Paus roept mensheid op tot
vrede in GOEDHEID
Houdt op met zinspelen
m
T
Groot aantal Parijzenaars
trekt naar wintersport
Spoorwegen en hotels kunnen
stroom nauwelijks verwerken
Kaartjes
B
KERSTBOODSCHAP TOT DE WERELD
op gebruik van gewe
Nu Gizenga
edit*6
HELAAS, ER IS GEEN SNEEUW
Leider baptisten
in V.S. bij paus
Fraai ontspanningsgebouw voor Italianen Buskruitramp
Kabelverbranding
Bussemakershuis
Oostkerk in Middelburg gerestaureerd
Ag*a
Extra
Decemberdagen vragen om de beste sigaret
Ook politiek
VRIJDAG 22 DECEMBER 1961
PAGINA 7
ROME, 22 december (K.N.P.)
De boodschap, die de paus dit
3'aar bij het naderen van het
Kerstfeest tot geheel de wereld
heeft gericht, is in de eerste
plaats een aansporing tot goed
heid. Jesus immers is de verper
soonlijkte goedheid, de goddelijke
bron daarvan, en Zijn goedheid
het algemeen leergezag van de
Vrede voor geheel de wereld. De
Paus richt tot de leiders der
haties een plechtige uitnodiging
eerder alles op het spel te zetten
dan de vrede en het leven der
mensen. Wie echter de gebeurte
nissen rondom zich gadeslaat,
aldus de Heilige Vader, zou zeg
gen, dat in onze tijd schrik en
angst koorts en een gevoel van
onbehagen veroorzaken.
Kaarslicht flatteert!
GOUDA KAARSEN
BUITENLANDSE
kroniek
vj
Vemb
Allesomvattend
50 Stuks in geschenkdoos f. 2.50
Aandacht voor
het kerstnummer
van Agfa
vol FOTO-, FILM-,
FLITS- en
CAMERA-nieuws!
beste kijk op fot07S
mm mÊmmmmmmmmmmmmmm
J
Deze symptonen zijn des te meer be
hoevend, wanneer men bedenkt, dat de
Schepper de mensen voorbestemd heeft
®'kander te begrijpen, te helpen en aan
Je vullen, in broederlijke samenwerking
Plannen te maken, geduldig menings
verschillen bjj te leggen en billijk de
jjardse goederen, in liefde en rechtvaar
digheid, te verdelen. Wanneer men een
"lik werpt op het hele en gevarieerde
bet van betrekkingen tussen de volkeren
*°ïvel in binnenlands als internationaal
®Pzicht, zo vervolgde de paus, dan moet
men vaststellen, hoever men helaas
n°g van de goddelijke leer af is.
Daar is alles uitnodiging tot de vrede,
(Advertentie)
Een opzienbarende politieke gebeur
tenis in dg Congo moeten we niet
gauw betitelen als een historisch
moment. Want de staatkundige
oudingen in dit land zijn zo weinig
rg3 'e^er belangrijk politiek
ultaat spoedig ongedaan gemaakt
'an zijn. Dat is een van de redenen
Waarom men sceptisch moet staan
tegenover het akkoord tussen Adoela
en 1 sjombe. In april waren er al be
tichten over een verzoening tussen
Elisabethstad en Leopoldstad, maar
van de Congolese hereniging is toen
biets terecht gekomen. Ook in augus
tus bestond er aanvankelijk goede
hoop op een verzoening tussen de
Uieuwe premier van de Congo en de
"President van Katanga. Maar intus-
S®u hebben de Verenigde Naties
■^uoela militaire hulp verleend bij
ïjiu strijd tegen het verzet van de
jWanganen. De toezeggingen, die
t sjombe gisteren gedaan heeft, zijn
em met geweld afgedwongen, het-
®een hij later altijd weer als een
argument kan aan
voeren om zich aan
zijn belofte te ont
trekken.
