T&twnkci WARME ontvangst voor aan de vaderlandse dis? D Diepvriescel belangrijk bakkerij even als oven A. Kokernoot: Met praten kun je heel ver komen VERENIGING TEGEN AMBTELIJKE WILLEKEUR WIL MONSTERPROCES ..De ambtenaar aan het loket wil niet vervelend zijn'' ami ..win zo'n échte vederlichte Falcon of Shelter regenmantel/jas van zorgeloos Zoek 10 verschillen tussen afbeelding A en B en 11 1 W ZATERDAG 10 JUNI 1961 PAGINA 9 COH Iisai?;# CRir con M IIapïóp k"hï Kritische zone Voorraad (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM, juni. W'anneer er ergens moeilijkheden zijn tussen een burger en een ambtenaar, dan komt dat in negen van de tien gevallen hierdoor: het publiek heeft van het werk van de ambtena ren niet het minste begrip. Iedere Nederlander wordt geacht de wet te kennen. Jawel, maar dat is over tweeduizend jaar nóg niet zover. Maar als het publiek nu om te beginnen maar eens inziet, dat die ambtenaar daar aan het loket heus niet vervelend wil zijn, maar dat hij alleen maar kan handelen volgens vaste bepalingen en voorschrif ten. De wet, ja die kan dan wèl eens vervelend zijn. Maar over het algemeen is de Nederlandse ambtenaar heus een onkreukbaar en hardwerkend man." Vooral dat laatste lijkt een opvallende uitspraak voor een man als de gepensioneerde zakenman A. Kokernoot, secretaris van de vereniging die zich blijkens haar naam nota bene richt tegen „Ambtelijke Willekeur". Een vereniging echter die, naar de heer Kokernoot met nadruk stelt, er niet op uit is het ambtenaren onnodig lastig te maken. „Het gaat er in principe alleen maar om, het publiek meer begrip voor „de ambtenaar" bij te brengen en de ambtenaren zélf, bijvoorbeeld inzake promotie, wanneer nodig en mogelijk de helpende hand toe te steken". En dan, trots: „Het is in de zeven maanden van haar bestaan al duidelijk gebleken, dat de vereniging in een be hoefte voorziet. We hebben nu zo'n 260 leden en donateurs, waaronder en dat vind ik nu zo mooj onverwacht veel ambtenaren". De heer Kokernoot was tot verleden jaar werk zaam als internationaal vertegenwoordiger in machinerieën. In Scandinavië leerde hij de „Ombutsman" kennen: een hooggeplaatste rijks- ambtenaar, die bemiddelt in geschillen tussen ^ivMu^nieL Maar^onzf Terenigfn^ publiek en ambtenaren, die desnoods een minister kan het wei. Dus ook het zeer grote kan terechtwijzen en tegen wiens uitspraken geen Sr^m?enten,u,Di2dmÜïaanTu tda beroep mogelijk is. ,,Dat vonci IK rijn, ZO n insti- onze vereniging procederen, in vele ge- tuut. Maar er zat één fout aan: de arbiter was ^aAlan.met morele steun van de be- zelf ambtenaar. Voor zoiets is een volkomen middenstanders" (de heer Kokernoot neutrale organisatie nodig, zoals in Duitsland de spreekt van duizenden) zuilen schade- Arbeitsgemeinschaft gegen ambtliche Willkür. Ver- wnTva^fnkomst'en" vooriopi|glaf wor- leden jaar heb ik met een verzekeringsman en den gevraagd om een schadebepaiing een jurist onze vereniging opgericht. Het woord s'praawordt "de scLde^prS bere- „willekeur" vind ik wel met ZO mooi, maar het kend. De proceskosten zouden wel eens fungeert voortreffelijk als blikvanger". Hink kunnen oplopen, „maar dat is THEAT MOMTi ti-ifat MONTl Hit olifantsetiket betekent gecontroleerde kwaliteit W REGENMANTELS/JASSEN Wat moet u doen? Schrijf de 10 gevonden ver schillen op een briefkaart en zendt deze vóór 17 juni naar Laurens A. Daane N.V., Postbus 1Ó15, Amsterdam. Onder de goede oplossers wor den 5 Falcon en 5 Shelter regen mantels/jassen