Nieuws ook ditmaal in de V.S. wereldkundig gemaakt WREDE SCHEIDING IN BERLIJN NEUTRALE LEIDERS ONTMOETEN ELKAAR IN BELGRADO Beroep op Kennedy en Khroesjtsjev Nieuwe Algerijnse FLN-leider houdt vast aan de SAHARA Oldenzaalse politie slaags met Italiaanse arbeiders Buitenlanders op bal in KAB- gebouw niet toegelaten LANGE REEKS PROEYEN BEGONNEN? Elektriciensbond uit TUC gestoten BELGRADO BESLUIT Na de Goya nu een namaak-V elasquez Internationalisatie maar hoe? Het weer ROKKEN BORST In Portsmouth Spanjaarden verklaren zich solidair èee MORRIS beforeijouêuij! Tijdelijk regen DINSDAG 5 SEPTEMBER 1961 85sfe JAARGANG No. 30919 GENEVE/WASHINGTON, 5 september (Rtr., U.P.I.) De Sovjet-Unie heeft gisteren op demonstratieve wijze duidelijk Semaakt dat zij, ondanks de Brits- Amerikaanse oproep daartoe van zondag, niet van plan is de proe ven met kernwapens te staken. Russische geleerden hebben gister morgen opnieuw een kernbom tot ontploffing gebracht, wederom in net gebied van Semipatalinsk in Centraal-Azië. De explosie had, evenals die van vrijdag, plaats in de dampkring. De kracht van de oom was gelijk aan die van twin tigduizend ton T.N.T., dat is onge veer evenveel als de atoombom nad die in '45 op Hiroshima werd gegooid. Ook ditmaal hebben de Russen in alle talen over de kern ontploffing gezwegen. Wederom werd het nieuws bekend gemaakt in de Verenigde Staten. De vorige maal gebeurde dit door de pers chef van het Witte Huis, maar gisteren was het de Amerikaanse commissie voor atoomenergie die een en ander wereldkundig maak te. De kracht van de explosie was betrekkelijk gering, zo deelde de commissie mede. Zowel de Russen als de Amerikanen zijn reeds lang in staat kernbommen te maken met een vernietigende kracht, die vele malen sterker is dan die van de bom op Hiroshima. De deelnemers aan de confe rentie van „niet gebonden" landen in Belgrado poseren graag en veel voor de honderden persfotografen, die naar de Joego slavische hoofdstad zijn gekomen. Hiernaast ziet men de president van Joegoslavië, maarschalk Tito, die optreedt als gastheer van de conferentie, met het staatshoofd van Jemen, Sejfal él Hassaw. President Makarios van Cyprus werd gefotografeerd aan de con ferentietaf él (hieronder) en links onder ziet men president Bour- juïba van Tunesië met premier Néhroe van Indië. BELGRADO, 5 sept. (U.P.I.) De politieke leiders van de vierentwintig landen, die deelne men aan de conferentie in Bel grado, zijn het er gisteren over eens geworden dat zij een beroep moeten doen op president Ken nedy en premier Khroesjtsjev om zonder uitstel samen te komen en onderhandelingen te beginnen „ter voorkoming van een oorlog". Naar men verwacht zal het be roep op het Amerikaanse staats hoofd en de Russische regerings leider binnen enkele dagen in Washington en Moskou worden aangeboden, wellicht door speciale afgevaardigden van de „niet ge bonden" landen. DANSACADEMir DIEFSTAL IN LONDEN REGEN- EN TWEEDJASSEN Aan zee BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 fci'-u ntoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 B'Jkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 ®**eo«e: 3. 3. w. Boerrlgter en Mr. W. A. M. van der Kallen, "oofdredaetle: Drs. H. v. RUN en W. Se verf a NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, 2.65 per maand, 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 530 uur avonds tel. 21544. Weer kernexplosie in de Sovjet-Unie ""iiHHiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHuiiiiiiiiuiiiiiiiiinnii „(Van onze Londense correspondent) LONDEN, 5 sept. Het overkoepelend Prgaan van de Britse Vakbonden, het Vakverenigingscongres, begon gisteren Zijn jaarvergadering in Portsmouth. Set congres nam de ongewone stap een grote vakvereniging, de elektriciens- bond met ongeveer 250.000 leden, uit het Congres te stoten. Het besluit werd genomen met een meerderheid van zeven tegen een, en de zestien vertegenwoordigers van de elektriciensbond yerlietqn