Het ivoor tolt in Haarlem
bij interland-pentathlon
Piet van de Pol tweemaal
genadeloos afgestraft
DE NIEUWE VAUXHALL VICTOR
Gemenebest bezorgd over de
Britse toetreding tot E.E.G.
Clacryn
MARTINEZ
Stembuskoorts in
West-Duitsland
Nek-aan-nek race tussen
Adenauer en Brandt?
Westelijke ministers plegen
overleg in Washington
Gromyko bereid tot
gesprek met Rusk
pijn
NEDERLAND LEIDT TEGEN BELGEN
Schaakolympiade
te Emmen
gaat niet door
DONNER: weer
remise in Bied
SPARTA uit de
intertoto-strijd
Sovjetproeven
met raketten
en kernwapens
Labour achter
regering
Vele speculaties
over coalitie
Soebandrio naar Moskou
aMe
Geen visa voor de
Oostduitse dames
GEEN SPORTHAL
IN ARNHEM
Nederlands Limburg
met Van der Hart
Limburgse ruiters
zegevieren in het
Utrechtse concours
Russisch-Chinees
overleg gaande?
a/s
Aantal slachtoffers
stijgt tot zestien
AYALA SCHAKELT
HOAD UIT
Stijging van Britse
inkomens
DE INVLOED VAN „BERLIJN"
mg_
met
RDTERDDN
Capsule geborgen
Discoverer 30"
Radio-activiteit na
maandag afgenomen
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1961
PAGINA 9
(Van onze speciale verslaggever)
HAARLEM, 15 september
De melodie van het ivoor heeft
weer geklonken. Het is nog altijd
speels en wispelturig en de mees
ters gaan er nog even omzichtig
mee om. Zij vertoeven tot en met
zaterdag in de stijlvolle Hilde-
brandzaal van het Haarlemse
Brinkmann om hun nieuwste
vondster, op de fijngeschoren
lakens te etaleren. De beste Ne
derlandse spelers contra het puikje
van de Belgische biljartmeesters
in de jubileum-pentathlon van de
K.N.B.B., voorwaar een opwin
dende ouverture van een seizoen
dat de hausse in de spelprestaties
ongetwijfeld zal bestendigen. Een
Nederland-België, officieus, daar
het een invitatietoernooi betreft,
maar daarom niet minder belang
wekkend als krachtmeting tussen
de twee sterkste biljartlanden ter
wereld.
Verleden fijd
Scholte op dreef
Kansloos (61) in duel
te Bratislava
Uitslagen
Drink
moet zjP?/
Dodenrace te Monza
Wereldtitel profs
Kwestie Berlijn
(Van onze speciale verslaggever)
KEULEN, 15 september Aan
de vooravond van de verkiezingen
voor de vierde Bondsdag heeft
alles, wat West-Duitsland kan
opbrengen aan dagbladen en tijd
schriften, zich in eindeloze specu
laties gestort. Niet alleen de jour
nalisten, maar ook talloze andere
burgers breken zich het hoofd
over de vraag wat er na a.s. zon
dag in Bonn allemaal kan gaan
gebeuren. De allesoverheersende
vraag daarbij is natuurlijk, of
Adenauer en de zijnen hun abso
lute meerderheid in de Bondsdag
zullen verliezen. Daar hangt alles
van af, want dat Herr Brandt
erin zal slagen Adenauer defini
tief de kroon van het hoofd
te stoten, schijnt ook hier nie
mand te geloven. Hoeweleen
serieuze Duitser, een zakenman
die zelf op de CDU stemt,
stond gauw klaar met zijn verze
kering dat het in ieder geval een
nek-aan-nek race zal worden.
degulden'plaat
WASHINGTON/MOSKOU, 15
sept. (A.F.P., Rtr., Tass, U.P.I.)
blee van de Verenigde Naties bij
woont in New York.
Het Russische departement De Russische bekendmaking
van buitenlandse zaken heeft gis
teren meegedeeld, dat minister
Andrei Gromyko bereid is tot een
gedachtenwisseling met zijn Ame
rikaanse ambtgenoot Dean Rusk
over de kwestie-Duitsland en
andere problemen. De Russische
ambassadeur in Washington heeft
minister Rusk van deze ontwik
keling persoonlijk op de hoogte
gebracht. Minister Gromyko staat
aan het hoofd van de Sovjet-dele
gatie, die begin volgende week de
opening van de zestiende Assem-
van
General Motors
Nog geen tekenen van
spoedige regeling
van de staking
Perzië
Oliebesprekingen in
Londen aangekondigd
Het spel van concentratie en bezon
nenheid wordt hier beoefend in zijn aan
trekkelijkste vorm, namelijk op alle wa
pens. Men stapt van de gerenommeerde
kadergenres, het 47/2 en het 71/2 over
°p het libre en het bandstoten om te
eindigen met het „vuurwerk", het drie
banden. Via een ingewikkelde bereke
ning met een vermenigvuldigingsfactor
Worden zogenaamde proportionele ge
middelden vastgesteld, waardoor naast
de stand tussen beide landen een indivi
duele rangschikking "ntstiat, die men
overigens kan appreciëren of niet.
