Bevestiging van bestaande leer TUDDEREN tot welvarend Zelfkant gebied Woningnood en werkloosheid behoren tot het verleden Twaalf transportraketten bij Venlo gelanceerd Bij verkeersongelukken 6 doden, 7 gewonden (aritas'-protest vergadering tegen justitieel optreden Stroom van rekesten naar regering en koningin 0 sHooa li Hof-artiest jubileert NA TWAALF JAAR NEDERLANDS BESTUUR Overdracht op 1 jan. 1962 Overval in Venlo op winkelierster Zuiger zinkt in bouwput Supermarket was open in vakantie Nederlands-Duitse samenwerking bij proefoplating Tijdelijk een kijkpuzzle Henri Nolles Mater et Magistra 1100 km. per kano in veertien dagen Bij Terneuzen Jongetje verdronken „Bibbernozems" leden aan vergiftiging Nog geen uitspraak Raketkaarten voor filatelisten Benoeming MAANDAG 17 JULI 1961 PAGINA 5 De grote rekening Verhuizingen 55 GOED UIT.... MET H.ENGLEBERT N.V. Wie de Encycliek Mater et Magis tra, vervolg op Rerum Nova rum en Quadragesimo Anno, leest met een „begerigheid naar nieu wigheden", zal zich wellicht teleur gesteld voelen. Veel „nieuws" bevat de encycliek niet, daar zij grotendeels de leer van de oudere documenten be vestigt en daar, waar zij nieuwe the ma's aansnijdt, zoals de sociale terstand in de landbouw en de hulp aan onderontwikkelde gebieden, niet met gloednieuwe gedachten komt, doch veeleer steun geeft aan opvattingen, die reeds tot het verworven goed van brede kringen behoorden. Voeg daarbij nog een wijze van formuleren, die streeft naar een zo algemeen mogelijke toepasselijkheid en die daardoor zoveel ruimte biedt dat men, niet alleen naar omstandigheden van tijd en plaats, maar ook naar eigen voorkeur of voor ingenomenheid, nog wel enige kanten uit kan, dan groeit de teleurstelling bij degene, die uit de veelheid van woor den een harde kern van nieuws hoop te te kunnen uitziften. De encycliek Mater et Magistra is niet sensationeel, geeft geen recepten voor concrete op lossingen, bevat geen pasklaar systeem, dat nu verder alleen maar toegepast behoeft te worden om welvaart, wel zijn en geluk te waarborgen. In zo- Verre ligt er een parallel tussen deze encycliek en het in Nederlandse ka tholieke kring beproefde „sociaal pro gram", dat tenslotte uitliep op enige leidende gedachten, richtingwijzers voor degenen, die in de sociale prak tijk zelf hun concrete oplossingen zou den moeten vinden. De tijd van heden is geen tijd van receptenboeken Om de vergelijking even voort te zetten: wel van een algemene gezondheids leer, die het de mensen vergemakke lijkt het eigen leven op gezonde basis in te richten. Men moet er intussen niet gering over denken, dat de nieuwe encycliek de sociale leer van Leo XIII, Pius XI cn Pius XII bevestigt. Voor hen die zouden twijfelen aan de toepasselijk heid van de „oude" sociale leer van de Kerk, betekent deze nieuwe bevesti ging een nieuwe datering: anno 1961 leert de Paus opnieuw hetzelfde. Het is de taak van de vakgeleerden na te gaan, in hoeverre het nieuwe docu ment toch nog veelzeggende nuances vertoont ten opzichte van zijn voor eaneers en in hoeverre ook aan ae beperking van het thema eventueel betekenis moet worden gehecht. Er zal daarover zeker nog wel wat ink vloeien. Toch dorsten wij te schrijven, opnieuw hetzelfde. Wij kunnen wel laten staan in afwachting van ae deskundige kritiek, want voor de hoofdzaken geldt het zeker. Naast een bevestiging van de oude leer vinden wij in de encycliek een doortrekken van de lijn naar de landbouw, de na tionale ontwikkelingsgebieden en de in internationaal opzicht achtergeble ven „gebieden in ontwikkeling". De belangstelling van de Paus voor de landbouw komt natuurlijk slechts ten dele uit zijn afkomst voort. Zij steunt op de feitelijke sociale ontwikkeling, die gunstiger is geweest voor de in dustriële en de