Eenstemmigheid
Europa55 in Rome
Naar een vorm van big-
vend regeringscontact?
van
Klein
Heimwee
D
Toenemende onenigheden
in Sovjet-Chinees blok
Peking voorlopig nog niet
in de Verenigde Naties
H
E
V'
Wesfduitse vaders
Oost-Duitsland kampt met
voedselproblemen
grote
I
Ministers van buitenlandse zaken van de Zes
Omstreden stand-
vunt Nederland
heter begrepen
De Turken en
hun grondwet
Moskou en Peking
concurreren
In Madrid
Betoging voor
amnestie
Dertien schilders op ku(n)stvaart
VOLGENS DEAN RUSK
BOLS|
BOLS:
Rozen in Lottum
Sir Anthony Eden
graaf van Avon
Kei(en)stad
Marktconcerten
NATIONALISATIE WREEKT ZICH
Bondsrepubliek
wil wel helpen
Om Buiten-Mongolië
DINSDAG 11 JULI 1961 -
PAGINA 7
55
(Van onze Romeinse corres
pondent)
ROME, 11 juli De ministers
van Buitenlandse ^aken van Klein
Europa waren gisteren hier voor
de zevende maal bijeen om over
leg te plegen. Deze keer beperkte
dit overleg zich tot de conferen
tie, die 18 juli te Bonn zal wor
den gehouden. Het hoofdpunt der
besluiten is wel dat de zes Euro
pese landen, België, Duitsland,
Frankrijk, Italië, Luxemburg en
Nederland, volledig akkoord gaan
met het treffen in Bonn. Op de
agenda werden vier punten ge
plaatst. Deze zijn: een gesprek
over verdere contacten, hetgeen
betekent: over de mogelijkheden
en voorwaarden van toekomstige
samensprekingen en samenwer
king van de landen van Klein
Europa op regeringsvlak. Vervol
gens werd het Franse voorstel
aangenomen om een gedachten-
wisseling in Bonn te hebben over
de Europese verdediging.
BUITENLANDSE
KRONIEK
WASHINGTON, 11 juli (Rtr.,
U.P.I.) De Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Dean
Rusk, heeft gisteren gezegd dat
het Russisch-Chinese blok wordt
geplaagd door toenemende on
enigheden en „een groeiend ver
langen naar vrijheid" onder som
mige satellietlanden. De commu
nistische wereld heeft, volgens de
Amerikaanse bewindsman, zijn
problemen van onenigheden en
van „nationaal verzet tegen dit
moderne imperialisme".
IS
zachter! 5
eiken
dag
een
glaasje
Hoog is de nood in de zoge
naamde „Duitse Demokra-
tische Republiek" geste
gen. In vele steden van de com
munistische oostzone van Duits
land is per week en per hoofd
van de bevolking maar 125 gram
boter verkrijgbaar. Aardappelen
worden streng gerantsoeneerd.
Oude aardappelen zijn er vrijwel
helemaal niet meer. Het rantsoen
voor nieuwe: één kilogram per
week per hoofd van de bevolking.
Brood is krap en bovendien niet
te genieten. Het wordt van Sov-
jetrussisch importmeel gebakken.
Fruit en groenten zijn nergens te
krijgen. De prijzen zijn zeer hoog
(viermaal zo hoog als in de
Bondsrepubliek, waar deze arti
kelen in vergelijking met bijvoor
beeld Nederland ook al niet goed
koop zijn). Even penibel is de
situatie op de verbruiksgoederen-
markt. De bezitter van een por
table radio moet negen maanden
op een batterij wachten. In de
ziekenhuizen is geen materiaal
meer voor het maken van rönt
genfoto's.
"In feite komt dit alleen neer op een
Êolitieke bespreking van het vraagstuk
erlijn. In een wijder ve.band stelden
voorts België en Nederland voor om in
te gaan op een Engels verzoek in deze
belangrijke problemen ook om West-
De Turken hebben geen onver-
Vachte dingen gedaan bij de volks
stemming van zondag jl. Overeenkom
stig de voorspellingen beeft een meer
derheid van hen zich uitgesproken
ten gunste van de nieuwe grondwet,
waaraan sinds januari is gewerkt en
die op 27 mei jl. door de Constituante
is aangenomen (met 261 stemmen
vóór, geen tegenstemmen en 2 ont
houdingen). De technische waarde
van deze uitslag is aan enige twijfel
onderhevig. Bij het referendum in het
algemeen is het gevaar groot, dat
mensen gevraagd worden naar dingen,
die zij niet weten. Dat geldt met na
me, als men bij de gemiddelde Turk
informeert naar zijn
opinie over zo iets
als een grondwet.
