Britse tanks op sector
grens van BERLIJN
l'ij
Traangas tegen nieuws
honger van Oostberlijners
"«or Regenverzekering
Johnson
Kennedy
Drs. F. Gijsels naar
Econ. Zaken?
Wethouder van Eindhoven
Mosselvaarder omgeslagen,
drie mannen verdronken
ROTTERDAMSE METROBOUW VORDERT
Gedachtenwisseling over
zelfbeschikking
ONGERIJMDE SITUATIES IN VERDEELDE STAD
Het weer_
pm
NIEUWE STAATSSECRETARIS
Vierde opvarende drie en half uur
alleen op onstuimig IJsselmeer
Kikvorsmannen
doorzoeken haven
Rebellie tegen
de Portugezen
Drie gewonden bij
ontploffing
Delegatie uit Hollandia bespreekt
in Den Haag o.a. ontwikkelingszaken
J. J. VAN KOOTEN
sa?
^mmbfcfo/vgonfw//
Moeilijke tijd in crisis
rond Berlijn
Boven water stekende
giek werd zijn behoud
Vermissing in Hengelo
gaat zevende dag in
In Borne
In Hollywood
OVERWERK WORDT
GOED BETAALD
NEDERLANDS NIEUW-GUINEA
DINSDAG 22 AUGUSTUS 1961
85ste JAARGANG No. 30907
Sé
4
Üe Britse generaal Sir Rohan Delacombe (links) gééft orders aan
zijn medewerkers bij de sectorgrens in Bpanclau, waar de toestand
t°t dusver nogal onduidelijk was. De ene helft van de weg maakt
deel uit van de Britse sectorde andere van die der Sovjets. Op de
ttchtergrond is een Sovjct-officier in een tank gezeten. De Britten
hebben hier nu vier van hun Centurion-tanks gestationeerd. Dit
i^at de Westberlijners anders wellicht zouden hebben kans gezien
woede jegens de communisten in de oostelijke sector te koelen,
letgeen uiteraard ten koste van alles dient te worden voorkomen.
BERLIJN, 22 augustus (Rtr.,
TT.P.A., U.P.I.) Vier Britse
Centurion-tanks staan sinds giste-
in de Berlijnse stadswijk
Pand au in stelling aan de grens
de Britse en Russische sec-
op> waar een vijfhonderd man
c°himunisten bezig was met de
^nleg van versperringen. De
Ntse nogal spectaculaire maat-
re§el beoogt ongeregeldheden te
v°orkomen, omdat de Westberlij-
anders wel eens handtastelijk
2°Uden kunnen worden jegens
[REGEN- EN TWEEDJASSEN
Afnemend buiig
W. Schippers Go.
Aan
zee
hun communistische oosterburen.
Er zijn nu 12.000 man Westerse
strijdkrachten in West-Berlijn
gelegerd meer dan de getal
sterkte van een complete NAVO-
divisie sinds de komst van de
vijftienhonderd man Amerikanen.
Het Britsp garnizoen bestaat uit
3.000 man, het Franse uit 2.500
en het Amerikaanse uit 6.500.
WASHINGTON, 22 augustus
(U.P.I.) Vice-president Lyn
don B. Johnson heeft gisteren aan
president Kennedy meegedeeld,
dat er nog moeilijke weken in het
verschiet liggen in de crisis om
Berlijn. Johnson heeft gedurende
ongeveer een uur verslag gedaan
van zijn bevindingen in Berlijn.
Hij noemde de ontvangst hem en
de 1500 Amerikaanse soldaten
door de uitgelaten Westberlijners
bereid, „inspirerend en onverge
telijk". Na de conferentie op het
Witte Huis zei president Kennedy,
dat Johnsons reis „opmerkelijk
succesrijk en belangrijk" is ge
weest.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG, 22 augustus
Drs. F. J. W. Gijzeis, wethouder
van Financiën te Eindhoven, is
gevraagd voor de functie van
staatssecretaris van Economische
Zaken. Drs. Gijzeis heeft de uit
nodiging in beraad gehouden,
maar in Den Haag verwacht men.
dat hij de benoeming zal aan
vaarden. De vacature op het
ministerie van Economische Za
ken is zoals bekend ontstaan door
de benoeming van dr. Veldkamp
als minister van Sociale Zaken.