Het is duidelijk
dat de Congo zich
economisch niet
bande kan houden zonder de rijke
^vineie Katanga. Toen Tsjombe
^Icn op n juli 1960 losmaakte van
centrale regering, was dat een
Hp voor de Congolese staat. Onze
^eugde over het einde van de Ka-
abgaanse secessie wordt echter ge-
P?rd door het besef dat de Ver-
e 'gde Naties tot nog toe wel zeer
ti nZj g zÜn opgetreden. De resolu-
e die de Veil igheidsraad op 24 no-
er aannam, was uitsluitend ge-
tegen Tsjombe, en van de op-
lese 6 activiteiten van de Congo
vice-premier, Gizenga, werd
Po melcling gemaakt. Een zwakke
te° j'ne Van Amerika om de V.N. ook
°en °Ptreden tegen het separatis-
hp ln Oostprovincie stuitte af
eer> Sovjet-veto. De Russen staan
qJbers achter de pro-communistische
vaperAa ^aar a's c'e overeenkomst
Adoela en Tsjombe inderdaad
*Ün s'encbge aard zou blijken te
tre ?°u nu alle aandacht geconcen-
belpjj rnoeten worden op Gizenga s
Q.
hee^IZe"ga. die zich altijd beschouwd
Èoe 4 c'e Politieke erfgenaam van
vaarl"iern 's een buitengewoon ge
hw 1 bguur. In Washington zie
gton ziet
maar de Amerikanen
nog toe niet alle conse-
willen trekken uit dit in
put ^ccugc'c Naties werd
Iirtge per'ng van Katanga van „huur-
v°rrn Sez'en als een noodzakelijke
^kolonisatie, maar de drei-
door J re^kolonisatie van de Congo
e communisten vormt een veel
behk wel
Un tot
?nties
j t. In
zUivi
Congo
grotergG j^ummunisten vormt ee
°hdepf dreiging. Terwijl door de
Poldst 1rpin8 van Katanga aan Leo-
aan lA |6en e'nde zou zijn gemaakt
t®rs I,6] aatste overblijfsel van Wes-
de Q uu'alisme in de Congo, loopt
vWrL.r pr°vincie gevaar in de in-
eer van Moskou te komen.
hier daarentegen schuilt onder het mom
van schone woorden (wanneer tenminste
de uiterlijke schijn nog hoog wordt ge
houden) vaak een geest die juist het
tegenovergestelde van vrede is. En de
Heilige Vader voegde daaraan toe: ,,Het
is de trots van de machtigen, die tot
onderdrukking leidt, de hebzucht van
degenen, die alles naar zich toehalen en
het ene bovenop het andere stapelen, de
hardheid van lien, die hun hart sluiten
voor de noden van hun broeders, de on
gevoeligheid van de genieters, die zich
niets gelegen laten liggen aan het lijden
van anderen, hoewel de wereld er vol
van is.
De paus herinnerde er dan aan, dat
hij in zijn encycliek „Mater et Magis-
tra" erop gewezen had, hoe noodza
kelijk het is, dat men bezield is door
de liefde van Christus. De bede van de
paus om vrede bij de kribbe van Beth
lehem wil dit jaar daarom in de eerste
plaats een „afsmeken van en tegelijk
een aansporing tot goedheid zijn, tot
waardering van waarachtige broeder
lijkheid, tot oprechte samenwerking
die wars is van elk geïntrigeer en van
al die elementen der ontbinding, die
wij hier nogmaals onverbloemd bij
hun naam willen noemen: trots, gul
zigheid, gevoelloosheid, zelfzucht.
Deze aansporing is des te dringender,
aldus de paus, omdat het wederzijds
wantrouwen oorzaak is van een groei
end onbehagen. Alleen al de angst, die
de mensen bevangt, wanneer zij die in
spanningen zien om het geweld te de
monstreren en de vijandigheid te ver
groten, die angst alleen al is oorzaak
ervan, dat de verkilling zich uitbreidt
en steeds groter wordt. In een derge
lijke situatie is het vanzelfsprekend dat
wij denken aan het plechtige en ernstige
woord van Christus, dat voorspelling
en bedreiging tegelijk is: „Omdat de on
gerechtigheid de overhand neemt, zal
de liefde van velen verkoelen" (Mat.
