Koningin bezoekt Organon- bedrijf en „Nu Breda 1961 Enthousiasme in Oss en grote belangstelling bij expositie Bokma Prof. V an der Maas contra scepsis over ruimtevaart ..Waarnemingen van een mens zijn onontbeerlijk" Watersnoodrapport vol lof burgerlijke hulpverlening Oorzaak van ramp: Wind loodrecht op onze kust voor Z Meubels in oude stijl KLM remt uitbreidingen tijdelijk af Bij proefrit op motor: tweedoden Toelating van spijtoptanten Werkloosheid in Australië DUUR VAN FEBRUARISTORM 1953 UNIEK Het overleg met Duitsland nog in voorbereiding Geen ontslag van personeel doch wel stimulering van verloop LANGS FEESTELIJK BEVLACDE ROUTE Kamervraag over niet- uitvoering motie Nog geen modelactie belastingpersoneel Dr. Van Houten had inleidend gesprek C. J. van Gorcum Verklaring over falen luchtvaartgesprek ZATERDAG 22 JULI 1961 PAGINA 5 - In Breda Weinig Nederlandse immigranten getroffen 0 snel als indertijd Sen en ctffers, die de leek wel net eerste DoeKje hem is het dan ook niet op de is verschenen over eerste plaats bedoeld, de rampzalige watersnood Het meteorologisch insti- ten bate van het Rampen- weerkundige ont- n 4. u«L4. i wikkeling, die vier dagen eer- londs nGt licht Z3.g reeds der in noord-Amerika plaats enkele weken nadat de von1d- Berekend is, dat de storm Unf hzoals die in Vlissing .i heeft ge- dijken het hadden bege- woed, slechts eens per twee ven ZO lang heeft het honderd jaar voorkomt, hoewel rrarJinirvl vnnr hot nff;„; de maximale windsnelheden op Pijlers van zandzakken met loopsteiger in het sluitgat op de rijksweg ten behoeve van sluiting geuuum vuui nei oiutl- i februari geen records vestig- Kadiik. ele verslag is gereed geko- den- Dat hjj echter 33 uur duur- en het doel van het ver slag. Het is een rapport, dat deel uit- ken 1919. Geen was echter zo desastreus als die 1953. van In al zijn zakelijkheid vermeldt het boek, dat 1835 mensen het leven erbij hebben gelaten en dat de in geld waardeer bare schade wordt ge raamd op anderhalf mil jard gulden. Ruim 136.000 ha. kwam onder water te staan, twee keer zoveel als bij de ergste voor gaande ramp, die van 1877. Tijdens de rondgang door het bedrijf kijkt naar een geïsoleerd kikkerhart in van Organon in Oss werd de bijgaande het farmacologisch research laborato- foto van de vorstin gemaakt, terwijl zij I rium. Achter d - vorstin staat de hoofd afdelingsleider, dr. G. Overbeek. OSS-BREDA, 22 juli Nadat konin gin uliana gistermorgen een bezoek had gebracht aan de Organon-iabrieken in ss, heeft zij na de lunch de tentoon stelling „Nu Breda 1961" bezichtigd. Was er bij het bezoek van de vorstin aan Oss groot enthousiasme onder de menigte die zich langs de feestelijk be- vlagde route had opgesteld en onder de schoolkinderen die een juichende ere haag vormden, in de middag hadden duizenden belangstellenden zich op het grote terrein van de Bredase tentoon stelling verzameld. Zoals wij in een deel van onze vorige edities reeds meldden, werd de Konin gin die gekleed was in een lichtgroene deux-pièce met bontstola bij de hoofd ingang van het bedrijf der Organon ontvangen door dr. Saai van Zwanen berg, voorzitter van de Raad van be stuur. Nadat de veertienjarige Pauline Krayenhoff, dochter van jonkheer G. Kraijenhoff, directeur van Organon, de hoge gast bloemen had aangeboden, werd de afdeling farmacologie bezocht. Daarbij passeerde het gezelschap een haag van driehonderd meisjes. Prof. dr. M. Tausk, voorzitter van de directie, gaf een overzicht van het be drijf en zijn geschiedenis. Bij de rond leiding door de verschillende afdelingen toonde de Koningin veel belangstelling voor de nieuwe apparaten. Daarbij zag zij in het research-laboratorlum proe ven op Siamese kempvissen en een kikkerhart. Na