Gesprek met Indonesië in voorbereiding? Regering over haar nieuwe plannen in HET MOOISTE KERSTGESCHENK Elfstedentocht komt in zicht zal VIJF DODEN BIJ HET IJS VERMAAK IN FRIESLAND Vaticaans Concilie 1962 beginnen Reacties niet-katholieken grote troost en Washington ziet aanwijzingen van „minder starheid" Het weer CHEVY II N.V. VAN LENT PAUSELIJKE BULLE VOORGELEZEN Kou in Indië eist bijna 160 levens Ondertekening met gouden pen Ijmilivill éee MORRIS "êefore ijou êïnj! NIEUWE STAP IN KWESTIE NIEUW-GUINEA Het weer in Europa WOENSDAG 27 DECEMBER 1961 85sfe JAARGANG No. 31013 (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 26 december De Nederlandse regering heeft de situatie rond Nieuw-Guinea uit voerig bestudeerd en nieuwe plannen uitgewerkt om tot een oplossing te komen. Zij omgeeft de inhoud daarvan met een wel bewuste geheimzinnigheid. „Op grond van het beraad is het kabi net tot een beslissing gekomen, ter uitvoering waarvan op korte termijn een aantal vertrouwelijke besprekingen in internationaal verband nodig zijn. De aard van deze besprekingen maakt het niet mogelijk hierop thans nader in te gaan. De regering beoogt zo spoe dig als zij dit verantwoord acht, nadere mededelingen te doen". Met een gouden pen, hem aange boden door het gezamenlijke per soneel van de „Osservatore Ro mano", ondertekent de paus de bulle „Humanae Salutis" over het Tweede Vaticaanse Concilie. Washington blijft ijveren Interview mr. Luns Telegram aan Oe Thant Mr. Van Roijen onderhandelaar? Suède dames- en herenjasjes Vorst Nachtmis LEEUWARDEN, 27 dec. Vrijdag, maar waarschijnlijk zaterdag is, zo luiden de laatste berichten, de Elfstedentocht. Slechts wat organisatorische moeilijkheden van ondergeschikt belang behoeven nog te wor den opgelost om het doorgaan van 's werelds grootste schaats wedstrijd veilig te kunnen stellen. De allerbelangrijkste voorwaarde, betrouwbaar ijs, is reeds vervuld. VATICAAN, 27 dec. (K.N.P.) „Op gezag van de Allerheilig ste Drievuldigheid, van de Apos telen Petrus en Paulus en op eigen gezag bevelen wij, kondigen wij aan en roepen wij bijeen voor het komende jaar 1962 het Oecume nisch en Algemeen Concilie, dat zal worden gehouden in de Vati caanse Basiliek op nader vast te stellen data, al naar gelang de Heilige Voorzienigheid ons dat zal ingeven". Met deze uitzonder lijk plechtige bewoordingen heeft de paus vastgesteld, dat het Tweede Vaticaanse Concilie, dat hij op 25 januari 1959 aankondigde, in de loop van 1962 zal beginnen. Hij heeft hiermede een eind gemaakt aan de onzeker heid die in geheel de wereld be stond omdat men twijfelde of de voorbereidingen, die voor het wel slagen van het Concilie noodzake lijk bleken, in 1962 wel gereed zouden kunnen zijn. Het is dan ook wel zeker dat het concilie pas tegen het einde van het komende jaar geopend zal worden. Gouden pen BINNENVERINGBED SCHUIMRUBBERBED Aldus een officieel communiqué dat na de beëindiging van de ministerraad zaterdag is uitgegeven. Medegedeeld is ook, dat bijzondere aandacht is ge schonken aan de situatie die is ont staan na de behandeling van het vraag stuk in de algemene vergadering der Verenigde Naties, alsmede aan de re sultaten van de besprekingen en ver kenningen op internationaal niveau die sedertdien zijn gehouden. