Assurantiemij Brandaris
verkeert in moeilijkheden
CITROEN AMI 6
Geerl Hoogveen
3, mi-IIMVr rlHUri! ilfLll.nr l.tllinull l ABONNEMENTSPRIJS c.nl. pp, week,
iiILUVTL IIrmlELLIYIwwlIL uuuiifiiii
tot
Commentaar op Troonrede
Eis tot overdracht van
Nieuw-Guinea herhaald
65 miljoen
verdediging
Voorlichting publiek niet
onnodig uitstellen"
Op begroting
civiele
voor
STARFIGHTERS VOOR DE KONINKLIJKE LUCHTMACHT
VIER PRINSESSEN RIJDEN DOOR DEN HAAG
*1
Acceptatiepolitiek schijnt oorzaak
weer
Zon na mist
Burgemeester
stikt een
baby-doll
voor marine en
luchtmacht
Djakarta teleur
gesteld over
„Belgrado
Washington acht
de troonrede
constructief
JULES MOCH
AFGETREDEN
Ook langer dienen
DAFfodil99 en
bloemen voor
koninklijk gezin
AANLEG NOODHAVENS WORDT VOORBEREID
Noodrantsoenen
ter beschikking
van gezinnen?
Vlottende schuld
gemeenten
gedaald
f 5.450.-
éee MORRIS 'êeforeifouSuif!
Kwestie Nieuw-Guinea
ECHTE BAKKER!
Prinsjesdag
Met 380 miljoen
DIRECTIE ZWIJGT TOT MAANDAG
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1961
85ste JAARGANG No. 30932
HOOFDAGENT:
SHOWROOM:
ZIJLWEG 26 - TEL. 17296-58041
Zie ook advertentie op pag. 12
Suède dames- en herenjasjes
Iets minder warm
TOKIO, 20 september (U.P.I.)
President Soekarno van Indo
nesië heeft vandaag alhier een
verklaring uitgegeven waarin hij
reageert op de passage in de
Troonrede van koningin Juliana,
welke betrekking heeft op Nieuw-
Guinea. De president wijst in deze
verklaring het „voorstel" om de
bevolking van Nieuw-Guinea zelf
te laten beslissen of zij onder
Indonesisch bewind wenst te ko
men, van de hand met de opmer
king: „Deze zogenaamde zelfbe-
schikkingspolitiek van de Neder
landse regering kan in de toe
komst uitsluitend tot moeilijkhe
den leiden".
De lekkerste
alléén bij een
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 20 september
Voor het eerst is een belangrijk
deel van de toelichting op de
begroting van Algemene Zaken
gewijd aan de problemen van de
bescherming van de burgerbevol
king en van het zo goed mogelijk
in stand houden van het bestuur
en het maatschappelijk en econo
misch leven bij oorlogsrampen.
Voor deze „civiele verdediging",
is op de verschillende begrotingen
in totaal 65 miljoen gulden uitge
trokken. De minister-president
zegt in zijn toelichting, dat in ge
val van oorlog rekening moet wor
den gehouden met zowel conven
tionele als nucleaire aanvallen
tegen ons land. De regering wil
ervoor zorgen, dat in een dergelijk
geval de gehele bevolking en het
gehele apparaat in snel tempo en
in zeer korte tijd tot volledige
paraatheid komt.
Voorlichting
vrijetijdsverf kwaliteitsverf
AMSTERDAM, 20 sept. Er zijn bij
de Assurantie Maatschappij Brandaris
moeilijkheden gerezen. Tengevolge van
een naar men zegt te grote, te
gemakkelijke en te goedkope acceptatie-
politiek, heeft de vennootschap vrij ge
voelige verliezen te incasseren gekre
gen. Geruchten zeggen dat deze in de
miljoenen zouden lopen. De directie hult
zich in stilzwijgen en zal a.s. maandag
met een verklaring komen. Alhoewel
het vrij zeker is dat dan de verliezen
nog niet juist te bepalen zijn.
