Hoge leeftijd van Adenauer
speelde een grote rol
Papieren van Erhard door
uitslag sterk gestegen
RISSENDE'S
NIEUW ROOD
Stevenson: Berlijn
status Vrije Stad
V.S. niet meer tegen V.N.-
lidmaatschap van Peking I
H
D
R
l
VOORZITTER VAN BONDSDAG GEEFT TOE:
Verlies voor
Adenauer
Nieuive atoom-
proeven
Kalme betoging
in LONDEN
Ook MENDERES
terechtgesteld
„Verkiezingen" in
Oost-Duitsland
Opstand in Irak
niet bedwongen?
Onder internationale controle
Westen zoekt
Kweker Stemerding versiert de Ridderzaal
basis voor
gesprek
Strijd om plaatsen
Statige sluiting van de
Staten-Generaal
M.G.-61 gesloten
Fruit-pronkstukken
Koetsen staan klaar voor Prinsjesdag
Rusland-V.S.
mm
Brummen urenlang
zonder stroom
Stroom doodt vrouw
MAANDAG 18 SEPTEMBER 1961
PAGINA 6
(Van onze speciale verslaggever)
BONN, 18 september Vrij
dagavond laat, terwijl dr. Konrad
Adenauer zijn laatste verkiezings
toespraak hield in de Beethoven-
halle, liep een jonge socialist door
de straten van de Bundeshaupt-
stadt. Hij had zich, helemaal in de
ban van de stembusslag, in een
soort houten harnas geperst
een sandwichbord op zijn buik,
een tweede op zijn rug. Op beide
stond met grote letters geschre
ven: „Stemt niet op Adenauer. Die
man is veel te oud!" Vijf uitroep
tekens bezegelden de kracht van
deze uitspraak. Onverstoorbaar,
alsof het de gewoonste zaak van
de wereld was, stapte de jongeman
door de straten van Bonn. Hij trok
veel bekijks van de talloze late
wandelaars op deze prachtige
f
zomeravond, waarmee men ook in
Duitsland anno 1961 niet verwend
is. Maar denk niet dat de venijnige
aanval op de hoge leeftijd van de
Bundeskanzler werd ontvangen
met hoongelach of kreten van
afkeuring. Zelfs in Bonn, waar
het respect voor dr. Konrad Ade
nauer bij vele burgers zeer groot
is, kon men in elk gesprek horen
dat „der Alte" in de laatste dagen
van de verkiezingsstrijd opnieuw
een fout heeft gemaakt. Die fout
was dat hij vrijdag én zaterdag,
éénmaal in bedekte termen en
éénmaal zeer openlijk, te kennen
gaf dat hij er voorlopig nog niets
voor voelt zijn politieke loopbaan
als geëindigd te beschouwen.
Trouwhartig
De toekomst
Y-j| pure bessenjenever
Zonneschijn
met volle .-.-fff
teugen
'immmÊ:
In Deventer
Argentijnse celliste
bestolen
Muziekinstrument later
in tuintje gevonden
Bejaarde man na val
van dak overleden
Het vertrouwen van de YVestduitse
kiezers in de persoon van Adenauer
blijkt lang niet meer zo groot te zijn
•ls vier jaar geleden. De verklaring
ligt voor de hand. Men vindt een man
van 85 jaar te oud om nog eens enige
jaren aan het hoofd van de regering te
staan. Velen die tot nog toe op de
C.D.U. plachten *te stemmen, hebben
nu hun steun aan een andere partij
gegeven. Vooral de liberalen hebben
van dit geslonken vertrouwen in „Der
Alte geprofiteerd. De F.D.P. had
zich immers bereid verklaard met de
C.D.U. een coalitie te vormen op
voorwaarde dat Adenauer het Bonds
kanselierschap zou prijsgeven, en on
der die kiezers die wel met de C.D.U.
maar niet met Adenauer sympathi
seerden waren er heel wat die de
oplossing voor hun dilemma zochten
in een stem op de partij voor Mende.
Als men dan ook constateert, dat de
F.D.P. als de grote overwinnende
partij uit de bus is gekomen, mag men
nog niet concluderen, dat die partij
nu plotseling zoveel overtuigde aan
hangers heeft gekregen. De stem
menwinst die de liberalen nu ge
kregen hebben, zou bij een volgende
verkiezing wel weer eens voor een
belangrijk deel verloren kunnen gaan.
Wellicht heeft de hoge leeftijd van
Adenauer een belangrijker rol gespeeld
dan de Berlijnse kwestie. De affaire-
Berlijn heeft de populariteit van
Brandt in korte tijd aanzienlijk ver
hoogd. en daaraan heeft de S.P.D.
voor een deel haar
winst te danken.
