Kunstenaarsfederatie viert
feestelijk derde lustrum
Veel waardering voor het
overheidsbeleid, maar ook
nog vele verlangens
DAGPUZZLE
ma
m
P
O
m
DE GEHEIMZINNIGE STER
DE LAATSTE SLAG
t
Alfredo
NASSER LAAT
ARRESTEREN
9
Knap het 's winters op. da s wijs beleid!
Dan heeft de schilder véél meer tijd!
De misdaad
van
Richard Ross
BRIEVEN
Echtpaar door
kolendamp
omgekomen
m
van lezers
Soekarno opgenomen
in Weens ziekenhuis
BOEKMAN"-centrum:
studie over plaats van
kunstenaar in de
MAATSCHAPPIJ
Ridder Ned. Leeuw
Dr. mr. W. Hugenholz
onderscheiden
LIBERALEN TEGEN
VON BRENTANO
MAANDAG 23 OKTOBER 1961
PAGTNA 4
speciaal in teak
3
Ifl
ii
15
16
FELISOL
écht kleurecht
DE AVONTUREN VAN KUIFJE EN BOBBY
door HERGE
18
L/e/e Hemel!..Jk
heb gedroomd .'En
het slaan /an de
klok heeft me //akker
gemaakt
Precies acht uur Nog
l/vaalf minuten Tenzij
Janu herinner ik hei me
Die klok loopt achter
/lug 1 Ei/en
ie lef on sch
de ju is ie tijd
/ragen
nu tenTip
TipTip.acht uur_,
Iwaalf minutenj
Hen seconden
Tp.acht uurj t//aalf
minuieniwiniig
secondenTip.acht
uur, twaalf minuien,
deriig seconden...
Tip
O wee!.
Daar heb je
het Het
einde /an de
wereld
EHIG DE NOORMAN
j. Vroeg In de morgen bereiken Eric en zijn twee vrienden de heu
vel, waarop Gondalfs burcht eens stond. Een van Gondalfs mannen
treedt hen tegemoet en brengt hen naar een eeuwenoude eik, een eind-
weegs het woud in. Deze plaats van samenkomst is afgesproken met
de verspieders, die zullen waarschuwen, als er gevaar dreigt. Verschijnt
Allan alléén, dan kan Eric nog vóór hem op de ruïne zijn; Brengt de
Heruli krijgers mee, dan kunnen ze gemakkelijk stilletjes verdwijnen.
Het hindert Eric wel een beetje, dat hij deze voorzorgsmaatregelen,
moet treffen, want is Allan te goeder trouw, dan wordt dit slecht be
loond. Maar de Heruli is zó veranderd, dat Eric helaas met alles reke
ning moet houden. De uren verstrijken en de zon daalt alweer naar de
kim, zonder dat ze ook maar iets horen van hun verspieders. „Hoe la
ter het wordt, hoe minder ik het vertrouw," bromt Svein. „Als het
recht toegaat, kan die Heruli best overdag komen." Een gekraak in het
struikgewas schrikt hen op en de Noorman springt overeind, als hij
een van de verspieders hijgend en bezweet op de kleine plek ziet ver
schijnen. „Een grote troep Hunnenruiters is in aantocht, Heer," meldt
hij. „Maar de man, die gij me beschreven hebt, is er niet bij." Eric
klemt de lippen opeen. Dan wenkt hij Svein en met de verspieder glip
pen ze naar de rand van het woud. De stille hoop, dat de verspieder
zich toch vergist zou hebben, verdwijnt bij de aanblik van de ruiters,
die de bogen in de hand bezig zijn de burchtheuvel te omsingelen,
terwijl een klein groepje het stenige pad naar boven bestijgt. „Dat is
dus Allans antwoord," prevelt Eric. „Vaarwel dan, oude vriend. Eens
zal je deze daad betreuren."
VERF GEEFT FLEUR
door RICO BULTHUIS
I
Ariëns-limonadeglazen
Ben Groenier, staatssecretaris mr. Y.
Scholten en Bert Schierbeek (van links
naar rechts) in geanimeerd gesprek tij
dens de receptie die de jubilerende
Kunstenaarsfederatie in het Amster
damse Stedelijk Museum hield.
Advertentie
Alle soorten hardhout
r ruw of In bestek leverbaar
N.V. HOUTHANDEL EN ZAGERIJ
v/h. W. M.V. GURP
STIELTJESSTRAAT 42 R'DAM^
TEL. 70767
CAIRO, 28 okt. (Reuter) De Egyp
tische minister van binnenlandse zaken
Mohoeddin heeft zaterdagavond mede
gedeeld dat veertig „reactionairen en
hun medewerkers of aanhangers" zijn
gearresteerd. De Egyptische staat
eeft voorts beslag gelegd op de gelden
van 187 „reactionaire kapitalisten".