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIII1III1IIIIIIIIIII1I1IIIII De geheimzinnigheid van het kabinet is ons door een woordvoerder van de re gering als volgt verklaard: „Om een plan als dit te doen slagen, is nodig dat ook de tegenpartij daarop ingaat. Zo lang men daar niet zeker van is, is het in het belang van de zaak, dat het plan geheim blijft. Het kabinet heeft het ge heime plan eenstemmig aanvaard". De ministers schijnen te hebben afge sproken, dat zij niemand, zelfs niet hun beste politieke vrienden en relaties iets zullen vertellen. £ij willen hun nieuwe vondst waterdicht opgeborgen houden. Wellicht zal ook de buitenlandse com missie van de Tweede Kamer, die don derdag met minister Luns een zelfde ge sprek gaat voeren als de buitenlandse experts van de Eerste Kamer deden, er nog niets van te horen krijgen. Het landsbelang kan dit eisen. Het is zelfs niet onmogelijk dat de regering zich indien zij nog steeds niet weet of de liefde voor dit nieuwe plan ook van In donesische kant komt tijdens het de bat dat de dag na Nieuwjaar in de Tweede Kamer wordt gehouden, zal be roepen op het grote belang dat met het slagen van de nieuwe opzet op het spel staat, en de kern van de zaak nog ge heim zal houden. Van groot belang voor het verdere verloop van zaken is hoe men er in het buitenland op zal reageren. De berichten die van Amerikaanse zijde binnendruppelen geven enig houvast. Een belangrijke tip in de richting waarheen het blijkt te gaan heeft Lin coln White gegeven. Hij sprak op een persconferentie in Washington als woord voerder van het Amerikaanse ministe rie van Buitenlandse Zaken en zei, dat er zekere aanwijzingen zijn, dat Neder land en Indonesië bereid zijn om aan één tafel te gaan zitten teneinde door overleg over de status van Nieuw-Gui nea tot een regeling van het geschil te komen. Hij sprak over „openbare verklarin gen", die uit Den Haag afkomstig zijn, terwijl er ook aanwijzingen waren uit Djakarta, die op wat minder starheid wijzen. Hij noemde de Indonesische ver klaringen „wat minder definitief". Voorts deelde hij med^ dat de V.S. reeds via de normale diplomatieke kana len pogingen hebben gedaan, beide lan den samen te brengen. In strikt for mele zin doet de Amerikaanse rege ring wat mogelijk is, aldus de heer White. Zij zal dat blijven doen. Minister Luns heeft intussen in een interview aan het weekblad United States News and World Report nog eens overduidelijk laten uitkomen, dat hij en men kan aannemen het eens gezinde kabinet met hem er niet over denkt wijziging te brengen in het principiële standpunt van de regering. Hjj zei dat het beginsel van zelfbe schikking Nederland belet de volkomen van Indonesië verschillende bevolking van westelijk Nieuw-Guinea aan het In donesische bewind uit te leveren. „Op neming van Nieuw-Guinea bij Indone sië zou het einde zijn van elke mogelijk heid van het zelfbeschikkingsrecht". Op een vraag, of Nederland bereid is Nieuw- Guinea te verdedigen, was zijn ant woord: „De Indonesiërs zijn in militaire zin tamelijk sterk. Wij hebben enige zeer bescheiden maatregelen ge nomen om onze defensie in Nieuw-Gui nea te verbeteren, teneinde geen mili tair vacuum te scheppen. Wij vertrou wen echter dat de Indonesiërs niet hun toevlucht zullen nemen tot agressie zon der meer". Dit laatste klopt met de voorzichtige tekst van het telegram, dat de Neder landse minister-president, prof. dr. J. E. de Quay, zaterdag na afloop van de langdurige kabinetszitting aan de secre taris-generaal van de V.N. heeft ge- - zonden. Dit telegram was het antwoord op het telegram van de heer Oe Thant van 19 december, waarin de secretaris generaal zijn bezorgdheid uitsprak over de gang van zaken en een beroep deed op de Nederlandse zowel als op de Indo nesische regering, om samen een vreed zame oplossing te vinden. Prof. de Quay heeft hierop geantwoord, dat Nederland na het