Kansen op Sovjet-Unie gesprek met verminderd Westerse Grote Vier zien er weinig heil meer in Geen Britse Bommen naar KATANGA Londen wenst een staakt-het-vuren ENGELSEN WILLEN IN KATANGA BEMIDDELEN Franse officieren leiden Mr. D. U. Stikker verwacht geen oorlog om Berlijn Russen proberen Atlantische gemeenschap te „omsingelen VN aan rand van bankroet over Q.Th.Stantunïa Albert Loethoeli apartheid Land van Verwoerd is een museumstuk van onze ALGEMENE VERWACHTING IN PARIJS: De Gaulle blijkt bet gelijk aan ziin zijde te hebben de troepen van Tsjom Weer gevechten in Elisabethstad Bekendmaking op Eerste Kerstdag Khroesjtsjev had liehte hartaanval na partijcongres ,W'M0RRIS"C before you duif! FELLE REDE IN OSLO Het weer i BOOTmeubelen REDE VOOR PARLEMENT VAN V.E.U. „FRANCE-SOIR" DINSDAG 12 DECEMBER 1961 (Van onze Parijse correspondent) PARIJS, 12 december Reeds togeleid op zaterdag door de ontmoeting De Gaulle-Adenauer is gisteren in Parijs de in decem ber gebruikelijke „grote week der Westerse diplomatie" geopend toet beraadslagingen van de Wes terse Grote Drie en Grote Vier °P het niveau van de ministers van buitenlandse zaken. Deze be sprekingen worden vandaag voort gezet om daarna woensdag tot en Pret vrijdag plaats te maken voor Tje ministerraad van de NAVO. daarop volgt a.s. zaterdag een bijeenkomst van de ministers van buitenlandse zaken van de Euro pe Zes, welke bijeenkomst ge- Wtid 2a] zijn aan De Gaulles her- 2lene plan voor een Europese Politieke unie (plan-Fouchet) en aan de daarbij door Nederland tol België opgeworpen moeilijk heden (inschakeling van Groot- Brittannië ja of nee). Tussen al deze bedrijven door houdt de ge hele week ook nog zitting de enigszins in het vergeetboek ge raakte Assemblée van de West- Europese Unie, omvattend de Europese Zes plus Groot-Brit- Tannië. MacmiUan krabbelt terug „Eensgezindheid" In de ijskast ELISABETHST AD, 12 dec. (A.F.P., Rtr., U.P.I.) - De Britse consul in de Katangaanse hoofd stad, Denzil Dunnett, heeft van zijn regering opdracht gekregen te proberen een staken van het vuren in Katanga te bewerkstel ligen. Dunnett heeft geen scherp omlijnde instrukties gekregen, aldus een bevoegd zegsman. De regering in Londen heeft hem alle ruimte gelaten om te handelen seden_i849 Bankstellenshow bij heden, gewenst voorkomt. De Britse vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties in New York, Sir Patrick Dean, schijnt even eens pogingen in het werk te stellen om een wapenstilstand in Katanga tot stand te brengen. De Engelse minister van buitenlandse zaken, Lord Home, sprak zich zaterdag reeds uit voor een on middellijk bestand tussen het Katangaanse leger en de inter nationale VN-troepenmacht. d6 6 ziine- Beschuldiging Franse leiding Datum Concilie PARIJS, 12 dec. (U.P.I.) Het in Parijs verschijnende dag' blad „France-Soir" heeft „uit zeer welingelichte Westelijke bron" vernomen, dat premier Khroesjtsjev van de Sovjet-Unie onlangs een kleine hartaanval heeft gehad. 85ste JAARGANG No. 31002 Joachim Lipsehkz overleden Suède dames- en herenjasjes Tijdelijk weer regen BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 directie: W. C. H. Leijdeckers en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Vto6^mü»lsters van buitenlandse zaken n tte Grote Drie, de neren Busk, Ho- e en Couve de Murville, hielden zich «ret, m°rKen onledig met achtereenvol gens d6 Congolese chaos, Laos en Viet- ïiis" Wat de Congo betreft verluidt, dat JU het er over eens zijn geweest dat e eenheid van dat land tot stand ge- bracht moet