de rondleiding heeft de vorstin in de kantine van het bedrijf enige tijd met leden van de ondernemingsraad gesproken. Daarop volgde een lunch WINSCHOTEN, 22 juli Op de Oude zijl nabij Nleuweschans is gisteren een verkeersongeluk gebeurd, waarbij twee personen om het leven zijn gekomen. De slachtoffers zijn de 49-jarige M. K. Salchow uit Hamburg en de 61-jarige H. Linnenkoper uit Oude Pekela. Het tweetal maakte een proefrit op een motorfiets, die de heer Linnenko per een dezer dagen van de heer Sal chow had gekocht. Door tot nu toe on opgehelderde oorzaak is de motor, die bestuurd werd door de heer Salchow, in „Ts'nS gekomen met een autobus, die uit üe richting Nieuweschans kwam. 22 juli De 45-jarige Nieuwenhuis-Rinsma uit Boornbergum, moeder van zes kinde- ren, is gisteren bij een verkeersongeluk om het leven gekomen. De personen- t-mkS i?1 w ®Ieed' kwam op een wegkruismg in botsing met een vracht auto met aanhangwagen. De bestuur der van de personenauto, de 58-iariee veehouder S. van der Meulen, eveneens uit Boornbergum, werd zwaar gewond BRUSSEL, 22 juli De in Vught woonachtige Pool Joseph Frajer is in het Belgische plaatsje Opgrimbie met zijn bromfiets tegen een boom gereden en vrijwel onmiddellijk daarna overle den. Het slachtoffer was 57 jaar. ROERMOND, 22 juli In de gemeen te Maasniel op de rijksweg Roermond- Venlo is de 75-jarige P. J- W. van de Port uit Maasniel door een bus aange reden. De man moet onmiddellijk dood zijn geweest. De heer Van de Port stak op zjjn fiets de rijksweg over, vermoe delijk zonder daarbij voldoende acht te geven op het overige wegverkeer. UTRECHT, 22 juli. Op de rijks weg 12 tussen Utrecht en Gouda is in de gemeenten Harmeien zijn vannachl binnen korte tijd twee verkeersonge lukken gebeurd, waarbij de 19-jarige mevrouw E. Staarthof-Frangois uil Rotterdam en de ongeveer 24-jarige mevrouw Moerkerk-Hagenaars uil Naaldwijk om het leven zijn gekomen. Een motor, bestuurd door de heer C. M. Staarthof, uit Rotterdam, kreeg een lekke band. De bestuurder, zjjn echt genote en een zestienjarige Duitse jon gen, werden van de motor geslingerd. Een auto reed direct daarop over me vrouw Staarthof, die daarbij het leven verloor. Haar echtgenool en de Duitse jongen, een logeetje, liepen lichte ver wondingen op. Zij werden naar het zie kenhuis in Woerden overgebracht. Door dit ongeluk kwam het verkeer op deze rijksweg tot stilstand. Een per sonenauto, bestuurd door de 31-jarige J- Moerkerk uit Naaldwijk reed langs de file en botste tegen een stilstaande vrachtauto. Mevr. Moerkerk, die naast haar man zat, kwam hierbij om het le ven. De heer Moerkerk werd ernstig gewond. Ook hij is naar het zieken huis in Woerden overgebracht. in de directiekamer, waarbij mede aan zaten de commissaris der koningin in Noord-Brabant, dr. C. Kortmann en de burgemeester van Oss. Dr. Saai van Zwanenberg bood de vorstin een bron zen plastiek aan, voorstellende een rund; een werkstuk van de Bredase beeldhouwer Hein Koreman. Bij de ingang van het tentoonstel lingsterrein in Breda werd koningin Juliana verwelkomd door het dage lijks bestuur van de stichting „Nu Breda 1961". Het jongste lid van de Bredase drumband „Jong en blij", de tienjarige Marion Bilok, bood de Ko ningin een ruiker aan. In het gezel schap van de vorstin bevond zich bjj aankomst, behalve de commissaris dr. Kortmann ook de burgemeester van Breda mr. dr. R. M. A. A. Geul- jans. Tijdens de demonstraties bjj de rond wandeling werd de aandacht van de vorstin getrokken door mevr. F. de Ruiter-Keijzer, die bezig was met het bewerken van koper. Ook een inzending van uit leer ver vaardigde paardjes werd met veel be langstelling bekeken. De heer H. van der Kroon, die met deze collectie de