In Amsterdamse verzekeringskrin
gen valt te beluisteren dat de maat
schappij in de vrij scherpe concurrentie,
die er tussen de veelal kleinere
verzekeringsmaatschapijen bestaat, pre
mies vroeg die 10 tot 15 procent onder
die van concurrenten lagen. Ook schijnt
men vrij gemakkelijk geweest te zijn
met het accepteren van risico's.
De Brandaris is in de oorlog opge
richt toen de Engelse scheepsassuran-
tie-maatschappijen niet meer in Neder
land konden werken met als doel het
afsluiten van scheepsassuranties. Het
uitstaande kapitaal dat 1,52 min be
loopt, is voor vier zevende in handen
van de Stoomvaart Maatschappij Ne
derland en voor één-zevende ieder van
de Nationale Handelsbank, de Neder
landsche Handel-Maatschappij en de
K.P.M. Men is zich later ook op varia-
verzekeringen gaan toeleggen.
Vooral met automobielverzekeringen,
o.m. in Engeland en Duitsland en met
kredietverzekeringen (Egypte en Italië)
schijnt men zich in de vingers gesneden
te hebben. De laatste jaren is de ven
nootschap steeds meer activiteiten in
het buitenland gaan ontplooien. Men be
weegt zich nog steeds op scheepsver-
zekeringen-gebied en ook op dat van
bijv. bromfietsverzekeringen.
In 1959 behaalde de Brandaris een
bedrijfsoverschot van 1.575.303. terwij)
het premie-inkomen ten opzichte van
het voorafgaande jaar steeg van
f 23.730.982 tot 38.762.028. De techni
sche en vrije reserves bedroegen per
31 december 1959 26.883.309 min.
tegen f 17.262.406 in het voorafgaande
jaar.
Er is de laatste weken intensief over
leg gepleegd 'tussen de directie en aan
deelhouders van de Brandaris.
Over een oplossing van de moeilijk
heden bestaan alleen gissingen. In de
eerste plaats zullen de aandeelhouders
vermoedelijk het nog op aandelen te
storten bedrag van vier en een halve
ton moeten bijstorten, zo dat al -iet
gebeurd is. Het schijnt dat de verlie
zen daarmee niet worden gedekt. Wel
licht zullen de 4 aandeelhouders meer
gelden in de Brandaris steken.
Geruchten, die wilden dat één van de
grote of een kongsie van de grootste
verzekeringsmaatschappijen de Bran,
daris zouden overnemen, werden ter be
voegde plaatse van de hand gewezen.
Wellicht zal er enige steun geboden
worden.
Er wordt in verzekeringskringen,
naar ons ter ore kwam, eigenlijk wel
op gerekend dat de vier aandeelhou
ders, al ware het terwille van de
naam, voor de verliezen op zullen ko
men! In verzekeringskringen was reeds
eerder een communiqué van de Bran-
Advertentie)
daris verwacht en me® toonde er zich
eigenlijk verwonderd over dat dit tot
maandag wordt uitgesteld.
Inmiddels zijn verschillende assuran
tiemakelaars er toe overgegaan een deel
van hun posten elders onder te brengen.
Er zjjn het laatste jaar enkele be-
stuursmutaties geweest. Een jaar gele
den werd een nieuwe administratieve
directeur van buiten de verzekerings
branche aangetrokken en een paar
maanden geleden heeft een van de an
dere directeuren voor zijn functie be
dankt
Het jaarverslag over 1960 is nog niet
verschenen. In het verslag over 1959
werd gezegd, dat de stijging van het
premie-inikomen in de eerste maanden
van 1960 bevredigend was.
Na het in dienst treden van de nieuwe
directeur is de zaak aan het rollen ge
bracht, Enkele maanden geleden zjja
intern reeds maatregelen genomen. On
dermeer zijn de tantièmes van het per
soneel verminderd.
(Advertentie)
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Zonnige perioden, maar ook kans op
een bui en plaatselijk mist. Over het
algemeen iets minder warm. Over
wegend zwakke wind.