worden met vreedzame middelen. Inzake Laos zouden zij tot de beredeneerd optimistische conclusie zijn gekomen, dat de internationale con ferentie in Genève over de neutralisatie van Laos thans overeenstemming heeft bereikt over de vaststelling van de ter mijn, waarbinnen alle geregelde en on geregelde troepen het land moeten heb ben verlaten, afgezien van een machti ging voor de Franse autoriteiten om een nauwkeurig bepaald aantal militaire in structeurs in het land achter te laten voor een nader te bepalen periode. Wat Vietnam betreft zou de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken zijn Britse en Franse collega's hebben ingelicht over een tussen Washington en Saigon aangegaan akkoord inzake politieke her vormingen. In de namiddag hebben de Grote Drie, nu versterkt met hun Westduitse collega Herr Schroder zich vervol gens geworpen op „Berlijn". De uiter aard zeer geheime besprekingen over dit onderwerp gaan vandaag de gehe le dag door. En het verdient de aan dacht dat daartoe de burgemeester van West-Bei lijn, de heer Willy Brandt, in Parijs aanwezig was. Hij werd vanmiddag ontvangen door pre sident Dè Gaulle. In de ongemeen uitgebi eide kring van diplomatieke en journalistieke waarne- mero, die de Franse hoofdstad in deze dagen herbergt, acht men het ter zake van „Berlijn" heel wel mogelijk, dat als gevolg van 's heren Khroesjtsjevs jong ste verklaringen het formuleren voor openbaar gebruik van een gemeenschapl pelijk eensgezind Westers standpunt, al thans het camoufleren van gebrek aan eensgezindheid, aanzienlijk vergemakke lijkt zal worden. Behalve dat de heer Khroesjtsjev on derhandelingen over Berlijn alléén heeft afgewezen en het door president Kenne dy geopperde denkbeeld van een inter nationale corridor tussen West-Berlijn en West-Duitsland belachelijk heeft ge maakt, heeft hij opnieuw met het ato maire dreigement gewerkt: opnieuw hangen Russische bommen van meer dan 100 megaton als een zwaard van Damocles boven de hoofden van de agressieve imperialisten. Alles koren op generaal De Gaulle's molen, zoals reeds gisteren bericht. En anderzijds, althans op het eerste gezicht, niet be paald geëigend om Amerikanen en Brit ten te kunnen stijven in hun overtuiging dat zij het met hun tactiek bij het rechte eind hebben. Daarbij komt dan nog de belangrijke tische wereld (verbreking van de diph matieke betrekkingen met Albanië). Al met al zou het veel waarnemers niet ver wonderen, indien de Westerse Grote Vier de vraag of met Rusland over Ber lijn moet worden onderhandeld, voorlo pig maar opbergen in de ijskast. Intus sen moet dan de Amerikaanse ambas sadeur in Moskou, Thompson, zien te achterhalen wat Khroesjtsjev nu werke lijk in het achterhoofd heeft. De algeme ne opvatting in Parijs is dus: het stand punt van generaal De Gaulle (niet pra ten zolang de Russen dreigen) heeft, tot op zekere hoogte, gezegevierd. Het klinkt aannemelijk dat Khroesj tsjev met zijn dreigende verklaringen aan de vooravond van het Westerse be raad te Parijs slechts beoogd heeft een in het Westelijke kamp vastgestelde ver deeldheid nog eens extra aan te wak keren. Dat is zijn vertrouwde tactiek. Maar het zou niet de eerste keer zij" dat hij, in ieder geval aanvankelijk, juir het tegendeel bereikt van wat zijn b doeling was. .