ereprijs van de tentoonstelling heeft verworven, bood hare majesteit een van zijn werkstukken aan. Het is be stemd voor prinses Marijke. Mevr. M. E. van Rechteren Altena-Koning bood een pop, een „Abraham" voorstellende, aan. Broeder Giovanni bood de Konin gin een van 'zijn werkstukken aan: een boomstronk, omgewerkt tot een tak met enkele vogeltjes erop. Al deze geschen ken werden door koningin Juliana met enthousiasme geaccepteerd. Op het dakterras van de feesthal werd vervolgens de thee gebruikt. Van dit terras af had het gezelschap een prachtig overzicht over het ge hele tentoonstellingsterrein en men kon verschillende manifestaties gade slaan. Tien drumbands uit Breda de fileerden, nadat ze eerst een demon stratie van hun kunnen hadden ge geven. Op het demonstratieveld werd voorts een korfbalwedstrijd gespeeld tussen „Breda" en „Dordrecht". Tegelijkertijd werd op een ander deel van het terrein een rolschaatsballet gegeven door „Luck Rolling" uit Bergen op Zoom. Na de thee heeft de Koningin nog een bezoek gebracht aan het Futurama West-Brabant: een enorme landkaart van 200 vierkante meter, waarop met behulp van neonverlichting is aangege ven, hoe West-Brabant zich in de ko mende jaren zal dienen te ontwikkelen. t Advertentie Oude genever Bessen rood Citroen jenever DEN HAAG, 22 juli Naar aanlei ding van de berichten als zou de rege ring besloten hebben de op 12 juli door de Tweede Kamer aangenomen motie- Van-Doorn inzake het toelatingsbeleid van spijtoptanten niet uit te voeren, heeft de heer Van Doorn, lid van de Tweede Kamer voor de K.V.P., hierover aan de minister-president en aan de mi nister van Justitie schriftelijke vragen gesteld. Hierin vraagt dit Kamerlid of de bewindslieden kunnen mededelen wel ke overwegingen de regering tot dit be sluit hebben geleid. CANBERRA, 22 juli (UPI) Het percentage werkloze Nederlandse im migranten in Australië is lager dan dat van welke andere immigranten-groep, aldus een woordvoerder van de Neder landse ambassade. Hij gaf commentaar op berichten van een Nederlands blad, dat sommige Ne derlandse immigranten in ellende leef den en maanden lang als landlopers naar werk zochten. „Dit is beslist niet waar," zei hij, „de enkele werkloze Nederlandse migranten zpn zjj die ongeschoold zjjn, geen En gels spreken en onlangs zijn aangeko men." Hjj voegde eraan toe dat men alge meen van mening is dat de groep Ne derlandse immigranten niet bijzonder hard getroffen is door het huidige werkloosheidprobleem in Australië. Er zouden slechts „zeer weinig" Nederlan ders financiële hulp aan hun regering hebben gevraagd. DEN HAAG, 22 juli De vertegen woordigers van de Algemene bond van ambtenaren (ABVA), de Algemene rooms-katholieke ambtenaren vereni ging (ARKA) en de Nederlandse chris telijke bond van overheidspersoneel (NCBO) zijn gisteren bijeen geweest ter bespreking van de mogelijkheden voor verdere activiteiten tot verbetering van de positie van het belastingpersoneel. De organisaties hebben ernstig over wogen of het parool voor een stiptheids- of modelactie moest worden gegeven. Om uiteenlopende redenen werd be sloten daartoe op dit moment niet over te gaan. Wel werd het standpunt inge nomen, dat voor de belangen van de belastingambtenaren gelet op het on bevredigende antwoord van de regering op 12 juli 1961 opnieuw de aandacht van de Tweede Kamer der Staten-Ge- neraal zal worden gevraagd. Tegelijker tijd zal tevens een beroep worden ge daan op de verschillende publiciteits- organen. DEN HAAG, 22 juli „Ik heb groot respect voor prof. Van den Bergh maar met zijn denkbeelden over de ruimte vaart ben ik het volstrekt oneens". Dit heeft prof. dr. ir. H. J. van der Maas, voorzitter van het stichtingsbe stuur van het Nationaal