Militair vormingscentrum
heeft een derde huis nodig
Prof. Fortmann:Moeilijke
taak in mondige wereld'
Zoeken naar
nieuwe wegen
YLFLAM
Doorlaatpost
tussen twee
werelden
op ieders ffp! Voor het gulle St.-NicoIaasfeest
alleen het beste: Chief Whip in de bekende groene doos
I
de man die
nederland
redde
Tweede Kamer wegens absentie
wederom in impasse
Bijlinermeer-kwestie kon
niet worden behandeld
Gesprek met Indonesië in
belang van Nw.-Guinea
Groot-burger verlaat AKWV
MGR. VAN STRAELEN BI] TIENJARIG BESTAAN
Twee bedrijven
uitgebrand
Minder dan de
helft der leden
aanwezig
Prof. Duynstee bepleit realistische
politiek na ervaring in de V.N.
Nadruk op V.S.-
standpunt
Demonstranten in
Den Haag
opgepakt
l,fle man door busje
ufi|ÊrePen: °P sLig dood
,^iSTEj,^ectificatie
De beste sigaret voor 5 december
In Waddinxveen
Schade ruim lx/z ton
De bestseller van Nijgh van Ditmar
Het Armalite-fiasco
kost vier miljoen
Een jaar geëist tegen
man die vrouw stak
A nti-A bom-betoging
P. L. M. v. d. Lande
VRIJDAG 1 DECEMBER 1961
PAGINA S
(Van een onzer verslaggevers)
UBBERGEN, 1 december
Vele woorden van waardering en
êoede wensen zijn hier gisteren
gesproken tijdens een feestelijke
-deenkomst in „Waalheuvel", bij
"e viering van het tienjarig be
gaan van het katholiek militair
°rtningscentrum (K.M.V.). Van
jj2e gebeurtenis heeft kardinaal
^frink, vicaris castrensis der
Gederlandse strijdkrachten, ge-
ruik gemaakt om over de hoof-
eh Van zijn gehoor heen de Ne-
?rtandse katholieken en hen
alleen uit eigen ervaring
JUge informatie te verschaffen
Ger de activiteiten van de cen-
commissie van voorberei-
van het aanstaande concilie,
het betreffende deel uit de
van de kardinaal waarin
voor de eerste maal iets
,?ders over de concilievoorberei-
n§en vernam maakten wij
ssteren reeds in een aantal onzer
CQBies melding.
st. Nicolaasgeschenk
bij uitstek
„De ontmoeting"
„Niet alleen verwijten"
is nog altijd niet overtroffen in zuiverheid, smaak en kwaliteit.
50 Stuks in geschenkdoos 2.50
Joseph Kessel's roman over Dr. FELIX KERSTEN
f. 11,50
„Het geschenk
voor de Filhrer"
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG, 1 december De
Tweede Kamer is tijdens de mid
dagvergadering gisteren door het
verzoek van een van haar leden,
om hoofdelijke stemming te hou
den over een wetsontwerp, we
derom in een pijnlijke situatie ge
komen.
TUNGSRAM
Kaarslicht
flonkerend, feestelijk!
GOUDA KAARSEN
Hjjj. hoofdlegeraalmoezenier, kolonel
Vnn J. J. M. van Straelen, tevens
de ,z'tter van de stichting K.M.V., en
lüite e°leur van het vormingscentrum,
Grr>;nant"k"lonel aalmoezenier P. C.
aa°enendijk, grepen de gelegenheid
d6 "e instanties die het centrum in
he,j °VP der jaren in zijn werkzaam-
da ?n hebben gesteund, hiervoor te
- 'hGn. 7:i lrnndon dit in «Ia mooctn
Sev nn' konden dit in de meeste
»el<r rechtstreeks doen, want zeer
e autoriteiten op geestelijk, militair
v„ burgerlijk gebied, representanten
Cidi 6 instellingen, gaven bij de offi-
16 sessie acte de présence.
