Amerikanen twisten voor de
poort naar Euromarkt
Advies van Herter en Clayton
protectionisten
DUBONNET
D
KERK IN RUSLAND WIL
MEE-EVOLUEREN
„W et van vraag en aanbod
buiten werking gesteld
E
Pleidooi voor nationale
raad voor de reclame
Kennedy wacht
zwaar gevecht
SK
Film over Ghetto
van Warsehau
Belediging B. en
W. door raadslid
Destalinisatie en de orthodoxie
Pastoors moeten de financiële
zaken aan leken overlaten
Spanning tracht in „autonome loons
verhogingen" een uitweg te vinden
Max Möllerhoont
Stradivarius voor
veertig mille
Vrijwillige bundeling van krachten
J ubi] eum ver gade-
ring „Offset"
f 150 boete geëist
Bisschoppen nemen
strenge maatregelen
EFFICIENCYDAGEN N.I.V.E.
Botsingen op spoor
wegovergangen
Ziekenfondspremie
voor 1962: 4.8 pet.
Paus wil liever
geen witte boeken
Albert Schweitzer-
literatiiiirpri]s
Rijkscomputer voor
salarisbereken in gen
Nieuwe directeur
bij Stokvis
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1961
In Amerika overweegt men
thans zich aan te gorden voor
een gevecht, waarvan de uit
stag beslissend kan zijn voor de
toekomstige machtsstructuur in
de wereld. Het groeiende succes
van de Europese Economische
Gemeenschap heeft eerst Groot-
^rittannië genoopt zijn antithe
tische houding te laten varen en
tach te bezinnen op een eventuele
toetreding. Thans gaan er in
Amerika stemmen op, die willen,
dat de Verenigde Staten de „reu
zenschrede" doen van een nau
were handelsassociatie met Euro-
Pa. De consequentie daarvan zou
kunnen zijn, dat er een eind komt
aan het economische protectio
nisme in Amerika en aan allerlei
Monopolistische posities, die lang
zamerhand zijn gaan behoren tot
de wezenskenmerken van dat
'and.
Jïet
Napoleons schim
Stop, ik wil eraf!
waf zullen we drinken?
da's duidelijk....
puik en pittig
Het gevecht
Reuzenschrede
PARIJS, 22 nov. (KNP). De
bisschoppen van de Orthodoxe
Kerk in Rusland zijn, naar uit
thans binnengekomen verslagen
bekend wordt, in juli bijeen ge
weest. Zij hebben drastische be
sluiten genomen omtrent het be
stuur der parochies en het beheer
der kerkelijke fondsen. De pas
toors is opgedragen zich voortaan
streng te houden aan de voor
schriften, dat zij zich alleen met
geestelijke zaken en met de litur
gie-viering mogen bemoeien. De
bisschoppen is bevolen toe te
zien, dat deze voorschriften wor
den nagekomen.
Rode integratie?
Hamilton was al een krachtig voor-
gander van protectionisme en de latere
E'lmblikeinen deelden zijn inzichten,
^■enry Clay heeft in 1821 het „American
J'5'stem" verdedigd, volgens hetwelk het
,nd in zijn geheel en vooral de arbei-
ers en de boeren gebaat zouden zijn bij
TOtectionisme. Bescherming van de
°"bge industrieën in het noorden tegen-
ep r vrijhandel voor het zuiden, dat was
n van de twistpunten in de Amerikaan-
,e Burgeroorlog. De Fordney-MacCum-
.er Act van 1921 met zijn buigzaam" ta-
'ef en de Hawley-Smoot van 1930,
aarbij allerlei beschermende tariefmu-
tp/1 „werden opgericht, zelfs rond indus-
.Jeen, die er niet om gevraagd hadden,
Ji symptomatisch geweest voor een
.'entaliteit. Protectionisme was veelal
j economische pendant van politiek
t»°'®H°nlsmc. Het verschijnsel van de
rusts, niet belemmerd door een „trust-
'Hls(er" als Teddy Roosevelt, noch door
«nti-trustwetten als die van Sherman en
Viayton, kwam uit dezelfde geestesge-
"eldheid voort.
