Felle kritiek
op
van Spaak
V.N.-actie in Katanga
Ut
Maar in Brussel twijfelt
men aan zijn oprechtheid
Begrip gewetensbezwaren
militaire dienst verruimd
Ongewapende dienstplicht nu
even lang als gewapende
KATANGAANSE SOLDATEN IN ACTIE
Geen gesprek
met Rusland
over Berlijn
Eichmann schuldig
op ALLE punten
Doodvonnis is waarschijnlijk,
meent men in Jeruzalem
(udien pe-r
MORRIS
J. A.Middelhuis: „Verbijs
terende kortzichtigheid"
Bestuursbeleid ontmoet grote
waardering van vergadering
BRUSSEL STEUNT TSJOMBE NIET
weer
l^rburg
ECHTE BAKKERS
Westen
RECHTBANK STELT VAST
Psychiatrisch
onderzoek van
verdachten
1 4-Genfr I
«&u$F.7650t
Aantal leden „St. RaphaëF' bedankt
MINISTERS VOLGEN KAMERWENSEN
Moordzaak Baarn
OOSTENRIJK
Russische bezwaren
tegen band met EEG
woensdag 13 december 1961
85ste JAARGANG No. 31003
(Van onze Brusselse corres
pondent)
BRUSSEL, 13 december Na
een merkwaardige verklaring,
Waarin de heer Spaak, de Bel
gische minister van buitenlandse
Zaken, op scherpe wijze de V.N.-
actie in Katanga had afgekeurd,
heeft de Belgische Kamer van
Volksvertegenwoordigers gister
avond met grote meerderheid
haar vertrouwen in het Congo
lese beleid van de regering uitge
sproken. Zijn houding ten aanzien
Van de Katangaanse afscheiding
omschrijvend, had minister Spaak
er aan herinnerd dat het Belgische
parlement vóór de machtsover
dracht in de Congo de fundamen
tele wet had goedgekeurd, waarin
de Congo tot één ondeelbare
staat werd geproclameerd. Zonder
haar eigen beginselen te verloo
chenen kan de Belgische regering
de afscheiding van Katanga dan
°ok niet steunen, aldus Spaak.
Wat de Verenigde Naties betreft,
Verklaarde de minister dat hun
optreden aanvankelijk gewettigd haar leger.
was. Maar het was een vergissing
de V.N. te belasten met de oplos
sing van een zuiver intern geschil.
De internationale organisatie had
zich er toe moeten beperken de
centrale Congolese regering te
helpen bij het herstel van haar
economie en de reorganisatie van
- EN TWEEDJASSEN
Plaatselijk regen
ï'2lnUrg
W86n
tóbun
A>e>?agen
Verzoening nodig
Onoprecht
WEiHNACHTSTOLLEN en
KERSTKRANSEN
aüjn
verser en lekkerder
P
JERUZALEM, 13 dec. (Rtr.)
De Israëlische rechtbank, die is
belast met de berechting van
Adolf Eichmann, heeft de be
klaagde schuldig bevonden aan
alle vijftien punten van de tegen
hem uitgebrachte tenlastelegging.
President Landau, die deze con
clusie gistermiddag voorlas, moest
onmiddellijk daarna om stilte
hameren omdat de publieke tri
bune nogal luidruchtig op zijn
bekendmaking reageerde. Eich
mann zelf stond rechtop, met de
knokkels van zijn handen op de
tafel voor hem. Zijn gezicht was
bleek, zijn lippen perste hij krach
tig samen, maar verder verraadde
hij op geen enkele wijze zijn emo
ties, aangenomen dat hij die had.
VERLOOFD? Dan gratis VER-
LANGBOEKJE; vergemakke
lijkt deel voor deel kopen van
servies, drinkservies, tafelbe
stek, enz. Geen misverstan
den, geen cadeaus dubbel.
Schrijf, bel of stap binnen en
vraag een gratis Verlangboekj®
bij de winkel vol ontdekkingen.