4. zagen onder anderen staatsseere-
aj a M. R. H. Calmeyer, luitenant-
°amiraal Pröpper, voorzitter van het
Vr°t~nité verenigde chefs van staven, de
S®t'en R. Staffhorst en mr. t tt m
t> '- '-li rt. staimorst en iiu. J. F. M.
?°mulle, resp. voorzitter en directeur
-S® de stichting Nationaal Katholiek
thuisfront, de hoofdvlootaalmoezenier
l F- M. de Sain en een groot aantal aal-
derriZe;niers van de drie krijgsmachten--
eeesterG °ok eniSe prot. chr. militaire
onder S' verzorgers waren aanwezig,
T. W dlp Sn hoofdlegerpredikant kolonel
Van het n!/\uis' alsmede de directeuren
Sche vorr-°- e resp. humanisti-
he"edsV°Bmiilgl?entrum, fuitenant-kolo-
Majoor W T s en de heer H. Lips
Lil Uü -j- -
Wodrdivrl'é'r,, A- Wiegant vertegen-
Vele inHito P ns Bernhard. Onder de
aantal^genérlalsWaS °en relatief groot
trum1 tholiek militair vormingscen-
trinoin-i na een voorbereiding-in-
retrait m Indonesië door middel van
Proefc, voor militairen en na enige
ftuizl ,^Hssen in het Bloemendaalse
Iti vi]verduin" op 16 augustus 1951
hier o aert" te Zeist. Men ontving
ca 2500 militairen per jaar, een
Advertentie)
hitSlAerZA>, 1 dec. Op de hoofdweg
hfti Aze a de 88-jarige heer G. Hulzebos
staj, het ats hij een verkeersongeluk
gtG te v®Ven gekomen. De oude heer
25 £®h ri^ht de weg over en werd ge-
fcvnet6r u°r een busje. Hij werd een
's ter m®e§esleurd. De heer Huize-
hl's tse overleden-
«e,, 6 hotn 7'! 1 dec. Gisteren zijn
hot*; 2adda,S? aat een personenauto en
de 'hg 3° frontaal met elkaar in
h>UnV6l'sona„menDe bestuurder van
8ea. &hier aauto, de 61-jarige heer C.
°0(i. u't Assendelft, werd op slag
*6|
de kte is onVAM' 30 nov- Ten on-
vlie, üvv val! in een reportage over
eevLv®]'meirideaSpuJsluis in het Haring"
chter, dat de stalen kabels die
lij LhonstriT^den in het beton van
jn hctie, van Zwitserse make-
dit ai>keliiiJtegenstelling tot wat ons
Uit y°°rsnit, yas medegedeeld blijkt
Be-het jij ^staai namelijk afkomstig
«r i^a Staa7f=KSe bedri-if van de Kon.
hit u SesJaaij leken n-v-- welk bedrijf
Bet ut buitel ,s de grote concurrentie
leJLbetreft h- d het hoofd te bieden.
epichtin^er de kabels die in de
Ra 6 men til? van de verschillende be-
Kril' men worden getrokken. Wei
«en ?ysteem "r? volgens een Zwitsers
len J^eveelh'^® order beloopt in totaal
hVngj6maat n®id -an 2500 ton' ofwel in
ïaü hizeni T.,gedrukt: een afstand van
^6hge"td Kilometer. Iedere kabel is
«esteld uit 54 „draadjes".
aantal dat groeide tot 6500, nadat het
centrum vier jaar later de beschikking
had gekregen over „Waalheuvel", en
dat thans, nu men sinds '58 in het
Nijmeegse „Westerhelling" een tweede
huis heeft, ruim tienduizend bedraagt.
Zelfs dit, zo bleek uit de woorden
van mgr. Van Straelen, is nog te
weinig: het afgelopen jaar heeft men
achtduizend militairen, die een vor
mingscursus wilden meemaken, moe
ten teleurstellen; de aalmoezeniers
in het gehele land klagen er in hun
maandrapporten elke keer opnieuw
over, dat de wachtlijsten wéér langer
zijn geworden. Een derde huis
eveneens in de nabijheid van en
„gevoed door" de katholieke univer
siteit acht de stichting K.M.V.
dringend noodzakelijk.
