m N4 m Van Dam en Dame „VAN GEND EN LOOS" De toverbal .'M-\ V SENEFELDER Nederland redde het dit jaar niet tegen Duitsland MARTINI II PI anten-B rehm IlSIWi lllllll! en schijven mk h JAN PIETERSZOON SWEELINCK -f^i ZATERDAG 9 DECEMBER 1961 PAGINA 15 Wm SPi®§ H Hj m 0e administratie van het middelgrote en het kleine bedrijf eist dezelfde soort werkzaamheden als de administratie van het grote bedrijf. ■HHBHHHMHSHnH EEN EENVOUDIGE EN RELATIEF LAAGGEPRIJSDE PONSKAARTEN-INSTALLATIE maakt het mogelijk dat nu ook het middelgrote en het kleine bedrijf gaan beschik ken over de snelle en overzichtelijke wijze van informatieverwerking, die tot nu toe slechts voor grotere bedrijven te realiseren was. eenvoudige, maar complete basisinstallatie door verantwoorde vereenvoudiging, lage kosten volkomen bedrijfszeker, door toepassing van beproefde technieken vergroting van de capaciteit, zonder aanschaffing van andere machines normale ponskaarten, waardoor: - onbeperkte uitbreidingsmogelijkheid door toevoeging van alle bestaande BULL machines - voor incidentele, gecompliceerde werkzaamheden verwerking op onza servicebureau's snel leverbaar normale allesomvattende service. ADMINISTRATIE- EN ST AT I S T I E K M A C H I N E MIJ.,NV. VLIEGTUIG STRAAT 26, AMSTERDAM-W. TEL. (020) 186555 [•HiffWiiiinii AANDACHT VOOR Hmuftirwiiii Mot RÉ PU 8 LI K Ö'STF 8 8 F ICH Oude gencvcr Bessen rood Citroen jenever Kinderboeken Boeiend boek ®ni abcdefgh. Liturgische weekkalender uitvinder van de steendrukkunst Jk M z 'ooK (Advertentie) v De postze gels van Tris- •an da Cun het eiland in de Atlantische Oceaan op de vaarroute van elektriciteitsproduktie. Het interieur en het exterieur van deze BR 3 komen resp. voor op de 3 fr. en de 6 fr. Finland. Het 150- - - j jarig bestaan van de vaarroute va f^tfika naar Z. Amerika, trekken de aatste weken bijzondere aandacht. Zo- bekend werd het onlangs door een j\ardbeving getroffen, waardoor evacua- 'e van de bevolking noodzakelijk was. Tristan da Cunha (Bri bezit) be schikte over eigen postzegels, die be halve op het eiland zelf, ook verkrijg- latar op St. Helena en bij de oificiele Engelse instantie, de „Crown «vac St-ln Londen. Toen het besluit tot hornes van de bevo]king was ge- da cf:' werd de verkoop van Tristan Helena zeSels te Londen en op St. bestuur gestaakt. De verantwoordelijke eilatlcj Sarnbtenaar van he+ getroffen de ovol8® een radicaal besluit. Tijdens I fc*. A k.AA.h 4>; tl f» de overt. Schel °cht naar Z. Afrika wierp hij Zegel J nog aanwezige voorraad post- stetnu ?Verboord tezamen met het hand de it6 0rn daarmede te voorkomen, dat Zoudp^eIs in handen van speculanten inijbr, ..Vailen en dat van het stempel rUlk zou worden gemaakt. Crm ®nSdand werd het besluit van de laat Agents en in het bijzonder deze is ri daad algemeen goedgekeurd. Er j «e laatste jaren al deining genoeg in n^ereld ontstaan rond verschillende p°stzegeiuitgiften. iJdbssen is de belangstelling voor «tui da Cunha-zegels (in totaal 59 wit?' aanmerkelijk toegenomen. Nau- de s een half jaar geleden verscheen patste serie; vooral de gebruikte ze- W. nier van ook iedere Engelsman V^ng niet elke dag post van dit nu staten eiland zijn sterk in prijs ge- België. Door mid del van een reeks van drie zegels werd de aandacht gevestigd op het Belgische studie centrum voor kern energie, dat als een van