24, 12). De mens is niet meer de goede,
medelijdende, liefhebbende broeder. Hij
is voor zijn naaste een vreemde gewor
den, berekenend, argwanend, zelfzuch
tig.
„Maar," zo waarschuwde de Heilige
Vader: „Het kwaad betreuren en ver
foeien is niet voldoende om het uit te-
roeien. Wij moeten het positief-goede
willen. De goedheid moet wordén ver
kondigd aan de wereld, opdat zü overal
uit kan stralen en in elke vorm het per-
soonlpke en maatschappeiyke leven kan
binnendringen. Daarom moeet in de
eerste plaats ieder mens individueel
goed zijn." Voorts moet ook het gezin
goed zijn: „De goedheid verzacht, maar
versterkt ook het vaderiyk gezag; goed
heid treedt naar buiten in de tederheid
van de moeder, drukt haar stempel op
de gehoorzaamheid der kinderen, ma
tigt hun uitbundigheid, zet abn tot de
offervaardigheid die absoluut nodig is.
Goedheid moet echter ook iedere levens
uiting buiten het strikt huiseiyke ver
keer beheersen, de school, de verschil
lende instellingen van het burgerlUke
leven, de betrekkingen tussen de rangen
en klassen der maatschappy.''
„Degenen, die goed zijn, weigeren
te geloven", aldus de paus, „dat de
menselijke overmoed de perken te
buiten durft gaan. Naast de angst
en de vrees immers hebben de posi
tieve uitingen van goede, opbouwende
en welwillende gezindheid hun plaats
in het leven." De paus dankt God voor
voor en dat is Hem reden een oproep,
een luide oproep te doen „Een oproep,
tot hen, die in de economische sector
macht bezitten, om desnoods alles op
alles te zetten, maar niet de vrede en
ook geen mensenlevens." Hij doet een
beroep op hen om ieder mrddel aan
te wenden, dat door de moderne voor
uitgang ter beschikking staat, tenein
de veiligheid en welvaart in de wereld
te verhogen, maar niet om argwaan
en wederzijds wantrouwen te zaaien.
„Nog eens", zo vervolgde de paus,
„grijpen wij met droefheid terug om
de woorden uit onze encycliek „Mater
et Magistra" te gebruiken op hetgeen
we daar gezegd hebben, dat men name
lijk enerzüds armoede en ontberingen
ten tonele brengt en ach en wee klaagt
over het spook van ellende en honger,
terwijl men van de andere kant vaak
op grote schaal de ontdekkingen der we
tenschap, de successen der techniek en
de economische hulpbronnen aanwendt
voor het vervaardigen van verschrik
kelijke werktuigen van ondergang en
dood."
„Vervolgens doen wij een beroep", al
dus de kerstboodschap, „op degenen,
die de kunst verstaan de openbare me
ning te vormen of gedeeltelijk erover
heersen, om Gods strenge oordeel net
zo ernstig te vrezen als het oordeel der
geschiedenis: wij vragen hun met om
zichtigheid, eerbied en gevoel voor maat
te werk te gaan. De laatste tijd heeft de
pers het verdriet ons dit te zeggen,
maar w\j doen het open en eerlijk
'Advertentie)
Chief Whip op ndert lip!
Waar goede stemming en gastvrijheid de boventoon voeren.daar ziet men
ook Chief Whip in de bekende groene doos. Chief Whip - de Virginia der
Virginia's - is nog altijd niet overtroffen in zuiverheid, smaak en kwaliteit.
meegewerkt aan de voorbereiding van
een sfeer van wantrouwen, afkeer en
haat; zij heeft zelfs breuken in de hand
gewerkt."