H. en J. LAMP, Barteljoris-
straat 18, Haarlem, Tel.
(02500) 10626
Onderscheidingen
ÖUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
Bijkantoor en Red. I3muiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: W. C. H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN enW. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEI" 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m m. hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544.
SPAAK
Volgens Spaak heeft de Veiligheids-
faad ook een vergissing gemaakt toen
*8 de bevoegdheid van de V.N.-strijd-
rnacht in de Congo uitbreidde. De op
24 november aangenomen resolutie keur
de het gebruik van geweld goed om het
probleem van de huurlingen op te los
sen. Maar in werkelijkheid is het uiterst
moeilijk deze resolutie ten uitvoer te
|®ggen, want het is. aldus Spaak, vrijwel
onmogelijk 250 huurlingen te arresteren
■S®.donder de minste twijfel op de sym-
tj "ie van de zwarte en blanke bevol-
nK in Katanga kunnen rekenen.
Wat eerder, naar de mening van de
?6er Spaak, nog veel erger is, is het
reit dat de huidige operaties in Katan
ga kennelijk niet tot doel hebben de
huurlingen onschadelijk te maken. On-
her het voorwendsel dat zij zich in
hen staat van wettige zelfverdediging
bevinden, hebben de Verenigde Naties
hen oorlog ontketend, waarbij hospi
talen en industriële en commerciële
mstallaties worden gebombardeerd.
iTtant heeft getracht de operatie te
rechtvaardigen door de onthulling van
fhn Katangaans .aanvalsplan". Op mijn
vhrzoek, aldus Spaak, heeft het V.N.-
fhpretanaat dit plan gepubliceerd. Thans
mwkt dat het een defensief plan was
hh dat de Katangaanse strijdkrachten
Phoit de bedoeling hebben gehad de
mauwhelmen aan te vallen. „Wanneer
Pe Verenigde Naties deze oorlog tot
Jet bittere einde uitvechten, zullen zij
jan de Centrale regering een Congo kun-
Jhn overdragen waarvan een der meest
jhtale bestanddelen volkomen waarde-
^°s zal zjjn geworden".
In een niet minder ophef makende
^hde onthulde de heer Kronacker, de
^oordvoerder van de liberale oppositie,
«ojna dat, op het ogenblik waarop de
a ".-strijdkrachten verleden week hun
?aJival op Katanga ontketenden, de ge-
bJ'Jhe onderhandelingen tussen Elisa-
fihfhstad en de centrale regering op het
JvJht stonden met succes te worden be
loond. In principe hadden de twee par-
Ön reeds ingestemd met een ontmoe-
tJbg tussen Adoela, Tsjombe, Moboe-
>je. en Sendwe. Voorts had president
plombe schriftelijk de basis omschre-
le tvaarop hij hereid was met de contra-
'egering een gesprek aan te knopen.
he2*5 voorstellen waren, volgens de
vrer Kronacker, niet onredelijk. Tsjom-
bad zich bereid verklaard het ge-
ijJS van de regering-Adoela te erkennen
a het raam van een federale staat,
h de verschillende provincies zou eeh-
Advenenlie i
BARTEUORISSTR: HAARLEM TEL. 13439
ÏJJSSfRAXT'<HJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL., 223596
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
re» bewolking met plaatselijk enige
?e.n of motregen en hier en daar
t„J?,st Overwegend matige wind
de i zu'doost en zuidwest. Dezelf-
'a»e"operaturen als vandaag of iets
8.40-16.28.
Maan: 13.05
stati,
'Otl:
Vp6nbeWei
»ven
Weer;
half bew.
mist
regen
mist
mist
mist
geh. bew.
geh. bew.
onbew.
zw. bew.
geh. bew.
mist
regen
mist
geh. bew.
zw bew.
zw. bew.
zw. bew.
geh. bew.
max
temp
min
cemp neersi
gisteren
10
12
10
10
12
11
14
14
—7 -
4
14
13
13
13
16
9 -
14
10
ter in een ruime mate zelfbestuur moe
ten worden verleend. Op het economisch
vlak stelde Tsjombe een monetair ak
koord voor, de verdeling van de douane
rechten tussen centrale regering en Ka-
tanga en de uitvoer van het Katangaanse
koper via de haven van Matadi.
