Kinderpostzegelactie
veel humor geopend
Cöe&ma*
Geldinzameling voor de
missie via de handel
Reis naar de maan is ook in
mogelijk
toekomst niet
OUD-HOOGLERAAR VINDT
RUIMTEVAART ZINLOOS
Enkhuizen beleeft eerste
ontreden van Sinterklaas
Mag auto bij linksafslaan op
trambaan blijven?
Peek&Cloppenburg
ens prof.mr. dr.G. van den
Dubbel jubileum in Kabanga
Jjongensmarkt
Principiële zaak tegen rijinstructeur
voor de rechtbank
Verkoopkantoor begint vandaag
afzet van verbruiksgoederen
School in Limburg
gesloten
De positie van
dr. v. Konijnenburg
de KLM
Voorsorterenin het gedrang
bij
Militair omgekomen
verkeersongeluk
Dodelijk ongeluk in
Suikerfabriek
ONGEWONE ACTIE IN LIMBURG
1 I 5?
Ouders sturen rekest
naar minister
Mgr. J. v. Sambeek WP
DINSDAG 14 NOVEMBER 1961
PAGINA 5
elke woensdag
^Hoenderloo, 14 nov. Gistera-
foo op de Apeldoomseweg in Otter-
luk gemeente Ede) een verkeersonge-
Mtair auTd' dat aan een 21-jarige mi-
taire leven heeft gekost. Een mili
eu «oi? ut° met twee inzittenden,
kreee daat-chauffeur en een sergeant,
«ant ,panne en werd aan de rechter-
Moderne trui
LET OP HET DELANA ETIKET!
Dekkers Dordrecht
kiest commissaris
Produktiviteit
Stimuleringsbeleid
wordt voortgezet
Regering verheugd
met SER-standpunt
ANKLETS
In Petropolis
NIEUW BESTUUR DER
KAJOTTERS GEKOZEN
u j ju i uttfl
ENKHUIZEN, 14 nov. Gisteren
Beeft Sinterklaas in hoogst eigen per
soon het startsein voor <le officiële ver
koop gegeven van de kinderpostzegels
1961. Dit gebeurde in het Zuiderzee
museum in Enkhuizen, waar een groot
aantal genodigden zich rond de goed-
heiüg man had geschaard om zijn
Perste optreden van dit iaar in ons land
oi.i te wonen.
Dat hij vóór zijn officiële intocht in
Amsterdam dit keer eerst in Enkhuizen
Verscheen, komt. aldus Sinterklaas, om-
?at Enkhuizen als havenstad veel ouder
ls dan Amsterdam. Godfried Bomans
merkte zelfs op dat de Enkhuizer haven
feeds bloeide toen men op het Damrak
nr>g in dierenhuiden rondliep. De aan
wezigheid van deze schrijver werd ver-
Waard door de tegenwoordigheid van de
Sint zelf, hetgeen niet alleen tot uiting
kwam in de zalvende woorden van de
bisschop, maar tevens in diens optreden,
<®at doorspekt was met Bomansiaanse
"Um®r.
Velen proberen mij in deze tijd van
net jaar te imiteren," zei Sint-Nicolaas,
.maar dit mislukt iedere keer, omdat
Bet niet mogelijk is gedurende 364 dagen
m het jaar als vader te leven en één
uag als bisschop. Slechts zij. die het ge
hele jaar door een bisschoppelijk leven
leiden, zoals ik, kunnen zich erop be-
«epen hun rol goed te vervullen."
Nadat Sinterklaas nog uitvoerig had
gesproken over zijn verhouding tot de
"Nederlandse bisschoppen, besteedde hij
enslotte enige aandacht aan de kinder-
pestzegelactie. Het speet hem, dat zijn
r® tenis de goedkoopste postzegel, na-
-®hjk die van vier cent sierde, maar
y? Sint uitte niettemin zijn bewonde-
Wt® voor de artisticiteit van de ont-
fpster, mej. Hil Bottema.