de modernste I! en best geoutilleer de van Europa kan worden beschouwd. Nadat in 1956 een proefreactor ie Mol in bedrijf was gesteld, werd op 6 de capaciteit van het centrum cryit kelijk vergroot dooi het in ge- e 4n ?ernen van de BR 2, die men op p aantreft. Thans is een reactor *eh p derde type de BR 3 in aanbouw, experimentele kerncentrale voor Bank van Finland zal o.m. worden ge memoreerd met de uitgifte van een 30 Mk, waarop de voorgevel van het gebouw is afge beeld Duitsland. (Bonds republiek) In de reeks van zestien nieuwe zegels voor normaal gebruik kwamen op 1 de cember een 50 (linksboven afgedrukt), een 70 en 80 Pf. in omloop met resp. Goethe, v. Beethoven en Von Kleist erop. Tot nu toe zijn verschenen: 5, 7, 8, 10, 15, 20, 25, 30, 40, 50, 70, 80 Pf. en 1 Mark. Noorwegen. Even- 1| als in Zweden werd ook hier postaal het feit herdacht dat zestig jaar geleden de eerste Nobelprij- I zen werden uitge- I reikt. Op de nieuwe I 45 en 100 Ore ziet men de beide win naars in 1901 van de Nobelprijs voor de vrede nl. Frédéric Passy, een van de oprichters in 1867 van de Int. Vrede bond en Henri Dunant, de grondlegger van het Int. Rode Kruis. Oostenrijk. Op de „Dag van de post zegel" verscheen een 3 S. met een toe slag van 70 Gr. Als tekening komt erop het nieuwe architectonisch fraaie postkantoor van Rust, een oud stadje in Burgenland. TÏU*. *e»CTO« Het plan om van deze uitgifte een Europa-zegel te maken heeft men dus laten varen. Intussen schijnen ook de Scandinavische landen en Ierland dit maal niet met Europa-zegels te komen. Het feit dat de posterijen van deze lan den destijds in Londen wèl voor het ge bruik van het algemeen ontwerp hebben gestemd en nu tenslotte van een emissie afzien, heeft velen verrast. Advertentie m - OUDE GENEVER Lt, ^'ideren van Groenowa, door Lucy l 0v6r on (Prisma-juniores 156) erliii, een eenzaam jongetje, dat een var> col? vakantie beleeft met kinderen net (v,®" schilderij. r-i«TSen °f dieren?) van de kapitein Het h"?res 158) tAjex ende verhaal door Jan Mens. atew?e vechtersbaas, door Mary E. Het ,(Pr- -juniores 159) J^^inrto0 aal van een meisje, dat een a h ha 'even leidt op het veebedrijf ^straijï vader in New South Wales in *~risp Tjeoster van Jembu, door Frank De vfT--juniores 160) hie«2nturen met zeemonsters (zijn v*6n of diren?) van de kapitein -haai pvaardÜ. Dirk Rogers. Een longens. I 2en r, ""'les, door Herman Broek- <et ra-n Toorts-Haarlem) Liedjes uit a r»-i 'wns-naanem) Ljeajes uu 6L'. m, programma ,,Kleuterje luis- es van FieP Westendorp, «f'thof Joep Omnibus, door P. H. L>rje ,Jj?e Lanteern-Utrecht) ban^rtlalen over Boep en Joep in haar grote liefde, door Ru n,Eeti de Lanteern) .ere ^hjantisch verhaal voor wat l VertHneisies- a?d. cin«n'^n u't hel spreekwoorden- - vIjf eJT P H. Fruithof (de Lanteern) kantig korte verhalen, die alle V 011 en ieaenis van een spreekwoord hPf" 1n«~s meestal moraliserend zijn. J°hgere kinderen. De merkwaardige verschijnselen in de steeds wisselende samenle ving tussen plant, dier en mens, zijn in het kloeke boek „Planten- Brehm" beschreven, boeiend al- een roman. Mieren in Australië verslepen zaden, die ze een lekkernij vinden en verspreiden zo de wasbloem. De Ne derlandse huisvrouw maakt de vogel kooi schoon en uitheemse zaadkorrels brengen op de vuilnisbelt wonderlijke planten voort. Krioelend van