dienstveriemngsector dan voor de agrarische. Wat de Paus zegt over hulpverlening aan c onder ontwikkelde gebieden is hoogs, actueel en zal voorlopig het meest aangehaa- de gedeelte van de encycliek blijven. Zijn optimistische standpunt ten op zichte van het vraagstuk der overbe volking en zijn eerbied voor de waar digheid van de menselijke voortplan ting gaan rechtstreeks tegen de tijd geest in. Zij passen daarentegen ge heel in de opvatting, dat economische welvaart door een levenshouding, ge ïnspireerd door de christelijke mo raal, niet geschaad maar juist bevor derd wordt. De nieuwe encycliek is voorname lijk een verhandeling over de christe lijke moraal, toegepast op het sociale leven. De Paus schrijft niet als een leek buiten het eigenlijke gebied van zijn competentie een sociaal-econo mische verhandeling. De grondgedach te Y8" encycliek vindt men zowel in het begin als aan het einde om schreven: het Christendom verbindt de aarde met de hemel, richt de ge dachten van de beslommeringen van het aardse leven omhoog naar de top pen van het eeuwig leven; maar men moet geen tegenstelling leggen, waar die er niet is, tussen de persoonlijke vervolmaking en de werkzaamheden in de wereld, alsof men zich slechts zou kunnen vervolmaken door aardse Werkzaamheden te staken. Integen deel, in de dagelijkse arbeid moeten de meeste mensen de volmaaktheid zoeken. De Kerk staat voor de groot se taak een menselijk en christelijk accent te verlenen aan de moderne civilisatie. Degenen, die voor alles het Rijk Gods zoeken en zijn gerech tigheid, zijn het best m staat de in gewikkelde problemen van d® tijde lijke orde op te lossen, voel voor de fundamentele eisen van de rechtvaardigheid De encycliek, die zich herhaaldelijk Uitdrukkelijk richt tot de leke degenen, op wie tenslotte de taak de sociale beginselen van de Kerk concrete oplossingen te verwerke ij ken, is een kerkelijk stuk en als zo danig vóór alles bron van inspiratie, Van hernieuwde geestdrift en van toe wijding. De stijl is overeenkomstig deze opzet De encycliek veroordeelt niet, of het is slechts implicite. Zij moedigt aan, na het goede, dat reeds tot stand is gekomen, geprezen te heb ben. Het zal daarom niemand verwon deren, als deze encycliek ook buiten de Kerk bij alle mensen van goede wil een gunstige ontvangst krijgt. DEN HAAG, 17 juli Twee korpo raals van de Britse luchtmacht zijn Saterdag in Willemstad aan land ge gaan, na in veertien dagen tijds een kanotocht van een dikke elfhonderd ki lometer gemaakt te hebben. De korporaals, David Roberts en David Green, beiden 23 jaar oud, be gonnen hun lange-afstandstocht in Chur lp Zwitserland. De laatste uren waren hot moeilijkst voor de Engelsen, die in "Waar weer verzeild waren geraaid. TUDDEREN, 17 juli De aanstaan de teruggave van de grenscorrectie-ge bieden met een totale oppervlakte van rond 6900 hectare en een bevolkingscij fer van bijna 10.00C personen, heeft de leiding van het grootste grenscorrectie- gebied, het Drostambt Tudderen (4200 hectare en thans ruim 6300 inwoners) ertoe gebracht om de balans op te ma ken over twaalf jaar Nederlands be stuur. De juiste datum van de nercor- rectie is nog niet officieel vastgesteld, maar de verwachting bestaat, dat de teruggave op 1 januari 1962 zal geschie den. Tijdens een internationale persbe spreking heeft de landdrost, burgemees ter H. Dassen van Sittard, de resultar ten van de opgemaakte balans bekend gemaakt. Het drostambt Tudderen in de volksmond beter bekend als „der Zelf kant" was op de dag van de grens correctie in 1949 nog een echte zelfkant. De verkeersverbindingen verkeerden in zeer slechte toestand; de woningen wa ren, mede tengevolge van oorlogsom standigheden, grotendeels onbewoon baar, en het algemeen leefniveau, al thans naar de mening van