„De Amerikaanse schoonheidsroos",
heeft eens een van de Rockefellers ge
legd, ,,kan in al haar glans en geur
slechts worden gekweekt, als men de
jonge knoppen, die zich rondom haar
Vormen, vroegtijdig opoffert". Nevins
en Commager beschrijven de tijd, dat
„f''Qven van de gemiddelde Amerikaan
les wat V,1®rst door de trusts. Bijna al-
van ziin vU3* en aanhad, het meubilair
gebruikte „'s'de gereedschappen die hij
mee hii v, e vervoermiddelen waar-
died AerP]aatste, waren vervaar-
aan namens trusts. De bacon
Beef -n ontbiit was verpakt door de
va„ i rrust", het zout op zijn ei kwam
an de „Michigan Salt Trust"; de sui-
m z'jn koffie was geraffineerd door
,"e '.American Sugar Trust"; met een
'ucifer van de „Diamond Match Com-
P^ny" stak hij zijn sigaar aan (van de
American Tobacco Company").
tn de loop der jaren zijn de scherpste
santjes van protectionisme en trusts er
Tfj .afgesleten. Maar de fundamentele
jjt^igingen zijn niet overvloedig geweest
n pgt Congres zitten nog talloze bewon-
v,„f?ars van de „Amerikaanse schoon-
e'dsroos".
OP deze situatie werkt nu het suc
ces in van de E.E.G. Binnen de
Europese gemeenschap leven op
een oppervlakte van 1.165,900 km2
tó?veer 170 miljoen mensen bij elkaar,
VpAts tien miljoen minder dan in de
Vg^higde Staten. De beroepsbevolking
Ajj, V°nd 71 miljoen is groter dan de
SrooY'kaanse. De E.E.G. is 's werelds
C|% |te importeur en sinds eind 1959
Vg» Öe grootste exporteur. Een derde
fist t. £ebele Amerikaanse handel is op
Ögu,. Europa gericht. De industriële pro-
i in de E.E.G.-landen is vorig jaar
°%t Procent gestegen (dit jaar ver-
ste|jï de curve aanmerkelijk minder
fi' Eun monetaire reserves evena-
- - I
Me van de Verenigde Staten.
^olen he Europese Gemeenschap voor
tie jd.en Staal betreft: de staalproduk-
ï960acht jaren tjjds verdubbeld. In
hijtia hroeg zij 73 miljoen ton; dat is
duktie6venveel als de Amerikaanse pro-
floo® "Twentieth Century Fund", een
Sch-; Particulieren gesteunde weten-
hft'lPPelijke stichting in Amerika,
Port enkele weken geleden in een rap-
(jeu gezegd, dat West-Europa thans
hi«t °°gste levensstandaard uit zijn
Ög? °.rie geniet. De stichting voorspelt,
sel vi0 Europeanen in 1970 aan voed-
Vai,yeding huishoudelijk apparaten en
Zuil^bereizen bijna 60 procent méér
deden u'teeven dan ZÜ omstreeks 1955
gemeenschappelijk buitentarief
laar 7% E-e-G. zal over twee of drie
ahdel invloed op de Amerikaanse
ernstig doen gevoelen. De Ame-
CHR1STIAN HERTER
WILLIAM CLAYTON
rikaanse politici, die zich na 1945 heb
ben ingespannen en uitgesproken voor
de politieke eenwording van Europa,
hebben er jarenlang mee ingestemd, dat
het middel van de economische integra
tie werd aangegrepen om dat doel te
bereiken. Op het betoog van met name
de Britten, dat de E.E.G. evenveel ge
varen in zich borg als het continentale
stelsel van Napoleon, antwoordden zij,
dat zij enkele economische nadelen gaar
ne over hadden voor het grote politieke
goed van een verenigd Europa.
Langzamerhand, vooral nu de Brit
ten zelf over toetreding gaan praten,
zijn de economische aspecten van het
geval echter zo op de voorgrond ge
treden, dat Amerika de noodzaak in
zich voelt opkomen van een actieve
reactie. De protectionisten dringen aan
op verdere verhoging van de tarief
muren
Bepaalde figuren in de regering-Ken-
nedy, o.w. de speciale adviseur van
de president voor de handelspolitiek,
Howard C. Petersen, denken 'nu juist
in tegenovergestelde richting. Zij wiïlen
op basis van gelijkheid tot een akkoord
CHESTER BOWLES
komen met de E.E.G. Daartoe willen
z>j in de eerste plaats de Amerikaanse
economie reorganiseren en voorberei
den op een concurrentie met Europa.
In de tweede plaats willen zij de presi
dent de bevoegdheid verschaffen mei
de E.E.G. te onderhandelen over ta
riefverlagingen voor hele categorieën
van produkten. De huidige Wet op de
Handelsakkoorden, die dateert van 1934
en die sindsdien elf keer is verlengd,
staat hem slechts toe afspraken te
maken over tarieven en contingenten
voor afzonderlijke produkten. Met de
tariefverlagingen willen zij gaan tot
vijftig procent in vijf jaar tijds.