BUITENLANDSE Maar die winst is
toch niet zo groot
KRONIEK geworden als
J Brandt gehoopt
rad. Adenauer heeft
onlangs geïnsinueerd, dat Khroesj-
tsjev de afgrendeling van Oostberlijn
vervroegd zou hebben om aldus de
Westduitse verkiezingsuitslag te kun
nen beïnvloeden. Maar als dat de be
doeling van Moskou was geweest,
waren Khroesjtsjev en UIbricht toch
nog wat te vroeg. De populariteits-
verschuiving ten gunste van Brandt,
die kort na de dertiende augustus zeer
groot was. is in september weer te
ruggelopen.
Van de theoretische mogelijkheden
voor de vorming van een nieuwe
Bondsregering hoort men er nu voor
al twee noemen. Brandt is voorstan
der van een „grote coalitie", waaraan
alle drie de partijen van de nieuwe
Bondsdag zouden deelnemen. Mende
heeft tot nog toe voor een coalitie
van C.D.U. en F.D.P. gepleit. In
beide gevallen zou Adenauer moeten
verdwijnen. Hij zou slechts kunnen
aanblijven als de F.D.P. bereid ge
vonden zou kunnen worden een
C.D.U. -minderheidsregering te steu
nen. maar gezien de grote zetelwinst
van de liberalen is dit onwaarschijn
lijk geworden.
Afgezien /an de verkiezingsuitslag,
zal het voor de Westerse Grote Drie
een hele opluchting zijn, dat de Bonds
dagverkiezingen nu achter de rug zijn.
De verkiezingscampagne in \Vest-
Duitsland oefende een verlammende
werking uit op het Westers initiatief
in de diplomatieke strijd met de Sov
jet-Unie. Adenauer en Von Brentano
konden zich tot nog toe niet permit
teren toe te geven, dat de kwesties
Duitsland en Berlijn bepaalde aspec
ten vertonen waarover met de Rus
sen onderhandeld kan worden. (De
Oder-Xeisse linie en een de facto
erkenning van de D.D.R. bijvoor
beeld). Met een nieuwe Westduijse
regering kan door Amerika. Engeland
en Frankrijk gemakkelijker gepraat
worden over voorstellen aan Moskou.
Een krant als „Der Mittag", die
overigens rustig 's morgens verschijnt,
bracht het nieuws zaterdag met een
grot c roodonderlijnde vijfkolomskop:
Adenauer wil nog vier jaar Bondskan
selier blijven. Zó had hij het wel niet
precies gezegd, maar het kwam er
eigenlijk wel op neer. De meeste ande
re kranten pakten het nieuws iets min
der sensa oneel aan, maar ruimden er op
hun voorpagina's toch wel grote ruimte
voor in. Haarfijn deden de politieke re
dacteuren uit de doeken dat er in de
C.D.U. weer hard gevochte werd om
de macht, maar dat Adenauer nog
steeds de beste kaarten voor zichzeU
bewaarde.
Inderdaadeen fout. De C.D.U., in
combinatie met haar Beierse zuster
partij C.S.U., heeft veel stemmen ver
loren. En als gij niet wilt geloven, dat
de kranten gelijk hadden, toen zij dui
zend-en-één maal schreven dat Adenau
ers hoge leeftijd nadelig zou werken voor
zjjn party, luister dan naar een man
als dr. Eugen Gerstenmaier, de voor
zitter van de Bondsdag. Toen hem van
nacht werd gevraagd wat volgens hem
de oorzaak was van de CDU-nederlaag,
antwoordde hij bitter: „Veel mensen,
vooral de boeren en van het platte
land moesten de christendemocraten
het altijd hebben! geloven niet dat
een regeringsleider van bijna 85 jaar
nog is opgewassen tegen de bijzonder
grote moeilijkheden van de huidige si
tuatie in Duitsland en in de wereld.
Wij hebben gedurende heel de cam
pagne volgehouden dat de hoge leeftijd
van de bondskanselier geen verschil
maakt, maar het schijnt dat een groot
deel van het electoraat er anders over
denkt".
Wanneer men dit hoort is het inte
ressant te bedenken, dat Gersten
maier een van de leidende CDU-ers
was, die er in 1958 bij Adenauer op
aandrongen af te treden als Bonds
kanselier en het presidentschap op
zich te nemen. Gerstenmaier is óók
een van de vooraanstaande christen
democraten, die zich in het open
baar hebben gedistancieerd van
Adenauers wrange opmerking, dat
Khroesjtsjev de Berlijnse crisis alleen
maar heeft ontketend om Willy Brandt
in het zadel te helpen. Brandt zei
bij die gelegenheid: „Die arme oude
man! Hij heeft thans volledig elk
begrip voor de situatie verloren".
Gerstenmaier ging nog nét niet zo ver
dat hij zei dat hij het in dit opzicht
geheel met de burgemeester van
West-Berlijn eens was.
