Ex-nazi's getuigen
tegen Eichmann
Wilhelm Hoetl noemt hem een
„expediteur van de dood"
Exit
«sSSS®
Delftse politieman niet
fout in bezettingstijd
Pleegouders voldoen niet
aan te stellen normen
D
Westside Story
boeiend en geraffineerd
Romeo en Julia-idylle tegen
actuele sociale achtergrond
geheel
STRAFRECHTELIJK beleid
jegens SOUTENEURS
Gouden Roos voor stralende Superstar
Kunstmarkt een succes
K.O.F. veertig jaar
Schriftelijke verklaringen
Minister Toxopeus beantwoordt
Kamervragen over onderscheiding
Beslissing gebaseerd op conclusie
van Raad voor kinderbescherming
Mr. E. A. M. hamers: Maximum
straf zou moeten worden verhoogd
Gouden Beer voor
„De Nacht*
ZUID-KOREA
Ex-premier Tsjang zal
worden gearresteerd
Chef van Eichmann
HEINRICH JVIÜLLER
NOG IN LEVEN?
Friesland subsidieert
T roelstr a-monument
DE OOSTENRIJKSE BABY
Hoofdagent wil voor
overuren 6000 gld.
Onderscheiding
Overtredingwijzigen in misdrijf
Berlijns Filmfestival
WOENSDAG 5 JULI 1961
PAGINA 7
(Advertentie)
JERUZALEM, 5 juli (UPI) De
voormalige nazi-makkers van Adolf
Eichmann, die in West-Duitsland ge
tuigenissen over hem hebben afgelegd,
zijn slechte pleitbezorgers voor de man,
die momenteel in zijn glazen kooi in
Jeruzalem vecht voor zijn leven. Hun
beëdigde verklaringen werden gisteren
in de rechtszaal voorgelezen. Deze ge
tuigen durfden niet zelf naar Jeruza
lem te komen, uit vrees dat zij dan on
middellijk als oorlogsmisdadigers zou
den worden gearresteerd. Het gaat
hier om zes voormalige Duitse natio-
naal-socialisten, die Eiehmanr allen
persoonlijk kennen en tijdens de twee
de wereldoorlog met hem te maken
hebben gehad. Aan het begin van het
proces-Eichmarn ging de rechtbank
ermee akkoord dat ze zouden worden
verhoord door Westduitse rechters.
De processen-verbaal van hun getui
genissen werden opgezonden naar Je
ruzalem en gisteren door de rechtbank
als bewijsstuk aanvaard. Officieel zijn
zijn zij getuigen a décharge, maar hun
verklaringen hebben Eichmann geens
eins van schuld ontlast integendeel.
Eichmann werd bleek toen de ver
klaring werd voorgelezen van de
voormalige SS-kolonel Kurt Becher,
op het ogenblik een gefortuneerd za
kenman in Bremen.
„Eichmann was een overtuigd natio-
naal-socialist en een fanatiek anti-se
miet. Hij trachtte zelfs de bevelen van
Himmler te omzeilen en was bijzonder
verstoord, toen bleek dat deze laatste be
vel had gegeven de uitroeiing stop te
zetten. Ik heb Himmler overigens ver
schillende malen gezegd, dat Eichmann
ziin orders alleen uitvoerde wanneer
dit uitdrukkelijk door zijn directe chef,
Müller, werd bevolen. Dit heeft Eich
mann zelf mij trouwens verschillende
malen gezegd."
Becher verklaarde niet te weten
of het plan voor de ruil van één mil
joen Joden legen 10.000 militaire
vrachtwagens in eerste instantie van
Eichmann afkomstig was.
Eichmanns verdediger, dr. Robert
Servatius, betwistte de toelaatbaar
heid van Bechers verklaring op scher
pe wijze, omdat volgens hem de voor
malige'SS-kolonel de vragen van de aan
klager drie dagen voordat het verhoor
plaatshad al kende. Servatius noemde
Becher een kundige, geslepen koopman,
en beweerde dat de wijze, waarop de
beëdigde verklaring tot stand was ge
komen, een „ernstige schending" van
het gewoonterecht vas.
Rechter Landau pleegde daarop over
leg met zijn mederechters en deed de
volgende uitspraak: De verklaring
werd geaccepteerd als bewijs, maar
aanklager Hausner kreeg de waarschu
wing dat de bezwaren van de verdedi
ging in rekening zullen worden gebracht
wanneer de belastende waarde van de
stukken zal worden bepaald
De voormalige Duitse ambassade-
Aangezien ik als bona
fide Amsterdammer al
tijd voor de onderliggende
partij ben, gaat mijn op
recht meeleven vandaag uit
naar mr. Charles van Rooy.
