Onderzoek naar de moord op
ir. Hilkemeyer in volle gang
"Onder goed gesternte"
Wettelijke regeling nodig
voor wie buiten AO W valt
O
m
HISTORIE BIJ
DE VIERKANTE METER
I
H
commentaar
Verzet, roofzucht of exces
oorzaak van gewelddaad?
Sportraad voorde provincie
Noord-Holland geïnstalleerd
G. KRUYVER
Het drama in Nimboran op Nieuw-Guinea
Onderscheiding
voor prof. dr. F.
Vening Meinesz
VOORZITTER
Er zijn nog veel goede mensen
Kaleidoscopische
receptie in het
Kremlin
"SSSSE."'.»-.
Nieuw-Guinea
Menzies: „Geen
aanleiding tot
vijandigheden"
Bijdrage exploitatie
Minervatheater
Nederlandse ledenenbejang-
Vereniging mho«f
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1961
PAGINA 11
Kasiepbewegingen
In
OUDERS VAN EMIGRANTEN!
RUYS CO.
Scepsis
GRATIS origineel COGNACGLAS
„De Kroon" vernieuwd
en heropend
GEZINSKREDIET
NATIONALE VOLKSBANK
XJêFlovings
r ringen
EEN GESCHENK VOOR HEREN
Dat is toch geen probleem
GEEF HEM (voor de vrije zaterdag)
GEREEDSCHAP
GEREEDSCHAPKIST of -TAS
no organiseert voor
Ski PlNSD.A.oen
WINTERSPORT-
AVOND
met
SKI-F1L.MS en
INLEIDING
door
MR.FR.DONY
in
Kroonzaal
van restaurant
brinkmann
Grote Markt 9
HAARLEM
Kaart«"v,?srV.
®eze Papoease Jaqai-mannen hanteren tijdens hun dansen nog gevaarlijk uit
ziende speren. In 1949 zijn ze er voor het laatst mee op sneltocht geweest.
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM, 25 nov. Het onder-
Soek naar de omstandigheden waaronder
Sich vorige week in het bestuursressort
Nimboran in Nederlands Nieuw-Guinea
cmtïfraa heeft voltrokken, waarbij de
boliinLeur ir" A. M. Hilkemeyer en twee
volle ean£nnn het leven lieten, is in
rnelriino- 6 Jongste berichten hebben
ruirkeer feiM,aakt van de geleidelijke te-
itowr.,,1 bevolking van de streek Oe-
T "aarin de kampong Djadam
troniii R dorP vond de politiepa-
de rir Zon,'aK de stoffelijke resten van
e vermoorden. De inwoners wa-
enkei^eV^'neht, vermoedelijk op slechts
en "a, die de aanwijzingen hebben
ohf«yen' Waardoor de patrouille de li-
?n der drie slachtoffers heeft kun
nen vinden.
jWat is het motief van deze moorden?
c vraag dwingt zich dringend op. In
stun em' hoofdplaats van het be-
aanlrSressor't waar de zwaarste slag
in u nm in de being van verwanten;
higjvpUandia, het bestuurscentrum en
geeftln Nederland in wijde kring. Men
berif eI" z'°b rekenschap van dat aan de
op'Ier;e van het ressort, dat zo grote
iprriVlakte heeft, een geheel andere
atonaliteit onder de daar mogeiyk rond-
bin^vende stammen kan heersen en dat
doofhdringen in het Nimboran-gebied
;e<3en strijdlustige groepen in het ver-
iapg wel vaker is voorgekomen. Zo
then ?.iet is komen vast te staan, dat
Vaj) jh'er te doen heeft met een geval
ilJeh, dig verzet, van gewone roof-
Uit, i °f moordlust, gaan de gedachten
V<>oJaar gebeurtenissen in het verleden,
gesproten uit duistere motieven.
Weh ®eschriften van ethnologen, die
tej, rtle,; culturele en sociale aspec-
de samenlevingen in het Nim-
is ^"-gebied hebben bezig gehouden,
hejJr^^e van „beroeringen" van „ge-
geri>, oorsprong. Deze „beroerin-
vond "bewegingen" zijn bekend ge.
