Nieuwe speculaties over
splitsing Bossche diocees
Jongeman poogde
meisje te wurgen
een
wonder
op wielen
s?» aars
Mgr. Bluyssen: Benoeming
tot wijbisschop duidt er niet op
Prof. Duynstee bestrijdt de
legendevorming over N.-Guinea
1 OSRAM
Sociaal voorvechter 80 jaar
nu
Wellicht wijding
op 27 december
Katwijk betaalt
vergissing van
wethouder duur
Als Nederland Soekarno zou uit
nodigen voor een staatsbezoek
NV SLAVENBURG'S BANK
Anderhalf jaar geëist
GOED
fc® ^be^d0: pref' V' d" H'i
Aannemer krijgt schade
van f 48.000 vergoed
Zeldzame vondst: kaak
been sabeltand tijger
Twee doden op de weg
Pater dr. Germanus
Vrijmoed OFM
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1961
Vraag onze folder „bankboekjes"
STA LIN
WEL
Liturgische weekkalender
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 4 november
Met zijn boek „Nieuw-Guinea als
schakel tussen Nederland en
Indonesië" wil prof. mr. F. J. F.
M. Duynstee vooral de legende
vorming tegengaan. Op een pers
conferentie, die gisteren door de
uitgeverij „De Bezige Bij" was
belegd, heeft hij deze legendes
aangegeven.
Sweelinckprijs-1960 voor
prof. Hendrik Andriessen
r
Importeurs; Gebr. Nefkens
Utrecht Tel. (030) 16523
403U - Stationcar, 5 deurs, 5 personen plus laadruimte f 9.0ov,-
403U/D idem met dieselmotor f 10.880,-
combineert de luxe van een sedan
met de voordelen van een bedrijfsauto
mi
treft men bankboekjeshouders van Van Lanschot
of Vermeer Co. overal in ons land aan, zoals
b.v. in Leeuwarden, Leiden en Laren, in Lith
(N.Br.), Lobith en Loon op Zand?
deze belegging een aantrekkelijke rente geeft
van ■HUnHHMOH
omdat
ook over grote bedragen steeds gemakkelijk
kan worden beschikt
deze banken in alle geldzaken voor raad en
daad ter beschikking staan
omdat - waar men ook woont
stortingen en opnamen kunnen geschieden
via bank- of postrekening of het postkantoor
ter plaatse.
's-HERTOGENBOSCH, Hoge Steenweg 27-31
Telefoon 04100-22321*, Postgiro 17570
EINDHOVEN, Keizersgracht 17,
Telefoon 04900-27442*, Postgiro 30570
TILBURG, Stationstraat 17,
Telefoon 04250-30300*, Postgiro 94570
AMSTERDAM
Herengracht 199-201
Postbus 494
Telefoon 020-248486
Postgiro 3656 - Gemeentegiro A 13656
Rekening-courant deposito's bankboekjes vreemde valuta handelskredieten
financiering internationale transacties bemiddeling bij leningen en hypotheken
effecten verzekeringen kluisinrichting
NADRUK VERBODEN
'"■'iiiiiiimiiiiiiiHMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiimiiiii
Zonaag 5 november: 24e zondag na Pinkste
ren; eigen Mis; credo; pref. v. d. H.
urie-eemheid groen-
Maandag: Mis v. d. zondag groen
Willibrordus, bisschop-belijder;
eigen Mis; credo wit—
^~?r?nst*aMis v. d. zondag; 2e geb. H. H.
Vier Gebroeders —groen—
inLorungen; H- Willehadus, bisschop-be-
"Jöer; Mis Sacerdotes; 2e geb. H. H. Vier
Gebroeders wit—
Dli1terdagl, Kerkwijding v. d. Aartsbasi-
Ter,;v-V d- Allerheiligste Verlosser; Mis
—wit— fie'n- H. Theodorus; credo
Vriwf.agL H: Andreas Avellinus, belijder;
en gez.S JwiL 26 g6b H'H' Tryphon
rtEt!?.rd?In: Kerkwijding v. d. Kathe-
oraal, Mis Terribilis; credo; wit—
eieenagA:/r. H- Martinus, bisschop-belijder;
eigen Mis; 2e geb. H. Mennas wit-
sterM 12 novemhpr: 25e zondag na Pink
ST. MICHIELSGESTEL, 4 nov.