Gisteren hebben de matadoren afge
rekend met de kaderspelen en is een
stand ontstaan, die voor onze landge
noten gunstig mag heten. De gezamen
lijke inspanningen van Scholte, Wijnen,
Y&n Oosterhout en Van de Pol in
deze volgorde leverden vijf winstpar
tijen op, waartegenover Ceulemans, Ver
pest, Boulanger en Schrauwen er slechts
drie wisten te stellen. Zeer merkwaar
dig was het feit dat een der Nederlandse
..troeven" voor de ,,kader"punten, Piet
van de Pol, met een dikke nul werd
teruggewezen. Hij kreeg de eerste bit
tere pil te slikken in de partij tegen
..Joske" Vervest, de Antwerpenaar, die
hog maar kortgeleden de grootste rivaal
Was van Emile Wafflard en hem menige
Belgische titel ontfutselde. Piet van de
Pol voelde zich nerveus voor dit duel.
In zijn herinnering brandde de laatste
ontmoeting die hij met de laconieke
yervest had, die in het Europese kam
pioenschap 47/1. Met een handvol ca
ramboles was de Rotterdammer toen
*n de biljartzaal van Luik in de hoek ge
zet. Een ontgoocheling die hem aanlei
ding gaf de keu voorlopig in het rek
te zetten, een vernedering ook die thans
dringend om wraak riep. Was het
Vreemd dat v. d. Pol geforceerd nauw
keurig zijn eerste caramboles naar de
lijnen dirigeerde? Het noodlot voor hem
wilde dat de Belg met glanzend gemak
het heft in handen nam, in de tweede
beurt al zwierig uithaalde voor een tar
tende reeks van 119 en even later nog
eens de 100 passeerde. Grote zweetdrup
pels parelden op het voorhoofd van de
vroegere „kaderkoning" toen hij de keu
oihknelde voor een passende repliek.
Iet gelukte niet. Van de Pol gleed
Steeds verder af en bleef steken op het
Armzalige totaal van 113.
Zfln volgende party verliep al even
slecht. 85 caramboles na 15 beurten,
Waarin zyn tegenstander Ceulemans,
®en driebandspecialist van origine, de
300 vol maakte; het was voor Van de
Pol om door de grond te zinken. Had
njj zich hiervoor geprepareerd op een
nieuw, glorieus seizoen, een hoogstaand
gevecht met de jonge vaderlandse bil
jartelite, die hem pas nog in Leeuwar
den opnieuw had leren vrezen? Van de
Pol behaalde daar met allure de natio
nale titel in het 47/2 en niemand durfde
weer te beweren dat hü „verleden tyd"
Was.
Nu zal de Rotterdammer zich ver
moedelijk vergist hebben in de enorme
speelkracht van Ceulemans, de beschei-
uen Belg, die even gemakkelijk een
knallende zwiepstoot lanceert als een
suptiel rappelletje, die net zo gedegen
op de kruisingen der lijnen de punten
vergaart als de caramboles over zeven
AMSTERDAM, 15 sept. Het toer
nooi om het wereldkampioenschap schar
ken voor damesploegen, dat op 18 sep
tember In Emmen zou beginnen, gaat
hlet door. De Koninklijke Nederlandse
Schaakbond, die dit toernooi namens
de wereldschaakbond, de Fide, zou or
ganiseren heeft het toernooi afgelast,
omdat hef ministerie van Buiten
landse Zaken heeft besloten geen in
reisvisa te verstrekken aan de Oost
duitse deelneemsters.
De KNSB had aan het begin van dit
Jaar de optie om dit toernooi te mo
gen organiseren eerst aanvaard, nadat
M vanwege het ministerie van buiten
landse zaken de verzekering had ge
kregen dat ditmaal de visa-kwestie
geen spelbreker zou zijn gelijk eerder
"ij het zone-toernooi te Berg e
uhlmann) het geval was. Nu tegen
deze verzekering in toch het besluit is
genomen, de Oostduitse dames geen
'Um te verlenen, heeft de KNSB hier
uit de enig mogelijke konsekwentie ge-
""okken en het toernooi 'erstond arge-
iast.