avontuur lijk leven is het oerwoud, waar het plantenleven zo onvoorstelbaar weelde rig is, dat arbeiders die de telefoon draden vrij moeten houden van woe kerplanten, die zelfs kans zien, daar op te balanceren, aan het eind van een honderd-kilometer-karwei meteen weer van voren af aan moeten beginnen. Maar orchideeën-zaden 4jn duurder dan diamant omdat het verzamelen van dat fijne zaad levensgevaarlijk is. Vals aards zijn er onder de tropische plan ten. De schrijver van het hoofdstuk over de scherp gewapende gewassen, die op Madagascar argeloos de prach tige fluwelen peulen van de Jeukboom plukte, werd gestraft met helse brand- pijnen. De samenstellers vullen dit zeer onderhoudende en fraai {eïllustreerde bor'< met zoveel bijzonderheden over het dynamische leven in de verre tro- Probleem No. 9 van R. E. Burger Eerste prijs Chess Life 1954 Wit geeft in 2 zetten mat gevolg dat zij gevangen wordt, zoals m onderstaande partij tussen E. Diemer met wit tegen Hermann met zwart. 1. e4 e5 2. f4 ef4: 3. Pf3 d5 4. ed5. Pf6 5. c4 c6 6. d4 cd5: 7. Lf4: dc4: 8. Lc4: Ld6 9. Peö 0-0 10. 0-0 Db6 11. Pc3 Db2: De stand is nu: Wit: Ka7 De6 Tc2 Td3 Lf7 Pb8. Zwart: Kd8 Dd6 Tdl La6 pionnen b5 e7 g4 h7. Oplossing probleem No. 8 van A. M. Voorting: Te5 1 De dame Is in de schaakpartij een zeer belangrijke figuur. Vaak ziet men haar op „roof" uitgaan, met het fatale Probleem voor geoefende oplossers No. 4057 van Dick de Ruiter te Amsterdam 12. Pa4! de dame wordt ingesloten! Da3 13. Tf3 Db4 14. Ld2. Zwart geeft het. op, een ervaring rijker! Correspondentie-adres: A. Perquin. Marnixkade 104, Amsterdam-C. Probleem voor beginnende oplossers No. 697 van Dik v. d. Berg te Waddinxveen Wit speelt en wint. Oplossingen kun nen ingezonden worden tot 15 jan. a.s. aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36, Heemstede. OPLOSSING van No. 4050 van Joh. v. d. Boogaard te Rotterdam Wit speelt naar: 32, 12, 13, 12. 21, 7, 37, 7, z20, 15, z32, 1, z37, 23, z42, 29 en wint. Fraai slagwerk verkregen vanuit een minder fraaie aanvangsstand. Het leerzame eindspel komt uit het brein van H. J. v. Alphen. Het partij spel De Franse kampioen 1960 A. Verse moest, evenals zijn landgenoot Dlonls, voor het W.K. 1960 met een heel be scheiden plaats genoegen nemen. Hun resultaten waren ook niet groot. Een van de weinige winstpartijen van Verse was die tegen onze landgenoot Dukel, die ln deze partij niet tot zijn befaamd centrumspel kon komen, hetgeen een verdienste van Verse mag heten. Hier volgt de partij met Dukel als wit- SPll632-28 19-23; 2. 28x19 14x23; 3. 33-28 23x32 4. 37x28 9-14; 5. 39-33 16-21; 6. 44-39 21-26; 7 50-44 26x37 8. 41x32 14-19; de stand ziet er voor wit hoopvol uit; beide vleugels goed ontwikkeld en een goed centrum, zwart heeft echter het tempo en dat schijnt een ongunstige invloed op het spel van D. uit te oefenen. 9. 46-41 10-14; 10. 35-30 17-22; 11. 28x17 11x22; 12. 30-25 7-11; 13. 41- 37 11-17; 14. 37-31 6-11; 15. 32-27 2-7; 16. 33-29 hier kwam 34-39 meer in aan merking. 4-9; 17. 39-33 19-23: 18. 34-30 23x34; 19. 30x39 20-24; 20. 40-34 22-28! Wit begint en wint. Oplossingen van de nummers 697 en 698 kunnen tegelijk ingezonden worden tot 1 jan. a.s. OPLOSSING van No. 693 van A. v. Wingerden te Delft 32-27, 37x46, 18-13, 48x14, 13x2, 17x28, 35-30 25x34 27-21, 16x27 2x9 4x13, 15x4 en wint. Een goed stukje in aannemelijke stand; de ontleding ls heel aardig en het slot gaaf. nu wit 33-29 verzuimt neemt zwart het initiatief en bevrijdt zijn korte vleugel. 