Volgens de heer Kronacker is de ver
zoening tussen Adoela en Tsjombe de
dus de libérale woordvoerder, dat in de
Congo alle krachten zich verenigen om
weerstand te bieden aan de imperialis
tische oogmerken van de communisti
sche agent, Gizenga, die publiek tegen
de centrale regering rebelleert op een
ogenblik waarop Tsjombe zich bereid
verklaart met haar te onderhandelen en
prompt door de V.N. wordt aangeval
len.
In verband fnet het debat in de Ka
mer werd gisteren in Brussel de vraag
gesteld of de verontwaardiging van
minister Spaak wel oprecht is. Men
meent te weten dat in de omgeving
van het ministerie van buitenlandse
zaken veertien dagen geleden geruch
ten circuleerden over een op handen
zjjnde V.N.-operatie tegen Katanga en
de Union Mindère. Er werden op dat
ogenblik geen détails genoemd; men
wist slechts dat het V.N.-secretariaat
in New York vastbesloten was tegen
de Union Minière „met krachtige mid
delen" op te treden, teneinde deze gro
te Katangaanse mijnonderneming te
dwingen haar steun aan de afschei
ding van Katanga te staken. Aan dit
V.N.-plan onze minister Spaak zijn
zege hebben gegeven.
De Brusselse katholieke krant „La
libre Belgique" publiceerde in dit ver
band gisteren een correspondentie van
haar verslaggever in New York, waarin
deze het V.N.-secretariaat ervan be
schuldigd dat dit reeds een maand gele
den, de krijgsoperaties tegen Katanga
heeft beraamd.
„Op 30 november, schrijft de corres
pondent van „La Libre", kwam ik
door een indiscretie op het telecommu-
nicatiebureau van het V.N.-hoofdkwar-
tier te weten, dat de D-dag voor Katanga
op 3 december was vastgesteld. De
Katangaanse wegversperringen, die de
blauwhelmen als voorwendsel hebben
aangewend om hun aanval te rechtvaar
digen, waren op dat ogenblik nog ner
gens opgericht. De operatie voorzag in
het bombardement van de vliegbasis en
in een huis-aan-huis zuiveringsoperatie
in Elisabetstad om de blanke huurlingen
te elimineren".
De correspondent schrijft verder te
hebben vernomen, dat Oe Thant op 6
december, de dag waarop het vuren in
Katanga begon, tot zijn raadgevers ge
zegd heeft; „In Katanga zetten wij nu
alles op alles. Wanneer wij binnen een
redelijke termijn geen succes boeken,
zullen we genoodzaakt zijn een disenga
gement in de Congo in overweging te
nemen".
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 13 dec. Naar aanlei
ding van kritische opmerkingen van
Tweede-Kamerleden over het wetsont
werp gewetensbezwaren militaire dienst
hebben de ministers Visser en Beerman
enige artikelen van het wetsontwerp ge
wijzigd. Zo is onder meer de omschrij
ving van het begrip „ernstige gewetens
bezwaren" verruimd en de bepaling,
dat de ongewapende militaire dienst
twee maanden langer moet duren dan
de gewapende, vervallen. Dit blijkt uit
de memorie van antwoord van de beide
bewindslieden aan de Tweede Kamer.
Onder ernstige gewetensbezwaren wil
len de ministers verstaan: onoverkome
lijke gewetensbezwaren tegen de vervul
ling van de militaire dienst van hem
wiens godsdienstige of zedelijke over
tuiging verbiedt, dat hij aan enig wa
pengeweld tussen de staten deelneemt.