De oproep van de paus richt zich ver- 't
volgens ook tot „de verantwoordeiyken
der volkeren, tot hen in wier handen
heden het wel en wee van de mensheid
ligt. Ook zij zijn maar broze en sterfe-
ïyke mensen." Zo waarschuwt hy: „Met
angst in het hart zien uw geiyken naar
u op; zü" zijn eerder uw broeders dan
uw onderdanen. En met het gezag waar- i
mee Jesus Christus ons bekleed heeft
zeggen wij tot u: „Houdt op, houdt op
met dat zinspelen op het gebruik van 1
geweld; beeft by de gedachte, dat gij
een onvoorzienbare lawine van gebeur
tenissen, veroordelingen en wraakge- 1
voeiens ontketent. Deze lawine zou wel
eens uit kunnen lopen op onberaden en
zelfs op onherstelbare daden. Grote
macht is u gegeven, niet om te vernie-
tigen, maar om op te bouwen: niet om
te verdelen, maar om te verenigen; niet
om de mensheid te doen schreien, maar
om arbeid en veiligheid te geven."
Wij kunnen echter aldus de paus
de droefheid van ons hart niet verzwij
gen, dat er op heet komende Kerstfeest
nog volkeren zijn, die zonder vrede,
zonder veiligheid, zonder godsdienstvrij
heid zpn en die leven in de angst voor
het spook van de oorlog en de honger.
(Advertentie)
Vraag Uw
fotohandelaar
naar die
interessante
Agfa-editie.
Een blad vol tips
en winterfoto-
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS, 21 dec. Alle politieke na
righeid en sociale beroering moeten niet
uit het oog doen verliezen, dat het
Frankryk economisch zeer naar den
vleze gaat en dat een toenemend aantal
Fransen in staat is het leven steeds
fraaier te versieren. Jongste bewijs: de
massale uittocht van Parijzenaars naar
de Azurenkust en de oorden van win-
tersportvermaak om er een Kerstvakan
tie door te brengen, die velen tot na
Nieuwjaar zullen kunnen rekken. Het
verschynsel laat dit jaar in omvang al
les achter zich, wat voorgaande jaren
reeds te zien hebben gegeven.
Frankrijks nationale spoorwegmaat
schappij heeft zich genoopt gezien, ten
einde te voldoen aan de aanvragen om
vervoer van tegen een miljoen Parij
zenaars, vanaf de Paryse stations
vierhonderd extra treinen in te leggen
van gisteravond tot en met zaterdag
avond. Zij is daarmede, ook met het
oog op de veiligheid, aan de grens van
haar capaciteit. Duizenden aanvragen
om reservering heeft zjj moeten afwij
zen.
De meerderheid van deze kerstvakan
tiegangers zijn skiërs of als skiërs ver
momde personen. In welk tempo de po
pularisering of democratisering van de
sport op de lange latten zich voltrekt,
wordt wel zeer afdoende duidelijk ge
maakt door het feit, dat het Franse
Ski-Verbond zijn ledental in de afgelo
pen twee jaar verviervoudigde. Onge
twijfeld komt deze popularisering van
de skisport goeddeels op rekening van
het aantreden van de jongeren, dat zich
thans voordoet op alle gebieden des le
vens. Zij blijft niettemin een bewijs van
de welvaartstoename en haar spreiding;
de uitrustingskosten voor een aspirant
skiër zijn nog altijd hoog.
Helaas zitten aan deze overstelpende,
zij het verheugende aanwas van winter
sport-beoefenaars enige nare schaduw
kanten. Een ervan is dat de wintersport-
centra met geen enkele maat van rede
lijkheid deze toevloed van gasten aan
kunnen. Het betekent voor de skiërs, zo
ze al opname hebben kunnen verkrijgen,
onvoorstelbaar volgepropte hotels, pen
sions enzovoorts. Het „hoe meer zielen,
hoe meer vreugd" zal in dit opzicht, zo
valt te vrezen, alleen gelden voor de
hoteliers, restaurateurs en verdere han
delaren in gastvrijheid en vermaak.
De tweede zeer ernstige schaduwkant
is, dat de beschikbare skipistes al even
min toereikend meer zijn en het er zich
op voortbewegen vaak een even grote
mate van behendigheid en precisie
vergt als het fietsen in de Leidsestraat
op de spitsuren. Het aantal, vooral door
onervarn skiërs op de pistes veroorzaak
te ongevallen heet dan ook in de laatste
jaren onrustbarend toegenomen te zijn.