aanstonds conferentie. Het belangrijke be- ?mit werd genomen op grond van het feit dat de leiders van de geschorste bond twee maanden geleden door de échter schuldig werden bevonden aan êeknoei met de stemmingsuitslagen voor de benoeming, van de secretaris van de bond. Dank zij dit geknoei konden de com- rjhnistische leiders van de bond een Jbede-communist plaatsen in deze "fictie. De rechter beval de secreta- 's te ontslaan en de wettig gekozen communist te benoemen in zijn ts. Er zullen spoedig nieuwe ver- -ingen worden gehouden voor het be stuur van de elektriciensbond. Indien leden van de bond deze keer een "'et-communistisch bestuur zouden kie- en, is het vrijwel zeker dat hun bond opnieuw zal worden opgenomen in het Vakverenigingscongres. De Amerikaanse kerngeleerden zagen door de explosie van gisteren hun ver moeden, dat zij reeds vrijdag naar vo ren brachten, bewaarheid, namelijk dat de Sovjet-Unie is begonnen met een lange reeks proeven en dat men officiële mededelingen daarover van Russische zijde pas mag verwachten als de gehele serie achter de rug is. Deze taktiek heb ben de Russen in het verleden reeds dikwijls toegepast. Intussen wordt het voor de Amerikanen en Engelsen steeds moeilijker de hervatting van hun eigen proeven uit te stellen, omdat de Russische geleerden thans een schat van nieuwe gegevens verzamelen, ter wijl hun Amerikaanse en Britse colle ga's zich moeten beperken tot labora toriumonderzoek en research. De man die tijdens het president schap van Eisenhowei voorzitter was van de Amerikaanse commissie voor atoomenergie, Lewis L. Strauss, is van mening „dat wij ons hoofd moe ten laten nakijken" als de Amerikaan se proeven niet onmiddellijk worden hervat. Strauss zei dit in een inter view met het Amerikaanse blad „U.S. News and World Report". Volgens hem had Eisenhower verleden jaar reeds besloten de kernproeven te her vatten, maar omdat hij zijn opvolger de handen niet wilde binden, zag hij er later weer van af. Strauss legde er de nadruk op, dat de V.S. Rusland en Engeland weliswaar bijna drie jaar geen kernexplosies tot stand hebben gebracht, maar dat de produktie van kernwapens in die tijd onverminderd is doorgegaan. „De nieuwe ontdekkin gen moeten nu onverwijld worden ge probeerd", zo voegde hij hieraan toe. In Genêve kwamen gisteren de afge vaardigden van Amerika, Rusland en Engeland naar de conferentie over het stopzetten van de kernproeven weer bjj- Advertentie) EEN PROOUKT VAN DE SIKKENS GROEP Zieh-er<^c^n9 van Berlijn geeft nog steeds aanleiding tot vele tragische situaties. lvelii£r *let Duitse meisje Gisela Grohke, die gisteren in West-Berlijn in het hu- Vau ri ^rad ,met Amerikaanse soldaat Gerald Steadies. De vader en moeder viuchtt bleven achter in Oost-Berlijn toen het meisje naar West-Berlijn °verzi n' Daarom konden zij nu niet aanwezig zijn op de huwelijksdag. Aan de kijker vïn Olbrichtsmuur zwaaien zij naar hun gehuwde dochter, die een aan haar ogen heeft gezet om vader en moeder nog even goed te kunnen bekijken voordat zij haar bruidegom volgt naar West-Duitsland, een. Het overleg werd uiteraard geheel beheerst door de Russische hervatting van de kernproeven. De Amerikaan se plaatsvervangend delegatieleider, Charles C. Stelle, en de Engelsman Sir Michaël Wright, trokken van leer tegen het Russische besluit en brachten, naar goed g'eïnformeerde zegslieden hebben meegedeeld, de Russische afgevaardig de, Tsarapkin danig in het nauw. Vooral de Amerikaan na.n geen blad voor de mond. Hij was zichtbaar kwaad en verweet de Russen dat zij de „hoop der mensheid" hebben vernietigd. Het gedrag van de Russen op de Geneefse conferentie, zo zei Stelle, was „het top punt van onbetrouwbaarheid". Hij voeg de hieraan toe dat de Russen op de con ferentie wel vele bemoedigende woor den hebben gesproken, maar dat die alleen maar waren bedoeld om de „cy nische doelstellingen van de Sovjet- Unie" te maskeren. Stelle en Wright drongen er bjj Tsa rapkin