Concertgebouworkest en Wie ner Sangerknaben naar Kerkrade DE „HERREZEN" GANDHI /f Westeuropese integratie voor Zweedse landbouw belangrijk Nederland acht voorgestelde tuinbouwregeling zinloos SPORTNIEUWS Resultaten 1961 zullen 35 a 40 min bedragen (48 min in '60) Omzet 1961 in gerevalueerde guldens gelijk aan omzet60 r Zes Amerikaanse korpsen nemen aan Wereldmuziekconcours deel Terug na tournee in het buitenland Limburgse loterij voor kerkenbouw Grotere concurrentie hoeft geen noodlottige gevolgen te hebhen Standpunten der Zes verstard Moties in Staten aangehouden Het grootste en kleinste boek ter wereld WOLVES kan de roos weer raken W aterpolo-j eugd boekt triomf Produktie lang zamer gegroeid De affaire-Stalmann Nationaal jeugdorkest Herinneringspenningen uitgereikt EEG-LANDBOUWDEBATTEN Bij ongelukken op de weg drie doden De status van Suriname K. Hoofdklasse basketball Zaalhandbaluitslagen VOETBAL IN HET BUITENLAND Duitsers verslagen in toernooi Amersfoort Parma, O'Kelly en Robatsch in het Hoo goventoernooi Sportflitsen Telegram aan „Hollandia" NIEUWJAARSREDE PRES.-DIRECTEUR AKU Reizen voor r.k. emigrantenouders Heupletsels onderwerp chirurgisch week-einde Openluchttheater in Tegelen overdekt? MAANDAG 8 JANUARI 1962 PAGINA 6 j KERKRADE, 8 jan. Het enigszins gewijzigde bestuur van de stichting wereldmuziekconcours is er in ge slaagd een achttal belangrijke muziek gezelschappen te contracteren voor het verzorgen van galaconcerten tijdens het komende vierde wereldmuziekcon- cours. Tot deze gezelschappen behoort aller eerst het Amsterdamse concertgebouw orkest, dat voor het eerst op het con cours zal concerteren nl. op de ope ningsdag van het vierde internationale muziekfestijn, dat alhier van 20 juli tot en met 15 augustus wordt gehouden. De overige galaconcerten zullen wor den gegeven op 21 juli door het Omroep orkest en het Groot Omroepkoor van de Nederlandse Radio Unie, door het Pro menade-orkest (23 juli); door de Wie ner Hofkapelle en de Wiener Sanger knaben op 24 juli: door de Koninklijke Militaire Kapel (25 juli); en door het Domkoor uit Straatsburg, dat met me dewerking van het kamerorkest van Ra dio Straatsburg op 26 juli de „Krö- nungsmesse" van Mozart zal uitvoeren. Andere reeds gecontracteerde be roepsgezelschappen zijn het Stafmu ziekkorps van de Deutsche Bundeswehr en de Koninklijke Muziekkapel der Gidsen uit Brussel, die resp. op 8 en 14 augustus galaconcerten zullen geven. Het aantal Nederlandse inschrijvin gen voor het eigenlijke muziekconcours dat op zaterdagen en zondagen wordt ge houden is bevredigend. In overleg met de commissie van samenwerking van de vier landelijke muziekfederaties zal het concoursbestuur de aangemelde Nederlandse korpsen selecteren, welke selectie in de loop van de volgende maand bekend zal worden gemaakt. Wat de buitenlandse deelname be treft kan nog vermeld worden, dat zes Amerikaanse korpsen in principe beslo- AMSTERDAM, 8 jan. De 93 leden van het Nationaal Jeugdorkest (het lan delijk orkest van de stichting .Jeugd en Mnziek") zijn zondagavond hier terug gekeerd van een jaarlijkse buitenlandse tournee, die dit jaar op 2 januari was begonnen. In Hannover werd een opname ge maakt voor de Noord-duitse Radio. Gespeeld werden o.m. Nederlandse composities van Hendrik Andriessen, Manus Flothuis en van Matthijs Ver meulen. Het orkest heeft op 3 januari voor een uitverkochte zaal van 1200 per sonen in Bremen geconcerteerd. 5 janu ari volgde een concert in het Belgische stadje Tienen, voor de plaatselijke af deling van „Jeugd en Muziek" aldaar. Hier heeft de burgemeester in de raadzaal de stedelijke herinnerings penning uitgereikt aan de dirigent Nico Hermans, aan de administrateur J. G. Eekman. aan de solist Thom Bollen, aan de directeur-oprichter van het or kest Max Vredenburg en aan alle or kestleden (leeftijd gemiddeld 17 jaar). Na afloop van het concert overhandig de de directeur-generaal voor het on derwijs van het Belgisch ministerie van Nationale Opvoeding en Cultuur, de heer J. v.d. Borre, aan de heer Vreden burg de voor de stichting ..Jeugd