Hij heeft het als minister
niet gehaald. Nu gebeurt
dat meer met ministers,
maar zij worden zelden voor de moge
lijkheid geplaatst tot een volmondige
erkenning er van te komen.
Minister Van Rooy heeft de kans
wèl gekregen. En hij heeft haar be
nut. Goed. Het begon er, als ik alles
goed heb begrepen, destijds al mee
dat hij moeilijkheden kreeg rond een
verbouwing op zijn departement met
een toilet als inzet. Ik zie niet direct
het verband tussen een toilet zal
het een ministerieel wezen en
's lands belang, maar de herrie was
er. En ik neem aan dat minister Van
Rooy bij die gelegenheid onvoldoende
heeft doen uitkomen dat de verbou
wing van een toilet, óók dat van een
departementaal toilet, typisch een
privé-zaak genoemd mag worden.
Hoe dat zij, daarna is het snel berg
afwaarts gegaan. Het laatste optre
den van de minister in de Tweede
Kamer werd door de heer Bruins Slot
zelfs gequaüficeerd als „een belediging
voor het Parlement". Nu lijkt de heer
Bruins Slot mij snel op zijn teentjes
getrapt. Maar hij behoort dan ook tot
die groep wakkere vaderlanders, die
menen dat de eerbied voor het gezag
in het gedrang komt als er gelachen
wordt om Wim Kan. En hij en de
zijnen zullen die ridderorde voor de
conferencier dan ook wel niet uitge
lokt hebben. Soit.
Daar is minister Van Rooy gebrek
aan welsprekendheid verweten en
daar is hem zelfs voor de voeten ge
worpen dat hij niet op interrupties
placht in te gaan. Ik wil nu even voor
bijzien dat op sommige interrupties
slechts zwijgen past, maar het lijkt
mij bepaald onredelijk iemand een
gemis aan eloquentie kwalijk te
nemen omdat hij er kennelijk be
zwaar tegen heeft voortdurend in de
rede te worden gevallen.
Minister Charles .an Rooy exit.
Best. Ik zie echter de mogelijkheid
tot een joyeuze rentrée royaal voor
handen. Daar is het Kamerlidmaat
schap. Het biedt hem allicht de moge
lijkheid om anderen, al interrumpe
rend, op hun oratorische talenten te
testen.
SEOEL, 5 juli (Rtr.) De Zuidko-
reaanse Opperste of Militaire Raad heeft
gisteren aangekondigd, dat ex-premier
dr. Tsjang Myon en zijn voormalige
ministers binnenkort zullen worden ge
arresteerd. Men zal een onderzoek in
stellen naar de betrekkingen, die ze
zouden hebben onderhouden met de
Noordkoreaanse communisten.
De regering van dr. Tsjang werd op
15 mei door een staatsgreep van het
Koreaanse leger ten val gebracht.
raad in Boedapest, Horst Grell, nu
woonachtig in Berchtesgaden, had het
volgende op schrift laten stellen en on
dertekend:
„Eichmann heeft mij eens verteld
dat hij zes miljoen doden op zijn gewe
ten had en dat de geallieerden hem be
schouwden als oorlogsmisdadiger num
mer één. Hij was een man die orders
onvoorwaardelijk opvolgde".
Wilhelm Hoetl kwam met een bijzon
dere definitie van zijn voormalige na
zi-kameraad: „Eichmann is het beste
te omschrijven als de grootste expedi
teur van de dood. Hij heeft mij verteld,
dat bij zijn weten zes miljoen joden de
dood hadden gevonden, waarvan vier
miljoen in concentratiekampen en twee
miljoen door executies. Hij heeft nooit
over schuldgevoelens gepraat". Hoetl
woont momenteel in Oostenrijk.
Eichmann probeerde tijdens de voor
lezing van de verklaringen verschillen
de malen ongeïnteresseerdheid voor te
wenden, maar het was duidelijk dat de
getuigenissen hem erg tegenvielen.
JERUZALEM, 5 juli (UPI) Uit ge
zaghebbende Israëlische politiekringen
is gisteren vernomen, dat Adolf Eich
mann gelooft dat zijn vroegere directe
chef, de SS-generaal Heinrich Müller,
nog in leven is. Er zijn in het verleden
reeds dikwijls geruchten geweest dat
Müller zich ergens verborgen houdt. De
ze geruchten schijnen door Eichmann
te zijn bevestigd.