verloot. het BEVROREN kadetje (Advertentie) Jh het Station voor Maalderij en Bakkerij te V/ageningen vinden sinds geruime *Vd onderzoekingen plaats met het diepvriezen van brood en andere bakkerij- Op elk ogenblik van de produkten. beschikt de bakker met een diepvrieskast over verse broodjes. Dit zijn de gelukkige prijswinnaars van 3 juni: Mevr. E. Stroucken-de Jager, Jac. van Lennepstraat 76", Amsterdam e P. Martens, Bernhardstraat 17, Beek (L) J. Nieuwenhuis, Beets 160 (N-H) B. J. Meijer, Paulinastraat 24, Den Haag F. Otto-Luijten, Schouwtjesl. 108, Haarlem A. Leerling Jr., Hengelose Esstr. 29, Hengelo (O) Mevr. A. Sepp-Bouma, Jacob Binckesstr.28, Leeuwarden Mevr. W. Heijdra-Emmerij, Bergsche Linker Rottekade79, Rotterdam (woonwagen) Mevr. van Wijk, van Assendelftstraat 82, Waalwijk Mevr. R. Blommaert, Nieuwe Boogerdlaan 30, Zierikzee. (Van onze verslaggever) Zeldzame, en meestal illegale, uit zonderingen daargelaten, ont beert ons goede vaderland aan het ontbijt nog altijd het verse fretje. In hoeverre .ontberen" wei- lift s'erk 's uitgedrukt, valt moei- dit te zeK£en, aangezien enquêtes in pi "Plicht hijzonder weinig houvast te geven. Prefereert de doorsnee onve.« u.rtpr ver* brood of laat het hem tlng v?"bg? De Nederlandse Stich- branden?ir Statistiek heeft naar dit twee on vraagstuk niet lang geleden •wee ondei-L °PniprIfoi:V °ehen ingesteld, en het gen Hof. Was> 'la* de twee uitsla- sprake» w plkaar niet weinig tegen- dat rij u -n het eerste geval bleek e». njusvrouwen in het nliremeer slecht* P"lsyrouwen in het algemeen rakter Inthl'c!, goedaardig ka- rakter hadden en bost akkoord konden gaan met de bestaande verkoop vanaf tien uur. In het tweede geval welke enquête toevallig geschiedde op ver zoek van de Nederlandse Vereniging van Broodfabrikanten, de grote werk gevers dus kwam als resultaat uit de bus, dat er een algemeen verbreide ontevredenheid heerste over het tijd stip van broodbezorging. Men kan dus feite nauwelijks spreken van een Publieke opinie in deze aangelege hf'd. laat staan dat er bepaalde con fusies mogelijk zijn. Tenzij dan deze, de bakkers rustig hun oude koers unnen blijven volgen zonder met de °x populi in conflict te komen. En dal fr 'n de Nederlandse bakkerij noch tans geheel nieuwe ontwikkelingen zijn jo bespeuren, heeft dan ook niets te V?aken met de eigenlijk al lang be- j!'"'hle strijd om het verse kadetje. oet ig meer het bevroren kadetje dat tha ahs in het middelpunt der belang- ng staat. jU'aast de warmte begint namelijk de jjjhtjg een r0] te Speien ;n de werk- fne ts van de bakker, en wanneer de r °hienteel jn het prille begin verke- d;nue ontwikkeling doorzet, zal de vrieskast een even belangrijk at- 'Hbuut in de bakkerij worden als de ?ven. Er zijn nu al bakkers in ons 'and, die het grootste deel van hun Pfoduktie leveren uit de koelcel in- P'aats van warm uit de oven. De reacties van het publiek, voorzover dit er al van op de hoogte is, zijn hoogst Interessant. De heer J. van Gendt, te Utrecht, die het nieuwe procédé nu gezien de prijs al snel klimt tussen de tien en twintig mille. Maar het nieuwe element in de bakkerij bracht al gauw zijn geld op. De diepvriescel stelde de bakker immers in de gele genheid op voorraad te produceren voor desnoods een hele week, zij het dan, dat die produktie zich voorname lijk op het gebied van kleinbrood dien de te bewegen wegens de beperkte plaatsruimte in de vrieskast. De heer Van Gendt vertelt: „Ik kan nu de beschikbare tijd veel economischer be nutten. Terwijl