Damrak moest deze week fikse veer laten HET IS BIJNA ZO VER m PAUL VLAANDEREN Het Q 40 mysterie Noordatlantische luchtroute vertoont enige verbetering ZATERDAG-PUZZLE TUINIER MET MEER PLEZIER SCHEEPVAARTBERICHTEN Oude Joodse melodieën in jonge staat Israël D I Aandelenrendement tot boven de vier procent gestegen DE BEURSWEEK Hijskraan zakt in elkaar: een dode Joachim Stutschewsky in Nederland Waterhoogten H onderdduizendste op NuBreda Qk Klimplanten Fotografeer in uw tuin ZATERDAG 15 JULI 1961 PAGINA 10 (Door B. J. Caljaard, tuinarchitect B.N.T.) 4z Culturele prijzen van Drente AMSTERDAM, 15 juli Men mag over de waarde van indexcijfers als in dicator voor het koersverloop van me ning verschillen. Wanneer de indices zoals deze week een zo forse daling te zien geven, dan mag men aannemen, dat de koersen over de gehele linie een flinke veer hebben moeten laten. Het indexcijfer voor internationale waarden liep de afgelopen week terug van 574.18 tot 547.42 en kwam daarmee bijna 130 punten onder het hoogste cijfer van het Jaar op 11 april. Het cijfer voor de in dustriefondsen viel van 387.03 tot 363.23. Vergelijkt men de koerslijst van giste ren mét «lie van de vorige week vrij dag dan komt men vrijwel geen fonds tegen dat een avance van enig belang heeft weten te boeken. De politieke situatie en vooral Ber lijn heeft een rol gespeeld. Wall Street heeft er reden tot terughoudendheid in gevonden, wat zijn weerslag op het Dam rak vond. De economische toestand in iiiiiiiiiiiiiiirumiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiii iiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Engeland ziet er vrij somber uit. Het Engelse pond staat zwak en elen er zijn maatregelen aangekondigd. Welke? Er wordt gesproken over devaluatie. Of dat de remedie is blijft voor velen een vraagteken. Dat Londen voor het Beurs plein geen stimulans kon bieden is be grijpelijk. Ook bankaandelen en scheepvaart waarden hebben het deze week af laten weten. Koersverliezen alom dus deze week. Alleen een Zwitsal wist 9 punten hoger te komen op 489, Bataafse Aanneming Mfl. 10 op 375 en Ver. Nederland Kleer makerijen 5 punten op parikoers. Het Zuid-Afrikaans Handelshuis sloot een kleine 4 punten hoger af en Rijnstaal was ondanks de fraaie jaarcijfers niet eens één punt beter. En daar bleef het wat de winstkant betreft bij. De min kant geeft mutaties in een heel andere orde van grootte te zien. Van de inter nationale fondsen staan de Hoogovens wat koersverlies betreft wel aan de top. Het fonds sloot de week ruim 55 pun ten lager af. Unilever Philips en AKU waren 33-35 punten in reactie. Ook in de rubriek handel industrie en diversen vielen rake klappen. Ver liezen van 30 punten en meer werden voor een twintigtal fondsen genoteerd: 14/7 Alg. Norit —50 750 Berkel Patent —40 310 Bols —66 706 Bührmann —35 640 Erdal 55 850 Ford —35 685 Geveke —45 774 Gist en Spiritus —48 391 Grasso —43 320 v. d. Heem —32 328 Indola 59 641 Kemo —43 648 Ketjen 55 525 Kon. Zout —90 1080 Müller —40 500 Ned. Kabel —50 575 Rommenhöller —40 650 RD.M. —43 512 Scholten —50 920 Wyers —33 450 Zwanenberg —44 1050 Dan zijn er nog talrijke verliezen tus sen de 20 en 30 punten. Zoals voor Al- bert Heijn, Amstel Brouwerij, Automo bielindustrie Rotterdam, Drukkerij De Boer, Brederode, Enthoven, Excelsior, Van der Grinten Hazemeijer, Meelfa brieken, Nijverdal ten Cate, Utrechtse Asphalt A en Vredestein. De koersver liezen onder de 20 punten waren legio. De activiteit ter beurze was gering. Ook al doordat het buitenland ver stek liet gaan. In aandelen ging er voor niet meer dan 11 miljoen (no minaal) om tegen ruim 14 miljoen in de voorafgaande week, waar ook niet van gezegd kon worden dat de affai re een forse omvang had aangeno men. Niet al te grote verkopen in een vrije lege markt leiden, zeker wan neer het buitenland niet in de markt is, al gauw tot forse koersverliezen. Ten opzichte van de eerste beursdag van het jaar hebben bij de internationale fondsen vooral A.K.