*or,%Hn als „kasiep"-bewegingen. Bij-
tï j®re aandacht heeft dr. W. H.
0v6p ?uwerh°ven in zijn proefschritf
ling, j sociaal-economische ontwikke-
tppp'n de hier aanwezige Papoea-ge-
WegjiSc"ap gewijd aan de Kasiep-be-
loB /?g' welke zo zegt hij, na de oor-
medoeld wordt de Pacific-oorlog)
^iran®?RA. 25 nov. (Rtr) De
6ett in premier Robert Menzies
ijadi0 g™ ®®n verkiezingsrede voor de
taai SFdat Australië jorlogszuch-
»t'6UW-f;,1Vlet betrekking tot Nederlands
s^hziec ,.ea ernstig afkeurt. Premier
"ieiujn dat er in het geheel geen
vijandigheden bestaat.
SF'W ej?t^Hnnen het Nederlandse be-
ctc °hs hd verwachten dat andere lan-
hea rvr,u ,r over oostelijk Nieuw-
°°k erkennen", zo zei hij.
frequenter optrad dan voordien.(Proef
schrift Leiden, 1956).
In de oude Nimboran-cultuur duidde
KASIEP een trancetoestand aan, waarin
de betrokkene kwam te verkeren in ver
band met jacht of stammenoorlog. J.
E. Elmberg beschrijft deze toestand in
verband met oorlogsmagie. De betrokke
ne zou als het ware in een „droomtoe
stand" de plaats leren kennen waar zich
de vijand zou bevinden en hoeveel per
sonen zouden worden gedood.
De tegenwoordige betekenis van het
woord „Kasiep" is enigszins duister. Het
duidt weliswaar nog de ,,trance"-achti-
ge toestand aan, maar de benaming
wordt ook gegeven aan geheimzinnige
bijeenkomsten waarbij men zich in ver
binding poogt te stellen met de wereld
der „gestorven voorvaderen." Voorts
wordt het woord gebruikt om een ver
schijning aan te geven, welke zich in de
een of andere vermomming vertoont (een
slang, een vlam of een man met lichte
huid) of als een creatuur die iets tot
stand zou moeten brengen. Het precie
ze woord voor zo'n wezen is in de taal
van Nimboran „hap" doch de aandui
ding „Kasiep" komt in de literatuur het
meest voor.
Kasiep wordt in vagere zin ook ge
bruikt ter aanduiding van de wereld
der afgestorvenen! De persoon, die door
een onverwachte ervaring het zien
van een verschijning of het horen van
een stem het middelpunt van een
Kasiepbeweging is geworden, is door
gaans de contactman tussen de deelne
mers aan die geheime beweging en „de
wereld der afgestorvenen." Elke Ka
siepbeweging heeft haar eigen verschij
ningsvorm. Nooit is de ene beroering
UTRECHT, 25 nov. Prof. dr. ir.
F. A. Vening Meinesz, oud-hoogleraar
aan de rijksuniversiteit alhier in de geo
fysica van de vaste aarde, de geodesie
en de kartografie, oud-hoofddirecteur
van het Koninklijk Nederlands Metereo-
logisch instituut te De Bilt, heeft sa
men met prof. dr. Harald Jeffreys,
hoogleraar aan de universiteit van Cam
bridge in Engeland, een hoge interna
tionale onderscheiding ontvangen; na
melijk de Unger Vetlesenprijs.
Deze prijs, die men kan vergelijken
met de Nobelprijs voor een vak, wordt
om de twee jaar uitgereikt. Hij is be
doeld als hoge onderscheiding voor we
tenschappelijk werk met betrekking tot
de aarde in de ruimste zin. Dit is de
tweede maal, dat de prijs werd uitge
reikt. De stichting van de Vetlesen-prij-
zen is gevestigd aan de Columbia-Uni-
versiteit te New York.