Donderdag:
Zon: 6.23-18.42. Maan: 17.23-2.01.
(Van onze weerkundige medewerker).
DE BILT, 20 sept Voornamelijk in
het midden en zuiden van ons
land kwam vanmorgen plaatselijk een
dichte mist voor die later in de morgen
oploste. Ook in de komende nacht is op
een wat uitgebreider schaal mist te ver
wachten die in de morgenuren weer ver
dwijnt maar daardoor zullen de mid-
dagtemperaturer iets lager blijven. Het
weer houdt overigens een rustig nazo
mers karakter waarbij het kwik giste
ren in Brabant en Limbu j weer tot 30
gr C. steeg, aan de kust tot 25 gr. Ook
in de komende dagen zijn middagtempe-
raturen boven 2r gr. te verwachten, het
geen nog steeds flink boven normaal is
voor de tweede septemberhelft.
max min
station
Weej
temp
temp
neersl.
gisteren
24 uur
Jen Helder
onbew.
25
17
0
fpenburg
mist
28
16
0
Vlissingen
onbew.
27
17
0
Eelde
onbew.
26
14
0
De Bilt
mist
28
14
0
Twente
onbew
28
16
0
Eindhoven
mist
30
15
0
7.0 - Limburg
onbew.
30
16
0
Helsinki
onbew.
15
3
0
Stockholm
onbew.
17
6
0
)sh>
onbew.
19
6
0
Kopenhagen
onbew.
18
12
0
Londen
regen
25
15
0.3
Amsterdam
onbew.
26
15
0
Brussel
onbew.
29
14
0
Luxemburg
onbew.
28
16
0
Parijs
licht bew
28
13
0
Bordeau*
zw. bew
23
16
1
Grenoble
onbew.
30
13
0
Nice
onbew.
28
19
0
Berlijn
onbew.
22
10
0
Frankfort
onbew.
29
16
0
München
onbew.
26
11
0
Ztirich
mist
27
13
0
Locarno
onbew.
27
10
0
Wenen
onbew.
28
14
0
Rome
onbew
32
15
0
Ajaccio
onbew.
30
14
0
Madrid
onbew.
10
0
Mallorca
licht bew.
31
19
0
Lissabon
onbew.
25
14
0
an onze correspondent
APELDOORN, 20 sept. Men
vraagt burgemeesters bij herhaling
een openingsplechtigheid te verrich
ten. De burgemeester van Apeldoorn,
mr. A. L. des Tombe verrichtte in dit
verband gisteren ongetwijfeld een
unieke officiële handeling, toen hij
een wit kanten randje stikte aan een
baby-doll en daarmede de uitge
breide bedrijfsschool van een plaatse
lijke textielindustrie opende. Met
zékere hand en in een verbluffend
snel tempo kweet Apeldoorns eerste
burger, gezeten achter een moderne
confectie-naaimachine zich van deze
taak. Alvorens mr. Des Tombe eee
rondgang door het bedrijf maakte
werd hem de baby-doll aangeboden
door de leerling-naaister, die haar
plaats achter de machine aan hem
had afgestaan.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
mnni/r iu ari circruF rniiRAKT
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severln. #vone's te'- 21844.
In een afzonderlijk open rijtuig reden
gistermiddag de vier prinsessen tijdens
de traditionele rijtoer op Prinsjesdag
door de residentie. Bij het „Hofje van
Nieuwkoop", dat een aantal bejaarden
huisvest, werden de stralende prinses
sen die er even halt hielden en
thousiast begroet.
Soekarno reageert afwijzend
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiii
DJAKARTA, 20 sept. (Reuter) Van
de zijde van de Indonesische delegatie
naar de conferentie van niet-gebonden
landen in Belgrado is meegedeeld, dat
de Indonesische regering het betreurt
dat het geschil met Nederland over wes
telijk Nieuw-Guinea niet in het slot
communiqué van de conferentie is ge
noemd.