de nacht van vrijdag op zaterdag vroeger de drukste was van de hele week, behoort hij nu vaak tot de rustigste, omdat wij de produk tie uitsmeren over zes nachten en des noods ook overdag kunnen bakken. In de diepvrieskast vormen wij onze voorraad en op elk ogenblik van de dag kunnen wij onze klanten helpen aan verse broodjes." En in toenemende mate kan men bet in ons tand zien gebeuren, dat de bakkers voor eer merkwaardig dilem ma geplaatst worden: de bakkerij aan vullen met een oven ofwel met een diepvrieskast. In het ene geval grotere produktiemogelijkheid, in het andere geval eonserveerruimte. Deskundigen zjjn er van overtuigd, dat binnen vjjf jaar een diepvriescel tot de normale uitrusting van een modern bakkersbe drijf zal behoren. De verkoop van vers gebakken brood zal dan wellicht eerder uitzondering dan regel zijn, althans voorzover het de luxe-broodjes betreft. Het proces dat, onder meer door vochtonttrekking, van een vers brood in korte tij» een oudbak ken, muf produkt maakt, speelt zich af bij temperaturen van beneden acht tot plus twintig graden. Deze kri tieke fase dient dus zoveel mogelijk te worden vermeden, en het is nu meteen duidelijk, dat het plaatsen van een brood in een huishoudkoelkast niet het minste conserverend effect heelt, integendeel. Huisvrouwen die zich aan dit experiment hebben gewaagd, zullen tot hun deceptie de treurige metamor fose hebben geconstateerd die het eens zo goedbruine, malse baksel in derge lijke omstandigheden ondergaat. Hei is dus zaak bq het diepvriezen de ge- sporadisch voor dat dit grote brood de cel ingaat, en het zal wel altijd een uitzondering blijven. Men is voor het bewaren hiervan aangewezen op de nieuwe, vaak zeer bevredigende, ver- pakkingsprocedé's. En aangezien de grote meerderheid van ons volk het grote brood blijft prefereren in te genstelling tot omringende landen draagt de diepvrieskast slechts ten dele bh tot de oplossing der moeilijkheden waarin het bakkersbedrijf is komen te verkeren. e Nederlandse bakkers leven in derdaad in een spannende pe riode. Over enkele weken zal het parlement zich uitspreken over de herziene bakkerij-paragraaf uit de Arbeidswet van 1919. Het verse kadetje bij het ontbijt blijft ook bij deze her ziening een vrome wens, tenzij het be vroren kadetje als zodanig dienst mag doen. Maar daarover bestaat aller minst een eensgezinde opvatting. Er is een groep die het diepvriesbrood be schouwt als vers in de zin der wet dus pas gebakken. Het conserveren van het brood behoort volgens deze opvatting tot het eigenlijke bakproces. De andere partq vindt, en ons inziens niet meer recht, dat bevroren brood niet hetzelfde is als vers brood. Men continueert kunstmatig de staat waar in het brood uit de oven komt, en met het eigenlijke bakproces heeft dit conserveren niets te maken. Het pro dukt bewaart alleen de eigenschappen van versheid zonder werkelijk vers te zijn. In de bakkerij-paragraaf wordt van de nieuwe techniek nog niet ge waagd. De rechter zal dus te zijner tijd moeten uitmaken of de verkoop van bevroren brood vóór 's morgens tien uur is toegestaan. De nieiiwe bakkerij-paragraaf opent wei de mogelijkheid tot het invoeren van een ploegenstelsel in de bedrijven, delicate aangelegenheid, vooral de grotere bedrijven voordeel kunnen hebben. Het personeel m een bescheiden bakkerij is uiteraard moeilqk nog in ploegen te splitsen, en dit is ook niet nodig indien het ver koopuur op tien uur blijft gehandhaafd. In het bakproces is namelijk, ondanks