,,Mijn voornaamste taak zal bestaan in
het assisteren van mgr. Bekkers wat
betreft het toedienen van wijdingen en
het vormen. Ook zal ik nog andere
taken krijgen, maar daarover staat nog
niets vast." Dit zei ons gisteren de
nieuw-benoemde wijbisschop van Den
Bosch, mgr. J. W. M. Bluyssen, kort
nadat mgr. Bekkers zijn benoeming
die hem al enkele dagen bekend
was had meegedeeld.
De gemeenschap van het klein-semi-
narie „Berkvliet" was even verrast als
verheugd. Ook de 58-jarige, in Nij
megen woonachtige moeder van mgr.
Bluyssen hoorde het bericht eerst gis
termorgen; mgr. Bekkers belde haar in
het bijzijn van haar zoon op om het
nieuws te vertellen. 's Middags ging
mgr, Bluyssen naar Nijmegen om zijn
familie nader in te lichten; twee van
zijn vier broers zijn nog thuis, de twee
andere broers en drie zusters zijn ge
trouwd.
De benoeming leidde in het bisdom
Den Bosch onmiddellijk tot nieuwe
speculaties over een eventuele split
sing van het diocees. Er is al vaak
bij geruchte sprake geweest van een
bisdom Eindhoven. Mgr. Bluijssen
zelf wees er ons in dit verband op,
dat zijn benoeming tot wijbisschop
(niet: coadjutor) niet op een splitsing
duidt.
Hoewel er nog geen definitieve be
slissing is genomen, is het de wens
van mgr. Bekker, mgr. Bluyssen zelf
te wijden en dat bij voorkeur op 27
december, het feest van Sint Jan, pa
troon van het bisdom en ook van de
nieuwe wijbisschop. Voorlopig zet mgr.
Bluyssen zijn werkzaamheden als gees
telijk directeur van het klein-seminarie
nog voort. „Dat moet wel", zei hij,
„want er is nog geen opvolger be
noemd."
Noch mgr. Bluyssen, noch mgr. Bek
kers kon gisteren zeggen, waar men
Aeto moet zoeken, waarvan mgr. Bluys
sen titulair-bisschop geworden is. „Maar
dat is niet zo erg, want volgens de re
gels mag hij er toch niet komen", aldus
mgr. Bekkers. De Bossche bisschop
heeft van zijn wijbisschop grote ver
wachtingen. „Reeds op het seminarie
was hij een beetje bescheiden, maar toe
gerust met een gezonde humor". Bij zijn
priesterwijding was van de zijde van
het seminarie gevraagd, hem uit te zen
den voor studie. Dat is gebeurd, nadat
hij twee jaar in Veghel praktische er
varing had opgedaan als kapelaan en
korte tijd op het seminarie Beekvliet had
doorgebracht als surveillant. Na zijn
theologische, studies in Rome, waar hij
zich gespecialiseerd heeft in ascese en
mystiek, is hij benoemd tot geestelijk
directeur van het klein-seminarie. In
die functie genoot hij bij de studenten
groot vertrouwen. Daarnaast gaf hij col
leges op het groot-seminarie in Haaren
en juist gisteren zou hij begonnen zijn
met een cursus aan het groot-semina
rie in Warmond. Hij hoopt die overigens
nog te kunnen geven en het is ook de
opzet, dat hy de band met de beide bis
schoppelijke seminaria blijft bewaren en
er enkele colleges blijft geven.
Mgr. Bluyssen, die in het bestuur zit
van de liturgische vereniging, zal mede
tot taak krijgen de bijzondere zorg voor
het liturgisch leven en denken in het
Bossche bisdom.
De regent van het klein-seminarie
heeft gisteren in allerijl alle studenten
afgebeld om hun mee te delen, dat ze
twee dagen extra herfstvakantie kre
gen Mgr. Bekkers vertelde op een pers
conferentie in het bisschoppelijk paleis,
dat hij al in juni contact had gehad met
Rome over de benoeming van een wij
bisschop. Nadat „Rome1' met mgr.
Bluyssen akkoord was gegaan, had men
het aan mgr. Bekkers zelf overgelaten,
hem te vragen.