De secretaris-generaal van het Indo
nesische ministerie van buitenlandse za
ken, Soewito, verklaarde tegenover ver
slaggevers, dat er te weinig tijd was ge
weest om op de ;onferentie alle kolonia
le vraagstukken afzonderlijk onder de
loep te nemen.
9V
hier
van
WASHINGTON, 20 sept. (UPI)
Vanuit gezaghebbende kringen is
over de passage in de troonrede
koningin Juliana over het zelfbeschik
kingsrecht van de papoea's gezegd, dat
dit een constructieve bijdrage is aan
een oplossing van het geschil over
Nieuw-Guinea. maar dat het twijfelach
tig was of Indonesië ermee akkoord zal
gaan.
Amerikaanse regeringsautoriteiten
hebben vermeden kommentaar te leve
ren op de passage over Nieuw-Guinea,
teneinde stellingname ten gunste van
een der beide partijen te voorkomen. Zij
willen de vriendschap met Indonesië
noch met Nederland schaden. Uit ge
zaghebbende kring werd evenwel ver
nomen, dat men de rede als construc
tief beschouwt, omdat eruit blijkt dat
Nederland nog steeds zoekt naar moge
lijkheden om het geschil op vreedzame
Wjjze te regelen.
Soekarno, die op doorreis naar Dja
karta in Tokio was aangekomen, lever
de met deze woorden commentaar op
de navolgende passage uit de troonre
de: „De bevolking van Nieuw-Guinea
moet zich voor verantwoorde keuze om
trent eigen toekomst vrij en onbedreigd
kunnen oriënteren, overal waar zij dit
wenst."
De Indonesische president verklaar
de dat hp waardering heeft voor de wij
ze waarop de Nederlandse koningin het
probleem West-Irian benaderde maar
zei verder: „Laat de Nederlandse rege
ring het bestuur over West-Irian over
dragen aan de Republiek Indonesia".
Hij voegde daaraan toe dat een onmid-
delijke overdracht van Nieuw Guinea
,,de normalisering van de verhouding
tussen Indonesië en Nederland zal ga
randeren".
Soekarno's verklaring werd aan de
U.P.I. correspondent in Tokio voorge
lezen door Roeslan Abdoelgani, de vice-
voorzitter van Indonesië's hoogste raad
van adviseurs.
Abdoelgani weigerde verder commen
taar. Soekarno zal morgen de Indone
sische gemeenschap in de plaatselijke
ambassade toespreken. Daarna zal hij
met een chartervliegtuig van de Pan
American Airlines naar Djakarta terug
keren.
(Advertentie)
PARIJS, 20 sept. (Reuter) Uit pro
test tegen de regeringspolitiek inzake
Bizerta en de V.N. heeft de Franse so
cialistische oud-vice-premier Jules Moch
zijn functies neergelegd. Moch is o.m.
sinds 1952 vertegenwoordiger voor ont
wapeningskwesties in de V.N. Hij heeft
zijn besluit op een persconferentie be
kendgemaakt.
Naar A.F.P. uit Tokio meldt, luidt I
Soekarno's verklaring als volgt: „Ik I
waardeer de goodwill van koningin
Juliana ten opzichte van het vraagstuk
West-Irian. Ik weet ook wat zulk een
politiek van zelfbeschikking onder bui
tenlands toezicht teweeg kan brengen.
De toepassing daarvan in de tijd van
Van Mook had een feitelijke balkanisa-
tie van Indonesia tot gevolg. Ik verwerp
deze zg zelfbeschikking. Zij leidt slechts
tot moeilijkheden in de toekomst. Laat
de Nederlandse regering onmiddellijk
het bestuur over West-Irian overdragen
aan de Republiek Indonesia op de wijze
die ik heb aangegeven in miin rede van
17 augustus in Djakarta en in mijn toe
spraak op de conferentie^ van Belgrado.
Dat is een betere manier. Het waar
borgt de normalisatie van de verhouding
tussen de R.I. en Nederland".