-•V nenlandse zaken, Moenongo. Volgens de V.N. hebben de twaalf officieren beslo ten de tactiek der verschroeide aarde toe te passen, indien het VN-leger uit eindelijk de overwinning zou behalen. Al le mijnen van de Union Minière zullen dan worden opgeblazen. bevestiging van het kraken en scheuren nmH-on4io binnen Khroesjtsjev's eigen communis-1 zoals hem, gezien de Omstandig (Advertentie) vLszkjj Gierstraat 52-54-56 Haarlem de grootste speciaalzaak in meubelen IVan onze Londense correspondent) WANDEN, 12 dec. Het Lagerhuis iw® gisteren verrast, toen de Lord Ge- WPsegelbewaarder, de heer Heath, ge- onverwacht mededeelde aan het Hek 'to1'8» dat de regering terug was op haar besluit om vierentwin- de r0IBnien van een halve ton elk naar thdi g0 te sturen ten gebruike van de «tri}5clle Canberra-vliegtuigen in de «Hm tegen Katanga. De onverwachte vandeling werd begroet met gejuich t*elt conservatieve rechter vleugel, gr'2e min of meer identiek is met de Ot,., P Welke in 1956 en '57 bekend stond 6r de naam van de „Suez-groep." ÊH^toister Heath verklaarde, dat de regering ernstig bezorgd was deiji, de wijze waarop zich de krijgshan- Ovfiigen in de Congo ontwikkelden en Ui6t berichten betreffende aanvallen op tWC^taire doelen, zoals ziekenhuizen, elektrische centrales en parti- d* woningen in Katanga. Volgens .^Ch Ster maakte de Britse regering eveneens ongerust over een ver- >eik g van generaal McKcowi 'sj(w, vredesvoorsteHen van van de hand gewezen zouden President Tsjombe heeft gisteren te gengesproken dat hij bereid is een wa penstilstand met de V.N. te sluiten. Di' werd zaterdag beweerd door de Iers: generaal McKeown, die opperbevelheb ber van het VN-leger in de Congo is. McKeown zei bij die gelegenheid ook dat Tsjombe de controle over ziin troe pen heeft verloren en dat het buiten landse huurlingen in Katanga zijn, die de strjju tegen de Verenigde Naties voort zetten. Volgens Tsjombe heeft gene raal McKeown echter „alleen maar leugens" verteld. De Katangaanse president voegde hier natuurlijk weer aan toe dat zijn troepen aan de winnende hand zijn en dat de V.N.-troepen vee: meer verlie zen hebben geleden dan zij willen toe geven. Wat dat betreft bleef giste ren alles in Katanga bij het oude: beide partijen doen het voorkomen dat zij de ander zware verliezen toe brengen, met als resultaat dat nog steeds niemand weet in wiens voordeel de oorlog uiteindelijk zal worden be slist. Sommige waarnemers gaan er van uit dat het wel weer zal uitdraai en op een wapenstilstand en op de handhaving van de status quo. generaal McKeown, volgens vredesvoorstellen van president WJbbe van de hand gewezen zouden en over uitlatingen van de be v b Dr. Linner, welke op vrijdag van 86 öagty week verschenen in het Zweed- D ..Expressen. <J6nez§ uitlatingen schenen in te hou- strii'rti T het de opzet van de V.N.- taij~Yachten was om Tsjombe mili- poiiti verslaan en vervolgens een ter Jeke oplossing te forceren. Minis- heriiQ lï01 ze' gisteren, dat de waar- Thant e secretaris van de V.N., Oe de tno s'ndsdien had verklaard dat Woning varl {jr Linner niet strookte altlus bbdtiek van de Britse regering, BWjJ^'ster Heath, is gericht op het Sekste 5t'"n van de krijgshandelingen als »heo °P WCS naar de vrede in de *e8erG~ j maakte duidelijk, dat de rt°°r het Seen toestemming zal verlenen de j>z.ei,den van de bommen, voor- reKering weet wat het teep„ standpunt van de V.N. is na **tste ^J^Midise verklaringen van de ï*1 Vrolpns^rvatieve l^agerhuislid Tur- vjjt de rJ5' men duidelijk had gemaakt 7^nn.