In het door de minister uitgevaardig
de besluit wordt verder medegedeeld
dat de arrestaties zyn verricht om
„deze reactionairen elke mogelijkheid
tot activiteit te ontnemen". Als ander
motief voor de vrijheidsbenemingen
wordt het „veilig stellen van de win
sten van de revolutie" genoemd.
Dit optreden van het Egyptische mi
nisterie van binnenlandse zaken komt
na de verklaring, welke president Nas
ser vorige week maandag heeft afge
legd. Hij zei hierin dat Egypte de weg
van het „vooruitstrevende socialisme
moet volgen. „De revolutionaire weg
Is voor ons de enige weg", aldus heeft
Nasser toen verklaard.
WENEN, 22 okt. (UPI) President
Boekarno van Indonesië ig zondagavond
In een ziekenhuis in Wenen opgenomen
waar men zijn galblaasaandoening zal
onderzoeken. Vandaag zijn enkele Ween-
•e specialisten met net onderzoek be
gonnen. maar het resultaat zal eerst
over enige dagen bekend zijn.
Leden van Soekamo's gezelschap, die
met hem naar Wenen reisden, zijn van
mening, dat zijn aandoening van ern
stige aard is en zij rekenen op een
operatie. „Anders zou hij er deze lange
reis niet voor hebben ondernomen", zo
zeiden zij.
Duitsland In Bochum (West-Duits-
land) is zaterdag een tentoonstelling ge
opend van 500 werken van de Neder
landse schilder Hendrik Nicolaas Werk
man, die door de S. S. in Groningen in
april 1945 werd doodgeschoten (RTR).
KRUISWOORDRAADSEL
1
2
3
L
9
6
7
8
17
18
15
Horizontaal: 1 slang - 4 port (Ital.) -
6 telwoord - 8 niet even - 9 lidwoord
10 landtong - 11 kippeneigenschap - 12
titel (afk.) 14 deel van een Franse
ontkenning - 15 onheil (mv.) - 18 tel
woord - 19 eikeschors.
Vertikaal: 1 betaalbewijsje - 2 regel
S onheilsgodin - 4 te berde brengen
5 regelen - 6 oete spijs - 7 steekwapen
- 13 woede - 16 tamme dieren - 17 veer.
kracht.
OPLOSSING 20 OKT.
1 sier - 2 idee - 3 eens - 4 rest -
5 pils - 6 iran - 7 lava - 8 snak - 9
klos - 10 loge - 11 ogam 12 semi - 13
demi 14 emoe - 15 moot - 16 iets.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 21 okt. In aanwe
zigheid van de staatssecretaris van O.,
K. en W., mr. Y. Scholten, van vele
kopstukken uit de Nederlandse kunste
naarswereld op de verscheidene gebieden
van opera, toneel, beeldende en gebon
den kunsten, film, ballet, letterkunde en
muziek, in aanwezigheid ook van vele
figuren die op organisatorisch en ad
ministratief gebied werkzaam zijn,
heeft de federatie van beroepsvereni
gingen van kunstenaars vanmiddag in het
Stedelijk Museum haar derde lustrum
gevierd. Voorzitter Ben Groenier ge
waagde van het mijnenveld waarop de
staatssecretaris zich bevond: nochtans
delen zich slechts explosies in de vorm
van applaus voor. Vijftien jaar geleden
bedroeg de post kunsten in de rijksbe
groting 2 miljoen gulden, nu wordt
16'/i miljoen gulden gevraagd, hetgeen
als een winstpunt te beschouwen is, wa
re het niet dat de staatssecretaris in
zijn toespraak zelf gewaagde van een
uitspraak van de filosoof-staatsman Rad-
hakrishnan, de vice-president van Indië,
die vorige week ons land bezocht: „Voor
de bali van de wereldgeschiedenis wordt
een gemeenschap beoordeeld naar zijn
literatuur en beeldende kunsten. Zij ge
ven de vitaliteit van een ras weer. Zij
komen in verval, wanneer de mensen
geestelijk zijn uitgeput".