WASHINGTON, 18 sept. (Reuter)
Amerika heeft zaterdag in Nevada een
ondergrondse kemproef gedaan en de
Sovjet-Unie bracht in het Poolgebied
een kernbom in de atmosfeer tot ont
ploffing. Dit is meegedeeld door de
Amerikaanse commissie voor atoom
energie.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 18 sept. De grote anti
kernbom betoging in Londen verliep gis
teren betrekkelijk kalm. De politie
schatte het aantal betogers in en rond
Travalgar Square op ongeveer 5000 man.
Maar het was moeilijk onderscheid te
maken tussen betogers en de menigte
van nieuwsgierigen, die zich naar het
centrum van Londen hadden begeven
om getuige te zjjn van de gebeurtenis
sen. Over het algemeen slaagde de po
litie erin haar kalmte te bewaren en
zich niet te laten verleiden tot het ge
bruiken van geweld.
Vierduizend politieagenten bewaarden
de orde in en rond Travalgar Square.
Talrijke andere politieagenten, waaron
der bereden politie, werden in reserve
gehouden in de zijstraten. De betogers
slaagden er niet in het Parlementsplein
te bereiken. Hier had de grote zit-beto-
ging plaats moeten vinden. Maar White
Hall, dat leidt vanaf Travalgar Square
naar het Parlementsplein, was evenals
laatstgenoemd plein doeltreffend afge
sloten door de politiecordons.
De betoging, welke begon om onge
veer vijf uur in de middag, duurde
voort to middernacht. Er werden tallo
ze arrestaties verricht, meer dan 1300.
De helft van de gearresteerden werd
tegen borgstelling vrijgelaten. De poli
tierechters van Londen zjjn vandaag
begonnen met het berechten van gear
resteerden. Onder hen bevinden zich ka
nunnik Collins van de staatskerk, de to
neelschrijver John Osbome, verschillen
de andere schrijvers, acteurs en actri
ces. Fenner Brockway, een van de ze
ven Lagerhuisleden die zich naar Tra
falgar Square hadden begeven om een
oog te houden op het gedrag van de po
litie, werd eveneens gearresteerd.
Er hadden gisteren en eergisteren
eveneens betogingen plaats in Schot
land bij de Polarisbasis in Holy Loch.
Een kleine 400 personen werden hier
gearresteerd.
ISTANBUL, 18 sept. (Reuter, AFP)
De Turkse oud-premier Adnan Men-
deres is gisteren terechtgesteld. Vrij
dag had een speciaal tribunaal hem
met een aantal medewerkers wegens
schending van de grondwet ter dood
veroordeeld. Van deze doodvonnissen
werden er drie, die van Menderes en
twee zijner ministers, door het comité
voor nationale eenheid, dat thans ia
Turkije aan de macht is, bevestigd.
Het doodvonnis van de twee oud-mi
nisters werd zaterdag door hen op te
hangen, voltrokken. De gezondheidstoe
stand van Menderes, die donderdag een
oging had gedaan zich van het leven te
eroven, werd echter van dien aard ge
acht, dat zijn terechtstelling werd uitge
steld.
Blijkens een communiqué bevond
e enmedische commissie zondag dat de
oud-premier in zoverre was hersteld,
dat het vonnis kon worden voltrokken
op dezelfde wijze als dat der anderen.
Overigens zeiden enkele CDÜ-ers uit
Keulen, met wie wij een deel van de
warme zaterdagavond hebben doorge
bracht op het prachtige terras aan de
voet van de Keulse Dom, dat het wel
iswaar vrijwel vaststond, dat de CDU
haar absolute meerderheid in het par
lement zou verliezen, maar dat men
daarom, als het eenmaal zo ver zou
zijn, toch niet zou mogen spreken over
een verkiezingsnederlaag. Zij keken
daarbij zeer trouwhartig. Maar 'ater
wilden ook zij wel toegeven, dat z:j niet
erg gelukkig meer waren met het ge
drag van „der Alte". Eerst zijn ge
treuzel om naar West-Berlijn te gaan,
met het daarna ól te opvallende excuus
dat zjjn komst naar die stad een op
stand in Oost-Duitsland zou hebben
kunnen ontketend. Daarna zijn té felle,
persoonlijke aanvallen op „Brandt,
alias Frahm" en zijn onhandige veront
schuldiging. Daarna nog zijn opmerkin
gen over Khroesjtjevs hulp aan
Brandt. En nu, zegge en schrijve één dag
voor de verkiezingen, de grote „rtike-
len in alle kranten over Adenauers
plannen om voorlopig aan te blijven.
„Geloof me", zei een van de mannen
op het terras, „dat is méér dan vele
kiezers hebben kunnen verwerken. Dat
gaat morgen fout!"
