[jöe opmars van Je M De gouden dagen voor handelaars-in-gijntj de Zenuwslopende dagen voor de handel in REL A TIEGESC Bedrijfsleven besteedt per jaar vele miljoenen guldens aan cadeaus P. C. Hooft: Leringen van Staat ZATERDAG 16 DECEMBER 1961 PAGINA 9 TUNGSRAM isschien is de uitstalling in de etalages van feestartike lenwinkels wel de meest c°nstante die er is. Fopbonbons J'jn nu eenmaal fopbonbons, toe- ters blijven toeters en de bonte Maskers in al hun grillige vor ken overleven de generaties. De "ikke neuzen, de imitatie-puisten -wratten, de flesjes ijswater, jje jeuk- en niespoeders, zij hou- "en alle hun vaste, vertrouwde Maats achter het glas, met alleen "it verschil dat zij op de valreep j'an het jaar een beetje inschik ken voor de luidruchtige geintjes ^an het laatste uur, de rotjes in ksel de machtige verscheidenheid, jte voetzoekers, de gillende keu kenmeiden en de knetterfontein- 'tes. Alles bij elkaar een flink "gedonder" dat echter de omzet Van de winkelier in deze branche e?n ferme dreun in de goede ^chting geeft. Gedurende deze j^gen profiteren de rotjes van kün vrijheid. Zij gaan bij duizen- ^en de deur uit, elk jaar opnieuw °lgens het vertrouwde ritueel J^n oudejaarsavond. Eenmaal Jeer in het nieuwe jaar hopen zij ?le het ervan moeten hebben °°r hun voorraad heen te zijn, °fhdat tot aan het volgend jaar- 'hde het officieel verboden is ^gelijke lawaaiprodukten in de erkoop te hebben. Jfr "verheid heeft het begrijpelijker- ba„„ niet erg op dit soort knaleffecten foHo pen' Maar al te vaak hebben de leoi §>r°te narigheid gebracht en al- ie^rt e herinnering aan de wilde Hart- Otn -g Ult het verleden is al voldoende 'n angst en schrik aan het knal- ^«ro'rTcïï T 2! Basis-combinatie De goede raad Maar drie dagen GRATIS origineel COGNACGLAS oor wie is betrokken bij de handel in die nog nauwelijks „verborgen" verleiders, de relatiegeschenken, zijn dit de dagen van hoogspanning. Dagen waarop de zenuwen het hard te verduren krijgen. Dagen waarvan, zei een handelaar wanhopig, „je een hartkwaal zou krijgen". Rela tiegeschenken zijn, in de taal der folders en verkoopbrieven, „zach te boeien", die de klant gemak kelijk gevangen houden omdat hij ze graag draagt. Zij zijn ook „sleutels naar meer winst". En omdat het bedrijfsleven bij voor keur omstreeks Kerstmis en de jaarwisseling met die boeien en sleutels van de goodwill pleegt te rammelen, omdat men zijn zaken relatie in deze tijd met het visite kaartje van de feestgave aan het bestaan van zijn onderneming wil Handel staat voor niets Onbruikbaar? Fluo resceniiebuizen Tegen oudejaar ontstaat een hausse in rotjes er Kijk nou zelf! Is 't een feestneus, of is 't er geen? Werk te denken, afgezien nog van het Om ueilJieili ai Verantwoordelijke experimenteren ia®t_alle gevolgen van dien. De hande- in rotjes en bommetjes zijn er h van bewust, dat zij in een gevaar- e hoek zitten en vandaar dat zij ook 'ijk, Uit UP eigenbelang nauwgezet de richtlij- Uit -^"'sen, die een officiële instantie Den Haag voor hen uitstippelt. «chtlij tin a.--;-Wen betreffende de omvang van \ullmg van de bommetjes, de afme- Porgt vin a|eenspVullenerk00P"en'h7t tranS" jaarsnacht afschietend* de elnnfemandnhelftrbbedWaard^egieeeWd fwrkpn teSen knallen binnen de hoeft v, geen er>ke! bezwaar. Men Wini_ heus geer kind te zijn om het ferri en wetens veroorzaken van een eri dreun tegen de trommelvliezen gens heel opwindend te vinden. be cijfers van de rotjes- en bom- •"■utjesverkoop liegen er niet om. Die ""'den op een nog altijd geweldige Populariteit bij jong en oud. Vandaar ""t de twee grootste fabrieken in dit onïe' 'n beiden