Kekkonen heeft goede hoop
op een nieuwe ambtstermijn
D
MEI MICHELIN "X
Nieuw Westduits kabinet
in Bondsdag beëdigd
22
KILOMETERS
UIT UW
TANK
IN FEBRUARI FINSE VERKIEZINGEN
President buit feit uit, dat hij
in Moskou goede naam heeft
Kroll
fig
Duits echtpaar
gearresteerd
Boze socialisten marcheren
en masse de zaal uit
BERLIJN
pectaculaire
ontsnapping
„Uit in eigen land" gaat niet op voor Zweedse prijswinnaar
Door IJzeren Gordijn „Piefer Bas"
Adenauer
en
Tegenstander een
kleurloze
uur
Beschuldigd van
spionage
KERNSTOP-BEROEP
OP KENNEDY
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1961
PAGINA
TUNGSRAM
buitenlandse
KRONIEK
(Van een bijzondere medewerker)
In Finland is de politieke campagne
voor de presidentsverkiezing in fe
bruari in volle gang. President Kek
konen, die sedert 1956 de eerste bur
ger van het land is geweest, heeft
zich door zijn boerenpartij opnieuw
kandidaat laten stellen. De tegen
kandidaat is de 67-jarige Olavi Hon-
ka, een gepensioneerde hoge justitie
functionaris, tot voor kort een volko
men onbekende figuur. Opmerkelijk
is, dat de politiek kleurloze Honka
door de sociaaldemocratische partij
is voorgedragen en onwillekeurig de
steun heeft gekregen van kleinere
partijen zoals de Finse en Zweedse
volkspartij en de conservatieven, die
ernstige bezwaren hebben tegen het
aanblijven van president Kekkonen.
SOVJET-UNIE
WW
GB Landen Atlantisch Pact
m Russische invloedssfeer
o Neutrale landen
A Atlantische bases
Russische bases
Spoorlijn
S
De "X" band werd 12 jaar geleden door MICHELIN
uitgevonden. Aan deze band van revolutionaire
konstruktie, die sinds zijn bestaan steeds werd
geperfectioneerd, wordt dezelfde voortdurende
zorg besteed waarmee MICHELIN al zijn
produkten omringt.
De MICHELIN "X" band biedt u:
- veel meer kilometers
- veel meer veiligheid
- veel meer soepelheid
- aanzienlijke brandstofbesparing
MICHELIN
hoogste kwaliteit
laagste prijs
Doorzijn bijzondere konstruktie biedt een Michelin
"X" band minder rolweerstand dan andere ban
den. Daardoor vergt hij minder energie van de
motor, bij welk type automobiel dan ook, en ver
laagt dus het brandstofverbruik.
Talrijke praktijkproeven in Nederland en andere
Europese landen hebben dit bowoxenl
61-725-H
Advertentie
Gloeilampen
Als Adenauer begin volgende week
in Washington bij Kennedy op be
ssoek is, zal de Bondskanselier onge
twijfeld een explicatie moeten geven
Van de affaire-KroIl. Dezer dagen
Was de indruk gewekt, dat de Bonds
republiek op eigen initiatief een soort
Onderhandelingen met de Sovjet-Unie
Was begonnen over de kwestie-Berlijn,
en dat van Duitse zijde zelfs bepaalde
concessies aan Moskou in het voor
uitzicht waren gesteld. Nu was tot
Uog toe de afspraak dat de oriënteren
de gesprekken met de Russen namens
het hele Westerse blok vooral ge
voerd zouden worden door de Ameri
kaanse ambassadeur in Moskou, Lle
wellyn E. Thomp son. Het is uiter
aard van bet grootste belang, dat de
Russen zo min mogelijk kans wordt
gegeven misbruik te maken van een
zekere verdeeldheid in bet Westerse
kamp over de meest gewenste aanpak
Van bet Berlijnse probleem, en bijge
volg waren Amerika, Engeland,
Frankrijk en West-Duitsland over
eengekomen de Westerse terreinver
kenningen in Moskou in één band te
houden.