luchtvaart en ruimtelaboratorium en hoogleraar in de vliegtuigbouwkunde in Delft ons verklaard naar aanleiding van een re cent artikel van prof. Van den Bergh, waarin deze weer eens van leer trekt tegen de mogelijkheden en het nut van de ruimtevaart. Prof. Van der Maas zei ons dit op het rakettencongres van de A.G.A.R.D., het adviescollege voor de Navo-landen voor luchtvaart ontwikkeling, dat gisteren in het Kur- haus te Scheveningen is besloten. Prof. Van den Bergh heeft in een ar tikel, dat donderdag in Het Parool is verschenen gewezen op een publikatie in de Amerikaanse Readers Digest, waarvan hjj de strekking volkomen on derschrijft en dat hjj een bevestiging acht van zijn scepsis over de ruimte vaart. In de koppen van de Amerikaan se publikatie wordt onder meer gezegd dat ruimtevaart ongelooflijk kostbaar is, fantastisch gevaarlijk en dat het daarbij uiterst twijfelachtig is ten aan zien van het nut dat het op zal leveren. Prof. Van der Maas daarentegen zegt dat ruimtevaart een logisch gevolg en verlengstuk is van de luchtvaart. Hjj geeft toe dat de onderzoekingen kost baar zijn, maar over het gevaarlijke zegt hjj: „Autorijden en vliegen is ook gevaarlijk, maar toch doe ik het". In tegenstelling met prof. Van den Bergh is hij overtuigd van het nut van de ruimtevaart. Hij wijst op een uitspraak die dr. Von Karman, de speciale adviseur van president Kennedy in ruim te- vaartzaken. op het congres heeft ge daan, namelijk dat het binnen afzien bare tijd mogelijk zal zijn voor de mens controle uit te oefenen op het weer en bij voorbeêld dreigende tor nado's en ander natuurgeweld te „re gelen" of te voorkomen door middel van het ontketenen van explosies. Ook dit alles maakt onderdeel uit van het ruimteonderzoek. Bovendien wjjst prof. Van der Maas op de on gekende mogelijkheden die in hun baan gebrachte satellieten zullen bie den voor de tele-communicatie. Weinig indruk maakte het op prof. Van der Maas dat zjjn Amsterdamse collega triomfantelijk had gewezen op geleerden van naam in de Verenigde Staten die eveneens het ruimte-onder zoek afwijzen, onder meer op grond van de enorme bedragen die ermee zjjn gemoeid, die beter voor andere we tenschappelijke doeleinden gebruikt zou den kunnen worden. „Het is nooit moei- lijk tegenstanders van iets te vinden", zo zei de Nederlandse ruimtevaart-des kundige. „Er zijn tegenstanders te vin den van elke onderneming, dat bewijst nog niets". De twee Nederlandse geleerden blij ken ook lijnrecht tegenover elkaar te staan waar het betreft de noodzaak om een méns de ruimte in te zenden. Prof. Van den Bergh haalt met in stemming de uitspraak aan dat een mens niets in de ruimte kan doen dat niet beter en goedkoper door instru menten kan worden gedaan. Prof. Van der Maas meent daaren tegen dat de waarnemingen van een mens onontbeerlijk zijn. De mens is niet door instrumenten te vervangen; zijn waarnemingen zijn anders, beter en gedifferentieerder, zo zegt hij. Hij is het wel eens met de Amster damse oud-hoogleraar dat bij de tot nu toe bereikte resultaten nog niet gespro ken kan worden van echte ruimtevaart. Maar ook de echte ruimtevaart zal mo gelijk zijn, zo meent prof. Van der Maas en ook daarin verschilt hij weer van mening met prof. Van den Bergh, DEN HAAG. 21 juli De staatsse cretaris van Buitenlandse Zaken, dr. Van Houten, heeft deze week „en marge" van het topoverleg te Bonn op het ministerie van Buitenlandse Zaken van de bondsrepubliek een bespreking gevoerd over de moeilijkheden inzake he- Nederlands-Duitse verdrag (o.m. de kwestie van het A.K.U.