DEN HAAG, 20 sept. Na het intrek
ken van vervroegd verlof voor de land
macht, zijn nu ook voor dienstplichtigen
bij de marine en waarschijnlijk ook bij
de luchtmacht maatregelen te verwach
ten, die tot een verlenging van dienst
plicht kunnen leiden.
De minister van Defensie heeft man
schappen en vooral technici nodig, om
materieel, dat in reserve wordt gehou
den, mobiel te kunnen maken. Schepen
van de marine, die uit de mottenballen
worden gehaald, moeten bemand wor
den, willen zij werkelijk paraat zijn.
Den Haag verwacht, dat de dienst
plicht voor marinepersoneel tot 24 maan
den zal worden verlengd. Voor dit on
derdeel is dat zonder meer mogelijk,
omdat de dienstplichtigen bij de marine
hun diensttijd van 24 maanden in de
praktijk nog niet volmaken.
Voor de luchtmacht zou om hetzelfde
doel te bereiken - het paraat maken
van reserve-materieel - andere maat
regelen moeten worden genomen. Mo
gelijk komt er het oproepen van tech
nisch personeel, dat met groot verlof
is, aan de orde. Wellicht kan ook met
het versnellen van herhalingsoefeningen
het een en ander worden bereikt.
iiiiiiMiiiiMimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiii
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 20 sept. Door duizen
den toegejuicht heeft het koninklijk ge
zin gistermiddag de voor Prinsjesdag
traditionele rijtoer door Den Haag ge
maakt. Hoogtepunt van deze in gestrek
te draf gemaakte rit was he* aanbieden
van bloemen aan het koninklijk paar en
de vier prinsessen door bejaarde be
woonsters van het „Hofje van Nieuw
koop", waartoe een ogenblik op de
Prinsegracht werd halt gehouden.
Een van de oudste bewoonsters van
het deze maand driehonderd jaar be
staande hofje, de 83-jarige mej. Hel
ders, overhandigde de koningin een bou
quet rozen. terwijl andere dames de in
het volgende rijtuig gezeten prinsessen
een bloemenhulde brachten. Voor de
bewoonsters was het de gebeurtenis van
het jaar, waar ze voorlopig nog niet
over zjjn uitgepraat.
Na terugkeer van de rijtoer heeft
het koninklijk gezin door de president
van de raad van bestuur van Van
Doorne's Automobielfabriek N.V., dr.
Huub van Doorne, in de tuin van pa
leis Huis ten Bosch de eerste van de
b^nd gekomen „DAFfodil" ontvangen.
De heer Van Doorne overhandigde de
koningin het contactsleuteltje en een
bouquet narcissen „daffodil" is de
Engelse naam voor narcis) afkomstig
uit Zuid-Afrika en getrokken van Ne
derlandse bollen. Na de aanbieding re
den prins Bernhard en prinses Irene
een rondje met hun nieuwe bezit. De
wagen zal worden gestationneerd in de
garage bij paleis Soestdijk voor alge
meen gebruik van de leden van het ko
ninklijk gezin. Zij draagt het nummer
AA-21.
T.G-104G „ütat fighter" tweezits straaljager,
waarvan voor
besteld.
de Koninklijke Luchtmacht een aantal zal worden
Met het oog op dit alles zal de rege
ring noodwetten indienen, die bijzondere
bevoegdheden verlenen om een civiele
mobilisatie vlot te doen verlopen en de
civiele verdediging de nodige wettelijke
armslag te geven. Wat de bescherming
van de bevolking tegen nuclaire aanval
len betreft, zegt prof. De Quay, dat de
enig mogelijke bescherming is gelegen
in evacuatie. Deze is voorbereid en moet
in zeer korte tijd kunnen worden vol
bracht. Of hiertoe moet worden overge
gaan hangt al van de situatie vai. het
ogenblik. Massale evacuaties leiden tot
een zodanige ontwrichting van het maat
schappelijke leven, dat men hiertoe al
leen mag overgaan, als dit volstrekt
noodzakelijk is.