De KNSB is thans ook bezorgd over
komende interzonale toernooi,
Waarvan de organisatie eveneens aan
Nederland is toevertrouwd en dat op
fj januari 1962 in Amsterdam moet be-
Jjnnen. De Oostduitse grootmeester
hlmann heeft zich in het te Mariën-
nad overgespeelde zonetoernooi het
£®cht verworven aan dit interzonale
toernooi deel te nemen.
ARNHEM, 15 sept. Hoewel de
Plannen voor de bouw van een sporthal
jkosten 1.320.000) definitief gereed
waren, gaat de bouw niet door. De Ge-
eputeerde Staten van Gelderland heb-
en voor de grond, waarop de hal wor-
V„. 00'ouwd, de z.g. Oude Kraan, in
ernand met een toekomstige tweede
oeververbinding over de Ryn, een
bouwverbod uitgevaardigd.
banden, die zijn hand niet omdraait voor
ijle „keringen" in de a cheval positie om
even later een sidderend contraeffect
uit zijn pommerans te wringen. Die
Ceulemans startte bedeesd in het be
sef een leerling te kunnen zijn van de
Nederlandse „maestro". Maar de
schroom verdween als sneeuw voor de
zon toen Van de Pol bij de achtste beurt
nog steeds op 35 stond. De Belg moest
glimlachen om deze unieke situatie en
sloeg genadeloos toe. Een serie van
154, schoon van uitvoering en doorslag
gevend voor de uitslag, maakte Van
de Pol tot de meest gestrafte deelne
mer aan deze pentathlon.
Het leek of de „val" van de meester
de andere Nederlandse vertegenwoor
digers inspireerde. Scholte bjjv. bracht
twee flonkerende resultaten op zijn
naam, waarvan Laurent Boulanger
niet terug had. In beide kaderpartijen
zag de in dit gezelschap terecht ge
vreesde Belg geen mogelijkheid om
zijn land aan punten te helpen. In het
47/2 smaakte hij het dubieuze genoe
gen met 70 caramboles aan de eind
strijd te komen doordat Scholte in zes
beurten naar de 400 was gesneld. Bij
het 71/2 kreeg de Eindhovenaar het
zwaarder te verduren. Op zijn forse
slagen, series van 109 en 67, volgden
even duidelijke antwoorden: 84 en 87.
Maar in de elfde beurt besliste Scholte
de partjj.
Tiny Wijnen en Kees van Oosterhout
weerden zich eveneens uitstekend, zij
het dat de laatste pas in de avondpartij
de eerste winst binnenhaalde. Dat Ver-
vest hiervan het slachtoffer werd, be
tekende voor de Bredanaar een eervol
BLED, 15 sept. In de achtste ron
de van het internationale schaaktoer
nooi is de partij Donner - Pachman
na 28 zetten in remise geëindigd. Don
ner bezet nu een gedeelde negende
plaats, l'/i punt achter de leiders Pe
trosjan en Keres.
De uitslagen zijn: Fischer - Matano-
vic Vz-'/i, Bertok - Geiler afgebr., Tri-
funovic - Olafsson Va-'/z, Udovcic - Tal
afgebr., Keres - Ivkov 1-0, Petrosjan -
Najdorf 1-0, Darga - Bisguier afgebr.,
Gligoric - Portisch '/z-Vt, Donner - Pach
man */iJ/i, Parma - Germek 1-0.
De stand luidt na de achtste ronde:
1,2 Petrosjan en Keres beiden 5% pnt;
3,4 Tal en Fischer beiden 5 pnt en 1
afg.; 5,6 Najdorf en Trifunovic beiden
5 pnt.; 7. Gligoric 4% pnt. en 1 afg.; 8.
Darga 4 pnt. en 1 afgebroken partij; 9,
10 en 11. Donner, Portisch en Parma
allen 4 pnt.
BRATISLAVA, 15 sept. Het Rotter
damse Sparta is in de tweede ronde van
de intertoto-voetbalcompetitie uitgescha
keld door Lovan Bratislava. De Tsjechen
zegevierden op eigen terrein met 61.
Reeds na 45 minuten was het 30
voor de Tsjechen. Twee minuten na de
hervatting doelpuntte Daniëls voor
Spart a.