Ü. en Philips een forse daling te zien gegeven. Voor AKU laat het koersverlies in percentages bij een koers van 390 zich op 20.9 becij feren. Voor Philips geldt bij een koers van 968 een daling van 18 pet. Voor Unilever is het verlies net één proeent en voor Koninklijke circa 7V« procent. Hoogovens, waarvan naar ter beur ze verluidt tegen het einde van deze maand de cijfers over het eerste half jaar te verwachten zijn, maakt een gun stige uitzondering. Voor de certificaten valt ten opzichte van begin januari een stijging van rond 20 procent waar te ne men. De koersteruggang die zich in het tweede kwartaal na de forse gtijging In het eerste heeft gemanifesteerd, heeft het gemiddelde aandelenrende ment voor Nederlandse aandelen doen stijgen. Het cijfer, dat de Rotterdam- sehe Bank aan het eind van ieder kwar taal voor berekent komt per eind jnni uit op 4,1 pet., waarmee het niveau van september 1960 werd bereikt. Aan het einde van het eerste kwartaal 1961 werd nog een gemiddelde van 3,7 pet. becijferd. Een laagterecord sedert de bank medio 1948 een aanvang maakte met de puhlikatie van de gemiddelde rendementen. Sinds eind 1956 was het verloop van het rendementspercentage voor Nederlandse aandelen steeds per ultimo december 5,8, 7,9, 5,9, 4,2 en 4,2. Aan het eind van het eerste kwartaal 1961 gold dus 3,7 en per eind juni 4,1. Wanneer men de A.N.P.-C.B.S. indices van 14 juli naast die van 29 juni plaatst, blijkt dat de koersen een verdere da ling te zien geven. 29/6 14/7 547 363 181 224 160 398 Internationals 558 Industrie 371 Scheepvaart 184 Banken 232 Handel 161 Algemeen 406 Het gemiddelde rendement -zal nu dichter bij de 4.2 dan bij de 4,1 pet. liggen. Op de huidige koers komt rende ment van Koninklijke Olie (niet gere kend de agio-uitkering) uit op ongeveer 4,5 procent. DEN HAAG, 15 juli Konstanz 424 2, Rheinfelden 325 +13. Ottenheim 397 onv. Straatsburg 342 +12. Maxau 521 +34. Plochingen 129 —1, Mannheim 349 +18, Steinbach 166 +23, Mainz 330 +5, Bingen 229 +1, Kaub 252 1, Trier 134 +10, Ko blenz 245 5, Keulen 222 +3, Ruhrort 416 +6, Lobith 1023 3, Nijmegen 809 +1, Arnhem 836 -*-2. Eefde IJssel 375 +3, Deven ter 277 +6. Monsin 5540 onv. Visé 4943 22, Borgharen 3830 +29. Belfeld 1110 +12, Grave beneden de sluis 510 2. De minste gepeilde diepten tn de vaargeul, heden vermeld op de waarschuwingsborden, zijn in centimeters: HeveadorpA'dam Rijn kanaal 245, A'dam Rijnkanaal—Lekkanaal 250. IJsselkopDoesburg 255. Toegelaten grootste diepgang van Millinger. tot St. Andries 390 cm. De scheepvaart op de Waal boven Nijmegen is in de komende nr-ht niet gestremd. Per bedrijfstak bezien geven de han delsondernemingen het hoogste rende ment. Het kan per medio 1961 op 5,5 (uit. maart 4,8) berekend worden. De scheepsbouw volgt op de voet met 5,4 pet. (5,1) en de houthandel mt 5,2 (4,5). Alle overige branches tonen een cijfer, dat onder de vijf ligt: petrojeumindustrie met 4,9 (4), vemen met 4,8 (4,3), aan- nemings- en bouwbedrijven met 4,6 (4,2) diversen met 4.4 (3,8) en banken me taal en scheepvaart allen met 4,2 (resp. 4.2, 3,5 en 4). In de overige be drijfstakken ligt het rendement onder de 4. Het laagst staan de bierbrouwe rijen met 2,9 (2,7) en chemische indu strieën met 2,3 (2,1) pet. Het laatste begrijpelijk. Chemische fondsen worden als groeifonds per excellence beschouwd! Deze week (1014 juli 1961) laagste hoogste koers versch. koers koers t.o.v. 7 juli 99% - 95% A 101% 3% Inv.crt.N 99% 3%%Stafl. '47 95 4%%Ned. 1960 101% 6% Won bw '57 110% A'dam Rubb 108 H V.A 125 A.K.U 390 Ver Dell Mijen 140.50 Van Gelder Z 365 Hoogovens 943 Müller Co 500% Ned. Kabelf 575 Philips 965 Unilever 735 Wilt Fnenro 262% Kon Petr 115.— K.LJ4 78.