21. 33x22 17x28; 22 42-37 5-10 23 38-32 wit heeft het moeilijk, 13-19; 24. 32x23 18x40; 25. 44x35 19-23; 28. 39-33 8-13; 27. 37-32 12-18; 28. 33-28 14-19; 29. 43-39 10-14; 30. 47-42 14-20; 31. 25x14 9x20; 32. 42-38 23-29; weer een verrassende uitval! 33 39-34 we hadden hier liever 38-33 gespeeld. 29x40 34 35x44 7-12 35. 44-39 24-30 36. 45-40 20-25; 37. 40-34 15-20; 38. 27-22 18x27 39. 32x21 11-17; 40. 31-26 13-18; 41. 36-31 18-23; 42. 38-32 19-24; 43. 28x19 24x13; 44. 48-43 20-24; 45. 49-44 13-18; 46. 31-27 24-29; 47. 34x23 18x29; 48 43-38 29-34; zwart staat goed en laat nu de aanval niet meer los. 49. 21-16 34x43 50 38x49 30-34 51. 32-28 12-18! 52. 26-21 wit doet nog een uiter ste poging om het noodlot te ontgaan doch Verse behandelt het eindspel correct. 17x26; 53. 28-22 26-31! 54. 22x13 31x22; 55. 16-11 25-30; 56. 44-39 34x43, 57. 49x38 30-35; 58. 38-33 35-40; 59. 33-28 22x33; 60. 13-8 3x12; 61. 11-7 40-44; 62. 7x18 44-50; de kuil waarin de witte dam moet vallen is gereed. 63. 18-12 1-7' 64. 12x1 50-45 en het is gewonnen! (Advertentie) pische en ook ons nabije flora, dat het als ontspanning en verrijking meer de moeite waard is dan menig flodderver- haai uit de mensenwereld. Planten-Brehm door L Koch-isen- burg, vertaald, bewerkt en aangevuld door Rinke Tolman. Scheltens en Gil- tay, Amsterdam. Zondag 10 december; 2e zondag v. d Ad vent; eigen Mis; credo: pref, v. d H Drie-eenheid —paars— Maandag. H. Damasus I, paus-belijder; Mis Si diligis; 2e geb. v. d. zondag wit— Dinsdag: Mis v. d. zondag —paars Woensdag: H. Lucia, maagd-martelares; eigen Mis; 2e geb. v. d. zondag rood— Donderdag: Mis v. d. zondag —paars— Vrijdag: Mis v. d. zondag paars- Zaterdag: H. Eu&sbtus, bisschop-martelaar; Mis Sacerdotes; 2e geb. v. d. zondag rood— Zondag 17 december: 3e zondag v. d. Ad vent; eigen Mis; credo; pref. V. d. H. Drie-eenheid —paars of rose— X-Xs'X'XAVX'XXv Onlangs is de oude postkoets van ,,v. Gend en Loos" nog eens ingespannen (met vier paarden) bij gelegenheid van een huwelijk te Amsterdam. Je grootvader's grootvader kende de naam Van Gend en Loos reeds als het begrip voor snel en veilig vervoer. Maai toch weten de meeste mensen niet eens waar deze benaming vandaan komt. Wij willen de geschiedenis van deze algeme ne transport- en expeditie-onderneming even vertellen. In 1796 werden Jan Baptist Van Gend en Maria Loos ,,in de echt verbonden." En daar bruid en bruidegom beiden stamden uit families van vervoerders, vormde dit huwelijk de grondslag voor de oprichting van de firma ,,Van Gend en Loos." In de „Camera Obscura," het beken de boek van Nicolaas Beets, dat ons zo'n juist beeld geeft van het leven in die tijd, worden de diligencediensten van Van Gend en Loos reeds geprezen om hun betrouwbaarheid. Het reizen per diligence was eerder avontuurlijk dan gerieflijk. Straatwegen waren er bijna niet en het rijden langs de vaak slecht gebaande zand- en kleiwegen was verre van aangenaam. In afgelegen streken liet de veiligheid langs de weg ook nog veel te wensen over. Toch onderhield Van Gend en Loos reeds regelmatige diensten tot ver over de landsgrenzen. Toen de eerste trein puffend en bla zend zijn intrede deed, paste Van