alle mechanisatie, nooit veel verande ring gekomen. Nog altijd duurt het minstens drie uur voordat een brood kant en klaar de oven kan verlaten. ErcSl ?en .iaar toepast in zqn m'ddf- gfS?1 oedrjjfkan daarover nierkwaal- ten lr*§6n vertellen. Er waren kian- kaden uitdrukkelijk vroegen om yerse toch mS' wan' dat bevroren brood had ker v» ar een vreemde smaak. Bak- delen Gendt moest hun dan mede- dienvLi'', deze klanten nog nimmer Anderl adetjes hadden gekregen, heer v loofden de produkten van de onderJa,V- Ge«dt in de onjuiste ver- len i.H'lg dat het bevroren artike- PublioL- smaakverschil dat het hleest i meent te constateren, is dan beelrt Ook meer een kwestie van ver- het dan van iets anders. Maar r,en natuurlijk nog wel even wen- onlc' ket diepvries-cadetje in niets, door,niet in kwaliteit, bedoelt onder te kadefV00r- het warme, knappendmalse u't de vertrouwde oven. Men baiHroirumvens met verwachten, dat de het bevroren brood als een stuk lis aö; j "evro: dèpi 1 klant overhandigt. Integen- tp mo-? a^n de temperatuur is niet dan u,»itn er nu sprake is van vers dan wel van gekoeld brood. NT' dan aarzelend ging het Neder landse bakkerijbedrql met de U^e j mding in zee. Duitsland im*„ "'ijk waren al voorge- SM aar r deze landen is de con- hrpw? jVan ein brood veel uitge- nr»Lt®o ,,J °n*. en het k in de [.„.k'bk gebleken, dat juist voor dit «phVü?»0? '1? diepvriescel uitermate ge- ton i!s'. ,as een 'aar geleden schaf- non _,e'e bakkers zich zo'n apparaat l.j'... 901" een klein en middelgroot Se t,ekent PPn diepvries-installa- ne maestal een flinke investering, aan- vaarlijke zone zeer snel te nasseren Dit bereikt men door ,je broodjes', wanneer ze voldoende van hun oven- warmte hebben verloren, in de vries kast bloot te stellen aan een afkoeling tot dertig a veertig graden onder nul. Dit proces neemt ongeveer een uur in beslag. Daarna laat men de tempera tuur oplopen tot twintig graden bene den nul om de broodjes vervolgens in deze vrieskou praktisch onbeperkt te conserveren. Wij hebben zon kadetje geproefd. Ze zijn absoluut smakeloos en brokkelen snel uiteen. Maar zodra ze voldoende zjjn ontdooid waarmee slechts enkele minuten zijn gemoeid in een speciale ontdooiruimte *pp niet alleen de smaak maar ook ae oorspronkelijke versheid die in de oven werd bereikt, snel terug. De broodjes blijven na een diepvriesbehandeling zelfs langer vers dan normaal. Helemaal ongelimiteerd is de periode dat brood in de koelcel mag verblijven, natuurlijk niet. In het algemeen zal de bakker er naar streven zijn produkten hoogstens vijf dagen aldus te conser veren, maar brood en zelfs gebak kun nen bij twintig graden beneden het vriespunt een lang leven leiden, dat is bewezen. Een onverpakte tulband heeft het in een vriescel eens drie maanden uitgehouden. Toch heeft de bakker die dit experiment ondernam, zijn baksel maar zelf geconsumeerd Voor het grotere brood, casino, plaat en hoe ze verder heten mogen, bete kent de diepvriestechniek evenwel geen oplossing. Het bevriezen daarvan neemt ongeveer drie uur in beslag, de ontdooiing eveneens langer, en boven dien: waar haalt de bakker de ruimte vandaan om al dit brood te conser veren? Het komt in Nederland dan ook Iedere bakker die deze tjjd weet terug te brengen, is volgens gevestigde op vattingen een „minimumlijder iemand die bijvoorbeeld Je gist onvol doende laat uitwerken. De techniek is wel behulpzaam bij alles wat er ge beuren moet voordat het deeg de oven ingaat, maar daarna rest de bakker mets anders