de demarka- tiecommissie, lag er zeer iaag Na twaalf jaar Nederlands bestuur maakt het gebied een florissante in druk. Alle verbindingen tussen de ver schillende dorpen van het drostambt zijn geasfalteerd, waarvoor een bedrag ge ïnvesteerd werd van ruim 194 miljoen (aanleg plus onderhoud)het huidige woningbezit, 1608 woningen voor 1620 gezinnen, verkeert in goede conditie; verwoeste kerken en scholen zijn her bouwd, geheel vernieuwd of verbeterd; de latente werkloosheid is geheel wegge werkt, kortom er heerst een nooit eerder gekende welvaart, welke mede te dan- is aan de tweeslachtigheid van het ge bied. De bewoners hebben kunnen pro fiteren van gunstige financiële regelin gen, zowel van Nederland, als van Duitsland, met name gelde dit ten aan zien van de woningbouw. In het drostambt zfjn thans alle wo ningen particulier bezit en er bestaat geen woningnood meer. De totale inves teringen van het drostambt Tudderen belopen een bedrag van meer dan 5,5 miljoen gulden, exclusief de investerin gen, welke er door andere organen zjjn gedaan, o.a. door de P.T.T., die de twin tig telefoonaansluitingen met „koffie- molen"-bediening verving door een automatisch telefoonnet met 220 aanslui- (Van onze correspondent) VENLO, 17 juli Zaterdagavond te gen winkelsluiting is de bejaarde win kelierster A. Handels in haar winkel aan de Parade door een tot nog toe on bekende overvallen en van haar geld beroofd. De vrouw werd gewond en is in het "t. Jozefziekenhuis opgenomen. De politie neemt aan, dat uit de win- kella, die in de huiskamer is gevonden, een bedrag van ƒ250,— tot ƒ300,— is meegenomen De winkelierster moet met een hard voorwerp zijn neergeslagen, gezien haar verwondingen en bloeduitstortingen bo ven een oog en de striemen en wonden aan de hals. Verder heeft de dader haar, toen ze achter de toonbank in de winkel stond, de keel dichtgeknepen, waardoor ze vermoedelijk het bewustzijn heeft verloren. Toen zij werd gevonden, was ze met bloed besmeurd en geheel over stuur. In verband met de opsporing van de dader is scherp gecontroleerd aan de Venlose grensovergangen. tingen; door de Rijkswaterstaat, die o.a. een nieuwe noord-zuid-verkeersverbin- ding (Schinveld-Koningsbosch) tot stand bracht van ruim 3 miljoen: door Ne derlandse waterschappen, die de sterk vei vuilde Rode Beek verbeterde a rai- son van 2 miljoen: etc. Ai deze kapitaalsinvesteringen komen op ,,de grote rekening" te staan, die Duitsland gepresenteerd krijgt. In to taal ontvangt ons land 280 miljoen gul den. Dit bedrag is bedoeld als schade vergoeding voor nazi-slachtoffers, als compensatie voor de in de correctiege- bieden geïnvesteeerde gelden, alsmede als regeling van de zgn. „Ausland- Bonds"-kwestie. Een tweetal voorname openbare voorzieningen zijn niet uitge voerd kunnen worden t.w. de aanleg van een waterleidingnet met riolering en de verbetering van het elektriciteitsnet. Vooral het eerste project is zeer ur gent, omdat een onderzoek heeft uitge wezen, dat slechts 16 pet. van de aan wezige 370 waterputten bruikbaar drink water produceert. Van Duitse zijde zijn de plannen voor een waterleidingnet plus riolering ge reed. Zodra de overdracht een feit is, wordt dit project uitgevoerd. Een groot percentage van de bevol king heeft vrede met de huidige toe stand, die aangeduid kan worden met het gezegde: „eten van twee walletjes Voor Nederland heeft „de Zelf kant" bepaalde voordelen opgeleverd bij de onderhandelingen over de oor logsschadevergoedingen en voorts is een van de voornaamste cörrectiemo- tieven: de verbreding van de smalle nek bij Sittard in verkeerstechnisch opzicht, veilig gesteld door de vernei- fing van de nieuwe noord-zuid-yerpm- ding tot „ex-territoriale" verbinding. Zonder cfouanebelemmeringen mag het Nederlandse verkeer ook