ë van Indië had geweigerd vi. steil ar, eigen voorraad beschikbaar u0or de Indische Canberra's. ^a^en. Ia uster ti ae inaiscne L;anoerra s. Vif11 maa?e*th antw°ordde hierop al- ïïi V Kr secretaris-generaal had verklaard dat de bom- 4on, maai geleverd konden wor- Groot-Brittannië. PARIJS, 12 dec. (ANP) Mr D. U. Stikker, de Nederlandse secretaris-ge neraal van de NAVO, heeft in Parijs als zijn mening uitgesproken, dat de crisis om Berlijn niet tot oorlog zal leiden. Mr. Stikker, die het woord voer de tijdens een bijeenkomst van het par lement van de West-Europese Unie, verklaarde dat de wereld „een periode van acuut gevaar" doormaakt, waarin één enkele verkeerde stap onbereken bare gevolgen kan hebben. „Er zijn echter ook duidelijk tekenen, dat men in Moskou beseft, dat de zaken niet voorbij een bepaald punt kunnen wor den gedreven, omdat een kernoorlog ook voor de Sovjet-Unie te grote risi co's zou opleveren". Mr. Stikker gelooft dat een redelijke regeling met betrekking tot Berlijn kan worden bereikt, als het Westen maar eensgezind blijft en onderhandelt van uit een positie van kracht. „De enige uitweg is een modus vivendi, die ons de tijd geeft een meer permanente re geling voor het gehele Duitse vraagstuk te bereiken. Zo'n regeling zal er toch eens moeten komen". Hij voegde hier echter aan toe, dat het Westen bij on derhandelingen over Berlijn maar wei nig speelruimte heeft en dat een oplos sing, die het vertrouwen van de Ber- lijners in hun toekomst zou ondermij nen, neerkomt op een „doodvonnis op termijn". Mr Stikker waarschuwde voorts, dat Berlijn niet het enige punt is, waai de Sovjet-Unie het Westen be dreigt De Russen proberen overal ter wereld de Westelijke positie te ondermijnen. Zij zijn erop uit van de Atlantische gemeenschap een „ei land" te maken, omringd door vijan dige of niet vriendschappelijk gezin de landen in Azië, Afrika en Zuid- Amerika. De NAVO-landen zullen hier een glo bale politiek tegenover moeten stellen. Het probleem is echter, dat Khroesjt sjev politiek heen en weer zwaait tus sen de felst mogelijke koude oorlog en vreedzame coëxistentie. Het Westen is niet altijd in staat deze wijzigingen snel te volgen. Bovendien staan de Weste lijke mogendheden voor de moeilijkheid, dat elk vriendschappelijk gebaar van de heer Khroesjtsjev zijn weerslag kan hebben op de bereidheid van de Wes telijke volken hun zware defensielast te blijven dragen en zonodig nog te ver groten. De plannen voor nauwere politieke samenwerking van de zes EEG-landen waren voor mr. Stikker voorts aanlei ding te wijzen op het feit, dat de vijftien NAVO-landen, ondanks hun zeer ver schillende mentaliteit en traditie, erin geslaagd zijn een stelsel van wekelijks politiek overleg (in de permanente NAVO-raad) op te bouwen, hetgeen in de geschiedenis der internationale orga nisatie werkelijk uniek mag heten. Hoe waardevol politieke samenwer king in kleinere groepen (bijvoorbeeld in de EEG of in de WEU) ook kan zijn, men zal daarbij toch nooit het belang van de politieke samenwerking in de NAVO uit het oog mogen verliezen, al dus mr. Stikker. Een nieuwe beschuldiging van presi dent Tsjombe is, dat de Verenigde Na ties, omdat zij de oorlog militair niet kunnen winnen, er thans op uit zijn Katanga's economie te vernietigen. De blanke regering van de Federatie van Rhodesië en Nyassaland, die Tsjombe steunt door dik en dun, beweert hetzelf de. Volgens zegslieden in Noord-Rho- desië ondernemen straaljagers van de V.N. voortdurend aanvallen op de vesti gingen van de Union Minière de econo mische kurk waarop Katanga en uit eindelijk e gehele Congo drijft. In Elisabethstad werd gisteren opnieuw gevochten, waarbij de troepen van de V.N. gebruik maakten van mortieren. De Katangaanse luchtmacht viel het door de