dan bij wijze van spreken met de armen over elkaar drie en een half uur geduld te oefenen. In de mees te bakkerijen van middengrootte be- gmt dit proces omstreeks vijf uur s morgens, en voordat het brood, af gekoeld en wel, in de bakkerswagen tereent komt, is het wel half tien. kbedriiven kunnen door naehtar- f® d, ln Ploegen hun produktietijden s dun voorraad zelf bepalen. De d epvriestechniek is voor deze bakke rijen minder aantrekkelijk omdat het onbegonnen werk is hun gehele produk tie in diepvriescellen op te bergen. Dit Z0U iee"„irU1?rit!,-. en eldverslindende maatiegel zijn die geen enkele wijze rendabel is te maken. Terwijl voor de grote bedrijven het vigerende verkoopuur geen nadelen meebrengt en de consument er zich al lang bij heeft neergelegd getuige de matte reacties tq de enquêtes heb ben de ongeveer 10.000 minder grote bakkerijen er alle belang bij, dat dil uur blijft gehandhaafd. Een ste \e bondgenoot heeft deze laatste categorie nu gevonden in de diepvrieskast, die het mogelqk maakt brood lange tijd als vers te houden. De „broodwinning" van dit egioen is weer wat veiliger gesteld zonder dat zq zoete broodjes behoeven te bakken. En als het een beetje wil, krq'gt Nederland toch nog zijn verse kadetje, dank zq de zege ningen van het moderne ijstqdperk. eonder eerst aan B. en W. een teke ning te hebben lat.n zien en een ver gunning te hebben gevraagd. Natuur lijk moest hq aan 't afbreken. Door een architect liet hq daarna een teke ning maken; hq stuurde die met een aanvraag om een bouwvergunning naar het gemeentebestuur. Hij kreeg de ver gunning, op voorwaarde dat er in het dak een kleine wijziging werd aange bracht. Hij liet het nieuwe kantoor bouwen, maar de door B. en W. ge conditioneerde wijziging bleef achxer- niinder grond dan hij, maar woonde ling geweigerd, de burgemeester een stuk grond te verkopen, zodat het tus sen beide heren helemaal niet boterde. Ik ga nu met de burgerneester praten deur. Een proces dat "misschien wel die in deze categorie zijn inge- diend^enz. Misschien wordt de gemeen- deeld, zodat ook de ambtenaren er fi nancieel op vooruitgaan. Nu kan vol gens de heer Kokernoot een gemeente- niet in beroejf gaan. „Dat kan ook een TT treffende gemeentebesturen. De „vele De donateurs van de vereniging hebben uiteraard geen rechten. Zij wil len immers slechts hun sympathie to nen voor de doelstellingen van de or ganisatieonder hen is een aantal hoofdambtenaren. De leden die zes tig gulden per jaar betalen krijgen kosteloze juridische adviezen en bij stand tegen gereduceerde prijs. (Als advocaat treedt voor hen op de jurist in het bestuur, mr. H. F. Heiërman te Amsterdam.) In hoeverre hebben tot nu toe de po gingen van d Vereniging tegen Ambte lijke Willekeur succes geoogst? „Een Voorbeeld: Enige hoofden van postkan toren hadden uit eigen beweging be paaUl, dat (Ie uitbetalingen aan AOW- gerechtigden in het vervolg nog maar tot half twaalf 's morgens geschie den; in andere gevallen betalen de postkantoren uit tot drb uur 's mid dags. Toen ik de zaak had onderzocht, bleek dat de gezamenlijke postkanto ren van Amsterdam en Utrecht inder daad een dergelijke maatregel hadden genomen. In Den Haag heb ik gespro ken met de directeur-generaal van de PTT, die van de hele zaak niets afwist. Twee dagen later was de maatregel ingetrokken." Maar: is dat nu het enige dat tot nu toe werd bereikt? „Welnee, er is veel meer," zegt de heer Kokernoot met overtuiging. Maar van dat „veel meer" noemt hq toch maar weinig op. Hq