De grote vraag is, of de regering de
grote worsteling met het Congres reeds
moet aanvangen vóórdat de Wet op
3G juni a.s. afloopt of niet. Sommigen,
zoals de textiellobby in Washington,
zeggen: laten wij de Wet nog met één
jaar verlengen. Anderen willen de Wet
zonder meer laten expireren. Dat laat
ste zou een triomf voor de protectionis
ten zijn. De president zou dan namelijk
al zijn onderhandelingsbevoegdheden
kwijtraken en slechts de beschermende
clausules zouden als permanente wet
geving blijven bestaan.
Congres een rapport voorgelegd. Het is
opgesteld door Christian A Herter, Re
publikeins minister van buitenlandse
zaken onder president Eisenhower, en
William L. Clayton, Democratisch onder
minister van buitenlandse zaken voor
economische aangelegenheden onder pre
sident Truman en een van de architecten
van het Marshallplan.
Zij geven daarin uiting aan hun „vas
te overtuiging", dat het gebruik, dat
de niet-communistische industriële mo
gendheden van hun overwegende eco
nomische macht zullen maken, oen
belangrijke factor is in de koude oorlog.
De tijd is gekomen dat de V.S. een
„reuzenschrede" moeten doen. „Wij zijn
van mening", aldus Herter en Clayton,
„dat de Verenigde Staten een handels
associatie („trade partnership") moe
ten vormen -iet de Europese Gemeen
schappelijke markt en dat z(j de lei
ding moeten nemen bij een verdere uit
breiding van een vrije economische ge
meenschap."
Het rapport levert felle kritiek op de
wet van 1934 en zegt dan, dat de V.S.
thans, net als in 1947 ten tijde van het
Marshallplan, het nationale en interna
tionale belang moeten laten prevale
ren boven de speciale belangen op korte
termijn van enkele politiek machtige
minderheidsgroepen.
Op verscheidene plaatsen in het rap
port wordt erop gewezen, dat de voor
gestelde handelsassociatie de onderont
wikkelde of, zoals Herter en Clay
ton het uitdrukken: betwiste gebie
den niet mag verwaarlozen. Zo wordt
o.m. de suggestie gedaan, dat de indus
triële mogendheden voor a oepen van
onderontwikkelde gebieden de moge
lijkheid scheppen hun ruwe grondstoffen
ta.riefvrjj in te voeren. Een ander voor
stel is, dat de industriële mogendheden
op iedere tariefverlaging door de on
derontwikkelde gebieden antwoorden
met een tariefverlaging, die tweemaal
zo groot is.
Een paar dagen later noemde de
Amerikaanse onderminister van bui
tenlandse zaken, Chester Bowles, het
economisch protectionisme een van de
voorbeelden, waaruit blijkt, dat het po
litieke isolationisme zijn kop weer op
steekt. „Zet de wereld even stil", zeg
gen de isolationisten en protectionisten.
„wij willen eraf!"
Dinsdag 7 november zag de Ameri
kaanse minister van handel, Luther H.
Hodges, zich- door de onrust, die de
rede van Ball en het rapport van Her
ter en Claytoi. in zakenknngen hadden
veroorzaakt, gedwongen een perscon
ferentie te beleggen. Zijn voornaamste
mededeling was, dat er aan de hulp
maatregelen, die Ball had genoemd
federale „waarborgen" voor de meest
getroffen industrieën zullen worden toe
gevoegd.
(Advertentie)
HOE DRINKT U DUBONNET?
Dubonnet puur en koud... heerlijk!
Dubonnet t.onic met i:- c":* opwekkend!
Dubonuvï cocktail:
8 recepten bij elke fles
imp.: Paul Sorbi n.v. den Haag
e volgende dag zei president Ken
nedy op zijn persconferentie, dat
de E.E.G. zeer belangrijk gaat
worden voor de Amerikaanse
economie. „Als de Verenigde Staten die
markt wordt ontzegd," zei hij, „krij
gen we ófwel een kapitaalvlucht uit ons
land teneinde binnen die muren fabrie
ken te bouwen, ofwel we komen in ern
stige economische moeilijkheden." Ook
zei de president, dat Amerika jaarlijks
voor vijf a zes miljard dol.ar meer uit
voert dan het invoert. De E.E.G. zal
zijn invloed op de Amerikaanse eco-
LUTHER HODGES
nomie pas in 1963 of 1964 ten volle doen
gelden.