De Westduitse ambasadeur in
Moskou, Dr. Hans Kroll, die vloeiend
Russisch spreekt, beeft vorige week
donderdag een gesprek onder vier
ogen gehad met de Russische pre
mier, Khroesjtsjev, en dit onderhoud
heeft aanleiding gegeven tot gerucht
makende publica
ties waardoor Kroll
en zijn regering in
Bonn in opspraak
zijn gekomen.
Waarschijnlijk zijn
de merkwaardige
berichten over dit onderhoud opzette-
hjk door Khroesjtsjev verspreid in de
v°nn van zogenaamde onthullingen
vari Kroll. Khroesjtsjev zou dit gedaan
uunen hebben om de Bondsre
publiek
in verlegenheid te brengen en
0,11 onenigheid te zaaien in het Wes
terse kamp. Van Dr. KroIIs optreden
j°u, op zijn minst, gezegd kunnen
de ambassadeur onvoorzichtig te
Werk is gegaan.
Dacht men eind vorige week dat
ue Russen nieuwe voorstellen hadden
gedaan met betrekking tot de Ber-
ujnse kwestie, nu is die illusie ver-
Wogen. De Russen zouden voorgesteld
hebben te komen tot een vier-
^ogendhedenovereenkomst over een
lieuwe status voor West-Berlijn en
over vrije Westerse toegang tot de
®tad. Vervolg ens zou Moskou bereid
tot een afspraak met de Duitse
Democratische Republiek, dat de
Dostduitsers dr vrijheid van West-
eerlijn zouden garanderen. Tenslotte
2°u het Westen dan de soevereini
teit van de D.D.R. moeten eerbiedi
gen. Nu zijn die twee eerste punten
oorspronkelijk niet door Khroesjtsjev
'"aar door de Amerikaanse minister
v®n Buitenland se Zaken, Dean Rusk,
geopperd in gesprekken met zijn Sov
jet-ambtgenoot. Gromyko, in septem-
C.| 'n New York. Maar Gromyko
Wilde er toen niet op ingaan. Gromy-
heeft echter bij die gelegenheid
gesproken over de noodzaak van een
•Respecteren" door het Westen van de
ostduitse soevereiniteit, een sugges
Ie Waar van Westerse zijde niet op
gereageerd is. De kwestie van een er-
enning van de D.D.R. al zou het
maar een facto erkenning zijn
immers nog een uiterst gevoelig punt
,n de onderhandelingen over Berlijn.
Tot nog toe toonden Amerika en
ugeland zich meer geneigd met de
ussen formele onderhandelingen te
eginnen over Berlijn, dan Frankrijk
West-Duitsland. Het incident
roll wekte de indruk dat Bonn op
•ht punt de zijde van Washington
Londen had gekozen, en Adenauer
wil die indruk bepaald niet wekke
De affaire-KroIl komt de Bondskan
selier aan de vooravondvan zijn reis
naar Washington wel bijzonder on
gelegen.
De supporters van KeKkonen (K-man
nen en de aanhangers van Honka (H-
mannen) zijn de twee hoofdgroepen in
de match om het presidentschap. De
communisten hebben hun eigën kandi
daat, Paavo Aitio, evenals de radikale
socialisten, die met Emil Skog zijn uit
gekomen, maar men verwacht dat bei
de kandidaten bjj de eerste stemming
worden uitgeschakeld. De twee linkse
partijen zullen zich dan bij de K-mannen
aansluiten en hen aan de meerderheid
helpen. Kekkonens positie is tamelijk
sterk. Op het ogenblik kan hij rekenen
op 120 - an de 200 rijksdagleden. Honka
wordt gesteund door de sociaaldemo
craten (36), de conservatieven (29), de
Finse Volkspartij (6), de Zweedse Volks
party (8) en door de heer Venname (1).
Laatstgenoemde is de persoonlijke te
genstander van Kekkonen in de boeren
partij.