en Mu ziek" bestaande regeringsmedaille ..Pro musica", die zelden worden verleend. ROERMOND, 6 jan. De pas alhier gevormde diocesane stichting; ,,Leek, help zielzorger" start 21 januari met een groots opgezette loterij, waarvan de nettowins is bestemd voor het fonds nieuwe kerken. Via het al jaren be staande parochiële omslagstelsel kwa men bij dit fonds tot nu toe te weinig gelden binnen. Het geplande jaarlijkse bedrag van negen ton is nog nooit ge haald. Om de lotenverkoop door de paro chiële comité's te stimuleren zal elke parochie een bepaald bedrag, afhanke lijk van het aantal verkochte loten, in mindering mogen brengen op de jaar lijkse bijdrage, welke van de parochies vla het omslagstelsel wordt gevraagd. ten hebben aan het concours deel te nemen. Hiertoe behoort o.a. het groot ste Amerikaanse dansorkest, de Weir High School Varsily Band met 142 mu sici. Tijdens het vierde concours zal het Koninklijk Nederlands Zangersverbond op 13 augustus een speciale zangersdag organiseren, terwijl de Koninklijke Zangvereniging „Mastreechter Staar", samen met twee solisten Elfie Mayer- hofer (sopraan) en Josef Traxel (tenor) vocale medewerking zal verlenen aan het operaconcert van het Promenade- orkest. Het stichtingsbestuur heeft voorts een aantrekkelijk programma kamermu ziek- en orgelconcerten ontworpen, waaraan zullen meewerken: het Sym fonie-orkest, de Chorgemeinsehaft en het Konzertchor der Kulturgemeinde Wuppertal, die op 23 juli onder leiding van Willy Fues ..Carmina Burana" zullen uitvoeren; de Argentijnse cellist Rohan de Saram; het Poolse duo Wrenski-Szpilman uit Warschau (vi ool en piano); het Limburgs Saxofoon kwartet; het kinderkoor van de Mu- zicka Skola uit Varazdin (Joegoslavië), alsmede de organisten Theofiel Frans- sen (Maastricht) en Gabriël Verschrae- gen, (Gent). Het Contactorgaan Electro- nische Muziek uit Amsterdam ver zorgt een electronisch concert. Vermeldenswaard is tenslotte nog, dat de stichting Taptoe's uit Den Haag een militaire taptoe organiseert; dat de P.T.T. weer met een rijdend postkan toor en speciale concoursstempels pre sent is, alsmede dat de geluidsregis tratiedienst „Audio" uit Voorburg het alleenrecht verworven heeft om in op dracht van deelnemende korpsen opna men te vervaardigen o.a. langspeelpla ten, waarop „bloemlezingen" van mu zikale prestaties worden vastgelegd. De moeilijkheden tussen de vroegere secretaris tevens directeur van het mu ziekconcours de heer Johan Scholtes en het stichtingsbestuur worden in het persbericht slechts terloops vermeld. Het bestuur volstaat met de mede deling, dat de ontslagaanvrage van de heer Scholtes. na diverse uitvoerige be sprekingen, 31 oktober is aanvaard. Over bemiddelingspogingen, welke naar verluidt, door een verzoenings commissie momenteel worden onder nomen, wordt in het communiqué met geen woord gerept. Een studio-assistent tracht het maken van deze foto te verhinderen terwijl regis seur Mark Robson (links) een scène uitlegt aan „Mahatma Gandhi" (de acteur J. Casshyap), die een rol speelt in de nieuwe film „Nine hours to Rama". De gelijke nis van Casshyap met de overleden Indische leider is zo frappant (slechts een valse neus was noodzakelijk) dat de figuranten, die zo maar van de straat waren „opgepikt", aanvankelijk geloofden hun geliefde leider te zien en ternauwernood hun ontroering konden verbergen. (Van een correspondent) STOCKHOLM, 6 jan. Een aanslui ting van Zweden bij de Gemeenschappe lijke Markt zou voor de Zweedse land bouw tot gevolg hebben, dat de interna tionale concurrentie op de binnenlandse markt aanzienlijk zou toenemen, aldus het orgaan van de Zweedse Handelsbank „Index", in een onlangs gepubliceerd overzicht. Deze grotere concurrentie zou evenwel geen noodlottige gevolgen hoeven Ie heb ben voor de omvang en de inrichting van de Zweedse landbouw. De Zweedse producentenprijzen voor landbouw-arti- kelen liggen niet boven het niveau van de prijzen in de andere Westeuropese landen. De hoge mate van mechanise ring weegt namelijk ruim voldoende op tegen de relatief hoge kosten voor ar beidsloon in Zweden. Per 100 hectare bouwland zijn er in Zweden b.v. slechts tien mannelijke arbeidskrachten nodig, terwijl West-Duitsland er in dit geval achttien nodig heeft en Italië zelfs drie endertig. Volgens „Index" bestaat evenwel de mogelijkheid, dat er complicaties kun nen optreden tengevolge van het feit, dat de landbouwpolitiek van Zweden zo du!