Ook prof. dr. C. F. A. van Dam, hoog
leraar in de Spaanse taal- en letterkun
de aan de rijksuniversiteit in Utrecht
ontving een buitenlandse onderschei
ding. Hij is benoemd tot member of
the Hispanic society of America in
New York, van welk genootschap prof.
Van Dam reeds eerder „corresponding
member" was.
PrEMIÉRe
voor Haarlem van de film:
Pelie^J^f noY" aanvang 8 uur n.m. in het gebouw van de H.K.B., Tem-
D62e """-raat 35 te Haarlem.
tegen p^, Soed beeld van de wijze waarop Ouders van Emigranten
NlEUW ZFn i m!" OUDERTARIEF een bezoekreis naar AUSTRALIË en
Toegaolu D kUnnen maken"
eangskaarten gratis verkrijgbaar bij:
HAARi f!>. (reisagenten sinds 1868)
M - TELEFOON 20679—20680
gelijk aan een vorige of heeft zij gelij
kenis met een noodwendig te verwach
ten volgende beweging.
Onder de meer geavanceerde groepen
van de bevolking ontstaat steeds meer
scepsis tegenover deze bewegingen. Deze
groepen gaan daar tegen in, maar hier
uit rijzen dan veelal conflicten met ou
deren en met de Papoea's die minder
lang met christelijke zienswijzen in aan
raking zijn.
Dr. J. van Baal maakt in een van z;jn
studies melding van verschillende voor
vallen in verband met „Kasiep." In 1952
nog moest van bestuurswege worden op
getreden omdat een Kasiepbeweging
een politieke wending had gekregen. Ook
in sepember en oktober 1954 is nog van
een Kasiepbeweging gehoord.
In zoverre men geneigd is na het vo
renstaande direct verband te leggen tus
sen de geestesgesteldheid der Nimbo-
rangemeenschap en de tragische gebeur
tenis van de vorige week, moeten wij
dit met nadruk ontraden. Zoals gezegd:
het onderzoek is in volle gang en het
resultaat daarvan dient te worden
afgewacht.
Nog enkele feitelijke gegevens over
het Nimboran-gebied, ontleend aan het
jongste rapport over Ned. Nieuw Gui-
nea(1960), uitgebracht aan de Verenig
de Naties.
De getelde bevolking van Nimboran
omvatte eind 1960 10559 Papoea's waar
van 5346 mannen. Dit is de bevolking
in bestuurd gebied. Er zijn geen schat
tingen gegeven van zwervende stammen
onder bestuursinvloed of onbestuurd.
Stammen die zich dus aan de waarne
ming van het bestuur al dan niet opzet
telijk onttrekken.
,In het district Oenoeroem, waar zich
het moorddrama afspeelde wonen 384
mannen boven de achttien en 343 bene
den de achttien jaar. Voorts wonen er
404 vrouwen boven en 259 benenden de
achttien jaar. Het is vermeldenswaard,
dat Nimboran behoort tot de onderaf
delingen waar het analfabetisme van
weinig betekenis meer is. Het dorpsver-
band is overzichtelijk. Het aantal in dor
pen bijeen wonende Papoea's varieert
ook in Nimboran, evenals elders, waar
55 procent van het aantal dorpen een
zielental heeft van minder dan 100.
Het bestuursressort ligt ongeveer twin
tig mijl westelijk van het Sentanimeer,
vijftig mijl van Hollandia. In de eerste
vijf jaar van het afgelopen decennium
kreeg Nimboran enige bekendheid door
het z.g. gemeenschaps-ontwikkelings-
plan, geëntameerd door de Zuid-Pacific-
Commissie.
(Advertentie)
VAN HET WERELDBEKENDE HUIS „CAMUS"
Alleen gedurende November en December 1961 en
Januari 1962, zolang de voorraad strekt, wordt dit
GROTE COGNAC-GLAS O gratis aang
Importeur: ANDRÉ KERSTENS' NV. TILBURG
HAARLEM, 25 nov. In Haarlem
is vrijdagavond opgericht de Sportraad
voor de provincie Noord-Holland. De
Sportraad heeft tot doel het behartigen
van de algemene sportbelangen in de
provincie Noord-Holland en alles wat
daarmede in de ruimste zin verband
houdt. Om het doel te bereiken wil de
Sportraad de samenwerking bevorderen
tussen de verschillende sportorganisa
ties om de algemene sportbelangen te
kunnen behartigen.