SITTARD, 15 sept. Het voetbal
elftal van Nederlands Limburg, dat
dinsdag te Hasselt uitkomt tegen Bel
gisch Limburg, is als volgt samenge
steld: doel Swinkels (VVV); achter:
Brull (MW) en Pieneman (Fortuna);
midden: Notermans, Van der Hart (bei
den Fortuna) en Erkens (WV); voor:
oenen, Loo (beiden MTV), Rutten (Ra-
p Koenen (Roda Sport) en Grui-
sen (Sittardia).
UTRECHT, 15 sept. Het inter
provinciaal springconcours van het
tweedaags concours hippique heeft
een Limburgse zege opgeleverd. Vopr
elke provincie alleen Drente liet
verstek gaan kwamen twee ruiters
uit. De vertegenwoordigers van Lim
burg, Gelderland en Groningen leg
den het parcours foutloos af. De
Limburgers Heyman (Beesel) op Hal-
la en Herten (Grathem) op Hanco
noteerden tezamen de kortste tyd,
zodat zij de titel veroverden. Gronin
gen eindigde als tweede en Gelder
land als derde. Ook het individuele
kampioenschap ging naar Limburg.
Heyman was in 78.2 sec de snelste.
Vijf deelnemende combinaties legden
het parcours van het springconcours
foutloos af. Maathuis uit Geesteren
was de succesvolste ruiter met Troon-
;ravin Anna en Troongraaf. De overige
rie foutloze combinaties waren Cees
Schmal op Feldblume, Mady Koster op
Axel en Willy Scheeren op Mirabelle.
In de barrage zegevierde Mady Koster.
Het concours werd besloten met een
Parijs' springconcours. In dit nummer
bezette Maathuis met Troongravin An
na en Troongraaf resp. de eerste en
derde plaats. Mady Koster eindigde op
Axel als tweede.
resultaat, dat zqn zwak begint tegen Cu-
lemans goed maakte. Wijnen demon
streerde excellent spel tegen de kleine
Belg Tony Schrauwen, die slechts bij
vlagen zqn grote kwaliteit Het schitte
ren. Onze landgenoot zocht het ditmaal
niet in een enkele uitschieter, caram
boleerde regelmatig en razendsnel tien
tallen punten by elkaar om op die ma
nier in het 71/2 het respectabele moyen
ne van 30 in de boeken te schryven.
Anker kader 47/2:
Schrauwen
297
19
63
15.63
Wijnen
400
19
103
21.05
Ceulemans
400
12
118
33.33
Van Oosterhout
269
12
67
22.41
Vervest
400
10
119
40.00
Van de Pol
113
10
40
11.30
Boulanger
70
6
34
11.66
Scholte
400
6
140
66.66
Anker kader 71/2:
Ceulemans
300
15
154
20.00
Van de Pol
85
15
27
5.66
Vervest
103
16
43
6.43
Van Oosterhout
300
16
73
18.75
Bouianger
271
11
87
24.63
Scholte
300
11
109
27.27
Wijnen
300
10
65
30.00
Schrauwen
190
10
84
19.00
Stand invitatietoernooi Nederland-
België na de spelsoorten 47/2 en 71/2:
10-6 voor Nederland.
Individuele stand: 1. Scholte, 4 pnt.,
algemeen proportioneel gemiddelde 100;
2. Ceulemans 4 - 62.96; 3. Wijnen 4 -
58.62; 4. Van Oosterhout 2 - 51.35; 5.
Vervest 2 - 42.65; 6. Boulanger 0 - 56.05;
7. Schrauwen 0 - 40.13; 8. Van de Pol
0 - 19.24
PEKING, 15 sept. (AFP) Volgens
sommige buitenlandse waarnemers in
Peking zijn er aanwyzingen, dat er op
het ogenbUk in Moskou belangrüke be
sprekingen worden gevoerd van politie
ke en militaire aard. Men acht het niet
uitgesloten, dat er een topconferentie
tussen Khroesjtsjev en Mao Tse-Toeng
aan de gang is.
Zeker acht men het, dat er door Rus
sische en Chinese generaals overleg
wordt gepleegd.
Men merkt op, dat de Britse maar
schalk Montgomery, die als gast van
president Mao al sinds 6 september in
China is, nog steeds niet door zqn gast
heer is ontvangen. Mao is al twee we
ken niet in het openbaar verschenen.
ACCRA, 15 sept. De ministers van
financiën van de landen van het Britse
gemenebest hebben donderdagavond na
het beëindigen van hun conferentie een
communiqué uitgegeven, waarin zq ern
stige bezorgdheid uiten ten aanzien van
de mogeiyke resultaten van de aan
vraag van Engeland tot toetreding
tot de Europese Gemeenschappelpke
markt. De conferentie, die in Accra ge
houden werd, heeft drie dagen geduurd.