- deltjk en vastomlijnd is door de binding aan de lonen in de industrie. In bijna alle andere landen van West-Europa is deze binding veel zwevender en is dus de mogelijkheid voor een aanpassing aan de bepalingen van het Verdrag van Ro me veel groter. De binnenlandse landbouwproduktie van Zweden kwam tijdens de afgelopen jaren overeen met gemiddeld 85-90 pet van het levensmiddelengebruik in calo- riën. De waarde van de agrarische ex port bereikte gelijktijdig een niveau van ca. 400 miljoen kronen per jaar, hetgeen overeenkomt met ongeveer 9 pet van de totale produktie in de landbouwsector, uitgedrukt in producentenprijzen. De in voer van levensmiddelen en genotmid delen bedroeg per jaar gemiddeld 1700 miljoen kronen. Ongeveer 80 pet van de totale Zweedse landbouwexport was be- BRUSSEL, 8 jan. Minister Marijnen heeft zaterdagochtend in de ministerraad van de E.E.G. verklaard, dat voor Ne derland een regering voor tuinbouwpro- dukten als onderdeel van het gemeen schappelijk landbouwbeleid zinloos is, indien geen duidelijke en bevredigende oplossing wordt gevonden voor de ont snappingsclausule daarvan. Zowel de voorstellen van de Europese commissie als van de Duitse delagatie daarover lei den daar niet toe en dit punt dreigt thans gezien ook de Duits-Italiaanse tegenstellingen tot een van de ernstig ste obstakels van het landbouwoverleg uit te groeien, z Het Duitse voorstel, waarbij de Euro pese commissie slechts weinig bevoegd heden wordt gelaten om te kunnen in grijpen wanneer de lid-staten maatrege len aan de grens nemen bij overvoering van de nationale markt, zou naar Neder landse opvatting de huidige situatie op het gebied van de handel in groenten en fruit verslechteren. Nederland voert jaarlijks voor bijna een half miljard gul den aan tuinbouwprodukten naar de E.E.G.-landen uit. Daarvan gaat voor on geveer 300 miljoen gulden naar de Bondsrepubliek. De Italiaanse uitvoer naar West-Duitsland overtreft dit cijfer. Minister Marijnen betoogde dat het een ernstige zaak zou zijn, indien in hei gemeenschappelijk ladbouwbeleid nieu- >e belemmeringen zouden worden inge- erd voor de thans betrekkelijk vrije handel in groenten en fruit in de Ge meenschap. De Nederlandse minister heeft dit vraagstuk ook in een afzonder lijk onderhoud met de Duitse minister van landbouw. Schwarz, besproken. De enkele uren, die de ministers van de zes E.E.G.-landen zaterdagochtend weer aan de landbouwvraagstukken besteed den, brachten geen enkele verdere toe nadering op de kernvraagstukken. De standpunten bleken daarentegen te zijn verstard en de vrees neemt toe, dat het de volgende week weer een wedloop met de tijd zal worden. De Italiaanse delegatie heeft doen we ten, dat het overleg op zijn laatst vrij dag a.s. moet worden afgebroken i ver band met de politieke ontwikkelingen in Italië, waar het volgende weekeinde een belangrijk congres van de christen democraten wordt gehouden. Of de mi nisters dan reeds voldoende overeen stemming zullen hebben bereikt om tot het ingaan van de tweede étappe van de overgangsperiode van het E.E.G.-ver drag te kunnen besluiten, is vooralsnog een open vraag. De slopende besprekingen van de af gelopen weken hebben tot gevolg gehad dat de Duitse staatssecretaris Muller- Armack, die met een enkele onderbre king sinds begin december de voorzit tershamer heeft gehanteerd, op eigen verzoek zal worden afgelost door de Franse minister van landbouw, Pisanl. stemd voor West-Europa. De landen van de Gemeenschappelijke Markt kregen hiervan gemiddeld 40 pet, terwijl de zeven van de Europese Vrijhandels-as sociatie (EVA) een gezamenlijk aandeel hadden van 37 pet. Groot-Brittannië en de Westduitse Bondsrepubliek zijn tot nu toe de grootste afnemers