BOUWDOK VOOR COENTUNNEL WORDT GEGRAVEN
Katanga door de
V.N. onderworpen
Aan weerskanten omvangrijke
verliezen na felle strijd
V oetbaltoto heeft
Cara veile van Air France
botst tegen steile helling
wettelijke basis
Ruime meerderheid voor
ontwerp; geldig tot '65
Vliegtuigramp bij
Rabat: 77 doden
SOVJET-UME
Weer kernbom
ontploft
Voortvluchtig
ECHTPAAR
aangehouden
Lord Bertrand Russell
krijgt gevangenisstraf
Het weer
TSJOMBE OP DE VLUCHT
GEEN OVERLEVENDEN
Prinses Sophia
verlooft zich
met Don Juan
Is aangehouden
boekhouder ook
brandstichter
Londense politie in staat van alarm
tegen kernontwapenaars
25.000 gld. verduisterd
sW M 3RR1S éeforeijouSmjf
Suède dames- en herenjasjes
Iets koeler
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1961
85ste JAARGANG No. 30926
ELISABETHSTAD, 13 sept. (Reu
ter) Strijdkrachten van de Ver
enigde Naties zijn vanmorgen in actie
gekomen om een einde te maken aan
de afscheiding van de Congolese
provincie Katanga. Om vier uur in
de ochtend braken er tussen V.N.-
troepen en leden van de Katangaan
se gendarmerie gevechten uit, die
verscheidene uren duurden. Na af
loop werd bericht, dat beide partijen
„omvangrijke verliezen" hebben ge
leden. President Moise Tsjombe, die
de Katangaanse staat sedert de af
scheiding, nu veertien maanden ge
leden, heeft geleid, heeft het presi
dentiële paleis verlaten en is ge
vlucht. Twee van zijn ministers, die
van buitenlandse zaken en van finan
ciën, zijn gearresteerd.
Praktisch bereikbaar
WASHINGTON, 13 sept. (Rtr.,
U.P.I.) De Amerikaanse com
missie voor atoomenergie heeft
bekendgemaakt, dat de Sovjet-
Unie gistermorgen vroeg voor de
zevende maal een kernbom tot
ontploffing heeft gebracht. De
explosie, die ook ditmaal plaats
had in de atmosfeer, had een
kracht van enkele megatonnen.
Eén megaton is het equivalent van
één miljoen ton TNT. De kernbom
werd, zo deelde de commissie mee,
tot explosie gebracht in het
Noordpoolgebied, in de omgeving
van Nova Zembla.
De lekkerste
alléén bij een
ECHTE BAKKER!
RABAT, 13 sept. (Rtr., U.P.I.
Voor de tweede maal binnen
één week heeft zich in de burger
luchtvaart een grote ramp vol
trokken. Weer is een vliegtuig
met een groot aantal passagiers
aan boord neergestort. Vonden
zondag 83 mensen de dood door
dat een DC-6 verongelukte bij het
Ierse vliegveld Shannon, gister
avond kwamen 77 mensen om het
leven bij de Marokkaanse hoofd
stad Rabat, waar een Caravelle
van de Air France tegen een
steile helling vloog. Het straal-
verkeersvliegtuig stortte onmid
dellijk neer. Alle inzittenden, 71
passagiers en 6 leden van de be-
manning, waren terstond dood.
In Sprang Capelle
UbARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEI ISESTRaAT ;B11 KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL- 2235Ro
Omstuwd door een groot aantal bewon
deraars en vergezeld door hun radicale
secretaris Ralph Schoenman (met ring
baard) begeven Lord en Lady Kussetl
zich naar het gebouw in Bow Street,
waar de politierechter hen wacht.
Drie leden van het „Comité van Hon-
ded" werden veroordeeld tot twee maan-
den en zevenentwintig tot een maand
gevangenisstraf. Onder de laatsten be
vinden zich de eerw. heer Michael
Scott, een geestelijke van de Staatskerk,
de toneelschrijvers Robert Bolt en Ar
nold Wesker, en de dichter Christopher
LGgue.