Tijdens de byeenkomsten is voortdu
rend kritiek geleverd op de Britse stap,
voornameiyk door Australië, Canada en
Nieuw-Zeeland.
In het communiqué wordt onder meer
gezegd, dat de meeste landen van het
gemenebest zich afvragen of het Ver
enigd Koninkrijk, met zqn internationa
le en binnenlandse verplichtingen, tij
dens de voorgestelde onderhandelingen
een overeenkomst kan bereiken waarbij
de belangen van het gemenebest af
doende worden beschermd. Algemeen
wordt aangenomen dat een inbreuk op
deze belangen schade zou toebrengen
aan enige of alle landen van het geme
nebest en een ongunstige uitwerking
zal hebben op particuliere industrieën
en belangen. Verscheidene vertegen
woordigers legden de nadruk op het ge-
MOSKOU, 15 sept. (Rtr, UPI De
Sovjet-Unie neemt op het ogenbUk proe
ven zowel met kernwapens als met ra
ketten. Het officiële Russische persbu
reau Tass deelde gisteren mee, dat de
Sovjet-Unie met succes een nieuwe en
zeer krachtige raket heeft afgeschoten
naar het centrale deel van de StiUe
Oceaan.
De meertrapsraket legde een afstand
van meer dan 12.000 km af en de oefen
lading kwam op minder dan een kilo
meter van het vastgestelde doel in zee
terecht. De voorlaatste trap is by terug
keer in de dichtere luchtlagen volgens
plan verbrand.
De Amerikaanse commissie voor
de atoomenergie heeft meegedeeld,
dat de Russen gisteren in de buurt
van Nova Zembla een kernwapen ter
sterkte van verscheidene miljoenen
tonnen T.N.T. tot ontploffing hebben
gebracht. Dit is de tiende proef in de
lopende serie.
Het Russische ministerie van defensie
heeft gisteren enkele besluiten gepubli
ceerd, die ten doel hebben de numerieke
sterkte van de Sovjetstrqdkrachten op
te voeren. Alle in 1942 geboren ingeze
tenen van de Sovjet-Unie en alle dienst
plichtigen, wier periode van uitstel is
verstreken, worden in actieve dienst ge
roepen. Voorts biyven bepaalde catego-
riën soldaten, matrozen en onder-ofli-
cieren die met groot verlof zouden gaan,
tijdelijk onder de wapenen.
(Advertentie)
MILAAN, 15 sept. Het aantal
slachtoffers van het ongeluk, dat zich
zondag voordeed tijdens de autorace
te Monza, is gestegen tot zestien. Don
derdag bezweek in het ziekenhuis te
Monza opnieuw een toeschouwer aan
de verwondingen, die hp had opgelopen
toen de wagen van de Duitse coureur
Von Trips op het publiek inreed.
vaar dat, als het Verenigd Koninkrijk
er in slaagt slechts voor bèpaalde lan
den van het gemenebest speciale voor
delen in de E.E.G. te verkrijgen, dit
schadelijk zou zijn voor de solidariteit
in het gemenebest.
Sommige landen zouden door grote
veranderingen in de huidige handelsver
houdingen in het gemenebest onvermij
delijk gedwongen worden hun handels
betrekkingen te herzien, waardoor nieu
we handelsblokken zouden ontstaan.
„Een dergelqke ontwikkeling zou de
traditionele multilaterale handelsbe
trekkingen, waaraan alle landen van
het gemenebest hun steun geven, onder
mijnen-', aldus het communiqué.
(Advertentie)
de sigaar die
uw relatie in de
goede stemming
brengt...
PROMINENT, lekker
licht, voor 27cent.
PARUS, 15 sept. Doordat hij de
woensdagavond wegens regen afgebro
ken partij tegen Hoad (Austr) donder
dag m vier sets won, heeft de onlangs
prof geworden Chileen Luis Ayala zich
geplaatst voor de kwartfinales van de
wereldkampioenschapper voor tennis-
profs, die in het Rolland Garros-stadion
worden gehouden. De cijfers waren
6-3 6-2 4-6 6-2.
Voorts versloeg Rosewall (Austr) met
6-1 6-4 6-3 de Fransman Robert Halllet.
In de kwartfinales heeft de wereld
kampioen Pancho Gonzales (VS) reeds
gewonnen van zijn landgenoot Barry
Mackay: 6-3, 6-4 en 7-5 en ver
sloeg Trabert (VS) in vier sets de Span
jaard Gimeno: 6-2 4-6 7-5 10-8.