na de her- correctie van deze weg gebruik blijven maken. De verwachting is voorts, dat de so ciale en economische verbondenheid van Tudderen met de dichtsbijgelegen stad: Sittard, waar vele „Zelfkanters" wer ken, zal blijven bestaan, temeer in het kader van de Europese eenwording. Be paalde Sittardse industrieën hebben reeds een regeling in voorbereiding om eventuele financiële nadelen voor ar beiders uit de Zelfkant op te vangen, (Van onze correspondent) VLISSINGEN, 17 juli De cutter zuiger „Westerschelde", die ten wes ten van Terneuzen bezig was met het graven van de bouwput voor de nieuwe zeesluis, is zaterdag gezonken. Binnen enkele minuten zonk het gevaarte naar de bodem van de put, die hij in de af gelopen weken heeft gegraven. Per soonlijke ongelukken deden zich niet voor. De zuigerbemarining was in verband met het weekeinde naar huis, zodat de zuiger buiten bedrijf was. Wel hebben wachtslieden, die de zuiger slagzij zagen maken, nog kans gezien de stoom af te sluiten voordat het schip zonk. Omtrent de oorzaak van het plotseling zinken van het schip tast men nog in het duister. Onmiddellijk is men begon nen met het droogmaken van de put. Eerst daarna kan een onderzoek wor den ingesteld naar de oorzaak van het zinken en naar de schade, die machi nes en elektrische installaties in de zui ger hebben opgelopen. Verwacht wordt, dat door deze plotselinge tegenslag het graafwerk drie a vier weken zal zijn gestagneerd. ROTTERDAM, 17 juli Zaterdagmor gen is de zesjarige Aadje de Bruijn uit de Hamelstraat in de Rotte geraakt en verdronken. Hij was in gezelschap van een vriendje, dat echter pas 's mid dags vertelde, dat Aadje in het water gevallen was. Tegen de avond i het li chaam door de politie opgedregd. wanneer dit gebied weer tot Duitsland behoort. De verwachting is gewettigd, dat de teruggave van de correctiegebieden weinig problemen zal opleveren, uitge zonderd dan het probleem van de huis- verting van Nederlandse Zelfkantbewo ners, die de wens te kennen hebben ge geven om het gebied vóór de hercor rectie te verlaten. Wat het drostambt Tudderen betreft zijn er dit 33C van de 1200. Zij willen in hetnablje Sittard of in Geleen gaan wonen. Woningen zijn voor deze mensen evenwel niet voorra dig weshalve deze gemeenten Ijveren voor een extra bouwvolume. Tot nu toe evenwel nog zonder resultaat. De daardoor in de Zelfkant vrijko mende woningen naar schatting een zeventigtal zullen niet lang leegstaan. Duitsland heeft genoeg woningzoeken den, o.a. vluchtelingengezinnen, die graag in de vroegere Zelfkant zullen willen wonen. VOORTHUIZEN, 17 juli In het jaarverslag van de schoolartsendienst Nykerk en omstreken is een passage gewijd aan de bibberziekte, die eind vorig jaar en begin van dit jaar voor kwam bjj de kinderen van de derde klas van de Prinses Wilhelminaschool te Voorthuizen. De kinderen leden volgens het rap port aan „stoornissen in de coördina tie der bewegingen en motorische on rust, met name zich uitende in hun ma nier van schrijven en gepaard gaande met hoofdpijn, prikkelingen in de on derarmen en handpalmen en bü som mige kinderen met slaperigheid". Een uitgebreid onderzoek met me dewerking van onder meer de neuro logische afdeling van de Nijmeegse universiteit bracht aan het licht, dat een vergiftiging in het spel was. De juiste aard van deze vergiftiging heeft men tot nu toe nog niet achter haald." De kinderen, die inmiddels allemaal zijn hersteld, noemden zich „bibberno zems". HAARLEM, 17 juli De zaak tegen de n.v. Albert Heijn is aangehouden. Op 11 oktober 's ochtends om half tien zal het onderzoek tegen de directeur van het bedijjf uit Zaandam worden heropend door de Haarlemse economi sche politierechter mr. J. Vink. Vorige week stond de directeur te recht, omdat de supermarket van