Nieuw gesprek
Rusk-Gromyko
Te weinig verbindingen
in middengebied Benelux
Koningin Victoria danste
met Napoleon III
DAGBOEK VAN 1855 GEPUBLICEERD
Twee staatsie-bezoeken
AMSTERDAMSCHE RIJTUIG MIJ.
Noodpakketten als voorzorg
(Engelse gasten in Breda
Houdt Uw Hof Schoon'
Plastic bij bruggenbouw
s/s t .j<»>ge
Troepenmacht bij
grens
Katanga
De Gaulle houdt
enige speciale
volmachten
„Guardian" niet
geestdriftig
daarom kiezen nu duizenden autokenners de
Contactdag in Maastricht
„Maak kanaal van Antwerpse dokken
naar Oosterscheldetot gespreksbasis'
Literair talent
Koerswijziging
moef ty"/
700 -
„KRUISIGING" IN
ITALIË ONTDEKT
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1961 PAGINA 7
Het voorstel'Luns
krachtig „raspaard van een vermaarde stal"!
Imp.: N.V. ALIMPO - Den Haa| - Iel. 184840 h.t g.h.l. I,„d
B.M.W. dealer voor
Haarlem en omsir.
Houtplein 21
Telef. 22020
Bij de naam van koningin Vic
toria zijn wij geneigd te
denken aan een bejaarde
sombere vrouw in een lange zwar
te japon. Wij kennen Victoria
beter als treurende weduwe, dan
als gelukkige echtgenote van prins
Het is allemaal begonnen met een
uitlating van generaal Lucius Clay,
Kennedy s persoonlijke vertegenwoor
diger in YVest-Berlijn. Clay had ge
zegd, dat Bonn het
bestaan van twee
Duitslanden als
realiteit zou moeten
beschouwen, en in
de Bondsrepubliek
is dat uitgelegd als
een aanwijzing dat Amerika een ,,de
facto -erkenning van de Duitse De
mocratische Republiek zou overwe
gen.
BUITENLANDSE
KRONIEK
Albert. Dat komt omdat zij na de
dood van haar gemaal nog veertig
jaar geleefd heeft, en al die tijd
bleef zij diep gebukt gaan onder
het smartelijk verlies van de man
die zij zo vurig bemind en zo
grenzenloos bewonderd had. Maar
de Victoria van vóór 1861 was
een zeer levenslustig persoon. De
jonge koningin hield van mooie
kleren en zij had een zonnige
natuur. Hoewel zij wat naïef was,
bezat zjj een scherp opmerkings
vermogen, zoals blijkt uit de ge
schriften die zij heeft nagelaten.
Zij verstond de kunst haar ge
dachten en gevoelens goed onder
woorden te brengen, en als Dis
raeli haar behandelde als een
literaire collega, dan was dat niet
louter vleierij, want Victoria be
schikte inderdaad over een goede
pen.
ELISABETHSTAD, 30 sept. (AFP)
De vertegenwoordiger van de V.N. in
Katanga, O'Brien, heeft bekendgemaakt
dat een aanzienlijke troepenmacht van
het leger der centrale Congolese rege
ring is samengetrokken aan de noorde
lijke grenzen van Katanga.
De V.N. oefenen pressie uit op de
consulaire vertegenwoordigers in Élisa-
bethstad om buitenlanders die deel uit
maken van de Katangaanse strijdkrach
ten te verwijderen. De Britse consulaire
autoriteiten hebben de Engelsen in Ka-
tanga meegedeeld dat hun paspoort zal
worden ingetrokken wanneer zij niet
vertrekken. „De Rhodesiërs zijn niet zo
behulpzaam", voegde O'Brien hier aan
toe.
De resolutie van de V.N. die terug
trekking van huurlingen en adviseurs
beoogt betreft ook de Europeanen in
Katanga die een soort burgerwacht heb
ben gevormd. In de resolutie wordt na
melijk ook nadrukkelijk para-militair
personeel genoemd.
NEW YORK, 80 sept. (Reuter) De
Amerikaanse minister van buitenland
se zaken Dean Rusk zal vanochtend
voor de vierde maal zijn Sovjet-ambt-
genoot Andrei Gromyko ontmoeten.