Gend en Loos zich direct aan bij de gewijzigde omstandigheden en huurde spoorwagons om het goederenvervoer te kunnen blij ven voortzetten. Hieruit ontstond de Bestel- en Afhaal- dienst door Van Gend en Loos voor de Nederlandsche Spoorwegen. Complete autoladingen worden thans „van huis tot huis" vervoerd naar praktisch elke bestemming, ook in het buitenland. De beroemde organist en instrumen tale komponist Sweelinck is 340 jaar ge leden te Amsterdam overleden. Op vijftienjarige leeftijd werd hij or- ganist van de (toen nog katholieke) ude Kerk te Amsterdam, Maar toen na 1578 de hoofdstad de zijde van de hervormden koos en de Oude Kerk voor de katholieken verloren ging, werd hij aangesteld als stadsorganist. Dat wil zeggen, dat hij niet tijdens de eredienst het orgel bespeelde, doch op andere tijden voor het publiek in de kerk zijn composities en fantasieën ten gehore bracht. Tot aan zijn dood in 1621 bleef hij aan de Oude Kerk als organist ver bonden. Jan Pieterszoon Sweelinck werd een van de grootste organisten van zijn tijd, was een volstrekt oorspronkelijk mees ter en werd wereldberoemd. De vertrouwde viervoeters van v. Gend en Loos zijn uit het stadsbeeld ver dwenen. Enige weken geleden was het honderd en negentig jaar geleden dat Aloys Senefelder, de uitvinder can de steen drukkunst (lithografie), te Praag werd geboren. Senefelder was de oudste zoon uic een groot gezin. Na de dood van zijn vader moest hij eigenlijk voor zijn moeder en acht broertjes en zusjes zor gen. Senefelder trachtte dit eerst te doen als toneelspeler, later door het schrijven van toneelstukken. Maar veel leverde dit niet op en hij besloot zijn werken zelf te drukken. Daar hij geen letters ot drukkerij ter beschikking had probeerde hij op 'metaal te graveren, maar dit voldeed niet en toen probeerde hij het op steen. Hij werkte en zocht met de vurige ijver van de uitvinder en na lang ploeteren kwam hij in aan raking met enige vermogende personen, die in zijn werk belang stelden. Het ge volg was dat in 1796 de eerste produk- ten van zijn steendrukkunst het licht zagen, echter vanzelfsprekend niet zo volmaakt als tegenwoordig dit gebeurt. Maar Senefelder hield vol, hij bleef zoe ken en tot zijn vreugde zag hij zijn werk langzaam beter worden. In januari 1834 werd hij door blindheid getroffen en overleed spoedig daarna. Te Amsterdam heet een grote steen drukkerij naar hem en zijn beeld siert de gevel. Een „vier-paardekracht" diligence. „Kom kinderen, maak gauw die som" sprak Meester Blom uit Bennekom. „Ik heb geen zin" dacht Pietje Bral, ,,'k zuig liever op mijn toverbal." Hij mopperde, terwijl hij zoog: ,,'k wou dat de school de lucht in vloog, die school met Meester Blom er bij! Ik wil niet leren. Ik wil vrij". Maar nauwelijks had hjj dat gezegd, of, hup... daar ging de school. Ja echt! Het hele dorp was van de kook: De school was weg, en meester ook. „O jeminee" riep Pietje Bral. „Het was een échte toverbal". „Gauw" riepen alle mensen, „vlug! Och, tover toch die school terug." „School, kom weer hier" riep Pietje Bral. Van rrrroem en tzzzzzjiem... daar kwam hij al. Hij was er weer... maar Meester niet, „Mijn toverkracht is weg" zei Piet. „Het spijt me wel. Het is een strop. Maar heus, mijn toverbal is op". „O" riep het volk van Bennekom. „Nu blijven alle kind'ren dom". Het was een jjs'lijk naar