— Hol! -Am Lijn 153% K.N.S.M 184 Van Ommeren 325 N Srheepv U 152 Omzetten (nominaal)vorige week Aan- elden 14,2: Obligaties 17,1: Cert. v. Amelk aandelen 2.837. Deze week (voorl.) Aande len 11,0; Obligaties 14,2; Cert. van Amerik. aandelen 3.233. 100 96 A 101% 110% 413 149.80 387 988 526 610 1003 774 279 117.30 80.— 163% 191 343 162 110% - A 110% 2% 127% 1% 390% —34% 140.50 14.- 365 —23 949 —55% 500 V* —39% 575 —50 968% —33% 737 —35 263 —16% 115.10 —3.75 78.4.50 153% 9% 184% 7% 325 —20 153% -10« ALBLASSERDAM, 15 juli Tenge volge van een te zware belasting is gis teren op de scheepswerf „De Noord" alhier een hulphijskraan in elkaar ge zakt. Dit ongeluk heeft aan de 48-jari- ge H. Barendrecht het leven gekost. B. die zelf de kraan bediende, wilde drie ijzeren platen die samen ongeveer vier ton wogen, in één keer verplaat sen; de kraan kon echter niet meer dan twee en een halve ton hijsen. De kraan met toebehoren zakte in elkaar. Het bedieningshuisje, waarin B. zijn werk verrichtte en dat zich ongeveer drie meter boven de grond bevond, werd in de grond gedrukt. B. werd, na dat hij uit de staalmassa was bevrijd, naar een ziekenhuis vervoerd. Daar is hij later overleden. SLUISKIL Op een cokesfabriek alhier is gisteren de 53-jarige arbeider Bisschop uit Grauw door vallend ge steente uit een cementbak getroffen. In zorgwekkende toestand werd hij naar het plaatselijke ziekenhuis overgebracht, waar hij is overleden. Het slachtoffer was gehuwd en had vijf kinderen. 95 BREDA, 15 juli De stichtingsvoor zitter van de nationale manifestatie voor vrijetijdsbesteding „Nu Breda 1961" heeft gisteravond de honderdduizendste bezoeker verwelkomd. Het was mej. Janssens uit Tilburg; het stichtingsbe stuur overlaadde haar met geschenken. Zij was in gezelschap van de heer Schmelzer uit Rijswijk, dit de vijf ne gens vol maakte en ook in de hulde deelde. UTRECHT, 15 juli Kardinaal Al- frink heeft met ingang van 21 juli be noemd tot kapelaan te Utrecht (O. L. Vr. v. Goede Raad) de weleerwaarde heer Th. A. Sips, en tot kapelaan te Deventer (H. Hart van Jezus) de wel eerwaarde heer G. J. Hendriks, thans kapelaan te Arnhem. EwSCH Het is bijna vakantie, grote vakantie. Nu nog mooi weer en iedereen is ge lukkig. De oplossing van de vorige prijs vraag was: Horizontaal: 2. schroef, 6. kegel, 9. tol, 10. uur, 11. motor, 14. drempel. Vertikaal: 1. kostuum, 3. ree, 4. ede, 5. sloot, 6. kater, 7. geluk, 9. leerdam, 5. sloot, 6. kater, 7. geluk, 9. leer dam, 12. oor, 13. olm. De prijswinnaars zijn: Wies van Oijen, Delftlaan 109, Haar lem; Frans Goedhart, J. Kostelijklaan 7, Velsen-Zuid; Ton Prins, Thorbecke- laan 29, Heemstede. Nieuwe inzendingen per briefkaart aan de redactie van dit blad. Naam van je krant vermelden. In linkerboven hoek schrijven „Kinderprijsvraag". BEHANDELT BLACKI E.MAAK ENKELE) MAAR ZE '5 'GEVAARLOK.Zt KAM 0N5 allemaal ver raden. ine moeten HAAR m CNSCHADEL'JK MAKEN. ZE 15 OE VR0UM VAN PAUL VLAANDEREN IK ZEKER OPKNAPPEN, MR. PENNANT, IK LAAT ME NIET MIN6EN TOT EEN CVERULD BESLUIT. LONDEN, 15 juli Volgens de lucht vaartcorrespondent van de Financial Times zijn er de laatste tijd tekenen van verbetering in de groei van het verkeer op de noordatlantische lucht vaartroute. De luchtvaartmaatschap pijen zouden als gevolg daarvan wat optimistischer beginnen te worden. Een hausse in het transatlantische luchtver keer is waarschijnlijk niet te verwach ten, maar er zullen in ieder geval meer passagiers op deze route worden vervoerd dan verleden jaar. Wel zullen de luchtvaartmaatschappijen voor hun aandeel in dit verkeer moeten vech ten en ook zal het passagiersvervoer nog ver onder de belangrijk uitgebreide capaciteit blijven. De zaak is, dat de Amerikaanse vakantieganger, de steun pilaar van het zomerverkeer op de noordatlantische luchtvaartroute, dit jaar veel later met vakantie gaat. Wat president Kennedy eerder dit dit jaar heeft gezegd over het devie- zentekort van de Verenigde Staten en ongerustheid