Waarnemers menen dat het contact
in een nieuw stadium komt, en dat bel-
de staatslieden dieper op eikaars stand-
punt zullen ingaan. Doel van de bespre-
kingen is een basis te vinden voor onder-
handelingen over de kwesties Duitsland 1
en Berlijn.
Rusk heeft Gromyko donderdag voor i
het laatst ontmoet, en gisteren bespre-
kingen gevoerd met de Engelse minis
ter van buitenlandse zaken Lord Home.
Uit de omgeving van de drie ministers
is vernomen dat men optimistisch noch
pessimistisch is over het verloop van de
besprekingen. Er zijn geen aanwijzingen
dat positieve resultaten zijn bereikt,
maar er is evenmin sprake van een ne
gatieve ontwikkeling. Gromyko heeft
heeft zich bereid getoond tot serieuze
besprekingen.
Zowel minister Rusk als minister Ho-
me hebben er bij Gromyko op aange
drongen dat de Sovjet-regering de tijds
limiet voor oplossing van de kwestie
Duitsland voor het einde van het j
jaar laat vallen. In het feit dat de
Sovjet-minister in zijn toespraak tot de
Algemene Vergadering niet over deze
tijdslimiet heeft gesproken ziet men1
eventueel een bemoedigend teken.
De esprekingen zullen met ongere
gelde tussenpozen worden voortgezet.
Minister Rusk vertrekt vanavond naar
Washington, Lord Home is van plan
morgen terug te keren naar Londen.
Het vertrek van Gromyko is vastgesteld 1
op 8 oktober.
Men acht het niet uitgesloten dat Gro-
myko maandag of dinsdag naar Wash
ington zal gaan. In dat geval zal pre
sident Kennedy hem zeker uitnodigen 1
voor een gesprek.
PARIJS, 30 sept. (UPI) President
de Gaulle heeft gisteravond bekendge
maakt enige van zijn dictatoriale vol-
machten te zullen behouden die hij ten
tijde van de Algerijnse revolutie op zich
heeft genomen. De Franse president
maakte dit bekend in een verklaring die
werd uitgegeven door het ministerie van
voorlichting.
,,De noodzaken in overweging ne
mende voor het bewaren van de orde",
aldus de verklaring, „heeft generaal de
Gaulle besloten de geldigheid te ver
lengen van verscheidene clausules die
betrekking hebben op de openbare orde
en die werden uitgevaardigd ten tijde
van^de mislukte staatsgreep op 22 april
1961",
Onder de bevoegdheden die de Gaul
le zou behouden zijn de volmachten die
hem in staat stellen de noodtoestand
af te kondigen. Personen die ervan ver
dacht worden samen te zweren tegen de
staat, kunnen vastgehouden worden
door de politie zonder formele beschul
diging of veroordeling. „Zekere ge
schriften" kunnen verboden worden en
bedrijvers en medeplichtigen van mis
daden tegen de veiligheid van de staat
kunnen onder speciale omstandigheden
terechtstaan en veroordeeld worden.
Dit komt er op neer, dat de Gaülle,
die volmachten behoud, die hem in
staat hebben gesteld het leger en de
ministeries te zuiveren en op te treden
tegen de rechtse elementen die zich ver
zetten tegen zjjn Algerijnse politiek. De
„wetgevende" heeft hij opgegeven.
LONDEN, 30 september (Reuter)
De Britse „Guardian" vindt het moei
lijk om enthousiast te worden over het
voorstel van Nederland om zijn bevoegd
heden in Westelijk Nieuw-Guinea over
te dragen aan een gezagsorgaan van
de Verenigde Naties. Maar een simpele
overdracht van het gebied aan Inonesië,
zoals deze week nog door Soekarno ge-
eist is, is volgens dit blad al evenmin
aanlokkelijk.
De Nederlandse regering heeft zich
zelf de moeilijkheden op de hals gehaald
toen zij, voornamelijk om redenen van
binnenlandse partijpolitiek, Westelijk
Nieuw-Guinea uitsloot van het gebied
dat aan de regering van president Soe
karno is overgedragen. Vele leden van
de V.N. zullen het waarschijnlijk onbil
lijk achten om nu maar te verwachten
dat de volkerenorganisatie de „last van
de boetedoening" op zich neemt, aldus
de „Guardian".