-belang in de Ver. Glanzstoff) Oorspronkelijk was aangekondigd, dat dr Van Houten overleg zou plegen met zijn partner bij de onderhandelingen over dit verdrag, de Duitse ambassa deur in buitengewone dienst, dr. R. Lahr. Aangezien deze met vakantie is, ging deze conferentie riet door. Dr. Van Houten had een inleidend gesprek met dr. Von Haeften, een juridisch expert van het Westduitse ministerie van Bui tenlandse Zaken. Op ambtelijk niveau wordt de ontmoeting tussen de heren Van Houten en Lahr nu verder voor bereid. Men zal daarvoor allereerst de juridische aspecten van de zaak moeten bestuderen. Het zal echter wel na de vakantieperiode worden voor dit over leg plaats kan vinden. SCHOORL, 22 juli Vannacht is de tot melkzaak annex poeliersbedrijf om gebouwde boerderij van de heer C. J. Rietveld alhier in een tijd van drie kwartier geheel in de as gelegd. De schade bedraagt meer dan f 100.000,—. Een grote hoeveelheid levensmiddelen is verloren gegaan. (Van onze Haagse redactie) boek staat vol weerkaarten, grafieken, tabellen, berekenin- tipt ppr«fp hnoU-m zullen afschrikken, maar voor vnn 1963 het was hot tuut heeft een uitvoerige be- J t-, tU schrijving van de storm gege- lOtODOek „De Kamp dat ven, waarvoor wordt terugge- doorbraak en inundatie. Kadijk. Ook zjj dachten daarbij stel- men Dat is volkomen be- was een unicum. eriineliik gezien de ODZet Als enke,e van de samenwer- Geconstateerd wordt, dat om een^mvancztkfs "dbfh? feite van.uit d? gehele wereld. Vaak ïjyeijj*. gcirai ue upzei kende factoren, die de ramp twaalf uur in de nacht van 31 ffa ÜS arriveerden kostbare mstalla- kende factoren, die de ramp twaalf uur in de nacht van hebben veroorzaakt worden gen en aanbod van werkkracht vanuit de gehele wereld. Vaak januari op 1 februari nog geen weten- door Rijkswaterstaat genoemd dijken beschadigd waren. Het opgetreden. Uitvoerig is ook ndacht besteed aan de alar- i r-i ut- 'let Ieit- da' de wind anders gehele proces van vernieling riT® schappelijk en doorwrocht dan in Engeland en Denemar- heeft zich kort daarna afge- m He ties van onbekende gevers. Ook in Nederland zeb' was de reac- d„5 j-n tie enorm. Binnen enkele dagen |la(j(|ell zjcjj dertigduizend per sonen met de meest uiteen lopende beroepen gemeld voor loodrecht op de kust speeld in een tijd van zes uur richtcevme eedurende en dl maakt van do rppks vpr ndat het eftect ervan en wel geheel tijdens de duis- rect f,a de rfmn Het aandeel i,"V" maakt van de reeks ver- op zijn hevigst was juist toen ternis. „Het is derhalve begrij- d?Hbvamafpu rs d a ar Y.er,®"en. van assistentie. slagen, die door Rijkswa- de stormvloedgolf de Neder- pelijk, dat nauwkeurige en vol- hii hehhenvSeTOrdworiJteen Vaü Vlissingen verspreidde terstaat ziin epsrhrevpn landse kusten "a85861 je- °ok Udige waarnemingen van het- Rebben geleverd wordt een zich een Urker vloot van zes- staat zijn gescmeven wordt geenszins uitgesloter ge- geen zich in de rampnacht aan hiidrajze genoemd Na onïe -en schfpe" en ,ook mt andere over de ernstigste Storm- acht, dat de invloeden van het de dijken heeft afgespeeld, vissersplaatsen kwam hulp. In Vloeden, die Nederland «SPJÏJS slechts sP°radisch, vo%komejj met alle plaatsen, die niet vol- honderd'vissërs^a^uigen met 4. rr J- voor de kust een relatie^ grote zo wordt gezegd. „Vooreerst ovpr^troomd waron p-p- 1 hebben getroffen, die rol hebben gespeeld. kon men nauwelijks zien wat weeft een normaaj p r T -ver- yan 1877, 1881, 1883, In een groot aantal hoofd- ff gebeurde. Kunstverlichting keer worden onderhouden. 