
wijze waarop zjjn commissie de loon
raad, het concrete beleid voert. In de
eerste plaats betreft dit toezicht de
nadere regelen die de loonraad zou
willen vaststellen ter uitwerking van
d| algemene beleidsregelen, maar de
h„ j dient zich ook te kunnen bezig
vb met elke concrete beslissing
vaL,d?r loonraad tot goedkeuring,
beiri=,®ülng of dispensatie van ar-
bemoeï>nWaarden' zonder zich te
De S met eIke b-loio'^beid.
een beslujt ZvlJcvinnen verhinderen dat
hebben in de loonraad effect zou
wenste richting. °°r de SER niet ge-
In bepaalde aevan
voegd zijn de taa£ en zal de SER be
over te nemen indio„Vva de loonraad
noodzakelijk is snè? „nU ,meent dat het
komen. U1t de impasse te
Wanneer de SER rto
loonraad overneemt w» van de
ook de bevoegdheden van' de SER
derhalve zullen de door de wLraad en
fen voorzieningen niet de v£te tref"
ben van een verordening maar heb"
met gewone meerderheid i?pn„Ian een
sluit. Evenmin als in de loomSfa ue"
hoeft de vaststelling van een de^Lv5)"
besluit in de SER openbare behfndi
Op het beleid van de loonraad zal
volgens het ontwerp, geen ander toe'
zicht van overheidswege Lestaan dan
dat zijn besluiten wegens strijd met de
wet of het algemeen belang door de
Kroon kunnen worden geschorst of ver
nietigd.
De overheid die overigens de loon
raad geheel de vrije hand wil laten in
diens concrete beleid, dient niettemin
enige zeggenschap te houden over
voorschriften die in feite hetzelfde ge
volg kunnen hebben als een zeer strikt
geformuleerde algemene beleidsregel.
Het ontwerp bepaalt uitdrukkelijk
dat de vaststelling van algemene be
leidsregelen door de SER zich beweegt
binnen de grenzen van en in overeen
stemming met door de regering in het
kader van algemene sociaal-econo
mische politiek geformuleerde doel
stellingen ter zake van de ontwikkeling
van lonen en andere arbeidsvoorwaar
den.
De invloed die deze introduktie heeft
gehad op de gang van zaken in de
laatste twee jaar is zeer groot geweest;
het nuttig effect daarvan zal echter over
een veel langere periode, naar zijn
schatting tenminste tien jaar, merk
baar zijn. Het overgrote deel van de
zeer grote introduktiekosten voor de
nieuwe techniek valt in -de jaren 1959,
1960 en 1961.
Op vragen uit de vergadering werd
nog geantwoord, dat een gesprek met
de SAS en Swissair over een intensie
ve samenwerking nog voortduurt. In
de naaste toekomst, d.w.z. binnen en
kele maanden, is nog geen definitieve
afspraak te verwachten. De liquiditeits-
en financieringspositie van de KLM is
zodanig dat men voor een interessant
bedrag aan bestellingen zou kunnen
plaatsen zonder een beroep te moeten
doen op de open kapitaalmarkt. Zou
men bijv. hetgeen nog in studie is.
Convairs 909 willen aanschaffen, dan
zijn er dit jaar toch geen emissieplan
nen.
Wat betreft het vrachtvervoer werd
nog opgemerkt dat de KLM op de
Noord-Atlantische diensten 20 pet. van
het vrachtvervoer per vliegtuig in han
den heeft, tegen 8 a 9 pet. van het
passagiersvervoer. Men verwacht dat
op de huidige IATA-vergadering in Mon
treal de vrachttarieven verlaagd zullen
worden, waardoor men meer vracht
vervoer denkt te kunnen aantrekken.
Men is bezig de nieuwe techniek ook
bjj de vrachtvliegtuigen in te voeren,
waardoor de hoeveelheid die per vlieg
tuig kan worden vervoerd, sterk zal toe
nemen.
Verwacht wordt dat de gewijzigde
Electra's in de toekomst goede exploi
tatieresultaten zullen behalen.
De kosten verbonden aan conversie
van de in 1960 geplaatste 5 pet. obliga
tielening, zouden te hoog zijn om een
dergelijke conversie aantrekkelijk te
maken, aldus de directie.