In het toernooi om het Europees
kampioenschap rolhockey te Turijn
heeft Nederland donderdag met 8-0 ver
loren van West-Duitsland.
(Van onze verkeersredacteur)
AMSTERDAM, 15 september Ge
neral Motors heeft de lijn van de Vaux-
hall Victor radicaal gewijzigd. Het mo
del 1962, dat in oktober op de Nederland
se markt zal verschijnen, is lager, bre
der en langer dan het voorgaande type.
De panoramische voorruit is verdwe
nen: daarvoor in de plaats is het „glad
de, hoge voorhoofd gekozen. De mo
tor van 1503 kubieke centimeter blijft
ongewijzigd, maar de compressie-ver-
houding is opgevoerd.
In het glas van de voorruit zit een
„veiligheidszone", welke doorzichtig
blijft wanneer de rest van de ruit door
bijv. een opspringende steen in „mat
glas" zou veranderen. Bij de construc
tie van de auto hebben de ontwerpers
er naar gestreefd, het onderhoud tot
een zo simpel mogelijk karwei te ma
ken. Er zjjn maar vier smeerpunten,
die slechts om de 18.000 kilometer be
hoeven te worden gesmeerd. De toegan
kelijkheid tot de motor is aanzienlijk
verbeterd, olieverversen wordt bij
normaal gebruik voorgeschreven om
de 4500' kilometer. Van het oude type
Vauxhall Victor werden in totaal
400.000 exemplaren gebouwd.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 15 sept. Volgens een
blauwboek, gepubliceerd door de Brit-
sé Staatsdrukkerij, zijn persoonlijke in
komens in Groot-Brittannië in de peri
ode van 1950 -1960 bijna verdubbeld tot
een totaal van 211 miljard gulden. In
komens stegen in 1960 met 7,5 procent
vergeleken met het voorafgaande jaar.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 15 sept. De fractielei
ding van Labour kwam gisteren bijeen
voor een vergadering van anderhalf
uur onder leiding van GaitskeU zelf in
diens kantoor in het Lagerhuis. Zq wis
selden van gedachten over de Berlqn-
se kwestie en over de wenselijkheid
zich tot de eerste minister te wenden
met het verzoek het parlement terug
te roepen van het zomerreces. Zq
kwam tot de conclusie, dat het voor
alsnog niet gerechtvaardigd zou zijn
om dit verzoek te doen.
De fractieleiding zal evenwel het oog
houden op de situatie en op woensdag
of donderdag van de volgende week
opnieuw bijeenkomen. Ten aanzien van
Berlqn en de dreigende houding van
Rusland staan de leiders van Labour
achter de Britse regering in haar vast
beradenheid tegenstand te bieden aan
agressie in West-Berlljn. Zij menen even
wel, dat er onderhandeld dient te wor
den en dat beide partijen profijt zouden
kunnen behalen, het Westen in de vorm
van grotere zekerheid omtrent de toe
gangswegen tot West-Berlljn, Rusland
en Oost-Duitsland in de vorm van grote
re erkenning van Oost-Duitsland en in
verzekeringen aan Rusland, bedoeld
om de Russische vrees voor Westduitse
agressie te doen afnemen.
Wat men daarvan ook denken mag,
iedereen is het met de kranten eens,
dat er ditmaal meer op het spel staat
dan vier of acht jaar geleden. Het woord
Berlijn staat met grote letters op de
achtergrond van elk verkiezingsgesprek.
Nog nooit, dat staat vast, heeft een poU-
ticus in de laatste weken voor een grote
stembusslag zóveel gratis reclame ge
had als de burgemeester van West-Ber-
lijn. De nijdige uitval van Adenauer,
dat Khroesjtsjev de Berlijnsc <etel alleen
maar heeft heetgestookt om Herr Brandt
aan een overwinning te helpen, laat
zich, in de spanning van de stryd, dan
ook wel verklaren. Ook ai heeft de
Bondskanselier, geschrokken van de ho
nende opmerkingen die hq over deze
stoot onder de gordel te verwerken
kreeg, zich gehaast te zeggen dat hij
het zó niet had bedoeld, hq hééft het
gezegd en volgens de man in de straat
zal hem dat stemmen kosten.
Adenauers Leftijd speelf natuurlijk
ook een grote rol. Volgens enkele kran
ten hier is het niet overdreven te zeg
gen, dat vele kiezers er, bewust of on
bewust, bezwaar tegen hebben hun stem
te geven aan een man, die naar de ne
gentig loopt. Adenauer begrqpt dat zelf
ook wel en daarom kan nu elk moment
zijn verklaring worden verwacht over
de vraag wie zijn opvolger zal zijn, het-
zq over vier hetzq over twee jaar.