JA
week'n lekkere
dan
hand'S®
kanten maües
LEEUWARDEN, 5 juli Na een
urenlang debat hebben de Friese pro
vinciale staten gisteren met 25 tegen
23 stemmen besloten 10.000 subsidie
te verlenen in de kosten van een mo
nument voor mr. P. J. Troelstra, dat
in Leeuwara. n zal worden geplaatst.
De kosten voor dit door Hildo Krop te
vervaardigen monument worden ge
raamd op 50.000. Het comité, dat
hiervoor ijvert, verwacht uit vrijwilli
ge bijdragen een bedrag van 40.000
bijeen te krijgen.
De meerderheid van het college van
gedeputeerde staten had voorgesteld
het subsidieverzoek af te wijzen. Nu
behalve de dichter ook de staatsman
Troelstra hierin gehuldigd zou wor
den, zou dit bij een belangrijk deel
van het Friese volk gevoelens opwek
ken, die het haar moeilijk maken zich
daar con amore achter te stellen, al
dus de meerderheid.
De drie K.V.P.-ers en twee leden van
de C.H.-fractie verklaarden dat ze
ondanks ongelukkige uitlatingen van
het comité en van de heer Piebenga
bereid waren, subsidie te verlenen, om
dat ze van oordeel zijn, dat de tijd de
escapade van Troelstra al voldoende
gerelativeerd heeft. Zij en de commu
nist waren juist voldoende om met de
negentien socialisten het comité aan de
gevraagde subsidie te helpen.
's Lands Kroniek
y't
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 5 juli „Uit de ver
kregen inlichtingen is mij niet gebleken,
dat de adjudant B. van de Delftse ge
meentepolitie zich zou hebben schuldig
gemaakt aan het gedurende de oorlog
verlenen van hand- en spandiensten
aan de bezetter en arrestaties van vele
verzetsstrijders. Er bestaat geen reden
tot ongerustheid over het verlenen van
de koninklijke onderscheiding aan de
adjudant B."
Dit zegt minister mr. E. H. Toxo
peus van Binnenlandse Zaken, die dit
zegt in antwoord op vragen van de Ka
merleden Bakker (CPN) en Scheps
(P.v.d.A.). Hij merkt op. dat naar aan
leiding van het onderzoek dat werd in
gesteld na het rumoer om de konink
lijke onderscheiding van de adjudant
DEN HAAG, 5 juli „De pleegouders
van de Oostenrijkse baby Adèle Paul
voldoen bepaald niet aan de normen,
waaraan gezinnen, die Nederlandse of
buitenlandse kinderen opnemen, worden
getoetst." De minister van justitie, mr.
A. C. W. Beerman zegt in zijn antwoord
op vragen van de Kamerleden Van
Rijckevorsel (KVP) en De Vos van
Steenwjjk (VVD), dat de feiten waarop
deze stelling berust ter inzage liggen
voor de Kamerleden bij de griffie.
De bewindsman stelt dat in ons land
bij het opnemen van babies in pleegge
zinnen een van de essentiële elementen
de vraag is of het pleeggezin in alle
opzichten geschikt is om een harmoni
sche ontwikkeling van het kind te waar-
bergen. „Het is onaanvaardbaar, dat dit
beleid, waarbij het belang van het kind
en niet dat van de ouders overweegt
zou worden doorkruist door de niet ge
controleerde komst van buitenlandse
kinderen. Adspirant-pleegouders be
horen voor zjj een kind ter verzorging
naar Nederland brengen zich er van te
overtuigen, dat dit kind in ons land zal
mogen blijven. Indien zij hieraan niet
vpldoen plegen de kinderen tot nu toe
niet voetstoots te worden teruggezon
den naar het land van herkomst. In
samenwerking met andere landen'wordt
er naar gestreefd regels op te stellen
voor het opnemen van pleegkinderen
van vreemde nationaliteit", aldus mi
nister Toxopeus. Ook als een kind reeds
in ons land is vindt er een onderzoek
plaats. Een dergelijk onderzoek vergt
enige tijd en in afwachting daarvan
wordt een voorlopige verblijfsvergunning
gegeven. Het onderzoek, zo vervolgt de
bewindsman, dat werd ingesteld door de
Raad voor de Kinderbescherming te
UTRECHT, 5 juli Voor de centrale
raad van beroep diende gisteren de zaak
van de gepensioneerde hoofdagent van
politie C. van Heezik uit Amsterdam le
gen het gemeentebestuur van de hoofd
stad.