op aan dat de Sovjet-Unie alsnog het Brits-Amerikaanse aanbod van zon dag j.l. (alle proeven in de atmosfeer staken vóór 9 september zónder extra controlemaatregelen) accepteert. De enige reactie van Tsarapkin hierop was dat hjj de verklaring van de Russische regering van verleden week, waarin de hervatting van de kernproeven werd aangekondigd uit zjjn zak haalde en „ten behoeve van de notulen" inte graal voorlas. Hoe premier Khroesjtsjev zal reageren op het aanbod van Ken nedy en Macmillan is nog een open vraag. Uiteindelijk werd besloten dat zaterdag a.s. een nieuwe zitting van de conferentie zal worden gehouden. Premier Nehroe van Indië, een van de sleutelfiguren van de conferentie, die morgen naar Moskou zal vliegen om Khroesjtsjev te ontmoeten, heeft de toon bepaald van het beroep op Kennedy en Khroesjtsjev. Andere lei ders steunden Nehroe's opvatting, dat de conferentie haar „stem der niet-ge- bondenen" moet verheffen op een ogen blik van ernstig gevaar en by de twee grote mogendheden moet aandringen op onderling overleg. Het beroep van de 24 niet-gebonden landen, die bijna éénvierde deel van de wereldbevolking vertegenwoordi gen, zal inhouden, dat de V.S. en Rusland zich moeten houden aan hun verklaringen over een vreedzame re geling van de kwestie-Berljjn en over een kernstop. Ook zijn de meeste neutrale landen voorstander van een de facto-erkenning van de beide Duitslanden. Gisteren werd de vergadering toege sproken door de nieuwe premier van de Algerijnse regering in ballingschap, Youssouf Ben Khedda, die verklaarde, dat hij „alle beschikbare hulpmiddelen'' zal mobiliseren voor de onafhankelijk heid van Algerije. Tevens deelde hjj mee, dat hij nooit afstand zal doen van de Algerijnse soevereiniteit over de Sa hara. De 41-jarige premier, die vorige week Ferhat Abbas opvolgde, zei be reid te zijn met de Fransen te onder handelen, „mits de Franse regering be reid is een positieve houding aan te ne men ten aanzien van de noodzakelijke dekolonisatie." De Guinese minister van buitenland se zaken, Beavogui Luis, en de presi dent van Somali, Adan Abdullah Os man, drongen gisteren aan op een on middellijk staken van de kernproeven. De Congolese delegatie, bestaande uit premier Adoela, vice-premier Gizenga en de minister van buitenlandse zaken, Bomboko, die gisteren in Belgrado is aangekomen, woonde de besprekingen nog niet bij. Vandaag echter wel. MOSKOU. In de Russische pers wordt de conferentie van Belgrado geprezen omdat zij geweigerd heeft „een derde blok" of een „anti-Rus sisch forum" te vormen. In het re geringsblad „Izvestia" werd tevens verklaard dat de afgevaardigden „een duidelijk begrip" tonen voor het Rus sische besluit de kernproeven te her vatten. Volgens dit blad is de confe rentie een „anti-Westers forum" ge worden, waarbij „het imperialistische Westen de rol van de verdachte heeft gekregen." Het merendeel van de afgevaardig den heeft zich uitgesproken ten gunste van de Russische voorstellen over ont wapening en een oplossing voor de cri sis in Berlijn, de „liquidatie van het fascisme en militarisme in West-Duits- land" en de verwijdering van West- Duitsland uit de NAVO, aldus dit nogal gekleurde verslag van „Izvestia". Turkije De Turkse Kamer van Afgevaardigden heeft een wetsontwerp aanvaard, dat strenge straffen, waar onder de doodstraf, stelt op ordeversto ringen tijdens en twee maanden na de in oktober te houden algemene verkie zingen. (Reuter) Algerije De Mohammedaanse ar beiders in Oran zijn een algemene staking van drie dagen begonnen uit protest tegen de ongeregeldheden, die zich vorige week tussen Europeanen en Mohammedanen hebben voorgedaan. (Rtr) (Van onze correspondent) OLDENZAAL, 5 sept. In de nacht van zondag op maandag is de politie van Enschede en Oldenzaal op de grens van beide gemeenten slaags geweest met een grote groep Italianen, die op weg was naar Oldenzaal, waar zich eerder op de avond tussen hun land genoten en de burgerij moeilijkheden