De HAV is uw vertrouwen waard!
STEEDS NIEUWERE METHODES
De huisvrouw wil steeds meer
kant-en-klaar produkten
BELANGRIJK ONDERZOEK VOOR
IN MEMORIAM PAUL HUF
DE CONSERVENINDUSTRIE
KOELKASTEN
Tsjechisch componist in
Rotterdam geëerd
HEDO-MEX
TOISON D O
Per minuut flitsen
6000 bliksems over aarde
Filmwerk van
Ted de Wit
Geestdriftig en
pakkend
;S«
Monument op begraafplaats onthuld
Geen toeval
Tijdig schuilen
WA
Over de industrie
SêÜDssr
BKDB IHVESTmiHGm;
D£ LONEAJ
gouv/y
EN BOmDIEH D£kALV£R£M
OP HET MS i DANSEN
VAH KDMT
Sr.ZIJLSTRV(
MÉT BÈLASHNoVERLAONG
O
ZATERDAG 3 JUNI 1961
PAGINA 11
HAV LEVENSVERZEKERINGEN SCHIEDAM TELEFOON (010) 6 93 04* HAV LEVENSVERZEKERINGEN
ie^i?ziin1Jdn^TtdUrend^Pa^en
Huf wl 2P et eigentijdse. Want
van Ceta-Bever
ALS DEARBHDSMARkr
'n streepje vóór...
Onweerseizoen nadert
(Van onze weerkundige medewerker)
Onweer is een natuurverschijnsel, waarvoor
een groot deel van de bevolking een groot
respect heeft. Dit is niet zo'n groot wonder
want gemiddeld worden er in ons land jaarlijks
8 tot 10 personen dodelijk door de bliksem getrof
fen en ook deze slachtoffers zullen vóórdien heb
ben gemeend tijdens het onweer niet roekeloos te
werk te zijn gegaan.
D£PART/CULf£R£ WON»
De ARBEIDSVERKORTJN6
het
(Advertentie)
VERZEKERD KAPITAAL
RUIM 1 MILJARD GULDEN
Paul Huf is gestorven. Hij zal niet
f»eer voor ons spelen. Met hem is een
t'an de echte theatermensen, een van
?e waarlijk originele toneelkunstenaars
heengegaan. Hil was een van de „mon-
stres sacrés", de heilige oorspronkeljj-
ken, die deze op vervlakking en nivel
lering gerichte maatschappij nog ople
vert. Hij zal niet meer voor ons spelen
Zich niet meer opdelen in zoveel ver
schillende mensen als de rollen hem
toegewezen zouden eisen. Men zal hem
bewonderen in het
stuk van Sartre, waarin hji met zoveel
Seethdeerie' ?ln werk uit de aller
laatste tijd, en aldus getuigenis afleg-
toneeT hikn>0n 2°mme man- Ook op het
waarin Sr fm bet best de rollen
in t üif t, ,een dokter, een denker, een
P^ellectueel, een geleerde moest ver-
neeiden. Hij was niet de man van het
aiies meeslepende gevoel, niet de ac-
tour van de grootste hartstochten.
■Maar zijn intellectuele benadering van
vol en stuk beiden waren heel vaak
genoegen voor de toeschouwer, die
Wars is van quasi spontane gevoelsuit
stortingen, die de man in de zaal zo
Aak, zich vergissend, houdt voor het
are komediespelen. Huf zal niet
Advertentie
et de bedoeling een beeld te ge-
Mven van de sociale structuur de
verantwoordelijkheid ten opzich
te van werknemer, consument
vervaardigd ™^nuVeendocumentaire
reldfed<w+d Philips' industriële we-
m d l™ waarvan Eindhoven het
middelpunt vormt. Profiel van een
industrie heet de film, die anderhalf
jaar aan voorbereiding en realisatie
vergde en die nu aan de pers is ver
toond.
Men moet De Wit nageven, dat hij
het zich bij het uitvoeren van deze om
vangrijke opdracht niet gemakkelijk
heeft gemaakt en dat hij er voortdu
rend op uit is geweest om met een
levendige, speelse beeldbeweging en
■jVisseling, begeleid door een gevarieer-
t0eg®luidscompositie, de geest van de
te jphouwer voortdurend actief bezig
steed°Uden' °°k al lukt hem hat niet
■Daart door een geïnspireerde opzet,
toe t verraadt de constructie af en
Wen-® zeer de aard en overdaad der
sen van de opdrachtgever.