van Zweed se landbouwprodukten. Uit deze gegevens blijkt, aldus „In dex" tócr wel heel duidelijk, dat de eco nomische integratie van West-Europa een aangelegenheid van het allergrootste belang is voor de Zweedse landbouw. ALKMAAR, Zondagmiddag is de 33-jarige bollenkweker P. A. M. Twisk uit Egmond a/d. Hoef in Heerhugo- waard bij een auto-ongeluk om het le ven gekomen. De heer Twisk reed van de Stationsweg dwars de Middenweg over, waarna de auto met een sprong over een vier meter brede sloot in een weiland terecht kwam. De heer Twisk was vrijwel op slag dood. Zijn echtge note brak een arm en liep een shock op en werd met haar 6-jarig zoontje, dat een kaakfractuur had opgelopen, naar het St. Elisabethziekenhuis ver voerd. Enkele andere kinderen van het echtpaar kwamen er zonder letsel af. Men neemt aan dat de heer Twisk tij dens het rijden onwel was geworden. HAARLEM, 8 jan. Zaterdagmiddag is de 75-jarige mevr. C. Schoenmakers van der Kraan door een bestelauto aan gereden, toen zij de Sehoterweg overstak. Zij liep een hersenschudding op en werd in bewusteloze toestand naar het zieken huis St. Joannes de Deo gebracht, waar zij zondagmiddag is overleden. OLDENZAAL, 8 jan. - De heer G. A. Rekers uit de buurtschap Tilligte bij Oldenzaal, die de vorige week donderdag met zijn rijwiel werd aangereden door een vraahtwagen, en daarbij ernstig werd verwond, is aan de gevolgen van dit on geval overleden. WELLERLOOI, 8 jan. - In het zieken huis te Venlo is de 60-jarige heer G. Ger- rits uit Wellerlooi, Noord-Limburg, over leden aan de gevolgen van een aanrijding. De heer Gerrits werd nabij zijn woon plaats door een auto gegrepen en van zijn fiets gesleurd. PARAMARIBO, 7 jan. - De staten van Suriname hebben met algemene stemmen de begroting van het ministerie van Al gemene Zaken goedgekeurd. Aan het begin van de vergadering dien den de fracties van de N.P.S. (Nationale Partij Suriname), V.H.P. (Verenigde Hin- dostaanse Partij) moties in, waarin de partijen haar standpunten over de toe komstige status van Suriname uiteen zetten. Na voorlezing van de drie moties vroeg premier Emanuels de behandeling aan te houden tot nader order. Naar zijn mening liggen de verschillende partijstandpunten niet ver uit elkaar, zodat de kwestie het beste kan worden terugverwezen naar de Surinaamse R.T.C.-delegatie. Dit voorstel werd eveneens met algemene stemmen aangenomen. Zowel de fractievoorzitter van de V.H.P. als van de K.T.P.I. (Kaum Tani PTsatoen Indonesia) zeiden echter dat zij het recht hebben on de behandeling in het parlement van de moties te ver langen indien in de werkgroep géén over eenstemming zou worden bereikt» STOCKHOLM, 8 jan. (T.T.) De bibliotheek van de Gothenburgse uni versiteit heeft een reus onder de boe ken verworven in ruil voor 's werelds kleinste boekje. De reus, 17.000 pagi na's dik, is een kopie van de Chinese encyclopedie Yoeng-Lo Ta Tien, die in het begin van de vijftiende eeuw werd geschreven. De thans naar Gothenburg overgebrachte kopie beslaat ongeveer een-dertigste deel van het origineel, dat voor het grootste gedeelte verloren is gegaan. Gothenburg heeft in ruil voor deze aanwinst o.a. het kleinste boek ter wereld, dat het Onze Vader in verschil lende talen bevat, naar China gezon den. Men wist in Zweden dat de Chi nese collega's dit boekje erg graag in hun verzameling wilden hebben. Daar om was men zeer verwonderd toen het bij afzender terugkwam. Het bleek dat de Chinese douane het boekje niet had laten passeren. Later bood een Chinese afvaardiging die Zweden bezocht aan de curiositeit mee terug over de grens te nemen. (Van onze basketballmedewerker) AMSTERDAM, 8 jan. - De landskam pioen Wolves heeft in de üofdklasse bas ketball eindelijk weer eens raak gescho ten. Wolves versloeg A ")N met 10067. De landskampioenen vormden vanaf het beginsignaal een te groot probleem voor de debutanten. In de eerste helft bouwde Wolves reeds een voorsprong op van 4627. De honger was in de tweede helft niet gestild: 5834, 6947, 8358. De landskampioenen had den bij het eindsignaal een voorsprong