Sinds de tijd. dat
Jeremy Bentham
deze documenten
op maat vervaar
digde, voor al zijn Europese cliënten,
Zijn de constituties er niet eenvoudi
ger op geworden. Wat kan een boer uit
Anatolië repliceren, als men hem ver
telt. dat de Turkse president voortaan
een overeenkomstige positie inneemt
als zijn Italiaanse collega, dat hij een
opschortend veto krijgt, dat er een
parlement met twee kamers komt en
dat het stakingsrecht wordt erkend?
Misschien is het mogelijk geweest zijn
belangstelling te wekken voor de toe
genomen onteigeningsmogelijkheden,
Waardoor agrarische hervormingen èn
de verdeling van landerijen onder boe-
ren-zonder-grond gemakkelijker uit
voerbaar worden. Maar veel verder
Zullen zijn belangstelling en zijn in
zicht niet zijn gegaan.
Andere motieven hebben de uitslag
van het referendum bepaald. Men
kan natuurlijk zeggen, dat het een ver
trouwensvotum is geworden voor de
militaire junta van generaal Gursel.
Maar het is de vraag, of dat juist is.
Ondanks het langgerekte proces op
Jassiada is de populariteit van het
oude Democratische regime van man
nen als oud-premier Menderes en oud-
president Bayar, nog verrassend groot.
De junta heeft dat erkend. Generaal
Gursel heeft in de grondwet bepalin
gen laten opnemen, die hem en de an
dere officieren, die 27 mei 1060 de on
bloedige staatsgreep uitvoerden, moe
ten behoeden tegen toekomstige
Wraakoefeningen. Waarschijnlijker is
het, dat de Turken vóór de nieuwe
grondwet hebben gestemd, omdat zij
daarin de veiligste methode zien om
«nel van de junta af te komen. De
aanvaarding van de grondwet is een
belangrijke stap op de weg naar te
rugkeer tot democratische verhoudin
gen. Op de inhoud van de nieuwe
grondwet hebben de gewone Tur-
ken geen invloed kunnen uitoefenen.
Maar generaal Gursel heeft algemene
verkiezingen beloofd in oktober, en
dan kunnen zij hun schade inhalen.
europese Unie te betrekken. 1 augustus
zal een bijeenkomst op ministerieel ni
veau worden georganiseerd van deze
unie, dit is dus van Klein Europa sa
men met Engeland. Als derde agenda
punt is vastgesteld een algemene ge-
dachtenwisseling over de problemen van
Europa en Afrika. Deze besprekingen
zullen niet vooruitlopen op de conferen
tie die de Europese Economische Ge
meenschap einde juli in Brussel zal be
leggen met de Afrikaanse landen, die
reeds geassocieerd zijn met de E.E.G.
Tenslotte zal er een brede politieke be
spreking worden gehouden over de vraag
stukken van Zuid-Amerika en wel sterk
onder het aspect van een mogelijke hulp
die West-Europa aan Latijns Amerika
zou kunnen geven voor haar ontwikke
ling naar Westeuropese begrippen.
De unaniem genomen besluiten van
de ministersconferentie krjjgen een bij
zonder aspect tegen de achtergrond van
de wrijvingen, die zich voordeden op de
Parijse besprekingen tussen de minis
ter-presidenten van Klein Europa. Men
herinnert zich dat Nederland daar een
standpunt innam, dat destijds op ogen
schijnlijk sterke wijze botste met de opi
nie van alle vijf de overige landen. Ne
derland wenste op geen enkele wijze een
verzwakking van de NAVO, evenmin
als van de Europese gemeenschappen.
Dit laatste hield ook in, dat Nederland
principieel niet aan economische be
sprekingen van Klein Europa wenste
deel te nemen, wanneer men de EEG-
organen te Brussel daarbij zou uitslui
ten. Het door De Gaulle voorgestelde
politieke secretariaat van Klein Euro
pa werd door onze minister van buiten
landse zaken afgewezen. Anderzijds zag
men te onzent gaarne een nauwere bin
ding van Engeland aan de continentale
Westeuropese zaken, wat neerkwam op
een versterking der Westeuropese Unie
door raadplegingen, die paralel zouden
lopen met de besprekingen van de Euro
pese gemeenschappen. Toen het over
leg te Parijs stokte op deze tegenstel
lingen werd een studiegroep gevormd,
die bestond uit de hoogste ambtelijke
experts van de verschillende ministe
ries van buitenlandse zaken.