5\®ha?n hehter De Wit de vrijheid had,
I de "Jmyormen uit te leven, zoals
froei..van hüRe introduktie, welke de
de wijze Sc et bedrjjf op indrukwekken-
schappeujk betst en ook bij het weten
tot de kern Aderzoek, dat doordringt
de struktuUr r materie om daarvan
gronden brengt Misdragingen te door-
geestdriftig aan ai z'in stof pakkend en
talloze personen inDat hij helaas
nemen, wordt grotei?!1 Betoog moest op
maakt aoor het feit ?e's weer goedge-
laat spreken en hun' 0m bi) ze nergens
mentair karakter geeft r?den een docu-
hij enkele keren een g^aarnaast heeft
blaakt van een technisch A gebruik ge-
bij belangrijke détails ste°?édé' waar-
°ver de totaalbeelden ziin vergroot
Pm aldus de voorstellingeri Secopieerd
ken. s n te verrq-
Zo weet hi) in een levendiKe
trant talloze gedetailleerde thema.Vertel"
tot een synthese te bundelen, <ue h h
tot een intrigerende ervaring
fiTenslotte zagen we nog een korte
ïjjna over de toeristische aantrekke
«Jkheden van ons land waarvoor de
Alamen door twee Italiaanse came-
bp„leden werden vervaardigd. Ze heb-
ijh daarbij de conventionele paden
schiwuZe van onderwerp en de rang-
aandT'hg daarvan niet verlaten. Hun
Water voor klompen, molens
in g en klederdrachten, neergelegd
leert ai®nd memorably yours" appel-
ï^ele hS c«i mentaliteit, die de cul-
lnS ona^hgstelling van de v/eemde-
van het f",g6roerd laat. De afwerking
I°n. Pilms v?pie geschiedde bVJ Caril-
2wierige li hetgeen resulteerde m een
eer> informt«dmontage, begeleid door
aoef commentaar.
meer voor ons spelen. Hij zal ook nooit
meer mèt ons spelen. Want iedere ont
moeting met de mens Paul Huf werd
onmiddellijk in scène gezet, waar of
die samenspraak ook plaats vond: in
de tram, op een bordes, in een gang,
op een platform, in een kamer of te
midden van een menigte. Altijd had
Huf onmiddellijk de mi se en scène
klaar en wel zo, dat deze de grootste
indruk maakte. Het leven ensceneren
was hem een behoefte.
Dit strekte zich ook uit tot zijn ge
loofsbelevenis. Hij was een van de wei
nige acteurs, die het niet onder stoelen
of banken steken, dat zij rooms zijn.
En Huf was rooms. Hem te communie
te zien gaan in de Rozenkranskerk was
een schouwspel. Hem in Onze Lieve
Heer op Solder het Epistel en Evange
lie te horen lezen een belevenis. Tel
kens weer probeerde hij een vorm te
vinden, die zo mooi was als hij maar
kon verzinnen. En het was alles echt.
Echt, omdat het masker van de toneel
speler, dat hij opzette op zijn gezicht,
met zijn wezen was vastgegroeid. Hij
heeft de menselijke levensvorm voor
zichzelf, de wijze waarop hij naar het
uiterlijk leefde, naar zijn hoogste kun
nen geregisseerd.
Hoezeer dat waar is, blijkt uit de
kreet, die hem ontsnapte bij de veel te
vroege dood van zijn vriend en jaren
lange collega Frits van Dijk, die vori
ge zomer zo onverwachts moest ver
drinken in de golven van Zandvoort.