Ruim zestigduizend militairen heb
ben tot nu toe een K.M. /.-cursus ge
volgd. Maar, zo waarschuwde aalmoe
zenier Groenendijk, de eigenlijke ge
schiedenis van het vormingswerk is
niet weer te geven in data, jaartallen
en geprogrammeerde projecten. „Het
is veel meer een evolutie geweest in
iiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMimiimii
ifiiiiiHMimmiiiiuiiiiiiiniiiiiiiiiMiuiiiiiiiiuiiniHiiiiiiiiiiii
ideeën en instelling van een groep
mensen, die zeer geboeid werkzaam
zijn geweest op pastoreel-pedagogisch
terrein. Het enige wat steeds duidelijk
bleef, was dat men jonge mensen zicht
wilde geven op hun leven en hun ge
loven. De manier waarop dit gebeurde
was daarentegen of misschien juist
daardoor vaak geladen van risico, zoe
ken, onzekerheden, enthousiasme en
soms ook glorieus strijdgevoel."
Het vormingscentrum heeft in de
loop der jaren de oude methode van
inleider en toehoorder verlaten en zich
gericht op de dialoog, de ontmoeting.
Het is daarbij duidelijk geworden, „dat
het groepscontact in de jeugdzielzorg
de grootste aandacht verdient". Waal-
heuvel" heeft, aldus de directeur, niet
veel gedaan om de reeds in 1947 ge
signaleerde onrust in de zielzorg te
sussen, „maar wij menen, dat het een
orgaan is geworden van communicatie
tussen ouderen en jongeren, een door
laatpost tussen de wereld van de jonge
mens en de wereld van de volwasse
ne". Meer dan voorheen, zo meent
aalmoezenier Groenendijk in dit ver
band, zal de opvoeding in militaire
dienst moeten zijn gericht „op de om
standigheid, dat de militair zonder de
actuele steun van een groep of een
meerdere om zich heen zelfstandig kan
beslissen".
„Mondige wereld en religieuze er
varing" dat was het motto van de
feestrede van prof. dr. H. M. M. Fort
mann, die als hoogleraar aan de r.k.
universiteit algemene en vergelijkende
psychologie van cultuur en godsdienst
doceert. In de jaren van zijn hoofd
redacteurschap van het blad „Dux"
steunde hij het katholiek vormingscen
trum intensief; thans treedt hij in be
paalde gevallen nog als adviseur van
de centrumstaf op. In een gedegen en
zeer uitvoerig referaat zette prof. Fort
mann uiteen met welke moeilijkheden
een instituut als „Waalheuvel" „voor
de zielzorg van heden een vooruitge
schoven post met grote verdiensten"
heeft te kampen in deze tijd, „waarin
de religie problematisch is geworden,
omdat de wereld mondig is geworden",
een omstandigheid, waarin de hoogle
raar de verklaring ziet voor de op alle
vormingscursussen terugkerende inten
se belangstelling voor' het humanisme.
„Het wezenlijke van de religie", al
dus prof. Fortmann, „ligt behalve in
een erkenning van de moderne mon
digheid, waarbij de religie aan grond
verliest in de mate waarin weten
schap en techniek voortschrijden, in
een diepere wezensbegrensdheid van
mens en wereld. Ik denk, dat hier
het probleemgebied ligt waarmee
„Waalheuvel" zich de komende jaren
intensief zal moeten bezighouden. De
cursusleiders hebben overvloedig ge
legenheid af te tasten, hoe het met
de spontane religiositeit van moder
ne mensen staat en om te beproeven,
langs welke weg een vernieuwde er
varing van de metaphysieke grenzen
mogelijk is. Zij zullen zich daarbp
menigmaal afvragen, of him taak niet
onmogelijk is: kan men een a-religi-
euze, technische, rationalistische cul
tuur nog ombuigen tot een religieuze?