De heer van Heezik heeft vorig jaar
bij het gemeentebestuur een vordering
van ruim 6000.- ingediend wegens
door hem gemaakte overuren in zijn
functie van chauffeur bij de politie in
de jaren 1945 tot 1957. Deze vordering
werd destijds door de hoofdcommissa
ris afgewezen op grond van de onmo
gelijkheid, een behoorlijke controle op
deze opgaven uit te oefenen. Deze be
slissing werd later door het Amster
dams ambtenarengerecht op dezelfde
grond bevestigd.
Ter zitting van de centrale raad
bracht de vertegenwoordiger van het
college van B. en W. van Amsterdam,
mr. B. J. Vreugdenhil, dit argument op
nieuw ter sprake om tenslotte aan te
dringen op verwerping van het beroep
van de heer Van Heezik en bevestiging
op de uitspraak van het Amsterdamse
ambtenarengerecht.
Op de vraag van de voorzitter van de
centrale raad, mr. Blom, waarom appel
lant niet eerder met zijn declaratie
voor de dag was gekomen, en waarom
hij niet regelmatig zijn overuren had ge
noteerd. antwoordde de ex-hoofdagent,
dat hjj reeds in 1950 een vordering als
de onderhavige had ingediend. Boven
dien was hem in het dienstbelang ver
boden, van de autotochten van de hoge
re politieambtenaren mededelingen te
doen. Hij meende tenslotte, op grond
van het oolitieambtenarenreglemmt,
recht te hebben op een gratificatie dan
wel op een promotie voor deze door
hem gemaakte overuren. Maar nu dit
laatste niet meer mogelijk was in ver
verband met zijn pensionering, meende
hij aanspraak te mogen maken op een
gratificatie.
De centrale raad zal 25 juli beslissen.
Den Haag heeft uitgewezen, dat voort
zetting van het verblijf van het kind in
het gezin waarin het nu is opgenomen,
bepaald in strijd is met de belangen
van de baby. De Oostenrijkse instelling,
die de voogdij over het kind uitoefent,
heeft nadat zij had kennis genomen van
het standpunt van de raad, laten we
ten, dat het kind naar Oostenrijk
dient terug te keren. Hoewel de pleeg
kinderenwet op de eerste plaats aan de
orde komt ten opzichte van gevestigde
minderjarigen, waarvan het verblijf in
ons land is aanvaard, is in dit bijzon
dere geval de Raad voor de Kinderbe
scherming verzocht en bereid gevonden
een nader onderzoek in te stellen. Dit
te meer daar het in overeenstemming
is met de wens van de pleegouders. Vol
gens minister Beerman is daarom be
sloten om voor het kind een verblijfver-
gunning te verstrekken in afwachting
van het verloop van zaken. De perma
nente vreemdelingen adviescommissie
is reeds gehoord, aldus de bewindsman.
aan de bewindsman verklaringen zijn
overgelegd, volgens welke B. geduren
de de bezetting medewerking heeft ver
leend aan daden tegen de bezetter ge
richt en waaraan ook voor zijn persoon
gevaar was verbonden. Het is volgens
de bewindsman niet juist, dat B. bij
de overval op het Delftse politiebu
reau die werd gepleegd om de arres
tanten te bevrijden, gewapenderhand is
opgetreden.
B., die toevallig in het politiebureau
was en in tegenstelling tot andere po-
litie-ambtenaren niet tevoren op de
hoogte was gesteld van de overval, is
door de overvallers overmeesterd toen
deze uit een beweging van hem de in
druk kregen, dat hij zich wilde verzet
ten. Minister Toxopeus stelt verder dat
het niet mogelijk is, ook al zou daartoe
voldoende reden bestaan, om de ver
leende onderscheiding in te trekken, om
dat dit ingevolge de wet alleen kan ge
beuren bij een onherroepelijke veroor
deling tot een gevangenisstraf van drie
jaren of meer.
Aangezien in het geval van de adju
dant B. het initiatief tot de onderschei
ding is uitgegaan van de commissaris
der gemeentepolitie, heeft de burge
meester aangenomen, dat het anteceden
tenonderzoek geen aanleiding had gege
ven tot het maken van opmerkingen.
Uit inlichtingen die de documentatie
dienst aan de burgemeester verstrek
te is gebleken dat de adjudant onbe
kend was in het strafregister en er in
het algemene documentatieregister ook
geen vermeldingen voorkwamen over
uit het strafregister verwijderde straf
bladen. Aldus minister Toxopeus.