Het Franse Ski-Verbond zint deswege op
de samenstelling van een code voor
„het verkeer per ski".
Maar dit jaar hebben zij, die vertrek
ken om de kerstdagen door te brengen
op de sneeuw, nog een zeer bijzondere re
den tot bekommernis. Zij hebben hun
ski's, zij hebben hun uitrusting, zij heb
ben de emstigen onder hen hun
gymnastische voorbereidingstraining er
op zitten en zij zijn „in vorm"; maar,
ROME, 22 dec. (KNP) De paus
heeft gisteren de voorzitter der Bap-
tistenkerk in de Verenigde Staten, dr.
J. H. Jackson in particuliere audiëntie
ontvangen. Dr. Jackson was op terug
reis van Nieuw Dehli naar de V.S. HÜ
is de derde autoriteit uit de protestant
se wereld, die sedert enkele maanden
de paus bezoekt.
Een half jaar geleden bezocht de
Anglicaanse aartsbisschop Fisher van
Westminster de paus. Juist voor het be
gin van de derde assemblee van de
Wereldraad van Kerken was het de bis
schop Lichterberger van de Episcopa
le kerk in de V.S., die op heenreis naar
Nieuw Dehli een bezoek aan de paus
bracht. Het gesprek tussen de paus en
dr. Jackson duurde een half uur.
HIIHIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Tot nu toe heb ik een
viertal besneeuwde land
schapjes waaronder één
uit het buitenland en
twee zakagenda's per post
mogen ontvangen. Mét de
beste wensen voor de Kerst
dagen en het nieuwe jaar.
Ik stel dat zeer op prijs; zó
zeer, dat ik met spijt moet constateren,
dat het aantal iedere keer weer af
neemt. Ik heb betere jaren gekend. In
1952 bijvoorbeeld ging ik in wel-be-
schilderde drukwerkjes met sparren
groen ten onder. Ik herinner mij dat
altijd nog met genoegen.
Maar toppunten van vreugde heb ik
wat dit betreft beleefd in de jaren
1925-1928. Zij het dan in omgekeerde
richting. In die dagen was het sturen
van heilwensende kaartjes nog een
maatschappelijke plicht en niet, zoals
nu, een vrijblijvende kwestie, die du?
ook steeds minder appelleert aan het
menselijke geweten. Stel zulke fijne
folkloristische gebruiken facultatief en
zij verlopen. Dat zie je maar weer
Maar goed. In de twintiger jaren, 1
waar ik nu over spreek, werd ik door
mijn vader tegen het jaareinde steevast
belast met het in de respectievelijke S
bussen duwen van kaartjes, die niet
voor verzending per post in aanmer-
king kwamen. Ik deed dat altijd met
grote overgave, die vrees ik, overigens
niet altijd parallel liep met een juist
inzicht. Maar wat wil je van de prille
jeugd? En als er dus in de loop der
jaren enige mensen zalig zijn geworden
buiten mijns vaders directe bedoelin
gen óm, kan dat alsnog op mij worden
afgeschoven.
De tijden, echter, veranderen. Wij
sturen steeds minder kaartjes. Wij
dóén er niet meer aan. Jammer. Soms
mogen wij nou best eens van elkaar
weten, dat wij het uiteindelijk goed
met elkaar menen. Al zal het dan maar
tegen het kalender-uiteinde wezen.
Ja, ik wéét het; wij, Roomsen, doen
altijd al onze best tegen Pasen. Maar,
beminde gelovigen, laten wij niet ver
geten, dat de goede wil van oudsher
pas goed aan bod komt met Kerstmis.
En dat het leven beteren in feite neer
komt op een nieuw leven beginnen.
IMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIIIHIIIIIIIIIIIIinilllllllllllllllllllllllllllll)
helaas, er is geen sneeuw. De berichten
uit de wintersportcentra laten geen twij
fel: de meeste pistes liggen vrjj van dit
noodzakelijke ingrediënt.