Hun werk zal fragmentarisch en
voorlopig blijven want het heeft over-
heersende tendenties in onze cultuur
tegen. Zij zullen zaaien zonder de oogst
te zien. Het doel is echter duidelijk:
jonge mannen helpen, zichzelf, de
wereld en God te hervinden."
Ook kardinaal Alfrink sprak over het
doel van „Waalheuvel" en „Westerhel
ling": „de jonge man bij Christus te
brengen en hem te helpen Christus te
zien staan en met Hem verder te gaan
door het leven". Het doel van alle ziel
zorg blijft door alle tijden hetzelfde,
aldus de kardinaal, slechts de wegen en
methoden kunnen verschillen. „Zp
moeten ook verschillen want elke tijd
heeft zijn eigen noden. Het katholiek
militair vormingscentrum zocht bij zijn
start naar nieuwe wegen om in een
totaal gewijzigde tijd jonge mensen van
geheel andere instelling dan vroeger op
een geheel persoonlijke wijze te con
fronteren met vragen van geloof en
godsdienst".
„Moet men", zo vroeg mgr. Alfrink
zich al, „zich erover verwonderen, dat
men bij het verlaten van afgetreden
paden en bij het zoeken naar nieuwe
wegen wel eens verkeerd is gelopen?
Of zou men daarvan een verwijt mogen
maken? Het zou heel eenzijdig en on
rechtvaardig zijn, als men alleen maar
oog zou hebben voor het mis-tasten en
geen goed woord zou bereid hebben
voor het vele goede dat is gedaan. Men
mag verwachten, dat bij het groeien
van de ervaring het mis-tasten zeld
zamer wordt en dat we uiteindelijk
iets overhouden dat alleen maar goed
is en dat voor vele jonge mensen een-
weldaad is." Zijn mededelingen over de
concilievoorbereidingen, „over het
werk dat daar in Rome voor de Kerk
plaatsvindt", deed de kardinaal „als
een teken van waardering voor de
arbeid die'het katholiek vormingscen
trum hier voor de Kerk verricht".
(Advertentie)
Chief Whip
WADDINXVEEN, 1 dec. Een felle
brand heeft gisteravond een autoplaat
werkerij en een garagebedrijf volkomen
in de as gelegd. De brand ontstond
in de plaatwerkerij van de firma Glas
beek aan de Henegouwerweg. De vlam
men grepen in de brandbare omgeving
snel om zich heen en werden aange
wakkerd door de stormwind.
De brandweer kon niet meer voor
komen dat de vuurzee oversloeg naar
het in de onmiddellijke nabijheid gele
gen garagebedrijf „De Hef brug". Ook
de garage is uitgebrand. Slechts enkele
auto's konden uit de gebouwen worden
gehaald. Geschat wordt dat veertien
auto's prooi der vlammen zijn gewor
den. Na drie kwartier had de brand
weer geassisteerd door de brandweer
van Gouda, met elf stralen het gevaar
van verdere uitbreiding bedwongen en
kon met de nablussing een begin wor
den gemaakt. De schade bedraagt ruim
anderhalve ton.
(Advertentie)
verkrijgbaar in
de boekhandel
nijgh van ditmar
De vergadering, die om één uur nor
maal met een aantal van 118 leden kon
worden geopend en 's avonds zou zijn
voortgezet, moest reeds om half vijf
worden gesloten, omdat bij de gevraag
de stemming bleek, dat de helft van het
aantal leden plus een niet meer aanwe
zig was.
Gevallen van absentie, waardoor de
zaken in de war kunnen lopen, zijn dit
;n r al meer voorgekomen. Door het
gebeurde zal o.a. de behandeling van
het wetsontwerp, waarbij de opheffing
van een aantal gemeenten m het Gooi
aan de orde is, deze week met meer
worden behandeld. Dit betekent weder
om uitstel van een voor Amsterdam
vooral belangrijke beslissing m ver
band met de Bijlmermeer-kwestie Kort
na de opening van de vergadering was
met betrekking tot dit laatste onder
werp reeds een amendement ingediend,
waarin werd voorgesteld de Bijlmer
meer aan Amsterdam toe te voegen.