over de politieke toestand in Europa schijnen vele Amerikaanse vakantiegangers ervan te hebben weer houden naar Europa te gaan en hen er toe te hebben gebracht hetzij in het geheel niet op reis te gaan, hetzij hun vakantie elders door te brengen. Het gevolg hiervan was tot dusverre, dat het groeitempo van het verkeer op de noordatlantische route werd vermin derd. Terwijl aan de andere kant door de ingebruikneming van grote straal vliegtuigen en het verschijnen van nieuwe maatschappijen op deze route de vervoerscapaciteit voor passagiers ongeveer vijftig procent groter is ge worden dan in de zomer van het vori ge jaar, is hierdoor de gemiddelde be zetting van de vliegtuigen tot dusverre veel lager dan verleden jaar. In een re presentatieve week van juni bijvoor beeld waren op de noordatlantische rou te in totaal ruim 87.000 plaatsen be schikbaar, waarvan er echter slechts ongeveer 45.000 werden gebruikt of on geveer 51 procent. In de overeenkom stige week van het vorige jaar waren er ruim 60.000 plaatsen beschikbaar, waarvan er bijna 43.000 (circa 71 pet) werden gebruikt. De situatie schijnt nu beter te wor den. Blijkens bericht uit de Verenigde Staten nemen de aanvragen voor pas poorten steeds een bruikbare baro meter voor luchtverkeer op de Noord atlantische route dit jaar later toe dan gewoonlijk. Op de grond van de tot 21 juni jl. ingediende aanvragen wordt nu voorspeld, dat het aantal Ameri kaanse reizigers naar Europa in de eerste acht maanden van 1961 660.000 zal zijn of ongeveer even veel als ver leden jaar. Een maand geleden bedroeg de raming voor de eerste zeven maan den 558.000 of 16.000 minder dan verle den jaar. Het Amerikaanse paspoortenbureau schat, dat in juli ongeveer 152.000 Amerikanen Europa zullen bezoeken of acht procent meer dan in juli 1960. Voor augustus a.s. is de raming 91.000 of vier procent meer dan in augustus 1960. Het bureau meldde voor mei jl een record aantal aanvragen van 119.821, hetgeen doet verwachten, dat de grootste drukte in het Noordatlan tische luchtverkeer in juli zal plaats vinden, met een staart in augustus. Het vraagstuk van de veel te grote capaciteit beperkt zich niet tot de Noordatlantische route. In Europa heb ben vele maatschappijen hun capaci teit uitgebreid door de ingebruikneming van grotere en snellere vliegtuigen. Het verkeer in Europa blijft zich uit breiden, maar de capaciteit overtreft ook hier nog steeds het verkeer aan zienlijk. KLIMPLANTEN fc muurspij kers Houten rek Zelfhechtende wingerd. Niet direct %jr aanbinden. Rankende bosrand BEVESTIGING VAN KLIM PLANTEN niet zo... maar zo! Voet vandematis beschermen. Clematis Duitse pijp Kamperfoelie Bij de klimplanten vinden we soorten, die zich zei aan de muur of het latwerk hechten met hechtwor tels, zoals klimop en wingerd; met ranken, zoals de bosrank, en die zich om de takken winden, zoals de kamperfoelie en de blauwe regen. Andere planten moeten we helpen, het zijn leiplanten, zoals de klim op en de vuurdoorn. De klimplanten worden bevestigd aan gaas, dat or latten wordt gespijkerd die vast zijn gemaakt in de muur. Ook kan men een houten rek van latten ma ken, dat wordt geolied of geschilderd. Bevestigt men klimplanten tegen een muur die van tijd tot tijd moet worden geschilderd of gepleisterd, dan moet men zorgen dat het plantenrek gemakkelijk kan worden weggenomen door het met schroeven te bevestigen. Klimplanten met slechts enkele ranken kunnen ook met stalen muurspijkers worden vastgemaakt. Bindt de klimplanten na het planten niet te snel aan, ze zakken de eerste dagen nog wat na in de grond en dan zou de plant zich „ophangen". Bij het aanbinden wordt het touw of de raffia eerst om de spijker, het gaas of het latwerk vastgemaakt en ver volgens met een wijde lus om de tak geknoopt. Sommige klimplanten groeien zo snel en dicht, dat ze het huis overwoekeren, dit zijn vooral de