Inmiddels zijn de politieverloven voor
zondag ingetrokken en de regering is
vastbesloten een eind te maken aan de
monstraties van dit soort, mede om te
vermijden dat de Londense politie haar
geduld en zelfbeheersing zou verliezen.
Politieagenten uit de Londense randge
meenten zullen op zondag naar het cen
trum van de stad worden gedirigeerd,
en speciale politiereserves zijn opgeroe
pen.
Lord Russell, die bekend staat als
Engelands grootste levende filosoof
(hetgeen het Nobelprijs-comité heeft doen
besluiten hem de Not lprijs voor litera
tuur toe te kennen), stond vroeger be
kend als een door de wol geverfde paci
fist. In 1937 verklaarde hij: „Brittan-
nië behoort zich te ontwapenen en, in
dien Hitier het land binnen zou ruljken
met zijn troepen en wjj ons niet zou
den kunnen verdedigen, zouden wij hen
behoren te begroeten als toeristen."
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Half tot zwaar bewolkt "net later
enige regen. Matige tot vrij krach
tige wind in hoofdzaak tussen zuid
west en zuid. Lagere temperaturen
overdag.
Morgen: Zon: 6.12-18.59; maan:
10.36-21.02.
max.
mm.
Station:
Weer
temp.
temp
neersl.
gisteren
24 uur
.Jen Helder
regen
17
14
0
Ypenburg
regen
18
13
0.1
vlissingen
zw. bew.
17
15
0
Eelde
regen
18
12
0 2
De Bilt
regen
18
12
0.1
Twente
geh. bew.
19
12
0
Eindhoven
zW. bew.
19
13
0
Zd-Limburg
zw. bew.
19
13
0
Stockholm
zw. bew.
18
9
0
LÏSil
onbew.
19
6
2
Kopenhagen
half bew.
17
11
0
Ainaen
regen
16
0.1
Amsterdam
regen
18
12
0.1
Brusse)
zw. bew.
19
13
0
Luxemburg
zw. bew.
18
10
0
3arijs
zw. bewu
22
12
0
Bordeaux
zw. bew.
25
12
0
Nice
zw. bew.
24
18
0
T
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
'Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. J. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severtn.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mittimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
2.65 per maand, 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uvr
avonds tel. 21544.
waren het Indische keurtroepen (Ghoer-
ka's), die het postkantoor bestormden.
De Katangaanse verdedigers hielden
stand tot hun munitie op was, waarna
de Ghoerk^'s het gebouw bezetten. An
dere Katangaanse militairensloegentoen
eent beleg voor het gebouw; zij wisten
een poging van de V.N. om met jeeps
en pantserwagens versterkingen voor de
Ghoerka's aan te voeren af te slaan.
Alle plaatselijke verbindingen in Elisa-
bethstad zijn verbroken, evenals de in
ternationale telefoon- en telexverbin
dingen.
Ook rondom de woning van de minis
ter van buitenlandse zaken Kimba en in
de omgeving van het gebouw van de
Katangaanse radio-omroep hebben Ka
tangaanse en V.N.-militairen sla" gele
verd.
De woning van minister Kimba werd
gedurende een half uur door Katangaan
se militairen verdedigd. Eerst toen kon
den de V.N.-militairen het verzet bre
ken en de minister arresteren.
Zjj wisten ook het gebouw van de ra
dio-omroep te bezetten.
De Ierse V.N.-vertegenwoordiger in
Elisabethstad, dr. Conor O'Brien, ver
klaarde op een persconferentie: „Aan
de afscheiding van Katanga is nu een
eind gekomen. Het zal voortaan jen
Congolese provincie zijn, die onder be-
Uit de berichten ontstaat de indruk,
dat de Verenigde Naties tot actie zijn
overgegaan, nadat zij hun geduld je
gens Tsjombe hadden verloren.