Minister Toxopeus heeft reeds te ken
nen gegeven, dat hij dit niet zal aan
vaarden en eerder het gehele ontwerp
zal terugnemen.
Het ontbreken van voldoende leden
kwam aan het licht, toen de heer Van
de Wetering van de CH-fractie hoofde
lijke stemming vroeg over het wetsont
werp tot grenswijziging van de gemeen
te Culemborg. De socialist Scheps, die
het met minister Toxopeus over dit
ontwerp niet eens kon worden en meer
gegevens vroeg over de toekomstmoge
lijkheden van het plaatsje Beusichem,
waarvan hij >et voortbestaan wilde red
den, had dit ontwerp „een natuurlijke
dood" willen doen ondergaan door er
bij zitten en opstaan over te stemmen.
Hij had kennelijk het oog op deze
vorm van stemming, om de pijnlijke
moeilijkheid te ontgaan die de heer
v. d. Wetering juist opriep. Het aan
het daglicht treden van een te gering
aantal leden.
Toen de bel door het gehele Kamer
gebouw ging luiden, om de leden naar
de vergaderzaal op te roepen, bleken
er zeer veel open plaatsen te z\jn. Had
men nu bij zitten en opstaan kunnen
stemmen, dan waren er geen moeilijk
heden ontstaan. Het ontwerp van mi
nister Toxopeus zou zelfs zijn aangeno
men, want de stemmen in de onvoltal
lige Kamer bedroegen: 42 voor en 28
tegen het wetsontwerp. Voorzitter dr.
Kortenhorst kon de klip echter niet
meer omzeilen.
Volgens het reglement van orde
moet, als een van de leden dat wenst,
hoofdelijk gestemd worden en moet
de vergadering ook verdaagd worden,
als bij die stemming duidelijk wordt,
dat het vereiste aantal leden er niet
meer is.
Het aantal van zeventig leden bleef
beneden het minimum van 76 van de
150 Kamerleden. Van de Partij van de
Arbeid waren 24 leden aanwezig op een
totaal van 48, van de KVP niet meer
dan 14 van de 49 4'a deze fractie telt.
Ook fractievoorzitter dr. De Kort was
niet te vinden. Het schijnt dat hij heeft
zitten werken in een kamer, die nog
niet van een belsignaal is voorzien. In
de nervositeit die ontstond heeft men
nagelaten hem een boodschap te stu
ren De partijvoorzitter mr. H. W. van
Doom was niet in het gebouw, evenmin
trouwens als de griffier van de Kamer,
mr. Schepel..
Een overzicht van de aantallen en
dc percentages der aanwezigen van de
verschillende fracties laten wij hieron
der volgen:
K.V-P.
P.v.d.A.
V.V.D.
A.R.
C.H.U.
S.G.P.
C.P.N.
P.S.P.
Een pijnlijke bijkomstigheid was,
dat de publieke tribune op dat mo
ment toevallig juist goed bezet was,
voornamelijk met vertegenwoordigers
van de gemeentebesturen wier grens
correctiezaken in de Kamer behan
deld zouden worden.
Een soortgelijke impasse is ook in
de maand juni van dit jaar ontstaan,
toen van WD-zijde plotseling hoofdelij
ke stemming werd gevraagd over een
amendement, dat betrekking had op de
voorlopige regeling van schadeloosstel
ling voor huurders van bedrufspanden.
Ook in mei van dit jaar heeft de KVP
wegens absentie in eigen fractie nog
een amendement moeten slikken, dat
door mr Van Doorn was bestreden en
dat de deur heeft opengezet .voor ..fees
telnke verzorgers in Rijksinrichtingen
voor jeugdige delinquenten.
fractie
aanw.
perc
49
14
29
48
24
50
19
13
68
14
6
43
12
9
75
3
2
67
3
1
33
2
1
50
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 1 dec. Dat het zelf
beschikkingsrecht voor de Papoeas ook
in de toekomst niet haalbaar is zonder
de medewerking van Indonesië, is een
der voornaamste conclusies uit het ver
loop der behandeling van het geschil
om westelijk Nieuw Guinea in de as
semblee der Verenigde Naties.