Bij de oprichtingsvergadering in het
gebouw van de Haarlemse voetbalbond
waren zeer vele vertegenwoordigers
van de sportorganisaties aanwezig. De
leiding van de vergadering berustte bij
de heer G. Kruyver, die in zijn ope
ningswoord de doelstellingen van de
Sportraad op breedvoerige wijze uiteen
zette.
De heer Kruyver zei dat de proble
men ten aanzien van de sportaccommo
datie steeds nijpender worden. Vele
clubs hebben te kampen met een ern
stig tekort aan terreinen en zalen en
met deze problemen zal de provinciale
overheid moeten worden geconfronteerd.
Het is de taak van de Sportraad om
als contactorgaan tussen de bonden en
het provinciaal bestuur te fungeren, ten
einde het overheidsbeleid met betrek
king tot de sport en tot de aanleg van
sportaccommodaties zo doeltreffend mo
gelijk te doen zijn. De sport moet op
zijn qui-vive zijn, aldus de heer
Kruyver, om nog niet meer in het ge
drang te komen en daarom zal de
Sportraad de waarden en de belangen
van de sport bjj het. bestuur van de
provincie aan de ordè moeten stellen.
Nadat de vergadering met de oprich
ting van de Sportraad akkoord was ge
gaan en zich verenigd had met de sta
tuten, ging men over tot het benoemen
van het bestuur.
Met algemene instemming werd de
heer G. Kruyver tot voorzitter uitgeroe
pen.
Vervolgens werden tot bestuurslid be
noemd de heren G. Souge, D. Hagtin-
gius, G. C. Veenendaal, P. M. Beyen
en mej. J. van Muylwijk. Drie bestuurs
leden zullen nog nader worden aange
wezen. Het voltallig bestuur zal dan
vertegenwoordigers hebben van de
veldsporten, de zaalsporten en de wa
tersporten. Overeenkomstig de statuten
zullen mede in het bestuur zitting heb
ben vier leden die door het college van
Gedeputeerde Staten zullen worden be
noemd.
HEEMSTEDE, 25 nov. B. en W.
stellen de raad voor 10.875 beschik
baar te stellen als bijdrage in de ex
ploitatie van het Minerva-theater. Al
sinds 1954 heeft de Heemsteedse ge
meenteraad een jaarlijkse bijdrage in
de exploitatiekosten van het theater toe
gekend, omdat het theater naar de me
ning van het gemeentebestuur in be
langrijke mate bijdraagt tot de ont
wikkeling van het culturele leven van
Heemstede. Ofschoon in het afgelopen
jaar de inkomstën in het algemeen zijn
gestegen als gevolg van een grotere be
langstelling voor het toneel zijn de ex-
poitatielasten zelfs in sterkere mate
toegenomen.
HAARLEM, 25 nov. Een dezer da
gen is de winkel van „De Kroon" in de
Kleine Houtstraat 12 na een grondige
vernieuwing heropend. Onder architec
tuur van de heer Dondorp heeft het aan
nemersbedrijf De Nijs uit Castricum het
pand een modern aanzien gegeven. De
verbouwing heeft vier maanden in be
slag genomen. De winkel welke een op
pervlakte heeft van 24 bij 17 meter, is
m een lichte tint gehouden, terwijl de
betimmering in een fijne houtsoort is
uitgevoerd. Een zee van licht, zowel in
de etalages als in de verkoopruimte la
ten de artikelen tapijten, linoleums,
gordijnen, dekens enzovoort goed tot
hun recht komen. Op de eerste etage
is bovendien een bedden-showroom in
gericht.