Achter de troon waarop de hoge be-
r°eker gezeten wqs, waren eniige lo
otten opgesteld, (Tie waren dichtge-
ptakt met aan Pinksteren, Sinterklaas,
■Driekoningen, Sint-Maarten en Palm
pasen ontleende afbeeldingen, waar
naar de kinderpostzegels dit jaar ont
worpen zijn. Terwijl de Sint van on
geduld trappelend als een schimmel
stond toe te kijken, knipte mej. Botte
ma deze afbeeldingen door. In de
loketten bevonden zich de t.v.-om-
roepsters Tanja Koen, Ageeth Scherp
huis, Jetta van Leeuwen en Hanny
Llps. die door Sinterklaas begunstigd
Werden met een ietwat onbisschoppe-
üjk doch niet van Spaans tempe
rament gespeende kus.
De burgemeester van Enkhuizen was
daarna de eerste, die zich naar de lo
ketten begaf om de nieuwe kinderpost
zegels te kopen, spoedig gevolgd door
Be overige aanwezigen. De verkoop van
Be kinderpostzegels 1961 was begonnen.
De voorzitter van het Nederlands co
mité voor de kinderpostzegels, prof. dr.
ït. Hornstra, zei te hopen dat de op
brengst ook dit jaar weer hoger zal zijn
dan in voorgaande jaren. Aangezien het
de 35ste maal is dat de kinderpostzegel-
actie wordt gehouden gaan de gedach
ten zelfs uit naar een „kroon-bedrag".
-.Het zou mooi zijn als we dit jaar de
«we miljoen gulden zouden halen, zodat
men f"511.!15 van 35 acties zou ko-
Hornstro rni,Joen gulden," aldus prof.
zegeiaetiè bracht de kinderpost-
zegelactie ongeveer 2V. miljoen gulden
Sinterklaas zit achter zijn „eigen"
loket, nadat de ontwerpster van de
kinderpostzegels, mej. Hil Bottema,
met. vaardige hand de vier cents
zegel er voor heeft weggeknipt.
(Van onze Haagse redactie)
pEN HAAG, 14 nov. De K.L.M.
Weigert ieder commentaar op de be-
"chten als zou de maatschappij over-
jf^ken haar onderdirecteur, dr. E. van
niin nenhurg te ontslaan. Dr. van Ko-
tenla„ ,Ure is hoofd van het bureau bui
en heètt6.samenwerking van de K.L.M.
aandeel "ekendheid gekregen door zijn
Rijkens c'e activiteiten van de groep-
breiL/hhetie van dr. van Konijnenburg
Oöip^jmet zich mee, dat hij regelmatig
Onder- heeft met buitenlandse waar-
AMSTERDAM, 14 nov. Is een auto
mobilist strafbaar als hij bjj links af
slaan op de tramrails terecht komt en
dus een tram in haar loop belemmert'?
De officier van justitie bij de Amster
damse rechtbank acht de automobilist
strafbaar, maar diens verdediger ont
kent het.
De automobilist is een Amsterdamse
rijinstructeur, die zich voor een door
het Centraal Bureau voor de afgifte
van rijvaardigheidsbewijzen (C.B.R.)
aangespannen appelzaak als proefko
nijn beschikbaar heeft gesteld. Hij stond
maandagmiddag voor de rechtbank te
recht. Zjjn verdediger sprak van „een
conflict van rechtsplichten" en de
rechtbank een principiële uitspraak, te
meer, omdat alle automobilisten in spe
wordt geleerd, dat zij zich bij links af
slaan naar de as van de weg moeten
begeven en daarbij op de tramrails
mogen verblijven om aan andere wet
telijke verplichtingen te voldoen.
De rijinstructeur was door de kanton
rechter tot 11 of twee dagen hechte
nis Veroordeeld, omdat hij op 14 januari
j.l. een tram in haar loop had belem
merd. Hij was overeenkomstig de in
structies in het C.B.R.-boekje: „Eisen
voor rijvaardigheid" op de kruising
Kleine Gartmanplantsoen-Leidseplein op
de trambaan gaan staan, omdat hij links
af in de richting Stadhouderskade wilde
rijden. Het stoplicht stond op rood, een
tram stond stil voor de halte. Op dat
moment werd hij bekeurd.
autorit Indonesische luchtvaart-
de van aldus werd ons van de zij-
Hij j-^h de maatschappij medegedeeld,
traohto VerciGr als speciale opdracht te
te kom met Indonesië tot een regeling
derinv en voor de betaling van de vor-
sche vü1 van de K.L.M. op de Indonesi-
kend i aatschappij Garuda. Zoals be-
guldpJ®, deze schuld (enkele miljoenen
r>e hs) onlangs betaald.