Op het hoogste diplomatieke niveau
waren voorbereidingen getroffen voor
een poging de afscheiding van Katanga
langs vreedzame weg ongedaan te ma
ken. De bedoeling was, dat Tsjombe
in Leopoldstad ernstig zou worden toe
gesproken door leden van de centrale
Congolese regering en dat dit zou ge
beuren in aanwezigheid van de secre
taris-generaal van de volkerenorgani
satie, Dag Hammarskjold. Deze laatste
had gevolg gegeven aan een dringend
verzoek van de Congolese regering om
naar Leopoldstad te komen. Zodoende
kon Tsjombe mede namens Mammars-
skjold worden "itgenodigd naar de zetel
van de centrale regering te komen.
Hem waren alle garanties voor zijn per
soonlijke veiligheid en die van zijn ge
volg gegeven.
Tsjombe weigerde evenwel in te gaan
op de uitnodiging. Hij verklaarde gis
teren zelfs op een persconferentie, dat
hij in het geheel geen uitnodiging had
ontvangen. Het commentaar van dr.
O'Brien was: „Ik ben sprakeloos van
verbazing. Ik was erbij, toen de schrif
telijke uitnodiging aan Tsjombe ter hand
werd gesteld. Een misverstand is uit
gesloten."
Het is vermoedelijk deze laatste er
varing geweest, die de V.N. tot dras
tisch ingrijpen heeft bewogen. Daarbij
komt, dat de volkerenorganisatie de
laatste tijd onder steeds toenemende
druk stond van de centrale Congolese
regering. Premier Adoela, die erin ge
slaagd is het zelfstandige bewind van
Gizenga in de Oostprovincie althans
in naam op te heffen, wenste, dat
Katanga dit voorbeeld op de kortst mo
gelijke termijn zou volgen. Ook Gizen
ga, die nu vice-premier in de centrale
regering is, zal hierop met kracht heb
ben aangedrongen.
Vanmorgen vroeg zijn V.N.-troepen in
geheel Katanga ertoe overgegaan stra
tegische punten te bezetten. Op verschei
dene plaatsen is het tot felle gevechten
gekomen. In de hoofdstad Elisabethstad
TSJOMBE
stuur staat van de centrale regering in
Leopoldstad". Hij deelde mee, dat van
daag per vliegtuig uit Leopoldstad een
Hoge Commissaris van de V.N. voor
Katanga in Elisabethstad zal aankomen.
ge
K;
Volgens O'Brien zijn de V.N. in actie
ekomen om een burgeroorlog tussen
latanga en de rest van de Congo te
voorkomen. Hij zei, dat het Congolese
nationale leger van plan is geweest het
noorden van Katanga binnen te vallen.
President Tsjombe heeft, volgens de
berichten, een geheime schuilplaats
in een van de buitenwijken van Eli
sabethstad betrokken. Maar de schuil
plaats is niet zo geheim, of hij heeft
in met bloed bevlekte kleren
een correspondent van Reuter te woord
gestaan. „D-. Verenigde Naties heb
ben tot het eind toe tegen mij gelogen.
Zij hebben mij verteld, dat zij mij
naar Leopoldstad wilden overbrengen
en dat zij drie van mijn ministers
zouden arresteren". Katangaanse of
ficieren, die de president in zijn schuil
plaats op de hoogte kwamen stellen
van de jongste ontwikkelingen, ver
klaarden, dat de toestand zeer ver
ward is.
ATHENE, 13 sept. (Reuter, AFP)
Koning Paul van Griekenland heeft de
Verloving bekendgemaakt van zijn oud
ste dochter prinses Sophia met Don
Juan Carlos, prins van Asturië en zoon
Van de Spaanse troonpretendent.
Koning Paul en koningin Frederika
zijn thans met hun dochters Sophia en
Irene voor een particulier bezoek in
Zwitserland. Zij zullen donderdag met
Don Juan en zijn vader, de graaf van
Barcelona, naar Athene terugkeren.
Prinses Sophia is op 2 november
1938 in Athene geboren.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 13 sept. Met 46—14
stemmen heeft de Eerste Kamer giste
ren na een betrekkelijk kort debat het
wetsontwerp van minister Beerman tot
wijziging van de Loterijwet aanvaard.