(Van een medewerkerk)
p ons sociaal commentaar van 18
dezer ontvingen we o.m. onder
staande brief:
„In U' sociaal commentaar van
18 dezer treft me het geval van die
oude pastoor van 75 jaar, die jaren ge
leden gehoor gaf aan de oproep van
een Franse Bisschop, daar enige jaren
werkte en nu, ongeschikt voor werk,
hier zonder inkomen zit. Hier moet iets
aan gedaan worden. De man gaf zjjn
beste jaren belangeloos en wordt nu
aan zijn lot overgelaten, anders had hij
u niet geschreven. Dat mag en kan
niet... Zoudt u een inschrijving willen
openen in uw blad en de mensen er
met klem op willen wijzen dat het
een erezaak is voor ons om deze pries
ter, die zijn leven wijdde aan God en
aan de evenmens, op zijn oude dag te
helpen. Ik weet niet precies de juiste
oplossing, maar we kunnen minstens
een bedrag bijeen brengen. Ik wil hier
graag aan meewerken en desnoods er
op uit gaan om geld in te zamelen als
het niet vrijwillig komt. Als klein be
gin hierbij f 10-
Mocht dit gepubliceerd worden, dan
s.v.p. beslist alleen mijn initialen.
Hoogachtend A. P."
Toen daarna nog twee van zulke
spontane reakties binnenkwamen
hebben we die sympathieke brief van
A. P. eens aan een paar vrienden la
ten lezen. Het resultaat was zeer ver
rassend. Laten we ons „geschenken-
lijstje" hieronder .maar helemaal ver
melden:
A.P. ƒ10, N.N. te H. ƒ10, N.V.
te R. 5, E.K. 2,50, J.v.D. 2,50 D.L.
ƒ5, A.W. ƒ2, A.N. ƒ5, Th.K. 5, J.
v. K. f 5, N.N. uit L. ƒ10, J. A. ƒ10»
W. de K. 10, N. v. d. H. 3, L. A. 5,
C. v. M. 3, J F. ƒ5, B.D. ƒ5.
Totaal 103.
Onze lezers zullen begrijpen, dat we
dit moeten publiceren en dat we ver
rast zijn, niet alleen door het geld maar
Advertentie)
KRUISSTRAAT 43
Recepties en cocktailparties zijn doorgaan gele
genheden, waarbij men meer mensen aantreft
dan gemakkelijke stoelen. Er bestaat mis
schien wel daarom een onmiskenbare nei
ging op het belang van deze sociale gebeurtenissen
af te dingen. Des te memorabeler is de receptie,
die op 7 november j.l. in Moskou is gehouden ter
gelegenheid van de 44ste verjaardag van de Okto
berrevolutie. Alle Sovjet-grootheden en hun buiten
landse gasten, die eerst op het Rode Plein geluisterd
hadden naar de toespraak van de minister van de
fensie, maarschalk Rodion Malinovsky, en die geke
ken hadden naar de grote parade, verzamelden zich
later in een van de zalen van het gloednieuwe Con
grespaleis, dat Khroesjtsjev binnen de muren van
het Kremlin heeft laten neerzetten.
Bij Russische recepties is het gebruikelijk, dat de
regerings- en partijleiders, samen met de hoge gas
ten en leden van het corps diplomatique een deel
van de zaal bevolken, waar gewone stervelingen
geen toegang hebben. Tafels en hekken worden zo
danig geplaatst, dat er een afgesloten ruimte ont
staat, die enigszins doet denken aan de „enclosure",
die bp paardenraces speciaal voor eigenaars wordt
gereserveerd. Indien deze regeling in de Sovjet-Unie
al niet is bevolen door de Veiligheidspolitie, dan
heeft zij er waarschyniyk toch haar volledige in
stemming mee betuigd. Wat is er op die paar
vierkante meters zoal gebeurd?
Premier Khroesjtsjev stond binnen de enclave met
een paar hoge communisten te praten. Hij was wat
vermoeid na de inspanningen van het 22ste partij
congres, waar hij twee marathonredevoeringen had
uitgesproken, en na de opwinding van de parade.