Felix von Eckardt. de woordvoerder van
de regering, heeft al gezegd dat de
Bondskanselier in geen geval nóg eens
vier jaar aan de macht wil biyven.
Nu reeds is het opvallend, dat de
naam Erhard op vrqwel alle verkiezings
plakkaten van de CDU broederlijk naast
die van Adenauer staat afgedrukt. De
kiezers worden niet meer uitgenodigd
te stemmen op Adenauer en zijn ploeg,
maar op Adenauer, Erhard en hun
ploeg.
In de Frankfurter Allgemeine heeft
men kunnen lezen, dat in de CDU een
felle strqd gaande is. Vele partyfunctio
narissen menen, dat de figuur van Er
hard in de laatste dagen nog veel meer
op de voorgrond geschoven moet wor
den. Wat er na de verkiezingen zal gaan
gebeuren, hangt natuuriyk af van de
uitslag. Verliest de CDU haar absolute
meerderheid, dan is er een goede kans
dat de FDP (Vrije Democraten) heer-
Iqk op de wip komt te zitten, wat een
onverwacht buitenkansje zou zqn voor
een party die als een dwerg is naast
twee grote reuzen. Maar diezelfde FDP
(Advertentie)
r
voor een gulden
Een 25cm langspeelplaat met
12 fragmenten uit klassieke
meesterwerken, verpakt in een
kleurig album met foto's en be
schrijvingen. Een tijdelijke aan
bieding a f 1.- bij aankoop van
één LP (f 13.50) uit de serie
.Gramophonehouse Klassieken
Vraagt uw platenhandelaar
snelle reactie op de verklaring, die pre
sident Kennedy eergisteren heeft afge
legd aan een lunch met de presidenten
Soekarno van Indonesië en Keita van
Mali. Hq zei toen, dat Amerika bereid
was op ministerieel niveau met de Sov
jet-Unie te praten over Duitsland en an
dere problemen teneinde vast te stel
len, of verdere besprekingen vrucht
kunnen dragen.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken heeft zün voldoening uitgesproken
over de Russische verklaring. Hq heeft
er tevens op gewezen, dat de contac
ten tussen de ministers Gromyko en
Rusk bilateraal (met uitsluiting van de
andere geallieerden) zullen zijn en dat
terend karakter kunnen dragen.
Intussen zqn in Washington alvast de
besprekingen begonnen tussen de mi
nisters van buitenlandse zaken van de
Verenigde Staten, Groot-Brittanme en
Frankrijk. Vandaag en morgen voegt
zich minister Von Brentano bq hen.
De woordvoerder van het State De
partment zei, dat er onder de nums-
ters „algemene overeenstemming
bestaat over de noodzaak van onder
handelingen tussen Oost en West over
de kwesties Berüjn en Duitsland.
Tot dusver huldigde met name de
Franse regering het standpunt, dat de
Beriynse crisis geheel en al het werk
van de Sovjet-Unie is en dat zq er dus
ook maar een eind aan moet maken.
Ieder westelqk initiatief tot onderhan
delen zou in Moskou worden uitgelegd
als een teken van zwakte, aldus de
Fransen.
Intussen zal premier Khroesjtsjev
van de Sovjet-Unie in de komende da
gen gelegenheid te over krqgen om
zqn zienswqze vein de internationale
toestand aan buitenlanders te ontvou
wen. Behalve de Belgische minister van
buitenlandse zaken Paul-Henri Spaak
heeft hq ook de Franse oud-premier
Paul Revnaud uitgenodigd voor een be
zoek aan Moskou.
Voorts heeft president Soekarno be
kendgemaakt, dat hq zqn minister van
buitenlandse zaken, dr. Soebandrio,
naar Moskou stuurt om daar met pre
mier Khroesjtsjev te spreken over „de
gemeenschappelijke vredesbelangen".
Soekarno deed zyn mededeling na
een onderhoud van vqf kwartier, dat hy
in New York heeft gehad met de per
manente gedelegeerde van Amerika bq
de Verenigde Naties, Adlai E. Steven
son. Daarbij is o.m. de kwestie-Nieuw-
Guinea ter sprake gekomen. Toen Ste
venson na afloop werd gevraagd, of
Amerika zqn standpunt ten aanzien
van dit probleem heeft gewijzigd, ant
woordde hq: „Voor zover ik weet
niet; maar dat kunt u beter aan het
heeft al laten weten dat zq geen mede
werking zal verlenen aan een nieuwe
ambtstermqn van Adenauer. In dat ge
val zou dus de weg naar het Bonds
kanselierschap voor Erhard openstaan.
