Westduitse straaljagers Berlijn verdwalen tot in Oostduitse persdienst spreekt van „monsterlijke provocatie Doodvonnissen voor Ba jar en Menderes KROONPRINSES OPENT SCHOOL ACTIE DER V.N. IN KATANGA LOOPT VAST Linner geeft alle schuld aan Europesehuurlingen REDDINGBOOT ZINKT NOCH KAPSEIST om FISCUS KOMT KLEINE SPAARDERS TEGEMOET r Keur-meubelen zijn klasse-meubelen permanente meubelshow Spaarne 11 I BONN BIEDT EXCUSES AAN Britten sturen meer luchtafweer TURKS PROCES Gelderse bakkers verontwaardigd Vakantiegasten in Vlieland besmet? Kracht van tegenstander onderschat Frontlijn in Elisabethstad „Melanie Fair 9 raakt weer zijn sleep kwijt 30 70 korting HAAGSMAN Vorming effectenbezit wordt minder door belastingen belemmerd Het weer. Vrij warm Telegram aan Den Haag over kostprijs Mr. Jonkman weer Kamervoorzitter Uitgebreid onderzoek na geval van t.b.c. msm fi Voorstellen van staatssecretaris Sclmielzer éae MORRIS 'fieforeijouSnij/ i VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1961 85ste JAARGANG No. 30928 BERLIJN, 15 sept. (A.F.P., Rtr., U.P.I.) Twee straaljagers van de Westduitse luchtmacht hebben gisteren, zonder te worden onderschept, een afstand van minstens 150 km afgelegd boven Oostduits gebied. Zij zijn daarna geland op het vliegveld Tegel in de Franse sector van Berlijn. Deze gebeurtenis heeft de Ber- lijnse crisis weer verscherpt en men houdt er aan Westelijke zijde ernstig rekening mee, dat de Rus sische en Oostduitse communisten JASSIADA, 15 sept. (AFP) De voormalige Turkse president Djelal Bajar en oud-premier Ad- nan Menderes zijn door het Turkse hooggerechtshof in het proces, dat op het nabij de Turkse kust gele gen eiland Jassiada is gevoerd, ter öood veroordeeld. hierin een aanleiding zullen zien om het vry'e luchtverkeer van en naar Berlijn te hinderen of zelfs onmogelijk te maken. Burgemees ter Brandt van West-Berlijn noemde het voorval „alarmerend". De persdienst van de communis tische regering in Oost-Duitsland sprak van een „monsterlijke pro vocatie". v. DUIVENBODEN Ruime parkeergelegenheid ELISABETHSTAD, 15 sept. (A.F.P., Rtr., U.P.I.) Het ziet er naar uit, dat de woordvoerders van de V.N. in Katanga te vroeg gejuicht hebben. Kort nadat de V.N.-strijdkrachten daar woens dagmorgen hun actie waren be gonnen, verklaarde de plaatselijke vertegenwoordiger van de volke renorganisatie, de Ier dr. Conor O'Brien: „Aan de afscheiding van Katanga is thans een eind gekO' men. Het is voortaan een Congo lese provincie, die bestuurd zal worden door de centrale regering in Leopoldstad". Thans blijkt, dat het verzet in de provincie voort duurt en dat de V.N.-strijdkrach- ten zich ernstig hebben vergist in de sterkte van hun tegenstander. Zij zijn in het defensief gedrongen Ml' en de toestand dreigt hun uit de hand te lopen. Midden door Elisa bethstad loopt de frontlijn van een vinnige burgeroorlog, de verliezen nemen aan weerskanten snel toe en in Jadotstad is een Ierse V.N.- compagnie omsingeld door fel aanvallende en met mortieren bewapende Katanganen. Er wordt van beide kanten met grote ver bittering gestreden en de regels van de oorlogvoering worden herhaaldelijk geschonden. Agitatie tegen V.N. Onzekerheid over Tsjombe Beschuldigingen DIAMANT De lekkerste alléén bij een ECHTE BAKKER! Snéde dames- en herenjasjes BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertentie® 21543 'Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. LJmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Katten. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Se verf a NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mlfftmeter. hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave vee redenen te weigeren ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week, 2.65 per maand, 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uw avonds tel. 21544. Vandaag is uitspraak gedaan in het Jtoces tegen ruim 600 vooraanstaande "iguren van het bewind-Menderes, dat Vorig jaar door een militaire staatsgreep Omver werd geworpen. Volgens de voor lopige grondwet zal tegen de vonnissen Van de speciale rechtbank geen beroep mogelijk zijn. Eventuele doodvonnissen moeten echter worden bekrachtigd door het aan de macht zijnde „Comité voor Nationale Eenheid". Over de wenselijk heid van het terechtstellen van bepaalde beklaagden zijn de leden van het comité verdeeld. Sommigen vinden dat er een voorbeeld moet worden gesteld, terwijl anderen menen dat men in de huidige Politieke toestand beter clement kan zijn. De procureur-generaal had tegen 228 beklaagden, onder wie de oud-premier en de ex-president, de doodstraf geëist. De aanklachten varieerden van grond wetsschending tot plannen om oppositie leiders te vermoorden en het misbruiken van staatsgelden. Tijdeus een ondervraging door Fran se militaire autoriteiten hebben de bei de Westduitse piloten verklaard, dat zij met hun F-84 straaljagers deelnamen aan de NAVO-oefening „Checkmate", toen zij tot de ontdekking kwamen, dat zij als gevolg van het slechte weer en een defect aan hun navigatie-instru- menten waren verdwaald. V/egens brandstoftekort hebben zij gevraagd op Tegel te mogen landen, hetgeen hun door de Fransen is toegestaan. De Oostduitse persdienst noemde deze verklaring „een grove leugen". Of schoon de communisten een „nauw keurig onderzoek" van het gebeurde eisen, staat het voor hun vast, dat de vliegtuigen een spionagevlucht hebben gemaakt. Krachtens het viermogendhedensta- tuut mogen Westduitse burgerlijke en militaire vliegtuigen geen gebruik maken van de drie luchtcorridors naar Berlijn. De Franse autoriteiten hebben er in dit verband met nadruk op gewezen, dat de beide toestellen geen gebruik hebben gemaakt van een der corridors. Van communistische zijde wordt de laatste tijd steeds vaker de beschuldi ging vernomen, dat de Westelijke ge allieerden de corridors misbruiken voor het vervoer van „spionnen, reactionai ren, rëvanchisten en mensenhande laars". Gisteren hebben Russische Migs twee passagiersvliegtuigen van de Pan- American Airways geschaduwd, die van Berlijn op weg waren naar Ham burg. Amerika heeft daar onmiddellijk tegen geprotesteerd bij de Russische functionaris in het luchtveiligheidscen- trum in Berlijn. De Westduitse regering heeft on middellijk na het bericht van de landing der beide straaljagers in Berlijn haar verontschuldigingen aangeboden bij de ambassadeurs van de Verenigde Sta ten, Groot-Brittannië, Frankrijk en de Sovjet-Unie in Bonn. De Westduitse minister van defensie, Strauss, zei op een verkiezingsbijeen komst in Neurenberg, dat hij een onder zoek naar het voorval zal doen instel len. Hjj wees er overigens op, dat Russische vliegtuigen de laatste twee weken herhaaldelijk de zonegrens heb ben geschonden. LONDEN (Reuter) Het Britse mi nisterie van oorlog heeft bekendge maakt, dat een begin is gemaakt met de versterking van de Britse luchtdoel artillerie in Duitsland. Omstreeks de cember hoopt men zover te zijn, dat dit onderdeel van het Britse Rijnleger vier maal zo sterk is als thans. Een Brits tankregiment, dat begin volgend jaar naar Engeland zou terugkeren, zal „voorlopig" in Duitsland blijven. (Advertentie) van de beste fabrikanten