1889, 1894, 1906, 1911 en «tukken (met titels als „Het Z°lk' geografisch maximum van 'hei! het maximum stormeffect". a" „fPfjUuiS vnnr „De geregistreerde storm- Hua ion aitiui aan het vloedkrommen" en „De fa- k^te hjd een detail aan het 7P vPTi Hp maan") worHt Hp licht to brongGn, doch mot GGn stormvloed beschreven. In dergelijke yerlichting kon zeker de afdeling Waterkeringen en geen overzicht over de toestand inundaties wnrrit (tezeed dat van een dijkvak over een lan- tenngevoeige van ^e ftoiT gere duur verkregen worden, vloed 187 kilometer aan be- Voor zover koi worden nar schadigingen en doorbraken gegaan bestaa' er bijvoor- uan de dijken zijn ontstaan, beeld geen enkele fotografische Een van de meest opvallen- opname van de „werking van de feiten wordt genoemd het de zee op de dijk tijdens de teit, dat de overweldigende vernieling", aldus een van de meerderheid van de bescha- zinsneden uit het boek, die een digmgen werd aangetroffen indruk geven hoe de mensen aaa e landzijde van de dij- door het water werden overval len. Gezegd wordt, dat de een bemanning van 2500 koppen geholpen. Alles wat varen kon was te gebruiken en zelfs Giet- hoornse punters hebben goede diensten bewezen. Een probleem was ook de Het deel, dat de hulpver lening beschrijft, geeft alleen al door de loutere vermelding Een pr van de zakelijke gegevens zandzakkenvoorziening. In en- een beeld van de ongelofe- kele dagen tijd was de bij de ljjke hulpvaardigheid en me- handel aanwezige voorraad deleven in binnen- en buiten- tien miljoen stuks vrijwel land. Groot is het aandeel uitgeput. In totaal werden 17>/t geweest van de strjjdkrach- miljoen zandzakken naar de ten. De luchtmacht voerde noodgebieden verzonden; mil- ondanks een windsnelheid joen hiervan werd uit vliegtui- van honderd kilometer per gen gedropt. uur en een laag wolkendek reeds op 1 februari verken ningsvluchten uit. Tot 9 fe bruari werden ongeveer 450 Voor hel dijkherstel werd in 1953 al vierhonderd miljoen gul den aangevraagd. In nuchtere en technische bewoordingen vluchten gemaakt. In totaal staat het werk beschreven, dat waren 1400 man ingeschakeld, het uiterste van doorzettings- ,iit .no„„ r-• -e-.—- len. v»ezcSa u.i «c Xf" de landmacht waren vermogen en kunnen van alle mensen het bovendien op dat man aar het werk. De betrokkenen heeft gevergd ken en aan de kruin. Werke- gen aan de buitenzijde, ren vrij zeldzaam. ogenblik wel belangrijker von den de dijken te trachten te behouden dan op te letten hoe alles precies in zijn werk ging. Niettemin hebben enkele op zichters van polders tijdens al le paniek kans gezien een se rie nauwkeurige peilschaal- waarnemingen te doen. Koninklijke Marine heeft „op vooral dit gedeelte wordt met de snelste wijze en zonder foto's toegelicht. De gegevens over de dijkbe- schadigingen werden voor een belangrijk deel verkregen uit Het boek loodzwaar en luchtfoto's, die enkele dagen meer dan zevenhonderd pagi- na de ramp door de K.L.M. in na's dik is, zoals gemeld, opdracht van de directeur-ge- dezer dagen door de Staats- neraal van de Rijkswaterstaat drukkerij uitgegeven. Het eer- werden genomen van het groot ste gedeelle is samengesteld ste deel der waterkeringen in door het K.N.M.I., de overige het getroffen gebied. Boven- drie delen heelt Rijksw„terstaat dien werd een maand later een verzorgd. He*, werk da ervoor enquête gehoudei waarb' zo nodig was moet onvoorstel- veel mogelijk contact werd ge- slechts door een naar verhou- baar groot zijn geweest. Het zocht met ooggetuigen van ding beperkt aantal personen. vertraging" geholper bij het vervoer van schepen, distri butie van voedsel en bij eva- Het is gebleken, dat in het algemeen pas enkele uren voor het hoogste hoogwater werd ingezien, dat er ernstige cala miteiten dreigden en dan nog De allereers'e pagina van het boek wordt ingenomen door cuatie. Ook uit hei buitenland het Staatsblad, waarin de Del- kwam nuttige militaire tawet wordt afgekondigd. Want hulp, waarbij vooral van be- het is, zoals de directeur-gene- inschakeling raai van de Rijkswaterstaat, ir. A. Maris