Rijkswaterstaat zoekt naar oplossing Langzame tractor mag niet naar overkant 1H HEEMSCHUTTERS TREKKEN PALTHE Een leven in de mijnen Met twee benen in één kous Bescherming van het muziek onderwijs tegen beunhazerij Een-wording der mensheid va* 5*voorai Dodelijk spel met pistool berecht ITR achter leraarsnaam betekent ingeschreven in een register Chart) Zelfbeschikking on very r eem db a ar recht Kl eüter onder auto omgekomen illl Het warme van uw centrale verwarming Nw. Guinea-delegatie: Zij kan lachen! kwaliteits behandeling Ir. M. J. A. Bergstein ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1961 PAGINA 5 van *<4 re (Van onze speciale verslaggever) inds 15 maart verheugt Gorinchem zich over het bezit van een prachtige ver- keersbrug over de Merwede, op die dag door koningin Juliana in gebruik gesteld. De vreugde is niet tot Gorinchem beperkt geble ven, want de brug van beton en staal, met twee enorme overspan ningen, is een belangrijk onder deel van de nieuwe weg E 37, die een snelle noord-zuidverbinding Amsterdam-Brussel en nog verder mogelijk maakt. Toch zijn er mensen, die met dit voor treffelijk specimen van Neder landse bruggenbouwkunt hele maal niet blij zijn: honderden boeren en loonwerkers in het agrarisch bedrijf in de omgeving van Gorinchem. De brug biedt hun weliswaar een manier om snel over de Merwede te komen maar dan moeten zij hun tractoren thuis laten staan. De landbouwtrekkers mogen een maximum-snelheid van zestien kilometer per uur niet overschrij den, behoren dus tot het langzaam verkeer en worden daarom op de brug niet toegelaten. En omdat de gemeente Gorinchem.. onlangs haar veerboten, die tot dan toe de verbinding over de rivier onderhielden, uit de vaart heeft genomen, moet de boer, die met zijn tractor naar de overkant wil, nu tientallen kilometers omrijden. iilpli ilU, IDEAL STANDARD LB2 KETEL. Gietijzer voor langere levensduur. Micro-fijn pasgeslepen afdichtingen. Maximaal brandstof-rendement. Ge makkelijk te wijzigen voor het stoken van vaste brandstof. Moderne vorm geving. Reeds duizenden in Europa geplaatst! Duurder hoeft niet, want beter kan niet. I DEAL ^ttdafd FVdpUrtdlge wereld wordt met de n„ g kleiner. De moderne ^rue-Bo mrnun^catiemiddelen over- Ogenhiit a e afstanden. Wat op dit ®er aara m de meest afgelegen hoek Sptekpn g.ebeurt> is, bij wijze van enkele uren later in alle homp», - in Znmeuw wereldbeeld dat dit ^Uiska m enKele uren later 1 v°or rip vfS doorSedrongen. Het ligt koiY,„_ band, dat daardoor een vol- ontstaat weten" Saa'mhpL e,r' ,waar °ok, gebeurt, het onderlid Idsbesef en „dus" onze Piemen e verantwoordelijkheid-als- 's dan aanmerkelijk vergroot. Het 2e eeuwa geheel begrijpelijk, dat on- ^n.wnU.- ee«w wordt genoemd van klistziip g der mensheid. Het be- 'otsvprü gr°eit, dat alle volkeren een 0ieer bdenheid gevoelen, die niet kornsf bfedaan te maken is. De toe- ip de r-w^®t dan ook onontkoombaar kerpv, lc"ting van een universele vol- shevpp meenschaP- Momenteel is dit het vn yee.ds onmiskenbaar zij beperk?'tfopig nog op onvermijdelijk- Se, j w'ijze onder de Europe- en Zn'a Afrikaanse, Arabische Stoter- Amelakaanse volkeren. Op ties doen de Verenigde Na sein» pogingen, maar dan toch Prana??n °m 0°it tot een echte, su- ken p10naie gemeenschap te gera- kenSplE btogeo daarbij nog zoveel duidei- 'i onvolkomenheden en zelfs aan hol tegenwerkende krachten het rpwerk zijn, dit geeft niemand tloori-,??, ,zPn medewerking aan dit de kelijke streven te weigeren of haa]t b'ffstische houding van ,,het jv. toch niets uit" aan te nemen, de qj gel(ft uiteraard het meest voor gebod risfenen, wier, door hun geloof de o?en' verantwoordelijkheid voor taeri, aste in onze tijd de werelddi- v°or i van verantwoordelijkheid gen o llele mensheid heeft gekre- Veej !'