Het belangrijkste gevolg hiervan is, dat
de voetbaltoto een wettelijke basis heeft
gekregen.
De regeling is vrijwel geheel gelijk
aan die van het ontwerp, dat een jaar
geleden door de Senaat werd verwor
pen: de maximumprijs is 50.000,-
(waarbij de eveneens gisteren door de
Eerste Kamer aangenomen loterijbe
lasting van 15 pet reeds is afgetrok
ken) de prijzen worden in geld uitge
keerd; de maximuminzet is 2,-.
Tussen het destijds verworpen
wetsontwerp en de thans aanvaarde
regeling is echter één belangrijk ver
schil. De nieuwe regeling geldt
slechts tot 31 december 1964.
Door het wetsontwerp een slechts be
perkte geldigheidstermijn te geven,
heeft minister Beerman deze keer de
VVD aan zijn zijde weten te krijgen.
De heer De Vos van Steenwijk ver
klaarde dinsdagmiddag, dat de libera
le fractie nog steeds niet erg gelukkig
is met de beperking van de hoofdprijs,
maar dat men zich er bij neer zou
leggen in de wetenschap, dat de kwes
tie binnen enkele jaren opnieuw aan
de orde moet komen.
De heer v.d. Waerden (PvdA) was
met de beperkte geldigheidsduur van
het ontwerp nog niet tevreden. Hij
vroeg van de bewindsman de toezeg
ging, dat bij de Staten Generaal een
wijzigingsontwerp zal worden inge
diend, als mocht blijken, dat de toto
met de huidige beperkingen niet bevre
digend kan werken. Minister Beerman
wilde die toezegging niet doen. „Het is
op de eerste plaats nodig, dat er een
tijdje rust komt in de toto", zei hij.
Overigens wijzen 'de laatste cjjfers er
zeker niet op, dat de toto een moeilijke
toekomst tegemoet zou gaan, aldus de
bewindsman. Mr. Beerman prees het
Nederlandse toto-systeem, dat in
vergelijking met de door de Staat be
heerste organisaties in de omringende
landen een „amateuristisch" insti
tuut is. De toto gaat uit en wordt gedra
gen door de verenigingen.
Namens de CHU verklaarde mr. Vix-
seboxse, dat hij de voorstellen van de
minister zou steunen omdat ook bij
liet streven naar de verwezenlijking
van de christelijke beginselen in de poli
tiek rekening moet worden gehouden
met het praktisch bereikbare. In het
bijzonder tot lering van zijn anti-revolu
tionaire mede-senatoren voegde mr.
Vixseboxse daaraan toe dat deze be
reidheid tot het aanvaarden van een
compromis ook van belang is, wanneer
er wordt gesproken over het samen
gaan van de christelijke partijen in een
C.D.U. „De oude coalitie is aan het
beperkte begrip voor de praktische mo
gelijkheden ten gronde gegaan".
De anti-revolutionairen waren ver
deeld. De heren Berghuis, Elfferich en
Algra lieten hun beginselen het zwaar
ste wegen en stemden tegen. De heren
Schipper, Haspels, Diepenhorst en De
Gaay Fortman waren bereid hun per
soonlijke verantwoordelijkheid voor ei
gen levenshouding te scheiden van hun
verantwoordelijkheid voor het publieke
beleid en aanvaardden het ontwerp, zij
het niet zonder enige aarzeling. De
heer v.d. Waerden deelde mee, daf de
socialistische fractie in vier groepen
verdeeld was. Drie daarvan zouden zich
(om geheel verschillende redenen ove
rigens) tegen het ontwerp blijven ver
zetten. De vierde groep „heeft geen be
wondering voor het ontwerp" zo zei de
heer v.d. Waerden, „maar beseft dat
er van deze regering geen beter voor
stel is te verwachten". Uiteindelijk viel
het ook bjj de socialisten nog wel mee.