V.N. bezette vliegveld van de stad aan en vernietigde de verkeerstoren, zo maakten de Katanganen gisteren bekend Over het aantal doden dat de oorlog in Katanga tot op heden heeft geëist is niets bekend. Sensationeel zijn de mededelingen, die gisteren in New Vork werden gedaan door vooraanstaande VN-functionaris- sen. Volgens deze mededelingen worden de operaties van het Katangaanse le ger geleid door twaalf Franse officieren, die veel ervaring hebben opgedaan in de oorlogen in Indo-China en Algerije. Zij zouden destijds in dienst zijn genomen door de Katangaanse minister van bin- VATICAANSTAD, 12 dec. (UPI) Uit Vaticaanse bron is vernomen, dat de datum waarop het Tweede Vaticaanse Concilie zal beginnen, op de ochtend van Eerste Kerstdag zal worden bekendge maakt. Een desbetreffende bulle zal worden voorgelezen tij deus de dageraadsmis in de St. Pietersbasiliek. De tekst zal her haald worden in de basilieken van San ta Maria Maggiore en San Giovanni in Laterano. BRUSSEL. De Belgische minister van buitenlandse zaken, Spaak, heeft in telegrammen aan zijn Amerikaanse, Britse en Franse collega's in Parijs hun aandacht gevraagd voor de ernst van de gebeurtenissen in Katanga. Hij vraagt hun er' bij de secretaris-generaal van de V.N. op aan te dringen, dat deze on middellijk een overeenkomst voor een staken van het vruen met de autoriteiten van Katanga sluit om een einde te ma ken aan militaire operaties die in Bel gië een „algemene en zeer begrijpelij ke beroering" wekken! De ministers van Buitenlandse Zaken van Engeland, Frankrijk, de Verenigde Staten en West-Duitsland zijn in Parijs in conferentie bijeengekomen. Van links naar rechts Lord Home, Dean Rusk, Schroeder en Couve de Murville. De aanval zou Khroesjtsjev hebben overvallen na het 22ste partijcongres in Moskou, dat van de premier op fysiek en mentaal gebied veel heeft gevergd, aldus „France-Soir". 'De" héér" Khrcresj- tsjev is 67 jaar, zo besloot het blad. ADVERTENTIETARIET 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, 2.65 per maand, 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur avonds tei. 21544. NEW YORK, 12 dec. (Rtr) De secretaris-generaal van de V.N., Oe Thant, heeft gisteren in de begrotings commissie van de Algemene Vergade ring een pleidooi gehouden voor finan ciële steun aan de volkerenorganisatie. Hij verzocht alle landen-leden hulp te verlenen om een dreigend bankroet van de V.N. te voorkomen. De financiële moeilijkheden worden steeds groter ^n dreigen nu zelfs de uitvoering van de V.N.-taken te belemmeren. Na de rede van Oe Thant ging commissie met 31 tegen 10 stemmat 20 onthoudingen akkoord met een voor stel de Algemene Vergadering te ver zoeken een uitspraak van het Interna tionale Gerechtshof ovei deze kwestie uit te lokken. Dit Hof zal moeten uitma ken of alle landen-leden van de V.N. al dan niet krachtens het Handvest ver plicht zijn hun aandeel te betalen in de kosten van de V.N.-acties in de Congo en het Midden-Oosten. Oe Thant zei nog, dat het kastekort van de V.N. vorig jaar bijna 87 miljoen dollar bedroeg en dat dit tekort eind 1961 opgelopen zal zijn tot 107 miljoen dollar. De onbetaalde rekeningen belie pen in september van dit jaar in totaal 82 miljoen dollar. BERLIJN, 12 dec. (Rtr) De West- berlijnse minister van binnenlandse za ken, Joachim Lipschitz, die algemeien beschouwd werd als mogelijke opvol ger van burgemeester Willy Brandt. Is gisteren aan een hartaanval overleden. Lipschitz is 43 jaar oud geworden. Hij was de zoon van een Joodse dokter, werd door de