Is het ook werkelijk fout gegaan?
Keer op keer een absolute meerderheid
voor éen en dezelfde partij is voor die
partij toch eigenlijk een soort politiek
luilekkerland, waarin men niet eeuwig
kan blijven wonen. Maar het is onge
twijfeld jammer dat eer man als
Adenauer, die zo ongelooflijk veel voor
West-Duitsland heeft betekend, thans
een deel van zijn populariteit en good
will schijnt te hebben ingeboet, omdat
hij kennelijk van mening is dat zonder
hém West-Duitsland ophoudt West-
Dultsland te zijn.
Is zijn politieke rol nu uitgespeeld?
Aan een coalitie met de liberale FDP
kan de CDU-CSU thans niet meer ont
komen en Erich Mende, de leider van
de FDP, heeft duidelijk gezegd dat zijn
partij niet zitting zal nemen in een re
gering waarvan een 85-jarige de lei
der is. Nóg duidelijker heeft hy gezegd
dat een coalitie van socialisten en li
beralen volledig is uitgesloten. Hij kan
daarvan niet terug zonder zijn gezicht
te verliezen. En waarom zou hij, nu
zijn partij zo duidelijk als lachende derde
uit de strijd is gekomen?
De mannen, die het weten kunnen
en die men gemakshalve samenbrengt
onder de noemer „politieke waarne
mers", hebben vanmorgen al gezegd:
„Het begint er hard op te lijken dat
Ludwig Erhard de volgende Bundes
kanzler zal zijn".
BERLIJN, 18 sept. (AFP) Onder
het motto „Vredesverdrag met Duits
land, vrede en socialisme" werden gis
teren in Oost-Duitsland „verkiezingen"
gehouden voor de ongeveer 200.000 ze
tels in de gemeente- en kantonnale ra
den. Er was slechts een kandidaten
lijst, ingediend door het „Nationale
front", waarin alle toegestane politie
organisaties zijn verenigd.
Gewoontegetrouw werden de leiders,
onder wie president en partijsecretaris
UIbricht en premier Grotewohl, bij het
stemlokaal begroet door groepen van
de communistische jeugdbeweging, die
bloemen aanboden. Het is mogelijk
„ja" of „neen" te stemmen.
Voor de laatste mogelijkheid kan ge
bruik worden gemaakt van een stem
hokje. UIbricht en Grotewohl maakten
hiervan echter geen gebruik. Hier en
daar maakte een kandidaat een rond
gang langs de stemlokalen in zyn dis
trict, zonder dat zijn aanwezigheid een
byzonder enthousiasme onder de kie
zers wekte.
Vöor de 67-jarige Grotewohl was het
de eerste maal dat hy zich in het open
baar vertoonde sinds hy in november
van het vorige jaar in Moskou ernstig
ziek werd. Oostduitse regeringskringen
hebben steeds ontkend dat hjj aan een
ongeneeslijke ziekte zou lijden. Volgens
hen zal hij in de herfst op beperkte
schaal zijn officiële plichten weer gaan
vervullen.
DAMASCUS, 18 sept. (AFP) Vol
gens het persbureau van het Midden-
Oosten zijn de autoriteiten van Irak er
niet in geslaagd de opstand van de
Koerden neer te slaan en breidt de be-
weging zich nog steeds uit.
Aan de noordwestelijke grens van de
Verenigde Arabische Republiek (Syrië)
zou volgens inlichtingen van dit pers- j
bureau gevochten worden tussen Koer-
den en eenheden van het leger. In
Amadiya zou de toestand kritiek zyn.
Troepeneenheden en politie zouden niet
bevoorraad kunnen worden omdat de 1
verbindingen met de stad zyn verbro-
ken.
Volgens Al Goemhoeria, het rege
ringsblad van de V.A.R., schijnt het
conflict van plaatselijke aard te zijn.
Toch zou het „naar olie rieken". Het
blad is van oordeel, dat de moeilijkhe
den zijn veroorzaakt door druk, uitge
oefend door de Iraq Petroleum Com
pany op de Iraakse regering. Het over
leg tussen deze maatschappij en de re-
fering in Bagdad, dat reeds drie jaar
uurt, is eind augustus voor drie weken
opgeschort. Het voornaamste onder
werp bij de besprekingen is de eis van
Irak om voor 20 procent in het aande
lenkapitaal van de oliemaatschappij
deel te nemen.
(Advertentie)
1/1 literfles f6.95
(exd. statiegeld)
WASHINGTON, 18 september (Reu
ter, UPI) Adlai Stevenson, Ameri-
ka's permanente vertegenwoordiger bij
de Verenigde Naties, lceft gisteravond
tijdens een televisie-vraaggesprek voor
gesteld de „alarmerende" Berlijnse cri
sis op te lossen door Oost- en West-Berlijn
als een geheel onder een soort interna
tionaal controlestelsel te plaatsen. Ste
venson verklaarde dat de kwestie, die
„een bedreiging vormt voor vrede en
veiligheid", mogelijk, aan de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties
zou worden voorgelegd, die morgen zal
bijeenkomen.