in zijn voorwoord zegt: „Uit de gedachte „dit nooit meer" werd de Deltawet lang was de van een groot aantal helikop ters en amfibievoertuigen Daardoor konden vele levens worden gered, aldus het ver- geboren." slag, De is een Moge dit verslag van Rijks- erstaat het laatste zijn i reeks over stormvloeden. burgerlijke hulpverlening waterstaat het laatste zyn in :n lange lijst van schenkin- de Je zou verwachten, dat de heer C. J. van Gorcum een gat in de lucht zou hebben gespron- gen toen hij de opdracht kreeg het beeldhouwwerk van de nieuwe zetel voor pnnses Margriet die in de Ridderzaal komt tè staan, te verzorgen (door het staatkundig meerder jarig worden is prinses Margriet gerechtigd de opening van de Staten-Generaal op Prinsjesdag mee te maken). Dat was echter niet het geval. Zijn eerste ge dachte was, ongeveer vier maan den geleden: „ze zijn er wel heel erg laat mee". En dat is zo, voor de heer Van Gorcum tenminste, want hij is al 79 jaar en hij kan de volledige werkweek, welke door een jongere kracht gemaakt wordt, niet aan. Het liefst zou hij er een jaar aan gewerkt hebben. Hij zou het dan op zijn gemak kunnen doen, want er gaat heel veel werk in zitten. En de zetel moet uiteraard gereed zijn voor de derde dinsdag in september. Nu is het werken onder hoog spanning geblazen. Niet dat dit aan de kwaliteit van het werk af zal doen. Integendeel. De heer Van Gorcum werkt al 67 jaar in het vak en dat brengt toch wel ervaring mee. Dat vak houdt het beeldhouwen van de stijlenmeubels in oude stijlen in. Ook verzorgt ny aj en toe het uitsnijden van heraldisch werk. En vroeger toen men nog scheg beelden had aan de schepen, werkte hij ook daaraan, maar dat is al weer een Ondanks zijn eerste laconieke gedachte is de heer Van Gorcum toch wel blij met de opdracht. Hij wijst er echter wel op, dat hij de opdracht niet direct heeft gekregen. De heer M. van der Ende, die een meubelfabriek heeft, waar uitsluitend meubels in oude stijlen vervaardigd worden, werd gevraagd of hij een zetel wilde leveren, die volkomen identiek is aan de vier reeds bestaande. In de fabriek van de heer Van der Ende wordt de zetel in delen „schoon" doorgegeven aan de heer Van Gorcum. Hij brengt er dan de versierselen op aan. De zetels zijn in gotische stijl. Dat houdt in, dat het lofwerk voornamelijk uit eikebladeren bestaat. Die eïkebladeren vindt men weliswaar ook bij de renaissance- en de Lodewijk XVl-stijl, maar de heer Van Gorcum wijst op de verschillen, die ons nogal miniem voor komen. Hij vertelt graag over zijn vak. Hij loopt bedrijvig heen en weer en haalt tekeningen te voorschijn, waarop de ontwerpen staan voor het beeld houwwerk van de stijlen. Hij legt uit, dat hij de lijnen eerst van het voor beeld op een stuk papier overwrijft. Daarna copiëert hij het op een harder stuk papier. Vervolgens gaat hij de bladeren in het papier uitsnijden, zodat er een schabloon ontstaat. Daarna wordt de schabloon op de „schone" nieuwe stijl gelegd en dan begint pas het werk. Dan begint het beeldhouwwerk en dat is zwaar werk. Hij legt het hamertje waarmee de beitels worden aange dreven in onze handen. Het is gezien de grootte zeer zwaar. ,-Als je daar een hele dag mee bezig bent, weet je wel wat je gedaan hebt," merkt een van zijn collega's op. Dat is begrijpelijk. De heer Van Gorcum werkt dan ook „maar" zeven uur per dag en zaterdags niet. Hij vertelt, dat hij rustig mag gaan zitten als hij moe is, maar hij doet het niet graag, „want als ie opstaat is het veel moeilijker om weer aan het werk te gaan." Hij laat echter niet alleen zijn werk aan de zetel voor prinses Margriet zien. Hij loopt van de ene kant naar de andere kant van het vertrek en haalt stukken hout tevoorschijn, die in