en te Leeuwarden, P het ogenblik tot over hun oren in werk zitlen om aan alle vraag te unnen voldoen. Dat Den Haag door jj" verkoopverbod van rotjes men het hier de laatste keer wel wat te bont gemaakt enige verlich ting in die drukte zou brengen, is dan ook absoluut niet juist. Den Haag zal trouwens ook met dit verbod heus wel knallen en langs clandestiene weg toch aan zijn trekken komen. Op de fabriek in Leiden vertelde men ons, dat hier een heel legertje „thuis werkers" is ingeschakeld om mee te helpen de produktie op het vaste oudejaarspeil te houden. Zo'n veertig tal Leidenaren maken zich in deze dagen verdienstelijk als „wurgers", mensen, die met behulp van machien tjes de kartonnen hulzen met de ge bruiksaanwijzing aan hun uiteinde ,,de nek omdraaien". Anderen, waaronder vele bejaarden, verdienen er een cent je bij met het lontsteken, het inbren gen van de lont, een routinewerkje. En wat de fabrieken dan zelf niet af kun nen, halen ze uit het buitenland, waar- bjj vooral West-Duitsland een vaste klant is met goed en veilig materiaal. Op het ogenblik is het nog zo, dat de rotjes en bommetjes met een afname van enkele miljoenen tegen het oude jaar een vaste positie innemen. De ver wachting is echter dat zij in de toekomst een steeds grotere veer zullen moeten laten aan de vuurpijlen, de minder luid ruchtige apparaten waarbij de klem toon meer ligt op een wilde kleuren pracht in de donkere hemel. Reeds nu zijn er verschillende van in de handel en de winkeliers steken niet onder stoelen of banken, dat zij het liever daarop gemunt hebben dan op de toch altijd riskante rotjesverkoop. Natuur lijk, de prijs ligt wat hoger, maar men rekent er toch op, dat de vuurpijlen met hun grotere mogelijkheden toch een belangrijke winst gaan boeken op lawaaierige gedoe zonder meer. Voor de vuurwerkfabrieken opent dat uiter aard nieuwe perspectieven. Het. geeft hun de kans om zich nog meer te spe cialiseren. Per slot van rekening zijn rotjes maar rotjês en zit er in de knet terfonteintjes onderling maar heel wei nig verschil. Voor hen is het eigenlijke kleurenvuurwerk de grote business en dan in het bijzonder de zogenaamde gronddecoraties, de staande, grote ver lichte opschriften, waarvoor Nederland een zeer goede naam heeft. Men ziet kans om in levensgrote lichtletters „Leve de koningin" te schrijven en dit alles dan geflankeerd door draaiende zonnetjes, twinkelende sterren, dubbele palmbomen van jasmijnvuur, waarbij prachtige rozetten in kleurenvuur ont staan. Het vervaardigen van de projectielen lijkt zo op het oog erg eenvoudig, maar in de vuurwerkfabrieken die meestal volgens bepaalde veiligheidsvoorschrif ten zijn gebouwd, dus met o.a. daken, die bij een ontploffing van enige allure gemakkelijk meegeven en de weg voor de explosie vlot vrij maken draait men zich er de hand niet voor om en maakt men via het ontplofbare basis mengsel van 75 pet, kaliumsalpeter, 15 pet. houtskoolpoeder en 10 pet. zwavel de meest frappante combinaties. In de loop van het jaar en met name in de zomerdagen zijn vooral de orga nisatoren van bloemenfeesten en strand- dagen hun grote klanten. In de winter, rond deze tijd, moeten zij het hebben van de winkeliers in feestartikelen, de avonturiers-van-de-gein, die bijna over- Het al in het land slechts zo'n dag of drie rotjes en bommetjes verkopen, maar dan ook zoveel ineens, dat zij er bijna gek van worden. Voor hen is dit dan ook zo'n beetje op een prettige manier uit luiden en opnieuw beginnen met de heel wat rustiger, maar toch niet minder vrolijke spullen in hun toverwinkels. Aan de kop van de rotjes- en bomme tjesverkoop