mislukken van de verstrekkende voorstellen die wjj aan de algemene vergadering van de Verenigde Naties hebben gedaan ac tief bezig blijft met het zoeken naar andere wegen „die verenigba ar zijn met onze verantwoor delijkheden en zo mogelijk ook aanvaardbaar zijn voor Indonesië. Uit leze bereidheid en in feite uit de stand vastige politiek van mijn regering, ge richt op een billijke en vreedzame op lossing van het probleem, vloeit voort dat wij bereid z(jn ons te onthouden van alle daden die de toestand zouden kunnen verergeren". Tot zover het te legram van de minister-president. Waarnemers in Den Haag concluderen uit een en ander, dat er vermoedelijk wel een weg zal worden gevonden om tot nieuwe onderhandelingen te komen. In politieke kringen wordt rekening ge houden met het naar voren schuiven van een nieuwe figuur, die als gevolmach tigde voor de regering zou kunnen op treden in dit opnieuw te entameren ge sprek. Hij zou meer moeten zijn dan een di plomatieke figuur, meer dus dan een „ministre plenipotentiaire". Om op re geringsniveau te kunnen handelen, zou het kabinet eigenlijk moeten worden aan gevuld met een minister zonder porte feuille. Dit zou ook een staatkundig meer aanvaardbare figuur scheppen tegen over de volksvertegenwoordiging. Met een minister ook zonder portefeuille, welk ambt minister Luns zelf jarenlang naast minister Beyen heeft bekleed kan het parlement volwaardig discus siëren. Hij draagt immers de volledige ministeriële verantwoordelijkheid. Het ligt voor de hand, dat men voor deze post denkt aan onze ambassadeur in Washington mr. Van Roijen, die ook in de moeilijkheden rond de souvereini- teitsoverdracht met Indonesië op suc cesvolle wijze heeft onderhandeld en op het moment waarop de zaak dreigde vast te lopen, het bekende Van Roijen- Roem akkoord heeft weten te sluiten. Advertentie BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439 LE1DSESTRAAT (KJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM IEL 223(596 Verwachting tot donderdagavond (opgemaakt te 11.15 uurl DE BILT, 27 dec. Vannacht en morgenochtend matige tot strenge vorst, morgenmiddag over het alge meen matige vorst. Plaatselijk be wolking of mist, maar overwegend droog weer. Matige tot zwakke wind uit oostelijke richtingen. Donderdag: Zon: 8.48-16.35. Maan: 23.27-12.09. (Advertentie) (de kleine Chevrolet) 27 28 en 29 december geëxposeerd bij off.-dealer HEEMSTEDE Dreef 203 - Raadhuisstr. 53- 65 Telefoon 38810 BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790 Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: W. C. H. Leijdeckers en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTEN11 ET AR IET 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 certs r er m m. hcoqie. De administratie behoudt zich het recht voor advertentién eventueel zonder opgave van redenen le weigeren ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week, 2.65 per maand, f 7.90 pei kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. de wachtenden op het Pietersplein. Hij voegde er een hartelijke Kerstgroet aan toe. D paus heeft zoals hij gewend is, in de Kerstnacht de H. Mis opgedragen in het apostolisch paleis voor een gezel schap van vertegenwoordigers uit het diplomatieke corps en speciale genodig den, waaronder enkele familieleden van de paus. De H. Mis, die door de Euro visie werd uitgezonden, celebreerde de paus in de Sala Clementina. Na de H. Liturgie hield hij een toespraak die tot thema had het Kerstmotief bij uitstek: de vrede op aarde. Niettegenstaande de feiten van de dag was de paus optimistisch: het ko mende jaar kan en, naar hij hoopte, zal ook vrede brengen in deze gekwel de wereld. Wel onderlijnde de paus nogmaals de geweldige verantwoorde lijkheid die de leiders van de grote naties hebben voor het handhaven van de vrede en voor elk bestand, zowel in Gods oegn als voor dat van het fo rum der historie. Op de vooravond voor Kerstmis nam de H. Vader de Kerstwensen van het H. College in ontvangst. In zijn antwoord legde hij de nadruk op het beoefenen van de gerechtigheid in de werld. het fundament voor de vrede. LEEUWARDEN, 27 dec. Het ijs vermaak heeft tijdens de Kerstdagen in Friesland vijf levens geëist. Eerste Kerstdag raakten 's morgens op het vaarwater De Geeuw bij Sneek drie jongetjes, die daar met een sleetje aan het spelen waren, in een wak. Een der kinderen kon worden gered, maar van de twee anderen waren de levensgees ten reeds geweken toen ze uit het wa ter werden gehaald. F waren de twaalf-jarige Wouter Bijl en de zes-ja- max. min Station Weer: temp. temp neersl gisteren 24 uur Den Heidei geh. bew. —0 7 0 pen burg onbew. 3 7 0 Vlissingen onbew. 3 6 0 Eelde zw. bew. 3 —7 0 De Bilt onbew. 3 —7 0 Twente onbew. 6 —8 0 Eindhoven onbew. 4 —8 0 Zei -Limbur. onbew. —4 —10 0 Helsinki onbew. —12 —25 0 KopenhapfM mist 0 —7 0 «-.finden ïelf bew. +3 —1 0 Amsterdam half bew. —2 —7 0 Brussel onbew. —9 —9 0 ixemburg zw. bew. —4 —6 0 Parijs geh. bew. 0 —2 0 rige Sjouke Remery, beiden uit Sneek. Op de Oudegaster Brikken raakte in de middag van de Eerste Kerstdag de negenjarige Wabe v. d. Kamp uit Oude ga (gemeente Wymbritseradeel) in een wak en verdronk. Een twaalf-jarig vriendje, dat eveneens in het wak was gereden, kon worden gered. In de middag van de Tweede Kerst dag raakten op de Fluessen bij een sluisje in de buurt van Oudega twee schaatsrijders in het wak. Eén van hen, de 17-jarige J. K. Pruiksma uit Wouds end, verdronk. Passerende schaatsen rijders wisten zijn vriend, de 19-jarige G. de Vries uit Oudega et zeer veel moeite te redden. Op het Sneekermeer is in de middag van de tweede Kerstdag de 21-jarige Y. S'oker uit Luinjeberd door het ijs ge zakt en verdronken. Hij was de voor ste van een groepje van tien schaatsen rijders dat op weg was naar huis. Ook de jongeman die op hem volgde, de 18- jarige I. Romkes, zakte door het ijs, maar deze kon door de anderen, die van hun sjaals een ketting maakten, worden gered. Stoker verdween onder het ijs en men heeft gisteren zijn stof felijk overschot nog niet kunnen ber gen. Men moest toen het donker werd, het zoeken staken. Dat zo snel na het invallen van de vorst sprake kan zijn van de Elfsteden tocht is voor een niet gering deel te danken aan het vaarverbod, dat gede puteerde staten van Friesland maan dagmiddag hebben ingesteld voor alle provinciale kanalen. Bovendien is er sinds zondag niet meer gestroomd. Men verwacht, dat dit jaar vijf- a zes duizend schaatsenrijders voor de Elf stedentocht zullen inschrijven. Uiter aard is daardoor de toestand van het ijs bij de startplaats zeer belangrijk. Volgens de laatste berichten is het ijs tussen de verkeersbrug en de spoor brug, waar de start zal zijn, zeer goed en volkomen betrouwbaar. Mocht door allerlei omstandigheden de Elfstedentocht deze week niet kun nen worden gehouden, dan wordt ge dacht aan woensdag 3 januari a.s. Het ijs langs de route bleek gister middag op verschillende p.aatsen 13 a 14 cm. dik te zijn. Op andere plaatsen was het echter nog belangrijk minder dik. Het elfstedenbestuur zal vandaag de route opnieuw onderzoeken. De tocht zal wat deze route betreft in gro te lijnen gelijk zijn