°nze naaste" is tegenwoordig, leder. Gaarder dan ooit in het ver lig hpd°Ver de be'e wereid verspreid, loof doRdaagse bezinning op ons ge- tionai f dan ook terecht de interna as e verantwoordelijkheid centraal Van en essentieel en integrerend deel OveJ Christen-zijn in de wereld. thinf dit onderwerp heeft H. Exc. het t dr. Marga Klompé, tijdens v°or ieede internationale Congres le 2. Jekenapostolaat te Rome, enke- ?egder behartenswaardige dingen ge- ®itua"t sfefde daar, dat de nieuwe Ven waarin wij tegenwoordig le de L0ns inzicht verdiept in wat, sinds loof nvang, de Christen in zijn ge- heVo)ls gegeven en als opgave werd haar nde steeds duidelijker zicht- bip, 'bfaking van de eenheid van het loss; 'ik geslacht, die door het Ver- g hgswerk van Christus opnieuw is doorC ideaal moge dan, genw?nv.ermijdelijke tegenslag en te- 2cn}n?rking, nooit geheel te verwe- ®bttr ziin> toch mag niemand zich te /"ekken aan de plicht, naar de ma tt; zijn persoonlijke mogelijkhe- daaraan mede te werken. IT et gaat hier om een geloofsze- AJ kerheid, waarvan wij steeds en I,, onder alle omstandigheden beefkdadig moeten getuigen, in het hela*', dat er een diepere werkeliik- ontvrt^huil gaat onder de langzame Uitwetl''?lii)g van vooralsnog slechts alisati ge organisatievormen:de re- eerihei? Van de door God bedoelde t>aat-n van het menselijk geslacht. °Peji 111 is het van groot belang een die J?°£ te hebben voor de gevaren, gin„ 'bister Klompé als een bedrei- hierr.-f van de internationale 00 Persn'erk'ng en hulpverlening: sa- neper, - en iiuipvciicjuiig on- c°ije ^Hike institutionalisering en tgr( bvering, waarbij juist de Chris- het ^et zich tot taak heeft te stellen ePersonalisatie-Droees teeen te hi - -rsonalisatie-proces tegen u door het universele aspect van ■®t 1? e te beklemtonen, en verder: dat v,ei's n'et denkbeeldige gevaar, ^vot-r?e.t Christendom zélf betrokken 1 in het grote wantrouwen, waar- do0r e vroegere koloniale volken, iifig bun sterk nationalistische instel- Caitu,, aa'ngeboden geestelijke en WeS|.leie samenwerking met hun ^ei °verheersers van gisteren t'in ?°eten bejegenen. Hun leiders eb wT?stal in het Westen gevormd het pf in een tijd, dat hier een met Sa,iristf het f bie, óók onder Katholieken, heer iteljjk ?ion„,?ristendom strijdig, extreem na- b.sme, óók onder Katholieken, delijk gedrag bepaalde. Wan- etop„?°.°r een overhaaste technisch- BRUG BIJ °hOm- icuuiiai.il- !ehike :1Sche hulp de eigenlijke, gees- aspecten, die die hulp eerst tot erkpi:Tlt;cien ^Orrio 1 e hulp maken, uit het oog «jjden 5rVa verloren, zijn de gevaren ab niet te overzien. steed Christenen zullen zich daarom de totS 7mber behoren te verdiepen in al heti® heilsboodschap, die zij boven i is ?uter-eulturele moeten stellen. °p Pr ?e wezenlijke voorwaarde om T?n terrein de goede weg te de ]e,Het spreekt vanzelf, dat juist b tpen b^er een enorme taak heb- ?