uit binnen- en buitenland, geëxposeerd op de tegenover de Damstraat COMPL. INTERIEURVERZ. TELEFOON 13608—16657—17165* GED. OUDE GRACHT 108-110 Vrij te bezichtigen iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiimiimiiiiiiiimiiiiiiiiiii ARNHEM, 15 sept. De provinciale Gelderse bakkersbond heeft in tele grammen aan de minister-president en de minister van Economische Zaken er op aangedrongen dat de minister van E.Z. het contact met de bakkerijstich ting weer opneemt en aandacht besteedt aan het kostprijsonderzoek, dat het Economisch instituut voor de midden stand in opdracht van de minister heeft ingesteld. De bond spreekt zijn verontwaardiging uit over de wijze waarop de regering z.i. de rechten van de bakkers beknot, door te verhinderen dat noodzakelijk te maken kosten niet in de prijs mogen worden doorberekend. DEN HAAG, 15 sept. De koningin heeft mr. J. A. Jonkman benoemd tot voorzitter van de Eerste Kamer voor de nieuwe zitting, die 19 september aan vangt. LEEUWARDEN, 15 september Een groot aantal vakantiegasten zowel in Nederland als in het buitenland dat deze zomer in het strandhotel op Vlie land heeft gelogeerd, heeft een oproep gekregen om zich bij een consultatiebu reau voor T.B.C. te laten onderzoeken. Het zijn gasten die voor 8 augustus op Vlieland zijn geweest. Op die datum is bjj een hulpkellner van het strandho tel, een jonge werkstudent uit Leeuwar den, geconstateerd dat hij in ernstige mate lijdende was aan T.B.C. De jongeman voelde zich reeds ge ruime tijd niet goed en heeft toen op ad vies van de directeur van het strandho tel, de heer A. Boekman, een arts ge raadpleegd. Hij is onmiddellijk voor me dische behandeling opgenomen, maar de bij het onderzoek betrokken artsen vroegen zich bezorgd af of er in het strandhotel, dat een zeer grote gasten- capaciteit bezit, gedurende de maan den dat de werkstudent daar dienst deed niet veel personen besmet zijn ge worden. De directeur van het strandho tel heeft na overleg met de burgemees ter en betrokken doktoren oen lijst op gemaakt van alle gasten die tot 8 au gustus in het hotel hebben gelogeerd. Deze mensen hebben een oproep ont vangen via de consultatiebureaus in hun woonplaats of -streek. Bij twee jonge kinderen, een te Hoogezand en een te Eindhoven, zou men inmiddels tbc-besmetting hebben geconstateerd. Bij een tiental andere personeelsleden van het strandhotel werd bij medisch onderzoek geen be smetting geconstateerd. Hoewel aan de hand van de gastenlijst dus vele honderden vakantiehouders ge alarmeerd konden worden, blijkt een groot aantal onbereikbaar. Het strand hotel bevat ook een café-restaurant en de gasten die hier in de zomermaan den zijn geweest, werden uiteraard niet geregistreerd. 'iidens oefeningen gehouden voor de kust van Bretagne werd een nieuwe reddingboot gedemonstreerd die niet kan tinken of kapseizen. Voorts hebben de Verenigde Naties thans een andere lezing gegeven van de motieven, die hen woensdag jl. tot hun optreden hebben bewogen. Dr. O'Brien zei woensdag, dat het gevaar van een burgeroorlog dreigde, omdat het leger van de centrale regering een aan val beraamde tegen het noorden van Katanga. De plaatsvervanger van Ham- marskjöld in Leopoldstad, de Zweed Sture Linner, heeft nu in een rapport aan het secretariaat-generaal in New- ïfork verklaard, dat de V.N. zichzelf en hetgeen zij tot dusver in Katanga had den bereikt bedreigd achtten door de ruim 300 niet-CongoIese leden van het Katangaanse leger en de politie, die zich, ten dele met medewerking van het con sulaire corps in Elisabethstad, aan eva cuatie door de