Onder verantwoordelijkheid van de
minis er van Landbouw valt het tref
fen van maatregelen voor een nood-
voedselvoorziening in geval van ver
woestingen of evacuatie. De aanschaf
fing en opslag van noodrantsoenen zal
worden voortgezet. Het ligt in de be
doeling van de regering te oevorde-
ren, dat deze noodrantsoenen ook ver
krijgbaar zullen worden gesteld voor
een bescheiden voorraadvorming per
gezin. Rekening houdend met de nor
maal in het land aanwezige voorraden
acht de regering het niet nodig een
speciale noodvoorraad van grondstof
ten aan te leggen: een uitzondering
nierop vormen de aardolieprodukten,
noodrantsoenen 'en genees- en ver
bandmiddelen.
De voorziening met gas en elek
triciteit kan, ondanks mogelijke stagna
ties door oorlogsgeweld, door onderlinge
koppeling en verspreiding in redelijke
mate in stand worden gehouden, mdien
de olieraffinaderijen zouden worden ve
nield, zal worden getracht door middel
van nood-raffinage de produktie van de
neest noodzakelijke olieprodukten te
handhaven.
Kostbare maatregelen zijn nodig om
de waterstaatkundige toestand, vooral in
het westen, zo goed mogelijk te beheer
sen, aldus prof. De Quay. Er zal verder
reservematerieel beschikbaar moeten
zp'n voor het herstel van verniélde brug
gen en dergelijke.
De aanvoer van overzee mag in oor
logstijd zo min mogelijk sta neren. Er
dienen de-halve voorbereidingen te wor
den getroffen om door grotere spreiding
een aantal minder kwetsbare noodha
vens en noodankerplaatsen terstond in
gebruik te kunnen nemen. Dergelijke
voorzieningen verminderen bovendien
het risico voor de bevolking bij de grote
bestaande havens.
De regering ziet ails een belangrijke
taak de voorlichting van de bevolking
over de in oorlogstijd dreigende gevaren.
Deze voorlichting mag niet worden uit
gesteld totdat de politieke spanning zo
danig is gestegen, dat een oorlog elke
dag zou kunnen uitbreken. Onder derge
lijke omstandigheden zou geven ''an
voorlichting omtrent de dreigende gevar
ren de spanning nog kunnen vergroten.
Van de andere kant is het ook niet
wenselijk het publiek in vredestijd voort
durend voor te lichten over alle maat
regelen, die bij het uitbreken van een
oorlog moeten worden getroffen. Dit zou
het doel voorbijstreven en een ongewen
ste geestelijke belasting van de bevol
king zijn. Daarom za 1de voorlichting in
vredestijd in de eerste plaats moeten
worden gegeven in die kringen waarvoor
zij in het bijzonder is bestemd.
Bij deze laatste opmerking van .mof.
De Quay sluit aan de mededeling vr i
minister j.oxopeus, dat in het komende
jaar uitvoering zal worden gegeven aan
het voornemen om de voorlichting van
het publiek op het gebied van de indi
viduele zelfbescherming krachtig ce be
vorderen.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 20 sept De verbe
tering van de liquiditeitspositie der
gezamenlijke gemeenten heeft zich in
het afgelopen jaar verheugend ontwik
keld, -ldus Minister Toxopeus in de
toelichting op zijn begroting. De bru
to vlottende schuld daalde van eind ju
ni 1960 tot eind juni 1961 van 860 mil
joen >p 380 miljoen gulden. Door de ge
leidelijke daling van de rentevoet kon
den de gemeenten ook weer kapitaal
aantrekken binnen het zg. „rentegam
ma".
V.S. President'Kennedy heeft dins
dag gelast, dat van alle openbare en
officiële Amerikaanse gebouwen, in bin
nen- en buitenland de vlag halfstok
wordt gehangen in verband met de
dood van Hammarskjöld. (AFP)
(Advertentie)