Dezelfde commentator in de Frank
furter Allgemeine gelooft, dat de hui
dige minister van defensie, Strauss,
die voorzitter is van de Beierse CSU,
een zusterpartq van de CDU, dan de
nieuwe minister van buitenlandse za
ken zal worden.
Men ziet het. alles hangt af van de
kracht van Willy Brandt, wiens naam
dank zy Khroesjtsjev wekenlang elke
dag met vette letters in de kranten heeft
gestaan. Zqn gezicht blikt hier in Keulen
op alle straathoeken ernstig, maar toch
welwillend op de kiezers neer. Ambitie
heeft hy genoeg, dat heeft hq in West-
Berlijn duidelqk genoeg bewezen. „Let
maar een op" zo schreef hier van
avond een plaatselijke krant „Brandts
optreden in de Berlqnse crisis is tot
nu toe alleen maar loos vuurwerk ge
weest, maar op de grote massa van het
volk maakt dat nu eenmaal meer in
druk dan de beheerste en verstandige
politiek van de man, die West-Duitsland
na de oorlog weer groot heeft gemaakt".
(Advertentie)
Stil
PHARMACFUTISCHE FABRIEK HILVERSUM
zy daarom slechts een algemeen oriën- State Department vragen
LOS ANGELES, 15 sept. (AFP, Rtr)
De capsule van de kunstmaan ..Dis
coverer SO", die dinsdag door de Arno
rikanen werd gelanceerd, is gisteren
in de lucht opgevangen.
Een viermotorig vUegtuig van het
type C-1S0 pikte de capsule by Hamal
boven de Stille Oceaan uit de lucht,
toen deze aan een valscherm naar be
neden daalde. De 186 kg wegende goud
kleurige capsule was van de ..Disco
verer" gescheiden, nadat deze 88 maal
om de aarde had gedraaid. Een woord
voerder van de luchtmacht verklaarde,
dat de berging zonder moeilqkheden is
verlopen.
DETROIT, 15 sept. Er waren don
derdag nog steeds geen tekenen van een
spoedige regeling van de staking, die
een groot aantal fabrieken van de Gene
ral Motors Corporation heeft stilgelegd.
Bij 53 van de 129 fabrieken is overeen
stemming bereikt, maar niet in al deze
fabrieken is hét werk hervat Anderzijds
wordt er nog steeds gewerkt in sommige
fabrieken, waar nog geen overeenstem
ming bestaat. Toen maandag de staking
begon, waren er ruim 90 fabrieken bq
betrokken. Met het tekenen van een
nieuw arbeidscontract voor alle werkne
mers van General Motors wordt ge
wacht, totdat de plaatselqke geschillen
zqn geregeld. De onderhandelaars heb
ben hun besprekingen over bepaalde
punten in het nationale contract, die
nog moeten worden geregeld, opge
schort teineinde de totstandkoming van
plaatseiyke overeenkomsten te bespoe
digen.
Bq monde van zyn minister van ar
beid, Arthur Goldberg, heeft president
Kennedy een beroep gedaan op General
Motors en op de bond van autoarbei
ders nog deze week alle geschillen te
regelen, zodat maandagochtend alle fa
brieken van General Motors weer op
volle toeren draaien.
TEHERAN, 15 sept. Te Teheran
is bekendgemaakt, dat maandag en
dinsdag a.s. tt Londen door Perzië be
sprekingen op hoog niveau gevoerd zul
len worden met een consortium van
Engelse, Franse, Nederlandse en Ame
rikaanse Oliemaatschappyen.
De zegslieden deelden verder mede,
dat Perzië ook zou aandringen op pro
duktievergroting door uitbreiding van
de installaties, alsmede op een verdere
uitbreiding van de indienststelling van
Perzen bij de administratie en de veld-
werkzaamheden.
DEN HAAG, 15 sept. Het ministe
rie van Sociale zaken en Volksgezond
heid heeft gisteren in aansluiting op
zqn eerder gehouden communiqué be
treffende de radio-activiteit, het volgen
de medegedeeld; „Uit de waarnemingen
van de laatste dagen blqkt dat 11 sept
een uiterst geringe hoeveelheid ra
dioactieve spreidingsproducten als ge
volg van kernexplosies in de lucht is
aangetoond. Waarnemingen op de hier
na volgende dagen duiden echter op een
afneming van deze activiteit Uit de op
die dagen geconstateerde luchtstromin
gen zou kunnen worden verklaard dat
de gemeten radioactiviteit afwijkt van
die van de ons omringende landen.