het be drijf Zaandam in juni geopend was geweest, hoewel een plaatselijke veror dening uitdrukkelijk had bepaald, dat in die periode kruideniers en de supermar ket wegens vakantie gesloten dienden te zijn. De economische poli ter echter wenst de verbalisant nog eens te horen, terwijl bij bovendien wenst te weten, hoe de uitvoeringsbesluiten van B. en W. van Zaandam tot stand zijn gekomen. -c. (Advertentie) By de proefoplating van raketten op het terrein van het voormalige vliegveld bij Venlo werden de raketten onder een hoek afgeschoten. Zij bereikten een hoogte van ongeveer anderhalve kilometer. DEN HAAG, 17 juli Gisteren heeft de „Deutsche Raketen Gesellschaft e.v." in samenwerking met de „Neder landse vereniging voor ruimtevaart", van het terrein van het voormalige vliegveld bij Venlo twaalf transportra ketten gelanceerd. De lancering is, zo vernemen wij, met succes verlopen. De bedoeling van deze proefoplating was technisch-wetenschappelijke ervaringen uit te wisselen. Als nuttige last vervoerden de ra ketten zgn. „raketkaarten", welke met behulp van valschermen op de in de naaste omgeving van het punt van lan cering liggende plaats van bestemming neerkwamen. Met het oog op de veilig heid was de reikwijdte van de raketten zoveei mogelijk beperkt. Deze eerste gemeenschappelijke proefneming van beide verenigingen was een poging tot een daadwerkelijke ruimere samenwerking te komen van astronautische verenigingen die ver enigd zijn in de „International Astro- nautical federation". De federatie houdt in oktober haar jaarlijkse con gres in Washington. Bij de lancering van de twaalf raket ten waren o.m. aanwezig de voorzitter HARDERWIJK, 17 juli Op de Zui derzeestraatweg heeft zich zaterdag een ernstige aanrijding voorgedaan, tengevolge waarvan de dertienjarige Gerrit Veenendaal uit Amersfoort om het leven kwam. Bij een inhaalmanoeuvre, waarbij drie auto's waren betrokken geraakte een personenauto, bestuurd door de heer .J B. op de linkerweghelft juist ter hoogte van een parkeerplaats. Hier had zich een groepje jeugdige kampeerders opgesteld, afkomstig uit Amersfoort en op weg naar een va kantiekamp te Vierhouten. De der tienjarige Gerrit Veenendaal werd door de personenauto gegrepen. Hij HEERLEN, 17 Juli Rond driehon derd afgevaardigden van culturele en charitatieve verenigingen, variëren! muziekcorpsen en schutterden tot hen- geiverenigingen enwandelclubs toe, ben zaterdag op een aihier geho.ulen vergadering geprotesteerd tegen het justitieel optreden tegen <le„<loor de nationale vereniging „Caritas georga niseerde Lotto. De directeur-voorzitter van deze ver eniging, de heer M. G. Hermes, die zoals gemeld onlangs door de kanton rechter alhier veroordeeld werd ter zake het houden van een lotery (Lotto) in strijd met de loterijwet, zat de ver gadering voor. Uitvoerig schetste de heer Hermes de laatste verwikkelingen rond zijn Lotto, waarvan een groot gedeelte van de op brengst aan culturele en charitatieve verenigingen ten goede kwam Tegen zijn verwachting in de heer Hermes verkeerde in de mening, dat zijn Lotto zou kunnen doordraaien totdat de Hoge Raad een uitspraak zou hebben gedaan legde de justitie onlangs beslag op de ingezonden formulieren rond 90.000) alsmede op de inleggelden. De heer Hermes noemde deze maatre gel niet erg democratisch. Bovendien verweet hij de overheid inconsequent optreden, aangezien zijn Lotto reeds bij eerste veroordeling door de kan- de ïrKïfï?1 is stopgezet, terwijl de KNVB-sporttoto indertijd, ondanks twee veroordelingen, gewoon kon doordraai en tot na de uitspraak van de Hoge Raad. protestde- Di Het houden van grootse monstraties en een mars naar Den Haag waarop diverse aanwezigen bij herha ling aandrongen, meende de heer Her mes te moeten ontraden. Dergelijke