geval. Dat kwam nou door die toverbal! VERA WITTE Als regel behaalt het Nederlandse bridgeteam op Duitsland een vrij gemak kelijke overwinning, doch dit jaar in Torquay tijdens de Europese kampioen schappen kwam er een uitzondering op de regel. Reeds in de eerste helft van de wed strijd wisten de Duitsers een 5517 voor sprong te nemen en die was groot ge noeg om hen in de tweede helft in staat te stellen rustig te spelen en de over winning veilig te stellen. Behalve een paar zéér fortuinlijke re sultaten, boekte Duitsland in de eerste helft ook enkele welverdiende successen, waarvan ik er één hieronder beschrijven ga; V 8 4 962 O H 6 4 3 4» A B 4 A 10 3 B 10 7 4 A H 10852 N W O HB! n H 83 O V 8 7 2 V 52 76 C1 A V 5 O B 10 9 f 97 63 Zuid was gever, OW kwetsbaar. In de open kamer (voor Nederland speelden hier Oudshoorn—Boender als NZ) ging het bieden bij de Duitsers on der voortdurend passen van NZ: west 1 klaveren oost 1 schoppen west 2 schoppen oost 3 ruiten west 3 har ten oost 4 schoppen. In dit biedverloop doet oosts 3 ruiten- bod nogal verdacht aan (door zijn latere sprong naar 4 schoppen) en zuid koos dan ook de goede uitkomst met ruiten- boer, die in west (op tafel) met ruiten aas werd genomen. In slag 2 werd van west uit een kleine klaveren gespeeld, noord speelde een kleine bij en oost maakte klaverenvrouw. Hierna had oost niet veel zorgen meer en ging verder zijn slagen maken door het over en weer troeven in ruiten en kla veren Dit speelplan leverde 10 slagen op en Duitsland scoorde dus 620 punten. Het kritieke punt in dit spel ligt in de slag 2, op welk moment uit west (van tafel) een kleine klaveren wordt ge speeld en noord zich moet afvragen of hij Aas moet nemen, dan wel een kleine moet bijspelen. Als regel ls het beter niet te snel te zijn met een Aas, vooral niet als men Aas-Boer achter de Heer over houdt. Bovendien is het hier niet eens helemaal zeker of oost wel een klavertje heeft ofschoon zuid in dat geval wel met klaverenvrouw zou kunnen zijn uit gekomen. Bekijkt men .iet spel in de studeerka mer, dan vindt men voor noord de vol gende redenering: uit oosts bieden blijkt dat hij vrij sterke schoppens heeft (vrij wel zeker met Heer-Boe:in slag 1 is gebleken dat oost ruitenvrouw heeft (zuids ruitenboer ontkent c".e vrouw) uit slag 2 mag noord aannemen, dat oost de klaverenvrouw heeft en uit het totaal dezer gegevens mag aangenomen worden, dat oost niet meer dan harten heer zal hebben. Indien noord dus in slag 2 met lave- renaas neemt en harten speelt, hebben NZ reeds tijdig 3 slagen binnen; als zuid na het maken van hartenaas-vrouw nog maals harten speelt, staat oost voor het probleem de schoppenvrouw te vangen. Wanneer u de moeite neemt het spel van dat moment af na te spelen, zult u zien, dat oost 50 percent kans heeft verkeerd te raden. Normaal is het nl. dat hij la ter, na klaverenheer gespeeld te hebben en een klavertje in eigen hand te troe ven Boer valt!) schoppenheer speelt en naar schoppenaas-tien een snit maakt Aan de a-ndere tafel (Nederland speel de hier met VerboogCats als OW), werd dit spel rondgepast. Naar mijn me ning had west wel kunnen openen, maar het staat toch te bezien of OW dan 4 schoppen geboden en gemaakt zou heb ben! MIMIR. Advertentie per 1/1 fles f,6.95 per 1/2 fles f. 3.55

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 15