Tegen B. zijn geen maatregelen geno
men in verband met zijn houding gedu
rende de bezettingstijd. Ook heeft hij
nooit voor een zuiveringscommissie be
hoeven te verschijnen en er zijn door
niemand klachten tegen hem ingediend.
Wel heeft in mei 1945 de toenmalige
commissaris van gemeentepolitie in
Delft een onderzoek ingesteld naar de
houding van B. tijdens de bezetting, om
dat zou zijn gebleken, dat hij „buiten
gewoon bevorderd" was, in verband
met zijn krachtig verzet bij een over
val op het politiebureau. Dit onderzoek
gaf geen aanleiding tot het treffen van
maatregelen. Van een „buitengewone
bevordering" kon door de toenmalige
burgemeester van Delft, mr. G. van
Baren, niet worden gesproken, omdat
B. een rang kreeg die hem al eerder
had moeten worden verleend. De re
sultaten van dit onderzoek werden op
verzoek van de afdeling politie (zuive
ring) van het ministerie van Justitie op
4 maart in een rapport vastgelegd. De
tegenwoordige burgemeester heeft dit
rapport pas onder ogen gekregen nadat
er deining was ontstaan over de ver
leende onderscheiding.
Enkele leden van de jury temidden der rozenpracht. V.l.n.r. Jan van Heel,
prof. Einaar uit Suriname, Bertus Aafjes en Karei Jonckheere.
uizenden rozen van zo'n zeven
tig variëteiten, afkomstig uit
alle hoeken van de wereld,
stonden gisteren te vlammen in
het Haagse Westbroekpark: in fel
rood, sneeuwwit en vurig oranje.
Daartussen door bewogen zich de vijf
tig juryleden die de taak hadden de
schoonheid in punten te vangen om
tenslotte te komen tot de aanwijzing
van de fraaiste roos. Zij keken, keur
den, noteerden, gingen op de knieën,
snuffelden aan de beregende rozen
„als honden" hoorden wij fluiste
ren en noteerden weer. Die jury,
ja. Daar waren mensen bij die hun
leven lang tussen „de koningin der
bloemen" hebben doorgebracht, er
waren er ook bij die de roos alleen
maar kennen als een van de vele
bloemsoorten. Vaklieden en leken dus
en ieders oordeel woog even zwaar.
Onder die leken buitenlandse journa
listen, zoals Oleg Pivovarov van Tass
(die niet gevolgd werd door een man
met slappe hoed), raadsleden, kunst
schilder (met oog voor kleuren) Jan
van Heel, de heer A. Ruys (van be
roep parfumeur, met neus voor
geuren dus), de letterkundigen Ber
tus Aafjes en Karei Jonckheere („Ik
kan geen roos meer zien"), prof.
Einaar uit Suriname. Onder de ken
ners rozenkwekersj rozenliefhebbers
ei. rozenkenners, zoals de heer A. Bok
uit Weesp die verleden jaar met de
t.v.-quiz van Theo Eerdmans met de
ze kennis duizend gulden in de wacht
wist te slepen. Ook liepen keurend
rond de directeuren van de plantsoe
nendienst van Parijs en Madrid. De
Haagse directeur van die dienst, Ro-
senkavalier I. Rijnveld verplaatste zich
met een draagbare, op een fototoestel
gelijkende microfooninstallatie bij
zich. In het restaurant stonden admi
nistratieve krachten klaar, met de
telmachine in de aanslag, om alle be
oordelingen snel te verwerken. Het
was een unieke bijeenkomst.
Karei Jonckheere vergat de rozen
soms. Hij merkte verdrietig op dat
iedereen hem aanschoot als „die heer
van de televisie", maar dat hij de
eerste nog moest treffen die zijn ge
dichten had gelezen. Met kwistige
mond deelde hij citaten uit, al of niet
over rozen en zei dat hij ontmoedigd
was over het grote aantal rozen dat
hij beoordelen moest.
Gevraagd naar zijn indrukken over
deze geheel nieuwe taak zei de heer
Jonckheere: „Aafjes en ik hebben
door de literatuur een legendarisch
beeld gekregen van de roos. Dit beeld
is nu ontluisterd. Vele rozen blijken
niet te geuren. Daarbij moeten wij
nog punten geven van een tot tien
ook, waaraan ik toch al, als oud-
leraar, een hekel heb. Mijn andere
indrukken moet ik nog analyseren."
We stonden bij een rond water en
op de man af, als was hij in Bussum,
vroeg hij: „Stil was de vijver". Welk
verhaal begint zo? „De Kleine Johan
nes", zei hij lichtelijk bestraffend.