De bezwaren kunnen zich richten hetzij
tegen de vervulling van de militaire
dienst, bepaaldelijk gericht op strijd
met de wapenen, hetzij tegen de vervul
ling van de militaire dienst van welke
aard ook. De uitdrukkelijke vermelding,
dat het gewetensbezwaar onoverkome
lijk moet zijn, achten de ministers ge
wenst.
De zinsnede „deelneming aan enig
wapengeweld tussen de staten" betekent
een aanmerkelijke verruiming, ontleend
aan de „Wehrpflichtsgesetz" van de
Duitse Bondsrepubliek. Zij heeft tot
doel ook de gewetensbezwaren van de
gene, die het doden van de evenmens
onder bepaalde omstandigheden wellicht
nog wel kan aanvaarden, maar die
deelneming aan de specifieke functie
van het militair apparaat op grond van
zijn godsdienstige of zedelijke overtui
ging afwijst, voor erkenning in aanmer
king te brengen. De verandering houdt
Advertentie)
3
0.6
2
9
5
5
1
1
0
0.2
7
3
2
1
3
7
2
14
3
van de
Neem a.s. zaterdag een PROEF-
STOLLETJE
echter ook een belangrijke en essentiële
beperking in van de gewetensbezwaren,
die kunnen worden erkend, omdat deze
zich ook moeten richten tegen ieder
(enigfwapengeweld.
Generaal McKeown, de opperbevelhebber van de V.N .-strijdkrachten in de Congo, heeft gezegd, dat over enkele dagen
rust en orde in Katanga zullen zijn hersteld. Maar de Katangaanse soldaten in Elisabethstad storen zich niet aan deze
voorspellingen. Een groepje van hen, dat gebruik maakt van de dekking van een niet meer helemaal solide pantservoer
tuig, laat gewillig een „actiefoto" van zich maken.
PARIJS, 13 dec. (UPL De minis
ters van buitenlandse zaken van de
Westelijke Grote Vier hebben gisteren
definitief besloten, dat het Westen
voorlopig niet met de Sovjet-Unie moet
praten over de kwestie Berlijn. Zij 'jn
slechts tot de conclusie gekomer dat
de Amerikaanse ambassadeur in Mos
kou, Thompson, moet doorgaan met
zjjn pogingen te achterhalen wat pre
mier Khroesjtsjev precies wil.
De Verenigde Staten, zo blijkt uit de
verklaringen van goed ingelichte zegs
lieden, blijven bij hun standpunt dat h t
tot onderhandelingen met de Sovjet-
Unie moet komen, zodra een redelijke
basis daarvoor is gevonden. Voorals
nog heeft echter het standpunt van
generaal De Gaulle gezegevierd. Niet
praten zolang de Russen blijven drei
gen.
De ministers hebben vandaag rap
port uitgebracht aan de ministerraad
van de NAVO, die vanmorgen
gonnen.
is be-
Israël. In een instituut voor elek
tronische muziek, dat bij de Hebreeuw
se universiteit in Jeruzalem wordt ge
bouwd, zal een installatie voor elektro
nische muziek een gift van de UNES
CO worden geplaatst, die in Canada
is gebouwd en waarmee geheel nieuwe
geluiden kunnen worden voortgebracht
waarmee componisten kunnen experi
menteren. (ITIM)
Op het vliegveld van Brussel komen sinds gisteren ettelijke vliegtuigen aan mei
Europese vrouwen en kinderen, die de wijk genomen hebben uit Katanga
UTRECHT, 13 dec. Het gerechte
lijk vooronderzoek in de moord op de
veertienjarige scholier Theo Mastwijk
te Baam heeft de reehter-commissaris
bij de Utrechtse rechtbank, dr. C.
Brorikhorst, aanleiding gegeven een
onderzoek te doen instellen naar de
geestvermogens van de drie verdach
ten, de gebroeders H. en de vertegen
woordiger W.
Dit is opgedragen aan de Utrechtse
psychiater, jhr. dr. J. J. M. van der
Does de Willebois. Uiteraard zal deze
maatregel leiden tot een verlenging
van het vooronderzoek. Hoogstwaar
schijnlijk zal de zaak niet vóór april of
mei ter openbare behandeling voor de
rechtbank worden voorgedragen.