De Amerikaanse ambassadeur by de
V.N. zei in een ander gedeelte van het
vraaggesprek dat de Verenigde Staten
hun tien jaar lange strijd tegen een lid
maatschap van de Verenigde Naties
voor communistisch China zouden laten
vallen. Hij voegde daaraan toe dat zyn
regering zou pogen een en ander nog
een jaar te doen uitstellen
Stevenson verklaarde dat zijn idee
over een regeling van de Berlijnse pro
blemen zowel voor de Sovjet-Unie als
voor de Westerse geallieerden „grote
voordelen" bood. Overigens hebben de
Westerse landen twee jaar geleden een
dergelijk voorstel gedaarf? dat toen door
Khroesjtsjev is afgewezen. Hij eiste toen
dat de geallieerden Berljln zouden ver
laten en dat aan Berlijn de status van
vrije stad zou worden verleend.
De vooraanstaande Democratische se
nator Mike Mansfield deed enige tijd
geleden ook een voorstel B.rlyn tot vrije
stad te maken, waarop hij toen veel
kritiek te verduren heeft gekregen, zo
wel van Republikeinse zijde als van zyn
politieke geloofsgenoten.
De ministers van buitenlandse zaken
van Amerika, Frankrijk, Engeland en
West-Duitsland menen dat er een po
ging moet worden gedaan om te on
derzoeken of er een redelijke basis be
staat voor onderhandelingen met de
Sovjet-Unie over Berlijn en Duitsland.
Dit staat in een communiqué dat de mi
nisters zaterdag na hun driedaagse con
ferentie in Washington hebben uitgege
ven. Naar hun mening kan een vreed
zame oplossing worden bereikt, „als
beide zijden bereid zyn tot een gesprek,
waarbij rekening wordt gehouden met
rechten en belangen van alle betrokke
nen".
De Franse minister van buitenland
se zaken, Maurice Couve de Murvil-
le, heeft zaterdagavond in een vraag
gesprek voor de Amerikaanse tele
visie verklaard, dat de drie Westerse
mogendheden die de afgelopen drie
dagen te Washington geconfereerd
hebben „een aanzienlijke eensgezind
heid" hadden bereikt over de wijze
waarop zij „de ergste crisis die ons
bedreigt sinds de tweede wereldoor
log" tegemoet moeten treden.
De Franse minister liet doorscheme
ren dat Frankrijk er de voorkeur aan
gegeven zou hebben als het Westen een
krachtiger houding aangenomen had
tegenover Rusland. Het ^remlin be
schuldigde hij er van geheel verantwoor
delijk te zijn voor de huidige spanningen.
Couve de Murville was i» enige der
ministers van buitenlandse zaken van
Frankrijk, Engeland, Amerika en West-
Duitsland, die zich in het openbaar wil
den uitlaten over hun bijeenkomst. Hij
zei met de Franse bondgenoten het er
over eens te zyn dat besprekinren met
Rusland noodzakelijk zouden zijn ter
afwending van de oorlogsdreiging,
maar dat het nog de vraag was of het
mogelijk zou zijn met Rusland te
onderhandelen. „Moskou wekt de in
druk dat het dan kan doen wat het wil.
Het is essentieel dat Moskou de Wester
se vastbeslotenheid niet onderschat."
et is min of meer traditie zo
als zo veel op Prinsjesdag
dat de kweker en bloemist A.
J. Stemerding uit Voorschoten
ter gelegenheid van de opening
der Staten-Generaal, de Rid
derzaal met bloemen versiert,
van zijn patroon voorzo-
De heer Stemerding z. van rijn
twaalfde jaar af in het vak. Zijn groot
vader begon in 1885 een kwekerijtje.
Zijn vader breidde dat uit en ging
zich specialiseren in grote palmen,
die vroeger veel meer dan nu ge
bruikt werden als versiering. „Hij had
het materiaal en kreeg daardoor ook
grote opdrachten, vooral in Den Haag,
Waarschijnlijk is het daaraan te dan
ken dat de zoon van de heer Stemer
ding in 1948 de opdracht kreeg om de
Ridderzaal op te fleuren.
Zijn werk is kennelijk in de smaak
gevallen, want in de volgende jaren
kreeg bij verschillende bezoeken van
buitenlandse vorsten en staatshoofden
de gelegenheid zjjn vakmanschap te
tonen. Zo heeft hij onder meer in
1955 tjjdens het* bezoek van het
Zweedse koningspaar de „Oranje", die
toen in de Amsterdamse haven lag,
mogen versieren. Verder wordt deze
kweker herhaaldelijk uitgezonden door
de vereniging van Nederlandse bloe
misterijen om op internationale ten
toonstellingen in het buitenland de Ne
derlandse stand te verzorgen.