Het meent echter, dat men maar moei
lijk kan geloven dat de inwoners van
Westelijk Nieuw-Guinea onder de re
gering van Indonesië beter af zullen zijn
dan onder het Nederlands bewind, want
de Indonesische regering heeft zich tot
besturen van het volk, dat al onder haar
bewind leeft.
Vooralsnog is er geen proef genomen
met de V.N. als beheerder van koloniën
en ongetwijfeld zullen vele leden van
de volkerenorganisatie niet willen, dat
men hiermee een begin maakt. Men kan
de V.N. niet vragen de verantwoorde
lijkheid voor westelijk Nieuw-Guinea op
zich te nemen voordat de twee meest
belanghebbende partijen Nederland
en Indonesië hiertoe beide bereid zijn.
En als zjj het hierover eens kunnen wor
den dan wordt het vraagstuk in elk ge
val opgelost, aldus de „Guardian".
Advertentie)
om de prachtige sportieve lijn, de
sublieme afwerking, de comfortabele,
royale zitplaatsen en de grote bagage
ruimte
om zijn unieke wegligging en oersterke
motor, om de luchlkoeling-zonder-zorgen,
hel lage benzine verbruik (1:16) en om
zijn moderne topsnelheid van 120 km
per uur.
Nooit eerder werden zó veel goede eigenschappen
in één wagen verenigd I
inclusief verwarming, aircondi
tioning, ruitensproeiers, achter-
uitrijiamp etc.
's Lands Kroniek
71 de brochures,
die deze week
huis aan huis
ynimiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiminimmiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMtiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiti»
Den Haag voelt daar kennelijk veel
voor en wilde dit door een extra ma
nifestatie kracht bijzetten. Op het Bui
tenhof had men een hoop afval gede
poneerd welke in enkele dagen in de
Negenentwintig leerlingen van de
Central Secondary school for
boys uit Macclesfield bjj Man
chester zijn met drie leraren de
ze dagen de gasten van de Albertus
Magnus U.T.S. in Breda. Het is ee,n
tegenbezoek, want de Bredase jongens
z(|n in mei van dit jaar in Maccles
field bijzonder hartelijk onthaald.
Met medewerking van Nederlandse
industrieën wordt deze gastvrijheid
nu beantwoord, er is een programma
opgesteld dat klinkt als een klok. De
Engelse gasten zijn officieel ontvangen
op het Bredase stadhuis. Wethouder
mr. K. Bastiaansen zei veel heil te
zien in de uitwisseling van dit soort
semi-working holidays en de leider van
het Engelse gezelschap, mr. H. Lovatt,
verklaarde veel vertrouwen te hebben
in op deze wijze aangeknoopte vriend
schapsbanden tussen twee volkeren.
De jongens luisterden wat onbewo
gen toe en waren wellicht al met hun
gedachten bij de komende voetbalwed
strijd, tussen de schoolteams. Overi-
êens moet er ook worden gewerkt.
ie jongens gaan op bezoek bij een
aantal industrieën in verschillende
plaatsen van ons land, zü bezichti
gen de Statendam en de Amercen-
trale en slaan ook De Efteling niet
over. De jongens logeren bij de ouders
van hun Nederlandse vrienden in Bre
da en omgeving. Op 7 oktober zullen
zij vla Bologne weer terugkeren. Tot
zolang zal hun eigen buschauffeur de
strijd zien vol te nouden met de hem
ongewone Nederlandse fietsers, die het
hem achter zijn rechtse stuur ver
schrikkelijk moeilijk maken.
Opgeruimd staat netjes" en ge
meende studentikositeit gingen
vrjydag hand in hand. In het
kader van die actie organiseer
de de VVV Den Haag in samenwer
king met de Stichting Recreatie en de
gemeente Den Haag een demonstratie
onder de leuze „Houdt Uw Hof
Schoon".
De actie „Opgeruimd Staat Netjes"
tracht te bevorderen, dat de Neder
lander zijn eigen land schoon houdt.
binnenstad werd byeengeveegd. De
Haagsche Studentenvereniging had
aangekondigd dat enige leden aanwe
zig zouden zjjn. Die leden hadden zich
verenigd in een Internationaal Actie
comité van Vuilverwjjderaars.