Hoewei verrassingen bjj een Finse
presidentsverkiezing niet uitgesloten zijn
ïeeft Honka weinig kans president Kek
konen uit het zadel te werken. Eigen
lijk is deze weinig boeiende en saaie
figuur ook geen party voor de levendige,
knappe en geraffineerde Kekkonen, die
bovendien nog zes jaar jonger is. Hier
bij komt, dat Finland onder de leiding
van de Agrariër de laatste jaren goed
heeft geboerd. Het zware economische
weer, waarin de Finnen jarenlang heb
ben gezeten, is zienderogen opgeklaard.
De welstand is in stijgende lijn en op
de arbeidsmarkt zijn er de laatste tijd
geen noemenswaardige spanningen op
getreden.
Wat de binnenlandse politieke verhou
dingen aangaat, verkeert Finland echter
nog steeds in een impasse. De bóeren-
regering van premier Miettunen mist de
zo hoognodige parlementaire basis. En
kele maanden geleden moest zyn voor
ganger, dr. Sukselainen, wegens com
promitterende corruptiegevallen aftre
den en de socialistische en rechtse op
positie had er toen op gerekend dat pre
sident Kekkonen de smalle kabinets
basis zou verbreden.
Totdat gisteren de president tot ont.
binding van de volksvertegenwoordi
ging besloot is er nog in het parle
ment geijverd voor een biliyker rege
ringssamenstelling, maar Kekkonen
had te verstaan gegeven, dat hier
aan met het oog op de verscherpte
internationale toestand (Berlijn, de
kernproeven, de Sovjetnota) niet te
denken valt. Van de zyde van de boe-
renparty is reeds de suggestie gedaan
om Kekkonens ambtstermün met twee
jaar te verlengen. De president zou
dan rustig de tyd hebben zich op de
politieke problemen en de Russen te
concentreren.
e H-groep wil het er liever op aan
laten komen. Men vindt dat Kek
konen de parlementaire spelre
gels volkomen heeft genegeerd
door het land doorlopend aan een boe-
renkabinet te helpen en tegen de andere
partyen te discrimineren. Verder heeft
Kekkonen de buitenlandse politiek ge-
monopoliseerd. De kritiek op de Presi
dent wordt nog gekruid met geruchten
over zyn privé-leven. De voorstanders
van de (Paasikivi-) Kekkonenpolitiek be
weren, dat du oppositie te weinig reke-
ning houdt met de harde realiteit en die
is dat Finland in een neutrale
houding is gedrukt en met éen been aan
de Sovjet-Unie grenst. Om met Moskou
op goede voet te biyven moet Finland
zich in vele opzichten gedekt houden.
De nele parlementaire crisistoestand,
die al jaren duurt, is hoofdzakelijk ont
staan doordat Moskou de Finse sociaal
democraten niet accepteert en derhalve
buiten de Finse regering wil houden.
De Sovjets schynen het niet al te ern-
stig op te nemen, dat president Kekkj-
nen zich steeds heeft verzet tegen com
munistische deelname aan de regering.
De Finse communisten, die met een
kwart van de 200 rpksdagzetels de sterk
ste party vormen, hebben herhaalde-
lijk tevergeefs getracht een paar minis
teries te bezetten. Kekkonen heeft hen
buiten spel weten te houden. Merkwaar
dig genoeg heeft dit nooit tot een felle
anti-Kekkonen-campagne van de com
munisten geleid. Eerder hebben de Fin
se communisten de boerenleider zyde-
lings gesteund. Uit een en ander kan
men opmaken, dat Kekkonen een goede
naam in Moskou heeft. Voor een land
als Finland, dat moederziel alleen en
praktisch onbeschermd aan de rand van
de communistische wereld ligt, is dit het
winstpunt.
Of Kekkonen in zyn streven om de
Sovjetleiding in een goed humeur te hou
den te ver is gegaan, is een vraag, die
discutabel is. Hef is echter wel zeker
dat Kekkonen zijn eigen centrale positie
in de Finse politiek heeft versterkt met
een beroep op de geforceerde goede re
laties met de Sovjet-Unie. In verband
met de Sovjetnota heeft de president op
merkingen gemaakt, die meer als pro
paganda voor de presidentsverkiezing
dan als geruststelling van het volk wa
ren bedoeld. Enkele leidende bladen in
Helsinki hebben de president terechtge
wezen, maar Kekkonen laat zich niet de
les lezen, of het moest al zijn door Mos
kou.