verhaalt wel van de zich gepasseerd voelende ambtenaar, die in zqn vrije uren qverig studeerde om extra diplo ma's te halen en dat met succes maar tóch voor geen enkele promotie in aanmerking leek te komen. „Toen bleek, dat de moeilijkheden eigenlijk door zqn vrouw werden veroorzaakt. Zq praatte het haar man in zqn hoofd, dat hij iedereen tegen zich had. Tot overmaat van ramp was mevrouw al vitelline malen met de ehel van haar man gaan praten. Toen ik aanbood eens met de eliei te gaan praten, werd ik bqna uitgelachen. Ik zou er nooit binnenkomen: ik moest Je hiërarchieke weg bewandelen. Ik kwam er natuur lijk wèl binnen. Op verzoek van de chef heb ik toen met de bewuste amb tenaar gesproken. Twee weken later was hq, omdat er in het eigen district geen plaats vrij was, overgeplaatst naar een ander, maar in een hogere functie." „Ik krijg hier," zegt de heer Koker noot misprijzend, „natuurlijk ook een groot aantal querulanten, maar die zijn weer gauw verdwenen. Ook zijn er ge vallen, waaraan je nu eenmaal hele maal niets kunt doen, omdat de wet geen speling toelaat of omdat er iets is gebeurd, dat onherroepelijk en on herstelbaar is." Een voorbeeld van de laatste categorie is een zaak, die zich vorig jaar december afspeelde een zaak waarover de heer Kokernoot nog met felle verontwaardiging spreekt. „Langs een spoorlijn in de omgeving van Amsterdam werd het stoffelijk overschot gevonden van een vrouw. Aan de betreffende burgemeester werd verzocht, een auto te zenden om het lijk te vervoeren. Toen heeft die bur gemeester een vuilnisauto gestuurd. Een volslagen gebrek aan piëteit! Er zou geen andere auto zijn geweest. Ik weiger dat te geloven. We konden niets meer doen, dan de zaak ter kennis brengen van de minister van binnen landse zaken." Het resultaat? Onbe kend, maar volgens de heer Kokernoot moet de burgemeester toch op z'n minst een flinke ministeriële schrob bering hebben gekregen„En bo vendien hebben we nu tenminste voor komen, dat zoiets school gaat maken." „Soms," zegt de heer Kokernoot hoofdschuddend, „maak je toch men sen mee! Een paai weken geleden kwam er een man bij me, die in de provincie een huis hail met een groot stuk grond erbij. Op dat *errein had hij een houten kantoor laten bouwen, met zoveel eisers geen bezwaar.' „Je hoeft heus niet altijd te proce deren," verzekert de heer Kokernoot. „Met praten kom je ii. de meeste ge vallen al een heel eind. Maar praten kost tqd. Ik heb deze vereniging vorig jaar opgezet omdat ik vond dat er behoefte aan bestond en omdat ik wel iets te doen wilde hebben in mijn vrij gekomen tqd. Het is nu een 24-uurs taak geworden! Ik mag wel een secre taresse nemen, vooral nu ik m'n ge heim telefoonnummer openbaar heb gemaakt. Brieven beantwoorden, be sprekingen voeren, een bezoekje hier, een vergadering daar, het vergt alle maal enorm veel, maar ik doe het graag. Niet om dwars te zqn Alleen uit ideologische overwegingen." En dan valt de secretaris nog een succesje van zijn vereniging in: ,,Wq hebben in Amsterdam voorgesteld niet ge bruikte ruimten in gemeenteziekenhui zen ter beschikking te stellen van par ticuliere ziekenhuizen. De eerste heb ben vaak wel bedden maar onvol doende personeel, de laatste hebben wél zusters maar te weinig bedden. Van een gesprek met de wethouder kwam niets de eurste en enige keer dat me zoiets is overkomen maar toch heeft de minister nu een commis sie ingesteld om de ziekenhuiskwestie te bekijken." l

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 9