wingerd, klimop en bruidsluier. Plant daarom deze klimmers alleen, wanneer er voldoende ruimte beschikbaar is. De meest bekende bloeiende klimplant is wel de iematis of bosrank, denkt u er om, dat deze plant de brandende zon slecht verdraagt. Vooral aan de voet moet de clematis schaduw hebben, we planten daaróm een klein struikje aan de voet. Een andere decoratieve plant is de duitse pijp, met grote blade ren en pijpvormige bloemen. Evenals de bekende, geurende kamperfoelie stelt hij wat schaduw op prijs. Menig plantenliefhebber is min of meer bedreven met het fototoestel en zal proberen iets vast te leg gen van de tuin. Nu laten planten zich moeilijk foto graferen en vooral niet-bloeiende struiken worden niet veel meer dan wat gewriemel op de foto. Beperk u daarom tot enkele decoratieve planten of bloemen, die het beter zullen doen. Hoe minder er eigenlijk van zo'n bloemplant op t^e foto staat, hoe beter! Kunt u niet voldoende dichtbij komen met uw toe stel, neem dan een scherpe foto van een paar bloemen en bekijk dan op een afdrukje, welk deel van de foto kan worden vergroot. Zorg voor een rustige achtergrond: een witte of zacht-gekleurde doek is daar heel goed voor te ge bruiken of u laat de bloem tegen de hemel afsteken, door laag te fotograferen. Pas ook op voor onscherpte omdat de plant door de wind kan worden bewogen. Wanneer de zon u in de steek laat, gebruik dan het flitsapparaat. Neemt u een foto van dichtbij, dan kan een geringe afwijking in de instelling hinderlijke onscherpte ver oorzaken; meet dus steeds nauwkeurig de afstand tussen camera en plant. Enige onscherpte in de ach tergrond is niet altijd te vermijden, maar dat behoeft in het geheel niet hinderlijk te zijn. Kleurenfotografie en bloemen horen bij elkaar, maar ook hier geldt: weinig, doch goed gekozen 'deuren geven de beste foto's. FOTOGRAFEERttnjV^UW^^ niet zo.... maar zo! WEINIG OP DE FOTO Door vergroten wordt de foto beter, Zorg voor goede achtergrond. Nauwkeurig afstand meten. HORIZONTAAL: 2. Waar andere zee lieden figuren dra gen toont hij ons zijn afkomst. 6. Een kreupel deel van het hoofd kan men drinken. 8. Een jon gen die bij de toe spraak stond toon de duidelijk zijn verering. 9. U moet een Italiaanse plaats ingaan om hem te gen te komen. 11. Dit woord schenken wij U. 13. Voor moe der blijft het nog een bedrag. 16. Als U het lef hebt, schrijft U het hier neer. 17. Door dit kledingstuk achter een boom te leggen en het achterste deel er af te halen, blijkt het een verre Noordeling te zijn, die dit draagt 19. Pa vond een stuk leer achter de drinkbeker. 20. De uitgave kwam deze keer niet uit de beurs. 22. Lena bleek op de TT aanleg te bezitten. 25. Het lijkt erop alsof de doelverdediger een bepaalde stof pre fereert. 26. Maak de stroom wat langer en U zit aan het strand. 27. Wie een ander's dame wil schaken, kan aan dit Btuk advies vragen. VERTIKAAL: 1. Vriendelijk kunnen wij dit niet noemen, integendeel. 2. Een Fransman zou U van de weg af jagen. 3. Als U lof in bed doet, maakt dit U zeer vermaard. 4. Met enige air zette At het pauselijk hoofddeksel op. 5. Lijken de Engelse politici op vruchten? 7. Mijn adellijke heer blijkt in Frankrijk een geestelijke te zijn. 8. Ook een dief blijkt een en andere goed te unnen regelen. 10. Uiteindelijk is er durf voor nodig óm onderworpen nederigheid te tonen. 12. Als U zo gehuisvest bent, dan dient U zich rustig te gedragen. 14. Zodra deze sprookjesfiguur een heilige ontmoet, wordt dit gevierd. 15. Toen het net werd opgehaald, bleek dat er een omgekeerd kledingstuk in zat. 18. Dit krijgt U pas, zodra U de hele krypto hebt opgelost. 20. Het gekke is, dat de vrucht groter is dan de boom waaraan ze groeit. 21. Een koe die U in het bos kunt tegenkomen, zette de ingenieur een pin op het hoofd. 