Intussen is er het een en ander ver
anderd. Het Belgische standpunt bena
derde veel meer het Nederlandse, o-m.
inzake het betrekken van Engeland in
eventuele consultaties. Italië heett een
uitweg uit de moeilijkheden gezocht en
lanceerde vandaag op de ministerscon
ferentie een ontwerp om de Europese
samenwerking en haar perspectieven
met daartoe geëigende middelen een
grotere bekendheid te geven onder de
inwoners der zes betrokken landen.
Zoals de zaken thans staan is dus
het eerste punt op de agenda van Bonn
cruciaal: zal men er een vorm vinden
voor een blijvend contact tussen de re
geringen der zes landen? Gezien de ernst
van een groot aantal Europese (Ber
lijn!) en buiten-Europese vraagstukken
hebben de partners te Rome voor hun
controverse een bredere middenweg po
gen te ontwerpen. Over het politieke
secretariaat is om te beginnen met meer
gerept. Nederland stond aanvankelijk
zeer aarzelend tegenover een beraad
slaging der Zes in de zaak-Berlijn, om
dat het meent in Europese verdedigings
vraagstukken niet buiten de NAVO om
te kunnen gaan. In Bonn zullen echter
alleen de politieke aspecten worden be
sproken en aan de kleine topconferen
tie nemen geen militaire experts deel.
HONGKONG, 11 juli (AFP) De
Chinese communisten hebben „vrijwil
lig, maar met kracht" geconcurreerd
met de Russen om een plaats in de zon
van Buiten-Mongolië, schrijft de „China
Mail" In Hongkong als commentaar.
Volgens het blad zou de toestand in het
woeste Centraalaziatische land „dra
matische" wijzigingen hebben onder
gaan vergeleken met de twintiger ja
ren, toen Mongolië „slechts een politie
ke en economische provincie van de
Sovjet-Unie" was.
Het blad „China Mail" schreef voorts,
dat het de Chinezen zijn geweest, „die
een nieuwe stad in Oelan Bator hebben
gebouwd om de oude Mongoolse Joerts
te vervangen. Ook zijn zij het geweest,
die talloze nieuwe industriën hebben
opgericht en die zelfs een groot land
bouwkundig proefstation hebben aange
legd."
China heeft nl. „nooit de hoop opge
geven, dat Mongolië bestemd is om
nog meer dan Tibet een vergaar
plaats te worden voor het bevolkings
overschot van Ohina", aldus „Ohina
Mail".
Een lid van het presidium en het se
cretariaat van de communistische par
tij van de Sovjet-Unie, Soeslov heeft in
een rede te Oelan Bator uerinnerd aan
de gemeenschappelijke strijd van de ro
de garde van de Sovjet-Unie en van
Buiten-Mongolië en het Mongoolse
volksleger tegen de Chinese invallers en
aan de deelneming van een Mongoolse-
paritsereenheid en een Mongools esca
drille aan de strijd in de tweede wereld
oorlog. Soeslov sprak ter gelegenheid
van de herdenking van de Mongoolse
volksrevolutie, veertig jaar geleden.
MADRID, 11 juli (UPI) Een hon
derdtal vrouwen, van wie velen kinde
ren bij zich hadden, hebben gisteren
voor het ministerie van justitie in Ma
drid aangedronge. op „amnestie voor
Spaanse politieke gevangenen".
De vrouwen overhandigden een peti
tie, waarin zij vroegen om vrijlating in
verband met de komende vijfentwin
tigjarige herdenking van het uitbreken
van de Spaanse burgeroorlog op 25 ju
li 1936.
Toen de vrouwen in de drukke
„Gran Via" gekomen waren, werd haar
verzocht zich te verspreiden, wat zü de
den.
Met klem voorts heeft de Nederlandse
vertegenwoordiger drie wensen van het
Europese parlement naar voren ge
bracht om in Bonn te bespreken, te
weten de fusie der uitvoerende organen
van de Europese gemeenschappen, de
rechtstreekse verkiezingen voor een
Europees parlement en het verzoek aan
het Europese parlement rapporten over
de periodieke besprekingen van de mi
nister-presidenten van klein Europa uit
te brengen.
Op een persconferentie voor de Ne
derlandse journalisten deelde de staats
secretaris van Buitenlandse Zaken, dr.
Van Houten, die minister Luns verving,
mede, dat de besprekingen verliepen in
een goede sfeer en in een zin om tot
overeenstemming te komen. Het ziet
er naar uit, dat het destijds fel bestre
den standpunt van de Nederlandse dele
gatie te Parijs, niet zonder concessies
van beide zijden, in wezenlijke punten
meer begrip heeft gevonden.