Wie sneeuw wil vinden zal tot bij de
eeuwige sneeuwgrens moeten klimmen,
wat daar beneden ligt levert slechts
heel korte banen op en is veelal van
een dermate dunne samenstelling dat
het na de passage van de eerste afda
lers vernield zal zijn. En, volgens de
weervoorspellingen, zal het welhaast een
wonder mogen heten indien de eerstko
mende dagen in deze ongenietbare situ- S
atie verandering brengen.
Voor de ongeveer 700 Italianen, die
in Enschede werkzaam zijn is
dezer dagen in het kantoorge
bouw van een opgeheven machi
nefabriek aan de Haaksbergerstraat
een nieuw ontmoetingscentrum ge
opend. Tot dusver waren de Italia
nen voor hun amusement aangewe
zen op de buiten het centrum van
de stad gelegen kantine van de ge
meentelijke reinigingsdienst, welke zij
moesten delen met de in Enschede te
werk gestelde Spanjaarden. Door de
grote toeloop voldeed deze kantine
langzamerhand niet meer aan de te
stellen eisen en was het noodzakelijk
een tweede centrum in te richten. De
Spanjaarden blijven gebruik maken
van het eerste centrum.
De Italianen zijn met hun nieuwe
ontspanningsgebouw zeer in hun schik.
Het omvat een gezellig ingerichte re
creatiezaal (met televisie en jukebox),
een sport- en spelzaal, een leeszaaltje
met bibliotheek en een spreekkamer
tje voor een gesprek onder vier ogen
met de aalmoezenier, de Italiaanse
pater G. Pilati. Het gebouw dat de
gehele dag geopend is, zal ook worden
gebruikt voor het geven van voorlich
ting. Dank zij de medewerking van het
gemeentebestuur en de financiële steun
van de fabrikanten kon het gebouw
door de Commissie Ontspanning Bui
tenlandse Arbeidskrachten worden in
gericht. Het centrum is bedoeld om de
Italianen de mogelijkheid te bieden de
Ensehedese leefgemeenschap beter te
leren kennen.
Er zijn inmiddels reeds verschillen
de initiatieven genomen om de con
tacten tussen de plaatseiyke bevolking
en de buitenlanders te verstevigen.
Men wil de Italianen en Spanjaarden,
die zo ver van hun vaderland verwij
derd hun brood moeten verdienen, het
verblijf in de Twentse textielstad zo
aangenaam mogelijk maken. Met kerst
mis zal voor hen een diner worden
gegeven. Er wordt voor beide groepen
afzonderlijk een nachtmis opgedragen
en wel voor de Italianen (dank zij de
vriendelijke medewerking van ds. J.
Germans) in de Vredeskerk van de
Nederlands Hervormde Gemeente aan
de Varviksingel en voor de Spanjaar
den in het parochiehuis van de St. Jans
parochie. Het betreft hier waarschijn
lijk de eerste keer dat in het oosten
van het land en misschien wel in het
gehele land dat in een protestantse
kerk een H. Mis wordt opgedragen.
egin deze week heeft burgemees
ter H. A. J. M. van Konings-
bruggen in Culemborg de nieu
we kabelverbrandings-installatie
van de fa. J. M. Driessen in gebruik
festeld. Dit is dan een der eerste be-
rijven ter wereld, die door middel
van watergordijnen de zwarte rook
doen veranderen in onschuldige witte
slierten, die via een hoge ptjpschoor-
steen het luchtruim worden inge
stuwd. Tot nu toe geschiedde dit ka-
belbranden in de open lucht met alle
nare gevolgen van dien.
In nauwe samenwerking met het
T.N.O. en de technische dienst van de
Arbeidsinspectie en technici uit het
bedrijfsleven heeft men een Verbran
dingsoven ontworpen, die de prakti
sche moeilijkheden oplost. De kabel
wordt in een ovenruimte gebracht en
daar afgebrand. De vette dikke zwar
te walm moet vervolgens vier water-
Gisteren was het precies twee
honderd jaar geleden, dat dé
oude stad Maastricht werd ge
troffen door een grote bus
kruitramp. De Maastrichtenaren, zo
verhaalt ons de geschiedschrijver uit
die dagen werden in de vroege
ochtend van 21 december 1761 opge
schrikt door een enorme explosie:
het buskruitmagazijn, met 36000 pond
buskruit gelegen onder de oude stads
wal aan de Kommel, tussen de toen
malige Brusselse en Tongersepoort,
vloog in de lucht met alle gevol
gen van dien.