De wijdingsplechtighied zal niet wor
den uitgezonden via de tv, dit o.a. in
verband met 't feit, dat binnenkort de
benoeming wat verwacht van 'n nieuwe
residerende bisschop van Breda. Wel
voelt mgr. Bekkers ervoor, de nieuwe
wijbisschop binnenkort aan de tv-kjjkers
(Advertentie)
voor te stellen tijdens een tv-gesprek
Mgr. Bluyssen zal vermoedelijk zijn in
trek nemen in het nieuwe bejaarden
centrum „De Braacken" in Vught.
(Van onze correspondent)
KATWIJK, 4 nov. Twee jaar heeft
het proces geduurd dat de aannemer
Ouwehand had aangespannen tegen het
gemeentebestuur, subsidiair de oud-wet
houder D. J. Kleen. Vanwege de schade
die de aannemer had geleden door het
uitblijven ran een rijksbouwsubsidie na
een voorbarige uitlating van heer Kleen
in de tijd dat hfj nog wethouder
was. Nij hebben de gemeente en de heer
Ouwehand een minnelijke schikking
aangegaan, doe de raad met bijna al
gemene stemmen heeft bevestigd: het
gemeentebestuur betaalt de aannemer
de helft van de geleden schade, 48.000.
terug, de oud-wethouder behoeft niets
te betalen. De overige 48.000 zijn al
eerder door de 24 kopers van de flats
voor hun rekening genomen.
De heer Ouwehand heeft hier in 1954
en '55 een aantal flats te Katwijk ge
bouwd, na daarvoor door tussenkomst
van het gemeentebestuur subsidie bij
het rijk te hebben aangevraagd. Voordat
zulk een premie wordt verleend, mag
een aannemer niet met bouwen begin
nen. De heer Ouwehand begon wèl:
de wethouder had hem immers gezegd
„dat de zaak in orde was gekomen en
dat hjj onmiddeljjk met de bouw kon
beginnen". Toen echter bleek, dat B.
en W. geen officiële toestemming had
den ontvangen, hoewel het ministerie de
premie wèl had toegezegd, werd de mi
nisteriële toezegging ingetrokken.
ZIERIKZEE, 4 nov. Een destijds
hier gevonden kaakbeen, dat aanvan
kelijk niet kon worden gedetermineerd,
blijkt afkomstig te zijn van de onder
kaak van een sabeltandtjjger. Het been
zou een wereldzeldzaamheid zijn en is
in ons land nog nooit aangetroffen.
Deze opsomming luidde als volgt: de
legende, dat Nieuw-Gulnea slechts een
voorwendsel zou zijn om de anti-Neder
landse maatregelen van Indonesië goed
te praten; de legende, dat Nederland
zijn claims inzake Nieuw-G ainea voort
durend aan arbitrage heeft willen on
derwerpen; de legende, dat Nederland
in 1954 beried was alle „onereuze ver
plichtingen" van de Unie-overeenkomst
te laten vallen; de legende, dat Indo
nesië in 1956 op de conferentie van ('•>•-
nève geen overeenstemming over
Nieuw-Guinea zou hebben gewild; de
lege-de. dat Nederland niel de oorzaak
van de debacle van Genève is geweest;
de legende, dat Indonesië bij voortdu
ring slechts dan bereid is geweest tot
onderhandelingen, als de overdracht
van Nieuw-Guinea bij voorbaat vast
stond; en tenslotte de.legende van de
Amerikaanse beloften.
Prof. Duynstee zei te geloven, dat het
in Nederland ontbreekt aan begrip voor
de redelijkheid en de verdedigbaarheid
van de Indonesische aanspraken.
Hij is niet van mening, dat de voor
stellen, die minister Luns aan de Vere
nigde Naties heeft voorgelegd, bedoeld
zijn als een overstapje naar liberale on
derhandelingen tussert Nederland en
Indonesië.
Prof. Duynstee meent zelfs, dat het
doel van die voorstellen is uitstel van
zulke onderhandelingen te verkrijgen.
Amerika is naar zijn oordeel een en ai
verlangen om een rechtstreeks gespiek
tussen de beide landen töt stand te bren
gen. maar minister Luns heeft deze mo
gelijkheid telkens weer weten af te kap
pen. De jongste ontwikkelingen op
Nieuw-Guinea zelf slaat n-nf Duynstee
niet zonder bezorgdheid gade.