V.N. hadden onttrokken. Linner herinnert eraan, dat de inter nationale strijdmacht op 28 augustus jl. op grond van een resolutie van de Vei ligheidsraad van 21 februari is overge gaan tot de arrestatie en repatriëring van buitenlandse officieren en adviseurs. Na een gezamenlijke démarche van het consulaire corps in Elisabethstad stemden de V.N. ermee in, dat de Belgische consul en twee ex-officieren van de Katangaanse gendarmerie de evacuatie verder zouden regelen. Deze regeling heeft echter niet be vredigend gewerkt; er is vertraging ontstaan en de „buitenlandse officie ren en huurlingen" hebben daar ge bruik van gemaakt om weer in gen darmerie en politie te infiltreren, agi tatie te voeren tegen de Verenigde Na ties en de Katangaanse regering te weerhouden van iedere verzoening met de centrale Congolese regering. De fysieke bedreiging van de V.N.- strijdkrachten leidde ertoe, dat het hoofd, kwartier van de volkerenorganisatie naar een militair kamp moest worden verplaatst. Er werden guerrillagroe pen georganiseerd onder de gendarme rie en het plan bestond een aanval te ondernemen op het wagenpark van de V.N. Op 11 september werd de plaatsver vangend V.N.-vertegenwoordiger in Eli sabethstad gearresteerd door een niet- Congolese officier. Daags daarna maak te de Katangaanse minister van buiten landse zaken, Kimba, bekend, dat on derhandelingen waren begonnen om de Katangaanse eenheden te versterken met personeel en uitrusting van het na burige Rhodesië. Om al deze redenen hebben de Vere nigde Naties woensdag jl. besloten hun op 28 augustus begonnen actie te her vatten en te voltooien. Linner stelt, dat er geen sprake is of was van spontaan Katangaans ver zet. „Buitenlarsdse officieren en huur lingen" hebben woensdagmorgen vol gens de V.N.-functionaris het vuur ge opend vanuit Europese villa's in Elisa bethstad. Onder hun bevel zijn de Katan gaanse troepen tot de aanval overge gaan en zij zijn het geweest, die alle oproepen van president Tsjombe en zijn medewerkers om het vuren te staken hebben gesaboteerd. De lezing van Linner wordt in zoverre door rapporten van ooggetuigen beves tigd, dat het verzet tegen de V.N. overal en met aanzienlijk succes wordt geleid door Europese officieren. Over het lot van Tsjombe bestaat onzekerheid. Volgens berichten uit Sa lisbury (Rhodesië) heeft hij de leiding op zich genomen van een „totale oor log" tegen de Verenigde Naties, maar later is gemeld, dat hij is teruggekeerd in zijn residentie in Elisabethstad, die nu onder zware bewaking van de V.N. staat. Voorlopig zijn de Verenigde Naties volledig in het defensief gedrongen. Zij hebben zich ingegraven rondom het hoofdpostkantoor (waar zij een reeks hevige aanvallen van de Katanganen hebben moeten afslaan), in het voor naamste stadspark van Elisabethstad en nabij het vliegveld. Van minstens drie kanten (een correspondent van Reu ter, een van UPI en een van de BBC) wordt gemeld, dat Indische V.N.-troe pen op Katangaanse Rode Kruis-auto's hebben geschoten. In de stad heerst een chaotische toestand. Er is geen licht, geen water en geen voedsel en tien tallen lijken liggen op straat. Het burgerlijke V.N.