}ebWp y?rvullen, waarbij zij de sa- 'Ssetl ,mg met anderen niet kunnen Üerk?a' vabuit het besef, dat elke f'ddpi mheid haar eigen doel en 11 tpo ,H-eeftzal men op twee fron- fdfplon- zifn activiteit moeten cbe fr'eri: het religieuze en het pro- ?et ee:°bt- Afzijdigheid, speciaal op ab e terrein, is voor een Chris- st6;dG0d |aat kunnen doen, maar dat te verantwoorden. Bidden uitbreiding van Gods Rijk s Waarheid is wel het min- uet pat de'pU van het grootste belang, J1 ibstUr Hstenen in alle organisaties Zi6llshe ?ngen- die de éénwording der Vo Om bevorderen, „aanwezig" OtbpJ goed mogelijk deskundig- het boventijdelijke °ok ieder aan. Daarnaast is tpU* Van de Openbaring te doen ho ver uitgaat boven alle cul- d -r.;at ^^bvri? tbbditieverschillen. Er zullen j J tg andere formuleringen die- k. atleipi?vorden gevonden welke de afa*b j'waarheid zonder ook ka dop aan haar eigenlijke inhoud aii 6h b, ook voor Aziaten en Afri- bp s is prstaanbaar maken. Voor dit ashst ®n .-engagement personnel" Vs Vnw0flzal<ch.ih, zonder welk sla de p5htbaar apostolaat in dienst tnt beid van het menselijk ge- heeft Wlens Verlossing Christus opgeofferd", onmogelijk is. la^LWEïm ,at'ige TVi- 2 sePt. De anderhalf- et ievet,1 'l6 ffoehstra is gisteren om }Vleien Va„ en nadat ZÜ onder de z°bger bestelauto van een melk- was gekomen. GORINCHEM dupeert honderden boeren DORDRECHT. 2 sept. „Kinderspel met bijzonder tragische gevolgen", zo betitelde de officier van justitie bij de rechtbank alhier vandaag de manipula ties van een achttienjarige arbeider uit Werkendam met een pistool dat toe behoorde aan zijn vader. Zonder pre cies te weten hoe het wapen werkte, had de jongen op oudejaarsavond een schot gelost, waardoor zijn zeventien jarige vriend H. Groeneveld dodelijk werd getroffen. Verdachte toonde zich tijdens de zit ting volledig van zijn schuld bewust, waarmee de officier van justitie in zijn requisitoir ook rekening hield. De eis was drie maanden voorwaardelijke ge vangenisstraf met drie jaar proeftijd, een geldboete van honderd gulden of twintig dagen hechtenis en verbeurd verklaring van het wapen. Uitspraak 15 september. s Bij de opening van de brug ontving de minister van Verkeer en Water staat een gekalligrafeerde oorkonde met het besluit van de Gorinchemse gemeenteraad, het rijk onvoorwaardelijk en onherroepelijk bevoegdheid te ver lenen „binnen het territoir van het (ruim zes eeuwen oude) heerlijk veer- recht der gemeente Gorinchem" een verbinding tussen de beide Merwede- oevers te onderhouden. Het gemeente bestuur zag grootmoedig af van elke eventuele schadeloosstelling. Het alge meen belang van de nieuwe verkeers- .v..-..;.;;;;- .v' V Y Burgemeester RIDDER VAN RAPPARD weinig medewerking brug voor het nationale en internationa le wegverkeer èn dat van de eigen plaatselijke verbindingen moesten pre valeren boven de derving van inkom sten tengevolge van de gemeentelijke veerrechten. Zodat Gorinchems burge meester, mr. L. R. J. ridder van Rap- pard, nu zegt, dat het gemeentebestuur met de zaak van het langzaam verkeer over de brug zich niet kan bemoeien. „Dat is een kwestie waarvoor het rijk maar een oplossing moet zien te vin den." Maar het rijk zoekt nog steeds te vergeefs. Gorinchem heeft na de vijftiende maart de grote veerboten nog enige tijd naar en van het aan de overzijde van de Merwede, in Noord-Brabant ge legen dorp Sleeuwijk laten varen. Men wilde wel eens weten, in hoeverre het verkeer de nieuwe brug links of rechts zou laten liggen: wellicht zou er toch nog behoefte aan een veer blij ven bestaan. Na drie maanden was men het er over eens: de belangstel ling was veel te gering; verdere exploi tatie zou een jaarlijks verlies van ze ker anderhalve ton betekenen. De drie boten werden opgelegd, he' personeel ging over naar