Over de binnenlandse situatie zei hij:
„Ik beschouw Nederland niet als een
onderontwikkeld gebied. Ais wij niet in
staat zijn over allerlei steriele noties,
ressentimenten en illusies heen te stap
pen, wie kan het dan wel?" Als Neder
land de Britse voorbeelden (Makarios,
Nkroemah, Kenyatta) zou volgen en de
„grandeur" zou opbrengen Soekarno
uit te nodigen voor een staatsbezoek in
1963, dan was de hele zaak in korte tijd
opgelost".
Advertentie)
Advertentie
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM, 4 nov. Op de kruising
van de Westelijke Randweg en de
Vlaamseweg is gistermiddag de 76-ja
rige F. H. Barnhorn uit Bloemendaal
door een auto aangereden toen hij de
weg overstak. De bejaarde man was
op slag dood.
ZUTPHEN, Enkele uren, nadat hij
bij het oversteken van rijksweg Warns-
veld-Zutphen was aangereden, is gister
middag in hel r. k. ziekenhuis alhier
overleden de 59-jarige landbouwer F.
W. Kuttscbruiter uit Leesten. Het slacht
offer was gehuwd en vader van negen
kinderen.
DEN HAAG, 4 nov. Dr. J. H. Wes-
selings, secretaris-generaal van het mi
nisterie van O., K. en W. heeft, namens
staatssecretaris mr. Y Scholten, vrij
dag aan prof. Hendrik Andriessen de
Sweelinckprijs-1960 uitgereikt.
In het juryrapport wordt onder meer
gezegd, dat prof. Andriessen een per
soonlijke stijl heeft weten te ontwikke-
len en deze Stijl in de meeste zijner
composities op hoog niveau heeft weten
t.e handhaven.
(Van onze verslaggever) I
amsttcruaivt n «nv officier van justitie meende dat
jaw gevangeihsstraf en twbesehikWni de P°e^ë Van de verdachte
n: 1 .R-1 vrouw door wurging van het leven te
stelling van de regering eiste vanmid- beroven, bewezen was. Om de maat-
dag de officier van justitie mr. W.
Tonckens tegen de 20-jarige loswerkman
C. II. uit de hoofdstad, die op 26 mei een
poging had gedaan een 23-jarige pros
tituee op de O.Z. Achterburgwal door
wurging van het leven te beroven. Met
het bepalen van de strafmaat hield mr.
Tonckens er rekening mee, düt de jon
geman had gehandeld in een toestand
van bewustzijnsvernauwing. Volgens de
psychiatrische rapporten moet H. sterk
verminderd toerekeningsvatbaar wor-
(Advertentie)
"-v sïffi#
[P ,'jfc.»
psychiatrische rapporten moet
verminderd
den geacht.
H. was op die bewuste avond eerst
naar de bioscoop gegaan. Na afloop van
de film begaf de jongeman zich naai
de „walletjes" waar hjj een bezoek
bracht aan de prostituée. Tijdens deze
korte visite kreeg H. plotseling een van
zijn agressieve momenten en greep het
meisje gewelddadig bü de keel. Deze
draaide In wanhoop de neus van de be
lager om en krabde hem tot bloedens
toe in het gezicht, Daarna kon zijn zich
bevrijden. Zij rende naar boven en
waarschuwde onmiddellijk de politie.
Ter zitting gaf H„ die bekend staat
als een over het algemeen zachtaardi
ge jongen schuw en onrijp met af en toe
agressieve explosies, het hem ten laste
gelegde volledig toe. Het slachtoffer
verklaarde even later dat zij niets aan
de jongeman had gemerkt, toen hij bij
haar binnenkwam.
schappij tegen de onberekenbare explo
sies van H. te beschermen, vorderde
mr. Tonckens een terbeschikkingstelling
van de regering. De verdediger van H,
mr. A, D. P, V. van Löben Seis jr.
kon zich met de door de officier voor
gestelde straf allerminst verenigen. Hf)
achtte de feiten die zijn cliënt ten laste
waren gelegd, niet bewezen. „De ver
dachte heeft niet de bedoeling gehad
de vrouw van het leven te beroven", al
dus de raadsman, die verder van me
ning was dat men eerder van een po
ging tot mishandeling zou kunnen spre
ken. „Maar dat staat niet in de dag
vaarding opgenomen", voegde mr. van
Löben Seis er aan toe. Hij vroeg tenslot
te de rechtbank zijn cliënt onmiddellijk
in vrijheid te stellen, mede gezien het
reeds ondergane voorarrest. Na raadka
mer verwierp de rechtbank dit verzoek
en werd de uitspraak bepaald op vrijdag
17 november.