Kennedy wees erop, dat hij wetswij
zigingen bjj het Congres aanhangig
moet maken op het moment, dat de
vooruitzichten op succes het gunstigst
zpn. Maar naar zijn oordeel „is het nu
de tijd om daarmee te beginnen."
De isolationisten en protectionisten in
het Amerikaanse Congres scharen zich
op het ogenblik in slagorde. Natuurlijk
kan Kennedy het gevecht nog ontlo
pen. Hij kan het b.v. uitstellen tot na de
Congresverkiezingen van volgend jaar.
Maar uitstel is in deze dingen vaak
gevaarlijk; bovendien wordt na 1962 de
verleiding groot om het resultaat af te
wachten van de presidentsverkiezingen
van 1964. Daarom heeft de Amerikaan
se president gelijk, als hij zegt: „The
time to begin is now". Daarom ook zou
het apport van Herter en Clayton
achteraf wel eens van even groot histo
risch belang kunnen zijn als de redevoe
ring, die generaal George C. Marshall in
juni 1947 heeft uitgesproken voor de
studenten van de universiteit van Har
vard. H. J. NEUMAN
ZWOLLE, 22 nov. De officier van
justitie bij de rechtbank alhier, mr. P.
J. Stigter, heeft gisteren f 150 boete of
dertig dagen hechtenis geëist tegen een
Genemuider raadslid, een 57-jarige vee
houder, wie belediging van B. en W.
van Genemuiden ten laste was gelegd.
IHj had 30 september van het vorig
jaar tijdens de raadsvergaderin een
interpellatie willen houden. De tekst
van deze interpellatie, die hij tevoren
had verspreid onder het gemeentebe
stuur. de raadsleden en de pers, acht
ten B. en W. beledigend. Zij werden in
het geschrift beschuldigd van corrup
tie, chantage, valsheid in geschrifte,
diefstal uit de gemeentekas, leugen en
bedrog. B. en W. hebben toen een aan
klacht tegen het raadslid ingediend.
De president, mr. L. J. 't Hooft,
vroeg de verdachte, of hij zelf zijn
woorden niet beledigend vond. Deze zei
toen, dat hij de woorden nooit zou heb
ben gebruikt in een andere gemeen
schap. Hij wilde de zaak nu eens scherp
stellen en daarom had hij besloten
krachtige taal te gebruiken; njj had
niet de bedoeling gehad te beledigen.
De officier vond de inhoud van het
geschrift onfatsoenlijk en beledigend.
Hij kon zich wel voorstellen, dat de
verdachte een soort shock-therapie had
willen toepassen, maar hij had dit toch
niet zo mogen doen. Het beroep van
het raadslid op het algemeen belang en
op zijn immuniteit wees de officier af.
„Het document is tevoren opgemaakt
en de woorden zijn niet geuit in de hitte
van het debat."
De raadsman, mr. C. J. W. Baurich-
ter uit Steenwijk, merkte op, dat het
steeds meer gebruikelijk is de tekst, die
men zal uitspreken, tevoren beschik
baar te stellen. De tekst is echter niet
uitgesproken en naar het oordeel van
de verdediger hadden de ontvangers van
het geschrift de tekst ook als niet uit
gesproken moeten zien.
Uitspraak 5 december.
(Advertentie)
en vroegere medewerker van Jean
Monnet, die thans Amerikaans
onderminister van buitenlandse
zaken voor economische aangele
genheden is, George W. Ball, heeft de
zaak in de openbaarheid gebracht. Op
Allerheiligen duidde hij in een toespraak
tot de „National Foreign Trade Con
vention" in het Waldorf-Astoria Hotel te
New York de grote lijnen aan van een
nieuwe handelspolitiek. Hij brak daarbij
een lans voor uitgebreide tariefverla-
gingen en een drastische beperking van
het Amerikaanse protectionisme. Hij
noemde het succes van de E.E.G. „ver
bluffend" en stelde vast, dat de V.S.
niet langer de dominerende handelsmo-
gendheid zijn in de niet-communistische
wereld. Het toekomstig verloop van de
wereldhandel zal daarom grotendeels
afhangen van de betrekkingen tussen
de V.S. en de E.E.G. Nu het patroon
van de wereldhandel radicale wijzigin
gen ondergaat, aldus onderminister Ball
zou het strijdig zijn met het nationale
belang, als Amerika zou voortgaan zijn
zwakke industrieën in bescherming te
nemen en zijn doelmatige industrieën
te beroven van de grote kansen, die zijn
gelegen in een vrije concurrentie met
Europa.