Dit stelde prof. mr. F. J. F. M. Duyn
stee, hoogleraar aan de Kath. Universi
teit van Njjmegen tijdens een inleiding
die hij gisteravond hield voor het dis
puutgezelschap Lysias der Amsterdam
se studenten sociëteit Olofspoort.
Prof. Duynstee zou het weinig realis
tisch achten van het kabinet De Quay
indien het zich zou blijven stellen op
de basis van het plan-Luns. Voor dit
plan immers zouden in de assemblee
der VN zeker minder stemmen zijn ver
worven dan voor de resolutie van de
Brazzaville-groep.
Bijna alle landen hebben gepleit
voor een Nederlands-Indonesisch ge
sprek dat zal moeten leiden tot over
eenstemming inzake westelijk Nieuw
Guinea. Daarbij is van doorslaggeven
de betekenis de suggestie der Ver
enigde Staten om Indonesië èn Indo
nesiërs entree te geven tot het ge
bied, om propaganda te kunnen ma
ken voor aansluiting bij Indonesië.
Prof. Duynstee heeft door herhaling
van deze Amerikaanse suggestie nadruk
gelegd op wat hij ziet als een conditio
sine qua non voor een goed verloop der
ontwikkelingen. De prestigewinst die
Nederland geboekt heeft door het de-
kolonisatie-element in het plan-Luns zal
zeker snel verloren gaan indien Neder
land nu niets doet dat in de geest is
der VN-uitspraken.
Zo de V.S. Nederland hebben gesteund
in de gedachte van zelfbeschikking, niet
minder geldt het voor Indonesië als
winst, dat de V.S. willen dat Indonesië
toegang zal hebben tot westelijk Nieuw
Guinea. Prof. Duynstee ziet dit zelfs
als een enorme versterking van de In
donesische positie, waarmee Nederland
realistisch rekening moet houden.
Het gevaar voor een gewapend op
treden van Indonesië is nu weliswaar
afgenomen doch de uitlatingen der bei
de ministers van Buitenlandse Zaken,
Luns enerzijds, Soebandrio aan de an-
Advertentie)
F luoresceniiebuizen
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 1 dec. Het fiasco met
het Armalite-geweer, waarvan het
staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen
de licentie had gekocht maar dat voor
het leger niet bruikbaar bleek, heeft
ruim vier miljoen gulden gekost. Het
verlies wordt gedekt uit de reserves
van het bedrijf. De algemene reserve
is thans geheel uitgeput, zo heeft mi
nister Visser aan de Tweede Kamer
meegedeeld.
(Van onze correspondent.)
GRONINGEN 1 dec. De officier
van Justitie bij de rechtbank alhier eis
te gisteren een jaar gevangenisstraf met
aftrek tegen een papiermaker uit Win-
schoten wegens poging tot zware mis
handeling.
In een echtelijke twist stak hij zijn
vrouw namelijk met een mes hi de
rug. Zij werd niet levensgevaarlijk ge
wond. De ruzie was ontstaan na eep
verjaardagsfeestje in zjjn ouderlijk huis
waarbij rijkelijk alcohol vloeide en de
familieleden elkaar geducht de waarheid
zeiden. Zo werd de vrouw van verdachte
verweten dat ze haar man ontrouw was.
De echtelieden zetten thuis de ruzie
voort. Daarbij trok verdachte in dolle
woede een mes en stak toe. Geheel over
stuur waarschuwde hij daarna de politie.
Uitspraak 13 december.
dere kant, maken hen niet de geëigen
de figuren om de noodzakelijke toena
dering te bevorderen.