„Slechte regie" zei Huf geheel ont
daan. „zoiets kan toch niet!" Hij was
er beduusd van dat O.L. Heer op die
tijd en op die plaats zjjn makker tot
zich had genomen. Ook bij zijn eigen
dood, na een geslaagde operatie, aan
een embolie, die niemand verwachtte
hijzelf het minst, is men geneigd het'
zelfde te mompelen. Hij had nog zoveel
moois kunnen geven aan de theater
zbntemtandelhkf Zij" temperament,
bifnuietsteek gesnjvv'f6ren maakten hem
stuk Maar ^e grc^tstT hSt m°der"e
zal Gozewijn van Aemstel sprferf in^e
Gijsbreoht? Want er zal welhaast nie
mand gevonden kunnen worden, die
waardiger, devoter en waarachtiger de
woorden van de oude Simeon zal zeg
gen, waarmee Paul Huf zijn toneelcar
rière in Vondels werk en zijn leven be
sloten heeft. Het moet voor zijn vrouw
en kinderen, zijn nabestaanden en ook
voor ons, zijn bewonderaars een droe
vige vreugde zijn, ze hem na te bid
den:
„Vergun o God, op zijne bede,
Na uw belofte, uw knecht verlof;
Op dat hij reis van hier met vrede
Om hoog na 'et hemelse vredehof:
Nadien ïk met mijn eigen ogen
Den algemenen Heiland zag.
Die als een zon schijnt uit den ho
gen;
Daar ieder zich in verblijden mag:
Een schone zon, die met haar stra
len
Het blinden heidendom verlicht,
En Jakobs huis en Isrels palen
Verheerlijkt, en nog veel vaster i
sticht.' j
Dat hjj moge opgenomen zijn in het
Eeuwige Licht, waarvan hjj op aarde j
als een trouw zoon der Kerk zo onom- j
wonden getuigenis heeft afgelegd.
J. W. HOFSTRA j
(Advertentie)
(Van onze verslaggever)
De jaarlijkse inmaak heeft de huis
vrouw heel wat inspanning en
zorgen gekost. Deze last is haar
voor een groot deel ontnomen door
de conserven-industrie, die alle soorten
f.^2e)s en °P elk willekeurig
tijdstip voor ons op tafel brengt. De in-
dustrie heeft op haar beurt geprofiteerd
van het wetenschappelijk onderzoek
"aar betere en meer eenvoudige metho-
den van verwerking en bewaring.
I Een ontwikkeling, die nog in volle
gang is en nadat het diepvries een
nieuw hulpmiddel werd naast het be-
waren van de produkten in blik, wordt
m!j5 a aan bestraling van levens-
middelen voor het geven van een gro-
tere duurzaamheid.
In Wageningen, waar sinds 25 jaar het
Instituut voor bewaring en verwerking
van tumbouwprodukten (I.BV.T.) ten
behoeve van industrie en consument be-
lang. ïjke research-arbeid verricht, ver-
zekerde men ons. dat zulks naast de
conventionele middelen van verduur-
zaming slechts een aanvullende rol zal
spelen en het blik wel nimmer verdron-
gen zal Worden.
E Het was ook het I.B.V.T., dat de sti-
E mulans heeft gegeven voor de produktie
E vau vruchtensappen en vruchtenwijnen,
j ^aL omstreeks 1930 begon met zoete
I va' aao Z1i <3e speurarbeid van prof.
ir. A' M. Sprenger, die ook het initiatief
tot oprichting van het instituut heeft
genomen.
f d'e iJid overtrof de import van
„nog de produktie, maar prof.
o?vo?ger zag re®ds aankomen, dat onze
w en fruitteelt dank zij betere
memoden weldra opbrengsten zouden
oP^ren, die de directe consumptie-
Denoeften verre overtreffen. Het ging er
"s, om' dat mogelijkheden werden ge-
zocnt om de afzet te vergroten, waarbij
betere houdbaarheid van het pro-
Fu,£LVerzekerd moest zijn, terwijl een
dnn tWeg ingeslagen diende te wor-
cn i mu bewaring en verwerking van
bederfelijke tuinbouwprodukten,
zoaat het aanbod gespreid kon worden.
Er is een gestadige groei van de in-
austriele verwerking en Nederland met
Z1.m jaarlijkse groenteoogst van onge
veer 1.200.000 ton en een fruitoogst van
Sfto'dcleld 500.000 ton, telt thans ruim
100 grote en ongeveer 125 kleine bedrij
ven, die samen ongeveer 170 miljoen
kg groente en 100 miljoen kg fruit per
jaar verwerken.