Scheid wil een duidelijk onder-
hoofd hr9aken tussen de taak van het
Particiir nlandse samenwerking en de
hijnenv, e activiteiten van dr. van Ko-
echtel g in de groep-Rpkens. Het is
schar,n--n5g niet duidelijk of de maat-
Willen onderscheid „zichtbaar" zal
burc/ akcn door de heer van Konijnen-
rg te ontslaan.
linkr^Bde vrachtauto hield derma-
Amsterda de s°tdaat, G. Kolle uit
steurd nm' werd gegrepen en meege-
gen. Gr:esergeant kon tijdig opzij sprin-
e Vra„u?i'ao'1'offer was op slag dood.
achtauto reed door.
PP de^m?®N' t-4 nov. Gisteren is
?e©rsonSo W,eg Ruurlo-Groenlo een ver-
jarigg gebeurd, waarvan de acht-
htoento Massop uit Beltrum (ge-
Worden fl erSen) het slachtoffer is ge-
het pgg' Det jongetje heeft toen het van
htijkhaar a^r zhn w°ning de weg opreed,
^hg gezien, dat er uit de rich-
Hij kwal!?0 een personenauto naderde.
Was vrii,„ met de auto in botsing en
te door h op slag dood. De auto raak-
en kwam - remmen aan het slingeren
reeht ,de heek langs de weg te
il. N' m, ïi,,de bestuurder, de heer H.
t Wmterswjjk, bleef ongedeerd.
de^YPto^STEL' 14 nov- Gisteren is
de suiwS? ,arbeider W. de Vugt op
Persgat ^al)riek Dinteloord" te Stam-
beurde mT®!0.1??6 u.kt- *ï.et ongeluk ge-
Advertentie)
Zuiver wol! In prachtige
gloedvolle
kleuren.
4-12 jaar.
Vanaf
Om het hele jaar door te
dragen, die zuiver wollen
Delana pullovers, truien en
polo-pulli's.
even voor het aflossen der ploe
viel in een modderput
die var. meegezogen in de pulp
Wan a"ci.ii v
die van Wfr£ - -= v-v
Medeir-v, a bibnek wordt afgevoerd.
he?n^™fders hebben nog |etracht
g^pen, doch dit lukte niet. De
WaS gehuwd en vadwr van
DORDRECHT, 14 nov. In een bin
nenkort te houden buitengewone alge
mene vergadering van Dekkers Post
orderbedrijf komt o.a. aan de orde een
voorstel tot benoeming van een derde
commissaris. Zoals bekend is de heer
G. F. Vromans voortijdig als commis
saris afgetreden, wegens een contro
verse tussen hem en de overige com
missarissen over de samenstelling van
de jaarcijfers. De heer Vromans wilde
het verlies van het afgelopen boekjaar
volledig in de cijfers tot uitdrukking
brengen, een beleid, waarmee de twee
overige commissarissen zich niet kon
den verenigen. Als no. 1 op de voor
dracht staat thans vermeld mr. W. H.
J. de Boer, voor zijn pensionering on
derdirecteur bij Handel-Maatschappij
H. Albert de Bary Go.
„Wat ik deed was in overeenstemming
met de instructies in het C.B.R.-boekje
en met artikel 28 van het wegenver
keersreglement", zei verdachte. Ook
de getuige-deskundige mr. C. Pijl Hoge-
weg van het C.B.R. uit Den Haag meen
de dat verdachte juist heeft gehandeld.
„In deze gevallen moet de voorkeur
worden gegeven aan artikel 28 (links
voorsorteren) boven artikel 25 (tram
niet in haar loop belemmeren)" zo
meende hjj. De ervaring heeft geleerd
dat wanneer voorsorteren half wordt
uitgevoerd grote narigheid het gevolg
is.
Mr. Pijl Hogeweg noemde de richt
lijnen die het C.B.R. met instemming
van het ministerie van verkeer en wa
terstaat in het boekje „eisen voor rij
vaardigheid" heeft vastgelegd, in het
belang van de verkeersveiligheid.
Indien de tram niet rijdt moet men
tegen de as van de weg voorsorteren,
ook wanneer men daardoor op de tram
rails terecht zou komen en daar zou
moeten stoppen om aan andere wette
lijke verplichtingen (voorrang verlenen)
te voldoen, zo meende deze getuige-
deskundige.