Daarna liet hij zijn oog weer dwalen
over Jolie Madame, Estrellita de Oro,
Clair Matin, Little Joker en andere
rozen.
Al was het pad van de jury, zoals
burgemeester Kolfschoten opmerkte,
dan niet over rozen gegaan, de mooi
ste is er toch uitgekomen. De reeds
enkele keren eerder bekroonde, stra
lend oranjerode roos Superstar werd
als de fraaiste bloem aangewezen en
de Duitse kweker M. Tantau kwam
hiermee in het bezit van de tot nu
toe nog steeds meest begeerde varië
teit, de gouden roos van de gemeente
Den Haag, die in al zijn flonkerende
kostbaarheid gevat is in een glazen
bol. Tot de best geurende roos werd,
na het elektrisch neuzen tellen, uit
geroepen de Silver Lining van de
kweker A. Dielsen uit Engeland. De
hele zomer nog zal men zijn eigen
keuze aan die van de jury in het heer
lijke Westbroekpark kunnen toetsen.
Dit rozenfestijn, het grootste in zijn
soort in Europa, hoopt men tot een
goed-Haagse traditie te gaan maken.
De derde Nijmeegse openlucht
kunstmarkt blijkt ook dit jaar
een groot succes te zijn ge
weest. De veertig exposerende
binnen- en buitenlandse kunstenaars
hebben vele werkstukken kunnen ver
kopen. Aankopen zijn onder meer ge
daan door het gemeentebestuur van
Oberhausen en van Nijmegen, als
mede door het provinciaal bestuur
van Gelderland. Het ligt in de bedoe
ling een speciale stichting op te rich
ten tot organisatie van de kunstmarkt.
„Doe wel en zie niet om", zou men
kunnen zeggen van de stichting Ko
ninklijk Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart, die morgen veertig jaar
bestaat. Deze gebeurtenis zal in al
le stilte passeren omdat de leiding
van mening is, dat men het geld voor
festiviteiten beter voor andere din
gen gebruiken kan en over tien jaar
het gouden jubileum veel meer de
gelegenheid biedt om de bloemetjes
eens flink buiten te zetten. En daar
mee blijft het K.O.F., zoals alleen de
insiders zeggen, weer voor tien jaar
de instelling, die bescheiden 'op de
achtergrond, voor tallozen zelfs onop
vallend, enorm veel goeds totstand-
brengt voor het schippersonderwjjs in
het bijzonder. Wat hier zo langzamer
hand bereikt is, mag met een blik
op het buitenland gerust uniek heten.
Amsterdam, Rotterdam, Delfzijl en
Harlingen bezitten een dagnijverheids
school met internaat voor jongens,
die in de Rijn- of binnenvaart hun
brood willen gaan verdienen. Deze
scholen trekken zoveel leerlingen, dat
vernieuwing of uitbreiding ten zeerste
noodzakelijk is. Overigens vormen
deze dagnijverheidsscholen maar een
klein onderdeel van het geheel, waar
over het K.O.F. waakt als zorgzame,
wijze moeder. Onder haar supervisie
varen ook de drie prachtige instruk-
tievaartuigen, waarop de toekomstige
schippers de hun ingepompte theorie
in praktijk kunnen brengen. Zij heeft
zich toegelegd en legt zich nog altijd
toe op het bevorderen van het lager
onderwijs en het vakonderwijs voor de
schippersstand. Zij organiseert alle
mogelijke cursussen tot zelfs voor het
baggeren toe di alle een grote belang
stelling trekken. Een eresaluut aan
het veertigjarige K.O.F. en de heer
A. A. Kleijn, de man die bijna twaalf
jaar op de brug staat als directeur,
is zeker op zijn plaats.
(Advertentie)
VLISSINGEN, 5 juli De veertienja
rige ulo-scholier Gerrit van Maanen uit
Noordgouwe op Schouwen-Duiveland,
die in maart van dit jaar een twee
jarig meisje van de verdrinkingsdood
redde, is door het Carnegie-helden-
fonds onderscheiden. Niet met een me
daille, maar met een belangrijk ge
bruiksvoorwerp voor een ulo-scholier:
een ballpen met inscriptie. Burgemees
ter A. H. Vermeulen van Brouwersha
ven. waartoe Noordgouwe behoort, reik
te de onderscheiding aan de jongeman
uit.