(Advertentie)
«ate
tt d enige commentaar, dat
I-I pater dr. Germanus Vrij-
moed OFM, die zondag
in goede gezondheid zijn
tachtigste verjaardag hoopt te
vieren, geeft op de tijd van he
den, is: „Och er is veel veran-
derd." Hij zal het niet vergeten Kfcj,s
zijn, maar hij vindt het toch niet Hf ^4-2 «g®*, «WWu
nodig er bij te vermelden, dat hij
zelf een van de figuren is, die 2H
voor deze grote veranderingen
gezorgd hebben en die behoren 'KÉnÉKI A
tot de groep, die wij tegenwoor-
dig sociale voorvechters noemen. i:>:
Dr. Cassianus H ent zen noemde rnÊSÊ^^mmS:
hem inderdaad zelfs een van de
meest radicalen. Zelf karakteri
seert hij zijn voorvechten als:
„Ja, ik had wat tijd over en hield
daarom wel eens een lezing."
Toen hij in 1956 vanwege zijn
verdiensten voor de gehele itaat HHHH
werd benoemd tot officier in de
orde van Oranje Nassau, dacht H
minister De Bruiin, die hem de
onderscheiding overhandigde,
daar iets anders over: „U was
door uw arbeid de wegbereider
voor een reeks sociale maatrege-
len; de klassenstrijd verwerpen
de was u wegbereider in het bij
zonder voor de christelijke broe
dersgedachte tussen ondernemer
en arbeiders in onderneming en
bedrijf. Met ndere woorden,
medewegbereider voor de tot
standkoming van de wet op de P.B.O."
Pater Vrijmoed heeft inderdaad als een van onze grote sociale priesters
zvn gehele leven in woord en geschrift geijverd voor de verheffing van
de arbeidersstand en gestreefd naar een andere christelijke samenlevira
Als jong priester kwam hij in 1913 naar Delft en werd moderator van de
studentenvereniging „Sanctus Virgilius". Omdat de vereniging toen noa
met zo groot was (131) lerier,- uu mymg wen nog
üai.I3l0J?de5„nu i?00> hield hV inderdaad wel wat tijd vrij,
gehele land hield
romoveerde hij in
oen op een proef-
studentenwereld bood een 'ideale ncJlt" Maar ook de
hij ook daar gewaardeerd werd en noa wordt °at
genieurs van naam, Indertijd zijn studenJen^A^Lf61 hi.eruitdat
onderhouden. En hoewel pater Vriimnpd ir; -v steeds contact met hem
liet. houdt, do pater vrymoed Virgilius reeds lang geleden ver-
geliefde figuur. Jarenlang't
cl maren „oi ZfreUctïfl Tb" f'-'
van de derde orde mnnr J een centrale keuken ir
u~:iv^aar iedereen daoeliiku ppy>. nnorfo m/irma mnni
liet houdt de vereniging hem nog steeds in ere
P.tlLwerd pater Vrijmoed een gelie
an het apologetisch wee
pagandaclub „Jeanne d'A
ie wereldoorlog stelde hv
krijgen. ledereen dagelijks een goede warme maaltijd kon
In diprpl^PJ' ttid Past00r van de St. Joseph-parochie in Delft..
1 f 7<i gaf hij godsdienst en maatschappijleer op de verbonds-
hoiih gewestelijke sociale school en honderden leden van de K.A.B.
neooen van zijn lessen geprofiteerd. Aan deze gewestelijke school doceert
ny nog steeds sociologie. In 1946 verliet hij echter Delft, om tot op heden
in Den Haag werkzaam te zijn als rector van de Bethlehem-kliniek. Bij
al deze werkzaamheden is pater Vrijmoed jong en nuchter gebleven. Zijn
laatste woorden zijn: Het is geen verdienste om tachtig te worden. Maar
ik hoop u over tien jaar weer terug te zien, om nog wat na te praten over
het mooie verhaaltje, dat u waarschijnlijk over mij gaat schrijven."