4 ffl-
SOLEX-OTO
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
'JKantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
'JKantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
O'rectis: 3. 3. w. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severtfc
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mfMmeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week,
2.65 per maand, 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
avonds tel. 21544.
(Advertentie)
BARTEUQRJSSTR': HAARLEM TEL 13439
(èt,Ké'N"feSPlEiw AMSTcBCw TEL 223506
I A-; 111 t'i TifUi lif Tlt
Verwachting tot woensdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Half tot zwaar bewolkt met aan-
ankelijk nog enkele buien. Weinig
erandering in temperatuur. Langs
?e kust aanvankelijk nog af en toe
arde, overigens krachtige tot ma-
l'®e noordwestelijke wind, morgen
tn. r de dag krimpend naar west
°t zuirfwocf
Zon-
zuidwest.
Woensdag:
5.36-19.48. Maan:
18.05-1.59.
(Advertentie)
INSURANCE CY Ltd.
6v°ltnachtigden
N.V. Assurantiebedrfjf
^'biiersweg 261, Rotterd, m, tel. 113244
tijc)ei'.'Scn brengt een rug van hoge druk
°t>kla iets gunstiger strandweer met
Jem,, nSen. Matige westelijke wind.
Vo0l'^jjatuur 17 a 18 gr., zeewater 17 gr.
hadert icbten: een nieuwe depressie
t!°r„' van de oceaan en brengt na
11 opnieuw ongunstig strandweer.
Stat'on
Weer
®eoève
Tom?11
«unie
Lissabon
licht bew.
licht bew.
licht bew.
onbew.
onbew.
onbew.
licht bew.
onbew.
onbew.
onbew.
max mm neersi
temp temp afgel
gisteren
11
11
8
12
23
16
15
15
15
19
23
24
24
25
33
29
25
30
28
36
24 "UT
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
De leden van de Oostduitse commu
nistische fabrieksmilities, die met poli
tie en soldaten op wacht gestaan hebben
bij het IJzeren Gordijn door de stad,
zijn teruggetrokken en voor een deel
vervangen door Vopo's. Dit omdat de
fabrieken de mensen niet konden mis
sen. Enkele tientallen Oostduitsers zijn
er sinds zondag nog in geslaagd over
prikkeldraad of betonnen muren te
klimmen of te springen naar de vrij
heid. Een van hen was de bu.gemeester
van Falkensee, nabü West-Berlijn in
de Oostzone. Bewoners van huizen in
Oost-Berlijn, die vensters hebben naar
het westen worden geëvacueerd.
Pankov neemt geen risico's. Gister
avond heeft de Oostberlijnse politie
traangas gebruikt om een menigte Oost
berlijners uiteen te drijven, die bij de
sectorgrens stond te luisteren naar
nieuws via een Westerse luidspreker.
Een doorn in communistische ogen
moet ook de grote tot ver in Oost-
Berlijn zichtbare lichtkrant zijn, vlak
bij de Potsdamerpiatz in West-Ber
lijn.
Uit tal van min of meer ernstige
voorvallen blijkt hoe ongerijmd de ver
deling van een stad ais Berlijn is. In
de buitenwijk Spandau is de grens tus
sen Oost- en West-Berljjn vaag. Er is
geen prikkeldraad (het hek dat de
communisten gebouwd hebben staat
enkele meters van de weg af) en het
enige kenteken is, dat de weg aan de
ene (Westerse) zijde geplaveid is met
asfalt en aan de andere Jiant met kin
derhoofdjes. Gistermorgen ontlaadden
zich op deze weg de politieke spannin
gen in pesterijen.
De communisten hadden hun tweede
hek gebouwd met prikkeldraad en be
tonnen palen en de Britten, die hier de
westelijke sector bewaken, hadden
tanks laten aanrukken, die nog maar
een dag in Berlijn waren. Er verzamel
den zich aan de westelijke zijde een
menigte van een paar honderd jonge
mensen. Sommigen, die een motorfiets
hadden, begonnen de weg op en neer
te razen, vlak langs de rand van het
asfalt. Communisten kunnen zulke de
monstraties niet goed hebben. Soldaten
van het Oostduitse leger gingen precies
langs de rand van de kinderhoofdjes
staan en toen was het voor de weste
lijke jongelui de „sport" om te zien
wie he': dichtst langs de neuzen van de
soldatenlaarzen kon scheren. Het werd
de communicten zo bar, dat zij de mo
toren van enkele pantserwagens lieten
starteh en toen de kanonnen op de
menigte richtten. Dat was aanleiding
tot luid gejoel. Westberlijnse politie
agenten moesten er tenslotte aan te pas
komen om de jongelui tot rust te manen.