andere gemeentebedrij ven en slechts een kleine veerboot voor voetgangers en (brom)fietsers die er weinig voor voelen via de brug een om weg van zeven kilometer te maken vaart nog tussen Gorinchem en Sleeu wijk heen en weer. Een bootje dat voor de zware landbouwtrekkers geheel on geschikt is. Aan de noordkant van de Merwe de, waar deze onder de brug door stroomt, ligt de Alblasserwaard, een gebied met vrijwel uitsluitend wei land. Velen van de honderden vee houders daar plachten hun veevoe der niet van fouragehandelaren te be trekken, maar gingen het zelf via het veer met trekkers en aanhan gers halen aan de overzijde, bij de landbouwers van de Brabantse Bies- bosch en het Land van Heusden en Altena, met hun vele gemengde- en grote akkerbouwbedrijven. Zo kw; men zij voordeliger uit en hadden de Brabantse boeren een goede afzetmo gelijkheid voor hun bietenblad en stro. De boeren aan beide zijden van rit rivier waren nog op een andere ma nier op elkaar aange-ezen: de Zuid hollandse boer, die niet over een be paald landbouwwerktuig beschikte, kon er van zijn Brabantse collega altijd wel een lenen en wie in Biesbosch of Sleeuwijkse polder een specialist op het gebied van de grasconservering nodig had, vond die gemakkelijk in de blasserwaard. Aan deze samenwerking is nu prak tisch een einde gekomen. De boeren in het Brabantse moeten hun stro en bie tenblad nu verkopen aan een van de vier fouragehandelaren in de omgeving, die tengevolge van het wegvallen van een belangrijke concurrentiemogelijkheid nu met in- en verkoopsprijzen kunnen doen wat zij willen. De vele loonwer kers van boven de rivier, die hun brood voor een belangrijk deel aan de zuidkant verdienden met bijvoorbeeld oogsten en dorsen, kunnen Brabant nog slechts via lange omwegen, via veren Tot bij de oprit van de nieuwe brug bij Gorinchem mag deze boer komen. riiet:2Vn tractor naar en bruggen by Dordrecht en Zaltliom- mel, bereiken. Een omweg die, alle ex tra-kosten van heen- en terugreis bij elkaar geteld, hen op tweehonderd gul den per keer komt te staan. En de boer uit de Biesbosch of de gedupeerde Brabantse dorpen als Werkendam, Sleeuwijk, Almkerk, Nieuwendijk, Woudriehem, Rijswijk, Giessen en An- del moet nu voor elke reparatie aan zijn tractor zestig gulden extra beta len voor het vervoer per servicewagen. Want het enige tractorverkoop- en -re paratiebedrijf in de wijde omtrek is ge vestigd in ...Gorinchem. Al maandenlang vinden er besprekin gen plaats over deze situatie, die voor de betreffende boeren (aan de Bra bantse kant van de Merwede alleen al vierhonderd) en loonwerkers volgens een voorzichtige schatting een jaarlijk se schadepost van in totaal ruim drie ton betekent. Aan de ene zijde van de tafel zitten de vertegenwoordigers van de gewestelijke raden van het land bouwschap en de standsorganisaties, tegenover hen die van rijkswaterstaat. Het rijk, in casu de directie Zuid-Hol land (waarbij de brug in beheer is) van rijkswaterstaat, toont begrip voor de moeilijkheden en wil de minister kennelijk graag een voor de boeren be vredigend advies geven. Maar wélk ad vies? Over de brug loopt een snelweg. Daarover te rijden met een landbouw- zestien kilometer per uur rijden en dat is voor de snelverkeersbrug te langzaam. trekker is, zeker in uren van druk verkeer, te gevaarlijk, zowel voor de boer als voor de andere weggebruikers. Het fietspad is niet berekend op de zware asdruk van tractoren. In Alblas- serdam, waar een soortgelijke situatie bestaat, kent