Als plaatsvervangend lid van de com
missie „veiligheid wegverkeer" kon hjj
de rechtbank laten weten, dat deze com
missie heeft besloten artikel 25 te laten
vervallen, omdat het in strijd is met
artikel 28, waaraan een grotere waarde
wordt toegekend.
De officier van justitie meende da.t
er rechts van de auto van verdachte
nog voldoende ruimte was, zodat hij
niet op de tramrails had behoeven te
staan. Als men tegen de trambaan gaat
rijden, is voor het overige verkeer dui
delijk genoeg dat men links af wil
slaan. Als de huidige richtingwijzers
niet voldoen, dan behoeft dit niet te
betekenen dat de voorschriften maar
ruimer moeten worden toegepast.
De verdediger, mr. E. C. Goudsmit,
uit Amsterdam stelde voorop dat het
C.B.R. in deze zaak een principiële uit
spraak op prijs stelt. De gebodsbepa
ling, dat men niet op een trambaan
mag verblijven of stilstaan, wanneer
men daardoor de tram in haar loop
zou belemmeren, betreft naar zijn me
ning een rijdende of dicht genaderde
tram. Daarvan was in dit geval geen
sprake. Het doet daarbij niet terzake
of er rechts voldoende ruimte was. Het
verkeer moet zoveel mogelijk rjjruimte
Worden geboden en er mag geen mis
verstand bestaan over de vraag of
iemand links wil af slaan.
Mr. Goudsmit concludeerde tot ont
slag van rechtsvervolging, Indien de
rechtbank toch anders mocht oordelen,
dan geloofde hij dat de dader evenmin
gestraft __kan worden, omdat hem de
gedragslijn zo is geleerd door het
C.B.R., een semi-overheidsinstelling.
„Als een leerling het anders doet,
wordt dat als een ernstige fout aange
rekend" zei mr. Pijl Hogeweg nog. Uit
spraak 27 november.
DEN HAAG, 14 nov. De regering
verheugt er zich over dat de SER het
stimuleringsbeleid, zoals dit zich in het
verleden als een grcoördineerë geheel
van taken op een groot aantal gebieden
heeft ontwikkeld, van positief belang
acht. Aldus staatssecretaris Gijzeis in
een brief aan de Tweede Kamer over
het SER-advies inzake het in de toe
komst te voeren produktiviteitsbeleid.
De SER is bereid de taak, die de con
tactgroep opvoering produktivtieit tot nu
toe vei richtte, loor een door de Raad in
te stellen commissie te doen voortzetten
en de secretariaatskosten, die ten behoe
ve van zulk een commissie gemaakt
moeten worden, voor zijn rekening te
nemen.
Ook het betoog van de SER met
betrekking tot de wenselijkheid het
stimuleringsbeleid in de toekomst
te continueren, kan de regering in
hoofdzaak onderschrijven.
De destijds voor dit doel vrijgegeven
tegenwaardemiddelen zullen tot eind
1962 en wellicht nog voor een gedeelte
van 1963 toereikend zijn om de door de
SER noodzakelijk geachte minimale pro
grammering te effectueren. Ook gedu
rende enige jaren daarna is de regering
bereid een bescheiden programmering
mogelijk te maken door de daarvoor
vereiste aanvullende middelen op de be
groting te brengen.
De met deze middelen te financieren
projecten zullen evenals tot dusverre
van tijdelijke aard moeten zijn en de
daarmede verbonden steun zal een af
lopend karakter moeten hebben, terwijl
de overtuiging moet bestaan, dat de in
gang gezette activiteiten na afloop door
het bedrijfsleven zullen worden voort
gezet. De door de SER te vormen com
missie zal, evenals tot dusverre de COP,
de staatssecretaris bij dit beleid als ad
viesorgaan terzijde staan.
Prof. Van den Bergn mag dan wel
niet in maanreizen geloven, de Ge
neral Electric in Amerika bereidt
zich er echt op voor. De bovenste
foto toont 'n veertienwielige maan-
auto, zoais de General Electric
zich voorstelt te gebruiken bij de
uitvoering van het „Pelgrim"-pro
ject en de onderst i prent laat (in
tekening) maankolonisten bezig
zien met het onderzoek van de
oppervlakte van onze hemelbuur.