MOSKOU, 15 nov. (UPI) Het Rus
sische ministerie van buitenlandse za
ken heeft de arrestatie bekend gemaakt
van een Duits echtpaar, dat beschuldigd
wordt van spionage ten behoeve van de
inlichtingendiensten van West-Duitsland
en de Verenigde Staten.
In een mondelinge boodschap aan de
Westduitse ambassade deelden de Rus
sen mee, dat het echtpaar Adolf en Her-
mina Werner, als toeristen in Rusland,
op 2 september van dit jaar werd gear
resteerd op de legerplaats van een mi
litaire afdeling naby Kiev. In hun be
zit werd belastend spionagematenaal
gevonden, dat was vergaard in opdracht
van de Amerikaanse inlichtingendienst
in West-Duitsland. De Werners hadden
bezoeken gebracht aan Odessa, Jalta,
Tsjarkov, Kiev en Cernauti, alsmaar
militaire gegevens verzamelend.
Het echtpaar Werner kwam op 19 au
gustus in de Sovjet-Unie aan. Sindsdien
had de familie in West-Duitsland niets
meer van hen vernomen. De familie ver
zocht de Westduitse ambassade in Mos
kou om een onderzoek in te stellen, en
in antwoord op een verzoek van deze
ambassade om inlichtingen, onthulde het
Russische ministerie van buitenlandse
zaken eindeiyk de arrestatie. In de
boodschap werd verteld dat het onder
zoek nog in volle gang is.
(Advertentie)
Urho Kaleva Kekkonen heeft vele eigenschappen meegekregen, die hem een
voorsprong bezorgen op zijn tegenstander bij de a.s. presidents-verkiezingen,
Olavi Honka. Er is er één, die hij zelf heeft gecreëerd, namelijk zijn goede be
trekkingen met de Russische regering. Men ziet hem hier (rechts) bij zijn
aankomst, nu een jaar geleden, op het Leningradstation te Moskou. Aan zijn
rechterhand premier Khroesjtsjev en daarnaast de president van de Sovjet-Unie,
Leonid Brezjnev.
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN, 15 nov. De twintig ministers
van de nieuwe Westduitse regering (elf
van de C.D.U., vijf van de Vrye Demo-
kraten en vier van de Beierse C.S.U.)
hebben gistermiddag in handen van
Bondsdagpresident Eugen Gerstenmai-
er hun ambtseed afgelegd. De 190 socia
listische Bondsdagleden hadden tevoren
de Bondsdagzaal verlaten, omdat dr.
Gerstenmaier hun spreker, Mommer, het
woord had geweigerd. Mommer had wil
len protesteren tegen het feit, dat de
beëdiging van de regering niet onmid
dellijk werd gevolgd door een regerings
verklaring. Gerstenmaier oesloot dat de
socialistische spreker pas na de beëdi
ging van de ministersploeg het woord
mocht nemen.
Bondskanselier dr Adenauer wil de
regeringsverklaring pas afleggen na
zyn terugkeer uit Amerika. Hij ver
trekt a.s. zondag naar Washington
voor besprekingen met president Ken
nedy.
Toen de socialisten na de eedsafleg
ging door de nieuwe ministers de zaal
weer hadden betreden, noemde Mommer
het uitblpven van de regeringsverkla
ring een „slecht begin" van de parle
mentaire samenwerking, die de christen-
demokraten willen verbeteren. Woord
voerders van de coalitiepartyen (C.D.U
en F.D.P.) verklaarden, dat zy het op
treden van de socialisten zeer betreur
den. In parlementaire kringen toonde
oerman
4 land
ristod
nsKforihS
men zich zeer verontwaardigd over de
exodus van de socialisten, die daarmee
alle prestige dat zy in de afgelopen we
ken hadden gewonnen door zich van
denigrerende opmerkingen over de ka
binetsformatie te onthouden, weer heb
ben verloren.