staat sinds jaar en dag Am sterdam. Hier zijn verhoudingsgewijs ook de meeste van die erkende pret- winkels gevestigd, kris kras verspreid over de oudere stadskern. Iedereen heeft er zo zijn vaste mannetje, zoals wij onze „feestneus" in de Jordaan we- l ten, echt in de schaduw van de oude Wester. De insiders noemen hem „Ome Piet" en dat past helemaal in de sfeer van het joviale zakendoen, zoals deze snelle, energieke man die nu al 37 jaar van achter zijn toonbank bepaalt. Hij is zoals gezegd de geknipte man voor dit vak, praat zowel letterlijk als figuurlijk met handen en voeten het dubbeltjes- en kwartjeswerk bij elkaar en blijft er onverminderd vrolijk bij. De jongens noemt hij steevast Kees, meisjes vast en zeker Cornelia en daar heeft ieder een vrede mee. Bjj hem, wij weten het uit ervaring, hangt altijd een lolletje in de lucht. In onze prille schooljaren waren we vaste klant bij hem voor de lading van ons klappertjespistool. Sindsdien kunnen we niet bepaald zeggen, dat wij zijn knusse zaakje frequenteren, maar als wij er nog eens binnenstap pen hangt er altijd nog dezelfde, iet wat zoetige geheimzinnige geur van papier en lijm en is de hele santen- „rotjes-offensief' op de valreep van het jaar. De jeugd, oeneaen de leejuj» grens denkt: „Was ik maar achttien." kraam van maskers, mutsen, slingers e.d. onveranderd. Met het oog op de oudejaarsverkoop hebben we „Ome Piet" een extra be zoekje gebracht, gewoon een middagje meegedraaid met de verkoop-in-gein. En daarmee hebben we gezien, dat de oude klassieke pesterijtjes als „Old sol- diers never die" nog steeds opgang maken. De flesjes met ijswater, om iemand een onrustig zitvlak te bezor gen, zijn nog immer favoriet en tot twee maal toe waren we getuige van de trouw aan het dunne gummikussentje, waarop men in zijn argeloosheid stevig gaat zitten, waardoor het ding onmiddel lijk de meest genante geluiden veroor zaakt. O zeker, in de uitvoering is wel het een en ander veranderd. Maar „het blijft lopen", vertelt Ome Piet opgewekt. Afleggertjes zijn er maar weinig. Het zogenaamde „vieze mannetje" is er zo eentje. Je weet wel dat kleine poppe tje dat je iets moet toestoppen waarna het een hoopje doet. Nee. het „vieze mannetje" ligt er nu een beetje uit, maar ik denk er niet over om hem weg te doen, want ik weet héél zeker dat hij straks weer in de gratie komt." We hebben het allemaal weer eens bekeken, de kleine korreltjes, die je stie kem in iemands borrel moet gooien, waardoor er binnen de kortst mage- lijke tijd een aantal net echte wormen in het sterke nat drijven, de knalkurk, de schokring, de bordenwipper, de saladewurmen, de vlamwatten, de siga retten, die na één trek verpulveren, de collectie snorren, baarden en maskers. „Ome Piet" danste er omheen als een commerciële nar, die bij'elk attri buut een lachertje ten beste gaf, welke de verleiding tot kopen heel erg groot maaket. Alleen als echte vrolijke broek kun je dit werk volhouden. Denk eens even in, je moet altijd zelf beginnen met leuk te zijn en dan nog om jezelf lachen ook. Dat is nodig om de gang er Advertentie Stuur even een briefkaart aan ATAG n.v. postbus 60 ULFT en U ontvangt gratis de meest inspirerende brochure voor kook- en bakapparaten. Vertrouwen verwekt trouw", schrijft P. C. Hooft. Hij bedoelt dat wie aan anderen vertrouwen schenkt, deze schenking (door gaans) beloond ziet, doordat degenen aan wie vertrouwen geschonken werd, op deze schenking spontaan reageren door „trouw" te zijn. Wat hier :net veel woorden uiteen gezet werd, wist Hooft in drie samen te vatten. Deze kernachtige kortheid kenmerkt het afo risme, maxime of