23. Op de boterham smaakt dit inwen dige orgaan wel, maar dan alleen als het van een dier afkomstig is. 24. Zou dit de kleur van de aarde zijn? Oplossingen op briefkaar in te zenden tot en met 22 juli aan ,,'t Kasteel van Aemstel", afd. prijsraadsel, N.Z. Voor burgwal 65, Amsterdam, met vermel ding: ouder of jonger dan 18 jaar. Oplossing 1 juli 1 storm - 2 otter - 3 baron 4 draak 5 malta - 6 gemis 7 gamel - 8 komma 9 eloge - 10 steek - 11 snoek - 12 tante - mens rest neus keet aalt stip leva - ante ergo kast kode edam - slaap tenor - salto - tiara tango pater adder - eland onzin - totem - engel moker De beroepen zijn: Straatventer en Politieagent. De prijswinnaars zijn: Mej. F. v. Brug gen, Rijksstraatw. 85, DUIVENDRECHT; Mej. A. de Vos, Rollandstraat 14, HAAR LEM; Mej. F. Adelaar, Amaliastraat 101, AMSTERDAM. DEN HAAG, 1'5 juli De koningin heeft per 1 'augustus tot haar adjudant tevens sous-chef van haar militaire huis benoemd luitenant-generaal-vlie- ger H. Schaper. DEN HAAG, 15 juli Bij K.B. is de heer J. J. Feddema te Ferwerd (Fr.), voorzitter van de afdeling Fries land van de maatschappij voor dierge neeskunde, benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Alamak 14 te Djibouti. Alchiba 13 te Karachi. Aigorab 13 120 m ztw Recife Ameland 13 te Antwerpen. Arkeldijk 13 780 m w Lands End n. Le Havre. Area 13 v. Suez n. Aden. Asterope 13 380 m zzw Cape Race n. Nederland. Axeldijk 13 380 m no Ber muda n. Havana. Aigorab 12 v. Salvador n. Las Palmas. Aikaid 12 45 m z van New Foundland n. Montreal. Alnati 13 te Antwerpen. Annenkerk 13 te Mombasa. Batjan 12 950 m nnw Pit- cairn eil. n. Auckland. Banda 13 350 m w Malta n. Malta. Bovenkerk 13 v. Manila n. Singapore. Caitex The Hague 13 145 m nw Muscat n. Port Said. Camphuys 13 v. Penang n. Rangoon. Caitex Pernis 12 v. Louren- co n. Beira. Carrillo 12 v. New Orleans n. Pto Cortes. Cartago 12 v. Los Angeles n. Armuelles. Delft 13 te Willemstad. Diemerdijk 12 360 m nno Haiti n. Cristobal. Dalerdijk 13 630 m w Finisterre n. Antwerpen. Diemerdijk 13 in de Wind ward Passage n. Cristobal. Esso Nederland 12 500 m w Flores n. Hamburg. Esso Nederland 13 230 m nw Flores n. Hamburg. Garoet 14 te Beira. Geertje Buisman 14 te Karavostasi. Gaasterland 12 te Santos. Gabonkust 13 te Hamburg. Graveland 12 v. Rlo de Janeiro n. Angradosreis. Hecuba 13 te San Juan. Hydra 13 te Jeremie. Khasiella 13 te Curasao. Koratia 13 v. Punta Cardon n. Perthabay. Helena 13 te St. Kitts. Jacht Verolme 13 v. Las Alina n. Cristobal. Kalydon 13 800 m wzw Azoren n. Pauillac. Korenia 13 325 m w Adelaide n. Esperance. Keizerswaard 13 v. Rouen n. Rotterdam. Kryptos 13 66 m no Oran n. Turku. Leto 12 v. Londen n. Leith. Maashaven 13 115 m ozo Madeira n. Rotterdam. Mitra 13 210 m nw Curasao n. Curasao. Mitra 14 te Curasao. Nestor 12 te Lattakia. Naess Tiger 13 400 m wzw Lands Énd n. Kopenhagen. Nanusa 13 te Monrovia. Nederebro 12 v. Bangkok n. Hongkong. Oranje 13 te Suez. Oranjefontein 13 400 m nno Las Palmas n. South ampton. Ossendrecht p. 13 Straat Gibraltar n. Bagnoli. Prinses Irene 13 660 m wnw Scillys n. Montreal. Pygmalion 13 50 m z Lands End n. Ciudad Trujillo. Prins Maurits 13 te Mon treal. Rotterdam 12 v. Southamp ton n. New York. Schelpwijk 13 v. Singapore n. Hongkong. Senegalkust 14 te Douala. iong- Statue of Liberty 13 40 m nw St. Helena n. Phila delphia. Stentor 13 te Elbe n. Hamburg. Schielloyd 12 1500 m o Marquasas n. Papeete. Slamat 13 te Hamburg. Solon 13 te Curasao. Stad Utrecht 12 69 m n Fernando Noronha n. St. Vincent. Straat Clarence 13 te Von- port. Straat Soenda 12 v. Sydney n. Auckland. Steenwijk 12 950 m no Honolulu n. Hiirohata. Tamara 13 360 m zo Mena n. Aden. Tegelberg 14 te Cape Town. Tjinegara 13 te Manilla. Tegelberg 12 500 m w Cape Town n. Cap Town. Telamon 13 v. Dominica n. Bermuda. Tjitarum 12 4 m o North Cape n. New Plymouth. Van Heemkerck 13 480 m otn Durban n. Kaaptad. Van Linschoten 13 v. Hi kong n. Kobe. Viana 13 405 m ozo Rasal- hadd