-personeel is aan geraden zoveel mogelijk naar Leopold stad te vertrekken in verband met de ernst van de toestand. Europese offi cieren zjjn erin geslaagd de energie voorziening van de door de V.N. gecon troleerde radio-Katanga af te snijden. Een moeilijk probleem wordt gevormd door de vele tienduizenden Baloeba's, die een toevlucht hebben gezocht in een kamp van de V.N., dat telkens met mortieren en geweervuur wordt aangevallen door de Katangaanse gen darmerie. WASHINGTON 15 sept. (UPI) De Verenigde Staten stemmen in met de poging van de V.N. Katanga weer in de Congo op te nemen. In een verklaring var het ministerie van buitenlandse za ken wordt gezegd, dat ten sterkste wordt betreurd, dat er levens verloren zjjn gegaan bij het optreden van de V.N. in Katanga, maar dat de eenmaking van de Congo van essentieel belang is voor de economische vooruitgang en de stabiliteit van dat land en om de dreiging van burgeroorlog af te wen den. De hoop wordt uitgesproken, dat de orde snel zal worden hersteld en dat de provincie Katanga een constructieve rol zal spelen binnen de centrale rege ring van de republiek Congo. BRUSSEL Naar uit Elisabethstad wordt vernomen hebben de artsen in de Katangaanse hoofdstad geprotesteerd tegen het optreden van de V.N.-troepen. In een protest, waarvan kennis wordt gegeven aan de gehele medische wereld, wordt gezegd dat V.N.-troepen bij hun actie in Elisabethstad een ziekenhuis hebben gebruikt als artilleriestelling. Voorts zouden Katangaanse ziekenauto's en het personeel daarvan door V.N.-troe pen zijn beschoten. LEEUWARDEN, 15 sept. Prinses Beatrix heeft gistermiddag alhier de grootste openluchtschool van Nederland, die tevens een unicum is voor West- Europa, officieel in gebruik gesteld door de elektrische schoolbel te laten luiden. Zij heeft tijdens de rondgang door de gebouwen zich in een der lokalen ervan overtuigd hoe gemakkelijk de daken door het draaien aan een wiel zijn af te rollen. Door deze afrolbare daken kan zoveel mogelijk van de buitenlucht worden geprofiteerd. De leerlingen boden de prinses bloe men aan en zongen een liedje. Zij gin gen daarna in de leslokalen rustig ver der met hun werkzaamheden. Toen de prinses aan een van de kinderen vroeg of het nu een opgaande of een onder gaande zon aan het tekenen was, luidde het antwoord: „Een ondergaande, juf". De bouwwijze van de school wijkt in aanzienlijke mate af van de tot nu toe gevolgde methoden. De totale opper vlakte van het terrein is ca. 11.500 m2, de gebouwen zelf beslaan een op pervlakte van 2.600 m2. De bouwkosten bedroegen ruim een miljoen gld. De lengte van de gangen is 203 m. Er zijn vanwege de lange afstanden zeven auto peds beschikbaar voor intern gebruik door het personeel. De school is bedoeld voor lichamelijk zwakke kinderen. Zij telt nu tachtig leerlingen maar heeft een capaciteit voor 120-150 kinderen. (Advertentie) 3WWHLIERS - Houtplein 15 - HORLOöSRS LiMUIDEN 15 sept. De sleepboot Melanie Fair" blijft op het ongelukspad. Deze 611 ton metende sleepboot, die in 1960 door een sloop bedrijf in Zaandam werd gekocht van de Britse admiraliteit om na een goe de beurt doorverkocht te worden aan een jonge Engelse kapitein in Liver pool, kwam eind 1960 ,,in het nieuws", toen zij met haar nieuwe kapitein eigenaar uit Liverpool de eerste sleepreis uitvoerde en tot driemaal toe haar sleep, het achterschip van de tanker African Queen", kwijt raakte. Woensdagavond is deze histo rie op de Nederlandse televisiescher men te zien geweest. De Engelse kapitein-eigenaar heeft het schip daarna ruim negen maanden in de haven van Liverpool werkeloos laten liggen en het te koop aangeboden. Italianen kochten het eind augustus van dit jaar. De Italiaanse reders von den er ook een sleepreis voor: De „Me lanie Fair" voer van Liverpool naar Grimsby en begon daar op 30 augustus aan deze sleepreis. Gisteravond omstreeks half acht was de sleep tot in de golf van Biscaye ge- vordert. Toen kwam het in de ether en ffljn melding was gelijk aan die van eind vorig jaar met de „African Queen", weer was de „Melanie Fair" haar sleep kwijt. Die sleep is een 50 meter lange lichter, die losgebroken te van de sleepboot en nu als een gevaar voor de zeevaart ronddrijft op onge veer 250 mijl z.z.w. van Brest. (Advertentie) Advertentie) HEN BRIL op monturen en glazen. Voor particulier en ziekenfondsleden „DE ËRILLENSPECIALIST" Jansstraat 56. Telefoon I 01 80, tegenover Gerechtsgebouw Zichtbaar beter en 30 °/0 voordeliger! DEN HAAG, 15 sept. - De staatssecre tarissen van Algemene Zaken en van Financiën hebben bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend inzake fiscale faciliteiten voor bezitsvorming in effec ten. De strekking daarvan is - in het kader van het bezitsvormingsbeleid - en kele fiscale belemmeringen voor de vor ming van effectenbezit door kleine spaarders weg te nemen. De voorgestelde maatregelen zullen - met een enkele uit zondering - voorlopig alleen gelden voor de deelnemers aan een premie- of winst- delingsspaarregeling voor werknemers. Het ligt echter in het voornemen de thans voorgestelde maatregelen te zijner tijd ook te doen gelden voor de aange kondigde algemene premiespaarregeling. De voorgestelde maatregelen komen, in het kort, op het volgende neer: m beleggingsmaatschappijen die uit sluitend werkzaam zijn in het be lang van kleine spaarders, krijgen vrijstelling van vennootschapsbelas ting (beleggingsdepots zijn niet aan deze belasting onderworpen); m het wetsontwerp opent de mogelij k- - hd van vrijstelling c.q. restitutie van dividendbelasting voor uitke ringen door beleggingsmaatschap pijen en beleggingsdepots aan klei ne spaarders; m er zal vrijstelling worden verleend van registratierecht, effectenzegel recht en beurszegelrecht voor aan delen en bewijzen van deelneming in beleggingsmaatschappijen en be leggingsdepots, voorzover die bewij zen worden uitgegeven aan kleine spaarders; het effectenzegelrecht op kleine coupures van obligaties en certifi caten van aandelen komt te ver vallen. In hun toelichting op het wetsontwerp brengen de staatssecretarissen de ook in de bezitsvormingsnota neergelegde op vatting in herinnering, dat het voor kleine spaarders aanbeveling verdient te beginnen met het vormen van een liqui de reserve, bijvoorbeeld in de vorm van een spaarbanksaldo. Eert daarna komen, bij die opvatting, andere bezitsvormen in aanmerking, bijvoorbeeld verzekerin gen, een eigen huis, effecten, enzovoort. De staatssecretarissen achten het ge wenst de totstandkoming te bevorderen van beleggingsmaatschappijen en -de pots, die speciaal op de behoeften van de kleine spaarder zijn gericht. Daartoe strekken de in het wetsontwerp vervatte maatregelen die slechts een beperkte draagwijdte hebben, maar tezamen met andere maatregelen reële betekenis heb ben voor de bezitsvorming in brede kring. (Advertentie) BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 2235V6 Verwachting tot zaterdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Veel bewolking en plaatselijk wat motregen, maar morgen in de loop van de dag kans op opklaringen. Ma tige tot krachtige zuidwestelijke wind. Vrij warm. Zaterdag, zon: 6.15-18.54; maan: 12.51-22.07. mart mlrj Station Weer temp. temp gisteren oeersi. 24 uur «Jen Helaei regen 17 12 20 Ypenburg zw. bew. 17 14 2 Vlissingen zw. bew. 18 14 0.3 Eelde mist 16 10 3 De Bilt zw. bew. 18 11 4 Twente zw. bew. 17 11 3 Eindhoven zw. bew. 20 11 1 Zd-Limburr zw. bew. 20 11 9 Stockholm geh. bew. 14 11 16 Osk onbew. 18 7 1 Kopenhagen onbew. 18 11 2 loonden motregen 20 Amsterdam zw. bew. 1*

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 1