Om de pil wat te vergulden open
de Ball het perspectief van federale
hulp voor de meest getroffen indus
trieën en hjj noemde als zodanig:
het verleggen van de produktie naar
andere branches, herscholing en even
tuele overbrenging naar elders van
arbeiders, versnelde fiscale afschrij
ving van verouderde machines en
kredieten ten behoeve van moderm-
sering.
Eveneens op 1 november werd over
dit onderwerp aan de gezamenlijke sub
commissie voor de buitenlandse eco
nomische politiek van het Amerikaanse
UTRECHT, 22 nov. Ter wille van
de efficiency en de produktiviteit zowel
van de topleiding als van de lagere re
gionen in de bedrijven is het per se
noodzakelijk dat de verhouding tussen
overheid en bedrijfsleven strikt zakelijk
en oprecht is. Er moet ontspanning
komen in de verhouding ussen overheid
en bedrijfsleven. Planning op langere
termijn zowel door de overheid als door
het bedrijfsleven het onderwerp
van de efficiencydagen van het Neder
lands Instituut voor Efficiency zal
slechts met succes kunnen worden toe
gepast indien wij er zeker van zijn dat
energie en werklust van alle mensen
tezamen constante grootheden zijn
waarop bij de ontwikkeling van de plan
nen kan worden gerekend. De uikomst
van de overheidsplanning is niet an
ders dan het resultaat van wat het be
drijfsleven presteert.
Dit zei de voorzitter ir. J. M. Mat
thijsen in zijn openingsrede waarbij hij
er tevens zijn vree's over uitsprak dat
de potentie waarover het bedrijfsleven
sinds de tweede wereldoorlog zo rijke
lijk heeft beschikt in de verdrukking
komt door het opleggen van morele
remmen zoals thans het geval is.
Werkgevers en werknemers wor
den opgeroepen tot zelfbeheersing
aldus merkte hij op om zodoende
de eenvoudige wet van vraag en
aanbod buiten werking te stellen.
Deze economissche wet dient met mo
rele wapenen te worden bestreden.
Indien zulks aan de top van het ge
organiseerde bedrijfsleven dan al in
stemming ondervindt, de praktijk van
het dagelijkse leven is anders. Het
verschijnsel van de „autonome loons
verhogingen" bewijst dat de span
ningen als gevolg van de gevoerde
politiek een uitweg trachten te vinden.
De heer Matthijsen had enkele voor
beelden van een onwezenlijke sfeer
waarin de bedrijven werken en sprak
van voze en dikwijls onwaarachtige
argumenten die ce bedrijven destijds
naar voren brachten om de werktijd
te mogen bekorten. Aan de andere kant
zei hij te denken aan naïviteit of on
waarachtigheid waarmee de voorwaar
den voor het aanvragen tot werktijdver
korting door hogerhand zijn opgesteld.
De beperking van het individu daar te
werken waar hij wil noemde de heer
Matthijsen een van de wonderlijke
vruchten van d-e wereldoorlog waarbij
men zich zestien jaar na de oorlog
langzamerhand gaat neerleggen. Meer
eerlijke en van nuchterheid getuigende
bepalingen aansluitend op de werkelijk
heid van alledag zullen zo verklaar
de hjj ontspannend en verlichtend
kunnen werken. Nodig is ook dat de
camouflage van de werkelijke economi
sche verhoudingen door middel van een
subsidiestelsel zo spoedig mogelijk zal
verdwijnen. Spreker betoogde tenslotte,
dat hoe ondoorzichtiger de toekomst is,
des te moeilijker het plannen is. Daar
om zal het echter noodzakelijk zijn een
plan op te stellen om in deze onzeker
heden een weg te vinden.
Het N.I.V.E. had over het onderwerp
„Planning op langere termijn bij
overheid en Bedrijfsleven" een pre
advies uitgebracht waarin prof. dr. J.
E. Andriessen, adviseur van de mi
nister van Economische Zaken, en
prof. P. de Wolff, directeur van het
Centraal Planbureau, een overzicht
gaven van deze planning bij de over
heid. Aan de hand van bijdragen van
verschillende Nederlandse bedrijven
werd dit gedaan ten aanzien van het
bedrijfsleven. Onder leiding van prof.
dr. P. Kuin werd daarover een dis
cussie gehouden en op de naar vo
ren gekomen vragen ging een forum
nader in.