Het versieren van de Ridderzaal is
een rijkscpdracht, die vele collega-
kwekers de heer Stemerding zullen
benijden, niet om het werk („dat kun
nen er echt wel meer") maar om de
eer. Want de met stoelen dichtgebouw
de Ridderzaal iaat de vakman niet
veel ruimte om zich uit te leven. De
heer Stemerding moet zich beperken
tot het troonpodium, de ballustrade
van het balkon, de schouw en het po
dium waarop de zetel staat van de
voorzitter van de verenigde vergade
ring der beide kamers. Stuk voor stuk
plaatsen die weinig mogelijkheid tot
variatie bieden. Toch gaat hij ieder
jaar enkele dagen voor de derde dins
dag in de Ridderzaal kijken om dan
iedere keer tot de conclusie te komen,
dat het nauwelijks anders kan dan het
jaar daarvoor. „Neem bijvoorbeeld
die ballustrade. Daar kan ik geen
bloemstukken aan hangen. Ik moet
werken met planken met mos waarin
de bloemen gestoken kunnen worden.
Die planken zet ik dan in V-vorm te
gen elkaar, soms met de punt naar
boven, soms omgekeerd. Meer moge
lijkheden zijn er niet, want ik moet
de ljjnen volgen. Het is dan ook be
paald niet zo, dat men by het betreden
van de ridderzaal zegt: kyk eens wat
hy er nou weer van gemaakt heeft."
Dit wil echter niet zeggen, dat het
versieren van de Ridderzaal voor de
heer Stemerding cliché-werk gewor
den is. Zyn bloemstukken zyn ieder
jaar anders van opzet. Hy gebruikt
er uitsluitend snijbloemen voor,
meestal dahlia's. Ditmaal wordt het
een combinatie van de laatste bloemen
met gladiolen en chrysanten. Ook
zorgt de heer Stemerding steeds voor
een andere kleur bloemen.
Dit jaar ls de kweker-bloe-
mlst voor het eerst sinds 1948
ver men daarvan kan spreken af
geweken. Zijn „werkruimte" is kleiner
geworden, omdat er op het troonpo
dium een vierde zetel is bijgekomen
voor prinses Margriet. „Ik zal nu iets
hoogs moeten' maken op de hoeken
van het podium, want tussen de stoe
len is er geen ruimte meer voor
bloemstukken. Wat de heer Stemerding
onder „iets hoogs" verstaat zal mor
gen wel blijken.
Wanneer morgen de Ridderzaal,
als in de dagen van het Kapit
tel van de Ridders van het
Gulden Vlies in de Middel
eeuwen, weer gonst van de bezoe
kers, dan heeft niemand enig vermoe
den van de zorgen die eraan vooraf
zijn {gegaan, om die zaal op de juiste
manier gevuld te krijgen. Er is altijd
weer teveel vraag tegenover het aan
bod van hoogstens negenhonderd zit
plaatsen. Ieder jaar opnieuw moeten
er op het laatste moment puzzles wor
den opgelost. Behalve de diplomaten
links en de autoriteiten rechts van de
schouw de gang tussen beide vak
ken wordt ieder jaar nauwer de
Kamerleden met hun genodigden en
de ministers met de Raad van State
moet er een veertigtal plaatsen ver
deeld worden onder „het publiek".
iiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De aministratie, die bij de griffie van
de Eerste Kamer berust, krijgt in de
loop van het jaar stapels brieven en
moet daaruit een keuze doen.
Uit de brieven worden eerst de meest
sympathieke apart gelegd. Dat zijn ver
zoeken van mensen die zich byzonder
verdienstelijk hebben gemaakt, uit
maatsehappeijlk oogpunt bijv. Dit jaar
zal een missiezuster in de Ridderzaal
aanwezig zijn, die dertig jaar als ver
pleegster in Indonesië heeft gewerkt.
Zij mag moeder overste meebrengen.
Voor dergelijke gevallen hebben de
griffier van de Eerste Kamer, jhr. mr.
J. W. Roell, en de directeur van de
griffie, de heer J. Sipkes een zwak
hart. Maar dan blijft er altijd een aan
tal over, waarmee men maar één weg
weet: de keuze laten bepalen door het
lot. Het is dus eenvoudig een gelukje
als men zomaar zonder ambtelijke
functie of diplomatieke rang in de
Ridderzaal komt.