Tien van hen stemden vóór en tien
tegen. Ook de enige communist in de
Eerste Kamer, de heer Haken, stemde
tegen.
Het wetsontwerp op de loterjjbelas-
ting (15 pet) werd z.h.s. aangenomen,
nadat staatssecretaris Van den Berge
de heer Van Meeuwen (KVP) ver
zekerd had, dat het met de gevreesde
schadelijke gevolgen van de belasting
heffing voor de loterijen voor liefdadige
doeleinden wel mee zal vallen.
De werkzaamheden voor de bouw van
de Coentunnel zijn dezer dagen begon
nen. Aan de noordzijde van het Noord
zeekanaal, tegenover de Coenhaven, is
een grote baggermolen bezig met het
graven van het bouwdok. Hierin zullen
de caissons voor de tunnel worden ge
bouwd. Dit dok zal ook worden ge
bruikt voor de lJ-tunnel.
De megatonbom, die gisteren ontplofte
was de tweede in de Russische serie
proeven in de atmosfeer, die op 1 sep
tember begon. De eerste proef met een
megatonbom werd zondag genomen,
eveneens bij het eiland Nova Zembla.
De andere vijf proeven, een in het
Poolgebied, een ten oosten van Stalin
grad en de rest in Centraal-Azië, wer
den genomen met bommen van de
„middenklasse".
(Advertentie)
AMSTERDAM, 13 sept. In Brussel
zijn aangehouden een veertigjarige as
sistent boekhouder en zijn vrouw, die
sinds begin augustus voortvluchtig wa
ren nadat zij ruim 25.000 uit de brand
kast van hun werkgever, de Amster
damse tenten- en dekkledingfabriek
gebr. Faber n.v. hadden gestolen.
Toen de Belgische politie het echt
paar wegens het overschrijden van de
grens zonder geldige papieren aanhield,
wist zij niet dat de opsporing door de
Amsterdamse politie via Interpol was
verzocht. Dat bleek pas veel later, toen
het echtpaar nader aan de tand werd
gevoeld over het niet in bezit heb
ben van de vereiste grensdocumenten.
Pas een paar dagen geleden kwam vast
te staan dat het echtpaar wegens ver
duistering van ruim 25.000 werd ge
zocht. In de koffer van de man werd
nog een bedrag van ruim 18.000 aan
getroffen. De Belgische onderzoeksrech
ter zal thans een beslissing moeten ne
men wat er met het echtpaar gaat ge
beuren. Daarna kan over een eventueel
uitleveringsverzoek worden beslist.
De boekhouder die S.S.-er is geweest
en daardoor statenloos geworden, was
bezig zich te voorzien van valse docu
menten, waarmee hij waarschijnlijk wil
de verder reizen naar Frankrijk. Hjj zou
ook wapens in zijn bezit Rebben gehad.
Vele jaren heeft het echtpaar onder
een valse naam in Amsterdam gewoond.
De ware identiteit kon worden vastge
steld aan de hand van een uit 1939 da
terende foto, die bij do politieherken-
ningsdienst werd gevonden.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 13 september Lord
Bertrand Russell is gisteren door de
politierechter van het politiehof in
Bovv Street te Londen samen met
tweeëndertig andere leden van het
z.g. „Comité van Honderd" veroor
deeld tot gevangenisstraf. Het „Co
mité van Honderd" is een anti-kern-
wapen-organisatie, die zich, onder
leiding van Lord Russell, heeft afge
splitst van de „Campagne voor kern-
ontwapening" (C.N.D.) en die hoopt
door middel van een campagne van
lijdelijk verzet de Britse regering te
bewegen over te gaan tot eenzijdige
kernontwapening.
De politierechter eiste van een aantal
kopstukken, dat zij zich tegen borgstel
ling zouden verplichten niet de openba
re orde te verstoren, zulks in verband
met een voorgenomen demonstratie op
zondag a.s., waarin volgens Het huidige
plan tienduizend deelnemers zullen gaan
zitten op het asfalt van het parlements-
plein in Londen. Onder degenen, die
weigerden zich aldus te doe verplichten,
bevond n zich Lord Russell en zijn vrouw.