Voor de bewaring bleek meer inzicht
nodïg te zijn in het verloop van de fy-
siologische processen tijdens de rijping
v n de vruchten en bij de verwerking
waren meer gegevens vereist over de
verkleuringen in vruchten en het gedrag
van pectine en andere stoffen.
De beprippen bewaring en verwer
king worden zo geïnterpreteerd, dat
hi-ronder alle handelingen begrepen
zjju, die na de oogst met de tuinbouw
produkten plaats vinden, als wassen,
sorteren, verpakking, transport, bewer
king verwerking en kwaliteitsbeïnvloe
ding.
Het instituut houdt zich niet bezig
met economische vraagstukken, die in
het handelspolitieke vlak liggen, maar
wel wordt nagegaan of door nieuwe
methoden van behandeling nieuwe af
zetgebieden gevonden of nieuwe pro
dukten geïntroduceerd zouden kunnen
worden.
Het geeft ook bouwkundige adviezen
voor koelhuizen en bewaarplaatsen, ter
wijl de industrie zich menig mral tot
het instituut wendt voor kwaliteitson
derzoek of om inlichtingen aangaande
kwaliteitsvoorschriften in de verschil
lende landen.
Opdrachten worden gegeven voor het
doen van proefnemingen met nieuwe
conserveermiddelen, verpakkingen, het
drogen van soepgroenten en analyses
van verse en verwerkte produkten.
Ten aanzien van het drogen geldt als
nieuw het uitvriezen onder vacuum,
raardoor de structuur van de oduk-
ten behouden blijft, hetgeen voor het
opnemen van water van belang is. Men
verkrijgt dan de zogenaamde kant- en
klaarprodukten, die men eenvoudig in
heet water heeft te deponeren. Deze
methode is nogal kostbaar, waardoor
toepassing op grote schaal geremd wordt.
Het leger heeft echter reeds interesse
getoond voor de op deze wijze gedroog
de erwtensoep, die in een minimum van
tijd op grote schaal voor consumptie ge
reed is te maken.
Men is er sinds kort ook in geslaagd
bij de bereiding van vruchtensappen
het aroma beter te bewaren door dit
eerst uit te dampen onder vacuum en
weer later aan het concentraat sap plus
verdampt water toe te voegen.
Het instituut bezit verder een afdeling
voor het verrichten van controle-werk
zaamheden, waarbij in het bijzonder de
factoren, die de kwaliteiten van een
produkt bepalen, worden geanalyseerd-
Zo is de bedrijfscontrole op jam en in
geblikte vruchten in georganiseerd ver-
band door de verwerkende industrie aan
het instituut opgedragen.
De onderzoekingen naar de mogelijk
heden van conservering geschieden op
semi-industriële grondslag, zodat men
naast laboratoria in het instituut een
grote hal aantreft met machines, die aan
een conserven-industrie doen denken.
Er bevinden zich een diepvries-instal
latie en allerlei apparaten voor sterilisa
tie, waarbij nog een speciale apparatuur
aanwezig is om de temperatuur in het
blik te meten.
Nagegaan wordt hoe de vruchten zich
tijdens het bewaren gedr gen en men
brengt b.v. een appel aan het „spreken"
met behulp van een respirotron. die de
ademhaling van de vruchten afzonder
lijk registreert. Daarvoor bevindt de
vrucht zich in een glazen bolletje met
een constante temperatuur, luchtdruk en
vochtigheidsgraad.
Elders wordt de snelheid van het af
koelen gemeten met het oog op de stan
daardisatie van de verpakking. Dit on
derzoek eist zoveel tijd, dat een normale
vrucht zou bederven. Men heeft deze
dan ook vervangen door een kunstappel
in de vorm van een citroen, gevuld met
een preparaat, dat dezelfde eigenschap
pen heeft als een echte vrucht.
Een op zichzelf staand onderzoek is
het volgen van het rijpingsproces van
bananen, waarover men in Suriname
graag meer wil weten. Mogelijk geeft de
uitslag van dit onderzoek aanwijzingen
omtrent een andere gedragslijn, die hij
het telen en vervoer gevolgd moet wor
den om het rijpen te bespoedigen.