DE CONGO De Verenigde Staten
hebben aan de Verenigde Naties een be
drag van 32.204.061 dollar uitgekeerd,
ais bijdrage in de kosten van de Verenig
de Naties in de Congo. Deze uitkering
is gedaan naar aanleiding van een m
april door de algemene vergadering der
V.N. tot de grote mogendheden gericht
verzoek om een „passende bijdr ge" in
het V.N.-fonds voor de Congo. Het be
drag maakt bijna een derde uit van de
totale 100 miljoen dollar, die de V.N.
voor de eerste tien maanden van dit jaar
voor de uitgaven in de Congo hebben
uitgetrokken.
Toen ik het verslag over
de algemene ledenvergade
ring van de AVRO las, werd
ik wel even vervuld van
een diep heimwee. Het
schijnt een mooie vergade
ring te zijn geweest met
veel „foei"- en „boe"-ge-
roep. Of het ook een vrucht
bare vergadering is geweest, weet ik
niet, maar dat doet ook niets ter zake.
Op vruchtbare vergaderingen wordt
over het algemeen alleen maar een
stemmig „hoera" geroepen en dat
gaat al 4gauw vervelen.
Maar ik zou dolgraag eens oprecht
deelnemen aan een vergadering, tijdens
welke de hartstochten hoog oplaaien.
Vroeger toen ik nog lid fen zelfs
secretaris van „Klein Maar Dapper"
(K.M.D.) was lukte het mij nog wel.
Toen kon ik mij opwinden ten bate
van de goede zaak; zozeer zelfs dat
ik soms in staat bleek een balsturig
lid buiten te werpen. En zelfs kon ik
in die dagen ten behoeve van dezelfde
goede zaak loyaal een blauw oog
accepteren. Ik had namelijk een ideaal.
Mijn heimwee gaat dan in feite ook
uit naar het ideaal. Althans naar een
ideaal waaromheen een vereniging
valt op te trekken. Want het is
bekend dat verantwoord vergaderen
alleen mogelijk is door middel van een
vereniging. Daar moet een banier zijn
uit te dragen.
Ik heb het, na K.M.D.nog wel eens
geprobeerd, vergaderen. Maar ik heb
er de juiste mentaliteit niet meer
voor. Ik vind bij een eventuele bot
sing van de meningen óf dat iedereen
zo ongeveer gelijk heeft of dat ieder
een zo ongeveer ongelijk heeft. In
beide gevallen zit ik er als een ge
ïsoleerd persoon bij. Niemand let op
mij, óf ik word genegeerd. Ik heb geen
ideaal met een vlag i .eer. Neen, ver
gaderen is er voor mij niet meer bij.
Alhoewel, sinds dit AVRO-vergade-
ring van zaterdag zit ik er toch o' er
te dubben of ik soms geen luistervink
zou kunnen worden.
Jan van der Zee bij zijn „werk van de zee".
et koninklijke zeemanscollege ■iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMn
,,De Groninger Eendracht"
Rusk die aan een lunch van de natio
nale persclub sprak, zei dat het com
munistische blok „geleerd heeft dat men
met economische bijstand nog geen ma
rionetten koopt, (lat intimidatie zijn
eigen weerstandsvermogen verzwakt,
dat de Ver. Naties taaier zijn dan het
dacht en dat degenen die erop uit wa
ren de menselijke geest te bezitten, te
gen de loop van de geschiedenis ingin
gen". De „crisis die aan onze genera
tie ten grondslag ligt", aldus de minister,
vloeit voort uit het feit dat Rusland zich
nooit daadwerkelijk bij de Verenigde
Naties heeft aangesloten. De crisis ver
toont zich in vele vormen, aldus Rusk,
■n „de cynische negatie van beloften
ten aanzien van bevrijde gebieden, ge
daan in Yalta, tot de laatste dreigemen
ten ten aanzien var West-Berlijn".
De Amerikaanse minister zei dat pre
sident Kennedy in toenemende mate
aan het werk is om de vermogens van
de vrije wereld samen te bundelen en
te versterken om „in de behoeften te
voorzien bij de veelheid aan gevaren
A'1 ih ricritn- i
aan welke het hoofd geboden moetwor- S
den."
Hoewel de politieke atmosfeer niet
bemoedigend is, moet ernaar gestreefd
worden om de door de bewapenings
wedloop gerezen Spanning te vermin
deren. De minister zei niet te kunnen
begrijpen hoe de Sovjet-Unie, die zoveel
welsprekendheid aan de ontwapening
wijdt het redelijke en uitvoerbare ver
drag tot een verbod van kernproeven,
dat op de conferentie in Genève werd
voorgesteld, heeft kunnen verwerpen.