Zij stortten zich getooid in overalls
op de hoop vuil en rukten die hoop,
welke netjes door de gemeentereini-
ging was opgestapeld, uiteen met har
ken en dergelijke typische „werkmans
attributen". Onder het luide schreeu
wen van een vuil verwijder aarslied
trachtten zij het doel van hun
ongedisciplineerd optreden duidelijk te
maken. Het leek ietwat ver gezocht.
Zjj beweerden dat de actie „Opgeruimd
Staat Netjes" hun het brood uit de
mond stoot omdat er weldra geen vuil
over zou blijven dat door beroepsver-
wljderaars verwijderd zou kunnen wor
den.
De rebellerende verwjjderaars wer
den opgebracht door hellebaardiers
(ook studenten) en in de Gevangen
poort in de kerkers geworpen en aan
schandpalen gekluisterd. Intussen was
de oorspronkelijke opzet van de orga
nisatoren van „Houdt Uw Hof Schoon"
mislukt. Zjj werden overstelpt door
schreeuwende en herrieschoppende stu
denten. Maar goed, de actie is toch
gestart en de studenten hebben beloofd
zich tijdens de verdere actie meer te
gedragen naar de faam die de stu
denten over het algemeen genieten. Na
een half uur was alles voorbij. Het
Buitenhof was vuil en een vuilnisbak
sprak verontwaardigd over het feit,
dat elke Nederlander per jaar gemid
deld vijftig pond vuil op straat gooit
en dat dat maar liefst twintig mil
joen gulden per jaar kost, want het
moet allemaal opgeruimd worden. En
dat geeft wel te denken!
iiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiii
tl Harlingen werd enige jaren geleden een zeer felle strijd gevoerd tegen
plannen een brug te leggen over de nieuwe waterkering, waardoor dan de
oude Havenbrug zou komen te vervallen. De bevolking won het pleit. De
Havenbrug bleef en over de waterkering kwam geen grote verkeersbrug.
Maar zonder overbrugging bleek het toch ook niet te gaan. Er is nu een brug
over gelegd voor voetgangersverkeer en licht rijverkeer.
De brug is in verschillende opzichten een merkwaardigheid. In de eerste
plaats is ze klein en nietig ten opzichte van het gigantische werk van de sas
zelf; in de tweede plaats is het de eerste brug in Nederland, waarin plastic
materiaal is verwerkt. De deknaden zijn namelijk met plastic gedicht en de af
sluitbomen zijn eveneens van plastic. En de derde merkwaardigheid is, dat de
brug als regel ópen zal staan en alleen gesloten wordt op momenten, dat het
passagiersverkeer van en naar de eilanden Terschelling en Vlieland dat nodig
maakt. De brug is dus niet voor normaal publiek gebruik bestemd, omdat er
bij de nieuwe sas geen remmingswerk van voldoende lengte kon worden
gemaakt, waardoor schepen, vanuit zee komend, bij enig ruw weer in een ge
vaarlijke positie zouden kunnen komen, wanneer ze voor de sasbrug zouden
moeten wachten op opendraaien.
NEW YORK, 30 sept. (UPI) De
bond van journalisten bij de Verenigde
Naties zal een studiebeurzenproject in
stellen ter nagedachtenis aan Dag
Hammarskjöld. Journalisten uit de ge
hele wereld die aan bepaalde eisen vol
doen zullen worden uitgenodigd een be
zoek aan New York te brengen om de
samenstelling en werkwijze van de vol
kerenorganisatie te bestuderen.
van de provinciale planologische dienst
"leer 't Hoen lichtte.
(Van onze Limburgse redacteur)
MAASTRICHT, 30 sept. Op de
derde alhier gehouden regionale Bene-
lux-contactdag, georganiseerd door het
Vlaams Economisch Verbond en de Ka
tholieke Werkgeversverenigingen van
Brabant en Limburg, bepleitte de heer
A. Bertrand, Belgisch minister van het
verkeerswezen, in een openhartige rede
de noodzaak van bepaalde verkeers-
voorzieningen voor het Benelux-niidden-
gebied, die in het verleden, aldus de
minister, ten gevolge van al te nationaal
gerichtte strevingen aan weerskanten
van de grens, achterwege zijn gebleven.