De nieuwe regering telt drie departe
menten méér dan de vorige, n.l. dat
voor economische samenwerking (onder
de liberaal Walter Scheel)voor volksge
zondheid (onder de vrouwelijke C.D.U.-
minister mej. dr. Elisabeth Schwarz-
haupt) en voor „byzondere opgaven",
een post die zal worden bekleed door de
vroegere C.D.U.-C.S.U. - fractieleider,
dr. Heinrich Krone. Hp is op uitdrukke-
lpk verlangen van dr. Adenauer lid van
het kabinet geworden. Men veronder
stelt dat zyn voornaamste taak zal zyn
de meningsverschillen, die in de coalitie
ongetwyfeld zullen optreden, glad te
stryken. Zyn vermoedelpke opvolger
als fractieleider is de vroegere minis
ter van buitenlandse zaken, dr. Hein-
ric1 von Brentano.
BERLIJN, 15 nov. (Reuter) De
Oostberlijnse politie heeft gisteravond 1
meer dan honderd schoten gelost op
een auto, waarin vijf Oostberlijn
se vluchtelingen West-Berlijn binnenre-
den. De vluchtelingen, twee mannen en
drie vrouwen, liepen geen letsel op.
Achter de voorruit hadden de Oost-
berlijners een stalen plaat aangebracht
waarin ter hoogte van de ogen van de
bestuurder 180 heel kleine gaatjes za
ten. Ook aan de zijkanten en de achter
kant waren stalen platen aangebracht.
De auto kon slechts met zeer geringe
snelheid de hindernissen passeren bij
het controlepunt, waar men de poging
waagde. Toen de wagen langzaam en
kele scherpe bochten nam, stond hij
bloot aan het vuur van drie Vopo's met
machinepistolen en van één Vopo met
een revolver. De rechtervoorband van
de auto werd lek geschoten, maar de
wagen reed rustig door.
WASHINGTON, 15 nov. (Reuter)
Vooraanstaande persoonlpkheden uit
acht landen hebben president Kennedy
verzocht geen kernproeven in de atmo
sfeer te nemen. De betrokken verklaring
die onder meer is ondertekend door dr.
Albert Schweitzer, Lord Bertrand Rus-
sel, Pablo Casals, Frangois Mauriac en
Max Born, wpst op de ernstige en lang
durige gevaren die door de onlangs ge
nomen Russische kemproeven ontstaan
zijn. „Wp dringen er speciaal op aan
niet het Russische voorbeeld te volgen
maar af te zien van proeven in de at
mosfeer en de ondergrondse proeven
stop te zetten".
Uit in eigen land" was het motto
van de fotowedstryd die de Al
gemene Nederlandse Vereniging
voor Vreemdelingenverkeer de
ze zomer in samenwerking met de
stichting ter Bevordering van de Ama
teurfotografie heeft uitgeschreven. Dit
motto is er vermoedelijk de oorzaak
van dat er onder de drieduizend inzen
dingen 2300 foto's en 700 dia's
nogal wat foto's waren die de regen
en het slechte weer tot onderwerp had
den. Zy behoorden overigens niet tot
de eerste prüswinnaars. Tot de beste
inzending is uitgeroepen, zo bleek by
de prüsuitreiking gistermiddag in het
Kurhaus te Scheveningen, de kleuren
dia gemaakt door de heer H. Looyer
uit de Eerste Oosterparkstraat in Am
sterdam. Het door hem gemaakte schil
derachtige tefereeltje van de zich weer
spiegelende kerk in Abcoude werd be
kroond met een prys van 750 gulden.