Rusk beschuldigde de Sovjet-Unie er
van zelfs de taal der internationale be
trekkingen te hebben verdraaid. Vrede
is slechts een woord geworden ter om
schrijving van elke toestand, die de rode
wereldrevolutie begunstigt.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken acht het „hoogst onwaar
schijnlijk" dat communistisch China
dezo herfst zitting zal hebben in de
Verenigde Naties. Amerika acht het be
langrijk nationalistisch China te blijven
steunen. Wat een erkenning van het
communistische Buiten-Mongolië door
«vol iMhSSt een
heeft een origineel initiatief ge
nomen om de kustvaart onder
de algeméne aandacht te brengen.
Dertien noordelijke kunstschilders
zijn deze zomer gaan varen. Niet als
matroos. Neen, de kunstenaars zullen
het gebrek aan personeel aan boord
van de schepen niet lenigen. Maar
wel zullen de kunstschilders op hun
tochten over de woelige baren indruk
ken op doen aangaande de kustvaart,
de zee en de buitenlandse havens in
het vaargebied van de Groninger
kustvaart, gelegen tussen de kust van
Noord-Afrika en het noorden van de
Oostzee. De kunstenaars kunnen op
die manier hun blik verruimen, inspi
ratie opdoen voor zeeschilderijen in
een gebied naar keuze. Zo ging de
interesse van M. Klompien uit naar
het Vener Meer, koos Oor Reisma
voor de Middellandse Zee. wilde
Evert Musch naar Spanje-Portugal.
Jan Altink zou óf naar de Middel
landse Zee óf naar Finland, Johan
Dijkstra naar de Middellandse Zee
en Jannes de Vries naar Finland.
Abe Kuiper koos voor Noord-Afrika,
Jan van der Baan voor een tocht
naar Denemarken-Zweden.
Enkele kunstenaars hebben inmid
dels hun zeereis er op zitten. Anderen
zwerven nog rond aan boord van
coasters met schoonklinkende namen
als „Orient", „Arizona", „Helena",
„Cateli". Zo zit R. Elzer op een
kustvaartuig in de buurt van Frank-
rijk-Spanje, zwerft M. J. Tissing er
gens langs de kust van Engeland en
Van Duimen Krumpelman ]r. in het
Middellandse zeegebied.
De kunstschilder Jan van der Zee
deed zijn naam eer aan en zwierf vier
weken over de zee, aan boord van het
kustvaartuig „Frans-W", thuishoren
de te Groningen. De coaster ging met
een „extra lading" van de kunste
naar, mitsgaders diens echtgenote
naar Hamina in Finland, om hout te
laden voor Weymouth, aan de zuid
kust van Engeland. Vervolgens werd
naar Par gevaren, ook al aan de En
gelse zuidkust om klei te laden voor
Finland. Dezer dagen werd in Kiel-
Holtenau het kunstenaars-echtpaar
„gelost". Jan van der Zee keerde
oor de zevende achtereenvolgen
de keer gaat de bevolking van
het Noordlimburgse dorp Lot
tum het plaatselijke wandelpark
„de Kraaienhof" omtoveren in één
kleurrijk rozenbouquet. Dit geschiedt
op 16 en 23 juli. De daarvoor be
nodigde rozen ruim één miljoen
worden royaal beschikbaar gesteld
door de meer dan zestig rozen-
kwekers ter plaatse. De Lottumse
kwekers verhandelen, al meer dan
een eeuw lang. uitsluitend rozen
struiken. Een belangrijk produkt van
Noordlimburgse bodem, dat in grote
hoeveelheden (drie miljoen per jaar)
naar vele delen van de wereld, voor
namelijk Engeland, Amerika, Zwe
den en Canada, wordt geëxporteerd.
De rozen zelf gingen vroeger ver
loren. Dit bracht de leden van de
plaatselijke harmonie in 1920 op het
idee om bij gelegenheid van een be-
staansjubileum het hele dorp met
rozen te versieren. Bjj andere feesten
werd eenzelfde entourage toegepast.