alle stadia van bewerking verkeren. Dan loopt hij ineens naar een paar leeuwtjes toe, die weer wel voor de nieuwe zetel bestemd zijn. „Dat is moeilijk werk," zegt hij. Over één zo'n leeuwtje doet hij ongeveer drie weken. De heer Van Gorcum is aan de ambachtsschool met zijn opleiding be gonnen. Na die school ging hii naar de academie in Rotterdam. Daar heeft hij zijn vak in zes jaar grondig geleerd. Toen begon het werken bij ver schillende meubelfabrikanten. Daar tussendoor heeft hij ook nog in steen gebeeldhouwd, „kerkwerk" noemt hij het. Behalve dat ene kleine zijstapje naar de stenen, heeft hv zijn oude liefde nooit meer vaarwel gezegd. In de 67 jaar dat hij in het hout heeft gewerkt, kreeg de heer Van Gorcum. vele vererende opdrachten, waarvan de laatste wel het hoogtepunt is. H'.j vindt het alleen jammer, dat de roem altijd pas komt als je bijna dood bent. Hij is echter van plan om nog minstens tot zijn honderdste verjaardag door te gaan. Hoogst waarschijnlijk moet er nog een zetel komen voor prinses Marijke en die wil hij ook nog maken en dan zijn er nog zoveel liefhebbers voor meubels in oude stijlen dat hij toch nog een beetje zal kunnen genieten van zijn roem. ïimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiHiiiiiiiiimuiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiititimiiif DEN HAAG, 22 juli De presi dent-directeur van de K.L.M., drs. E H. van der Beugel heeft dezer dagen voor een groot aantal leidinggevende functionarissen alsmede enige verte genwoordigers van de vakbeweging een uiteenzetting gegeven over de stand van zaken in de K.L.M. Hij deelde o.a. mede dat de directie tijdelijk de uitbreidingen op verschil lend gebied zal afremmen, met als ge volg dat onder meer de ton kilometer produktie tot en met 1962 ongeveer ge lijk zal blijven. Deze voor het bedrijf zeer ingrijpende beslissing zal tot ge volg hebben dat het huidige kosten- peil op zijn minst blijft gehandhaafd en dat er mogelijkheden worden geopend dit te doen dalen. In het raam >an dit streven moet ook de wens der directie worden gezien om deelnemingen in an dere bedrijven, welke onvoldoende kans bieden op rendem, nt, in de naaste toe komst te verminderen of te beëindigen. Volgens het personeelsorgaan „De Wolkenridder" verklaarde de president directeur voorts o.m. dat het niet de bedoeling i_ ovei te gaan tot geforceerd ontslag van personeel. Wel is besloten het aannemen van nieuwe medewerkers te beperken tot enkele categorieën waaraan ernstig tekort bestaat, zoals geschoolde metaalbewerkers, jong ad ministratief personeel en ongeschoolde arbeiders. Door verloop ontstane vacatures van I in CaUfornië te verschaffen. andere aard zullen zoveel mogelijk door interne verschuivingen worden aange vuld. Mocht echter door vermindering of door vereenvoudiging van werk. door samenvoeging van functies e.d. toch in een bepaalde groep een overschot ontstaan, dan zal het verloop worden gestimuleerd. De heer Van der Beugel heeft na drukkelijk tegen overmatig pessimisme gewaarschuwd, maar wenste zjjn op merkingen samen te vatten in het be grip „verontrusting". Hij besloot met de opmerking: „Wjj zjjn kerngezond, maar wjj hebben een kou gevat en moeten er voor zorgen dat deze niet chronisch wordt. Ik vraag van u toewijding, discipline, waakzaam heid en de nodige mate van verontrus ting om de K.L.M. uit deze moeilijke periode te voeren naar een betere toe komst." WASHINGTON, 22 juli (UPI) De Nederlandse zaakgelastigde te Washing ton, mr. E. L. C. Schiff. heeft de Ame rikaanse regering op de hoogte gesteld van Nederlands teleurstelling over het talen van de onderhandelingen, die ten doe) hadden de K.L.M. landingsrechten

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 5