WENEN, 13 dec.(RTR) De Sov
jet-Unie heeft laten weten, dat zij een
associatie van Oostenrijk met de Euro
pese Economische Gemeenschap onver
enigbaar acht met het Oostenrijkse
staatsverdrag en de neutraliteit van dit
land.
Een memorandum van deze strekking
werd door de Russische ambassadeur.
Avilov, aan kanselier Gorbach overhan
digd.
Enkele uren tevoren had de Oosten
rijkse regering besloten de E.E.G. te
vragen om onderhandelingen over een
akkoord „inzake een economische rege
ling" met Oostenrijk.
(Advertentie)
Eichmann moest blijven staan toen
rechte Landau de vijftien punten van
de tenlastelegging elk afzonderlijk be
handelde. Al deze punten omvatten mis
daden tegen het Joodse volk, misdaden
tegen de mensheid, oorlogsmisdaden of
misdaden voortvloeiende uit het lid
maatschap van misdadige organisaties.
Naar men verwacht zal de openbare
aanklager, Gideon Hausner, deze week
de doodstraf 'eisen tegen Eichmann.
Daarna zal dr. Robert Servatius zijn
laatste pleidooi houden, waarna de rech
ters vonnis zullen wijzen. Men verwacht,
dat het proces vrijdag zal kunnen wor
den beëindigd. Na het pleidooi van dr.
Servatius zal Eichmann zelf voor de
laatste maal in de gelegenheid gesteld
worden het woord te voeren.
In Jeruzalem neemt men aan dat
Eichmann weinig kans heeft aan een
doodvonnis te ontkomen. Men leidt dit
af uit enkele opmerkingen van rech
ter Landau, toen hij sprak over de
mogelijkheid van een verzoek tot ver
zachting van de straf. Hij wees er op
dat de Israëlische anti-Nazi-wetge-
ving verzachting van straf beperkt tot
die gevallen, waarin de beklaagde zijn
best doet berouw te tonen over de ge
volgen van zijn daden.
„Maar", aldus rechter Landau, „on
danks alle verklaringen van Eichmann
dat hij ziek werd van de gruwelen, die
hjj in de uitroeiingskampen aanschouw
de, en dat hij overplaatsing wenste en
niet sterk genoeg was voor zijn taken,
hebben wij geen woord gehoord over een
innerlijke afkeer van zijn misdaden. Het
kwam nooit bij hem op zijn positie op
te geven. Zonder zjjn diepe haat tegen
de Joden had hij nooit zijn misdaden
met zulk een niets ontziende doelmatig
heid kunnen bedrijven".
Rechter Landau merkte op dat Eich
mann zich niet zonder handigheid heeft
verdedigd. „Hij toonde waakzaamheid,
de kunde om zich aan een moeilijke si
tuatie aan te passen, hij was sluw en
had een gladde tong. Maar hij had niet
de moed de waarheid toe te geven".
(Advertentie)
VtEL.11025^
SMEDESTR.43-1S
-
UTRECHT, 13 dec. Het ledental
van de Nederlandse Katholieke Bond
van vervoerspersoneel ,,St. Raphaël",
dat 18874 bedraagt, wordt bedreigd door
een niet onbelangrijke vermindering als
gevolg van een ongewoon groot aantal
bedankjes per 1 januari. Kennelijk
houdt dit verschijnsel verband met het
toetreden van een aantal leden tot de
bond voor rijdend personeel, waarover
de voorzitter, de heer W. Spit, gisteren
in zjjn openingsrede op het congres zo
als wij toen reeds berichtten, het zijne
had gezegd. Ook de voorzitter van de
K.A.B., de heer J. A. Middelhuis heeft
aan deze zaak aandacht gewijd, waarbij
hij mede doelend op het in het alge
meen nog onvoldoende georganiseerd-
zijn van de werknemers sprak over
„verbijsterende kortzichtigheid en ego
isme".