De 196 aandeelhouders die de ver
gadering bezochten hechtten hun goed
keuring aan de jaarstukken en de winst
verdeling. De aftredende president-di
recteur werd bij acclamatie tot zestien
de commissaris benoemd,
(Advertentie)
M 955
HARKEMAgOPElNDE, 12 mei
Gistermiddag heeft een felle brand de
woning van de heer W. Mozes alhier
volledig in de as gelegd. Er deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor. De
brand is ontstaan, doordat een brandend
petroleumkacheltje de keuken in vlam
men zette. De bewoner lag op het mo
ment van het uitbreken van de brand
op de eerste etage te slapen. Hij kon
zich in veiligheid brengen door uit het
raam van een hoogte van drie meter
naar beneden te springen.
Het huis en de inboedel ging geheel
verloren. De eigenaar is tegen brand
schade verzekerd.
(Advertentie)
20 STUKS F I.-
(Van onze Haagse redactie)
HAAG, 12 mei De bewinds-
en b .Van Sociale Zaken, Van Rooy
(p.?"0'vink, alsmede minister Zijlstra
een riBimisc.be Zaken a.i.) hebben met
Arbeid ,at'e van de Stichting van den
van de vergaderd over de toepassing
tieerde le£!f gels van de gedifferen-
Men is "vr'.'f.minK in de tweede fase.
stemming gekJJJne?' voIledige overeen-
trekkingdopkhetSf"^eede £ase" heeft be-
arbeidsovereenk<W„; dat de collectieve
maal volgens de snei^" v,°°r de tweede
we loonpolitiek vern!ef,geis van de nieu'
Voor enige contracten g,aai? w°rden
en dit jaar zullen ook n al 8ebeurd
re contracten expireren meeste ande-
Tijdens de vergadering
eens geworden over de «n'Lmen het
produktiviteitscjjfers uit hSt „W?aiop
moeten worden doorgetrokken, over he"
incalculeren van toekomstverwachtin
gen van individuele bedrijfstakken te
gen de achtergrond van de algfemene
conjunctuurprognose, over trendbereke
ningen volgens rechte en kromme lij
nen en dergelijke ingewikkeldheden
meer.
Intussen beziet een commissie van
de SER de loonpolitiek op langere ter
mijn. De verwachting is, dat de SER
daarover in het najaar een advies aan
de regering zal uitbrengen. In dat ad
vies moet bekeken worden of de huidige
spelregels, waarin de produktiviteits-
norm de belangrijkste rol speelt, niet
moeten worden aangevuld met andere
normen. Wellicht speelt daarbij ook het
plan van de regering om tot een Loon
raad bij de SER te komen indirect
nog een rol. Maar voor het zover is
wordt de loonpolitiek in de huidige vorm
en volgens de huidige spelregels
aangepast aan de lopende tweede fase
voortgezet.
Uitsluitend verkrijabaar bij H.H.-apothekers, drogisten, kappers en de speciaalbranche
(Van onze filmredacteur)
AMSTERDAM, 10 mei Het Ge
nootschap voor Reclame heeft vandaag
in het Flora-theater voor de twaalfde
maal zijn jaarlijkse reclamefilmdag ge
houden, waarop aan de beste drie Ne
derlandse reclamefilms, die in 1960 zijn
vervaardigd, een prijs is toegekend.
In zijn openingswoord maakte de
voorzitter, jhr. W. van Andringa de
Kempenaer, enkele behartigenswaardi
ge opmerkingen. Juist de nog steeds
toenemende welvaart, die de revalua
tie van het Nederlandse betaalmiddel
thans zelfs doet aanvaarden als een niet
geheel onwelkome rem op de dyna
mische bestedingen, maakt het volgens
voorzitter van het genootschap noodza
kelijk, dat het accent in de reclame
wordt verlegd van de kwantiteit naar
de kwaliteit, m.a.w. dat de reclame
voldoet aan het verlangen naar betrouw
baarheid bij de consument, die van een
steeds groter wordend kritisch vermo
gen blijk geeft. Te meer klemt deze eis,
omdat „enkele rotte appels in de ove
rigens gave reclamemand" afbreuk
doen aan de goede naam van het gehele
reclamebedrijf. Het congres, dat het ge
nootschap 26 en 27 oktober in Hilver
sum houdt, zal dan ook „Reclame en
welvaart" tot thema hebben.