Minister Bertrand sprak ronduit van
een stiefmoederlijke bedeling en doelde
daarbij met name op het ontbreken van
behoorlijke noord-zuid- en oost-westver-
bindingen tussen de Nederlandse pro
vincies Brabant en Limburg en de Bel
gische provincies Antwerpen en Lim
burg.
Wat de waterwegen betreft bepleitte
de heer Bertrand verbetering van de
Kempische vaarwegen _n meer speciaal
de aanleg van het kanaal Born-Geilen-
kirchen-Neuss.
Overigens verheelde de minister de
meer dan 250 congressisten, o.w. de Ne
derlandse staatssecretaris van Verkeer
en Waterstaat, E. G. Stijkel, en de
Belgische ambassadeur in Den Haag,
F. X. J. M. G. baron van der Straten-
Waillet, niet, dat de bestaand? grens
tussen België en Nederland nog een
ernstige belemmering vormt voor een
spoedige realisatie van de bepleite
voorzieningen.
Meer,in détails traden dr. F. Houben,
commissaris van de koningin, die de
centrale ligging van het gebied schet
ste, ir. Th. P. Tromp, vice-president
van de Raad van Bestuur van het
Philips-concern, die de industriële per
spectieven van de streek belichtte en
de heer P. C. A. 't Hoen, directeur
te Maastricht. De heer
als medesamensteller, een nieuwe stu
die over de problematiek van het Be-
nelux-middengebied toe.
Aan het eind van de dag nam het
congres een resolutie aan, waarin o.m.
festeld wordt, dat tal van problemen,
ie van levensbelang zjjn voor het
Benelux-middengebied, tot nu toe in on
voldoende mate zjjn aangepakt. Speciaal
dringt het congres in deze resolutie aan
op een spoedige en definitieve oplossing
van het Schelde-Rijn-probleem.
Over dit laatste twistpunt tussen de
twee landen werd na de opstelling der
resolutie een verklaring voorgelezen
van de heer L. Delwaide, schepen van
Antwerpen, die zelf verhinderd was aan
wezig te zijn maar in een brief aan
de directeur van het Vlaams Econo
misch Verbond zijn inzichten over deze
kwestie had uiteengezet. Naar het oor
deel van zowel de Antwerpse als de
Nederlandse bedrijven die bij de Rijn
vaart betrokken zijn, voldoet de huidige
vaarweg tussen Antwerpen en het Hol
lands Diep hoe langer hoe minder aan
de behoeften van de moderne scheep
vaart, aldus schrijft de heer Delwaide.
Een nieuwe vaarweg zou zo kort moge
lijk moeten zijn en zo weinig mogelijk
hindernissen moeten bevatten.
De heer Delwaide vraagt zich af. of
de wederzijdse standpunten niet in re
delijke mate zouden zijn afgewogen, in
dien werd besloten tof het graven van
een kanaal van de Antwerpse dokken
uit naar de Oosterschelde, een plan,
dat al vervat is in een publikatie van
de provincie Noord-Brabant. Hij vraagt
zich voorts af, of de aan de gang zijnde
onderhandelingen tassen België en Ne
derland niet zouden kunnen worden ge
activeerd op basis van dit zeer concrete
project.
In de belangrijkste Amerikaanse
en Britse kranten is deze week veel
geschreven over een mogelijke wijzi
ging in de buitenlandse politiek van
de V.S. Kennedy zou een herziening
overwegen van het tot nog toe ge
volgde beleid in de kwesties Duits-
land en Berlijn. In de redevoering die
de Amerikaanse president een paar
dagen geleden voor de Verenigde Na
ties hield, was daarvan nog niet veel
te merken, al kon men enige betekenis
hechten aan de verzekering dat Ame
rika zich niet op „een starre formule"
zou vastleggen.
Intussen zijn er in Amerikaanse
bladen, als de New York Times en de
New 1 ork Herald Tribune, en in
Britse kranten, als de Times en de
Guardian, lange artikelen verschenen
waarin nog over andere mogelijke po
litieke sensaties^ werd gesproken als
„disengagement en de definitieve er
kenning van de Oder-Neisse linie.
De reden dat er over deze onderwer
pen tot voor kort nauwelijks gespro
ken werd, is dat men in Amerika wil
de wachten tot de Bondsdagverkiezin
gen achter de rug waren alvorens zul
ke gevoelige kwesties aan te roeren.