men een vergunningen stelsel: wie officiële toestemming heeft mag tijdens bepaalde uren per trekker de brug over. Men acht echter deze op lossing op den duur onhoudbaar, omdat het aantal passerende landbouwtrek kers hand over hand toeneemt. Het is natuurlijk mogelijk, het Go rinchemse veer weer in de vaart te brengen. Dat betekent een nadelig saldo van anderhalve ton per jaar. Men begrijpt in Den Haag wel, dat het gemeentebestuur van Gorinchem deze kosten door het rijk zou willen zien vergoed. Van burgemeester Rid der van Rappard verwachten de boe ren in dit verband overigens weinig medewerking: hij vindt deze uitgave zoals hij ook ons onomwonden ver klaarde onverantwoord, welke in stantie ze ook voor haar rekening zou nemen, en wijst deze oplossing dan ook zonder meer van de hand. Go rinchem heeft al één veerboot ver kocht en wie voldoende biedt voor de twee overige, kan ze krijgen. De boeren zijn om de kwestie van de UTRECHT, 2 sept. - De belangstelling voor de gisteren gehouden Heemschutdag, met een tocht naar typische oud- Hollandse stadjes als Oudewater, Schoonho ven, Nieuwpoort en Vianen, was zo groot, dat het gezelschap van ruim 300 deelnemers in twee groepen verdeeld moest worden. De autobussen reden daarbij in verschillende richting naar Schoonho ven, waar de Grote Kerk bezichtigd werd. Intussen had men reeds van het mooie polderlandschap en van tal van fraaie rivier gezichten genoten en de Heemschutters, die ijve ren voor het behoud van oud schoon, hadden bij het passeren van andere stadjes als Montfoort en Oudewater reeds met vreugde kunnen consta teren, dat nog veel be waard is gebleven. In Montfoort de wallen met als pronkjuweel een oude molen en in Oude water verschillende mooie trapgeveltjes. Enkele oude huizen vragen echtei dringend om restauratie. Een verrukkelijk er typisch Hollands beek kreeg men te zien lang: de Vlist met zijn riet kragen en vele knotwil gen en het deerde niet dat over het smalle pad de autobussen slechts langzaam vorderden, want het ene plekje was nog mooier dan het andere. Toen men Schoonhoven naderde, sprak denieuwe tijd in de aanwezigheid van eentonige blokken openbaring. Vooral het woningen en flats, maar zij hebben de sfeer van de middeleeuwen binnen de oude wallen niet kun nen verbannen. Aan de Koestraat is het voor- malige Stadskorenpakhuis uit 1566, dank zij een zeer gelukkige in 1906 uitge voerde restauratie, nog in volle glorie aanwezig. Ook de Waag met het prachtige renaissance-snij- werk aan de dubbele deuren is nog te bewon deren en zo is er meer dat met zorg en liefde is bewaard. Niet te verge ten het typische stadhuis uit 1452 met zijn steil oplopend dak aan de Haven. Schoonhoven is nog steeds beroemd om zijn zilver-industrie, waarbij intussen andere bedrijven zijn gekomen en deze ontwikkeling kan men alleen maar gelukkig noe men. Het gaat er nu om, dat bij nieuwbouw voor een goede harmonie met het bestaande ge zorgd wordt en daaraan ontbreekt het wel eens. Zo staat er helaas een foeilelijk pand naast het Stadskorenpakhuis. Een verrassing was voor velen het minuscule stadje Nieuwpoort met Zijn 17de-eeuwse stadhuis, gebouwd op een brug. 