Het magazijn, ue oude wal en de
rondom gelegen vyoningen, waaronder
twee patriciërshuizen, werden totaal
vernield. De verderop gelegen torens
van de St. Jan en de St. Servaas
werden zwaar beschadigd evenals het
klooster Calvarieberg; in de binnen
stad bleef geen ruit meer heel. Ne
gentien mensen werden gedood, onder
wie de bewoonsters van de patri
ciërshuizen aan de Kommel, prinses
Frederika van Hessen-Philipsthal en
freule Maria de Selijs-Fansón. alsme
de een twaalftal soldaten. Tot deze
laatste groep slachtoffers behoorden
de veroorzakers van de ramp. kanon
nier Abraham van Citters en twee
soldaten van het Schotse regiment.
Met brandende flambouwen was dit
drietal zo vertelde later de echtgenote
van de omgekomen kanonnier aan de
auditeur-militair, 's nachts het maga
zijn binnengeslopen om buskruit te
stelen, bestemd voor in Luik geleger
de militairen, die deelnamen aan de
zevenjarige oorlog tussen Pruisen en
Engeland enerzijds en Frankrijk-Oos
tenrijk anderzijds. Het tengevolge van
de enorme explosie aan de Kommel
ontstane gat in de stadswal kreeg
weldra in de volksmond de naam
„Abrahamslook".
Onder zeer grote belangstelling is
in Borne het gerestaureerde lin-
nenfabrikeurshuis geopend. Jan
Bussemaker liet dit huis in 1779
bouwen en vestigde er een grossier-
derij in linnen in, dat hij van huiswe
vers betrok. Na de eerste eigenaar heet
het pand thans nog Bussemakerhuis.
Het is een van de zeer weinige en gave
oude dorps- en stedehuizen die Twente
nog rijk is. Het huis heeft behalve een
markante voorgevel nog een nagenoeg
oorspronkelijke indeling. Het pana
werd in 1959 aangekocht door de Stich
ting Bussemakerhuis, die zich ten doel
stelt het huis in de oorspronkelijke staat
te bewaren en gedeeltelijk als cultu
reel centrum in te richten.
-1
liyiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiitiiiiiiMiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiHii
gordijnen passeren waarvoor samen
15000 liter water per uur nodig is.
De roestdelen zijn dan uit de rook
gehaald en het water wordt afgevoerd
naar een groot bassin waaruit later
z.g. vliegas overblijft.
Meer dan honderd ontwerpen zijn
uitgevoerd voor men het gewenste re
sultaat had bereikt. De Chamotte Unie
bouwde de ovens van vuur. en zuur-
bestendig materiaal, terwijl het be
drijf zelf voor de watervoorziening
moest zorgen. Zelfs uit het Ruhrgebied
kwamen industriëlen naar de bouw
kijken. De mogelijkheid is opengehou
den nog vijf nieuwe ovens te bouwen,
die vijfduizend ton kabel kunnen ver
branden. De grootste leveranciers van
sloopkabel voor dit bedrijf zijn de
Staatsmijnen, elektriciteitsbedrijven en
de Nederlandse Spoorwegen.
De restauratie van de Oostkerk
in Middelburg is thans geheel
voltooid. Gedurende de oor
log, tijdens het bombardement van
de stad in de meidagen van 1940,
werd het oude bedehuis, dat aan de
Hervormde Gemeente toebehoort,
ernstig beschadigd. Ook de tand des
tijds heeft op vernietigende wijze
aan het gebouw geknaagd. De totale
kosten van de restauratie bedroegen
vierhonderdvijftig duizend gulden
daarbij is die van het orgel, welke
rond. een ton zal bedragen, niet in
begrepen.