n. Bahrein. Waterman 13 v. Las Palmas n. Santos. Waterman 13 300 m no Amsterdam Isl. n. Kaap stad. Willemstad 13 1225 m ono Barbados, n. Madeira. Woltersum 13 500 m nw Flores Azoren n. Le Havre. Westland p. 12 Abrolhos n. Amsterdam. Wieldrecht 12 370 m wzw Bermuda n. Elpalito. Witmarsum 12 740 m ono Bermuda n. Hamilton. Zaankerk 13 v. Antwerpen n. Rotterdam. Zaanland p. 13 Recife n. Amsterdam. Zafra 13 v. Port Said n. Thameshaven. Viana 12 v. Bombay n. Bahrein. Videna 13 te Mena. Vlist 12 36 m zw Wight n. Rotterdam. Vooo 16 10 m w Finisterre n. Rotterdam. Wonosari 12 25 m z Cadiz n. Antwerpen. Weltevreden 13 te Colombo. Westertoren 12 Thamesha ven n. Dundee. Willemstad 12 900 m ono Barbados n. Madeira. Woensdrecht 12 180 m w St. Thomas eil. n. Sete. Wonorato 13 v. Singapore n. Cebu. Zaanland 12 v. Bahia n. Amsterdam. Zuiderkerk 14 te Nacala. Zwijndrecht 12 690 m zzo Kaap Race n. Baltimore. Zaankerk 12 10 m zw Dover n. Antwerpen. Zaria p. 12 Lissabon n. Mena. Zonnekerk 12 v. Las Pal mas n. Kaapstad. Zengkalis 12 300 m zo Sai gon n. Zamboanga. tft Marne Lloyd 13 v. Suez n. Aquaba. Slamat verm. 14 v. Hamburg n. Rotterdam. Wonosobo verm. 14 v. Bugo n. Cebu. Bali 14 v. Port Said n. Swansea. Noordam 14 v. New Yorls n. Rotterdam. Alphacca 14 72 m nno Finisterre n. Rotterdam. Ampenan 14 300 m zw Bombay n. Singapore, Batu 14 60 m w Djeddah n. Suez. Caitex Amsterdam. p 14 Gibraltar n. Stockholm. Caitex Gorinchem 14 8 m zzw Dover n. Southampton. Caitex Leiden 14 100 m no Bahrein n. Bahrein. Crania 14 50 m n The Brothers n. Berre. Dahomekust 14 v. Port Harcourt n. Sape'le. Forestlake 14 225 m nw Cochin Fao n. Kwinana. Friesland 14 75 m zo Viza- gapatnam n. Penang. Geertje Buisman 14 te Karavostasi. Friesland verm. 14 v. Tunia n. Huelva. Hector 14 dw. Finisterre n. Lassabon. Hersilia 14 v. Antwerpen n. Bremen. Hestia 14 540 m wzw Land! End n. Amsterdam. Kreeft 13 v. Narvik n. Rotterdam. Katelysia 14 12 m zo Beachy Kryptos 14 120 m ozo Kp. St. Vincent n. Turku. Laga 14 165 m nno Kp. Villano n. Genua. Lutterkerk 14 rede Damman. Langkoeas verm. 14 v. Leixoes n. Rotterdam, n. Curasao. Maaskerk 14 te Bremen. Megrez-N 14 80 m nno Casquets n. Antwerpen. Mississippilloyd 14 te Prt. Swettenham. Mohamcd Rezashah 14 21 m o Cabodegata n. Antwer pen. Moordrecht p. 14 Berlenga eil. n. Hamburg. Naess Llon 14 160 m nno Finisterre n. Rotterdam. Naess Commander 14 120 m o Malta n. Fewley. Naess Tiger 14 117 m wzw Lands End n. Kopenhagen. Nestor 14 25 m z Iskenderun n.V olos. Noordwijk 14 150 m n Kp. Finisterre n. Monrovia. Oldekerk 14 v. Hamburg n. Bremerhaven. Oranje 14 te Suezkanaal. Oranjefontein 14 150 m zzw Finisterre n. Southampton. Papendrecht 14 v. Odessa n. Oostzee. Philine 14 120 m wzw Ouessant n. Tranmere. Prins Johan Willem Friso 14 230 m zzo Triest n. Messina. Rezahah the Great 14 364 m ono Aden n. Rotterdam. Soestdijk 14 50 m zw Start- point n. Antwerpen. Stad Dordrecht 14 te Siracusa. Stad Leiden 13 v. Genua n. Antwerpen. Stad Rotterdam 14 50 m Cartagena n. Messina. Talisse 15 te Khorel Mu- fattah. Tamara 14 55 m z Jask n. Aden. Videna 13 te Mena. Vivipara 14 te Laskhirra. Wonosari 14 139 m ztw Ouessant n. Antwerpen. Weltevreden 13 te Colombo. Zonnekerk 14 80 m zzw Dakar n. Kaapstad. e harpen en bazuinen, citers en schalmeien, die wij herhaaldelijk in de oudtestamentische psalmen tegenkomen, zijn diep geworteld in de cultuur van het JcKidse volk; zij vormden de begeleiding bjj de rituele handelingen en bij hun heftige uitingen van vreugde of smart, waarbij zjj in dans en zang hun gemoed ontlaadden. De oude melodieën met hun lang ge rekte toner, en typische ritmische val lingen zijn ondanks de verstrooiing van het Joodse volk niet verloren gegaan en vormen heden, in de jonge staat IsraH, een bron van inspiratie voor ve le hedendaagse componisten. Als de nestor van hen wordt beschouwd de thans zeventigjarige Joachim