van 10067. Het waren vooral Boot (149) en Franke (1315) die AGON een onaangename avond bezorgden. Ook Wei ter was goed op schot: 610. Voor AGON schoten voornamelijk Tenniglo (89), Schroder (012) en Kemna (38) raak. Arrows en DED hadden enige moeilijk heden voordat men het eens was over het te dragen shirt. Beide teams droegen' wi/t. Tenslotte stemde Arrows er in toe om reserveshirts aan te trekken. In de eerste helft was er voortdurend even wicht: 6—2, 10—3, 12—9, 13—13, 27—28, 3530, 3536. In de tweede helft namen de Amsterdammers enige afstand: 3944, 5559. DED zag zowel Klomp als De Jonge gediskwalificeerd door vijf per soonlijke fouten. Maar de DED-ers hiel den hun voorsprong toch tot het eindsig naal via 5863 vast, en dat betekende een zege met 6777. Topscorer van Arrows, Rinus de Jong, wilde na een meningsverschil met zijn coach Van de Ree het veld verlaten, maar teamgenoten konden hem daarvan pc Kaisersiautern-Phoenix Ludwigsha- weerhouden. I fen 3-1, Tura Ludwigshafen-Saarbrücken De topscorers waren: Arrows De Jong i 1-1, Wormatia Worms-Ludwigshafener 1117, Venica 104, bij DED Sikking 4-1, Pirmasens-Sportfreunde (Van onze handbalmedewerker) AMSTERDAM, 8 jan. De uitslagen van de zaalhandbalwedstrijden, zaterdag en zondag gespeeld voor de competities van het district West A en de afdeling Amsterdam, zijn als volgt: WEST A dames eerste klasse: Niloc Zeeburg 63, AVAAmstel 73, Sagitta De Blinkert 43. Tweede klasse HHC Spirit 44, VriendschapLaren 43, SDWAthleta 1—2. Heren eerste klasse: Blauw WitUD 911, AalsmeerWGV 155, Niloc Attila 3519. Tweede klasse: IJmond De Blinkert 1214, AHCAmstel 21 13, Aalsmeer 2Sport Vereent 2 1714. AFDELING AMSTERDAM dames 2 B: AWVAalsmeer 41, AmbonThe Victory 62, Amstel 3De Meer 03. 3A: DTS—Zeeburg 3 2—4, SDW 2—Far West 1—3, DVOS—Tonido 2 7—3. 4 A: AmstelzwaluwenNeerlandia 42, He racles 2—JOS 2 4—7. 4 E: VIDO—FIT 2—5, DTS 2—Tavenu 2 2—1. Heren 1 A: LyndenNiloc 2 921, Unitas 2Olympia 1226, RKDTSTur- no 813. 1 B: AristosZeeburg 1121, VriendschapBlauw Wit 2 327, 2 A: Olympia 2—APGS 13—14. 2 B: Heracles —DTS 19—16. 3 D: Far West—Zeeburg 2 15—6, WVGV 2—The Victory 19—9, DUITSLAND Zuid: Stuttgart-Frankfurt 7-1, Ein- tracht Frankfurt-Waldhof 3-0, Karlsru- her-Bayern Hof 3-3, Nümberg-Kickers Offenbach 2-0, Schwaben Augsburg- Reutlingen 1-3, Bayern München-Fuerth 2-1, Mannheim-Augsburg 1-1, Schwein- furt-München 4-1. Zuid-west: Oppau-Kaiserslautern 1-0, 9—12, Fellinga 7—6, Klomp 8—2, De Jonge 88, Aldenberg 4—4. Landelijke eerste klasse: DEDHAV 57—25, Rovs—Blue Stars 38—103. AMERSFOORT, 8 jan. Het offici euze Nederlandse waterpolo-team,voor namelijk samengesteld uit jonge talentvolle spelers, zegevierde zondag in het internationale waterpolotoernooi, dat in Amersfoort werd gehouden. In de finale versloegen de Kikvorsen Nep- tunus met 4-2. De tussenstanden waren 2-0, 1-1, 1-1, 0-0). In de halve finales versloeg het officieuze Nederlandse team Rote Erde (Duitsland) met 5-2. BEVERWIJK. 8 jan. De Belgische grootmeester O'Kelly de Galway, de Oos tenrijkse grootmeester Robatsch en de wereldkampioen schaken van de jeugd, Bruno Parma uit Joegoslavië, hebben zaterdag hun deelneming toegezegd aan het aanstaande Hoogovenschaaktoernooi. O'Kelly en Robatsch komen uit in de hoofdgroep, terwijl Parma zal spelen in de meestergroep. (Advertentie) Saarbrü- cken 5-0, FC Saarbrücken-Tus Neuen dorf 2-1, Mainz 05-Eintracht Trier 3-0, Borussia Neunkirchen-Eintracht Kreuz- nach 11-0 West: Köln-Alemannia Aachen 5-3. Noord: Werder Bremen-Bremerhaven 8-1, Hildesheim-Hannover 3-1, Olden- burg-Concordia Hamburg 0-0, Altona- Osnabrück 3-1. Berlijn: Wacker-Berliner SV 92 3-2. BELGIË Anderlecht-Diest 3-2, Standard-Brugge 3-0, Lierse-Beerschot 2-1, Antwerp-Da ring 3-1. Na 17 wedstrijden heeft Anderlecht de leiding met 30 punten vóór Standard met 25 en Brugge met 21 punten. TELEFOONi 010 135910, 01896-3344 In de finale van een zaalhandbaltoer- nooi in Freiburg heeft het Arnhemse ESCA zondag met 65 verloren van Sif Karlskrona uit Zweden. Het voetbalelftal van Ethiopië heeft zondag in Addis Abeba met 