Onder „disengagement verstaat
men het van elkaar los maken van de
strijdkrachten van Oost en West op
het Centraal-Europese front van de
koude oorlog. Dit zou kunnen gebeu
ren door een uitdunning of een terug
trekken van de Westerse en de commu
nistische troepen aan weerszijden van
het IJzeren Gordijn. Zowel de Ameri
kaan Kennan als de Pool Rapacki
hebben indertijd „disengagement"-
plannen gelanceerd, maar de laatste
jaren heeft dit probleem in de ijskast
gezeten. Het wordt nu van Westerse
zijde weer te voorschijn gehaald als
een eventueel punt voor onderhande
lingen.
De Oder-Neise linie is sinds de
oorlog de feitelijke grens tussen Oost-
Duitsland en Polen, maar de Bonds
republiek heeft deze grens nooit wil
len erkennen. Een officiële en defini
tieve erkenning van deze grens zou
het Westen nu misschien aan Mos
kou kunnen aanbieden als een deel
van de prijs die betaald zal moeten
Worden voor Sovjet-garanties voor de
Westberlijners. Het is echter de vraag
of Khroesjtsjev daar zoveel waarde
har, zal hechten.
Er wordt dus op het ogenblik nogal
Wat overhoop gehaald. Westerse bla
den lanceren theorieën die tot voor
Kort niemand kon aanroeren zonder
..appeasement" te worden be
schuldigd. Kennelijk is er in het
Amerikaanse internationaal-politieke
denken beweging gekomen, en men
Koningin Victoria. Een aquarel door F. Winterhalter (1855). Een foto van keizer Napoleon de Derde.
Potloodtekening door koningin Victoria
voorstellend keizerin Eugénie.
heeft later enk.ele nuchtere opmerkingen
gemaakt over die plotselinge gene-
Eenheid van Victoria voor Napoleon de
'erde. Hy constateerde, dat de Franse
keizer haar het hof maakte, maar dat
de man het zo handig deed, dat hij wel
Victoria's ijdelheid vleide, maar niet
haar geweten verontrustte. Voor de 35-
jarige Victoria, „die nooit tevoren met
een man van de wereld op voet van
gelijkheid had geconverseerd" en die
nooit met zoveel élégance en charme
was bejegend, moet het een overweldi
gende ervaring geweest zijn. Zy merkt
in haar dagboek verscheidene malen
op, dat de Franse keizer helemaal geen
man van mooie woorden is; maar de
kritische lezer zou dit toch in twijfel
willen trekken. Napoleon de Derde had
waarschijnlijk vooral politieke redenen
voor zijn innemend optreden tegenover
de Britse koningin.
Aanvankelijk was Victoria zeer on
gunstig bevooroordeeld ten aan
zien van „Louis-Napoleon". die
zich in 1852, onder de titel Napo
leon de Derde, tot keizer had laten
uitroepen. Maar de Krim-oorlog bracht
de Britten en de Fransen tot elkaar,
en toen Napoleon het voornemen te ken
nen gaf zelf naar het front te gaan,
achtte Victoria het raadzaam hem in
een persoonlijk gesprek van dit plan
af te brengen. (De Britse koningin
vond het geen prettig idee dat de Brit
se troepen aan de Krim onder het opper
bevel van een Franse keizer zouden ko
men).
De Brits-Franse ontmoetingen van
1855 hadden overigens veel meer het
karakter van staatsie-bezoeken dan
van topconferenties. Er werd wel
over de Krim-oorlog gepraat, maar
voor Victoria waren het toch vooral
feestelijke gebeurtenissen, die zjj in
de meest enthousiaste bewoordingen
beschrijft. Ironie en sarcasme waren
haar vreemd en zij laat alleen een
afkeurend geluid horen als zij de naam
noemt van 's keizers neef prins Na
poleon („onaangenaam in de hoogste
graad"), en als zij het heeft over de
broer van Napoleon de Eerste; Jéró-
me Bonaparte („die niet te vertrou
wen is").
Behalve voor de Franse keizer vatte
Victoria ook een grote genegenheid op
voor de keizerin en terwijl de vriend
schap met Napoleon d° Derde later wat
verkoelde, zijn Victoria en Eugénie altijd
vriendinnen gebleven, ook in de jaren
dat de laatstgenoemde als bannelinge
in Engeland vertoefde.