Volgens de Amerikaanse maat
schappij zullen in 1968 tikn ruim
tevaarders op de maan landen.
(Advertentie)
Op de Jongensmarkt
van P C vindt u een
grote serie van deze
ijzersterke wollen
"Torino" anklets voor
kleine mannen-in-de-
dop... u kunt kiezen
uit eengrote verschei
denheid van warme
najaarstinten.
Speciaal verlaagde
I.M. prijs
alle maten
ROERMOND, 14 nov. Vandaag be
gint in Limburg een ongewone actie
voor de missie. Een alhier opgericht
verkoopkantoor gaat onder de speciale
merknaam „Echo" bepaalde artikelen
om te beginnen margarine en later
ook sigaretten en enkele andere ver
bruiksgoederen op de markt brengen,
waarvan de winst, na aftrek van de on
kosten voor het kantoor, wordt afge
staan aan de missie en aan te stichten
vakantieoorden voor minder-maatschap-
pelijken in Limburg.
AMSTERDAM, 14 nov.De oud-hoog-
ieraar in het staatsrecht prof. mr. dr.
G. van den Bergh beschouwt ruimte
vaart als een van de gjruweljjkste vor
men van misdaad. Een reis naar do
maan acht hij nu en ook in de toe
komst niet mogelijk. Wel gelooft hij dat
een onbeschadigde landing van instru
menten op de maan mogelijk is, hoewel
zeer moeilijk. Eveneens acht hij een be
mande ruimtevlucht om de maan niet
uitgesloten, maar een landing erop be
tekent zelfmoord.
Prof. Van den Bergh maakte zijn visie
op de ruimtevaart kenbaar tijdens een
gisteren alhier gehouden lunchbijeen-
komst van de Notariële Vereniging. Wat
de Russen en Amerikanen tot nu toe
|>hebben gepresteerd heeft volgens de oud-
hoogleraar niets met ruimtevaart te ma
ken.
„Als een schip in de Amsterdamse ha
ven een dertigste millimeter in de rich
ting van de zee gaat, kan men dat dan
Indiëvaart noemen?" zo vroeg hjj. In
een zelfde verhouding staat z.i. de ruim
tevlucht die Gagarin en Titov hebben
gemaakt. Ze hebben zich volgens prof.
Van den Bergh slechts een paar milli
meter van een normale bureauglobe
verwijderd, 300 tot 500 km in werke
lijkheid, maar bij een reis naar de maan
gaat het om 385.000 km. Als men het
toch wil proberen, zal men een raket
moeten produceren die 4500 maal het
gewicht van de tot nu toe gelanceerde
raketten heeft.
Dat komt neer op een kleine Eiffelto-
*en, waarvan de bouw aeven jaar en
100 miljard dollar kost". Prof. Van den
Bengh noemde dit onmogelijk, hoewel
hjj besefte dat onmogelijk een relatief
begrip is. „Als iemand met een plan
komt om de Alpen af te graven, is dat
ook theoretisch mogelijk, maar toch is
het een krankzinnig idee". Prof. Van
den Bergh wil graag geloven dat men
in staat zal blijken een bemand ruimte
vaartuig naar de maan te dirigeren,
maar het probleem van de gewichtloos
heid van de astronauten zal men niet
kunnen oplossen en bovendien is het ge
vaar groot dat die mensen niet meer
van de maan kunnen vertrekken. „Als
een derde van de lanceringen op aarde
reeds mislukt, hoe moet het dan op de
maan onder veel ongunstiger omstan
digheden gaan?"
Prof. Van den Bergh vindt bemande
ruimtevaart daarom ook zinloos en mis
dadig, omdat de voordelen van ruimte
onderzoek met instrumenten vee! gro
ter zijn. „Het is goedkoper, eenvoudiger
en kost geen mensenlevens". Een reisje
naar andere planeten van ons zonne
stelsel acht prof. Van den Bergh even
eens zinloos.
Het kantoor is opgezet als een gras
sier de rij. De winkeliers behouden hun
normale winstpercentages. De gros
sierswinst verhoogd met de opbrengst
uit de prijzen voor de artikelen van het
Roermondse kantoor, welke prijzen iets
hoger liggen dan die van soortgelijke
artikelen van andere grossierderjjen,
wordt gereserveerd voor het gestelde
doel. De leiding van het nieuwe kantoor
berust bij de middenstander L. Haas,
die zich bij zijn werk gesteund weet
door een comité van aanbeveling, waar
in een tiental vooraanstaande katholie
ken uit Limburg zitting heeft genomen.