Opeens ontstond er enige spanning onder de buiten
landse correspondenten. Vorosjilov was de zaal bin
nengekomen. De 80-jarige maarschalk en oud-presi-
den van de Sovjet-Unie had zich niet laten weer
houden door zijn pijnlijke ervaringen van die morgen.
Blijkbaar omdat Khroesjtsjev hem op het 22ste
congres had ingedeeld bij de anti-partijgroep, was
hem 's morgens de toegang tot de tribune op het
Leninmausoleum ontzegd. Nu trad hij, met op zijn
donker eostuum de Leninorde gespeld, die hy nog
in maart van dit jaar heeft ontvangen, vastberaden
de receptiezaal binnen.
Aanvankeiyk bleef Klimenti Efremovitsj buiten
de enclave. Hij bediende zich van het koude buffet
en groette enkele bekenden. Van tijd tot tijd wierp
hij een blik op zqn vroegere collega's, die binnen
de afgesloten ruimte stonden te praten en te toas
ten. Opeens kon de solide grijsaard zich niet langer
bedwingen. Hy stevende op de toegang tot de encla
ve af, duwde een ambtenaar van de dienst van het
protocol, die hem wilde tegenhouden, opzij en ging
naar binnen. Vice-premier Mikojan was de eerste,
die hp op zyn weg tegenkwam. De gladde Arme
niër begroette Vorosjilov alierbeminneiykst en
troonde hem mee naar de tafel, waar de vodka
en de Armeense cognac reeds was ingeschon
ken. Er vormde zich een groepje rond de oude
maarschalk, die rood van emotie was. Khroesjtsjev
sloeg het schouwspel van een afstand gade, maar
kwam niet dichterby. Na een minuut of vqf ver
scheen er een hoge ambtenaar van de dienst van
het protocol, die Vorosjilov bij zijn arm naar buiten
geleidde.
het westen uit de kemproeven te staken, in te stem
men met algemene en volledige ontwapening en
een Duits vredesverdrag te sluiten."
In een andere hoek van de enclave was de Rus
sische minister van buitenlandse zaken, Gromyko,
in gesprek met een paar westelijke diplomaten. De
Franse ambassadeur Maurice Dejean was erby en
diens Westduitse collega dr. Hans Kroll. De Britse
ambassadeur Sir Frank Roberts woonde maar een
deel van het gesprek by. Het leek, of de anders
nogal zwügzame Gromyko hardop stond te denken
over de Beriynse kwestie. Hij somde allerlei moge-
ïykheden op om het probleem tot een oplossing te
brengen en voorzag iedere mogeiykheid van com
mentaar. De Fransman en de Brit meenden weinig
nieuws te horen. Maar er was één gedachte, die
Gromyko een paar keer, op telkens andere wüze,
onder woorden bracht. Hy zinspeelde op een zoda
nige procedure, dat de Grote Vier een regeling
inzake Berhjn troffen vóórdat de Sovjet-Unie een
vredesverdrag met Oost-Duitsland sloot.
De gedrongen, ietwat bruuske figuur van Kroll be
gon tekenen van belangstelling te tonen. Hij stelde
een paar vragen, maakte een paar opmerkingen
en het resultaat was, dat Gromyko hem meenam
naar Khroesjtsjev. De Russische premier en de
Westduitse ambassadeur verwijderden zich een eind
je van de aanwezigen en voerden op gedempte toon
u „.o een gesprek. De westeiyke collega's van Kroll we-
gaan." Met deze woorden trad de Russische klI vloeiend Russisch spreekt, en bovendien,
premier op enkele westelijke journalisten toe. klJ 6011 enigszins conspiratieve stjjl bezigt. Ook
„Binnenkort ga ik naar Oezbekistan: later aaIF heb-
Maarschalk Vorosjilov
k zal biy zqn, als ik een beetje op reis kan
komen Wit-Rusland en de Oekraïne aan de beurt.'
Er onstond een gesprek over de kemproeven en over
de Beriynse kwestie. Halverwege kwam de Ameri
kaanse ambassadeur Llewellyn Thompson afscheid
nemen. Hij had elders verplichtingen.