Met zoveel succes, dat de gezamen
lijke rozenkwekers in 1954 het be
sluit namen om jaarlijks een speci
fiek rozenfeest te organiseren. Er
ontstond een aparte stichting, die de
beschikking kreeg over een frsai ge
legen park „de Kraaienhof". Nijvere
handen vormen hier op 15 en 22 juli
sprookjesfiguren van rode, gele en
witte rozen. Elk kunstig vervaardigd
bloemstuk wordt bij avond verlicht
en voorts zorgen de organisatoren,
met andere regeringen overleg is ge
pleegd, maar dat nog geen beslissing
is genomen.
onze Londense correspondent)
11 juli Sir Anthony
(Van
LONDEN,
Eden, die, na ruim vier jaar geleden
te zijn afgetreden als eerste minister,
eerst nu er in toe heeft gestemd zich
in de adelstand te laten verheffen,
heeft zijn nieuwe titel gekozen en zal
waarschijnlijk nog deze maand zitting
nemen in het Hogerhuis. Vanaf heden
zal hij Graaf van Avon heten (Earl
of Avon).
De gewoonte getrouw is aan Eden
eveneens de eerstvolgende lagere
adelsrang toegekend, die van burg
graaf. Zijn volledige titel of „stijl"
luidt nu: „Burggraaf Eden van royal
Leamington Spa, in het graafschap War
wick, en graaf van Avon". De latere ti
tel zal als eretitel worden gevoerd door
de zoon van de nieuwe graaf, die der
halve voortaan burggraaf Eden zal he^
ten, maar die geen adelsrechten ont
leent aan deze titel en onder meer
geen zetel kan bezetten in het Hoger
huis, zoals zijn vader. Leamington
Warwick was het parlementair kiesdis
trict, waarvoor de graaf van Avon ge
durende 33 jaar de zetel bezette in het
Lagerhuis.
tische reis" in Groningen terug. „Ik
heb wel voor een jaar werk en idee-
en opgedaan" vertelde hij ons. De
kunstenaar had veel waterverfschil
derijen gemaakt en een reeks van
tekeningen en schetsen, waaruit olie
verfstukken zullen worden gecreëerd.
Een selectie uit de werken, die ge
ïnspireerd zijn op deze KU(N)ST-
VAART zal in december geëxposeerd
worden in het Groninger museum. De
ze tentoonstelling zal daarna in ver
scheidene andere plaatsen te zien
zijn, o.a. in Leeuwarden en Delfzijl.
onder leiding van voorzitter Keiren,
nog voor gezellige zitjes, voor een
koele dronk, voor muziek en niet te
vergeten ook voor enige show en
dans.
e oude, middeleeuwse stad
Amersfoort, in het centrum
van het land, die zich twee
jaar geleden, bij de viering van
haar 700-jarig bestaan een reputatie
op het gebied van feestvieren heeft
verworven, waarop menige stad be
neden de Moerdijk jaloers zou kun
nen zijn, maakt zich opnieuw gereed
voor een luchthartig feest, een feest,
dat er op gericht zal zijn de banden
met België, dat door diverse omstan
digheden zeer nauwe contacten met
de stad Amersfoort onderhoudt, nog
strakker aan te halen dan reeds het
geval is.
Op de avond van de 20ste juli zal
de Belgische ambassadeur bij het Ne
derlandse hof namens zijn land aan
Amersfoort een reusachtige kei aan
bieden, die het begin zal vormen van
een bijzondere keienverzameling, die
van wetenschappelijke betekenis zal
kunnen worden. Het feit, dat zich bin
nen de muren van Amersfoort de
Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek bevindt, het feit ook,
dat de keistad Amersfoort op deze wij
ze tot een kei-(én)-stad zich zal kun
nen ontwikkelen, zijn voor dit alles
de directe aanleiding geweest. Maar
éér zich door Amersfoorts straten de
bonte, in de inmiddels beroemd ge
worden historische kostuums gesto
ken optocht zal bewegen om voor de
ambassadeur te defileren, zal zich in
de oude binnenstad van Amersfoort
nog iets anders afspelen.
In de middaguren van die 20ste
ju,: waarop het feest „Amersfoort
ontvangt België officieel een aanvang
neemt, zal de Amersfoortse binnen
stad voor alle verkeer worden afge
sloten. Vijfhonderd Amersfoortse kin
deren zullen in de drie voornaamste
winkelstraten het rijk alleen krijgen
om daar met kwast en watervaste
verf collectief de straatversiering te
verzorgen, die het produkt zal zijn
hunner collectieve vrije expressie.
Op enorm grote vezelplaten zullen zij
die middag decoratieve voorstellingen
schilderen, voorstellingen die vervol
gens op een onderlinge afstand van
dertig meter langs de trottoirband
zullen worden opgehangen. De ver
siering van de Amersfoortse city zal
nu eens iiiet de traditionele verlichting
of iets dergelijks zijn doch het kleur
rijke produkt van de rijke kinderfan
tasie.