In de aan het congres voorafgegane
algemene ledenvergadering is dr. ir.
M. H. Damme, oud-directeur generaal
van de P.T.T., tot voor kort voorzitter
van de raad van advies van het N.I.V.
E., benoemd tot erelid.
UTRECHT, 22 nov. Op een met een
automatische knipperlichtinstallatie be
veiligde overweg te Meteren, tussen
Waardenburg en Geldermalsen, is gis
termiddag een klein busje tegen de
trein van Den Bosch naar Utrecht ge
reden. Van de negen inzittenden kwa
men er vijf met de schrik vrij.
De zestienjarige M. Nooij werd ern
stig gewond en moest naar een zieken
huis worden gebracht. Vier anderen
werden lichtgewond.
De trein had zeventien minuten ver
traging.
EDE Op de niet beveiligde over
weg in de Goorsteeg is gistermiddag een
personenauto, bestuurd door de heer W.
Burgers, door een uit de richting Lun-
teren naderende elektrische trein van
de lijn Ede-Amersfoort gegrepen. De
automobilist werd zeer zwaar gewond;
zijn toestand is zorgwekkend. De trein
kreeg ongeveer een half uur vertraging.
Een nobele sherry. Vanóuds in
-Engeland geprefereerd door
kenners, wier sublieme smaak
hen als vanzelf Harveys doet
schenken.
Bristol Cream
en andere
from very dry
to very sweet"
Import
GEBR. STEUR N.V.
Uit een redevoering van de metropo
liet mgr. Pimen, gehouden op de Rus
sische synode (Sobor geheten), heet het,
dat de Kerk in Rusland zich aan de
grote omwentelingen in het land zelf
wil aanpassen. „Op dit ogenblik," zo
zeide hij op de Synode te Zagorsk,
„maakt het land een grot» ontwikke
ling in de democratische richting door.
De arbeiders krijgen een belangrijker
rol in het sociale leven te spelen. Onder
zulke omstandigheden is het niet nor
maal, dat de pastoors alle macht in
handen houden, waar het zaken van fi
nanciële en economische aard betreft.
Daarvoor dienen de commissies van
uitvoering, die zijn samengesteld uit de
gelovigen en door hen gekozen zijn. De
pastoors hebben hun rechten en plich
ten, neergelegd in het „Reglement op
het beheer van de Orthodoxe Kerk" en
goedgekeurd door de Sovjet-regering,
verkeerd uitgelegd. Zij hebben als dic
tators de hele beheersmacht aan zich
getrokken en de lekencomité's tot wer
keloosheid gedwongen."
Dezelfde metropoliet heeft daarna
in zijn toespraak erop aangedrongen,
dat de bisschoppen na herhaaldelijk
op dit euvel te zijn gewezen, eindelijk
eens definitief een eind willen maken
aan de misbruiken en aan de klach
ten, die de gelovigen tot zelfs bij de
ministerraad hebben ingediend.
In een uiteenzetting van dezelfde
moeilijkheden gewaagde patriarch
Alexis van Moskou ervan, dat de re
gering de daartoe aangewezen orga
nen heeft opgedragen op een nauw
keurige naleving van de wetgeving
toe te zien. Er moest eindelijk eens
orde komen in de parochies.
Volgens commentaar van Informa
tions Catholiques Internationales gaat
het er hier om, dat de Orthodox-
Russische Kerk hier en daar een in
stelling van grote luxe dreigt te wor
den. Zjj heeft zich vooral na de oorlog
grote rijkdommen verworven en is
daardoor het mikpunt van de atheïsti
sche propaganda. Als tegenmaatregel
eist de Synode nu van de priesters zich
niet meer met het stoffelijke te bemoei
en en zich louter aan hun geestelijke
taak te wijden. Intussen zijn de priesters
lang niet arm, zij ontvangen staatssala-
rissen en bovendien nog stipendia bij
het toedienen van de sacramenten. Vol:
gens de nieuwe bepalingen zullen zij
echter niet meer onbeperkt en ongecon-
troleerd in ds parochiekassen kunnen
tasten voor hun persoonlijke behoeften
Uit de verschillende gegevens, die het
Instituut voor Byzantijnse en Oecume
nische Studies der Paters Assumptio-
nisten in Nijmegen ter beschikking
staan, concludeert men, dat vele van de
oudere bisschoppen in Rusland, voort
gekomen uit de oude generatie van
dorpspastoors, slechts een rudimentaire
theologische opleiding heeft genoten.