Mocht men tien jaar geleden, in het
voorlopig verslag van de Tweede Ka
mer kunnen lezen: in verband met vra
gen naar de herdruk van de nagelaten
werken van Multatuli zouden zeer vele
leden openlijk willen zeggen dat zij op
de heruitgave geen prijs stellen; welnu
thans, nadat tien delen verschenen zijn,
zullen er weinig Kamerleden een derge
lijke belijdenis durven uiten. Aldus kan
men bespeuren hoe snel een ontwikke
ling doorwerkt. Groenier dankte vooral
de ambtenaren van de afdeling Kunsten
aan het departement. Zy hebben door
hun toewijding kracht aan de gemeen
schappelijke zaak gegeven. De voorzit
ter besprak ook de verschuiving in de
functie van de federatie na de oprich
ting van de Raad van de Kunst en vroeg
zich af of de kansen die de kunstenaars
thans krijgen, kansen groter dan vroe
ger het geval was, voldoende benut wor
den.
Hij dee-l,de mede dat het hoofdbe
stuur zal overgaan tot de stichting van
een permanent werkend centrum van
studie met betrekking tot de plaats
van de kunstenaar in de maatschap
pij, en ook met betrekking tot de
taak van de overheid en al wat daar
uit voortvloeit. Dit centrum zal de
naam krijgen van de wethouder van
Amsterdam, die de eerste was die een
wetenschappelijke studie schreef over
overheid en kunst, dr. E. Boekman.
De staatssecretaris mr. Y. Scholten
haakte in zijn toespraak hier direct op
in, nadat hij had toegegeven dat het
uitermate moeilijk is de kunst en haar
functie voor de mensheid en voor de
individuele mens te omvatten in het
raam van min of meer nauwkeurig om
schreven begrippen die meer zijn dan
cliché's of slogans omdat dit facet van
het menselijke uiteindelijke het verstand
te buiten en te boven gaat. Het werken
en bouwen aan een cultuurbeleid staat
volgens hem in zekere zin nog aan het
begin. „Nog lang niet neemt de kunst
in de maatschappij de plaats in welke
haar toekomt". Als brandende kwesties
noemde de staatssecretaris de salaris
sen van orkestleden, de balletsituatie,
de aankopen-subsidiëring, de filmspeel-
produktie, toneelspreiding en de materië
le positie van de letterkundigen.
Juist op deze kwesties ging de derde
spreker, Bert Schierbeek, namens de le
den der aangesloten beroepsverenigin
gen verder in nadat hij geconstateerd
had, dat de federatie als vakvereniging
de enige is waarvan de leden geen moei
lijkheden hebben met hun vrijetijdsbeste
ding op zaterdag. Hy sprak over de
achtergebleven gebieden van de kunst,
de verwaarloosde groepen onder de
toonkunstenaars, vooral de componisten
en toneelschrijvers. Hij zag de kunst als
een groot werkcentrum waarin toneel,
muziek, dans en decormakers, schrij
vers, schilders, choreografen en regis
seurs elkander vinden. Tegelijk waar
schuwde hij voor het feit dat niemand
drie, vier dingen tegelijk goed kan doen
en toch doen, de meeste kunstenaars dit
om in leven te blijven. Hij hield een fel
pleidooi voor samenwerking, sterke sa
menwerking in de federatie die nog niet
door verzuiling getroffen is.
Daarna ontmoetten vele kunstenaars
elkaar in de stijlkamers van het museum
op een receptie die bijzonder druk be
zocht werd en waar menig glas op me
nige vriendschap geheven werd.
Advertentie
Textielgoederen met
hetFELISOL-etiket
zijn kleurecht!
Let U dus voortaan
op FELISOL.
ROTTERDAM, 23 okt. In een hou
ten noodwoning aan de Koninginneweg
in IJsselmonde zijn zaterdagavond de
26-jarige G. de Boer en zijn 23-jarige
vrouw J. G. de Boer-Van Driel door
kolendampvergiftiging om het leven ge
komen. Hun "dood Werd eerst zondag
middag ontdekt door de vader van de
heer De Boer, een hoofdagent van poli
tie, die zijn schoondochter levenloos op
bed aantrof en zijn zoon op de vloer
van de kamer.
UTRECHT, 23 oktober Dr. mr. W.
Hugenholz, die zaterdag afscheid heeft
genomen als voorzitter van de Neder-
landsche vereeniging tot bescherming
van dieren, is door de koningin be
noemd tot ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw. Hij kreeg deze
onderscheiding voor zijn grote verdien
sten op het gebied van de dierenbe
scherming en vooral ook voor het om
vangrijke voorbereidende werk dat hij
heeft verricht voor de onlangs tot stand
gekomen dierenwet. De burgemeester
van Utrecht, jhr. mr. C. J. A. de Ranitz,
deed op de afscheidsbijeenkomst mede
deling van de onderscheiding. Hij over
handigde dr, Hugenholz ook de hierbij
behorende versierselen.