'lier zijn de oude wallen nog volledig bewaard, terwijl van de vroegere grachten een deel is over gebleven. Ameide met zijn vorste lijke huizen, waaronder dat van het hoogheem raadschap Alblasserwaard een ereplaats inneemt, was al evenzeer een intieme, maar pralende stadhuis, dat uitnemend gesitueerd is, zodat de rijke architectuur goed tot haar recht komt. Toen de burgemeester zo'n uitgebreid gezelschap in bewondering voor het bouwwerk zag staan, no digde hij de dames en heren gauw naar binnen om hun de bijzonderhe den' te vertellen. In 1644 heeft Hendryck van Breedrode als dros saard van Ameide „met syn edle hant den eersten steen selver geplant", zo als een gevelsteen ver meldt. Na een grondige restauratie is het stadhuis in februari van dit jaar officieel door de commis saris van de koningin in Zuid-Holland heropend. In Vianen heeft burge meester Pellikaan met niet minder voldoening zijn schoon gerestaureerd gothisch stadhuis ge toond, na eerst het gezel schap in de kerk te heb ben rondgeleid, waarbij hij zich als een goed ken ner van de historie van zijn stad ontpopte. Voor de leden van de Bond Heemschut moet deze tocht, behalve dank baarheid om het zien van heel veel mooie dingen, ook het prettige gevoel gegeven hebben, dat hun propagandistisch werk voor het behoud van ste delijk en landschappelijk schoon zinvol is. Meer dere restauraties van ou de bouwwerken langs deze route zijn immers verricht, nadat Heemschut op de wonde plek had gewezen. brug nogal gebeten op Gorinchems bur gemeester, die dan ook bepaald niet aan hun kant lijkt te staan. „Maar", aldus de hoofdingenieur-directeur van de Zuidhollandse waterstaatdirectie, ir. A. Wiebes, „het is inderdaad ónze zaak. De oplossing komt er, maai' niemand kan zeggen, hoe die zal uitvallen." Ook de minister van Verkeer en Waterstaat heeft, in antwoord op schriftelijke vra gen van het Tweede Kamerlid J. de Ruiter (C.H.) zij het op zéér voorzich tige wijze, een oplossing in het voor uitzicht gesteld, al achtte hij subsidië ring van hervatting van de veerdien sten onaanvaardbaar. Ook de boeren en dorsers geloven wel, dat het bruggeleed eens zal zijn geleden. Maar tot zolang zit niet alleen rijkswaterstaat, zoals dat op z'n Bra bants heet, nog met twee benen in één kous, maar vooral zijzelf. Er zijn er, die zich van de verkeersvoorschriften niets aantrekken en toch met een tractor de brug overgaan. Ze lopen het risico van een proces-verbaal maar zijn aange moedigd door het voorbeeld van een dorser, die voor zo'n overtreding voor de Gorinchemse kantonrechter moest verschijnen. De magistraat oordeelde hem schuldig maar Het hem zonder straf gaan. DEN HAAG, 1 sept. Bescherming van het muziekonderwijs tegen beunha zerij onbevoegdheid is sinds vele ja ren een studie-onderwerp geweest van beroepsorganisaties en zelfs van rege ringscommissies. Zij in ieder geval wa ren het er over eens dat wettelijke be scherming van muziekonderwijs, zoals onderwijs in talen en andere leervak ken, een noodzaak is om zowel het on derwijs aan muziekscholen of conserva toria als van privé-leraren te bescher men. De vraag is alleen hoe een effectieve regeling te bereiken. Op deze vraag gaf de heer E. Witsen namens de Nederlandse Toonkunstenaarsraad antwoord op een daartoe gehouden pers conferentie. De oplossing van dit v raagstuk is de voornaamste aanleiding geweest tot het oprichten van de Stichting Ned. Toon kunstenaarsraad. Ongelukkigerwijs staat onze wetgeving vrijheid van onder wijs toe en derhalve kan men ook geen muziekonderwijs aan banden leggen. Wel erkent het Rijk diploma's die vol gens officiële vastgestelde normen be haald zijn, en aan de hand daarvan werd reeds sinds 1950 een begin gemaakt met het aanleggen van een register van toon kunstenaars waarin tweeduizend mu ziekleraren voorkomen op grond van door het Rijk erkende diploma's of in dividueel na verkregen advies der rijks inspectie. Hier aanknopend heeft de raad de weg gevonden om publiek en muziekleraar de nodige hulp te bieden, en wel de muziekleraar door zich in het openbaar te kunnen onderscheiden van de beunhaas en het publiek door het nu voor te lichten bij de keuze van een muziekleraar, en wel door middel van de toevoeging achter de naam I.T.R.