hoe men het noemen wil. Het wordt in ons land niet overda dig meer beoefend, hoewel een der grondleggers van het Nederlands be schavingsleven, Erasmus, beroemd werd door zijn alom nagevolgde „Adagia". H. de la Fontaine Verwev verzamelde in een door L. J. G. Boucher, Noord einde 39, 's-Gravenhage fraai uitge geven bundeltje een aantal „Leringen van Staat" van P. .C Hooft. De ze- ventiende-eeuwer schreef ze in de kantlijn van zijn Leven van Hendrik de Grote, maar ze werden in onze tijd niet opnieuw uitgegeven. De keuze van De la Fontaine Verwey toont aan: hoezeer ten onrechte. Als één auteur in de gou den eeuw in staat geacht moet worden aforismen te schrijven, dan Hooft Deze „Leringen van Staat" bewijzen het. Het aangehaalde voorbeeld demon streert, dat het aforisme wezenlijk een werk van taalkunst is. Ritmisch is het zeer harmonisch, een ritme dat versterkt wordt door de herhaling van vertrouwen verwekt en die van Trouw. Dat ook een andere structuur moge lijk is, demonstreert enkele bladzijden verder: „Wantrouwen wekt ontrouw". Doordat vertrouwen hier wantrouwen werd, kon ver niet herhaald worden. Het kon er best staan, maar het behoeft niet. Te minder waar het ritme van de regel anders kwam te liggen door de klemtoon op óntrouw. Er bestaat wel eens misverstand over het aforisme alsof de vorm ervan er niet zoveel toe doet. De vorm doet er alles toe. Hooft wist dat. Uiteraard. Daarvoor was hij onze grootste zeventiende- eeuwse kunstenaar met de taal. G.K. (Advertentie) in te brengen en het klimaat voor de dikwijls wat preutse klant „lekker te maken". En geloof me. dat moet je kunnen. Ik heb wel eens de indruk, dat het vroeger allemaal wat beter zat, de mensen ook beter feest konden vie ren, en er ook meer geduld voor hadden. Nu moet alles haast-je-rep-je, snel en veel drinken, veel en vlug dansen. Maar dat is toch niet het echte feest. Je moet je gemak nemen voor een geintje. En laat de ouderen maar gerust de gangmakers zijn. De wals en de valeta doen het nog gerust, ook voor de jongeren. Maar die moeten hen gewoon ontdekken. Aan een echt feestje moet je zorg besteden, ge loof me, ik kan het weten." Dit was de raad die „Ome Piet" ons meegaf voor de komende feestdagen, aan de vooravond van het rotjesoffensief 1961. HAYE THOMAS „ome Piet" staat voor niets. Hij heeft de bommen, rotjes en '°nteinen in alle soorten. En voor de liefhebbers van wat kleur nog vuur- - pijlen ook. Advertentie VAN HET WERELDBEKENDE HUIS „CAMUS" Alleen gedurende November en December 1961 en Januari 1962, zolang de voorraad strekt, wordt dit GROTE COGNAC-GLAS U gratis aange-/ boden door Uw slijter-wijnhandelaar, bij aankoop van ELKE fles Camus mportour: ANDRÉ KERSTENS N.V TILBURG herinneren, moet de leverancier pe combinatie baro/thermohygrometer in Spoetnikmodel. Een geschenk dat de gever bij een afname van duizend stuks hiermee op tafel komen. op 55 komt te staan. Zou het worden geraadpleegd? ten men verwacht immers dat hij al wat er aan luxe- en gebruiksartikelen aan de markt is, kan leveren. Dit ver- eist ook goede contacten met fabrieken, jf-rfjï «Si iy ontwerpstudio's en inrichtingen die vol- gens de wensen van de klant en de eisen van het materiaal zorgen voor het op- vTBTL drukken, graveren, etsen, stempelen, lakken of hoe dan ook aanbrengen van Deze kleerborstel „in zeer geslaagde de reclametekst op het artikel. Een uitvoering" is, zo werd ons verteld, uitgebreide cartotheek met oprichtings- een attractie voor de kinderen. data en andere gegevens van bedrijven althans zijn ingestopt, en daar komt het in de praktijk hoogst zelden van. Maar toen die handelaar de bol in