Een begrafenisstoet uit West-Ber
lijn werd gisteren aan de grens met
Oost-Berlijn aangehouden door de
Vopo's. De Oostduitsers, die de grens
hebben gesloten om de vlucht van
Oostberlijners tegen te gaan en „om
te kunnen optreden tegen de spionnen
uit het Westen" lieten de begrafenis
wagen niet door. Als reden gaven zij
op dat auto's uit West-Duitsland niet
meer in de Oostelijke sector mogen
komen.
Tenslotte werd er een lijkwagen uit
Oost-Berlijn naar de grens gereden.
De kist werd verladen en de stoet
kon zijn weg vervolgen, zodat de laat
ste wens van de overledenen „in zijn
eigen stadswijk te worden begraven"
kon worden vervuld.
Aan de grens tussen West- en Oost-
Berlijn stond gisteren een man met een
bos bloemen in zijn hand. Hij wilde
zijn jarige vrouw aan de oostkant van
de met prikkeldraad versterkte „Chine
se muur" verrassen. Vergeefs probeer
de hij een communistische grenswacht
te vermurwen. Plotseling gooide hij de
bloemen over de muur en riep tot zijn
dochtertje dat naast haar mama stond:
„Pak de bloemen voor mama".
Dit was blijkbaar te veel voor de
grenswacht. Met zijn plompe laarzen
vertrapte hij het boeket en direct daar
op richtte hij zijn geweer op het kind.
Met moeite slaagde een Westberlijnse
politieman erin de driftig geworden
man, die stenen naar de grenswacht
wilde gooien, tot bedaren te brengen.
De man is een grensganger, die gezien
de Oostduitse maatregelen, niet meer
naar zijn gezin in Oost-Berlijn terug
kan.
Het feit, dat de Westberlijners het
volste vertrouwen in de Verenigde Sta
ten stellen, doet volgens Kennedy „een
zware verantwoordelijkheid op ons al
len rusten." „Wij zijn ons bewust van
de moeilijke weken en maanden die
nog voor ons liggen, de vice-presi
dent heeft hier nog eens extra de na-,
druk op gelegd om de vrijheid van
Berlijn te behouden, en dat zullen we,"
zei Kennedy.
Na de conferentie met Kennedy
kwam Johnson nog eens terug op zijn
ontmoetingen met Adenauer en met
Brandt. H(j noemde het in Duitsland
gevoerde overleg nuttig, vruchtbaar en
produktief. Evenals Kennedy zei John
son dat de Verenigde Staten een grote
verantwoordelijkheid hebben voor de
bevolking van West-Berlijn. „Wij zul
len schouder aan schouder met hen
optrekken," zei hij, „zodat de vrijheid
bewaard zal blijven." Bij de ontmoe
ting tussen de beide hoogstgeplaatste
leiders van het land waren ook Charles
Bohlen, deskundige in Oosteuropese
zaken, de generaal b.d. Lucius Clay en
minister Dean Rusk aanwezig.
Drs. Gijzeis zou, evenals zijn voor
ganger, speciaal worden belast met
middenstandszaken. Hij is vele jaren
voorzitter geweest van de afdeling Eind
hoven van de Katholieke Middenstands
bond. Drs. Gijzeis vervult thans, naast
zijn wethouderschap, o.a. de functie van
voorzitter van de raad voor sociaal-eco
nomische vorming van de Katholieke
Middenstandsbond. Hij is ook voorzitter
van de landelijke vereniging van Borg
stellingsfondsen en secretaris van de
Eindhovens Kamer van Koophandel.
Een van de moeilijkste punten bij het
zoeken van een kandidaat voor het
staatssecretariaat was ie nota inzake
de commerciële T.V., die door staats
secretaris Veldkamp en zijn ambtgenoot
van O.K. en W., enige tijd geleden bij
de Tweede Kamer is ingediend. De nieu
we staatssecretaris zal bereid moeten zijn
deze nota t.z.t. in de Kamer te verde
digen. Het is geen geheim, dat vele Ka
merleden ernstige bezwaren hebben te
gen eventuele invoering van commer
ciële televisie.