61 gewon nen van Kenya. Boulanger is zondag Belgisch biljart kampioen kader 47/2 geworden. Schjau- wen en Vervest eindigden resp. als tweede en derde. Het Haagse ijshockeyteam heeft zater dagavond met 107 gewonnen van de „Cercle des Patineurs" te Luik. SCHIPHOL, 8 jan. - De permanente vertegenwoordiger van Nederland bij de V.N., mr. C. W. A. Sehürmann, die een week in Nederland heeft vertoefd, heeft zaterdagmiddag enke" uren lang tevergeefs op zijn vertrek naar Wash ington zitten wachten. Een passage-employe van de K.L.M. keek vreemd op, toen mr. Sehürmann verzocht het uitstel, per telegram aan „Hollandia" te melden. „Niet aan Hol landia op Nieuw-Guinea", zo legde mr. Sehürmann lachend uit, „maar in New- York". „Hollandia" is nl. het telegram-adres van Nederlandse ambassades waar ook ter wereld ARNHEM, 6 jan. In zgn nieuw jaarsrede heeft de president-directeur van de Algemene Kunstzijde Unie de ir. A. J. Engel' t.a.v. de economische ontwikkeling opgemerkt dat, in de V.S. en ook bij American Enka een duide lijk herstel te bespeuren viel. De situatie in Groot-Brittaimie bleef gedeprimeerd en leidde zelfs tot de overdracht van British Enka aan Cour- taulds. Op het vasteland van Europa kon men in 1961 daarentegen niet spreken van een verslechtering van de goede gang van zaken, hetgeen ook gold voor onze dochterondermingen Glanzstoff, Seda de Barcelona, Erste Oesterreichi- sche Glanzstoff-Fabrik en Italo Olan- dese Enka. Toch viel in het algemeen in die landen te constateren dat de .groei van de produktie langzamer is gegaan dan in de vorige jaren en dat de lütkomsten van vele ondernemingen duidelijk minder zijn. De gestegen lo nen, het tekort aan werkkrachten en vaak de gedaalde prijzen kunnen niet zo snel door verbetering van efficiency of door capaciteitsvergroting worden opgevangen. Voor de A.K.U. kwam daar evenals voor de andere Nederlandse en Duitse exportindustrieën nog de revaluatie bij. Dat bleef niet zonder invloed op de Nederlandse A.K.U.-bedrijven. De omzet in 1961 ligt ongeveer op het ni veau van 1960, maar dan in gerevalu eerde guldens. De resultaten echter be droegen over 1960 48 miljoen gulden, over 1961 zijn zij teruggelopen tot een bedrag dat vermoedelijk tussen de 35 en 40 miljoen gulden zal liggen. Prijs verlagingen, hogere personeelskosten o.m. door de verkorte arbeidsweek en enkele tegenvallers in de export ten fevolge van deviezenmoeilijkheden in epaalde landen waren hiervan de oor zaak. De bovenvermelde vermindering in resultaten van de Nederlandse be drijven wordt voor een deel gecompen seerd door hogere inkomsten uit buiten landse deelnemingen. De heer Engel, er aan herinnerend dat dit zijn laatste nieuwjaarsrede voor de A.K.U. is, daar het in de bedoeling ligt dat hij dit jaar als president-direc teur door mr. Meynen wordt opgevolgd, gaf enkele cijfers over de acht jaren gedurende welke hij aan het hoofd van de A.K.U. heeft gestaan. O.M. merkte hij op, dat het aantal bij de Nederlandse bedrijven werkzame personeelsleden van 1954 tot 1961 toe nam van 12.000 tot 14.000. Wat de toe name met 2.000 personen betreft de helft behoort tot de categorie beambten. De huidige ontwikkeling van de inndus- trie leidt ertoe, dat het aantal beambten relatief steeds stijft, voor de A.K.U. van 21 pet in 1954 tot 26 pet. thans. De vele taken die verricht moeten wor den voor dochterondernemingen in bin nen- en buitenland zijn hier echter me de debet aan. Strikt bedrijfseconomisch geredeneerd zou niets onlogischer zijn, aldus de heer Engel, dan bij de huidige overspannen arbeidsmarkt de werktijd te verkorten. Het besef dat er welvaart is in het land, heeft er echter toe geleid dat de voor keur wordt gegeven aan wat meer vrije tijd, als zou daardoor de groei van het nationale inkomen en dus de mogelijk heid van loonsverhogingen in de toe komst worden afgeremd. Daarom werd bij de A.K.U. de 45-urige werkweek reeds op 1 juli 1961 ingevoerd. Hij wees erop dat ondanks deze welvaart de A.K.U. zal moeten blijven concurreren. De prijzen zullen niet mogen stijgen, hetgeen inhoudt dat de