hadden voorgedaan. De aanleiding voor deze moeilijkheden was het feit dat aan een aantal Italiaanse jongelui de toegang was geweigerd tot het St. Jo zefgebouw van de K.A.B., waar een openbaar bal werd gehouden. De Italianen wilden zich niet uit de hal van het gebouw verwijderen, waar na de exploitant de hulp van de politie inriep. Inmiddels was er voor het St. Jozef gebouw veel publiek te hoop ge lopen, zodat er een verkeersopstopping ontstond, toen de politie tegen de Ita lianen optrad. Dezen trokken daarna naar hun stamcafé aan de Tulpstraat, waar zich opnieuw veel nieuwsgierigen verzamelden, die de politie echter weg stuurde. Later op de avond kwam het in de Hofstraat tot vrij ernstige wanorde lijkheden, waarbij de ruiten van een auto en van enkele woningen werden vernield en handgemeen ontstond tus sen Italianen en publiek. Hier zag zich een wachtmeester van de marechaus see genoodzaakt met zijn pistool een waarschuwingsschot te lossen. Inmiddels was bekend geworden dat de Italianen versterking zouden krijgen van hun in Enschede wonende landge noten. De Enschedese politie hield daarop een oogje in het zeil en wist in de loop van de avond vele Italianen te beletten naar Oldenzaal te gaan. Een grote groep zag echter kans de controle te passeren en op fietsen en bromfiet sen in de richting Oldenzaal te trekken. Bij de grens tussen beide gemeenten werden zij echter verrast door twin- Advertentie) 't nieuwe dansseisoen begint binnenkort Inlichtingen en inschrijving voor r.-k. dagelijks van 11-12,14-17 en 19-21 u. Schagchelstraat 29-31, Haarlem, tri. 10606 tig leden van de Oldenzaalse politie, zestien man van de marechaussee en zeven leden van de politie uit Enschede. Het werd een ontmoeting waarbij har de klappen vielen. In weinige ogen blikken wist de politie de vrij grote groep Italianen op de vlucht te drijven. Op het „slagveld" bleel een twintigtal fietsen en bromfietsen achter, dat later naar het politiebureau te Oldenzaal werd overgebracht. Nadat gisteren een aantal Italianen niet op hun werk in diverse textiel fabrieken in Twente waren verschenen, kregen zij vandaag versterking van hun Spaanse collega's, die zich met de Ita liaanse arbeiders solidair verklaarden. Vanmorgen kwamen enkele honderden in Enschede bijeen bij het him toege wezen recreatielokaal van de gemeen telijke reinigingsdienst en bij het star tion. Zowel Italianen als Spanjaarden voelen zich gegriefd wegens de houding, die behalve de leiding van het K.A.B.- gebouw ook enkele caféhouders jegens hun aannemen. Er is bijvoorbeeld in denzaal een lokaliteit, waarop een bord je is gehangen met „verboden voor Italianen". „Wanneer men ons hierheen laat komen, moet men ons ook in alle op zichten accepteren," zo is de algemene reactie die men onder de stakers kan vernemen. Het lag in de bedoeling van daag overleg te plegen met de werk geversorganisaties, terwijl men ook be middeling van dé Italiaanse ambassa deur in ons land verwacht. LONDEN, 5 sept. (UPI) De Na tional Gallery in Londen is aan het be komen van de tweede schrik, na de diefstal van het pronkstuk van het mu seum, Goya's „Duke of Wellington". Gisteren liepen twee jongemannen het museum uit met tussen zich in een co- pie van „Het toilet van Venus" van Goya's landgenoot Velasquez. Ze wer den geen enkele keer staande gehou den. Buiten de National Gallery werden de twee jongemannen gesignaleerd door detectives van Scotland Yard, belast met de opsporing van Goya's doek. De rechercheurs volgden het tweetal en ar resteerden het in een bocht van Fleet Street. De dieven, een 21-jarige kantoorbe diende en een 20-jarige barman, ver schijnen vandaag voor de rechter. Na dat zij beiden uitvoerig door Scotland Yard waren verhoord, gingen patrouil les uit naar verschillende plaatsen in iet noordwesten van Londen, waar de politie meent, dat zich de Goya kan bevinden. De copie van het toilet van Venus hing in een zaal waar beroepsschilders en studenten originele