Misschien zal straks de heks van
Hans en Grietje op de hoek van een
grachtje prijken en zal Sneeuwwitje
met haar zeven dwergen daar bij een
gerestaureerd geveltje staan. Of zal
net de ridder St. Joris zijn die de
draak verslaat? Dergelijke kinder
schilderingen waren twee jaar gele
den te zien op de belangwekkende
tentoonstelling „De jeugd ziet Amers
foort", die ter gelegenheid van het
eeuwfeest in het tentoonstellingsge
bouw „Zonnehof" was ingericht. Dit
maal zullen op „Zonnehof" Belgische
kunstenaars exposeren in het kader
van het gemeenschappelijke Amers-
foorts-Belgische feest.
In de Grote K. ."k te Zwolle wordt
in juli en augustus elke vrijdag
een zogenaamd marktconcert ge
geven. Het befaamde Schnitger-
orgel wordt dan tussen half een en
een uur bespeeld door gewestelijke
organisten, die muziek ter verpozing
ten gehore brengen voor bezoekers
van de vrijdagsmarkt, die mensen uit
de verre omgeving naar Zwolle trekt,
voor toeristen en toevallige voorbij
gangers. De kerk is daartoe de hele
vrijdagochtend open, zodat men haar
rustig kan bezichtigen om daarna te
luisteren naar orgelwerken van uit
eenlopend karakter.
De reeks marktconcerten is vorige
week geopend door Marjan Verrips
uit Meppel, die voornamelijk lichte
Franse werken ten gehore bracht. Eind
augustus wordt de reeks besloten door
haar echtgenoot, de organist Nico Ver
rips, die een zeer gevarieerd program
ma zal uitvoeren.
(Van onze correspondent
in Bonn)
AKEN Prof. dr. Zie-
linski, rector van het in
stituut voor pedagogie aan
de technische hogeschool
in Aken, heeft de West-
duitse vaders een slecht
rapport gegeven. Zij zijn
de clowns van de maat
schappij en de dienstmeis
jes van hun gezinnen ge
worden, meent prof. Zie-
linski, die kennelijk niet
gelooft dat de vaders
pronkstukken zijn zoals
ze in Westduitse films
worden afgebeeld. Prof.
Zielinski i, het blijkbaar
veel meer eens met de
Duitse dichter Wilhelm
Busch, die eens heeft ge
schreven: „Vater werden
isi nicht schwer, vater
=ein dagegen sehr".
Het gezag van de West
duitse vaders maar wat
prof. Zielinski in zijn cau
serie over de verhoudin
gen in het gezin opmerk
te geldt natuurlijk niet
voor Nederlandse vaders
en zeker niet voor onze
lezersis sterk ge
daald. Al hun eerzucht en
hun energie worden in het
beroep verbruikt Als ze
's avonds van hun werk
komen zijn ze te moe om
zich nog veel met de op
voeding van de kinderen
te bemoeien. Het gevolg
is, dat de vaders zi. thuis
door vrouw en kinderen
eindeloos laten comman
deren („auf dem Kopf
herumtanzen", zoals men
hier zo aardig zegt-.
In opvoedingszaken zijn
de vaders te laks en fan.
tasieloos geworden. Zij
maken er zich met een
hoog huishoudbudget voor
de vrouw en zakgeld
voor de kinderen maar al
te vaak van af. Daarin
ligt vaders deel van de
schuld aan het verlies van
zijn autoriteit in het ge
zin, dat hem veelvuldig
degradeert tot Je status
van de bordenwasser der
familie. Borden wassen
mag hij altijd, aldus prof.
Zielinski. Het gezin vindt
niet, dat hem dat schaadt.
En zo staat papa met een
schort voor in de keuken
terwijl mama en de kin
deren (voor zover zij niet
naar de een of andere
„partij" zijn) bij het tele
visietoestel zitten.
Alleen vader zelf kan
zijn gezag heroveren, door
namelijk gemakzucht,
traagheid, vermoeidheid
en uitputting uit zijn huis
en zijn gezin te verdrij
ven. De wet kan hem
daarbij niet helpen. Zij
voerde de gelijkberechti
ging van de Westduitse
vrouw in. Misschien ware
het wenselijk ook eens te
denken aan de gelijkbe
rechtiging van de man, al
dus prof. Zielinski.