Over Victoria zijn al heel wat boe
ken geschreven, maar in dit auto
biografische werk komen enige
verrassende aspecten van haar
karakter naar voren. Bijzonder
ontroerend is haar dagboeknotitie van
zondag 26 augustus 1855, op de dag
van Alberts' verjaardag. „Moge God
hem altijd zegenen en hem nog vele
vele jaren beschermen, en laat ons
altijd samen zijn tot het einde van ons
leven." Zij kon toen niet vermoeden,
dat zy haar Albert nog maar ruim zes
jaar zou mogen behouden. Nooit heeft
zy later meer zulke gelukkige dagen ge
had, als tijdens de Frans-Britse ontmoe
tingen van 1855, toen zy, aan Alberts
zijde, nog onverdeeld kon genieten van
vorstelijke ontvangsten.
HANS BRONKHORST
In de kathedraal van Udine in Noord-
oost-Itaiië heeft nen een „kruisiging"
ontdekt, geschilderd door de achttiende
eeuwse Venetiaanse kunstenaar Giovan
ni Battista Tiepolo. Het doek heeft ruim
twee eeuwen in de sacristie van de
kathedraal gehangen zonder dat ie
mand er veel waarde aan hechtte.
Victoria zelf heeft een levendige be-
schryving gegeven van het staatsie-be
zoek van de Franse keizer, Napoleon de
Derde, aan Engeland in april 1855 en
van haar eigen Dezoek aan Frankrijk in
augustus van dat zelfde jaar. De dag
boeknotities, die zij toen maakte, zijn
nu voor het eerst onverkort gepubli
ceerd onder de titel: Queen Victoria.
Leaves from a Journal". (André
Deutsch, London). Weliswaar had zij
in 1880 zelf reeds een deel van deze
aantekeningen laten drukken in een zeer
beperkte oplage, maar die tekst is toen
maar een zeer klein aantal mensen uit
haar naaste omgeving onder ogen geko
men.
Dinsdag 17 april 1855 danste Victo
ria met Napoleon de Derde een
quadrille in de „Waterloo Room"
van Windsor Castle. De Britse
vorstin merkte zelf in haar dagboek
op hoe wonderlijk deze situatie was:
„De kleindochter van George de Der
de danst met de neef van onze grote
vijand", en dat nog wel in een zaal,
die genoemd was naar de beslissende
veldslag in de oorlog tegen Napoleon.
Enkele maanden later deed zich een
nog merkwaardiger situatie voor, toen
Victoria, in het Hotel des Invalides te
Parijs, aan de arm van Napoleon de
Derde voor de kist stond met het stof
felijk overschot van de Franse keizer
die in Engeland zo intens gebaat was
geweest. Maar die oude vijandschap tus
sen de Britten en de Fransen had in
1855 plaats gemaakt voor een grote
vriendschap vooral tussen de beide soe
vereinen persoonlijk. Victoria noemt in
haar dagboek Napoleon de Derde „my
dearest ally" en herhaaldelijk weidt zij
uit over de vele voortreffelijke eigen
schappen van haar Franse vriend. Als
men niet wist hoezeer zij verknocht was
aan haar eigen Albert zou men uit de
talrijke prijzende opmerkingen over Na
poleon III bijna concluderen, dat Vic
toria verliefd op hem was geworden.
Zij noemt hem „very fascinating" en
„buitengewoon aantrekkelijk". Zij
vindt zijn optreden „zeer waardig en
tactvol, en „he always does the right
thing". In het bijzzijn van de keizer, zo
schrijft zij, voel ik my steeds op myn
gemak". Hij is zo rustig, zo eenvoudig
en zob escheiden, en hij bewijst mij voort
durend attenties."
Clarendon, die in 1855 Engelands mi
nister van Buitenlandse Zaken was,
(Advertentie)
lean slechts hopen dat het een bewe
ging in de goede richting zal blijken
te zijn. Van wijlen John Foster Dul
les is de term „agonizing reappraisal",
folterende herwaardering. Die uit
drukking, die voor het eerst gebruikt
werd toen de Europese Defensiege
meenschap mislukt was, is nu geheel
toepasselijk op de situatie waarmee
Kennedy zich geconfronteerd ziet.