AMSTERDAM, 4 juli Een geboeid,
sentimenteel geroerd maar in zijn cul
tureel onderbewustzijn misschien toch
ergens wat onbevredigd gebleven gala-
publiek is in Carré getuige geweest
van de première van de Amerikaanse
musical „Westside Story". Zoveel ruw
realisme en keihard egoïsme, zoals die
heersten in de „gangs", een soort
nozemclubs in Manhattan, toen Jerome
Robbins zeven jaar geleden zijn eerste
ideeën voor Westside Story begon te
ontwikkelen, zoveel opgehitste haat en
fatalistische levensmentaliteit, als ach
tergrond voor een zoet-sentimentele
Romeo en Julia-idylle, woog dit al
les op tegen de vele kunsten en talen
ten, die hier met verbluffend psycho
logisch inzicht, een overvloed aan crea
tieve ideeën en een grote technische
perfectie tot een fascinerend geheel
samengebundeld waren?
Robbins, zelf danser en choreograaf,
toneelspeler en later ook regisseur ge
worden, heeft zich 'n de conceptie van
deze musical meer op het ballet dan
op dramatische karakteruitbeelding
gericht. Getroffen door de Romeo en
De moderne Romeo en Julia tussen hun leeftijdgenoten.
Julia-idylle, heeft hij deze in _en
moderne versie, tegen een actuele
achtergrona willen plaatsen, en daar
toe de Westside, de achterbuurten van
New York doorkruist, buurtcentra en
dansfeesten van teenagers bezocht;
uiteindelijk nam hij de controverse tus
sen de Puertoricaanse emigranten en
de blanke Amerikanen als uitgangs
punt, en legde in de balletten groten
deels zijn indrukken en emoties neer.
Het draaiboek is van Arthur Laurents,
de muziek van Leonard Bernstein,
terwijl Stephen Sondheim de teksten
verzorgd heeft: „Een niets ontziend
hedendaags verhaal en een stuk mo
derne jazz", zo heeft Robbins zijn
creatie ze'f eens gekwalificeerd; maar
ook met het hoogste raffinement en
volmaakte métierbeheersing in alle
sectoren tot stand gebracht.
De hoofdrolvertolkers Don Grilley,
'Jan Canada en Yvonne Othon met be
hoorlijke vokale kwaliteiten; vlotte
zang en duidelijke dictie, ook in de
kleinere rollen, een subliem getraind
ballet, één doorstromende regievoe
ring, sobere décors (Oliver Smith),die
in no time verwisselden, en een bonte
warreling van typerende, doorgaans
opzettelijk armoedige en enkele uit
dagende kostuums (Irene Scharalf),
een geroutineerd orkest (wat het Ne
derlandse gedeelte betreft samenge
steld met medewerking van Dolf van
der Linden) onder leiding van Joseph
Lewis, dit alles tezamen vormde
een verblindend geheel, dat noch voor
het oor, noch voor het oog, hoogstens
voor de geest iets te wensen overliet:
geen opera, geen musical, een muzikale
liefdesgeschiedenis volgens de auteur.
Geliefde songs als Tonight, Maria en
Something is coming vinden zeker hun
weg over het continent, terwijl de
persiflages op de Amerikaanse zelfin
genomenheid („America") en de recht
spraak inclusief politie, rechter, psy
chiater en sociale werkster („Gee
officer Krupke") van een gezonde zelf
kritiek blijk geven. De Westside Story
loopt tot 19 juli in Carré en zal dan
enige tijd in Rotterdam te zien zijn.
Wie zich voor de typisch Amerikaanse
verhoudingen en ontspanning Interes
seert, verzuime niet van deze ver
toning kennis te gaan nemen.
M.V.
DEN HAAG, 5 juli De directeur-
generaal van het gevangeniswezen
mr. E. A. M. Lamers wijdt in het
„Maandschrift voor het gevangenis
wezen" een beschouwing aan de
vraag: „Dient er wijziging te worden
gebracht in het strafrechtelijk beleid
ten aanzien van de souteneurs?" Aan
deze beschouwing is het volgende ont
leend:
Zoals bekend wordt het „als soute
neur uit de ontucht van een vrouw
voordeel trekken" door de Nederland
se strafwet niet als misdrijf gekwalifi
ceerd, doch op een lijn met bedelarij
en landloperij als overtreding strafbaar
gesteld, vaarvoor naast de daarop ge
stelde hechtenis var ten hoogs'e 12 da
gen, plaatsing in een rijkswerkinrich
ting voor ten hoogste drie jaren moge
lijk is.