Alle jury's, en fotojury's in het by-
zonder, staan aan kritiek bloot en zo
zal ook niet iedereen het met deze be
kroning eens zijn van de fraaie, maar
conventionele dia, die meer op een
zoeteiyk schilderijtje lykt dan op een
foto De jury stond bovendien voor de
moeiiyke taak kleurendia's en zwart
wit foto's nauwelijks vergelijkbare
grootheden in één klasse te moeten
beoordelen. Inmiddels heeft men de
moeiiykheid hiervan ingezien en beslo
ten deze twee voortaan gescheiden te
houden. De tweede prijs was voor een
zwart-wit foto, gemaakt door iemand
die zich de spreuk „Uit in eigen
land" niet had aangetrokken- de Zweed
Sven Lundström. Hij had hier op va
kantie een ontwapenende foto gemaakt
van etende kinderen, die hem nu 500
gulden heeft opgeleverd, (zie foto) De
derde prys voor de heer E. de
Raat uit Ter Aar was ook weei
toegekend voor een dia. Het liet een
prachtige zonsondergang zien aan he
strand.
In de jeugklasse ging de eerste prys
(honderd gulden) naar de achttienja
rige gymnasiast J. Lintvelt uit Mep-
pel, die een zeiler in zyn ingespannen
arbeid met de camera (van zyn vader)
hau verrast. De tweede prys was voor
P. Broekman uit Bergen (N.H.) en de
derde voor Jos Degen uit Den Haag.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiimimiiimmiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiitiiiiic
In zyn eenvoudige woning aan de
Bosjesstraat in Koog a d Zaan ar
riveerde gisteravond de 27-jarige
J. Lantinga, dolgelukkig omdat hy
na drie vergeefse vliegreizen naar Ber
lin ditmaal zijn 26-jarige echtgenote
met wie hy 27 mei getrouwd was,
naar Nederland kon meenemen. Om
kwart over vijf arriveerde het echt
paar op Schiphol. Na eerst enkele uren
by familie in Amsterdam vertoefd te
hebben om te bekomen van de doorge
stane emoties ging het echtpaar Lan
tinga door naar Koog a d Zaan waar
de jonggehuwden voorlopig by de ou
ders van Lantinga gaan inwonen. Een
trieste yzeren-gordijn-kwestie behoort
hiermede weer tot het verleden.
Enkele jaren geleden leerde de Koo-
ger Jan Lantinga via een correspon
dentierubriek in een Duits blad de
Oostduitse Martha Schubert kennen.
Het meisje, een apothekersassistente,
was woonachtig in Gross-Beren een
woonwijk in Oost-Beriyn. Nadere ken
nismaking leidde ertoe dat Lantinga
27 mei van dit jaar in de Evangelische
kerk „Gross-Beren" in het huwelyk
trad met de 26-jarige Martha. Toen
Lantinga naar Nederland wilde terug-
Keren kreeg zyn jonge vrouw geen toe
stemming hem te volgen. Verschillen
de malen ging Lantinga terug naar
Beriyn maar iedere poging om zyn
vrouw mee te krygen mislukte. Vry-
dag ging hy opnieuw en maandagavond
kreeg zyn zuster in Amsterdam eei
telefoontje uit Beriyn dat de vereiste
papieren nu in orde waren gekomen.
Dit bleek juist te zyn want gisteren is
het echtpaar, de vrouw met een Neder
lands nationaliteitsbewijs en een uit-
eisvisum, van een vliegveld in de-
Franse sector vertrokken om even na
vijf op Schiphol te arriveren. Over de
wijze waarop de papieren nu eensklaps
in orde waren gekomen wilde Lantinga
zich verder niet uitlaten.
n Leiden heeft Godfried Bomans
dinsdagmiddag een steen onthuld
ter nagedachtenis aan de oud-
ministei van Onderwijs, Pieter
3as. Dit gebeurde ter gelegenheid van
het eenjarig bestaan van de Leidse
studentenvereniging „Pieter Bas". De
steen is geplaatst in de muur van het
pand Breestraat v>aar Pieter Bas
woonde (van 1868-1873) tijdens zijn
studententijd in Leiden. Na de onthul
ling van de steen ontmoette Godfried
Bomans, de schrijver van het oubolligt
boekje „Pieter Bas", in het pand Bree
straat 37 de beeltenis van Pieter