Afgaande op de talrijke reclamefilms
en „televisiespots" van Nederlandse
makelij, die vóór de middagpauze wer
den vertoond, kan in vergelijking met
vorige jaren een duidelijk merkbare
vooruitgang worden geconstateerd. Er
zijn nog producenten, die het kenne
lijk op aandringen van hun opdracht
gevers, want het werk van eenzelfde
producent toont soms opvallende ver
schillen in kwaliteit zoeken in een
zo vaak en nadrukkelijk mogelijke her
haling van de naam van de firma en
het door haar aangeprezen artikel en
in een commentaar, dat op zulk een
overdreven toon van het geluidsspoor
klinkt, dat de toehoorder onweerstaan
baar de neiging in zich voelt opkomen
om die overdrijving ook aan verstrekte
informatie s toe te schrijven. Maar over
het algemeen gaat men toch met meer
fantasie te werk dan voorheen en tracht
men, vaak met veel succes, met een
oorspronkelijke hantering van beeld en
geluid aan de reclameboodschap gestal
te te geven.
Hoe merkwaardig de invloed kan zijn,
die de opdrachtgever soms naar eigen
aard op het werk heeft, viei vooral op
VINKEVEEN, 11 mei Gisteravond
is op de provinciale weg nabij Vinke-
veen een personenauto komende uit de
richting Hilversum gebotst op een be
stelwagen die uit de richting Haarlem
kwam. De bestelwagen moest stoppen
voor een stilstaand voertuig, slipte daar
bij en kwam dwars over de weg te
staan. De personenauto, bestuurd door
de 50-jarige psycholoog J. Baan uit
Haarlem, vloog in volle vaart op de
bestelwagen. De heer Baan en zijn 39-
jarige echtgenote werden ernstig ge
wond naar een ziekenhuis in Utrecht
vervoerd waar mevrouw Baan in de
loop van de nacht is overleden. De bei
de kinderen van het echtpaar liepen
lichte verwondingen op, evenals de be
stuurder van de bestelwagen.
TILBURG, 11 mei In het St.-Eli-
zabeth ziekenhuis alhier is vannacht
overleden de 59-jarige M. H. van den
Heuvel uit Eindhoven, die zondag ern
stig werd gewond, toen een door zun
zoon bestuurde personenauto in de ge
meente Gilze-Rijen op de rijksweg ru-
burg-Breda tegen een boorr reed.
DOETINCHEM. 10 mei In het zie
kenhuis is overleden de 67-jarige heer
H. W. Wikkerink, gepensioneerd ge
meentebode van Aalten. Hil werd, toen
hij >er fiets van Aalten naar Varsse-
veld reed, door een vrachtauto, bestuurd
door B. uit Tilburg, aangereden en zeer
zwaar gewond. He+ slachtoffer was on
gehuwd.
AMSTERDAM, 10 mei Tot opvol
eer van prof. dr. J. H. van Stuyven-
berg als bijzonder lector vanwege de
nationale coöperatieve raad, in de ge
schiedenis, theorie en praktijk der coöpe
ratie, is benoemd drs. G. J. ter Woorst,
hoofd van de coöperatieve dienst van
de aartsdieocesane r.k. boeren- en tuin-
dersbond te Arnhem. Hij heeft zijn ambt
aanvaard met een openbare les, over
ontwikkelingen in het coöperatieve den
ken".
(Advertentie)
'TA;,
in de voor het buitenland bestemde
films. De Engelse filmpjes waren over
het algemeen kort, puntig, met hier en
daar zelfs een lichte zelfspot. De Duitse
daarentegen serieus, docerend en ge
speend van alle humor.
Na de vertoning van de vijftien films,
die ter beoordeling waren ingezonden,
werden de drie ex aequo onderscheiden
films bekend gemaakt: „Extra repor
tage", een filmpje van Polygoon-Pro-
filti Productie in opdracht van Sola,
„In blauw en zwart" van de Uniefilm
N.V. in opdracht van de Rijksvoorlich
tingsdienst tot werving van personeel
voor de Rijkspolitie en „Nu ja" van
de N.V. Joop Geesinks Filmproductie
„Dollywood" voor Nutricia.