aan de vorige. Mis schien komt er in de noordelijke route in de buurt van Berlikum een kleine wijziging en misschien is het mogelijk vanaf Harlingen het kanaal naar Franeker te volgen. Het zou de tweede keer in de geschiedenis van de Elfste dentocht worden, dat dit evenemen' in de maand december plaats vindt. De enige keer tot nog toe gebeurde dit in 1933. NIEUW DELHI, 27 dec. (Reuter) - Als gevolg van het zeer koude weer, dat in de afgelopen week in Noord-Indië heeft geheerst, zijn bijna 160 personen om het leven gekomen. De meeste slachtoff rs vielen in de sta a Oetar Pra- desj. Bedelaars en andere armen, die gewoon zijn op straat te slapen, vroren daar dood. Onze Romeinse correspondent meldt: De Kerk, zo schrijft de paus in een bulle over het Concilie, maakt heden ®en maatschappij mee, die in crisis ca De sterke materiële vooruit- i;]lnK wordt niet begeleid door een ge- «e ?19rcler Een nieuw en ontstellend erschijnsel is het strijdbare atheïsme, «at opereert op wereldschaal. De mensheid staat op de drempel van een nieuw tijdperk en de Kerk wachten ta ken van grote ernst en omvang. Dit roept de geest van waakzaamheid op en de zin voor verantwoordelijkheid. Bloedige oorlogen, geestelijke onder gang en zoveel andere bittere ervarin gen van onze tijd hebben de mens heid veel geleerd. De wetenschappelij ke vooruitgang zelf, die de mensheid de mogelijkheid heeft gegeven om in strumenten te maken, die haar kun nen vernietigen, heeft angstige vragen opgeroepen, de mens aan het denken gezet en hen bewust gemaakt van zijn beperktheid, hem doen verlangen naar de vrede en opmerkzaam gemaakt op het belang van geestelijke waarden. -Tenslotte wordt het proces van een nauwe samenwerking en integratie van enkelingen, klassen en naties zo bespoe digd, dat tussen duizend onzekerheden het begrip „de menselijke familie" feeds concrete gestalte lijkt aan te ne men. De Kerk heeft ai deze dingen van habij gevolgd, stimulerend of waar schuwend. In haar midden ontwikkel den zich immense energieën aan apos tolaat, gebed, en werkdadigheid naar alle zijden, met een geestelijkheid die door deugd en kennis beter geschikt is voor haar missis ,en met leken die sicih hun verantwoordelijkheid in de ■Kerk steeds meer bewust worden en van hun plicht met de hiërarchie actief mee te werken. Daarbij komt het ont zaglijk lijden der christenheid en de heldhaftige moed om vervolging te doorstaan en het geloof te bewaren. „Wij hebben in deze tijdswende een concilie bijeen willen roepen om de Kerk de mogelijkheid te geven op werk- aadige wijze bij te dragen aan de op lossing der huidige vraagstukken". De bulle van de H. Vader besluit met een dringende en herhaalde op roep tot gebed aan alle katholieken. Evenzeer wil de paus het gebed vra gen van de christenen van de chris telijke gemeenschappen, die geschei den ziin van Rome oodat ook hen het Zulke Kerstdagen had niemand durven hopen. Wat eer. feer'. hebben de weer goden ons bezorgd door overal zulk een schitterend ijs neer te leggen, De paar miljoen liefhebbers van deze weer na tionaal geworden sport konden allen aan hun trekken komen. De avontuur lijken die op een kleine plas of een vaart gauw uitgekeken zijn, konden naar alle windstreken hun koers rich ten en in het wazigblauw van de ein der de onvergetelijke schoonheid van ons land begroeten. De vrolijke sierma- kers van de korte afstand vonden over al hun .oeken en domeinen waar het gezellig was, waar de meisjes haar mooiste make-up van het winterse weer cadeau kregen, de jongens hun wilde toeren konden vertonen en de ouderen hun hart weer