Stutschew sky, die donderdag j.l. als gast van het Genootschap van Nederlandse Compo nisten in het Muziekcentrum te Am sterdam een korte voordracht hield over het muziekleven in Israel en oyer zjjn eigen werkzaamheid als componist. Tel Aviv geldt als het centrum van het concertleven met zijn acous- tisch-beroemde Frederic R. Mann- auditorium, maar ook Jeruzalem en Haifa hebben hun concertzalen; in de kiboetsim, agrarische nederzettingen, bestaat onder de landbouwbevolking grote liefde en interesse voor de mu ziek. Stutschewsky, die ook cellist is, verhaalt hoe hij eens na een recital in zo'n kiboets geen weerstand kon bieden aan de aandrang en het en thousiasme van zijn gehoor en een tweede compleet programma afwerk te; een groepje onverzadigbaren wist toen nog van geen naar huis gaan. Mijn argument: „Wij hebben geen muziek meer bij ons" werd beant woord met het verzoek, dan maar solosuites van Bach te spelen, zodat ik om één uur 's nachts ten derde male mijn cello uitpakte en begon te spelen. Met mijn ogen dicht, zoals al tijd. Toen ik ze, bij wat geschuifel in de zaal, opende, zag ik dat deze weer vol liep met mensen in pyama's en nachtponnen: op het gerucht „hij speelt weer" waren ze ijlings uit bed gekomen!" Israël heeft een eigen Philharmonisch Orkest, belangrijke muziekprogramma's voor zijn omroep en druk bezochte mu ziekscholen. De huidige componistenge neratie, afkomstig uit allerlei landen en beïnvloed door de belijdenis van stijlvormen en compositietechnieken van de meest uiteenlopende soorten, valt uiteen in twee groepen: zf die hun cosmopolitisch stempel nie* willen of kunnen uitwissen en naar hartelust blijven experimenteren, tegenover die genen, die ontoegankelijk voor deze uit heemse verschijnselen, hun inspiratie putten uit het landschap, de sfeer van de oude cultuur en de folklore. Als ken merkende verschijnselen voor deze groep noemt Stutschewsky: de inwer king van de oude zangwijzen op de the matiek, de ritmische vormgeving, de akkoordvorming en de grote produktie van liederen, cantates en opera's in de Hebreeuwse taal. Het nieuwe gemeen schapsgevoel, dat in de jonge staat aan het groeien is, bevordert het streven naar een culturele geslotenheid en een nationaal karakter in de muziek. Stutschewsky rekent zichzelf ook tot de laatste groep in de ten gehore gebrachte v^jf stukken voor strijkkwar tet was de inspiratie der Oosterse me- lodiek ook duidelijk merkbaar. Na zijn Europese periode (in Wenen richt te hjj o.a. de Vereniging ter Bestude ring van Joodse Muziek op en onder hield hij nauwe betrekkingen met Ar nold Schönberg en diens kring van leerlingen) vestigde hij zich te Tel Aviv en dook onder in de Israëlische folklo re. Hieruit ressorteerde een enorme produktiviteit op uiteenlopend gebied: toneelmuziek, cantates, orkestwerken, dansen, soloconcerten, kamermuziek werken en liederen. Deze laatste be schouwt hjj thans als zijn voornaamste roeping: puttend uit de oude rijkdom, hèrschrijvend in hedendaagse trant, kwam hij reeds tot ruim 150 liederen. Zijn principe is, dat muziek een ziels toestand moet uitdrukken, geen reken kundig experiment mag zijn. In Neder land zullen wij via de Vara eerstdaags kennis kunnen maken met zijn Symfo nisch gedicht voor orkest en zijn klari netconcert, terwijl het Danzikwintet eveneens een werk van hem in studie neemt. ASSEN, 15 juli In het Provinciehuis heeft de commissaris der koningin, mr. J. Cramer, namens het college van Ge deputeerde Staten de culturele prijzen van Drente over het jaar 1960 uitgereikt. De prijzen werden toegekend aan prof. dr. A. E. van Giffen te Groningen, die gedurende tal van jaren oudheidkundige onderzoekingen in Drente heeft verricht; aan de afdeling Drente van de Neder landse bond van plattelandsvrouwen cn aan de blokfluitgroepen van de Jo»ef Israelsschool alhier.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 10