zijn show room had staan, had hij er aan de direc teur van een groot bedrijf al vijftig van verkocht... Relatiegeschenken. Ze zijn er in tal loze variëteiten, verschillend naar aard. V-Y ~Yin Spoetnikmodel Een aeschenk dat de is voor het ti4diS ^pen van offerte (de terecht. Er zijn (gas)aanstekers in vele kwaliteit en prijs. De klant staat met van dat geschenk m deze dagen qeve'r bij ee„afname van duizend stuk, concurrence is fel!) onmisbaar. Men luxueuze uitvoeringen, hureaukalenders zijn bestellingen voor niets. De handel lp ƒ55 lom TZfn^Teït^ reuze "van een eeschenk^kunnen "advf -klokken, vuipensets en varkenslede- evenmin. Zij kan zeer bruikbare ge- jo v keuze van een gescnenk kunnen aavi- ren sigaren- en sigarettenetuies, tassen schenken leveren maar komt de op- seren: die keuze een bepaalde richting en portefeuilles, magnetische presen- drachtgever als dat dan per se moet, Vele bedrjjven hebben weliswaar de hebben te hierten meer temrna JvetGP te sturen aan de hand van teerbladen-met-glaasjes(!) en elektri- evenzeer tegemoet in diens wensen naar wijsheid gehad, al maanden geleden ment nebben te bieden'maar temidden het begrote bedrag, het aantal en de sche wandklokken, parfum verstuivers overdreven luxe en soms praktische nut- hun geschenken te bestellen, maar dat status van de mensen die de gever er en schaarasbakken op statief, Italiaan- teloze zaken, de klant blijft koning, wil nog niet zeggen dat ZIJ ot zelfs maar mee,wl1 plezieren. Elke bestelling kan se kunstdrukkalenders met vele voor- Relatiegeschenken, goedkoop of duur, de leveranciers, ze nu ook hebben ont- ^el een aardige boterham bu elkaar worden uitgevoerd, zeker vooral met treffelijke reprodukties, fraai Pools hout- ze verkleinen, om nog éénmaal een tangen. Veel is op dit gebied afkom- de vele toepassingsmogelijkheden van snijwerk, met koper ingelegd, prachtige verkoopbrief te citeren, de afstand tot stig uit het buitenland en daar willen i. i de plastics, maar een sleutelring die specimina van de Nederlandse glas- en de klant en vergroten de omzet. Het de levertijden nogal eens lang zyn. En Hgl-actinnnOlitlPK ]?.e'ialve van een ^ren label met de kristalindustrie en een schier onuitput- Nederandse bedrijfsleven heeft blijk de handelaar maar telefoneren en tele- 31 '-JH*-"",cls firmanaam ook nog is voorzien van een telijke voorraad Delfts blauw. Ca- gegeven, hierin veel waars te zien. Het De handel in relatiegeschenken geWnl^n M^lcen^ractfTm'npt"^.,' dca"?,' T hotSecn ze'den voorkomt geschenk heeft zich in ons land bij het bloeit, mag men vaststellen. Het Ne- wri ,Tt h« hLS T ook h" afname van een ernnt aantal verstevieen van zakeluke banden een deriandse bedrijfsleven heeft voor de- vo^l'tverlgèn": deze broekzak-vol... ze spruit der reclame per jaar vele miljoenen over, in navolging van het buitenland, onder invloed van de con junctuur en in de verblijdende weten schap, dat relatiegeschenken wat be- graferen naar de fabrieken: „Waar blijft mijn bestelling?" Hééft hjj de goederen eindelijk en is hij er in ge slaagd met spoed de reclametekst er op te doen aanbrengen, dan levert hfj ze meestal niet spoed zelf af bij zijn opdrachtgever. Die bezorgt de poste rijen dan juist voor de feestdagen nog enige zakken vol extra-werk. Want het gaat bij al dit moois waarachtig niet om kalenders en zakagenda's en kleine aantallen alléén. >^57 Nederland kent vele handelsondeme- J5 mingen die zich in relatiegeschenken "A g'-. hebben gespecialiseerd, een tiental grote V en, ruwweg geschat, een tweehonderd kleinere. Zjj zorgen voor de tastbare attenties bij openingen en heropeningen. Schoenlepel, gecombineerd