De heer Sipkes die eenenveertig jaar
in de administratie van de Statenge-
neraal werkzaam is, is een mild man
geworden. Hij kent zijn zwakke broe
ders. Er zijn er altijd wel die proberen
langs slinkse wegen bij dit soort plech
tigheden binnen te dringen. In 1948,
toen koningin Juliana de eed op de
Grondwet afglegde in de Nieuwe Kerk
in Amsterdam, moest hy twee van die
slimmerikken bij hun kraag laten grij
pen. De ene had zich 's nachts laten
insluiten. De heer Sipkes liep 's mor
gens in het lege kerkgebouw en zag
ineens ergens heel hoog op een tri
bune een hoofd naar beneden duiken.
De knaap werd door een rechercheur
naar beneden gehaald. „Pech gehad
man. Maak dat je wegkomt", was het
enige commentaar dat hy te horen
kreeg. Een half uur later kwam een
Amsterdammer in werkpak een rol
zeil naar binnen sjouwen. Die zou het
eens anders aanpakken. „Ik kom zeil
leggen onder een loper. Besteld
was de uitleg van zyn verschijnen.
Ook deze heer stond in tien minuten
buiten, sans rancune gedemaskeerd als
binnensluiper.
Enige jaren geleden wilde een Haags
ambtenaar de Ridderzaal binnenstap
pen. Hij liet zijn toegangskaart zien,
maar die bleek door zijn collegas op
het departement in elkaar geschroefd
te zijn. Er stond met grote gekrulde
letters op: „Aan Hofmaarschalk de
heer J. Sipkes...". Ik had die vent
eigenlijk wel binnen willen laten, zegt
de gemoedelijke heer Sipkes, want hij
begreep zelf niet dat hij erin was ge
volgen bij zyn collega's.
(Van onze corre pondent)
DEVENTER, 16 sept. De Argen-
tijse celliste Emma Burto uit Buenos
Aires werd gistermorgen een bijzonder
onaangename verrassing bereid. Op
doorreis naar Brussel had zij met de
pianiste en componiste Hilda Fanny
Dianda, eveneens uit Buenos Aires, een
nacht in Deventer doorgebracht, na een
concertreis door Scandinavië en Duits
land. De volgende morgen kwam zij
tot de ontdekking, dat haar waarschijn
lijk niet goed afgesloten auto was leeg
gehaald, haar koffers verdwenen wa
ren en ook de onvervangbare, kostbare
cello niet meer aanwezig was.
Dit was met het oog op het concert,
dat zij in het begin van de volgende
week in Brussel geven moet, niet min
der dan een ramp. Gelukkig kwam bij
de politie in de loop van de dag het be
richt binnen, dat een deel der goede
ren in het Nieuwe Plantsoen gevonden
van parkerende auto's.
De gala-koets is een pronkstuk van
ouderwetse wagenmakerskunst. HU
hangt zó los in de leren riemen, dat
de minister bij het instappen even
onwennig aarzelt, of de coupé het wei
houden zal. Geer moderne auto is ech
ter zó soepel verend opgehangen, geen
binnenwerk van een Rolls Royce is zo
stemmig met rode pluche en kussens
afgewerkt als deze gala-Berliner uit
de koninklijke stallen.
Grappig is de koetsier met zyn drie
kanten steek en goudgegalonneerae
kuitbroek van lichtblauwe zijde. Hu
praat, terwy'l de minister binnen is,
aanhoudend met de twee paarden, tot
de lakeien weer op de achterbank
springen en de koets een sierlijke
wending maakt, waarna hij wordt op
gevangen door de ruiters en spoorslags
onder de poort van het Binnenhof ver
dwijnt.
Een sprookje dat herinneringen
oproept aan de tijden van onze stad
houders, die wel wisten hoe zij hun
hofhouding cachet moesten geven. On
willekeurig gaan de gedachten terug
naar de pruikentijd, toen Gysbert Ka-
rel van Hoogendorp van de laatste stad
houder, Willem V, schreef: „II aval»
le tic d'étaler une pompe royale...'
Zaterdag heeft de international»
show MG 61 in het Groninger
Stadspark die rond 150.000 be
zoekers heeft getrokken de poort
gesloten Dat slot van de show werd
gegeven op de renbaan waarbij MG-
voorzitter J. L. van Hasselt in een
korte "ede nog eens een terugblik OO
de manifestatie gaf. Hij zei dat het
totaal aantal bezoekers gezien de om
standigheden de verwachtingen van
de organisatoren heeft overtroffen.
en Haag begint eindelijk de slui
ting van de Staten-Generaal als
voorspel van Prinsjesdag te
waarderen. Zaterdag waren er
meer kijkers dan ooit en de publieke
tribune in de Eerste Kamer puilde uit,
toen minister Toxopeus in het zwart
met ietwat onwennige statigheid bin
nenschreed. Zijn voorganger,
mr. Struycken, had er het officiële
ministerieel tenue met de witte broek
en gouden bies bij aan. Vooral zijn
steek was imposant. De ministeriële
steek is nagenoeg uitgestorven, zelfs
op Prinsjesdag.