nazi's gearresteerd maar kort daarna vrijgelaten. Tijdens de tweede wereldoorlog verloor hjf een arm. Advertentie) BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 22359b Verwachting tot woensdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Half- tot zwaarbewolkt met tijdelijk regen of motregen. Matige tot krach tige wind tussen west en zuidwest. Aanhoudend zacht weer. Woensdag: Zon: 8.46-16.28. Maan: 12.37-23.09. max. min Station Weer temp. temp aeersL gisteren 24 121 Den Heidei regen 11 9 4 Ypenburg regen 13 10 8 Vlissingen geh. bew. 13 10 15 Eelde regen 12 7 2 De Bilt regen 13 8 10 Twente regen 15 8 6 Eindhoven regen 14 10 7 Zd.-T.imbur) regen 15 10 10 Helsinki licht bew. —11 —11 0 Kopenhagen geh. bew. 6 4 9 Londen regen 13 12 1 Amsterdam regen 12 9 15 Brussel regen 14 13 14 Luxemburg regen 14 11 8 Parijs geh. bew. 16 13 1 Berlijn geh. bew. 12 8 18 Advertentie) Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161 EXCLUSIEF POSTPAPIER OSLO, 12 dec. (UPI) De Afrikaan se negerleider Albert Loethoeli, die zondag werd onderscheiden met de No belprijs voor de vrede, heeft gisteren een scherpe aanval gedaan op de ras senpolitiek van de Zuid-Afrikaanse re gering. Hij noemde, in een rede voor de universiteit van Oslo, Zuid-Afrika „een museumstuk van onze tijd, een kater van het zwarte deel van het mens dom, een overblijfsel van een tijdperk waarvan verder alles dood of sterven de is". Loethoeli noemde het paradoxaal dat een prijs „voor de vrede en de broederschap van mensen" uitgere kend moest gaan naar de burger van een land, „waar de broederschap van mensen een onwettige leer is, buiten de wet gesteld, verbannen, onder toe zicht geplaatst, geveld en verboden, waar werken voor, spreken over of pleiten voor de broederschap van mensen gestraft wordt met verban ning of gevangenneming zonder pro cesvoering, waar democratische ka nalen om een vreedzame regeling van de rassenproblemen te bereiken nooit bestaan hebben". De militante Zoeloe-leider zei dat hij zijn Nobelprijs beschouwt als „een de mocratische verklaring van solidariteit met hen, die vechten om het vrijheids terrein in mijn deel van de wereld uit te breiden". Hij merkte op, dat de Zuid- afrikaanse regering het rassenvraag stuk alleen maar ziet als een strijd tus sen zwart en blank, zonder verdere nuanceringen. Loethoeli gaf ook een uiteenzetting van zijn politiek program. „Niets van wat ik en de mijnen van de zijde van de regering te verduren hebben ge had, heeft ons van de ingeslagen weg van disciplinair verzet kunnen af brengen. De ware vaderlanders van Zuid-Afrika zullen met niets minder tevreden zijn dan met volledige de mocratische rechten op politiek, cultu reel en economisch gebied". Loethoeli besloot zijn rede met het geven van zijn visie op de toekomst van Afrika. „Ondanks grote onderlinge ver schillen heeft Afrika maar één enkel gemeenschappelijk doel: het bereiken van eigen onafhankelijkheid. Geheel Afrika, zowel de landen die politieke overwinningen hebben behaald maar nog de erfenis van economische onvol wassenheid te boven moeten komen, als de landen die hun strijd voor politieke wasdom nog moeten voltooien, heeft dit ue Zuidafrücaanse Negerleider Albert Loethoeli, die in Oslo de Nobelprijs voor ene dool een veren,gd Afrika waar de vrede in ontvangst heeft genomen, zag daar voor het eerst van zijn leven voortlurend opwaartse lijn bewegen". sneeuw. Met zijn echtgenote gooide de heer Loethoeli weldra een balletje op. V plBfHi

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 1