jong voelden kloppen. Dit feest van de weergoden heeft alle narigheden van te veel goed eten en drinken omgezet in pure gezondheid. De wijn aan de tafel met kaarsen kon niet beter smaken dan de warme choco lade van het koek-en-zopie, het gevo gelte van het opgesmukte diner moest het afleggen tegen de gevulde koeken in het kraampje. Nou ja, we hebben er wat stramme beenspieren van over gehouden, maar men mocht na elk feest willen .'at een kater zoveel vol doening zou schenken. concilie voordeel brenge. „Wij weten dat zovelen van hen ijveren voor een terugkeer tot de eenheid en de vrede volgens het onderricht en het gebed van Christus aan Zijn Hemelse Va der en wij weten ook dat de aankon diging van het concilie voor hen niet alleen een vreugde is geweest, maar dat niet weinigen van hen beloofden hun gebeden te storten voor de ge lukkige afloop en dat zij hopen hun afgevaardigden te kunnen zenden om van dichtbij het werk van het con cilie te kunnen volgen. Ons is dit een reden van grote troost en hoop en om de contacten te vergemakkelijken stelden wij reeds een secretariaat daarvoor in". De bulle eindigt met de gewone slot formule. Men kan stellig vaststellen dat het document in zijn algemene strekking bijzonder positief is in het streven van de paus naar de toenade ring van de christelijke gemeenschap pen, die gebaseerd moet zijn op een interne hervorming van de zich „steeds hervormende Kerk" om ieder Chris tus' Bruid in haar zuivere vorm voor te stellen, en die voorts daardoor de dia loog tussen de christelijke kerken moet bevorderen De pauselijke bulle „Humanae Salu tis" werd op Kerstmorgen om negen uur door de H. Vader plechtig onder tekend in de Sala Clementina in het bij zijn van vele kerkelijke hoogwaardi- heidsbekleders. De paus tekende het stuk met een gouden pen, die een ge schenk was van alle medewerkers van de Osservatore Romano. De bulle werd daarna in ontvangst genomen door mgr. Felici, de secretaris-gene raal van de algemene voorbereidende commissie voor het Tweede Vaticaan se Concilie en in plechtige stoet ge bracht naar de voorhal van de St.-Pieter. Daar las de aartsbisschop in het bijzijn van de kardinaal-aartspriester en het kapittel van de Vaticaanse basiliek en vele belangstellenden het stuk voor. Een uur later werd het document den volke wederom bekend gemaakt in de basiliek van St. Paulus buiten de Mu ren, terwijl rs middags de voorlezing geschiedde in de aartsbasilieken van St.-Jan van Lateranen en van de San ta Maria Maggiore. Aangekondigd was, dat de H. Vader 's middags om half één de zegen „Urbi et Orbi" zou geven vanaf het balkon van de St. Pieter en een Kerst homilie zon houden voor de op het plein aanwezigen. Het bijzonder slechte en gure weer in Rome verhinderde de uitvoering van dit voornemen. In de Sala Clementina heeft de paus toen zijn Kerstpreek voor zijn Romeinse dioce- sanen gehouden. De drie hoofdmotieven hierin waren: Jezus onze Verlosser, Jezus onze Roem, Jezus onze Vrede. De H. Vader gaf daarna zijn apostolische zegen aan de stad en de wereld. Radio en televisie brachten 's pausen woorden bij de men sen thuis. En de toch altijd nog vele personen, die het hondeweer getrot seerd hadden en zich bevonden in St. Pieter of op het Pietersplein, konden de toespraak volgen door een perfecte opstelling van luidsprekers. Om één uur zegende de paus vanuit z(jn privé- appartement in het apostolisch paleis (Advertentie) het beste bed ooit gemaakt niet versterkte middensector f ffiltet fabrieken Zevenbergen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1961 | | pagina 1