Destijds bij totstandkoming van
de z.g. zedenwetten van 1911 heeft
minister Regout gemeend dat voor dit
delict niet volstaan kan worden met
het opleggen van gevangenisstraf zon
der meer, die in die tijd in het kader
van het geldende stelsei cellulair
moest worden ondergaan. De soute
neur, te lui of onbekwaam voor enig
beroep, aldus de memorie van toelich
ting, ware liever te plaatsen in een
rijkswerkinrichting ten einde diens ze
delijke en maatschappelijke verbete
ring na te streven en te pogen „hem
niet in de maatschappij terug te plaat
sen voor hem de nodige lust en be
kwaamheid zijn verschaft, om op meer
eervolle wijz.. zijn brood verdienen
De nieuwe beginselenwet gevangenis
wezen (1953) bracht het einde van het
uitsluitend cellulaire stelsel voor ge
vangenisstraffen en daarmede nieuwe
mogelijkheden voor een individueel 'e-
riente penitentiaire behandeling der ge
vangenen, waardoor de oo "spronkelijke
motieven die voor de plaatsing der sou
teneurs in een rijkswerkinrichting gol
den, zijn vervallen.
Ijn.ners thans zou de executie van ge
vangenisstraf voor deze categorie voor
algehele gemeenschap volstrekt Onge
schikte gedetineerden meer en betere
mogelijkheden bieden en om hun ver
derfelijke invloed op elkaar en op me
degedetineerden uit te schakelen en om
op degenen onder hen, die daa voor
vatbaar zijn, via arbeids- en sociale
therapie een resocialiserende invloed
uit te oefenen.
Wanneer hetgeen door een be
trekkelijk eenvoudige wijziging van
het wetboek van strafrecht kan ge
schieden het souteneurschap ais
misdrijf strafbaar zou worden ge
steld, dan zouden bij de tenuitvoer
legging va:, de aan op te leggen ge
vangenisstraf. alle middelen die in de
gedifferentieerde gestichten met 1 et
oog op de individuele penitentiaire De-
handeling ten dienste staan, ook ten
aanzien van de souteneurs ter beschik-
.99
king komen. En daarmede zouden niet
alleen de belangen van het penitenti
aire bestel, maar ook di<- van betrok
kenen iadi-idueel ten zeerste gediend
zijn.
Het wil mij bovendien voorkomen, dat
het voor de geestelijke gezondheid van
ons volk uitermate belangrijk is, dat al-
das een einde gemaakt zou worden aan
de anomalie, dat een zedelijk zo ver
werpelijk bedrijf als dat van de soute
neur in de wet gelijk gesteld wordt met
de voor de maatschappelijke orde al
leen maar Hinderlijke bedelarij en land
loperij. Reeds tal van landen zijn ons in
dit opzicht voorgegaan.
Ook het strafmaximum, dat thans be
perkt blijft tot enige dagen hechtenis
en ten hoogste drie jaar plaatsing in
een rijkswerkinrichting zou zeker moe
ten worden verhoogd, met name t.a.v.
hen voor wie het souteneursbedrijf de
enige of voornaamste bron van inkomen
uitmaakt.
BERLIJN, 5 juli (DPA-Reuter) De
Jury van het Berlijns filmfestival heeft
de hoofdprijs, de Gouden Beer, toe
gekend aan de Italiaanse inzending „De
Nacht" (La Notte) van Michelangelo
Antonioni. „Makkers staakt uw wild ge
raas" van Fons Rademakers kreeg
met de Koreaanse inzending „Mabu"
(De Koetsier) eer. speciale prijs, een
Zilveren Beer.
Vijf korte films, w.o. „De Lage Lan
den" van George Sluyzer, kregen even
eens een Zilveren Beer.
De prijs voor de beste vrouwelijke
hoofdrol, een Zilveren Beer, ging
naar Anna Karina voor haar optreden
in „Une femme est une femme" van
de Franse regisseur Jean-Luc Godard.
Deze film werd een speciale prijs en
een Zilveren Beer toegekend. De En
gelse acteur Peter Finch is voor zijn
roi m „No love for Johnny" met de
prijs voor de beste mannelijke hoofd
rol onderscheiden.
De prijs voor de beste regie ging
naar ae Zwitser Bernhard Wicki, de
maker van de officiële Westduitse in
zending ,,Dfcs Wunder des Malachias".
De prijs van de O.C.I.C., het ïter-
nationale katholieke filmbureau, is toe
gekend aan de Amerikaanse speelfilm
.Question Seven". Het is het verhaal
van een jonge man in Oost-Duitsland,
die vanwege zijn godsdienstige opvat
tingen in een gewetensconflict komt.