„De consequenties van de huidige
stand van zaken, na de recente erva
ringen in de assemblee der V.N., moe
ten getrokken worden met verantwoor
delijkheid en zin voor werkelijkheid".
Het zal naar de mening van de hoog
leraar, daarbij gaan om concretisering
van het centrale punt n.l. acces van
Indonesië tot westelijk Nieuw Guinea.
Het is volstrekt onontkoombaar, dat Ne
derland daarbij oprecht streeft naar een
modus vivendi in Nieuw Guinea zelf.
Om te beginnen zal Nederland de Pa
poeas een duidelijk toekomstbeeld moe
ten geven om de verwarring, waarvan
prof. Duynstee de symptomen reeds
heeft geconstateerd, weg te nemen.
De inleider stipte nog aan hoe ook in
de Eerste Kamer de wenselijkheid van
een gesprek met Indonesië met het
beoogde doel is geopperd en noemde
in dit verband onrealistisch hetgeen van
regeringszijde is gesteld, n.l. dat de Pa
poeas ook nog voor een band met Ne
derland zullen kunnen kiezen. Hij accen
tueerde als een voorwaarde voor een
gesprek met Indonesië, dat dit zonder
enige animositeit moet gebeuren om de
Papoeas door de kritieke fase van over
gang te helpen. Een gesprek uiteraard
zonder prealabele uitgangspunten.
Ten enenmale ongeschikt voor de op
lossing van de onderliggende proble
men is naar de mening van prof. Duyn
stee de internationalisatie van het be
stuur over westelijk Nieuw Guinea.
DEN HAAG, 1 dec. Een veertig
tal scholieren, versterkt met enige huis
moeders, heeft gistermiddag op het
Plein tegen het gebruik van de A-Bom
gedemonstreerd. Zij voerden spandoe
ken met zich mee, waarop onder meer
stond „Beter nu actief, dian straks rap
dio-actief" en „Is onze beschaving, die
2/3 van de wereld laat verhongeren een
atoomoorlog waard?" Ook deelden de
jongelui pamfletten nit met als op
schrift „De enige bescherming bevol
king is Ban de Bom".
De betoging was nog maar nauwelijks
begonnen toen een aantal politiewagens
het Plein op kwam rijden. Zodra de po
litiemensen de betogers naderden gingen
deze op de grond zitten, zoals te voren
was afgesproken (sommigen hadden een
zeiltje meegenomen om geen natte broek
te krijgen). Voor een aantal sitdowners
was een sommatie van de politie vol
doende om op te staan en door te lopen,
negenentwintig jongelui bleven echter
zitten. Zij werden stuk voor stuk naar
de politiewagens gedragen en later af
gevoerd naar het hoofdbureau. Daar
kregen zij een proces verbaal wegens
het belemmeren van het verkeer (zij
hadden het circuit op de parkeerplaats
versperd) èn samenscholing. Zohls be
kend zijn de deelnemers aan de vorige
betoging tegen de A-Bom dezelfde dag
nog door de kantonrechter berecht. Ge
zien het late middaguur, was dit gisteren
niet meer mogelijk.
(Advertentie)
Forig jaar had de nu bijna
zeventigjarige heer P. L.
M. van der Lande uit De
venter reeds de wens te
kennen gegeven als voorzitter
van de Algemene Kath. Werk
geversvereniging in het Aarts
bisdom en het bisdom Groningen
te willen aftreden. „Nu moeten
jongere mensen, die de tijd beter
verstaan, mijn taak maar eens
overnemen", zegt ons de heer
Van der Lande. Onlangs is als
zijn opvolger gekozen de heer
P. Schoemaker, eveneens wonend
in Deventer. Na van de dioce
sane organisatie reeds afscheid
te hebben genomen, zal de heer
Van der Lande 14 december het
zich moeten laten welgevallen,
dat in de kring van het hoofd
bestuur van de A.K.W.V. erken
telijkheid wordt uitgesproken
over zijn grote verdiensten, ook
als lid van het dagelijks bestuur
van de landelijke vereniging, als
mede van het Kath. Verbond van
Werkgeversvakverenigingen.