In het Kamergebouw moge het voor
lezen van de korte mededeling van de
minister, waarin ditmaal ook de par
lementaire ontwikkeling van Nieuw-
Guinea even werd vermeld, weinig
imponeren, des te meer het nummer
marcheren, salueren, drumband bespe
len en blazen, dat de Rijkspolitie op
het Binnenhof bij deze gelegenheid laat
zien. En het allermooist is het deta
chement ruiters, dat de gala-koets van
de minister als vertegenwoordiger van
Hare Majesteit, omstuwt. Zij vormen
met kletterend paardengetrappel, ge
velde sabels die schitteren in de zon
en machtige kolbakken een prachtige
decoratie op het Plein, waar de stich
ter van Den Haag, graaf Willem II
van Holland, op zjjn hoge troon bo
ven de neo-gotische fontein van bouw
meester Cuypers, dit schouwspel met
heel wat meer genoegen lijkt te be
zien dan de rommelige alledaagsheid
ond 60.000 mensen hebben zateC-
c(pgmiddag het Zeeuwse fruit-
corso onder ideale weersom
standigheden door de straten van
Goes zien trekken. De bezoekers Ston
den rijen dik langs het corsoparcours.
De twaalf in de stoet meegevoerd»
praalwagens waren pronkstukken van
louter fruit: appels en peren, bramen
en druiven, bessen en noten, dit alle»
vormde een kleurrijk en artitiek schou-
spel en gaf fleur aan de taferelen uit
het dagelijkse leven en uit de sprook
jeswereld. Ook de fruitvee met haar
dames reden op een der praalwagen»
mee.
Niet minder dan zes van de twaalf
praalwagens verwierven een eerst»
prijs. De mooiste van alle was „Het
glazen muiltje wordt gepast." van
de gebrs. Van 't Westeind uit 's Heer
Arendskerke. De praalwagen van d»
gemeente Westenschouwen, die het ge
heimzinnig Egypte met zyn sphynxen
kamelen, oasen en palmbomen uitbeel-
de, werd nummer twee. 's Avonds trok
het corso, naar nu verlicht, nogmaal»
door de straten van Goes.
n de koninklijke stallen in Den Haag is men druk bezig de koetsen voor
Prinsjesdag morgenin orde te maken. In een van de stallen staat naast
de gouden koets de calèche voor de prinsessen Beatrix, Irene en Margriet
Deze calèche wordt gereden met postkoets-bespanning en met een voor
rijder. Vier paarden trekken het voertuig.
BRUMMEN, 18 sept. Door een de
fect aan de hoogspanningskabels zijn
Brummen en omgeving gisteren vele
uren van elektrische stroom veTstoken
geweest. Door toevoer van stroom uit
andere gebieden kon het ongemak
voor een deel worden verholpen.
De buurtschap Kortenoever, die aan
een eindkabel ligt, zat gisteravond nog
zonder stroom. Dit bracht grote moeilijk
heden voor vele grote melkbedryven,
waar elektrisch wordt gemolken. De
scheepsschroevenfabriek te Drui.en, on-
Lipsfabriek, onderafdeling van de
dervond ook stagnatie, daar de elketri-
sche smeltovens niet op temperatuur
kQnden worden gehouden. Ook de spoor
wegen ondervonden moeilijkheden; de
stationschef moest in allerijl assistentie
inroepen voor de beveiliging van de
overwegen.
was, en later werd de cello in een
voortuintje aan de Perzikstraat aange
troffen. De recherche slaagde erin de
daders, de Hagenaars B. en van der
L. te arresteren. Zij beweren onder in
vloed van alkohol te hebben gehandeld.
CULEMBORG, 18 sept. De vijftig
jarige mej. J. E. van der Kruk is gister
avond dood in haar woning aangetrof
fen. Zy is overleden door kortsluiting
van een elektrische lamp, die zij in haar
handen had; vermoedelijk is zij zater
dagavond tussen elf en twaalf uur over
leden.
ALMELO, 16 sept. Gisteren is d#
77-jarige heer G. J. Klaas van het
dak van zijn woning in de 'rimulastraat
alhier gevallen. De man was er op
klommen om het te repareren. Hij werd
zwaar gewond en is enkele uren later
in het Prinses Irene-ziekenhuis over
leden.
Verenigde Staten Gisteravond 1»®*
(2.01 plaatselijke tijd) is van de Ameri
kaanse luchtmachtbasis Vanden berg dj
Californië een satelliet van het typ"
„ontdekker", de „31" gelanceerd en me*
een snelheid van 27.000 km per uur a»"
zijn cirkeling rond de aarde begonn»"'