Duitsland Het federale hoogge
rechtshof in Karlsruhe heeft zaterdag
vijf Westduitsers tot gevangenisstraf
fen van drie en een half jaar tot acht
tien maanden veroordeeld wegens sub
versieve communistische activiteiten.
(RTR).
Copyright Casterman
r
a
u
Advertentie
(Van onze correspondent In Bonn)
BONN, 23 okt. Na een (lebat van
elf uren heeft de „Bundeshauptaus-
schusz" (hoofdbestuur plus partRgede-
legeerden uit de deelstaten, in totaal 96
stemgerechtigde functionarissen) der
liberale „Vrij Demokratische Party"
zaterdag een meerderheid opgeleverd
voor een coalitieregering met de West-
duitse Christendemokraten en met dr
Konrad Adenauer als bondskanselier.
Deze „kleine partij-raad" heeft de
F.E.D.-leider dr. Erich Nuende apge-
dragen op basis van het tot dus
verre bereikte de onderhandelingen
met de christendemokraten voort te zet
ten, met I-et doel een „bevredigendere
bezetting van het ministerie van bui
tenlandse zaken1' te bereiken De libe
ralen maken zelf geen aanspraak op
deze portefeuille, maar zR wensen wel
een krachtigere minister van buiten
landse zaken dan dr. Helnrich von Bren-
tano.
Het zal dr. Adenauer vermoedelijk
niet ai te zwaar vallen dit Brentano-of-
fer te brengen om in de bondsdag de
meerderheid te verwerven, die hem
een voortzetting van zyn kanselierschap
zal brengen. Adenauer heeft n.l. de por
tefeuille van buitenlandse zaken reeds
aan dr. Mende aangeboden. Deze heeft
haar evenwel geweigerd, omdat hy per
soonlijk geen zitting in de regering
Adenauer zal nemen, zang „Der Alte"
nug kabinetchef is (Dus tot de eerste
helft van 1963)
Het meisje nam het boek van hem aan, las de titel
hardop en nam toen een dikke catalogus van haar
tafeltje.
Vlakke- of alleen beschrijvende meetkunde dok
ter? r
Hogendijk nam het boek op, hield het dichtbij zijn
ogen, bladerde eens en zei:
Nee men kind, vlakke meetkunde, gewoon plat.
Lucia trok een stoel naar zich toe en schreef een paar
titels over.
Ze vroeg, of zij de boeken mee wilde nemen,
aé klnc
uit, want ik ben een stommeling. Misschien wifje me
Graaj
zoek maar een heel eenvoudig boek
Mevrouw Weber opende haar mond, keek van de boe
kenkast naar de deur en zette haar handen in haat
zf.
Ik wil maar zeggen, zei Ishiguro vriendelyk, dat
het voorlopig beter ts tegen iedereen te zwegen, niets
te ondernemen en vooral: niemand te vertrouwen.
Dokter Hogedük slofte met het meetkunde-boek ondei
zyn arm over de gang van de derde verdieping er,
passeerde, voor hij de trap af liep (met de hander
in zyn zakken) de kamer van Lucia Filippo. Hyzell
woonde een etage lager en juist onder de twee kleine
vertrekken van het meisje. Hogendy-k haalde een
hand uit zyn broekzak, tikte de as van zijn sigaartje
in een bloemenvaas, die op een kleine commode in
de gang stond en klopte zachtjes tegen de deur. Zon
der te wachten draaide hij de knop om en keek naar
binnen. Lucia, die op de divan lag, had haar hoofd
verschrikt opgeheven. De dokter zag direct, dat ze ge
huild had en dat ze zich met bewonderingswaardige
zelfbeheersing herstelde.
Lieve kind, begon hy, het boek opheffend, waar-
by hy zag, dat het een meetkunde-boek was, zou jij
mü een plezier willen doen? Ik met myn ouwe benen...
je begrijpt.zou jij eens willen kijken, of ze in je
bibliotheek een dergelyk boek hebben, liefst een beet
je eenvoudiger.
dat boek dan vanavond even komen brengen, je woont
zo hoog in deze duiventil. Hy wees met zyn sigaartje
naar boven en zei op een mompelende toon:
Die Tilly woont nog hoger dan jy, die speelt
piano onder de pannen en ik kan haar beneden horen
tingelen. Gek, zo'n oud huis en dan zo gehorig, ik hoor
bij wyze van spreken de mensen lachen en huilen
door de muren heen.
Lucia Filippo liet haar potlood op de tafel vallen.
Haar slanke handen lagen bewegenloos op de open
geslagen catalogus.