acties, zo zei hij, halen niets uit. Tenslotte besloten alle aanwezigen om er bij de federaties en bonden van muziekgezelschappen, schutte rijen, en andere verenigingen, op aan te dringen, dat zij verzoekschrif ten zullen sturen naar de regering en de koningin om de nationale vereni ging „Caritas", alsnog toestemming te verlenen door te gaan met het organi seren van de Lotto. Soortgelijke verzoekschriften zullen ook door de genoemde verenigingen af zonderlijk worden verstuurd. Voor de tijd dat de „Caritas"-Lotto verboden blijft, zal de gelijknamige ver eniging een kijkpuzzle opzetten, die vol gens de heer Hermes niet onder de loterijwet valt. In grote lijnen is deze puzzele zó op gezet, dat de deelnemers bij wnkeliers en andere caritasagenten puzzleformu- lieren kunnen krijgen a raison van één gulden. Uit de helft van deze gelden worden de administratie en de prijzen be kostigd, alsmede de uitkeringen aan cul turele en charitatieve verenigingen. De andere helft van de gelden blijft voor de deelnemers bij wijze van spaarte goed gereserveerd. Voor de gespaarde gelden, mits deze vijfentwintig gulden bedragen, kunnen de deelnemers goede ren ontvangen. Om de financiering van de opzet van deze puzzle mogelijk te maken kwam uit de vergadering het voorstel om een steunfonds te vormen. Met algemene stemmen werd een fondscommissie, on der voorzitterschap van oud-notaris J. Thomassen uit Valkenburg, gevormd, die met steun van enkele honderden cultu rele en charitatieve verenigingen, waar- aap „Caritas" in de loop der jaren ruim een miljoen gulden heeft uitge keerd, zo spoedig mogelijk de benodigde geiden voor de puzzle-organisatie hoopt bijeen te brengen. De „Caritas"-puzzle start misschien nog deze maand. In elk geval voordat de sporttoto 20 augustus gaat draaien, zo verzekerde de heer Herotoe de aanweaigen. moet op slag dood zijn geweest. Drie andere jongens liepen verwondingen op. Bij twee van hen werd een dub bele beenbreuk geconstateerd. De lei der van de vakantiegroep, de heer De Groot, werd eveneens door de auto gegrepen. Ook hij liep een dubbele beenbreuk op. De vier gewonden zijn naar het ziekenhuis overgebracht. HAAKSBERGEN, 17 juli Bij het oversteken van de Rondweg nabij het landgoed Het Scholtenhagen, is zater dagavond de 69-jarige wielrijdster C. M. ten Asbroek-Belïers door een personen auto gegrepen. De wielrijdster is naar een ziekenhuis overgebracht, alwaar zij bij aankomst bleek te zijn overleden. De bestuurder van de personenauto liep enig letsel op. EMMELOORD, 17 juli De vijftien jarige landbouwerszoon A. S. van Hoe ve van de Lindeweg in de Noordoost polder is toen hij per fiets de Linde weg overstak door een personenauto ge grepen en op slag gedood. MONSTER, 17 juli De achttien jarige hofmeester der marine H. Neer voort is zaterdag om het leven geko men bij een verkeersongeval. Hij kwam met zijn bromfiets in botsing met een personenauto. ELST, 17 juli Op de Oude Rijks weg Eist-Arnhem is zaterdagnacht de 25-jarige ongehuwde J. Spaans, uit Arnhem, bij een verkeersongeval om het leven gekomen. Hij was duo-passa gier op een motorfiets, bestuurd dooi de heer G. Gerrits, die op zijn motor ook nog meevoerde de 20-jarige De Blacourt. De motorfiets is uit de bocht gevlogen, tegen een betonnen wegpaal gereden en daarna tegen een boom ge botst. De heer Spaans was op slag dood. De bestuurder Is met een, arm en beenfractuur naar een ziekenhuis in Arnhem vervoerd waarheen de derde betrokkene in bewusteloze toestand werd overgebracht. ERMELO, 17 juli De 52-jarige W. C. Bouthoorn uit Rotterdam is zaterdag avond op de Putterweg alhier met zijn bromfiets komen te vaillen. Hij liep een schedelbasisfractuur op en overleed korte tijd later. Het ongeval gebeurde bij een inhaal- poging van een aantal bromfietsers