„Ik sta ook niet meer met de
voeten in het bedrijfsleven", al
dus onze gastheer, die vier jaar
geleden uit de directie van de
Koninklijke Industriële Maat
schappij voorheen Noury Van
der Lande N.V. trad. Een rust-
periode is de heer Van der Lande daarmee allerminst ingegaan en zijn
gehele dag is nog gevuld met allerlei beslommeringen, die zijn vele func
ties op het terrein van het sociale en maatschappelijke leven met zien
meebrengen. Daartoe voelde hij zich reeds in zijn jonge jaren aangetrok
ken en omstreeks 1916, toen hij in Heerlen woonde, heeft hij mede ae
Kath. Jonge Werkgeversvereniging opgericht. De heer Van der Lande
had toen met zijn oudste broer voor Noury Van der Lande, waar hij
in 1913 zijn loopbaan begon, de leiding over de brumkoolmyn „Bergerode
„Ondanks vele moeilijkheden was het een mooie periode en op sociaal
gebied is het eigenlijk mijn leertijd geweest. Op donderdagavond kwamen
we met een groepje personen bij dr. Poels tezamen. De heer Van der
Lande noemt namen van enkele figuren, die later eveneens een vooraan
staande plaats in het industriële en sociale leven mnamen.
In 1919 keerde hij terug naar zijn geboortestad Deventer, waarvan hij,
zoals alle leden van de familie Van der Landej die duar het levenslicht
zien, naar een oud-middeleeuwse bepaling: „Mits ze hun eigen vuur en
licht branden", groot-burger is. De heer Van der Lande is zich sedert
dien speciaal met de olie- en meelfabriek gaan bemoeien, doch al spoedig
begon hij ook van hier uit zich op sociaal terrein te bewegen en werd
hij gevraagd zitting te nemen in het bestuur van de Aartsdiocesane
A.K.W.V., zich bij de nieuwe indeling der bisdommen ook uitstrekkend
over het bisdom Groningen. In 1957 werd hij gekozen tot voorzitter. Van
de oprichting af tot na de oorlog was de heer Van der Lande bovendien
penningmeester van de St. Adelbertsverenigxng.
Ons gesprek wordt onderbroken door een telefoontje. Het is de archi
tect van de volgend jaar in Raalte te bouwen katholieke psychiatrische
inrichting voor vrouwen „St. Franciscushof" onder welk groots werk de
heer Van der Lande zijn schouders heeft gezet. Sinds het voorjaar is
hij voorzitter van deze stichting. De uitvoering van plannen voor nieuw
bouw is hem trouwens niet vreemd, went juist in de jaren van voorbe
reiding voor het nieuwe St. Jozef ziekenhuis te Deventer was hij daarvan
penningmeesterwat hij ongeveer 25 jaar is geweest. Vorig jaar is hij
als zodanig afgetreden, maar hij is nog steeds regent. Onderwijl gingen
zijn zorgen tevens uit naar de bejaarde gerepatrieerden, die ondergebracht
konden worden in het St. Lebuinushuis in het oude ziekenhuis aan de
Nieuwstraat.
De activiteiten van de heer Van der Lande beperken zich echter niet
tot zijn woonplaats of naaste omgeving. Als medewerker van de groep
bedrijfsleven spant hij zich in voor het Fonds voor Katholiek Hoger On
derwijs; hij is na eerst bestuurslid te zijn geweest lid van de raad
van toezicht van het Ned. Opleidingsinstituut voor het buitenland op
Breukelen-Nijenrode en is van staatswege lid van de commissie van toe
zicht op het station voor maalderij en bakkerij in Wageningen. Een op
somming, die beslist nog onvolledig is. De heer Van der Lande is officier
in de Orde van Oranje Nassau, een onderscheiding, die hem in 1938 werd
verleend, toen Noury Van der Lande bij het honderdjarig bestaan van
de onderneming het predikaat koninklijke kreeg.