Deze groep vormt tweederde van het
episcopaat. Bovendien is er volgens oe
Franse dominee Jacques Beaumont, die
in 1960 Rusland bezocht, een groot ver
schil in mentaliteit tussen de geestelijk
heid van boven de 50 en de generatie
van priesters rond de 30. De jongere
generatie zou veel opener staan voor
het communisme, dat men niet kan ne
geren of uit de weg gaan, en waarschijn
lijk ook voor hét streven naar materiële
welvaart.
Advertentie)
r
LONDEN, 22 nov. (Reuter) De
heer Max Möller, directeur van een
vioolbouwersfirma in Amsterdam, heeft
gisteren op een veiling bij Christie een
oude Stradivarius-viool voor 3.990 pond
sterling (ruim veertigduizend gulden)
gekocht. De viool eas in het bezit van
de Amerikaanse violist dr. Isidor Ber
ger. Een andere viool, een Guarnerius,
bracht 1.942 pond sterling op en een der
de viool, in 1686 door de Italiaan Amati
gemaakt, werd voor bijna duizend
pond sterling verkocht.
In hoeverre de priesters daarvan mis
bruik hebben gemaakt is moeilijk te
achterhalen. Wel weten wjj dat de be
slissingen 64 bisdommen in Europees
en 9 bisdommen in Aziatisch Rusland
aangaan, die echter lang niet alle bezet
zjjn. De Russisch-Orthodoxe Kerk telt
volgens haar eigen opgave aan de We
reldraad van Kerken 30.000 priesters en
20.000 parochies. Vorig jaar zijn op last
van de Sovjet-autoriteiten 500 kerken en
27 kloosters gesloten, zodat nu volgens
de opgave van de Russen zelf nog 40
kloosters open zijn. Hun financiële toe
stand is minder rooskleurig, ofschoon
het volk van oudsher veel schenkt aan
de monniken. De Orthodoxe Kerk gaf
aan de Wereldraad ook op, dat er 8
theologische centra zijn, waar toekom
stige priesters worden opgeleid, doch
het is bekend dat er de laatste tijd 3
gesloten zijn. Dit geringe aantal biedt
de verklaring, waarom de theologische
opleiding van vele priesters te wensen
overlaat.
UTRECHT, 22 nov. De voorzitter
van het Genootschap voor Reclame, jhr.
W. van Andringa de Kempenaer, acht
het nuttig wanneer in Nederland een
pendant zou bestaan van de Amerikaan
se „advertising council". „Alles en
iedereen die b(j de reclame betrokken
is zou dan op vrijwillige basis kunnen
samengaan en op gezette tijden het to
tale nationale potentieel der reclame
voor een bepaald neutraal doel kunnen
inzetten. Het zou dan onder meer mo
gelijk zijn met betrekking tot de beste
ding van het „vrije keuze inkomen"
educatieve krachten te ontwikkelen,
teneinde zo verantwoord mogelijke be
stedingen te bevorderen".
Jhr. Van Andringa de Kempenaer.
lid van de directie van Joh. Ensche-
dé's Grafische kunstinrichtingen N.V.
te Haarlem, poneerde deze gedachte
hier gistermiddag tijdens een inlei
ding op de algemene ledenvergadering
van de zestigjarige Koninklijke Bond
van Steen- en Offsetdrukkerijen en
Fotolithografische Inrichtingen. Deze
jubileumvergadering wordt vrijdag
door een feestelijke bijeenkomst in
Amsterdam gevolgd.
De bestedingsverruiming van de laat
ste tien jaren heeft volgens jhr. Van An
dringa de Kempenaer te gevolg gehad,
dat er meer geld ofwel een grote „vrije
keuze inkomen" is gekomen, alsmede
meer vrije tijd.
Tussen welvaart en reclame bestaat
een causaal verband: enerzijds heeft
de reclame een welvaart bevorderende
functie, maar anderzijds stimuleert de
snelle groei van de welvaart een toene
ming van de reclame. Jhr. Van An
dringa de Kempenaer stelde de vraag
of de reclame niet een zekere verant
woordelijkheid moet worden toebedeeld
ten aanzien van de besteding van dat
vrjje keuze inkomen.
Hjj geloort, dat in het verschil: de
welvaartsmaatschappij zonder meer
of de verantwoordelijke welvaartmaat
schappij het criterium schuilt voor al
le reclamemakers die zich op de ethiek
van de reclame wensen te bezinnen.