met flesope- jubilea en verjaardagen, maar vooral ner „Mag" zegt de reclamefolder, „in voor kerst- en nieuwjaarscadeaus. Zjj geen enkel huishouden ontbreken, ook óók bjj afname van een groot aantal toch nog altjjd tientallen guldens kosten, artikelen van de beste binnen- en bui tenlandse merken. verstevigen van zakeljjke banden een belangrijke plaats verworven. Dat zal met de komende feestdagen opnieuw bljjken. PAUL KLARE doen goede zaken, ook de door de grote broers geringschatte „zolderkianten", de lieden met de eenmansbedrijfjes, die slechts een zeer bescheiden assorti- Een briefordner metzes glaasjes. niet bij uw cliënten." treft de belasting voor honderd pro cent als onkosten mogen worden af getrokken. Met het oog op het laat ste wordt er menigmaal een fjjn be- lastingpolitiek spelletje gespeeld. Eén bedrijf is daarin een „meester": het heeft van Nederlands grootste onder neming in relatiegeschenken al zó veel artikelen gekocht (maar nog niet weggegeven), dat het in voor- raadkwantiteit inmiddels zjjn leveran cier is voorbijgestreefd. Nimmer, be grijpt men, is de handelaar in rela tiegeschenken met verlaging van de omzetbelasting bijster ingenomen... Wie in die wonderlijke reclamehoek der relatiegeschenken (en van de voor De Nederlander krijgt bijzonder graag iets cadeau. Wie, zo heeft de ervaring geleerd, in zyn binnenzak vier (dure) ballpoints heeft zitten, kan verrukt zijn met een vijfde, ook al kost die maar een paar dubbeltjes. En de goedkope ballpoint staat dan ook al jarenlang als relatiegeschenk aan de top. Maar voor die luttele dubbeltjes zijn er ook as bakken en boodschappenlijstjes verkrijg baar, briefopeners en gereedschapset jes, schenkkurken en koersomrekenli- nealen, theelepeltjes en parkeermeter- tjes, rjjbewijsetuies en telefoonklapper- tjes, thermometers en zakborsteltjes, Maar ook wie een kostbaarder ge schenk zoekt, kan dharvoor zeer wei Van sommige iuxe-relatiegeschen- ken kan men zich afvragen, welk praktisch nut ze nu eigenlijk wel heb ben. Zeker, een technicus zal zo'n zakrekenlineaal nog weieens kunnen gebruiken en een uit kunststof ver vaardigde en beslist onbreekbare as bak zal ook wel licht van pas ko men. Maar hoe dikwijls zal de com binatie baro-thermo-hygrometer, een instrument in Spoetnikmodel dat bij afname van duizend stuks nog vijfenvijftig gulden kost, worden ge raadpleegd? En zou een sleutelhan ger met vergulde rolmeter werkelijk zoiets fijns voor „hogere technische mensen" zijn, zoals de folder be weert? En zouden medici, ingenieurs en laboranten inderdaad die kleine zakmicroscoop „met twee onder- zoekgiaasjes. ideaal voor controle op weefsels" gebruiken? Toch moet de handelaar in relatie geschenken van dergelijke zaken altijd wel een monsterexemplaar in voorraad hebben. De man die onlangs op een Duitse jaarbeurs voor tachtig gulden een in gepolijst messing uitgevoerde si- garettenstandaard in de vorm van een wereldbol kocht, zomaar op de gok, ondervond dat weer eens. 't Was eigen- aoWie zijn sleutelbos te licht vindt, Ook voor de fles port of sherry""kan de het "kopenf publiek bestemde toegift- kan er een zwaarvergulde rolcentimeter lijk en onhandig ding: trek het deksel Onder de vele combinaties met sleutel handelaar in relatiegeschenken nog wel artikelen) zijn brood wil verdienen, moet aan krijgen. Maar ook^een „kwartjes- omhoog en er verschijnen vijfentwintig ringen is vooral deze, met Zwitserse zorgen. een veelomvattende warenkennis bezit- automaat". sigaretten wanneer die er tevoren parkeermeter, de laatste tijd in opkomst.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 9