produktie ook in de verkorte werkweek even groot moet blijven. Het effect van de arbeid per uur per hoofd moet dus omhoog. Het tekort aan arbeidskrachten kon in 1961 niet direct opgevangen worden, ondanks het aantrekken van Belgische en Italiaanse medewerkers. In verband met het laatste vraagt men zich wel eens af of het gezond is dat mensen zover van huis trekken om in een vreemd land tijdelijk te gaan werken. Dat het altijd al gebeurde, en nu op grote schaal b.v. in Zwitserland en Duitsland, is nog geen antwoord. Het verschijnsel wordt in ons land ongetwij feld in de hand gewerkt door het stro- ven naar volledige werkgelegenheid en de gunstige conjunctuur, waarin wij ons de laatste jaren mogen verheugen. Het is voorts zo, dat het aantal beschik bare arbeidsplaatsen dat de industrie bouwt, niet m de pas loopt, ook niet kan lopen, met de toenmeing van het aantal beschikbare werkkrachten. We zien dus tijdelijke tekorten en overschot ten die door overkomst van buitenland se werkkrachten op voor alle betrokken partijen waardevolle wijze worden ge compenseerd. De A.K.U. staat momen teel dan ook positief tegen net aantrek ken van meer buitenlanders, echter ook weer voor beperkte tijd. Wjj zullen er namelijk toch rekening mee moeten houden, aldus ir. Engel, dat een belangrijk groter aanbod van werkkrachten te verwachten is door de veel hogere geboortecijfers na de oor log. Ook een eventuele verzwakking van de economische groei kan ertoe bijdra gen dat het tekort aan arbeidskrachten in het tegendeel verkeert. Na uitgeweid te hebben over de voort gaande diversificatie in een negen- tri verschillende activiteiten beweegt de A.K U. zich reeds buiten het gebied der kunstmatige garens en vezels richt te. de heer Engel de blik op de toekomst. Al kan de wereldpolitiek onverwachte ontwikkelingen brengen, op economisch gebied zijn er geen verschijnselen, die wijzen op een naderende omslag in de conjunctuur aldus de heer Engel. We mogen dus aannemen dat de zaken voor lopig wel op dezelfde voet kunnen wor den voortgezet. De aangekondigde verhoging van lo nen en salarissen waarover overeen stemming met de vakbonden was be reikt, heeft nad xt de Regering in decem ber de richtlijnen enigszins had ver nauwd, de goedkeuring van rijksbemid- délaars niet kunnen verkrijgen. Wij, al dus de heer Engel, moeten nu opnieuw met de vakbonden en daarna met de rijksbemiddelaars overleggen, op welke wijze wij in de nieuwe C.A.Ó. de door ons nodig geachte loom en salarisver- beteringen zo volledig mogelijk kunnen realiseren. In hoeverre dit zal lukken valt niet te voorspellen. Het budget 1962 zal uit dezen hoofde echter wel met cir ca 10 miljoen verzwaard worden, het geen door verhoogde produktiviteit moet worden opgevangen. Na de welwillende woorden van minister Marijnen aan het adres van dr. Stalmann is de affaire-Stalmann weer grotendeels teruggebracht tot een binnenlandse aangelegenheid. De juridische onschuld van de heer Stal mann doet de veelbesproken „steelcgel- den" in het beste geval veranderen in nutteloos geheven en slordig bestede heffingsgelden. Daarmee verschrom pelt het grote schandaal tot een bijna kluchtige aangelegenheid, welke doet denken aan Graham Greene's roman „Our man in Havana". De kern van de zaak blijft intussen ernstig genoeg. Het Centraal Bureau voor Tuinbouwveilingen een par ticuliere overkoepelende instantie van veilingverenigingen gebruikt, ter bevordering van de export, jaren aan een stuk de gelden van tuinders zon der zeker te weten op welke wijze de- ze bevordering in haar werk gaat. Men schijnt daar zelfs mee te zijn doorgegaan toen op goede gronden vermoed kon worden, dat van een be- vorderend effect van deze bestedingen geen sprake meer was. Er gaan ge ruchten circuleren. Veel mensen we ten „het", maar niemand weet er pre cies het fijne van en officieel is er niets aan de hand. De algemene ver gadering van het Bureau schijnt ge noegen te nemen met vaagheden. Als tenslotte minister Marijnen de moed opbrengt het deksel op te lichten, blijkt diezelfde vaagheid een redster in de nood. Plotseling