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse Bondsrepubliek wil
graag helpen. Tijdens een soortgelijke
crisis, die zich in 1960 in de oostzone
van Duitsland voordeed, bood Bonn
aan levensmiddelen te sturen. De
„regering" in Oost-Berlijn weigerde dit
aanbod. Motief: de berichten over de
tekorten aan levensmiddelen waren
door de „oorlogshitsers" in Bonn sterk
overdreven. Men kon zichzelf wel red
den. Een tweede aanbod in deze vorm
wit Bonn dus niet doen, uit vrees dat
het opnieuw zal worden afgewezen. De
Bondsrepubliek wil nu op grond van
een krediet voor 50 miljoen mark aan
boter, vlees, granen en melk aan
Oost-Duitsland leveren. Hierover zijn
in Oost-Berlijn reeds besprekingen be
gonnen tussen de West- en Oostduitse
instanties waaronder de interzonale
handel ressorteert.
Voorts wil Bonn de bevolking van
de Bondsrepubliek opwekken om
levensmiddelenpakketten te zenden
,aan de landgenoten in Oost-Duitsland.
Ook hier is het de vraag, of Pankov
een dergelijke hulpaktie zal toelaten,
omdat het daarmee het bestaan van
een verzorgingscrisis openlijk zou er
kennen. Bovendien wil men in Bonn
dan garanties hebben, dat de levens
middelenpakketten in handen van de
geadresseerden komen en niet belan
den in de opslagplaatsen van de staat
van waaruit zij eventueel zullen wor
den doorverkocht. Het Rode Kruis
zou hierbij eventueel kunnen helpen.
Dit is de situatie in een schjjn-
staat waarvar de ieiders er over
opscheppen, dat hun produktie „voor
tiet einde van 1961" die van de
Bondsrepubliek zal overvleugelen,
iij hebben zelfs aangeboden West-
Berlijn van levensmiddelen te voor
zien, opdat die niet allemaal per
trein, langs de weg en via de binnen
wateren uit het westen behoefden te
worden aangevoerd. Dit is de situa
tie in een schijnstaat, die nog vóór
het einde van dit jaar Khroesjtsjevs
partner wil worden in een separaat
„vredesverdrag" en die aanspraak
maakt op het westelijke, vrije en
zo welverzorgde deel van de voor
malige rijkshoofdstad Berlijn.
n de verzorgingscrisis wreekt zich
de nationalisatiepolitiek van de
communistische machthebbers, die
in 1960 de Oostduitse boeren hun
bezit ontnamen en hen tot ambtenaren
van de staat degradeerden Daardoor
verloren de boeren iedere lust om hun
bedrijven te leiden zoals dat voor een
goede verzorging van de bevolking met
levensmiddelen noodzakelijk is. Onder
bet staatstoezicht werd de agrarische
produktie niet groter, maar veel klei
ner, omdat de boeren geen stimulans
meer hebben om hard te werken.
Bovendien hebben vele Oostduitse boe
ren land en hofstede, die toch niet
meer hun bezit waren, in de steek
gelaten en zijn naar West-Duitsland ge
vlucht.
Ook arbeiders, die niet genoeg te
eten krijgen, werken niet hard. De
door de staat gestelde produktienor-
men worden bij lange na niet „ge
haald". Vele Oostduitse arbeiders ver
dragen deze toestand niet langer en
verlaten de Oostzone. Nog elke week
komen tussen de drieduizend en vier
duizend Oost-Duitsers naar de Bonds
republiek. Velen van hen zijn vak
arbeiders, die er zeker van zijn dat
zij in West-Duitsland behoorlijk te eten
kunnen krijgen, werk kunnen vinden,
niet onder druk van produktie-normen
staan, meer verdienen en hun loon
bovendien nog kunnen besteden zoals
hun dat zelf goeddunkt. Een van de
gevolgen hiervan is, dat de regering
m Pankov overweegt de pensioenge
rechtigde leeftijd met vijf jaar tot het
70e jaar te verhogen. Bovendien zijn
vrijwel alle vrouwen in Oost-Duitsland
onder dwang in het produktieproces
opgenomen. Dit schaadt het gezins
leven.
De ene crisis grijpt in de andere
en de mogelijkheid van een nieuwe
politieke explosie, een herhaling van
de 17e juni 1953, is geenszins uitgeslo
ten. In verschillende fabrieken in Oost-
Duitsland is het reeds tot onrust en
ongeregeldheden gekomen, die voor de
Russische ambassade in Oost-Berlijn
aanleiding waren Ulbricht en zün vol
gelingen te waarschuwen. Dit is de
realiteit in communistisch Oost-Duits
land. Deze realiteit is tevens het
motief voor de kunstmatige „crisis"
rond West-Berlijn. Het voorstel tussen
de daar heersende welstand en de nood
in Oost-Berlijn en het overige deel var
de communistische zone is dan ook t
te schril.