De journalisten namen Khroesjtsjev weer in be
slag. „Is er al iets beslist over te toekomst van
Molotov?" „Neen, daar hebben wij nog geen
beslissing over genomen. Trouwens, de zaak is niet
van praktisch belang. Veel belangrijker is het ver
minderen van de oorlogsdreiging." De correspon
denten stelden vragen over Berlijn. Khroesjtsjev zei:
„Het is op het ogenblik niet goed, dat wp elkaar
in de Berlijnse kwestie opjagen. Laten wy voor
lopig geduld koesteren." Hy hief zyn glas en zei:
„Ik drink op de vreedzame coëxistentie en ik nodig
ben, geeft hy graag een' geheimzinnig, belangwek
kend uiterlijk. „Ky'k", zeggen de collega's dan,
„Kroll heeft een vertrouweiyk gesprek over het
weer."
Maar in dit geval zat er iets meer achter. Hp
maakte met Khroesjtsjev een afspraak voor een
gesprek, dat zq de 9de november zouden voeren
over de kwestie-Beriy'n. Deze afspraak werd het be
gin van wat later de „Kroll-operette" zou heten: het
gesprek met de Sovjet-premier, de publikatie van
een „nieuw" plan inzake Berlijn en de vraag of
Kroll al dan niet zijn bevoegdheden te buiten was
gegaan.
Dit alles speelde zich af op de, wat kaleidosco-
pisch aandoende, receptie in het Congrespaleis.
„H. J. N.
vooral door de hernieuwde ontdek
king, dat er Goddank nog zoveel goede
mensen zijn. Met goedkeuring van de
hoofdredactie stellen we onze lezers
gaarne in de gelegenheid via dit blad
de begonnen aktie nog even flink door
te zetten. En de initiatiefneemster,
mevr. A.P., aan wie natuurlijk heel by-
zondere dank toekomt, zouden we wil
len zeggen dat we buitengewoon graag
van haar aanbieding om geld in te za
melen gebruik willen maken.
Aan alle andere lezers, die nu ook
eens voor een hen onbakend mens Sin
terklaas willen zyn, vragen we. stuur
een kleiner of groter bedrag aan de
hoofdredactie van dit blad, hetgeen ook
per giro kan geschieden maar dan met
vermelding: voor bejaarde priester.
We zullen niet alleen zorgen voor een
verantwoording van de binnengekomen
gelden, maar ook voor 'n verantwoording
van de wijze, waarop het wordt besteed.
In dat laatste is een moeilijkheid gelegen,
waarvan men zich wel bewust moet
zyn: de betrokkene heeft zeker een
paar blijde dagen, wanneer hy iets ont
vangt, maar echt geholpen, blqvend ge
holpen, is hy beslist niet.
et is misschien wel interessant
te zeggen, dat wij het geld
ontvingen zonder er rechtstreeks
om te vragen. Het was overal
voldoende om de brief van mevr. A.P.
te laten lezen. Eén keer vingen we bot
met een: „O nee, daar begin ik niet
aan. Ik kan je zo'n lijst met minstens
twintig van dat soort gevallen voorleg
gen." We konden ons niet inhouden en
hebben opgemerkt: dan heb je min
stens 20 maal een reden om van jouw
betrekkeiyke overvloed iets mee te de
len.
Maar zo'n opmerking zet je wel aan
het denken en speuren. En zo wer-
den we geconfronteerd met het feit, dat
er in Nederland een niet onbelangrijke
groep is van mannen (en vrouwen,
maar omdat die als regel in gemeen
schappen leven, is het iets minder ur
gent), die in missie of zending, in pries
ter-arme landen of in onderontwikkel
de gebieden, hun leven ter beschikking
stelden van hun medemens, zonder ooit
om enige aardse beloning te vragen.
We hebben er geen flauw vermoeden
van, hoe omvangrijk deze groep is.
Maar het zijn er velen, dat is zeker.