Besloten is om het grootste gedeelte
van de winst af te staan aan de Roer
mondse stichting „Havoca" (Hulpaktie
voor ontwikkelingsgebieden Centraal
Afrika). Het resterende gedeelte is al
lereerst bedoeld om de exploitatiekos
ten van „de missie-grossierderij" te
dekken, en vervolgens om van de nog
overblijvende gelden een fonds te vor
men voor de stichting van vakantie
oorden voor Limburgers, die maat
schappelijk in onvoldoende mate zijn
aangepast.
De nieuwe actie, ondersteund door
een grootscheepse propagandacam
pagne, is speciaal gericht op katho
lieke instellingen als kloosters en
scholen. Zij draagt een permanent ka
rakter.
Wanneer de verkoop van het eerste
artikel: margarine, dat gekozen is van
wege de grote omzet van dit produkt
in Limburg 1,7 miljoen pakjes per
week goed loopt, volgen spoedig an
dere artikelen. De actieleiders denken
aan vijf veelgevraagde produkten. Op de
speciale margarine, welke thans op de
Limburgse markt komt, worden zegel
tjes aangebracht, die de jeugd kan spa
ren. In ruil voor een bepaald aantal van
deze zegeltjes kunnen de jeugdige ver-
VENLO, 14 nov. Op het ministerie
van O., K. en W. is een rekest biimen-
gekomen, voorzien van handtekeningen
van alle ouders, wier kinderen de lagere
jongensschool in Well bezoeken. In dit
te zijn over het fotgrainwdvdekestze
rèkest zeggen de ouders verontwaardigd
te zijn over het feit, dat hun kinderen
niet meer naar school kunnen.
De rijksinspecteur voor het lager on
derwijs heeft momenteel de jongens
school in Well ongeschikt verklaard.
Vooral in de winter is de toestand on
houdbaar geworden. De klaslokalen zijn,
door het lekken van de rookkanalen,
niet meer warm te stoken. Bovendien
verkeert het schoolgebouw, dat uit 1884
dateert, in bouwvallige toestand.
In 1958 reeds werd een urgentiever
klaring voor de bouw van een nieuwe
school afgegeven. Tot heden kon men
echter nog niet tot nieuwbouw overgaan
wegens het beperkte volume, dat voor
scholenbouw beschikbaar was.
Van de zijde van het ministerie van
O. K. en W. deelde men desgevraagd
mee, dat de mogelijkheid niet uitge
sloten is, dat binnen afzienbare tijd
rijksgoedkeuring zal afkomen. Voor de
160 leerlingen van de school, die thans
gedwongen vakantie hebben, zal intus
sen naar een noodoplossing moeten war
den gezocht.
RIO DE JANEIRO, 13 nov. (KNP)
In Petropolis nabij Rio de Janeiro is die
internationale raadsvergadering van de
Katholieke Arbeiders Jeugd geëindigd.
In het bestuur zijn veertien nieuwe le
den gekozen van wie vijf Europeanen,
drie Afrikanen, twee noord-Amerika
nen, één zuid-Amerikaan, één uit cen-
traal-Amerika, één uit Azië en één uit
Oceanië. De vijf Europese leden van
dit internationaal bestuur zijn Maria
Claes uit België, José Antonio Alzola
uit Spanje, Norbert Balie uit Duitsland,
Mary Goggins uit Groot-Brittannië en
Marcelle Trevou uit Frankrijk. De
Afrikaanse gekozenen zijn: Marle Gue-
nouh uit Togo, Boniface Mouzennakam-
we uit Urundi en Patrick Ogiogwei uit
Nigeria.
De Belgische Maria Claes is afkom
stig van Houthalen in Limburg, waar
zij geboren werd op 24 september 1928.
Advertentie
zamelaars lid worden van een corres
pondentieclub van Limburgse en Afri
kaanse kinderen.
Door bemiddeling van missionerende
congregaties beschikt het nieuwe ver
koopkantoor reeds over 2500 adressen
en foto's van Afrikaanse corresponden
tievriendjes en -vriendinnetjes.