In dit verband brak hij een lans voor
de alleen nog in de Verenigde Staten
bestaande „advertising council".
De jubileumvergadering van de bond
„Offset", de oudste werkgeversvereni
ging in het grafische bedrijf, begon
met een herdenkingsrede van de
73-jarige heer G. Veenma uit Haasen
bij Groningen, die ai ruim twintig .jaar
deel uitmaakt van het bestuur van de
bond en sinds de bevrijding daarvan
voorzitter is.
De algemene ledenvergadering be
noemde tot leden van verdienste de
heren G. Erkens sr. (Amsterdam), M. A.
Jacobsen (Haarlem), ir. P. van Gelder
(Zwolle) en H. A. Verkade (Den Haag.)
DEN HAAG, 22 nov. De minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
dr. G. M. J. Veldkamp, heeft op voor
stel van de ziekenfondsraad de premie
voor de verplichte ziekenfondsverzeke
ring voor 1962 vastgesteld op 4,8 pet.
Voor 1961 bedroeg deze premie 4,9 pet.
ROME, 21 nov. (KNP) De paus
heeft de wens te kennen gegeven,
dat de boeken, die men hem cadeau
doet voor zijn bibliotheek, voortaan
niet meer in witlederen band gebon
den worden. Wit leer, zo zei de paus,
wordt in de loop van de tijd zo vies
geel. Hij voegde eraan toe, dat hij
het liefst de boeken in donkergroen
leer zou willen hebben. Het is al een
zeer oude traditie om de geschenken
aan de paus zoveel mogelijk in het
wit te neven.
PARIJS. 22 nov. (UPI) - De Albert
Schweitzer literatuurprijs is gisteren
uitgereikt aan de Zweedse schrijfster
Edita Morris. De prijs werd toegekend
op grond van haar boek ,.Les fleurs
d'Hiroshima", waarin zij vertelt van
de langzame genezing van een aantal
mensen, die ziek waren geworden ten
gevolge van de atoombomaanval.
_De Albert Schweitzer prjjs wordt jaar
lijks uitgereikt door de federatie van
blinden, doven en andere met ernstige
lichaamsgebreken behepten.
DEN HAAG, 22 nov. Minister Toxo-
peus heeft het parlement een bedrag
van 1.400.000 gulden gevraagd voor de
aanschaffing van een computer voor de
berekening van de salarissen van on
geveer 70.000 man rijkspersoneel.
De rijkscentrale voor mechanische
administratie maakt sinds ruim twee
jaar reeds voor deze berekening ge
bruik van een computer van een parti
culiere onderneming en betaalt daar
voor huur. Uit een onderzoek is geble
ken, zo schrijft de minister in zijn toe
lichting. dat het mogelijk is een eigen
computer te exploiteren zonder dat
de .jaarlijkse kosten toenemen. Bij nage
noeg gelijkblijvende exploitatielasten uit
breiding te geven aan de automatise
ring in de rijksdienst.
PARIJS, 21 november. (UPI) De
Franse filmproducent Pierre Braunber-
ger zal morgen te Parijs een rolprent
introduceren die is opgedragen aan de
nagedachtenis van de honderdduizen
den Joden, die tijdens de tweede we
reldoorlog in het ghetto van Warschau
om het leven zijn gekomen.
De film, waarvan de regie in handen
is geweest bij Frederic Rossif, bestaat
voor een belangrijk gedeelte uit authen
tieke opnamen die in de Wehrmacht-
archieven zijn gevonden. Sommige rol
len worden vertolkt door ontsnapte Pool-
se joden, die de verschrikkingen van
nabij hebben meegemaakt.
Naast een beschrijving van honger
dood en ellende en van de wreedheid
der Duitse militairen, verhaalt Braun-
bergers film hoe de Joden maanden
lang op listige wijze in de waan werden
gelaten dat enkelen van hen de ver
schrikkingen zouden overleven.
De film bevat ook beelden van de op
stand die uitbrak toen de bevolking van
het ghetto was uitgedund tot enkele
duizenden. Nadat deze mensen hadden
besloten om liever vechtend dan in de
gaskamer te sterven, wisten zij de
Duitse soldaten gedurende zes weken
te weerstaan.
ROTTERDAM, 22 nov. In de ver
gadering van commissarissen en direc
tie van R. S. Stokvis en Zonen is be
sloten aan aandeelhouders voor te stel
len de heer P. Dubru, adjunct-direc
teur der vennootschap, te benoemen
tot directeur der n.v.