(Van onze correspondent)
HARLINGEN, 22 aug. Op het
IJsselmeer zijn gistermiddag bij een
scheepsramp met een vissersvaartuig
vermoedelijk drie opvarenden om het
leven gekomen, de vierde kon ter
nauwernood worden gered.
Tijdens zeer buiig weer met wind
stoten van windkracht acht is de mos
selvaarder H.A. 10 van de mossel-
- "f"'v, - f.;
-
rrf J
-TL i'-Ovk ma -
- v'- ff
SgMv/w, v,,,* vs. -<£
In de bouwput Leuvehaven in Rotterdam maakt men reeds aanzienlijke vorde
ringen met de aanleg van het metrostation. Op de vóórgrond zijn betonvlechters
bezig met het vlechten van de vloer waarop de metro zal komen te rijden. In
het deel daarachter is men doende met het afwerken van de vloer en het aan
brengen van een waterwerende laag.
kwekerij A.E.J. van Hurck om half
drie gekapseisd en gezonken, 's Mor
gens had men van de teeltplaatsen op
de Waddenzee het schip volgeladen
met mosselen, die daarna overge
bracht moesten worden naar een der
verwaterplaatsen in Zeeland om bin
nenkort naar België of Frankrijk te
worden uitgevoerd. Men was reeds een
flink eind het IJsselmeer op toen er
veel water over het schip begon te
slaan. Doordat mossel in water opzui
gen werd het schip aldoor zwaarder
en kwam het steeds dieper te liggen.
De bemanning sloeg aan het pompen
en keerde het schip om naar Kom-
werderzand terug te gaan. Na korte
t(jd bleek echter dat zinken niet meer
te voorkomen zou zijn waarop de man
nen zich in zwemvesten kleedden en
overboord sprongen.
Aldus heeft later de enige overleven
de, de 49-jarige J. de Boer, meege
deeld. Vlak daarop, zo vertelde hü,
kantelde het schip en zonk. Doordat de
mosselen er toen uit stroomden richtte
het zich even later weer een weinig op,
waardoor een top van de giek en een
top van de mast weer boven water
kwamen. De heer De Boer wist zich
aan de giek vast te grijpen. De drie
andere opvarenden, de 56-jarige Anne
Weever, de 22-jarige Freerk Brouwer,
en de kapitein1 van het schip, de on
geveer 33-jarige A. E. J. van Hurck,
dreven echter af en konden het schip
niet meer bereiken.
Jan de Boer hield zich van half drie
tot ruim zes uur aan de giek vast
en werd toen opgemerkt door de op
varenden van de motorclipper „Jenny"
van visser Swytink uit Harlingen, welk
schip op weg was naar Kornwerder-
zand. Vandaaruit werd de reddingboot
„Arthur van Hindelopen" gewaar
schuwd, die dadelijk het IJsselmeer op
voer om naar de overige drenkelingen
te zoeken. Gisteravond om negen uur
werd het stoffelijk overschot van de
heer Van Hurck gevonden. Het werd
naar Makkum overgebracht, waarna
opnieuw zee werd gekozen om naar de
beide andere slachtoffers te zoeken. Dit
zoeken duurde gisteravond tot laat nog
voort.
HENGELO, 22 aug. Twee kikvors
mannen van de bergingsmaatschappij
Kingma uit Drachten hebben geen licht
kunnen brengen in de verdwijning van
de driejarige Tonie Duteweerd uit
Hengelo. Zij hebben maandag de ge
hele dag de haven van Hengelo gron
dig doorzocht, doch niets gevonden. De
vader van het vermiste jongetje heeft
hij deze werkzaamheden geholpen. De
vermissing gaat vandaag de zevende
dag in.
CONAKRY, Guinee, 22 aug. (UPI)
Afrikaanse guerrilla-troepen in portu-
gees Guinee zijn een gewapende rebel
lie begonnen tegen de Portugezen. Dit
heeft het hoofdkwartier van de nationa
listische beweging-in-ballingschap in Co
nakry meegedeeld.
DRS F. J. W. GIJZELS
BORNE, 22 aug. Bi) herstelwerk
zaamheden is vanmorgen in de fabrie
ken der N.V. Spanjaard een grcte am-
moniakketel met een zware knal ont
ploft. Er waren drie ernstig gewonden:
de 60-jarige heer Volmer. de 55-ja-
rige heer Lansink uit Soesveld en de
26-.iarige heer S. Koster uit Vrooms-
hoop. De muur en een gedeelte van
het dak werden zwaar beschadigd. Tal
rijke ruiten in de fabriek en de naaste
omgeving sneuvelden.