- pianoleraar, I.T.R.-vioolleraar enz., hetgeen beduidt: Ingeschreven in het Toonkunstenaars-Register. Men acht het ook een voordeel dat de raad het Toonkunstenaarsboek van Nederland liet verschijnen, waarop evenwel een dringende revisie of aan vulling moet komen om aanspraak op volledige documentatie te maken. Een der bestuursleden, onze bezwaren be amend, zegde een spoedige correctie toe. Of hiermee het kwaad der beun hazerij voldoende bestreden kan wor den kan niet worden toegegeven. We (Advertentie) Schrijft u voor inlichtingen aan: Ideal Standard (Holland) N.V., Willem Fenengastraat 2_, Amster dam, Tel. 945811, of wendt u tot een erkende C.V.-installateur, die u graag zal inlichten. prijzen in ieder geval het idealisme van de hier genoemde bestuurderen om een effectieve remedie te vinden. M. DEN HAAG, 2 sept. De verklaring van de Nienw-Guinea-delegatie, waar van onze parlementaire redacteur in ons blad van donderdag de voornaam ste punten gaf, is gisteren verschenen. De delegatieleden, alhoewel geen offi ciële vertegenwoordiging vormend van de Nieuw-Guinea-Raad, hebben van hun verblijf in Nederland gebruik ge maakt om krachtig het standpunt uit een te zetten, dat de Papoeas het zelf beschikkingsrecht, zoals dat verankerd ligt in het handvest der V.N., een on vervreemdbaar recht achten. Het noemen van een termijn, waar binnen het zelfbeschikkingsrecht zal dienen te worden geeffectueerd. wordt over het algemeen, gezien het huidige stadium van ontwikkeling, praematuur geacht. De Nieuw-Guinea-Raad zal zich hierover nog nader dienen te beraden. Tenslotte verklaarden de delegatie leden zich ernstig teleurgesteld en ge griefd te voelen, dat de laatste tijd personen en groeperingen in Neder land bij herhaling en met aandrang pleiten voor overdracht onder meer van Nederlands-Nieuw-Guinea aan Indonesië. Nederland heeft steeds gegolden als de bakermat van het recht, in het bij zonder van het internationale recht. Het is daarom onbegrijpelijk, hoe ge noemde personen en groeperingen naar eer en geweten kunnen pleiten voor overdracht van de Papoea's aan een land, waar dictatuur en chaos heersen en geen eerbied bestaat voor de mense lijke rechten. „Het Koninkrijk der Nederlanden heeft bij de ondertekening van het hand vest der Verenigde Naties ingevolge artikel 73 (b) plechtig beloofd in Nederlands-Nieuw-Guinea zelfbestuur te ontwikkelen, de politieke aspiraties van het volk van Nieuw-Guinea behoorlijk in aanmerking te nemen, en het bij te staan in de geleidelijke ontwikkeling van zijn vrije politieke instellingen, overeenkomstig de bijzondere omstan digheden van het gebied en zijn volk en diens verschillende stadia van ont wikkeling," aldus de verklaring. (Advertentie) Haar suède-jasje ziet er weer on berispelijk uit. Het aparte cachet van de suède is volledig terugge keerd dank zij de Suède jasje reinigen 14.50 Drie belangrijke mijnbedrij ven: de staatsmijnen Mau- rits en Emma, alsmede de nog in het exploratie-sta dium verkerende staatsmijn Bea trix, zijn enkele jaren geleden geplaatst onder de directie