Vooral in laatstgenoemd filmpje was
op bijzonder oorspronkelijke en vinding
rijke wjjze gebruik gemaakt van het
geluid. Met betrekking tot „Extra re
portage" had de jury, die de films te
beoordelen had naar de overbrenging
van de verkoopboodschap, het gebruik
van de film als medium en de goede
smaak, zich kennelijk meer laten beïn
vloeden door de populariteit van de
daarin optredende artiesten Willy
Walden en Piet Muyselaar en door
de grappige tekst dan door de wjjze,
waarop het filmmedium was gehan
teerd.
Na de middagpauze werden een groot
aantal buitenlandse producties vertoond,
o.a. reclamefilms en „televisiespots",
die op het zevende Reclamefestival te
Venetië waren bekroond. Het voornaam
ste nut daarvan leek ons, dat we met
eigen ogen konden vaststellen, dat de
Nederlandse filmproduktie op dit ge
bied beslist niet voor het buitenland
behoeft onder te doen.
Nu het bouwbedrijf beloofd beeft
een einde te maken aan de tijdver
spilling bij het begin en bet einde van
het werk houdt de regering een niet
te versmaden winstpunt over aan
baar avontuurlijke manoeuvre met de
werktijdverkorting. Staatssecretaris
Roolvink doet er goed aan een derge
lijke belofte hoger aan te slaan dan de
dubieuze produktiviteitsnota's, waar
aan men in de praktijk vooralsnog
weinig houvast beeft. De psycholo
gisch zo belangrijke keerzijde van de
belofte van het bouwbedrijf is, dat
daarmee publiekelijk wordt erkend,
dat de bouwvakarbeiders barder kun
nen werken dan zij nu doen en dat de
werkgevers de zaken beter kun
nen organiseren dan zij nu georgani
seerd zijn. Een dergelijke bekentenis
is uniek. Dat is als zodanig natuurlijk
nog geen reden om haar te belonen
met de toekenning van een 45-urige
werkweek, maar men moet niet verge
ten, dat deze werkweek in de praktijk
van bet bouwbedrijf toch reeds vrij
algemeen een voldongen feit was. Er
viel dus niet veel te verliezen. Nu de
regering met de belofte van bet bouw
bedrijf de beschikking krijgt over een
handvat voor latere loon- en prijsge-
sprekken, beeft zij van de tien vogels
in de lucht er op zijn minst één terug
gevangen.
LONDEN, 12 mei Op de veiling
van Sotheb-' is een pentekening van
Hugo van der Goes voor ruim 300.000
gulden verkocht. De koper was een Lon-
dense kunsthandelaar. De tekening stelt
een heilige voor, vermoedelijk de hei
lige Barbara.
(Advertentie)
thermo elastic
afgestemd op het hedendaagse verkeer
en voor het storten als eerste krocht
Alleerrvert. N.V. Wlflem *on Rijn
Amsterdam-W. - Postbus 8005
raulus Martinus Verhoof
stad is een man, wiens ogen
kunnen flonkeren van
paulinische toorn en die
als een tweede Sint Maarten
hoog te paard kan zitten, als hij
ten strijde trekt tegen verwaar
lozing van historische documen
ten. Hij heeft menigmaal zijn
heide schutsheiligen alle eer
aangedaan, wanneer hij ergent,
op de zolder van een pastorie
vergeelde of ten dele wegge
teerde paperassen vond, die vele
geheimen uit de parochiegeschie
denis konden oplossen. Als h%)
ons van die papieren laat zien,
mompelt hij wat. Hij kan er geen
woorden voor vinden. „Zonde
zegt hij tenslotte uit de grond
van zijn hart. Het hart, wel te
verstaan, van een archivaris,
niet van een moraaltheoloog
Meneer Verhoofstad. zoals hij
volgens het clericaal woorden
boek wordt genoemd, is aus ar
chivaris. Hij is de man, die spe
ciaal voor het bisdom Haarlem
de geschiedenis in grote kasten
opbergt, haar catalogiseert en
bij tijd en wijle zijn kostbaar be
zit voor de liefhebbers en an
dere geïnteresseerden in boek
vorm openbaar maakt. Wie hem,
een kleine gedrongen figuur, gekleed in priesterlijk civiel en gewapend met
een nimmer uitpuilende actentas, in Haarlem op straat ziet lopen, vermoedt
in hem een rustige en bedachtzame priester, een pastoor bijna van de
bloeiende wijngaard. Maar in een kort gesprek wordt reeds duidelijk, dat
de archivaris een verbeten strijder is voor zijn belangen, of liever: voor de
belangen van zijn archief. De exclusiviteit van zijn beroep in de Haarlemse
clergé gaf aanvankelijk wat wantrouwen over de noodzaak van zijn functie.