De totale waarde van de verduur
zaamde produkten bedraagt ongeveer
300 miljoen gulden, waarvan jaarlijks
voor 80 a 90 miljoen wordt geëxporteerd.
De binnenlandse consumptie vertoont
niet alleen totaal, maar ook per hoofd
een toename. Bedroeg deze per jaar in
de periode 1937/39 voor groenten 6,95
kg, voor de periode 1957/59 was dit 12,71
kilogram.
Voor verduurzaamd fruit bedroegen
deze ciifers resp. 4,24 kg en 7,53 kg.
De verwachting is, dat deze stijging
zich in de toekomst door de giewjjzigde
levensomstandigheden, het toenemend
verkeer en toerisme, waarbij de vraag
naar kant. en klaarprodukten groter
wordt, zal voortzetten.
(Advertentie)
Transparante kleurlak
(Advertentie)
■^stifthouders tot in de punt verzorgd!
Impi
Papier an Bosk N.V. Amsterdam
(Van een verslaggever)
ROTTERDAM, 3 juni Professor dr.
Josef Plavec van de Muziekacademie
in Praag, heeft in een antiquariaat een
biografie over de Tsjechische componist
Frantisek Skroup moeten kopen opdat
deze vandaag aan het Rotterdamse ge
meentebestuur zou overhandigd kunnen
worden. Wel een bewijs hoe dit in 1941
geschreven boek in Tsjecho-SIowakije
tot de bestsellers wordt gerekend. Het
Rotterdamse archief mag dus bijzonder
erkentelijk zijn voor deze aanwinst.
Skroup was de Tsjechische componist
die van 1860 tot zijn sterfjaar 1862 in
Rotterdam een Duitse operagroep Ieid-
Hij stierf op 6 februari van dat jaar
'■J zijn woning aan het Hang waarna zijn
Stoffelijk overschot 11 februari op de
„"kraafplaats Crooswijk werd bijgezet
®en gemeenschappelijk graf voor kun-
"'laars.
honde Merkwaardige is dat Skroup, die
in OnïïZBStig iaar ë'eleden geboren werd
een efi hemen (Osice) en in Praag
bad plen Tsjechische opera opgericht
geschioa Van 2«n werken wijdde aan de
Watert?15 v?Tn d?.strÜd der Hollandse
ser ^et bbrqtto van de Duit-
eeuse" r>Pbeette dan ook „Der Meer-
De opera werd voor het eerst
Bij het graf van de honderd jaar
geleden in Rotterdam gestorven
Tsjechise componist Skroup, werd
vanmorgen deze beeltenis onthuld
die de Tsjechische muziek symbo
liseert.
In
VI film „Profiel van een industrie" maakt Ted de Wit van Cari.llnv Filmt
een goed gebruik van het technische procédé. F
In de tijd dat u deze eerste regels van dit artikel hebt
gelezen, het zullen ruim 15 seconden zijn geweest, zijn er
over de gehele aarde al weer een 1500 bliksemflitsen naar
de aarde gegaan. Het is maar gelukkig dat het grootste
aantal onweersbuien niet voorkomt in de zo dicht bevolkte
gebieden als die van West Europa want het aantal slacht
offers zou dan ook in ons land jaarlijks nog belangrijk
groter zijn. In ons land onweert het. per jaar gemiddeld
op 25 (langs de kust) tot 33 dagen in het zuidoosten en
oosten van ons land.
Een groot verschil met bijvoorbeeld Buitenzorg (Indo
nesië) waar het gemiddeld op 322 dagen per jaar onweert.
in ons land in het begin van 186) opge
voerd. De directie van deze Rotterdams-
Duitse operagroep was in handen van
J. Eduard de Vries. Er was dus in die
jaren al een operatraditie in de „cul
tuurloze" Maasstad.
Het was hier ook dat Skroup, die met
zijn zoon was gaan wonen zijn vrouw
en andere zes kinderen had hij in Praag
achtergelatenzijn landgenoot Smetana
ontmoette. Als pianovirtuoos en leerling
van Frans Liszt maakte deze n.l. een
Nederlandse tournee, overigens met
meer succes dan geldelijke opbrengst.