't Is maar goed, zei de oude dokter, dat we hier
geen geheimpjes voor elkaar hebben. Zelfs de leeftijd
van onze jarige huismoeder stond met dikke letters op
baar taart. Hij keek, terwyl hy dat zei, aandachtig
naar alle voorwerpen in de kamer. Een keurig on
derhouden meisjeskamertje, een beetje onpersoon
lik en een beetje vlak, evenals de bewoonster Zelf
was. Aan een der binnenmuren kleefde een teer
groene kamerlinde,
Om een uur of acht ben ik altüd thuis, kom dan
maar een kopje thee by me drinken beste meid.
Ja dokter. Lucia sloeg de catalogus dicht met
een loom gebaar en de oude man bekeek haar als
man: een lief zacht meisje, een beetje willoos, een
beetje slap. Ze had een goed, zelfs fraai figuur met
haar lange hals en haar dunne middel. Het donker
blonde haar hing nu met 'n lichte golving over haar
ronde schouders, soms had ze het hoog opgestoken.
Dan was ze beslist mooi, ofschoon dokter Ho-gendyl
de voorkeur gaf aan de zoveel pittiger Tilly. Dan be
zag hy haar als arts: een overspannen en overwerkt
kind, schrikachtig, emotioneel, een beetje bloedarm,
waarsohyniyk maakte ze gebruik van slaapmidde
len. Soms kon hy haar 's-naohts horen huilen, de an
deren hoorden het niet, maar Hogendyk had veel
mensen zien en horen huilen, hy kende die geluiden
goed.
Tilly had drie vrienden in een jaar, Hogendyk hoorde
soms, wel zéér laat in de avond de trap zachtjes kra
ken. Lucia had nooit een vriend. Soms moest ze de
stad uit, om ergens buiten, een bibliotheek te catalo
giseren.
Dus tot vanavond, zei hij. Hij tikte zijn as af in
de bloempot van de kamerlinde en bedacht zich te
laat, dat hy die gewoonte moest afleren, mevrouw
Weber had hem al een paar maal gevraagd, dat ge
mors te laten. Hy vergat in verstrooidheid het meet
kunde-boek van Ishiguro mee te nemen en liep de trap
af, naar zyn ksmer. Daar bonkte hy met zijn vuist
op de grote, gesloten tussendeur. Aan de andere kant
werd even gemorreld aan een Itnip en toen de deuren
openrolden, stond dokter Hogendyk tegenover de
heer Eggeling, de kunsthandelaar. Ze hadden
ogenblikkelijk samen pret, een beetje wrang en een
beetje verbaasd.
Nou, vroeg Eggeling, wat zeg je daar van?
De dokter liep bij zyn buurman naar binnen, ging in
een grote stoel zitten en klopte met zyn hand op zyn
knie, om de witte angorakat naar zich toe te lokken,
die naast de gashaard op een Perzisch kleedje zat.
Hogendyk gaf geen antwoord, en Eggeling schonk
twee glaasjes brandewyn in en stopte zyn pyp.
Ik geloof, ging Eggeling verder, dat we in een
vuil zaakje zitten.
Het antwoord moet voor iedere buitenstaander abra
cadabra geleken hebben:
Arme Galjatrd, zei de dokter. En toen nog eens:
Arme Galjaard...
(Wordt vervolgd
Plaatsing van ingezonden stukken
(„Brieven van Lezers") betekent niet
noodzakelijk een bewijs van instemming
doch betekent slechts dat de hoofd
redactie het ingezonden stuk ter kennit
van de lezers wil brengen. Het feit van
de plaatsing onttrekt zich echter niet
aan de verantwoordelijkheid der hoofd
redactie, die zich dan ook voorbehoudt
een ontvangen stwc zonder opgave van
redenen terug te zenden, in het alge
meen is ondertekening met naam en
adres vereist, tenzij in een zeer bijzon
der geval de hoofdredactie dwingende
redenen aanwezig acht van deze regel
af te wijken.
Ais leider van de r. k. verkenners-
groep dr. Ariëns te Maarssen ben ik
Hevig geschrokken van het ingezonden
stuk, aat in uw editie van donderdag
avond 19 oktober j.l. van de hand van
de heer J. G. Th. van der Wurf uit
Utrecht verscheen. Daarin wordt onze
groep verweten, dat zy om het kaste
kort aan te zuiveren bierglazen zou heb
ben verkocht, waarop de naam van dr-
Ariëns staat gedrukt.
De waarheid is, dat het geen bief"
maar drinkglazen waren, waaruit ook
melk en limonade genuttigd en genoten
kan worden.
A. H. D. VAN STEUN'
Utrecht,