meesterstukken mogen kopiëren. De personen die voor de teruggave van de Goya de koopsom van 140.000 pond hadden gevraagd, hebben dit be drag tijdens het veekeinde verlaagd te 50.000 pond. Tot nu toe zijn er geen aanwijzingen dat men op het aanbod zal ingaan. Onder de Londense haven arbeiders is een 29-jarige verzamelaar en amateur-beeldhouwer een inzame ling begonnen om het bedrag bij elkaar te krijgen. De Volkskrant, die de meningen van minister Luns doorgaans nauw keurig weergeeft, wist gisteren te be richten dat de minister bezig was zicb de steun te verwerven van de vaste kamercommissie voor buitenlandse za ken voor een „internationalisatie" van de kwestie Nieuw-Guinea. Nu kon men onder internationalisatie verschil lende dingen verstaan. Men zou kun nen denken aan internationale steun voor bet Nederlandse standpunt in de vorm van bet collecteren van zo veel mogelijk adhesiebetuigingen van afzonderlijke mogendheden. Dit tracht minister Luns reeds jaren zonder op zienbarend succes te doen. Men kan er ook mee bedoelen dat men de be slissingen voor wat er gebeuren moet in banden legt van een internationaal lichaam, bijvoorbeeld de Verenigde Naties. Tot nu toe beeft Nederland niet de kans willen lopen dat de zaak door de grote mogendheden, waar onder ook communistische grootmach ten. uit zijn banden werd getrokken. Van een dergelijke internationalisatie heeft professor Duynstee steeds be toogd. dat zij moet uitlopen op een overdracht aan Indonesië, zonder dat Nederland daarbij tot een verzoening met Indonesië komt. Met internatio nalisatie kan men ook bedoe len een streven naar internatio nale garantie van een bilateraal tus sen Nederland en Indonesië bereikt accoord. Waarschijnlijk bedoelt de P. v. d. A. deze figuur als zij. de term internationalisatie loslatende, thans spreekt over „een oplossing in inter nationaal overleg". Maar ook deze figuur schijnt minister Luns niet te bedoelen. Vanochtend beeft De Volkskrant bet begrip internationalisa tie nader gepreciseerd en medegedeeld dat de regering van plan is een po ging te doen om bet zelfbeschikkings recht van de Papoea's door de Ver enigde Naties te laten garanderen. Een middel daartoe zou kunnen zijn bet zenden van een commissie van waar nemers uit de Verenigde Naties naar Nieuw-Guinea. Het blad voegt er aan toe dat er bij de kamercommissie een gevoel van onzekerheid heerst over de haalbaarheid van een voorstel aan de volkerenorganisatie, dat Indonesië bij voorbaat zou afwijzen. Wij kunnen gevoel hebben voor deze vrees van de kamercommissie. De Nederlandse interpretatie van het zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's maakt juist deel uit van het geschil over Nieuw-Guinea. Vraagt men aan de Verenigde Naties onze interpretatie van het zelfbeschikkingsrecht te steu nen. dan vraagt men een verwer ping van de Indonesische aanspraken. Is dat eigenlijk iets anders dan wat minister Luns nu reeds jaren van af zonderlijke mogendheden tracht ge daan te krijgen, met niet veel beter resultaat dan bet antwoord: niet vechten jongens, maar Iaat mij er huiten? Maar van het een kan het ander komen als het balletje eenmaal begint te rollen. Advertentie BARTELJORISSIR HAARLEM TEL 13439 LEIOSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 Verwachting tot woensdagavond (opgemaakt te 11.15 uur^ Half tot zwaar bewolkt met tijdelijk enige regen. Matige, aan de kust later vrij krachtige wind tussen znid en west. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. Morgen: Zon: 5.59-19.19. Maan: 2.07-17.43. Ook morgen vrij veel bewolking met plaatselijk enige regen. Tot matig toe nemende zuidwesten wind. In de mid dag 18 a 19 gr., zeewater 18 gr. Vooruitzichten: achter koufront be gint morgenavond koelere lucht uit het noordwesten binnen te stromen. (Advertentie) van Terlenka effen-streep-ruit enkele plooi af 1 7.50 dubbele plooi f 14.75 't Is betaalbaar bij ANEGANG 19 HAARLEM

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 1