Die noodzaak heeft hij intussen wel bewezen en daarmede het vertrouwen
gewonnen.
Dat de archivaris tot zijn bijzonder beroep gekomen is, heeft hij louter
aan eigen initiatief te danken. Geboren 28 januari 1897 te Purmerend werd
hij 21 mei 1921 priester gewijd. Op Eerste Pinksterdag viert hij dus zun
veertigjarig-priesterfeest. Hij startte als iedere andere neomist, was kape
laan in SassenheimDordrecht Haarlem 's Gravenhage en Leiden, en wera
12 oktober 1940 benoemd tot pastoor van de H Familie-parochie te Heer
Hugowaard. De historie had hem toen reeds goed te pakken. Hij had zich
ontpopt als een bekwaam amateur-historicus; wat eerst zijn hobby was,
werd verantwoord wetenschappelijk werk. Zijn geboortestad Purmerend
kan daarvan getuigen. Ondanks zijn pastorale zorgen vond hij in ae „Fami
lie-kring" tijd zichzelf op te leiden tot archivaris en tn het archief te
Haarlem stage te lopen.
In 1953 werd hij benoemd tot adjunct-archivaris van het bisdom
Haarlem, een jaar later werd hij archivaris. Tot dan toe was deze functie
gekoppeld geweest aan die van conservator van het bisschoppelijk museum,
een wat onmogelijke combinatie, die meestal ten nadele van het archief
uitviel. Met archivaris Verhoofstad was toen een vakman heer en meester
geworden in het archief en in de stilte toog hij verwoed aan het werk.
En er was heel wat werk. Wij lieten reeds doorschemeren, dat archi
veren niet de sterkste zijde is van kerkelijke instanties. Veel was er
verloren gegaan, veel ging onder het historisch stof geborgen. Maar archi
varis Verhoofstad wist er raad mee. Hij ord_ende zijn stukken, bouwde zijn
rchief volgens de regels der wetenschappelijke kunst op en kan nu bogen
op een geoutilleerde „kluis", waar de temperatuur automatisch wordt
geregeld en het stof geen kansen krijgt. Verschillende publicaties staan op
zijn naam. Een belangrijk stuk werk is zijn „Inventaris der archieven, ge
vormd door de besturen van het Bisdom Haarlem 1559-1S53", een zeer ge
detailleerde cataloog van alle nog aanwezige documenten uit genoemde
periode. Ook alle in het bisdommelijk archief gedeponeerde stukken, die
geen betrekking hebben op het bisdom zelf, heeft hij gecatalogiseerd. In
♦en zeer uitvoerige „inventaris" heeft hij die stukken, betreffende kloosters,
kerken en staties, gepubliceerd.
Geen wonder, dat van verschillende kanten op hem een beroep is
tredaan een handje te helpen. Dat „handje" werd altijd een grote hand. De
documenten van het seminarie te Warmond heeft hij geordend; de archieven
van de kathedrale basiliek van Sint Bavo te Haarlem en die van
het Begijnhof te Amsterdam zijn weer op orde gekomen. Aldus kan
men steeds meer de naam Verhoofstad treffen bij velerlei gelegenheden,
of het nu Sint Bavo geldt als gemeenschappelijke patroon van Haarlem
on Gent, of de zin van het schrikkeljaar, door hem behandeld voor de
AVRO-microfoon.
Zondag 14 mei viert hij zijn priesterfeest tijdens een plechtige hoogmis
om kwart over negen in de Haarlemse Sint Josephkerk aan de Jansstraat,
een week later, op de juiste datum, trekt hij naar Heer Hugowaard, waar
hij in zijn vroegere parochie zal jubileren.