De ontploffing deed zich voor bij
werkzaamheden in een hulpafdeling van
de ververij. Vermoedelijk in een am
moniak condenser, waardoor het ge
bouwtje, waarin deze is opgesteld, gro
tendeels werd verwoest. De gewonden
zijn opgenomen in het r.k. ziekenhuis te
Hengelo.
HOLLYWOOD, 22 aug. (U.P.I.)
De grote sterren in Hollywood zijn niet
langer tevreden met salarissen van een
half miljoen dollar voor een film. Zij
vragen nu enorme sommen extra voor
elke week die een film langer duurt
dan van te voren was beraamd.
Marlon Brando was de eerste, die in
zijn contract een clausule liet
opnemen, die voorzag in 8.000
dollar extra voor elke 24 uur dat de
film ,£)e muiterij op de Bounty" langer
duurde. Elizabeth Taylor zal 55.000 dol
lar per week „overwerk" krijgen als de
film „Cleopatra" langer dan vier maan
den in -Hap zal nemen.
Vanmorgen arriveerde op Schiphol een aantal leden van de Nieuw-Guinea-
raad. Op de voorgrond de voorzitter.
SCHIPHOL, 22 aug. Vanochtend
vroeg zijn tien leden van de Nieuw-
Guinea Raad aangekomen, die een be
zoek van een maand aan ons land bren
gen. Zij werden verwelkomd door de
staatssecretaris van Binnenlandse
Zaken, mr. Th. Bot en verscheidene
leden van de Eerste en Tweede Kamer.
De delegatie zal zich hier op de hoogte
stellen van de werkwijze van enige
staatkundige instellingen en besprekin
gen voeren over ontwikkelings-proble-
men van Nieuw-Guinea. Zo zal men
o.a. met de Nederlandse regering van
gedachten wisselen over de zelfbeschik
king.
Een van de leden van de delegatie,
de heer E. Bonay, zei daarover: „Bin
nen de Nieuw-Guinea Raad heeft zich
nog geen speciale gedachte ontwikkeld
met betrekking tot de wijze waarop de
zelfbeschikking tot stand zal moeten
komen. Wij nemen nog een afwachten
de houding aan en wensen eerst kennis
te nemen van de mening van de Ne
derlandse regering, alvorens wij ons
eigen standpunt zullen bepalen". Des
gevraagd zei men het bepalen van een
streefdatum van weinig belang te ach
ten.
De heer M. Kaisiepo is van mening
dat Nieuw-Guinea op dit moment nog
niet rijp is voor volledig zelfbestuur.
„Binnen niet al te lange tijd zal dit
echter wèl het geval zijn," aldus de
heer Kaisiepo, die daaraan toevoegde
dat de gedachten o.m. uitgaan naar een
Meianesisch verband."
Op een vraag of er ook ideeën be
staan om met de Indonesische regering
van gedachten te wisselen over zelfbe
schikking antwoordde de heer Kaisiepo
ontkennend. „Er bestaat geen enkele
behoefte om in contact te treden met
de Indonesische regering, die geen enke
le aanspraak kan maken op Nieuw-Gui
nea", aldus de heer Kaisiepo.
Over de Nieuw-Guinea Raad zelf
merkte hij nog op dat de Nederlandse
leden van de raad uiteraard een voor
sprong hebben door hun ontwikke
ling. Hij is echter niet van mening dat
zij daardoor ook een dominerende posi
tie in de raad zouden kunnen verkrij
gen en zei dat alle leden slechts wer
ken voor het algemeen belang.
Desgevraagd deelde de heer Kaisie
po tevens mede dat hij geen behoefte
gevoelt om zich te mengen in de con
tacten tussen Nederlandse particulieren
en de Indonesische regering, mits deze
contacten zich beperken tot handelscon
tacten en niet de politieke kwestie
Nieuw-Guinea bestrijken.
Na het bezoek van de vandaag ge
arriveerde delegatie zullen nog twee
andere delegaties naar Nederland
komen, zodat alle leden van de Nieuw-
Guinea Raad binnen enige tijd een
werkbezoek aan Nederland zullen heb
ben gebracht.
(Advertentie)
De nieuwe Solex met vul-automatische
koppeling 1 395.—
Houtplein 18-20 - Haarlem - Tel. 12000