A Is in ons goede vaderland
/I een priester op dezelfde
y~l dag zijn gouden priester
feest en zijn vijfentwin
tigjarig bisschopsjubileum zou
vieren, zouden de kranten er
veel over geschreven hebben en
zou een grootscheepse feestvie
ring rond zijn persoon op touw
zijn gezet. Niet aldus is het ge
val met mgr. Johannes van
Sambeek W.P., afkomstig uit
'iet Kempische dorp Veldhoven,
die als rustend bisschop maar
nog steeds op velerlei terrein
actief, woont in Kabanga in zijn
bisdom Kicho.,,a. Publiciteit
zo is oris verzek'.rd vindt hij
alleen de moeite waard wan
neer ze voor zijn missiegebied
enige praktische betekenis zou
hebben.
Mgr. Van Sambeek, die in
1885 in Veldhoven is geboren,
bezocht het kleinseminarie
van het bisdom Den Bosch in
St. Michielsgestel om daarna
zijn verdere priesteropleiding
:e krijgen op St. Charles te
Esch. Als Witte Pater van de
Congregatie van kardinaal La-
vigerie ontving hij in 1911 de
H. Priesterwijding te Carthago.
Eerst is hij acht jaar professor
in de filosofie op St. Charles
doch dan roept de missie hem. En in dat missie-werk laat hij zich telkens
opnieuw kennen als de pionier voor wiens werkdrift de reeds ontgonnen
gebieden de moeite' niet meer waard zijn.
Hij vertrekt in 1920 naar Bangwelo in Rhodesië, waar hij naast de
gewone zielzorg ook belast wordt met de organisatie van het onderwijs
In 1932 trekt hij naar het noorden en wordt missie-overste in Noord-Rho-
desië, een gebied, waar de missie toen van de grond af moest worden
opgebouwd. Op 15 november 1936 wordt hij apostolisch vicaris van Tan-
ganjyka waar hij opnieuw pionierswerk verricht. Als na de oorlog dit
gebied gesplitst wordt in twee bisdommen onder het aartsbisdom Tabora
kiest hij het noordelijke bisdom Kichoma. Toen nog volkomen heidens
telt dit bisdom thans 500.000 zielen van 40.000 christenen en 30.000 kate-
chumenen. Eerst een vijftal jaren geleden, nadat mgr. Van Sambeek enige
tijd voor een dringend nodig herstel van krachten in Nederland was ge
weest, heeft hij de Heilige Stoel om een opvolger verzocht, die hem is
toegewezen in de persoon van mgr. Holmes-Siedle.
Het zou echter niet in de lijn van deze 76-jarige liggen de handen in
de schoot te leggen. Ook nu nog geeft hij in zijn bisdom lessen aan de
nieuwe missionarissen om ze in te werken in de taal en gebruiken van
het volk waarmee ze in contact zullen komen. En bovendien heeft hij met
zijn grote talenkennis een enorme arbeid ondernomen nl. het vertalen van
de catechismus in de Kichomataal: het „Uha". Momenteel is hij bezig met
het vertalen van het Nieuwe Testament in die taal. Wat dit betekent,
wordt duidelijk als men weet dat er in die taal geen enkel geschreven
boek bestaat en alle woorden dus uit de volksmond moeten worden op
gevangen. Mgr. Van Sambeek heeft uit zijn geboortedorp nog steeds een
liefhebberij voor het bewerken van de grond overgehouden. Rond het
huisje waar hij nu in Kabanga woontheeft hij die liefhebberij ter hand
genomen en er: sinaasappelbomen geplantJe hebt er schaduw van
en ze leveren wat op ook", zegt hij.
Toen in 1948 zijn bisdom door een zware aardbeving werd getroffen
en Kichoma zonder kerk kwam te staan, was een noodkreet naar Nederland
genoeg. Vooral in Tilburg heeft men de handen ineengeslagen, er ging
f 40.000 naar de bisschop, die er een prachtige kathedraal voor heeft kun
nen bouwen. Hij zit nü met een ander probleem: om de Uha-vertaling
van het Nieuwe Testament te kunnen uitgeven is een bedrag van f7.000
nodig. Het lijkt een kleinigheid maar het is er niet. Zou dat geen mooi
feestgeschenk kunnen zijn voor een gouden feesteling, die zelf nog graag
heel veel wil doen voor de verspreiding van Gods woord?