zijn allen die „het" wisten minder zeker van hun zaak. Wel wordt een hoop geld ach terhaald, maar van daders, benadeel den of delict is geen sprake meer. Een minister schaaft zich politiek de vin gers, maar voor de rest is er onschuld, niets dan vermoorde onschuld. Hier valt andermaal het merkwaar dige zwevende karakter te bespeuren dat gelden eigen wordt wanneer zij eenmaal zijn samengevloeid in fond sen, die automatisch en zonder veel pijn of moeite vergaard worden bij een groot aantal contribuanten. Deze gelden verblijven in het economisch niemandsland tussen collectieve en private eigendom, waar zij een eigen en betrekkelijk anoniem leven leiden. In het agrarische bedrijfsleven zo wel het publiekrechtelijk als het pri vaatrechtelijk georganiseerde we melt het van dergelijke fondsen en fondsjes. Als de affaire-Stalmann, of wat daarvan nu nog resteert, een pro- duktschap betroffen had, zou Neder land beslist te klein geweest zijn. Nu het om een privaatrechtelijke organi satie gaat, worden er echter geen we gen geblokkeerd en zelfs geen felle taal gesproken. Er is geen behoefte aan een beweging van „Vrije Tuin ders want de tuinders zijn al vrij: vrij om voor een paar slordige miljoe nen aan eigep boontjes te doppen, ook als ze reeds gedopt zijn. Dat is dan waarschijnlijk het grote verschil tus sen P.B.O.-beweging en vrijwillige overkoepeling. De vrijheid is een. kostbaar goed. Daar steekt men zonder morren zelf» wel wat te veel geld in. niiiiiiiiiiiiiiiimiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiti (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 6 jan. De Katholieke Vereniging van Ouders en Familieleden van Geëmigreerden, die al een jaar lang bezig is op verantwoorde wijze haar leden voor te lichten en te steunen wan neer er persoonlijke meoilijkheden zijn, heeft voor het eerst mededeling gedaan van het plan tot het organiseren van een gezamenlijke reis voor de leden, om ge- emigreerde familieleden te bezoeken. Men past daarbij het beproefde sys teem toe van de chartervlucht. Niet al. leen kan daarbij de prijs aanzienlijk wor den gereduceerd het is mogelijk voor achthonderd gulden heen en weer naar Amerika te vliegen van betekenis is ook dat een zodanig gezelschap op ver antwoorde wijze kan worden voorbereid. De moeilijkheid hierbij is, dat vooral ouders vaak diep worden teleurgesteld als zij zien hoe sterk hun kinderen door emigratie veranderd zijn. Worden zij daarop niet terdege voorbereid, dan wordt zo'n bezoek in plaats van een ge lukkig weerzien, een bron van teleur, stelling en verdriet. Om dit te voorko. men stelt de Katholieke Vereniging zich op het standpunt, dat het organise ren van reizen niet het belangrijkste is dat zij zich ten doel moet stellen. Het onderhouden van sterke banden door voorlichting hier en door het totstand- brengen van contacten via Nederlandse aalmoezeniers overzee, staat dan ook voorop. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 8 jan. In het gemeen teziekenhuis aan de Zuidwal zullen 19, 20 en 21 januari een aantal chirurgen uit binnen- en buitenland bij elkaar komen op een „chirirgisch wéek-eind". De we tenschappelijke bijeenkomst zal onder meer gewijd zijn aan de letsels van de heup, een onderwerp, dat vooral in de belangstelling staat door de enorme toe neming van het aantal verkeersongeval len. Voorts wordt aandacht besteed aan de chirurgie van de bijnieren. Het week einde zal worden georganiseerd door de Nederlandse afdeling van het Internatio naal college of surgeons. TEGELEN, 8 jan. Er zijn plan nen in studie bij deskundigen om het bestaande openluchttheater „De Dool hof" alhier, waarin om de vijf jaar tijdens het zomerseizoen het passiespel wordt opgevoerd, geheel van een over- koepeling te voorzien. Bij de eerstvol gende uitvoeringen, in 1965, hoopt men deze plannen te hebben gerealiseerd, al dus heeft de heer J. Teeuwen, voorzit ter van de Stichting Passiespelen mede gedeeld op een culturele avond, welke de medewerkers aan het passiespel w#r« aangeboden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 6