en wielrijders door een bromfietser. De echtgenote van de heer Bouthoorn, die op de duo van de bromfiets was ge zeten, moest in een ziekenhuis worden opgenomen. HAARLEM, 17 juli (KNP) Mgr. dr. J. A. E. van Dodewaard heeft benoemd tot pastoor te Spierdijk de zeereerw. heer J. B. Schotten, tot pastoor te De Lijnden (Haarlemmermeer) de zeereerw heer J. Castricum. tot rector te Haarlem Maria-Stichting) de zeereerw. heer P.J. A. van Velzen, die kapelaan wai te Be verwijk. van de „Deutsche Raketen Gesellschaft e.v.", de eher August F. Stats uit Hanno ver, dr. ir. J. M. Kooy uit Breda, voorzitter van de Nederlandse vereni ging voor ruimtevaart, de heer C. M. Wolf, commissaris van politie, de brand weer en verscheidene technici van beide verenigingen. De proefneming heeft zich gister ochtend tussen zeven en acht uur onder goede weersomstandigheden, volgens de plannen ontwikkeld. Het was zonnig weer en er stond een misschien iets te straffe wind. Om zes uur was men met de voorbereidingen voor de lance ring begonnen en omstreeks half tien was men nog in de weer de afgescho ten raketten te verzamelen. De raket ten werden onder een hoek afgeschoten en stegen tot een hoogte van ongeveer anderhalve kilometer. Op het hoogste punt werden de valschermen ontplooid waaraan de raketkaarten waren opge hangen. Deze raketkaarten zullen ten behoeve van filatelisten in de handel worden gebracht. Rijdt veel. Eist snelheid, karakter, represen tatief uiterlijk. Vindt in SKODA: top op 125 bij ioo km. kruissnelheid, sportieve lijn, degelijke afwerking. Betrouwbare wagen met prettig comfort. Prijst de verwarming bij kou, de koeling bij hitte. Rekent i op 13 in de praktijk zuinig. Tip voor zakenman die SKODA wil zien: morgen bij Uw dealer een wagen voor proefrit gereed. compleet met verwar ming, rolhoes, slaapboa- ken, enz. f 5495.— uitstekende onderdelen, voorziening e meer dan 60 dealers in Nederland Theresiastraat 145, Den Haag TeL 070-723903" DEALERS: Fa. BROUWER, Amsterdam 2e J. Steenstr. 46, tel. 726842 Van der GUN, Amsterdam B. Ruloffstr. 5, tel. 722622 VERBEEK, Bloemendaal Bloemend, weg 5, tel. 52301 Rayon Hilversum-Baarn: Gar. IESBERTS, Hilversum Loosdrechtsew. 24, tel.45100 Rayon Naarden-Bussum: KOUDIJS, Naarden Cattenhagestr. 45, tel. 13486 Ijij: heb twee taartjes gegeten", schreef de zestienjarige prin ses Juliana op 1 mei 1925, toen in het paleis 't L00 de lumoristische goochelaar en con ferencier Henri Nolles tijdens zijn optreden, waarbij ook ko ningin Wilhelmina en Prins Hen drik aanwezig waren, tien kin deren vroeg een zinnetje van ten hoogste tien woorden op een briefje te zetten en dit in een ge sloten enveloppe aan hem te ge ven. Zijn goocheltruc bestond hieruit dat hij zogenaamd door de enveloppe heen kon lezen, wat er or het briefje stond. Elf jaar later, zegt de nu 78-jarige goochelaar, die zich graag hof-artiest noemt, gaf ik een voorstelling op het paleis aan de Kneuterdijk ter gelegen- eid van het afscheid van prin ses Juliana als voorzitster van het Crisis-comité. Ik deed dezelfde truc en onder de tien br' zat er weer een van de prinses. Na van negen briefjes te hebben verteld wat er op stond zei ik: ,Jk geloof aan uw ■ens voldaan te hebben." ,JNeen', zei Juliana, „u he ft mij nog niet gehad." Ja maar hoogheid u heeft >ok zo iets eigenaardigs geschre ven: „Ik heb twee taartjes ge geten." „Dat heb ik helemaal niet geschreven", riep de prinses. De aanwezige gasten raakten opgewonden, want zij dachten dat mijn truc was mislukt. Ik liet toen prinses Juliana het briefje zien dat zij in 1925 had geschreven. Zij vond het geweldig leuk, dat ik het al die jaren had bewaard. In werkelijkheid stond er op het brief- ie: „Ik ga naar de wintersport." Henri Nolles zegt niet zonder trots: „Ik ben voor drie geslachten