Een Feestouverture die Skroup in Rot
terdam gecomponeerd heeft, is nog zoek
en berust wellicht in een of andere Rot
terdamse bibliotheek of archief. Skroup,
die thans als nationale componist ge
vierd wordt en die tevens het eerste
deel van het Tsjechische volkslied heeft
gecomponeerd, heeft zeker invloed ge
had op andere Tsjechische componisten
na hem als Smetana, Dvorak en Jana-
cek. Professor Plavec noemt ze althans
in een adem.
Dat hij in Rotterdam verzeild raakte
was te danken aan zijn ontslag bjj de
opera in Praag in 1857. Hij moest zijn
grote gezin in leven houden en ging toen
naar Nederland emigreren, waar hij ook
gestorven is. Omdat zijn sterfhuis aan
het Hang en de gedenkplaat die erop
was aangebracht in mei 1940 werden
is er vanmorgen op de be- i
°„f1a ,Pia5t-s Crooswijk een monument
de nagedachtenis aan deze i
vprh£n!i ?.en zo nauw met Rotterdam i
vendTn ^PTsi,e2hische componist, blij-
tiek van de T °Udi?-n' Het is een'plas- j
tiek van de Tsjechische kunstenaar
Pankrac, voors ellende een vrouwênfi- I
g- ur als symbool van de Tsjechische .nu- I
ziek. Deze onthulling geschiedde door de I
Tsjechische gezant. B. Mucha, bij welke
gelegenheid ook het hoofd van de
Tsjechische culturele delegatie, prof dr
Plavec, en burgemeester mr. G. E 'van
Walsum het woord voerden. Gisteravond
gaven enkele solisten van het Praagse I
Nationale Theater een concert in het
museum Boymans-Van Beuningen waar-
op o.m. enk Ie a's uit de opera Drate-
nik ten gehore werden gebracht.
EINDHOVEN, 2 juni Prof. dr. G.
C. A. Schuit heeft vandaag zijn ambt 1
als hoogleraar aan de Technische Hoge-
school aanvaard met het uitspreken van
een rede over „chemie en katalyse",
Voor het ontstaan van onweer is in de eerste plaats vol-
I doende waterdamp nodig en verder een verticale afkoeling
I in de dampkring, die liefst meer dan zes graden per 1.000
meter stijging bedraagt. In zo'n geval is de lucht onstabiel
en wordt er met de sterke opwaartse stromingen lucht
meegevoerd die gaat afkoelen en condenseert tot wolken,
j Gaat dit proces door dan ontstaan er waterdruppels, gro-
te en kleinere, die dan weer omhoog en dan weer omlaag
worden gevoerd welk proces enorme electrische spannin-
gen in het leven kan roepen.
Deze spanningen kunnen zo groot worden dan zo'n buien-
i cel zich gaat ontladen. Soms gebeurt dit naar een in de
I buurt aanwezige wolk, wij hebben dan een ongevaarlijke
horizontale ontlading, maar dikwijls is de ontlading verti-
i caal en treft hiervoor de meest gunstige punten op de
aarde.
Het ergens inslaan van de bliksem is geen toeval. Aan
elke zichtbare bliksemontlading gaat een onzichtbare (lea-
i der) zogenaamde leider vooraf die het eerste meest ideale
i pad naar de aarde zoekt waar straks (b.v. een duizendste se-
conde later!) de echte bliksemontlading langs kan.
Nu kan het gebeuren dat de bui positief is en de aarde
negatief, maar met zelden, vaak zelfs, is de aarde positief
en de onweerswolk, althans aan de onderzijde, negatief.
Wij krijgen nu dat zich even vóór de bliksemontlading
op allerlei goed geleidende en hoge punten op de aarde
(bomen, torenspitsen, mensen, namelijk wanneer zij in open
lucht rechtop staan en dus het hoogste punt van de om
geving zijn enz.) een positieve of negatieve pool gaat vor
men. Om het eenvoudig voor te stellen lijkt het er op dat
=r verschillende helpers op de grond zijn die de bliksem
ontlading (nog in de wolk!) als het ware een hand willen
geven om hem bq het sprongetje naar beneden te helpen.