Zjj werden veroordeeld tot een gevan
genisstraf van twee maanden. Toen
hierop een medisch rapport werd over
handigd aan de magistraat, bekortte
deze de gevangenisstraf voor beiden tot
een week.
SPRANG CAPELLE, 13 sept. De
25-jarige boekhouder, die vorige week
heeft bekend dat hjj de twee bejaarde
landbouwers A. en H. van Zeist heeft
vermoord, wordt thans ook verdacht
van enkele diefstallen en van brand
stichting.
In de gereformeerde kerk en op an
dere plaatsen in Sprang zijn inbraken
gepleegd, waarbij geld werd ontvreemd.
De politie slaagde er niet in de dader
op te sporen.
In de nacht van zondag 19 februari
brandde een schuur af van de land
bouwer J. Kuijsten, 21 stuks vee kwa
men daarbij om. De brand zou zijn ont
staan door kortsluiting, maar dit werd
niet bewezen. Landbouwer Kuijsten
verdenkt er nu de aangehoudene van
de brand te hebben gesticht omdat de
ze een bedreiging zou hebben geuit na
dat Kuijsten hem een geldlening had
geweigerd.
(Advertentie)
De resten van het vliegtuig, dat onder
weg was van Parijs naar Rabat, werden
gevonden in een ravijn op ongeveer vijf
kilometer afstand van Marokko's hoofd
stad. Reddingsploegen rukten snel uit,
maar zij konden het brandende toe
stel eerst na een half uur bereiken, om
dat zij werden gehinderd door een dich
te mist en door de ontoegankelijkheid
van het terrein. Volgens een Marok
kaanse ooggetuige sloeg de Caravelle,
na tegen de helling te zijn gebotst, over
de kop en ontplofte onmiddellijk daar
na met een harde knal. Een uitge
breid onderzoek naar de oorzaak van
de ramp, dat inmiddels is begonnen,
zal moeten uitwijzen of de Franse ge
zagvoerder een navigatiefout heeft ge
maakt of dat andere factoren de ramp
hebben veroorzaakt.
Ondanks het verwoede blussingswerk
van brandweerlieden en v vrijwilligers
duurde het vrij lang voordat men er in
slaagde de felle brand in het wrak te
blussen. Overal rond het verongelukte
toestel werden stoffelijke overschotten
van passagiers en bemanningsleden ge
vonden. De Franse ambassadeur in Ra
bat. Roger Seydoux, die op het vlieg
veld aanwezig was om enkele leden van
z(jn ambassade, die met de Caravelle
zouden aankomen, af te halen, was ge
tuige van de reddingswerkzaamheden.
Onmiddellijk nadat het fatale nieuws
op het vliegveld bekend was geworden
had hij zich naar de plaats van de ramp
gehaast.
Het personeel op de verkeerstoren
van het vliegveld vertelde later, dat
boven de landingsbanen mist hing
toen de Caravelle aan de landing be
gon. Tot twaalf minuten over negen
had men verbinding met het toestel,
daarna werd plotseling alles stil.
Volgens een woordvoerder van de Air
France is het de eerste maal dat een
Caravelle is neergestort.
Onder de omgekomenen bevinden
zich zes kinderen en verder de Austra
lische ambassadeur te Cairo. John
Quinn, de economische adviseur van
de Franse ambassade te Rabat. Lau
rent, mevrouw Nadine Sylvère-Clouzet,
de directrice van het persbureau
„Agence Centrale de Presse" in Ma
rokko, en prins Sachry van Koeweit.
Het merendeel van de slachtoffers had
de Franse nationaliteit. Voorts bevon-
den zich o.a. tien Marokkanen, drie
Amerikaanse marine-officieren, twee
Russen en enige passagiers uit Luxem
burg Italië, Spanje en Zwitserland aan
boord.
Van Nederlandse slachtoffers is geen
melding gemaakt.