van het koninklijk huis opgetreden. Eigenlijk voor vier, in 1920 vertoonde ik „De twee Steden" aan het Buitenhof („die zaal bestaat nu niet meer") als intermezzo van het wajang-spel, dat daar werd opgevoerd, levende handschaduw-beelden en die voorstelling werd bijge woond door de koningin-moeder." De laatste keer, dat Henri Nolles voor leden van het koninklijke huis optrad was in 1949 in Bilthoven. Op de school van Kees Boeke gaf hij toen een voorstelling voor de prinsessen Beatrix en Irene en hun klasgenootjes. Henri Nolles, die nu reeds 52 jaar humoristisch goochelaar en conferen cier is, is begonnen als amateur. Hij werkte nog ris kwekeling in Rotter dam toen hij al zijn goochelkunsten vertoonde voer verenigingen. „Voor zo'n optreden kreeg ik of een kist sigaren of tien gulden en dat was meer dan ik als onderwijzer in een week zou kunnen gaan verdienen. Ik besloot dan ook geen onderwijzer te worden en mij geheel te gaan toeleggen op het goochelen. Twintig jaar lang heb ik in Rotterdam gewerkt. Ik gaf voorstellingen bij zeer vooraanstaande families en werd ook vaak ge vraagd in Den Haag en Wassenaar. Dat is ook de reden geweest, dat ik uiteindelijk naar Den Haag ben verhuisd. Tijdens de eerste wereldoorlog ben ik opgetreden in alle legerkampen. Hiervoor heb ik later het Witte Mobilisatiekruis gekregen." Hij laat Je oorkonde zien, die is ondertekend door generaal Snijders. „Hoe ik bij het hof terecht ben gekomen? Dat is 10 gegaan. Ik gaf dikwijls voorstellingen op ambassades (in het Frans, Duits o) Engels) en onder de gasten bevond zich vaak prins Hendrik, die zelf veel van goochelen hield. Zo is de aandacht op mij gevallen en ik kreeg de uitnodiging voor mijn eerste optreden aan het hof." Behalve goochelaar is Henri Nolles ook voorzitter van het ,J3iak fonds", dat hij in 1947 oprichtte. Het had hem getroffen, dat nabestaanden van vijf artiesten die in dat jaar tijdens een pleziervlucht met een testvliegtuig bij Biak waren neergestort niets kregen uitgekeerd omdat de vlucht buiten dienstverband was gemaakt. Hij besloot toen een fonds op te richten dat zteun zou verlenen aan artiesten en hun nabestaanden indien dat nood zakelijk zou blijken. Uit de vele dankbrieven die hij in de loop der jaren kreeg blijkt wel dat zijn werk voor het fonds zeer gewaardeerd wordt. Er zijn nog anderen die Henri Nolles hebben leren waarderen, namelijk degenen, die tijdens de tweede wereldoorlog als gijzelaars gevangen heb ben gezeten in Haaren e~ St. Michielsgestel, Nolles was zelf ook gijzelaar en om zijn medegevangenen, onder wie proj. De Quay, op te beuren gaf hij clandestien voorstellingen. De goochelaar Nolles werkt nog steeds. Tra ditiegetrouw treed hij nog elk jaar gedurende de maanden juli en augus tus iedere woensdagmiddag in het Kurhaus in Scheveningen voor kinderen op. Zijn programma is bijzonder gevarieerd. Hij heeft de beschikking over ongeveer 500 goocheltrucs, vijftig poppenspelen, een uitgebreide conférence en zijn sprekende pop Jonas, die hij de meest dwaze dingen kan laten zeg gen. Verder behoort hij tot de weinige artiesten („in Nederland is er buiten my nog maar een") die de kunst verstaan van de levende handschaduw beelden. Veertig jaar geleden begon Henri Nolles met zijn kindervoorstel lingen in Scheveningen. Als de oorlog er niet tussen gekomen zou zijn, zou de artiest dit jaar zijn veertigjarig jubileum hebben gevierd. Nu is het vijfendertig jaar, een afgerond getal, dat men in Scheveningen toch niet ongemerkt voorbij heeft willen aten gaan. Enkele bekende Hage naars hebben een ere-comité gevormd dat er voor zal zorgen dat de hul diging, woensdagmiddag 19 juli na afloop van de kindervoorstelling in het Kurhaus, zal klinken als een klok.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 5