„Wij mogen van tijd tot tijd kritiek
hebben op de regering en de werkge
vers, maar laten we dan ook kritiek
hebben op die massa werknemers", al
dus de KAB-voorzitter. Het uittreden
van een bepaalde groep uit de bestaan
de organisaties van vervoerspersoneel
noemde de heer Middelhuis een merk
waardig verschijnsel, juist in een tijd,
dat de organisaties op nationaal niveau
een vérstrekkende invloed hebben ten
aanzien van de sociaal-economische po
litiek. Hij onderstreepte de woorden van
de heer Spit, dat met de loon- en sala-
rispolitiek alléén het vraagstuk van de
verdeling der welvaart niet is opgelost
en dat men ook moet werken aan be
zitsvorming en winstdeling.
De vraagstukken opsommend, waar
voor een centrale als de K.A.B. staat,
merkte de heer Middelhuis op, dat
haar politiek niet altijd een zodanige
kan zijn, dat elke bedrijfsgroep zich
daarbij gelukkig voelt. „Het gaat er
om, dat een klimaat wordt gevonden,
waarin elke bedrijfstak tot zijn recht
komt. Men moet met de loonpolitiek
binnen de aangewezen spelregels ver
der. Enerzijds moet men nieuwe spel
regels zien te vinden, anderzijds moet
men een combinatie zoeken met de
arbeidsvoorwaardenwet, die er zeker
komen moet".
Behoudens een enkele uitzondering,
lie de voorzitter maar liet voor wat zij
was, ondervond het gedurende de twee
laatste jaren gevoerde beleid van het
„St. Raphaël"-bestuur van de vergade
ring grote waardering. Het verwijt van
de afdeling Utrecht, dat aan de op het
vorige congres aangenomen resolutie in
zake bezitsvorming geen uitvoering was
gegeven, wees de heer Spit af met de
mededeling, dat in twee wegvervoers-
bedrijven een gepremieerde spaarrege
ling is ingevoerd.
„Belangrijk is vooral, dat in de afge
lopen periode bij de werkgevers in de
sector van het wegvervoer te dien aan
zien meer begrip is ontmoet. Dit blijkt
uit het akkoord, dat in de c.a.o. ruimte
schept voor het invoeren van spaarre
gelingen bij de individuele ondernemin
gen", aldus de heer Spit.
Het streven naar het invoeren van een
ondernemingsraad bij de N.S. zal met
onverminderde kracht worden voortge
zet; het bestuur van „St. Raphaël" is
van mening, dat uit de huidige situatie
nieuwe argumenten kunnen worden ge
put. Evenzeer zal men blijven streven
naar een herziening van de pensioenen,
waardoor aan het spoorwegpersoneel
recht wordt gedaanmen zal zich hier
bij door de brief van de raad van vak-
centralen inzake de aanpassing niet la
ten weerhouden.
Wat het machtsmiddel staken be
treft, wilde de voorzitter het misver
stand uit de wereld helpen, dat „St.
Raphaël" in zijn actie-program het
recht van staken zou willen opnemen,
lieke vakorganisatie anno 1961 dit
verbod tot staken, wat men moet zien
in het kader van de herziening van de
overleg-procedure bij de N.S. Daarbij
blijft gelden, dat een bonafide katho-
lieke vakorganisatie anno 1961 dit
middel met grote voorzichtigheid
moet hanteren."
De eerste congresdag eindigde met de
huldiging van de twee wegens pensione
ring aftredende hoofdbestuursleden, de
heren J. S. Goossens en L. P. J. Wil-
bers. De loco-burgemeester van Utrecht,
de heer H. Ploeg deelde hierbij mee.
dat de heer Goossens is benoemd tot
ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
De heer Wilbers ontving uit handen van
pastoor J. J. Kroon van de St. Pauluv
parochie de versierselen behorend bij
het ridderschap in de pauselijke Orde
van St. Silvester.