Deze handen kruipen daarvoor in de meest hooggelegen
en zo goed mogeiqk geleidende punten om maar zo dicht
mogelijk bij de wolk te komen. Inmiddels is er van de
wolk uit ook een lading onderweg die op zoek is naar één
van de omhoog gestoken handen. Zodra deze twee elkaar
hebben bereikt heeft de onzichtbare bliksemontlading zijn
werk gedaan, de weg is vrq en de spanning wordt opgehe
ven met een felle bliksemflits (zichtbaar omdat bij een
temperatuur van 8.000 a 10.000 C de lucht waardoor deze
bliksemflits zijn weg volgt verbrandt) die brand kan ver
oorzaken, maar zowel bq mens als dier ook dodelijke ge
volgen kan hebben.
In gevallen dat de aarde positief is kan er soms een an
der merkwaardig natuurverschijnsel worden waargenomen
namelijk het Sint Elmusvuur. Genoemd naar de bekende
beschermheilige van de zeelieden Sint Elmo, een Italiaanse
bisschop die omstreeks het jaar 300 leefde en door de zee
lieden veelvuldig werd aangeroepen wanneer er storm
dreigde.
Tijdens Sint Elmusvuur zijn op tal van hoge uitstekende
punten als torenspitsen, scheepsmasten en soms aan de
vingertoppen van de haren van mensen, kleine vonkjes
waar te nemen.
Vertikale bliksemontladingen zijn het meest talrijk en
richten in het zomerseizoen ook in ons land veel schade
aan en treffen gemiddeld acht personen dodelijk.
Men kan ze soms horen knetteren al is het vrij zacht.
Dit wqst op een sterke positieve lading aan de grond. Komt
ook in de winter tijdens hagel- en sneeuwbuien wel voor.
Niet zelden wordt het verschijnsel door een donderslag ge
volgd waardoor de toestand weer in evenwicht is ge
bracht.
Personen die door de bliksem zijn getroffen maar niet
dodelijk zodat zij na een korte bewusteloosheid weer bij
kwamen weten zich soms te herinneren dat zij even voor
de slag een sterk prikkelend gevoel in het hoofd en de
handen kregen.
Dit wqst naar alle waarschijnlijkheid op Sint Elmusvuur
waarop even daarna een bliksemontlading volgde.
Dr. Mc Eachron heeft het wel aardig gezegd namelijk
„Wie de donderslag hoort is niet door de bliksem getrof
fen, wie de bliksem ziet is er niet door geraakt en... wie
wel is geraakt weet er niets meer van". Wel een grote
waarheid maar het Hjkt ons beter hierover niet uit erva
ring mee te kunnen praten. Dat kunnen er ook maar wei
nig want werkelijk getroffen personen zijn meestal kort
na het treffen door een hartkramp overleden. Echter... men
heeft ook met succes kunstmatige ademhaling of hart
massage kunnen toepassen waarna de getroffen persoon
weer bq kennis kwam. Ook in ons land zqn hier gevallen
van bekend.
Wq zullen de laatste zqn die durven te beweren dat do
delijk treffen door onweer altijd is te voorkomen, maar wel
blijkt dat men nog dikwijls te lang wacht met een veilige
schuilplaats te zoeken, liefst ergens onder dak. Nooit in
open veld blijven staan en ook niet onder hoge punten
schuilen. Niet met rijwiel of bromfiets onder bomen of af
dakjes blijven staan. In een auto de bui aan de kant van de
weg rustig afwachten en in de auto blqven zitten want
daarin is men veilig. Ook niet blijven zwemmen of vissen
tijdens onweer. Binnenshuis niet vlak voor de lichtschake
laar of stopcontact gaan staan of zitten en ook niet vlak
voor de schoorsteen. Voor een raam, mits er geen anten
nes of aardleidingen door het kozijn zqn aangebracht, is het
niet gevaarlijk. Deuren en ramen zoveel mogelijk sluiten
vooral met het oog op dikwijls bq deze buien voorkomende
rukwinden of windhozen.
NADRUK VERBODEN