Het gaat immers niet alleen over pries
ters en reformatorische predikanten,
die in missie en zending werken; er
zyn ook mensen (en meer dan men
denkt) die, hetzij alleen, hetzij soms
met hun vrouw, zich ter beschikking
hebben gesteld van „achtergebleven"
medemensen. En als het moment dan
komt, dat ze niet meer kunneh en dat
ze o zo menseiyk er naar verlan
gen hun oude dag door te brengen in
het vaderland, dan komen ze daar, met
een lege portemonnaie. Maar ze moe
ten toch leven. De A.O.W.? Dacht u
maar! Dan hadden ze "óór hun 60e
jaar terug moeten komen en minstens
5 jaar verzekerd zpn geweest.
Toen hebben we de stoute schoenen
maar aangetrokken en een ge
sprek gezocht met de minister
van Sociale Zaken. Deze verwees
ons om te beginnen naar het voorlopig
verslag van de Sociale Commissie uit
de Tweede Kamer over de begroting
1962 van dit departement. Daarin le
zen we over deze materie de volgende
vraag (No. 59): „Kan de minister me
dedelen, of hy een regeling in voor
bereiding heeft, waardoor personen, die
voor geesteiyke bediening (o.a. missie
en zending) lange jaren in het buiten
land vertoefden, waardoor zq ingevol
ge de huidige wet geen aanspraak op
A.O.W.-uitkeringen hebben, alsnog voor
zulk een uitkering in aanmerking kun
nen komen, dan wel onder de over
gangsregeling komen te vallen?"
U ziet, zei ons de minister, dat deze
zaak de aandacht heeft van de Tweede
Kamer. En overigens zult u nog een
paar dagen geduld moeten hebben, want
my'n Memorie van Antwoord zal waar
schijnlijk eerst eind van deze week ver
schijnen.
Ondanks dit betrekkeiyk vage ant
woord zijn we bij de minister vertrokken
met het gevoel, dat deze man bezield
is met het verlangen, voor deze groep,
die zichzelf wilde vergeten ten bate van
anderen, te willen doen wat maar enigs
zins mogelijk is. Welnu, het ïykt ons
mogeiyk, met enige moeite deze gehele
groep onder de z.g. overgangsregeling
te brengen. Natuuriyk duurt dat op zyn
minst nog verscheidene maanden. Maar
dan zou het leed te overzien zyn en dan
zouden er nog meer concrete redenen
zyn om nu een soort fondsje met be
trekkeiyke werkingsduur te stichten,
waardoor veel leed kan worden over
brugd. Van hooggeachte zijde kregen we
een telefoontje: „Help die priester in
dividueel, maar mocht je wat royaal
in de middelen komen, pleeg dan eens
met ons overleg. Dit geld zal goed be
steed worden overeenkomstig het doel,
waarmee het werd gegeven."
Volgende week zullen op deze plaats
waarschyniyk nog belangryker zaken
onze aandacht vragen, maar wat zou
het prettig zijn, daarnaast een heel
lange lpst te mogen vermelden van
binnengekomen „giften voor de bejaar
de A.O.W.-loze priester."
GELDLENINGEN ZONDER BORG
aan ambtenaren en vast particulier
personeel reeds v.a. f100.- - f 1500.-
naar draagkracht. Belastingvrij
wettelijk tarief. Vlug. zakelijk, dis
creet, lichte aflossing.
DEN HAAG I ROTTERDAM
Riviervismarkt 4 Maurltsweg 45
Telefoon 639586 I Telefoon 135743
Nationale Volksbank
AMSTERDAM (C)
Sarphatistraat 36
Telefoon 56669
Grote Houtstraat 49 Haarlem
Telefoon 20049
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIII
Zaag - hamer - beitel - schaaf - tang - i
bahco - bankschroef
gevuld/ledig
Electr. boortol - zaag- of siypmachine
werkbank - autoborstel - geldkist - zakmes.
KEUS TE KUST EN TE KEUR BIJ:
KRUISSTRAAT 34-16 - TEL I248S
Schotef8in