van ir. M. J. A. Bergstein, maar nie mand zal het deze mijndirecteur kwalijk nemen, dat zijn speciale voorkeur ditgaat naar „de Man- rits". Driekwart van zijn veertigja rige loopbaan bij de staatsmij nen ir. Bergstein vierde gis teren onder grote belangstel ling zijn robijnen dienstjubile- um heeft directeur Bergstein immers op dit bedrijf doorge bracht. Van zeer nabij heeft hij de voorspoedige ontwikkeling van staatsmijn Maurits tot de grootste en modernste twee- schachtenmijn van Europa ge volgd en voor een belangrijk deel ook gestimuleerd. Een jaar voor de officiële in gebruikstel- ling van staatsmijn Maurits (1926) werd de jubilaris als ad junct-ingenieur aan het nieu we bedrijf verbonden. Tevoren deed hij enkele jaren prakti sche ervaring op bij de staats mijnen Emma en Hendrik. Dit was van 1 september 1921 het jaar, waarin directeur Bergstein zijn stu dies aan de T.H. te Delft als mijnbouwkundig ingenieur voltooide tot 1 maart 1925. Bij de toen nog volop in ontwikkeling zijnde mijn „Maunts kreeg tr. Bergstein royaal de gelegenheid om zijn talenten ais mijnbouwkundige, en ook als bedrijfsleider te ontplooien. Hij benutte deze kans tenvolle, hetgeen mag blijken uit zijn snelle promoties. In 1927 tot ingenieur, in 1931 tot chef van het ondergronds bedrijf van de „Maurits" en direkt na de oorlog in 1945 tot hoofdbedrijfsingenieur. Met deze laatste benoeming werd een bewogen episode uit het leven van ir. Bergstein afgesloten, de oorlogsjaren. Zeer levendig herinnert hij zich immers nog het tragische bombardement van Geleen op 5 oktober 1942, waarbij meer dan tachtig slachtoffers te betreuren vielen en niet minder dan drieduizend daklozen. Tot deze categorie behoorde ook.ir. Bergstein en al zijn gezinsleden. Terwijl de chef ondergronds bedrijf van „de Maurits namelijk op zijn post was om leiding te geven bij de bestrijding van de oorlogscalamiteiten, die de Geleense mijnbedrijven hadden getroffen, werd zijn woonhuis totaal vernield. Een nieuwe slag trof ir. Bergstein, toen de Duitsers hem dwongen om heen te gaan. ,J3e Maurits" produceerde te wei nig kolen naar de zin van de bezetters. Nauwelijks was de oorlog evenwel afgelopen of de ontslagen chef van het ondergrondse bedrijf werd weer in zijn oude functie aangesteld en kort daarop zelfs belast met de gehele leiding van staatsmijn Maurits, die toen, dank zij ir. Bergstein, wel veel kolen produceerde, welke hard nodig waren voor de economische wederopbouw van ons land. De succesvolle carrière van deze mijnbouwkundige werd bekroond met de benoeming van ir. Bergstein, sinds 1957 belast met de hoofdbedrijfslei ding van drie mijnbedrijven, tot directeur van de staatsmijnen in 1959. Al vroeg ging de belangstelling van de jubilerende directeur uit naar het mijnbedrijf, hetgeen niet verwonderlijk is, aangezien ir. Bergstein op 24 april 1897 geboren werd in de oudste mijnplaats van ons land: Kerkrade. Als rechtgeaard Kerkradenaar houdt ir. Bergstein veel van muziek en der halve heeft het muziekkorps van staatsmijn Maurits in hem een voortref felijk beschermheer gevonden. Ook andere verenigingen en maatschappe lijke organisaties, in en buiten het mijnbedrijf, weten zich verzekerd van de steun van de jubilerende mijndirecteur, die op grond van zijn verdien sten benoemd werd tot Officier in de orde van Oranje Nassau en om de zelfde reden op grootse wijze gehuldigd werd bv gelegenheid van zijn veertigjarig jubileum.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 5